Scan 6, december 2003 - UMC Utrecht

More documents

Recommendations

Info

tekst > Joost van der Gevel foto’s > Chris Timmers, MTM Minder Stuipen bij pasgeborenen kunnen een voorbode zijn van epilepsie op latere leeftijd. Omdat die stuipen niet altijd zichtbaar zijn, worden ze op de afdeling neonatologie zichtbaar gemaakt met een speciale monitor. Dankzij die monitor kunnen nu ook de ‘onzichtbare stuipen’ worden behandeld. Een internationaal onderzoek moet uitwijzen of met deze behandeling epilepsie op latere leeftijd kan worden voorkomen. l nr 6 december 2003 l 6
epilepsie met monitor Behandeling van onzichtbare stuipen Kinderen met een zuurstoftekort tijdens de geboorte worden zo snel mogelijk behandeld en goed in de gaten gehouden. Een couveuse beschermt ze tegen de buitenwereld en hightech apparaten met monitoren en alarmbellen registreren en bewaken hun lichaamsfuncties. Hartritme, ademhaling en zuurstofgehalte worden vertaald in kleurige, dansende lijntjes. Een zuurstoftekort kan ernstige hersenbeschadigingen veroorzaken. En behalve tot directe hersenschade, kan een gebrek aan zuurstof ook leiden tot stuipen die op hun beurt weer nieuwe schade aanrichten. Onderzoek bij proefdieren geeft sterke aanwijzingen in die richting. Jonge ratten met stuipen lopen bijvoorbeeld flinke hersenbeschadigingen op, waardoor ze later minder goed kunnen leren en gevoeliger zijn voor epilepsie. “Bij jonge dieren die veel epileptische aanvallen of stuipen krijgen, zie je dat het brein zich anders ontwikkelt”, verklaart neonatoloog en kinderneuroloog Linda de Vries. “De verbindingen tussen de verschillende zenuwcellen worden anders aangelegd. Dit bewijst niet dat dit bij de mens ook zo is, maar maakt dat wel aannemelijk.” met zuurstofgebrek al voldoende”, vertelt De Vries. “Afwijkingen in dat patroon, zoals stuipen en kleine epileptische aanvallen, zijn zelfs voor een leek al herkenbaar.” Onzichtbare aanval Maar de CFM signaleert meer. Het apparaat betrapt ook stuipen onder de oppervlakte, stuipen die voor het oog onzichtbaar blijven maar toch een duidelijk epileptisch signaal afgeven. De Vries: “Op de monitor zien we, dat de helft van deze pasgeborenen toch nog aanvallen heeft terwijl de stuipen leken te zijn verdwenen. Uiterlijk is er aan de baby’s niets te zien, maar de door de CFM geregistreerde hersensignalen tonen wel degelijk een aanval.” In de meeste Nederlandse ziekenhuizen worden pasgeborenen alleen tegen epilepsie behandeld bij zichtbare stuipen. Vanaf 1992 worden in Utrecht ook pasgeborenen met deze ‘onzichtbare’ stuipen een paar dagen met dezelfde medicijnen behandeld als de kinderen met zichtbare stuipen. De Vries: “We doen dat nu ruim tien jaar en we zien bij deze kinderen op latere leeftijd inderdaad weinig epilepsie.” Neonatoloog Mona Toet dook in de cijfers: “Volgens de literatuur krijgt twintig tot vijftig procent van deze kinderen later epilepsie. Dat verschilt aanmerkelijk met onze resultaten van de laatste tien jaar: wij zien bij minder dan tien procent van de kinderen epileptische aanvallen op latere leeftijd.” Toet ziet een mogelijke verklaring voor dit verschil in de aanvallen die je mist als je een baby níet met een CFM bewaakt. Verdacht hapje Vanwege deze veelbelovende resultaten is nu een groot wetenschappelijk onderzoek opgezet ˘˘ Zwart gekras De problematiek van zuurstoftekort en stuipen speelt de eerste drie dagen na de geboorte. “Wil je effectief behandelen dan zul je dat dus in die eerste drie dagen moeten doen”, stelt De Vries, “zo spoedig mogelijk na het ontstaan van het zuurstofgebrek.” Hartslag, ademhaling en zuurstofgehalte van deze baby’s worden op de neonatale intensivecare-afdelingen in Nederland nauwlettend in de gaten gehouden, maar een continue bewaking van hun hersenactiviteit is niet gebruikelijk. De Vries ging daarom tien jaar geleden naar Zweden waar neonatologen de hersenfunctie van kinderen wél in het oog hielden. Ze zag hoe nuttig een cerebrale-functiemonitor (CFM) kan zijn en introduceerde het apparaat op de neonatale intensivecare-unit (NICU) van het Wilhelmina kinderziekenhuis. Een CFM geeft een betrekkelijk grof beeld van de hersenactiviteit. Een heen en weer slaand pennetje krast de schommelingen in activiteit op een rol papier. Zo’n grof, ingedikt EEG van een CFM is echter genoeg om bijvoorbeeld stuipen te signaleren. “Vaak is een grove patroonherkenning van de hersengolven bij pasgeborenen >> Atlas voor gebruik CFM Linda de Vries maakte samen met collega’s van de universiteit van Lund in Zweden een atlas voor het gebruik van de CFM. De atlas geeft een antwoord op tal van vragen rond de CFM, die in steeds meer neonatale centra wordt gebruikt. Lena Hellström-Westas, Linda S. de Vries and Ingmar Rosén – An Atlas of Amplitudeintegrated EEGs in the Newborn; Parthenon Publishing Group, London, New York l nr 6 december 2003 l 7
Page 1 and 2: 6/03 december NEONATOLOGIE Minder e
Page 3 and 4: kort nieuws Landelijk ALS-centrummi
Page 5: Endostatine belemmert uitzaaiingen
Page 9 and 10: De uitvinders van de MRI sleepten d
Page 11 and 12: stemmingsmanipulator achttien en vi
Page 13 and 14: sen en ‘stijven’ de uitersten.
Page 15 and 16: Elke nieuwe rotonde die wordt aange
Page 17 and 18: probleem: geeft de hele alvleesklie
Page 19 and 20: in kraakbeencode gekraakt Gen voor
Page 21 and 22: Varken is ideaal mengvat tekst > Jo
Page 23 and 24: infectie >> Probiotica tegen eczeem

Scan 6, december 2003 - UMC Utrecht

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?