Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis - Nederlandse ...

• Weile B, Cavell B, Nivenius K, Krasilnikoff PA. Striking differences in the incidence of childhood
celiac disease between Denmark and Sweden: a plausible explanation. J Pediatr Gastroenterol
Nutr 1995;21(1):64-8,
• Weile B, Krasilnikoff PA. Extremely low incidence rates of celiac disease in the Danish
population of children. J Clin Epidemiol 1993;46(7):661-4.
• Yachha SK. Celiac disease: India on the global map. J Gastroenterol Hepatol 2006; 21: 1511-3.
• Zachor DA, Mroczek-Musulman E, Brown P. Prevalence of celiac disease in Down syndrome in
the United States. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2000;31:275-9.
2.3 Complicaties
Anemie
Vaak is een (onbegrepen) anemie de eerste uiting van een coeliakie (Depla 1990; Lombardo
2006). Zo laat Depla (1990) in een studie van drie personen zien dat ijzergebrek het enige
symptoom kan zijn voordat de ziekte na jaren wordt herkend. Volgens Lombardo (2006)
werd in een studie van 207 personen met anemie een hoge prevalentie van coeliakie
herkend.
Een van de complicaties van coeliakie kan een (onbegrepen) anemie zijn.
Niveau 3
C Lombardio 2006; Depla 1990
Lactose intolerantie
Zie dieet.
Maligniteiten
De associatie coeliakie en maligniteit wordt al lang gesuggereerd. Al in 1937 werden zes
patiënten beschreven met een maligne lymfoom van de dunne darm en diarree (Fairley en
Mackie 1937). In 1961 werd gemeld dat intestinale malabsorptie beschouwd moest worden
als secundair aan het lymfoom doch in 1962 werden vijf patiënten beschreven met dunne
darm lymfoom bij een lang bestaande coeliakie en werd gedacht dat coeliakie een
premaligne ziekte was (Gough 1962). In deze jaren werd verondersteld dat lymfomen zeer
frequent voorkwamen bij volwassenen met coeliakie en bij 10-20% van hen tot de dood
leidden. De term Enteropathie geassocieerde T-cel lymfoom (EATL) werd in 1986
geïntroduceerd (O’Farrelly 1986). Tot op heden is het niet helemaal duidelijk of coeliakie
alleen samenhangt met intestinaal lymfoom of dat er ook een verhoogd risico is van T-cel
lymfomen buiten de dunne darm zoals ook gesuggereerd wordt bij dermatitis herpetiformis
(Leonard 1983 , Sigurgeirsson 1994). Retrospectief onderzoek liet zien dat een glutenvrij
dieet het risico op maligniteit mits vroeg genoeg gestart zou kunnen verminderen en
voorkomen (Holmes 1989).
Onderzoeken met betrekking tot maligniteiten bij coeliakie zijn niet altijd even consistent. Er
wordt gekeken naar maligniteiten bij bekende coeliakiepatiënten maar ook naar niet bekende
coeliakie bij patiënten bij wie een maligniteit geconstateerd is. De meeste series stammen uit
klinieken met een speciale interesse in coeliakie of in maligniteiten waarvan bekend is dat ze
meer voorkomen bij coeliakie. Duidelijke epidemiologische gegevens zijn er dan ook niet en
onderzoekersbias is een van de meest voorkomende “confounding factors”.
Richtlijn Coeliakie en Dermatitis Herpetiformis, 2008 35