Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis - Nederlandse ...

van coeliakie was 4,6 jaar (range 2,6-6,5). Het relatieve risico voor coeliakie bij HLA-DR3-
positieve kinderen was 5,6 (95% BI:1,5-21, p=0,009) (9,1 (95% BI:1,7-48, p=0,003) bij HLA-
DR3 homozygoten). Het relatieve risico voor coeliakie bij meisjes was 3,34 (95% BI:1-10,9,
p=0,048) in vergelijking met jongens. De cumulatieve incidentie van coeliakie bij de
algemene populatie op de leeftijd van vijf jaar werd geschat als 9/1.000 levendgeborenen
(95% BI: 4-20), of 1:104 (1:49 tot 1:221). Echter, coeliakie werd alleen in tien van de 19
gevallen door middel van dunnedarmbiopten gediagnosticeerd en er was mogelijk een
belangrijke mate van overdiagnostiek. Anderzijds laat deze informatieve studie zien dat een
belangrijk aantal gevallen van coeliakie bij jonge kinderen niet wordt geïdentificeerd.
In Nederland is aangetoond dat ten minste 0,5% van de kinderen uit de algemene populatie
coeliakie heeft, al dan niet herkend, en dat op elk kind met herkende ziekte er ten minste
zeven kinderen zijn met niet-gediagnosticeerde coeliakie (Czismadia 1999).
1.1.2. Incidentie bij volwassenen
De ruwe incidentie van coeliakie bij volwassenen varieert tussen 1,27 in Denemarken (Bode
1996) en 3,08 in Engeland (Hawkes 2000), oplopend tot 17,2 gevallen per 100,000
patiëntenjaren in Finland (Collin 1997). In het algemeen is de incidentie van coeliakie
duidelijk hoger geworden gedurende de laatste 20 jaar. Deze tendens wordt ook bij kinderen
gezien (Collin 1997, Hawkes 2000). De meest waarschijnlijke oorzaak hiervoor is een grotere
bewustwording bij artsen die minder ernstige gevallen en meer atypische presentaties van
de ziekte zijn gaan herkennen en diagnosticeren. Ook het ter beschikking komen van een
betrouwbare, weinig invasieve, serologische screeningstest voor coeliakie heeft een rol
gespeeld bij de frequentere herkenning van de ziekte (Collin 1997, Hawkes 2000, Corazza
1993, Sanders 2002, Sategna-Guidetti 1994). Daarnaast is het routinematig nemen van
dunnedarmbiopten bij het verrichten van scopieën van de bovenste tractus digestivus van
belang hierbij geweest.
De incidentie van coeliakie bij alle leeftijden varieert van 1,0 in Nederland (Jansen 1993) tot
2,13 in Italië (Corrao 1996). In Italië was het relatieve risico voor coeliakie bij volwassenen in
vergelijking met kinderen 0,11 voor de categorie >60 jaar en 0,33 voor de categorie 16-39
jaar (Corrao 1996). Het relatieve risico voor vrouwen was 1,90 (95% BI: 1,48-2,45) (Corrao
1996).
De prevalentie van coeliakie was 21,8/100,000 in Olmstead County in 1991 (Talley 1994),
2,7/100,000 (95% BI: 11,0-14,5) in Nederland in 1992 (Jansen 1993) en 204/100,000 (95%
BI: 181-231 per 100.000) in Finland in 1994 (Collin 1997). De laatstgenoemde prevalentie uit
Finland werd waargenomen na het intensieve propageren van screening op coeliakie bij
risico populaties.
1.1.3. Prevalentie bij de algemene bevolking. Geografische en etnische verschillen.
Het Evidence Report/Technology Assessment U.S., Department of Health and Human
Services (Rostom 2004) identificeerde 30 hoog-kwalitatieve studies verricht in verschillende
landen tussen 1992 and 2003 (onder andere Fasano 2003, Carlsson 2001, Maki 2003,
Catassi 1996, Catassi 2000, Mazetti 1992, Csizmadia 1999, Rutz 2002). De prevalentie van
door biopsie gediagnosticeerde coeliakie was zeer variabel binnen de algemene populatie in
Noord Amerika en West Europa: van 152 per 100,000 (0,152% of 1:658) tot 1,870 per
Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis, 2008 21