Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis - Nederlandse ...

HOOFDSTUK 2 COELIAKIE
2.1 Klinische presentatie
De klinische presentatie is erg gevarieerd gezien het feit dat coeliakie een
multisysteemziekte is. Verschijnselen op gastro-intestinaal gebied kunnen zijn: diarree,
gewichtsverlies, groeiachterstand (bij kinderen), braken, buikpijn, opgezette buik al of niet
met rommelingen, anorexia en obstipatie. De aanwezigheid van overgewicht of obesitas sluit
de diagnose niet uit. Coeliakie presenteert zich gewoonlijk ook extra-intestinaal, soms met
weinig of geen gastro-intestinale symptomen. Een kenmerkend voorbeeld is dermatitis
herpetiformis, een intens jeukende exantheem aan de strekzijde van de extremiteiten.
Bloedarmoede door ijzergebrek komt vaak voor en kan zelfs het enige symptoom zijn.
Andere verschijnselen kunnen zijn: geringe lichaamslengte, recidiverende abortus,
vermoeidheid, vitamine deficiënties, ondervoeding, regelmatig terugkerende stomatitis,
verhoogd gehalte van transaminasen, en glazuurdefecten van de tanden. Coeliakie kan ook
samenhangen met auto-immuunziekten waarvan schildklierlijden en diabetes mellitus type 1
voorbeelden zijn. Daarnaast is voor coeliakiepatiënten een verscheidenheid aan neuropsychiatrische
condities gerapporteerd zoals depressie, angst, perifere neuropathie, ataxie,
epilepsie met of zonder cerebrale calcificering, en migraine.
2.2 Epidemiologie van symptomatische en “stille” coeliakie
Prevalentie en incidentie van symptomatische en “stille” coeliakie:
1.1 Algemene bevolking; geografische en etnische verschillen
1.2.1 Gezinslid van een patiënt met coeliakie
1.2.2 Diabetes mellitus type 1
1.2.3 Anemie in verband met ijzerdeficiëntie
1.2.4 Osteoporose
1.2.5 Syndroom van Down
1.2.6 Syndroom van Turner en Williams
1.2.7 Hypertransaminasemie
1.2.8 Microscopische colitis
Definities
Ruwe incidentie betreft het aantal nieuwe gevallen van coeliakie per 100,000 mensen per
jaar. De cumulatieve incidentie is het aantal nieuwe gevallen van coeliakie per 1.000
levendgeborenen. De cumulatieve incidentie is leeftijdspecifiek en het aantal refereert aan
het totale aantal individuen geboren in hetzelfde jaar (geboortejaarcohort). De prevalentie
betreft het aantal gevallen van coeliakie op een gegeven moment per 100.000 mensen.
Coeliakie is gedefinieerd als een glutengevoelige enteropathie gediagnosticeerd d.m.v. het
verrichten van dunnedarmbiopsie.
De gegevens over de algemene bevolking betreffen gegevens van klinisch gediagnosticeerde
patiënten plus patiënten gediagnosticeerd na screening (bevolkingsonderzoek). De
gegevens over patiënten met klinische verdenking op de ziekte betreffen alleen data van
klinische gediagnosticeerde patiënten (geen bevolkingsonderzoek)
Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis, 2008 19