Op het leven - Disk

4- ’08
OndersteBoven
nesis 1. De mens is door God geschapen en
wel naar zijn beeld (Genesis 1:26, 27). De gedachte
dat mensen gelijkwaardig zijn lijkt tegenwoordig
vanzelfsprekend, maar is dat ook
zo? Er hoeft vaak toch maar iets te gebeuren
en mensen zijn niet meer primair gelijkwaardig,
maar behoren tot een bepaalde groep
getekend door etniciteit, geloof, intelligentie
of geaardheid. In de tijd dat het bijbelboek
Genesis ontstaat, is
gelijkwaardigheid van
mensen in elk geval
niet vanzelfsprekend.
Het bijbelboek ontstaat
temidden van
verhalen van verschillende
volkeren in het
oude Mesopotamië.
Toch is het meteen
ook een kritische
reactie op de imponerende en prestigieuze
cultuur van Mesopotamië. In deze cultuur
werd alleen de koning gezien als beeld van
God. Daardoor kreeg het concept legitimiteit,
dat de mensen moesten werken in dienst van
de koning. Genesis vertelt echter van God die
Adam schiep naar Zijn beeld (Genesis 5:1).
Adam draagt dit over op zijn zoon en daarmee
op het hele menselijke geslacht. In Genesis
zijn dus alle mensen geschapen naar het
beeld van God, mannen en vrouwen, zowel
elitair als niet-elitair. Op basis hiervan is elke
mens van onschatbare waarde en mag dus
primair geen middel zijn voor andere mensen.
Het feit dat elk mens van onschatbare waarde
is, gaat vooraf aan zijn prestaties, zijn netwerken,
zijn geloof, afkomst en geaardheid. Elk
mens heeft recht op leven en op samenleven.
Fijngevoeligheid
Dit fundamentele gezichtspunt van het Rijk
van God dient steeds weer in elke specifieke
Het feit dat elk mens van onschatbare
waarde is, gaat vooraf aan zijn prestaties,
zijn netwerken, zijn geloof, afkomst en
geaardheid.
context te worden geïnterpreteerd, doordacht
en uitgewerkt. Het jubeljaar in Leviticus
is hier een uitwerking van, maar dit gezichtspunt
mag ook vandaag de dag steeds opnieuw
uitgewerkt worden. Dit vraagt om fijngevoeligheid.
Waar haal je echter die fijngevoeligheid
vandaan? Waarom ziet Trevor Huddleston een
zwarte, ongeletterde moeder staan, terwijl
de maatschappij van het Zuid-Afrika in die
tijd haar niet ziet
staan? Waar haalt de
latere bisschop deze
fijngevoeligheid vandaan.
De Kerk van
Schotland omschrijft
fijngevoeligheid als
de kern van spiritualiteit.
Spiritualiteit
is volgens haar een
poging om te groeien
in fijngevoeldigheid ten aanzien van jezelf,
anderen, de niet-menselijke schepping en God,
die in en boven dit alles is.
Steeds opnieuw
Veel lijden en onrecht ontstaat niet doordat
mensen er doelbewust aan bijdragen. Vaak
zien mensen het niet, maar dragen er ongewild
aan bij of laten ongewild mogelijkheden
liggen om het lijden en onrecht te bestrijden.
Fijngevoeligheid begint wellicht met het toelaten
van lastige vragen bij jezelf. Maar laat je
jezelf toe om verstoord te raken. Laat je het
toe dat lastige vragen jou uit het evenwicht
brengen? De Bijbel daagt ons steeds opnieuw
uit onze gedachten en ons handelen onder de
loep te nemen. Ze daagt ons steeds opnieuw
uit om onze beelden te onderzoeken. Daarom
wordt het dagelijks leven steeds onderbroken
door vaste inzettingen. De sabbat keert elke
week terug. Het sabbatsjaar keert om de
zeven jaar terug. Het jubeljaar keert perio-
27