You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
irene van geel<br />
Helmonds?<br />
column<br />
Wat een prachtig dialect is het Helmonds. Puur, eerlijk en<br />
een tikkie rauw. Er wordt veel om, maar ook over gelachen.<br />
Zo kan iedere Helmonder wel aangeven dat Helmonds<br />
toch echt de meest efficiënte taal is. “Kunt u dat misschien<br />
herhalen, ik begrijp niet wat u bedoelt?” is in het Helmonds<br />
gewoon “Wá?”. En zo zijn er tal van voorbeelden. In de<br />
boeken staat dat Helmonds “één van de meest excentrieke<br />
dialecten is van Brabant en het Helmonds kenmerkt zich<br />
door felle, schelle en harde klanken, gecombineerd met het<br />
uitrekken van klinkers”. Tja, dat zal dan wel zo zijn, maar<br />
waar ik me het meest over verbaas is dat een ‘schoen’ een<br />
‘skoen’ is en ‘scooter’ is een ‘schoeter’. En een ‘skischoen’<br />
is dan een ‘schiskoen’? Geweldig.<br />
Ik ben als geboren en getogen Helmondse het dialect<br />
niet machtig. Bij ons thuis werd ‘gewoon’ Nederlands<br />
gesproken. De fascinatie voor taal en dialect in alle vormen<br />
is wel sterk bij mij aanwezig. Zo sterk, dat ik in mijn<br />
dagelijkse praktijk ook taal als wapen gebruik. Maar ook zo<br />
sterk dat ik me kan ergeren aan allerlei verbasteringen van<br />
de taal.<br />
Dialect is prachtig, Helmonds, Limburgs, Vlaams; allemaal<br />
dialect dat voortvloeit uit cultuur en historie. Maar wat me<br />
steeds meer irriteert, is de sms-taal of social media-taal.<br />
Dat is geen dialect, laat ik dat eerst vaststellen. Nu ben ik<br />
misschien een pietlut en ga ik niet met de tijd mee, maar<br />
zinnen als ‘waar is me zus’ kunnen echt niet. Om maar<br />
te zwijgen over de meest bijzondere en onbegrijpelijke<br />
afkortingen (‘omg idd lmao!’) waardoor je bijna een<br />
codeboek nodig hebt om het te begrijpen.<br />
Ik snap het wel, door gebruik te maken van afkortingen<br />
en ander soort snelschrift ben je zo kort mogelijk bezig<br />
met het bijwerken van je status of je mening te ventileren<br />
over ‘current events’. Als dat eenmaal snel is gedaan,<br />
kun je je bezig houden met werkelijke zaken; zoals<br />
verder Facebooken, Twitteren of op YouTube dat leuke<br />
hondenfilmpje te kijken? Maar neem dan in ieder geval<br />
de tijd om eerst na te denken voordat je iets intypt op je<br />
schermpje!<br />
Ach, misschien ben ik de zeikerd en over twintig jaar is de<br />
social media-taal met bijbehorende turbotaal en snelschrift<br />
wellicht net zo gewoon als het Helmonds.<br />
Maar dan nog staat in mijn ogen het Helmonds toch voorop<br />
met de meest efficiënte taal: “Wá?”!<br />
Irene van Geel<br />
juni 2014<br />
41