EEN LEVEN - Jozef Schellekens

Ignaas Schellekens, een nobele onbekende uit Turnhout, maar wel mijn grootvader, bleek één van die socialisten
van het allereerste uur. Zijn vier broers waren dat trouwens ook. Allemaal koppigaards, werd er wel eens
meesmuilend over hen gefezeld, die het bovendien nodig vonden om bij elke opmars in Turnhout vol trots achter
een rode vlag aan te stappen.
En het was in dat kader dat mijn vader, Jozef Schellekens, op de lentedag van 15 Mei 1909, in de Bentelstraat
te Turnhout, het eerste levenslicht zag. Zijn vader, Ignaas Schellekens was, benevens een fervent idealist-socialist,
ook een zeer bekwaam schrijnwerker-meubelmaker. Hij was een rijzig man en schijnt in zijn tijd een bijzonder
goed danser te zijn geweest. Zijn moeder, Maria
Van Poppel, was huishoudster-kantwerkster. Ze was
eerder klein van stuk en bovendien drie jaar ouder
dan haar echtgenoot. Blijkbaar was ze eerder een
“no-nonsense” vrouw die liever de dingen deed dan
er over te praten.
Jozef was hun eerste zoon en ik mag aannemen
dat zijn ouders met zijn geboorte erg blij moeten
geweest zijn. Jongens waren toentertijd nu eenmaal
een ietsje meer welkom dan meisjes; die kostten
Familie Schellekens circa 1930. Vooraan Ignaas Schellekens uiteindelijk handenvol geld in onderhoud, liepen
en Maria Van Poppel. Achteraan vlnr Elisa, Jeanne en Jozef
Schellekens
steeds het risico om ongewenst zwanger te worden
en gingen bovendien later toch aan de haal om voor
iemand anders te zorgen. Bovendien heb ik een sterk vermoeden dat de ouders van Jozef zijn lotsbestemming
als opvolger, of ten minste als helper in de zaak van zijn vader, door deze vreugdevolle geboorte alvast
bevestigd zagen.
Mijn vader was vijf jaar toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Niemand in Turnhout had maar het kleinste
vermoeden dat de moord in 1914 op de Oostenrijkse Aartshertog Frans Ferdinand in het verre Serajevo de
aanzet zou geven tot een gebeuren van nooit eerder geziene proporties dat hun diep in hun dagdagelijks
bestaan zou treffen. Die Eerste Wereldoorlog trok meteen ook een streep onder die heerlijke periode van de
“Belle Epoque” en zijn statige architectuur.
De geografische isolatie vanTurnhout bleek bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog wel een zegen te
zijn want de stad lag op geen enkele interessante doorgangsroute voor één van de betrokken legers. Anders
dan plaatsen als Leuven, Luik en Antwerpen die verschrikkelijk werden toegetakeld, bleef Turnhout vrijwel
gespaard van het brute oorlogsgeweld. Maar dat wil niet zeggen dat de locale bevolking niet geleden heeft.
Er was onzekerheid, er was angst, er was werkeloosheid, er was armoede, er was honger, kortom, er heerste
doffe ellende.
Ook in zijn latere leven bleef mijn vader vrij summier in de beschijving van zijn oorlogservaringen als kind. Het
moet wel een periode van intense armoede zijn geweest. “Zwarte sneeuw hebben we gezien” zei hij, maar
meer wijdde hij daar niet over uit.
Er loopt wel een verhaal dat, bij de geboorte van zijn zuster Jeanne in 1916, een buurvrouw aan de kleine
Jozef vroeg of hij blij was met het nieuwe zusje dat zijn ouders hadden “gekocht”, waarop hij moet geantwoord
pagina 5 van 48