De ondertoezichtstelling. Een beschrijving van het wettelijk kader

kind kan het tijdens een oTS nodig zijn om het contact
met de ouder(s) te beperken. De wet geeft BJZ de
bevoegdheid om tijdens een uithuisplaatsing het contact
tussen een ouder en een kind te beperken. Heeft een
rechter echter al eerder (bijvoorbeeld in het kader van
een echtscheiding) een omgangsregeling vastgesteld,
dan kan BJZ deze niet zelf wijzigen maar kan het een
verzoek tot wijziging indienen bij de kinderrechter. Beide
regelingen worden hieronder besproken.
7.2.1 Vaststellen omgangsregeling tijdens een
uithuisplaatsing (artikel 263a)
BJZ heeft de bevoegdheid om in het kader van een
uithuisplaatsing het contact tussen een ouder met
gezag en zijn kind te beperken. De omgangsregeling
die BJZ vaststelt, geldt voor de wet als een aanwijzing.
Dit betekent dat deze omgangsregeling aan dezelfde
eisen moet voldoen die hierboven beschreven staan
voor de aanwijzing. ook kunnen ouders en jeugdige
op dezelfde wijze in beroep bij de kinderrechter (§ 7.3).
BJZ moet de ouders/jeugdige hierover informeren. Een
omgangsregeling moet om die reden altijd in de vorm
van een schriftelijke aanwijzing worden vastgelegd en
worden gestuurd naar de betrokkenen.
De wet zegt niet hoe ver de beperking van het contact
kan gaan. uit de (internationale) jurisprudentie blijkt
dat niet te snel mag worden overgegaan tot het geheel
verbieden van het contact. Besluit BJZ hier wel toe, dan
moet de reden daarvan in elk geval zorgvuldig worden
gemotiveerd.
7.2.2 Verzoek tot wijziging van een bestaande
omgangsregeling (artikel 263b)
Heeft een rechter al eerder een omgangsregeling
vastgesteld (bijvoorbeeld in het kader van een
echtscheiding), dan heeft BJZ niet de bevoegdheid deze
via een aanwijzing te wijzigen. Als het noodzakelijk is in
het kader van de oTS om deze bestaande regeling aan
te passen, dan kan BJZ de rechter vragen om wijziging.
De rechter kan dan voor de duur van de oTS een nieuwe
omgangsregeling vaststellen. als het noodzakelijk is, kan
de rechter de omgang ook helemaal stopzetten.
In tegenstelling tot de omgangsaanwijzing (§
7.2.1), hoeft het hier niet alleen te gaan om een
omgangsregeling tussen een gezagsouder en zijn
kind, maar kan het ook gaan om een door de rechter
vastgestelde omgangsregeling van bijvoorbeeld een
ouder zonder gezag of een grootouder.
ook deze in het kader van de oTS gewijzigde regeling
kan nadien weer worden gewijzigd. De ouder met gezag,
degene voor wie de omgangsregeling geldt, de jeugdige
vanaf 12 jaar en BJZ kunnen nogmaals verzoeken om
wijziging van de regeling, indien:
• de omstandigheden nadien zijn gewijzigd; of
SCHRIF TELIJ k E a a N WIJZING EN O M G a N GSREG ELI N G
D E O N D ERTO E ZICHTSTELLI N G
33
• bij het nemen van de beslissing van onjuiste of
onvolledige gegevens is uitgegaan.
Stel dat er geen door de rechter vastgestelde
omgangsregeling is, maar ouders wel in onderling overleg
een omgangsregeling hebben vastgesteld. De vraag is
dan of BJZ deze regeling door middel van een aanwijzing
kan beperken of dat dit via de rechter moet. De wet bevat
hier geen regeling voor. Als het gaat om omgang van
een ouder met gezag met zijn kind, kan BJZ gebruik
maken van de aanwijzingsbevoegdheid. Voor andere
omgangsregelingen, zou BJZ de kinderrechter kunnen
vragen de omgangsregeling te wijzigen overeenkomstig
de procedure van artikel 263b (zogenaamde ‘analoge
toepassing’).
7.3 Wat als ouders het niet eens zijn met de
aanwijzing of omgangsregeling?
Als de ouders met gezag en de jeugdige het niet eens zijn
met een schriftelijke aanwijzing, zijn er twee procedures
van toepassing:
1. Een verzoek aan de kinderrechter tot vervallenverklaring
van de aanwijzing (artikel 259).
2. Een verzoek aan BJZ tot (gedeeltelijke) intrekking van
de aanwijzing (artikel 260).
op grond van de eerste procedure kunnen ouders/
jeugdige, als zij het meteen al niet eens zijn met een
aanwijzing, daartegen in beroep bij de kinderrechter.
De tweede procedure is bedoeld voor de situatie dat
jeugdige/ouders zich in eerste instantie neerleggen
bij de aanwijzing, maar hier na enige tijd toch bezwaar
tegen hebben. Voor de omgangsregeling, die door BJZ in
verband met een uithuisplaatsing kan worden vastgesteld
(§ 7.2.1), gelden deze procedures ook. Hieronder worden
beide procedures besproken.
7.3.1 Verzoek aan rechter tot vervallenverklaring van
aanwijzing (artikel 259)
Zijn de ouder met gezag of de jeugdige vanaf 12
jaar het niet eens met de aanwijzing, dan kunnen zij
de kinderrechter vragen de aanwijzing vervallen te
verklaren. Zij moeten dit verzoek indienen binnen twee
weken nadat de aanwijzing is verzonden of uitgereikt.
Zij hebben hiervoor geen advocaat nodig en kunnen dus
zelf het verzoek indienen. De ouders/jeugdige moeten bij
hun verzoek de aanwijzing als bijlage bijvoegen.
Dienen ouders/jeugdige het verzoek te laat in, dan wordt
het in principe niet-ontvankelijk verklaard (§ 13.1.11).
Maar in bijzondere omstandigheden zal het verzoek toch
worden behandeld.
Te denken valt aan de situatie dat een ouder
vanwege een ziekenhuisopname of een verblijf in het
buitenland te laat op de hoogte is van de aanwijzing.
Ook als BJZ de betrokkenen niet heeft geïnformeerd
over de wijze waarop zij in beroep kunnen tegen de