NECM el-DÃN SA'ÃD b. MUHAMMED el-SA'ÃDÃ'NÄ°N ÅERH ARÃZ el ...

More documents

Recommendations

Info

ÖN SÖZ Şiirin düzgün ve ahenkli bir şekilde inşad edilmesinde önemli bir yere sahip olan arûz ve kâfiye ilminin ilk kez Halîl b. Ahmed tarafından ortaya koyulduğu rivayet edilmektedir. Ondan sonra gelen âlimler, Halîl b. Ahmed'in yolunu takip ederek bu ilim üzerine eser te'lif etmişlerdir. Bu âlimler genelde 6
Halîl b. Ahmed'in sistemini takip etmekle beraber bazı hususlarda ona muhalif olmuşlardır. Birbirinden ayrı olarak düşünülemeyen arûz ve kâfiye ilmini bazı âlimler, ayrı ayrı ele alarak bu konular üzerine eser te'lif etmişlerdir. Ancak bu konuların birarada işlendiği eserler de vardır. İşte tez konumuz olan Necm el-Dîn Saîd b. Muhammed el-Sa‘îdi'nin, "Şerh Arûz el-Sâvî" adlı eseri, arûz ve kâfiyeyi birarada işleyen eserlerden birisidir. Eserin hem iki konuyu birarada işlemesi, hem de bu konu üzerine eser te'lif eden diğer âlimlerin görüşlerine de yer vererek kapsamlı bir şekilde te'lif edilmiş olması, bizi bu eser üzerinde çalışmaya sevk etti. Yine arûz ve kâfiye ilminin şiir şeklinde anlatılması ve daha sonra bu şiirde geçen konulara açıklık getiren bir şerhin yazılmış olması, eseri seçmemizde etkili olan diğer bir tercih nedenidir. Diğer taraftan "Arûz el-Sâvî" adlı eserle ilgili çok sayıda şerh yazılmış olması da eserin önemini ortaya koymaktadır. Bu da bizim böyle önemli bir eser üzerinde çalışmamızda etkili olmuştur. Araştırma üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde eserin yazıldığı dönemin siyasî, ilmî ve sosyal özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. Arûz'un lügat ve terim anlamları, doğuşu, doğuşunda ve kuruluşunda etkili olan kişi, bu ilimde kullanılan dâireler, bahirler ve teknik terimler hakkında bilgi verilmiştir. Yine bu bölümde kâfiye ilminin lugat ve terim anlamları, önemi, harfleri, harekeleri, çeşitleri ve kusurları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde ulaşabildiğimiz kadarıyla müellif ve şârih hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Yine bu bölümde eserin nüshaları, konusu, kaynakları ve aynı türdeki eserlerden farklı yönleri vurgulanmıştır. Metnin hazırlanışında takip edilen yöntem de bu bölümde işlenen konular arasında yer almaktadır. İkinci bölümde ise, eserin tahkiki yapılmıştır. Tahkikte iki nüshadan faydalanılmıştır. Bunlardan birisi, İzmir Millî Kütüphanede bulunan nüsha, diğeri ise Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunan nüshadır. Bu çalışmanın her aşamasında yardımlarını hiç bir zaman esirgemeyen, tenkit ve önerileriyle daima yol gösteren hocam Prof. Dr. Azmi YÜKSEL'e 7
Page 1 and 2: T.C SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİT
Page 3 and 4: c. Kahire II Nüshası…………
Page 5: أ ‘ ض z ب b ط t ت t ظ z ث
Page 9 and 10: Halifeliğin çözülüp eski güc
Page 11 and 12: kendini göstermeye başlamış ve
Page 13 and 14: kendi ırkından olmayanlarla evlen
Page 15 and 16: olmasını sağlayan ağaç kütü
Page 17 and 18: Ahmed ilk Abbâsî Döneminin başl
Page 19 and 20: el-Ahfeş’in arûz ilmine “Mute
Page 21 and 22: 3. Cer harflerinin sonlarında bulu
Page 23 and 24: . Dâire el-Mu’telif ( تلف ا
Page 25 and 26: . 112 Aczun son kelimesine verilen
Page 27 and 28: فاعِلاتُنْ‏ zihâfları
Page 29 and 30: işlemdir. Bir harfin sakin kılın
Page 31 and 32: A-Kâfiyenin Lügat ve Terim Anlaml
Page 33 and 34: el-Te’sîs ‏:(التأسيس)
Page 35 and 36: el-Ğuluv ve el-Ğalî ( والغا
Page 37 and 38: a. el-İkvâ ‏:(الإقواء)
Page 39 and 40: 2. el-Sinad adı verilen ve revî h
Page 41 and 42: Şöyleki; Taşköprîzâde, bu ese
Page 43 and 44: Bu nüsha da nesih yazı sitiliyle
Page 45 and 46: المبج ِّل بكسر الجي
Page 47 and 48: dördüncü eserinin ismi ise Şerh
Page 49 and 50: SONUÇ Cahiliyye döneminden bu yan
Page 51 and 52: BİBLİYOGRAFYA ‘Abd el-‘Azîz
Page 53 and 54: Dilçin, Cem, Örneklerle Türk Şi
Page 55 and 56: el-Ferrâ, Ebû Zekeriyyâ Yayhâ b
Page 57 and 58:
el- İbn Fârîs, Ebû el-Hüseyin
Page 59 and 60:
el-Kayrâvânî, Ebû İshâk İbr
Page 61 and 62:
Şerh Dîvân İmr‘i el-Kays (Thk
Page 63 and 64:
________, el-Kustâs fî 'İlm el-A
Page 65 and 66:
دخل في زمرة طالِبى
Page 67 and 68:
آثيرا وإنما قلنا 269
Page 69 and 70:
وحصرها في خمسة عشر
Page 71 and 72:
لا''‏ شرمةٍ.‏ أما م
Page 73 and 74:
وقعت باآثر منه فالم
Page 75 and 76:
أقول الرصين المحكم
Page 77 and 78:
و''‏ قوله أربع مع ثل
Page 79 and 80:
البيت من الطويل،‏
Page 81 and 82:
قوله وتلك لدى الجمه
Page 83 and 84:
قوله وقد اُص ِّلا ط
Page 85 and 86:
و''‏ أقول لما فرغ من
Page 87 and 88:
مفصلا في القسمين ال
Page 89 and 90:
والمنسوب يُثن َّى م
Page 91 and 92:
لا''‏ يسمى صدر المد
Page 93 and 94:
الأفاعيل فإن الر
Page 95 and 96:
قال بعض الشارحين وم
Page 97 and 98:
قوله وخِلفُ‏ الخِل
Page 99 and 100:
لا''‏ في اللفظ سواء
Page 101 and 102:
فإِنّ‏ الموتَ‏ ل
Page 103 and 104:
البيت من الهزج زاد
Page 105 and 106:
للبناء في هذا البحر
Page 107 and 108:
تقسيمنا وعلى ما ذآر
Page 109 and 110:
والقبض حذف الخامس ا
Page 111 and 112:
626 ولا آُل ُّ مُوتٍ
Page 113 and 114:
ونحوُه يحذف النون ا
Page 115 and 116:
الزحاف والثلمِ‏ وا
Page 117 and 118:
أجيب بأن فيهما مان
Page 119 and 120:
وَما قَبلَهُ‏ اَسْ
Page 121 and 122:
فَقُل عَجُزٌ‏ والع
Page 124 and 125:
آأِنّا ذَمَمْنا ز
Page 126 and 127:
وامّ‎ا القيد الراب
Page 128 and 129:
والجواب عن الضرب ال
Page 130 and 131:
أقول الجواب عن الأ
Page 132 and 133:
يقال وَلّى حثيثًا أ
Page 134 and 135:
للساآن.‏ لأن الأ
Page 136 and 137:
قوله ومن الغريب الب
Page 138 and 139:
م ط هذه دائرة مقبو
Page 140 and 141:
الشعر)‏ 832 من فرق ني
Page 142 and 143:
. 855 استِعمالَ‏ . . ،
Page 144 and 145:
بالمتقد ِّم الأسب
Page 146 and 147:
895 وَإذا صَحَوْتُ‏
Page 148 and 149:
الضربُ‏ الرابع مقط
Page 150 and 151:
وآأنّ‏ الخليل إنم
Page 152 and 153:
آام ل وافر وافر آام
Page 154 and 155:
قال بعض الشارحين هز
Page 156 and 157:
مخصوص بالخرم دون غي
Page 158 and 159:
فعَروضُ‎ه هى ضربُه
Page 160 and 161:
فيكون تصريع العروض
Page 162 and 163:
. . . ِ : ولا خيرَ‏ في
Page 164 and 165:
وتوجيهه 1044 إشارةبر
Page 166 and 167:
هذه دائرة مكفوف ال
Page 168 and 169:
1064 والخامس يَ‎ؤول
Page 170 and 171:
الرجز في الجزء الرا
Page 172 and 173:
الذى لاتُ‎رسَ‏ مع
Page 174 and 175:
وذهبَ‏ طائفةٌ‏ ا
Page 176 and 177:
لا يجيء من أقوال مش
Page 178 and 179:
يجيء على أصله 1170 وج
Page 180 and 181:
العروض الأولى لئ
Page 182 and 183:
ثلثة أسباب وهى تن م
Page 184 and 185:
مجموعى ٌّ لأنه لو
Page 186 and 187:
ليس بمجموع وذلك لأ
Page 188 and 189:
وقالَ‏ لأنّ‏ الو
Page 190 and 191:
يُحمل آلامُ‎ه على
Page 192 and 193:
. 1351 : 1345 1346 البحور ف
Page 194 and 195:
صَرَمَتْكَ‏ جَارِ
Page 196 and 197:
ولمّ‎اتركَالناظمُ
Page 198 and 199:
في المُ‎ثم َّنِ‏ أ
Page 200 and 201:
يُحاآِ‎ى صوتَ‏ ال
Page 202 and 203:
1451 ‏(هذا باب القافي
Page 204 and 205:
مُ‎تكأوسٍ‏ حاصلٍ
Page 206 and 207:
قالَ‏ بعض الشارحين
Page 208 and 209:
في المديد و غيرِه ا
Page 210 and 211:
فإنّ‎ه غيرُ‏ الم
Page 212 and 213:
و(‏ و(‏ بعده شيءٌ‏
Page 214 and 215:
آلّ‏ حرفٍ‏ أشدّ‏
Page 216 and 217:
. . 1543 فَقَدْ‏ فارَق
Page 218 and 219:
فقال لا يجوز تبدّله
Page 220 and 221:
1565 ‏(رويين استعيدا)
Page 222 and 223:
ورابعُها الإشباع
Page 224 and 225:
1600 ثمانيةَ‏ عشَ‎ر
Page 226 and 227:
الأبيات رافعة أو ن
Page 228 and 229:
وَقل ِّلْهُ‏ أو با
Page 230 and 231:
آما يُصرع في الأول
Page 232 and 233:
. 1681 وذاكَ‏ لأَن َ
Page 234 and 235:
1698 و النصب من الإن
Page 236 and 237:
قالَ‏ ابن يعيش 1731 ف
Page 238 and 239:
اقول 1756 وفي الشيءُ
show all

NECM el-DÃN SA'ÃD b. MUHAMMED el-SA'ÃDÃ'NÄ°N ÅERH ARÃZ el ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

NECM el-DÃN SA'ÃD b. MUHAMMED el-SA'ÃDÃ'NÄ°N ÅERH ARÃZ el ...