Programmarekening 2010 - Gemeente Schiedam

Programmarekening2010

InhoudsopgaveInleiding 3Kerngegevens 7JaarverslagI Programmaverantwoording 9• Bestuur en dienstverlening 10• Ruimtelijke ontwikkeling 20• Sociale infrastructuur 42• Stadseconomie 78• Veiligheid 94• Woonmilieu 114• Financiën 132• Wijkontwikkeling 140II Paragrafen 149• Bedrijfsvoering 150• Financiering 157• Grondbeleid 163• Lokale heffingen 167• Onderhoud kapitaalgoederen 171• Verbonden partijen 177• Weerstandsvermogen 186• Stedenbeleid 192• Investeringsplannen 195• Verstrekte subsidies 201JaarrekeningIII Programmarekening en toelichting 207• Per programma de realisatie van de batenen lasten en saldo met toelichting 208• Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen 209• Resultaat incidentele baten en lasten 210• Analyse afwijkingen begroting ná wijzigingen rekening 213• Vermogensvergelijking 223• WOPT 223• Mutaties onvoorzien 224• Stortingen en onttrekkingen aan reservesper programma 225• Stortingen en onttrekkingen aan voorzieningenper programma 227• Overzicht SISA 228IV Balans en toelichting 241• Geconsolideerde balans 242• Toelichting op de balans 244• Staat van de reserves en voorzieningen 258• Toelichting op de staat van reservesen voorzieningen 264• Borg- en garantstellingen 282• Overzicht actieve en inactievebouwgrondexploitaties 288V Bijlagen 291• Overzicht van gerealiseerde baten 292en lasten per product• Afkortingenlijst 294ProgrammaREKENing

InleidingProgrammaREKENing

InleidingVoor u ligt de Programmarekening 2010 van de GemeenteSchiedam, waarin het College aan de Raad verantwoordingaflegt over het gevoerde beleid in 2010. Met de behandelingen goedkeuring door de Raad verleent de Raad decharge aanhet College voor het gevoerde beleid in 2010.De programmarekening bestaat uit twee delen: een beleidsmatigdeel (jaarverslag) en een financieel deel (jaarrekening).De Programmabegroting 2010 is uitgangspunt geweest voorde opstelling van deze programmarekening.JaarverslagProgramma’sIn deel I van het jaarverslag, de programmaverantwoording,geeft het College antwoord op de vragen:• Wat wilden we bereiken?• Wat hebben we gedaan?• Wat hebben we bereikt?• Wat hebben we daarvoor extra ingezet?• Wat heeft het gekost?Daarnaast worden in ieder programma de financiële afwijkingentussen de gewijzigde begroting en de realisatie toegelicht.Deze toelichting per programma is gericht op de belangrijksteafwijkingen op zowel baten als lasten. Bovendien bevatiedere programmatekst een overzicht van het totaal van batenen lasten van de producten in het betreffende programma.ParagrafenIn de paragrafen komen de onderwerpen aan de orde die vanbelang zijn om inzicht te krijgen in de bedrijfsvoering en definanciële positie van de gemeente Schiedam. Ze geven vanuitdiverse perspectieven een dwarsdoorsnede van de programmarekening.De focus is daarbij gericht op de belangrijke beheerprocessenen het beleid dat daaraan ten grondslag ligt.Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten(BBV) schrijft gemeenten voor welke paragrafenverplicht zijn. Aanvullend op de verplichte paragrafen heefthet College drie paragrafen opgenomen te weten Stedenbeleid,Investeringsplannen en Verstrekte subsidies.JaarrekeningProgrammarekeningHet jaarrekeningresultaat over 2010 bedraagt € 14,3 miljoennegatief voor bestemming.Door middel van dotaties en onttrekkingen aan reserves vanper saldo € 27,6 miljoen bedraagt het resultaat na bestemming€ 13,4 miljoen positief. De grote omvang van de onttrekkingaan de reserves wordt voor € 15,9 miljoen verklaard uit eenvrijval van de reserve compensatie voormalige erfpachtgronden.Deze vrijval is ontstaan door de stelselwijziging erfpachten is aangewend voor extra afschrijvingen. Hierover heeft deRaad bij de derde financiële rapportage 2010 besloten.

Baten en lasten perprogramma (bedragen x 1.000)Resultaat voor bestemmingRekening 2010Lasten Baten SaldoBestuur en dienstverlening -14.322 2.198 -12.124Ruimtelijke ontwikkeling -46.418 9.914 -36.504Sociale infrastructuur -144.036 78.077 -65.959Stadseconomie -50.765 52.102 1.338Veiligheid -11.757 855 -10.902Woonmilieu -37.429 17.741 -19.688Financiën -5.760 1.372 -4.388Wijkontwikkeling -4.015 466 -3.549Subtotaal programma’s -314.502 162.725 -151.777Incidentele baten en lasten van de dekkingsmiddelen -3.882 2.847 -1.035Algemene dekkingsmiddelen 0 138.555 138.555Totaal resultaat voor bestemming -318.384 304.127 -14.257Mutaties reservesBestuur en dienstverlening -1580 1.757 177Ruimtelijke ontwikkeling -1.637 4.904 3.266Sociale infrastructuur -1.833 844 -990Stadseconomie -9.476 17.784 8.309Veiligheid 0 538 538Woonmilieu -6.466 14.021 7.555Financiën -1.789 10.249 8.460Wijkontwikkeling -300 631 331Totaal mutaties reserve -23.081 50.727 27.646Resultaat na bestemmingBestuur en dienstverlening -15.902 3.955 -11.947Ruimtelijke ontwikkeling -48.055 14.818 -33.237Sociale infrastructuur -145.869 78.920 -66.949Stadseconomie -60.240 69.886 9.646Veiligheid -11.757 1.393 -10.365Woonmilieu -43.895 31.762 -12.133Financiën -7.549 11.621 4.072Wijkontwikkeling -4.315 1.097 -3.218Subtotaal programma’s -337.583 213.452 -124.131Incidentele baten en lasten van de dekkingsmiddelen -3.882 2.847 -1.035Algemene dekkingsmiddelen 0 138.555 138.555Totaal resultaat na bestemming -341.465 354.854 13.389ProgrammaREKENing

Financieel resultaat 2010 en resultaatbestemmingOverzicht resultaat 2010:Resultaat voor bestemmingOnttrekkingen reservesResultaat na bestemming€ 14,3 miljoen negatief€ 27,6 miljoen positief€ 13,4 miljoen positiefHet resultaat na bestemming impliceert dat dit resultaat vrijbesteedbaar is voor de gemeente. Echter bij het resultaat nabestemming wordt geen rekening gehouden met (incidentele)programmabudgetten en investeringen die in 2010 niet geleidhebben tot lasten of verplichtingen, maar waarvoor welbestuurlijke besluitvorming heeft plaatsgevonden. De verwachtingis dat de betreffende uitgaven in 2011 alsnog zullenplaatsvinden. De afronding van deze projecten en activiteitenin 2011 (budgetoverheveling 2010-2011) beïnvloedt het resultaat2010. Het grootste deel van het positieve resultaat van€ 13,4 miljoen wordt veroorzaakt door onderbestedingen.Voor een groot deel van deze onderbestedingen is budgetoverhevelingaangevraagd. Hiervoor zal het College separaateen voorstel doen aan de Raad.Daarnaast is er sprake van een aantal grote afwijkingen op debegroting die grotendeels tegen elkaar wegvallen. Dit betreftde volgende posten:• Het positieve resultaat van de BGS van € 1,0 miljoen;• Een negatief resultaat op het Besluit WoninggebondenSubsidies (BWS) van € 1,2 miljoen. De verklaring hiervoorwordt gevonden in de door het Rijk besloten afkoopvan het BWS. In de begroting 2010 was nog geen rekeninggehouden met deze afkoop. In de begroting 2010 was nogrekening gehouden met de reguliere inkomsten ad € 1,2miljoen, die door de afkoop niet meer binnen zijn gekomen.• Een negatief resultaat vanwege een extra dotatie aan devoorziening grondexploitatie van € 4,2 miljoen;• Een positief resultaat wegens de herwaardering van deaandelen Irado voor € 4,9 miljoen. De aanschaf van dezeaandelen is conform raadsbesluit van november 2010 opde balans gewaardeerd tegen nominale waarde (€ 0,5 miljoen).Op advies van de accountant is bij de samenstellingvan de jaarrekening de waardering van deze aandelen aangepastnaar verkrijgingsprijs (€ 5,4 miljoen).Financiële positieAlgemene reserves:De algemene reserve is in 2010 afgenomen met € 0,25 miljoenen bedraagt ultimo 2010 € 10,6 miljoen. Dit is exclusiefhet voordelig resultaat van € 13,4 miljoen en inclusief de verwerkingvan het voordelig resultaat van 2009 € 9,5 miljoen.Verloop algemene reserve (standen ultimo decemberexclusief resultaatbestemming):31-12-2006: € 23,8 miljoen31-12-2007: € 35,7 miljoen31-12-2008: € 34,4 miljoen31-12-2009: € 10,8 miljoen31-12-2010: € 10,2 miljoenIn de paragraaf weerstandvermogen wordt nader ingegaan ophet vermogen.Bestemmingsreserves en voorzieningen:De overige reserves (inclusief BGS) zijn afgenomen met€ 17,3 miljoen. Het saldo van de voorzieningen is in 2010toegenomen met € 4,3 miljoen, hoofdzakelijk veroorzaaktdoor een dotatie aan de voorziening groot onderhoud.De bedragen in de programmarekening zijn weergegeven in€ 1.000, tenzij anders aangegeven.Wanneer bij bedragen in tabellen een ‘-‘ teken wordt gebruiktis sprake van een nadeel, namelijk een hogere last of een lagerebate. Wanneer geen ‘-‘ teken wordt gebruikt is sprakevan een voordeel.De verschillen worden in de verschillenanalyse per programmaverder toegelicht.

Kerngegevens

KerngegevensSociale structuur Rekening 2010Aantal inwoners 75.676Inwoners 0 - 19 jaar 17.184Inwoners 20 - 64 jaar 46.949Inwoners 65 jaar en ouder 11.543Fysieke structuurOppervlakte gemeente (ha) 1.989Oppervlakte binnenwater (ha) 186Oppervlakte historische kern (ha) 33Aantal woningen 35.557Oppervlakte wegen (in m 2 ) 1.323.354Oppervlakte fietspaden en -stroken (in m 2 ) 200.651Gemeentelijke wegen (km) 211Rijkswegen (km) 21Lengte waterwegen (in m 1 ) 95.000Financiele structuur (bedragen x € 1.000)Totaal uitgaven (incl. toevoegingen aan reserves en voorzieningen) 345.500Algemene uitkering gemeentefonds 102.107Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven 525.815Eigen financieringsmiddelen 71.297Opgenomen langlopende leningen 211.556

JaarverslagI ProgrammaverantwoordingBestuur en dienstverleningRuimtelijke ontwikkelingSociale infrastructuurStadseconomieVeiligheidWoonmilieuFinanciënWijkontwikkeling

Bestuur en dienstverlening1. DoelstellingHet gemeentebestuur staat voor een daadkrachtig bestuur vande wijken, de stad en de regio. Daarin staan de Schiedamseburgers en ondernemers centraal. Schiedam is immers ‘eenstad die het waard is om in te wonen en te werken’. Om dit tebereiken wil de gemeente haar prestaties permanent verbeteren.Ook streeft de gemeente naar een open bestuurscultuurdie alle Schiedammers stimuleert om initiatieven te nemen.SpeerpuntenBestuur en dienstverleningHet verbeteren van de gemeentelijke prestaties door:• Verbeteren van de (bestuurlijke) informatievoorziening;• Verbeteren van gemeentelijke diensten;• Verminderen van de administratieve lastendruk;• Brieven tijdig en inlevend en begrijpelijk beantwoorden;• Moderniseren en toegankelijker maken van de website;• Inkorten van de behandeltermijnen van bezwaarschriften, klachten en meldingen.Algemene doelstelling Beleidsonderdeel DoelstellingenDaadkrachtig bestuur van wijken,stad en regio, samen met deburgers. Permanente verbeteringvan de gemeentelijke prestatiesen een open bestuurscultuur,die Schiedammers stimuleertinitiatieven te nemen.BestuurDienstverlening1. Goede bereikbaarheid van college- enraadsleden;2. Vergroting van de participatiedoor burgers te betrekken bij hetbesluitvormingsproces;3. Toegankelijkere informatie voorraadsleden en burgers.1. Uitbreiding van de dienstverlening aande burgers;2. Snellere dienstverlening aan deburgers;3. Kwalitatief betere dienstverlening;4. Stabilisatie en zo mogelijk terugdringenvan het aantal klachten.10

Onderstaande tabel – ‘Ik zou willen dat het gemeentebestuurin 2010 meer aandacht had voor ……’ – uit het internetonderzoekImago en Dienstverlening 2010, geeft inzicht inhoeverre Schiedammers tevreden zijn over de uitvoering vandeze rol.Tabel ‘Ik zou willen dat het gemeentebestuur in 2010meer aandacht had voor ……’Thema 2010Binnenstad, winkels 24%Verkeersproblemen, parkeeroverlast 11%Vervuiling, openbaar groen 9%Daadkracht 8%Bestrating, verzakkingen 7%Wonen, huisvesting 5%Jeugdoverlast, -voorzieningen 4%Veiligheid 4%Communicatie 2%Openbaar vervoer 1%Overig 17%Thema’s als ‘Ontwikkeling binnenstad’ en het ‘Beheer openbareruimte’ scoren hoog.Rol 5: De burger als kiezer versus de politiekHerstellen van het vertrouwen in het bestuur en burgers meerbetrekken bij de politieke besluitvorming staan hoog op deagenda van de gemeentelijke organisatie. Het gezag van bestuurders/politiciwordt minder vanzelfsprekend. Waren burgersvoorheen relatief volgzaam, nu willen zij meepraten enonderhandelen over politieke beslissingen.In het jaarlijkse onderzoek Imago en Dienstverlening wordtde respondenten altijd gevraagd een rapportcijfer te gevenaan het gemeentebestuur. In 2010 gaf zo’n driekwart vande ondervraagden het gemeentebestuur een voldoende. Gemiddeldkomt het rapportcijfer in 2010 uit op een 6,3. Dat iswederom een fractie hoger dan in 2008 en 2009. Toen wasdit respectievelijk een 6,1 en een 6,2. Vanaf september 2010kunnen belangstellenden zich aanmelden voor ‘Gast van deRaad’. De voorzitter van de Raad mw. W.M. Verver-Aartsen,raadsleden en de griffier ontvangen de gasten voorafgaandaan de raadsvergadering. De gasten krijgen uitleg over degang van zaken en een toelichting op de stukken die tijdensde raadsvergadering aan de orde komen. In de pauze en na afloopkunnen de gasten de raads- en collegeleden aanspreken.Vanaf september 2010 zijn 21 gasten ontvangen.Rol 6: De burger als belastingbetaler versus de ontvangervan belastingen.Van de gemeentelijke organisatie wordt verwacht dat zij efficiënten effectief werkt en het huishoudboekje op orde heeft.Burgers moeten daarenboven het gevoel hebben dat de gemeentelijkewoonlasten daarmee in verhouding staan. In datkader legt de gemeente op diverse wijzen verantwoording af,onder meer via deze jaarrekening.3. Relatie met andere programma’sCollegeWerkProgramma (CWP)In contacten met de burger en ondernemers staan die burgersen ondernemers centraal. De kwaliteit van de dienstverleningwordt bepaald aan de hand van de tevredenheid van de klantenen de efficiëntie van de klantcontacten. Deze uitgangspuntenvan het coalitieakkoord vormen de basis voor hetCWP 2010-2014.Programma VeiligheidWaar mogelijk zal het programma Veiligheid aansluiten ophet Masterplan Dienstverlening. Dit gebeurt door actueleoverzichten van de vergunde evenementen op de website teplaatsen of aanvragen voor horeca- en evenementenvergunningendigitaal mogelijk te maken.Programma StadseconomieSinds 2004 is in de Stadswinkel één fysiek loket voor ondernemersgevestigd. Hier kunnen ondernemers terecht met alhun vragen over het starten van een onderneming, economischeontwikkeling, ruimte- en bestemmingsplannen.Programma WijkontwikkelingUitgangspunten voor het realiseren van de gemeentelijkeprestaties zijn: open, transparant, proactief, met meer maatwerk.Dit geldt voor zowel het bestuur en de dienstverleningals voor de wijkontwikkeling.4. Kaderstellende beleidsnota’s• Protocol interactieve beleidsvorming;• Protocol actieve informatievoorziening;• Verordening burgerinitiatief;• Coalitieakkoord 2010-2014;• CollegeWerkProgramma 2010-2014: ‘Schiedam, een staddie het waard is’;• De commissieverordening en de notitie ‘Beter Vergaderen’;• Het Masterplan Dienstverlening 2009-2015;12

• Communicatienota ‘Communicatie, een factor van belang’;• Notitie organisatieontwikkeling ‘Samen Schiedam’.5. Beleidsonderdeel Bestuur5.1 AlgemeenVerkiezingen voor de Gemeenteraad en de TweedeKamerOp 3 maart 2010 hebben de gemeenteraadsverkiezingenplaatsgevonden. Ook vonden op 9 juni 2010 de vroegtijdigeverkiezingen voor de Tweede Kamer plaats. Evenals bij deverkiezingen voor het Europese Parlement (2009) mocht bijbeide verkiezingen geen gebruik worden gemaakt van stemcomputers,maar vond het stemmen plaats met stembiljetten,stembussen en rode potloden.Uit de evaluatie van de verkiezingen voor het Europees Parlementwas al gebleken dat de impact van de overgang vanstemmachine naar ‘handmatig tellen’ bijzonder groot is. Datgold met name voor de inzet van de stembureauleden en deadministratieve afronding door medewerkers van de gemeente.In de voorbereiding voor de in 2010 gehouden verkiezingenis aan dit aspect extra aandacht geschonken.Hoewel er op de dag van de gemeenteraadsverkiezingen enin de dagen daarna landelijk en in de media veel reuring ontstondover procedures en tellingen, zijn de verkiezingen inSchiedam naar tevredenheid verlopen. Omdat echter bij eenzo belangwekkende gebeurtenis als verkiezingen elke schijnvan onregelmatigheden moet worden vermeden, heeft hetCollege het initiatief genomen om op elk stembureau onafhankelijkeambtelijke waarnemers te benoemen. Zij fungeerdenals gastheren en -vrouwen en voorzagen de stembureauvoorzittersvan gevraagd en ongevraagd advies. De inzet vande ambtelijke waarnemers is door een overgrote meerderheidvan de kiezers, de stembureauleden en de stembureauvoorzitterszeer gewaardeerd. Daarom wil de gemeente ook bijvolgende verkiezingen ambtelijke waarnemers benoemen.Verder wordt er voor nieuwe raads- en collegeleden een introductieprogrammaopgesteld. De burgemeester heeft al hetinitiatief genomen om een informatiemap met het bestuurlijkrelevante materiaal samen te stellen.Participatie en communicatie met de stadIn 2010 is het communicatiebeleid vastgesteld door de Gemeenteraaden vastgelegd in de nota ‘Communicatie, eenfactor van belang’.Kern van het communicatiebeleid is dat de legitimiteit vaneen gemeentelijke organisatie voor een belangrijk deel bepaaldwordt door de interactie tussen bestuur en medewerkersenerzijds en de inwoners van de stad anderzijds. Communicatiegeeft deze interactie op diverse manieren en op diverseniveaus mede vorm. In die zin verbindt communicatiede gemeentelijke organisatie met de stad en haar inwoners.Daarnaast geeft communicatie betekenis aan vaak abstractebeleidsdoelen. Uitdaging is dat inwoners weten wat de gemeentelijkeorganisatie van plan is, wat dat voor inwonersbetekent en hoe zij daar eventueel invloed op kunnen uitoefenen.Communicatie is daarmee een belangrijke succesfactorvoor bestuur en organisatie. Voorbeelden daarvan zijn decommunicatie over de A4 en over het CollegeWerkProgramma.Daarnaast verwerkt de afdeling Communicatie wekelijkstientallen persvragen. Daarmee draagt de afdeling bij aan hetzichtbaar maken van inspanningen en resultaten van bestuuren organisatie.Een belangrijk actiepunt in het communicatiebeleid is hetvergroten van het communicatief denken en handelen in deambtelijke organisatie. Binnen BOR en de afdeling Projectenzijn de eerste stappen gezet.Het vergroten van het communicatief denken en handelenvan de organisatie levert een bijdrage aan een constructievedialoog tussen gemeente en inwoners. Eén van de pijlers ishet participatieprotocol. Daarin staat hoe de gemeente bewonersbetrekt bij het tot stand komen van beleid.Een ander actiepunt uit de communicatienota was het vormgevenvan de afdeling Communicatie. Tot medio 2010 vielende communicatiemedewerkers onder de afdeling Bestuursondersteuning.Sinds november 2010 is de afdeling Communicatieeen feit.Meting van de bestuurskrachtIn 2011 zal een meting van de bestuurskracht worden uitgevoerd.De voorbereidingen daarvoor zijn eind 2010 getroffenen lopen door in de eerste maanden van 2011. In deze metingstaat de vraag centraal in hoeverre de gemeente Schiedamsamen met maatschappelijke partners en medeoverheden instaat is haar ambitie te realiseren. De Gemeenteraad wordtnauw betrokken bij de meting, zowel bij ontwikkeling van dekaders van de meting als in latere stadia. Het onderzoek zalzo veel mogelijk in het teken staan van (periodiek) leren enverbeteren. De ‘foto’ die de meting oplevert moet een (periodiekte gebruiken) leerinstrument vormen.ProgrammaREKENing 13

5.2 Doelstellingen en activiteitenDoelstelling 1: Een goede bereikbaarheid van collegeenraadsleden, waardoor Schiedammers meer tevredenworden over het functioneren van het bestuurOm deze doelstelling te realiseren onderneemt de gemeentede volgende activiteiten:• Een communicatiemedewerker fungeert als het aanspreekpuntvoor de communicatiebehoeften van de Gemeenteraad.Daarbij kan het indien gewenst gaan om:• de inzet van nieuwe – zo nodig elektronische – communicatieactiviteitendie passen bij het onderwerp en bij debetrokken doelgroepen;• communicatieactiviteiten waarbij de Gemeenteraad zichnadrukkelijk, aan het begin van de beleidsontwikkeling(‘beginspraak’) en tijdens de besluitvorming, kan positioneren;• mediatrainingen voor nieuwe raadsleden;• gewaarborgde personele inzet vanuit de afdeling Communicatie.• Een introductieprogramma voor nieuwe raadsleden ennieuwe collegeleden;• De implementatie van de Stadsvisie;• Het implementeren van voorstellen uit de Communicatienota2009-2015;• Beter ondersteunen en faciliteren van burgerinitiatieven;• Inspreken tijdens Stadserf;• Organiseren van spreekuren van portefeuillehouders;• Organiseren van een weblog;• Organiseren van collegelunches voor instellingen, bedrijvenen burgers;• Implementeren van het plan van aanpak schriftelijke contactenmet burgers;• “Gast van de raad”.Doelstelling 2: Vergroten van de participatie door burgerste betrekken bij het besluitvormingsprocesHiertoe zijn de volgende activiteiten ontplooid:• Opstellen van een actieplan om (nog) niet actieve burgerste stimuleren tot actief burgerschap;• Houden van burgerpanels waarin ook controversiële onderwerpenter sprake komen;• Uitvoeren van het protocol interactieve besluitvorming:• Voor de uitvoering van burgerparticipatie wordt per trajecteen gemeentelijk onderdeel verantwoordelijk gesteld;• Actief burgers informeren over de mogelijkheid een burgerinitiatiefin te dienen.Doelstelling 3: Toegankelijkere informatie voor raadsledenen burgersOm dit te bereiken doet de gemeente het volgende:• Actief sturen van het college op toezeggingen en moties;• Invoeren van extranet voor raadsleden;• Houden van een enquête over de toegankelijkheid van(digitale) informatie;• Digitaliseren en actualiseren van de verordeningen;• Moderniseren van www.schiedam.nl. De informatie op dewebsite is altijd actueel. Voorbeelden daarvan zijn de actueleverkeersmaatregelen en de omleidingen in de stad;• Introductie van de Schiedam-mail, waarmee Schiedammersaan de hand van een vooraf opgegeven profiel persoonlijkworden geïnformeerd.Tabel effect- en prestatie-indicatoren beleidsonderdeel BestuurOmschrijving E/P* Bron Meting2009Het bestuur van Schiedam doet veel moeite omproblemen in de stad aan te pakken.Beloften die zijn gedaan bij de gemeenteraadsverkiezingenworden nagekomen.Gemeenteraadsleden weten over het algemeenwat er leeft onder de mensen in Schiedam.Het bestuur van de stad is er tot nu toe behoorlijkin geslaagd om belangrijke problemen in destad op te lossen.MetingStreefwaarde2010 2010 2011 2012 2013E Statistiek 34% 37% 38% 40% 42% 44%E Statistiek 9% 9% 15% 20% 22% 24%E Statistiek 23% 22% 30% 34% 38% 42%E Statistiek 11% 16% 15% 19% 21% 24%14

6. Beleidsonderdeel Dienstverlening6.1 AlgemeenMasterplan Dienstverlening 2009-2015Om de gemeentelijke dienstverlening te verbeteren is het MasterplanDienstverlening opgesteld, dat de Gemeenteraad op 3juni 2009 unaniem heeft vastgesteld. Het Programma Dienstverleningvoert de Schiedamse visie op de dienstverlening,vastgelegd in het Masterplan Dienstverlening, concreet uit.Het Masterplan volgt Antwoord © , het landelijke strategischeontwikkelingsconcept voor gemeentelijke dienstverlening.Alle Nederlandse gemeenten werken momenteel hieraan.Over de toepassing van dit concept en de benodigde technischeinfrastructuur zijn bestuurlijke afspraken gemaakt. DeNederlandse gemeenten hebben zich hieraan gecommitteerdmiddels de ondertekening door de VNG van het zogenaamdevierpartijenakkoord tussen Rijk, gemeenten, provincies enwaterschappen.Doorontwikkeling afdeling Frontoffice tot Klant ContactCentrum (KCC)Het Klant Contact Centrum krijgt steeds meer vorm en wordtvoor burgers, bedrijven en instellingen dé ingang naar de gemeentevia de vier dienstverleningskanalen: balie, telefoon,post/e-mail en internet. Sinds eind december 2010 heeft degemeente niet alleen één centrale publieksbalie (de Stadswinkel)en één centraal postadres (postbus 1501), maar ookéén centraal e-mailadres (contact@schiedam.nl) en een eigencallcenter dat de telefoon via het nieuwe algemene nummer14 010 beantwoordt. Dit gemakkelijk te onthouden nummervervangt de vele afzonderlijke afdelingsnummers.Vermindering administratieve lastenDe gemeente Schiedam beschikt sinds 1 oktober 2010 overeen Omgevingsloket, dat de vergunningverlening conformde Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) uitvoert.Waar voorheen zo’n 25 afzonderlijke vergunningen bestondenop het terrein van bouwen, wonen en milieu, kan nuworden volstaan met één enkele vergunningaanvraag.Afhandeling bezwaarschriftenHet percentage bezwaarschriften dat in 2010 binnen de termijnwerd afgehandeld is gemiddeld 80%. In 2011 wordt toegewerktnaar een percentage “tijdig afgehandeld” van 90 tot100%. Enerzijds door meer dan voorheen met indieners vanbezwaarschriften in overleg te bezien of gezamenlijk tot eenoplossing van een geschil kan worden gekomen (informeleafhandeling van bezwaarschriften). Anderzijds door nog sterkeresturing op planning en realisatie dan voorheen (en is erhet voornemen tot een kleine versteviging van de formatieop het secretariaat bezwarencommissie). Dat het percentagebinnen de termijn afgehandelde bezwaarschriften in 2010 beperktbleef tot 80% wordt verklaard door een krappe formatiebij het secretariaat bezwarencommissie. Overigens geldt dathet afhandelingspercentage in 2010, na enkele efficiencyverbeteringen,al wel is verbeterd ten opzichte van de voorgaandejaren (2009: ca. 75 %, 2008: 58%, 2007 50%).Gemeentelijke Basisadministratie (GBA)Op 1 april 2007 is de GBA dé basisregistratie voor personengeworden. Vanaf 1 januari 2010 zijn overheden met een publieketaak verantwoordelijk voor het afnemen en gebruikenvan persoonsgegevens uit deze basisregistratie. Gebruik vanauthentieke gegevens uit één basisregistratie leidt tot betereinformatie voor beleid en bestuur, effectievere handhavingen fraudebestrijding, en administratieve lastenverlichtingvoor burgers en bedrijven. Deze voordelen worden versterktnu de basisregistraties met elkaar gekoppeld worden. Tenbehoeve van de basisregistratie gemeentelijke persoonsgegevensis op 1 januari 2010 een nieuwe verordening GBA inwerking getreden en zijn nieuwe bijlagen bij de VerordeningGBA vastgesteld en geïmplementeerd. Hiermee wordt dedienstverlening aan de inwoners van Schiedam verbeterd, deadministratieve lastendruk verlaagd, de persoonlijke levenssfeerbeter beschermd en de kwaliteit van de gegevens meergeborgd.ProgrammaREKENing 15

6.2 Doelstellingen en activiteitenDoelstelling 1: Uitbreiding van de dienstverlening aan de burgersDigitaal dienstverleningskanaal – Digitale media hebben de voorkeur voor dienstverlening, vanwege de snelheid en efficiëntie.Onderstaande tabel toont welke producten en diensten inmiddels via het digitale loket verkrijgbaar zijn en welke in ieder gevalin 2011 gepland staan. Het huidige aanbod bestaat uit 22 producten en diensten. De betere digitale informatievoorziening en demogelijkheid om online producten en diensten te bestellen moet in de loop van 2011 leiden tot een verschuiving in klantcontactenvan balie en post naar de relatief snelle en efficiënte kanalen telefoon en internet.Tabel gemeentelijke producten die via www.schiedam.nl worden aangeboden (stand eind 2010)Elektronische producten Gereed Gereed in 2011 Anders, namelijk1 Indienen van een klacht X2 Contact opnemen met de gemeente X3 Indienen van een melding X4 Opvragen van alle uitreksels van de Burgerlijke stand (vijf varianten) X5 Opvragen van alle uitreksels uit de GBA (vijf varianten) X6 Aan- of afmelden van de hond voor hondenbelasting X7 Doorgeven van een verhuizing X8 Vertrek naar het buitenland doorgeven X9 Verzoek tot geheimhouding persoonsgegevens indienen X10 Naamgebruik veranderen X11 Bewijs van in leven zijn aanvragen X12 Bewijs van Nederlanderschap aanvragen X13 Standplaatsvergunning aanvragen X14 Marktplaatsvergunning aanvragen X15 Aanvragen van een parkeervergunning Direct klaar via balie16 Aanvragen van een gehandicaptenparkeervergunning Direct klaar via balie17 Aanvragen van een gehandicaptenparkeerkaart Direct klaar via balie18 Aanvragen van een gehandicaptenparkeerplaats X19 Aanvragen van een kapvergunning Via Omgevingsloket20 Aanvragen van een evenementenvergunning X21 Bezwaar gemeentelijke belastingen indienen X22 Kwijtschelding aanvragen X23 Automatisch betalen aanvragen of wijzigen X24 Vakantie of verblijf in het buitenland melden X25 Melding woon- of leefomgeving doen X26 Leerlingenvervoer aanvragen XAndere activiteiten zijn:• Inrichten van het internetcafé, waardoor Schiedammersmet de gemeentelijke website kunnen kennismaken en daarhun vragen kunnen stellen;• In 2010 is een start gemaakt met het ontwikkelen van vaardighedenc.q. het opdoen van kennis van en toepassen vanconflictmanagement of (pre)mediation. Dit om geschillente voorkomen, (in een zo vroeg mogelijk stadium) weg tenemen of te verkleinen;• Via het burgerpanel wordt tweemaal per jaar een onderzoekgehouden naar de dienstverlening van de gemeente.• Fysiek dienstverleningskanaal: avondopenstellingenStadswinkel – De Stadswinkel is sinds mei 2010 maar liefstdrie keer per week ’s avonds open, zodat burgers die overdagbezet zijn meer gelegenheid hebben hun zaken met degemeente te regelen.16

Doelstelling 2: Snelle dienstverlening aan de burgers• Fysiek dienstverleningskanaal: werken op afspraak – Sindsmei 2010 werkt de Stadswinkel ’s middags en ’s avondsop afspraak. Dit biedt verschillende voordelen. Zo zijn dewachttijden zeer kort en is er voldoende tijd om de klantgoed te helpen en te informeren over eventueel over te leggenbescheiden. Voor de klanten die daaraan de voorkeurgeven, blijft de Stadswinkel ’s ochtends open voor vrijeinloop.• Telefonisch dienstverleningskanaal: 14 010-nummer– Schiedam is sinds medio november 2010 aangeslotenop het algemene telefoonnummer 14 010. Dit nummer isvoortaan het enige algemene telefoonnummer in de externecommunicatie. Het vervangt veel afzonderlijke afdelingsnummers.Wie het nummer belt, wordt verzocht de naamvan de gewenste gemeente in te spreken. Vervolgens wordtde beller via automatische spraakherkenning direct doorverbondenmet het callcenter van de gewenste gemeente.• Telefonisch dienstverleningskanaal: eigen callcenter –Schiedam beschikt sinds eind december over een eigen callcenter,dat de beantwoording van alle telefoon via 14 010gaat verzorgen (voor zover dat is gericht aan de gemeenteSchiedam). Het contract met het externe callcenter is metingang van eind december opgezegd. Het externe callcenterverbond vooral door en legde terugbelverzoeken vast.Het eigen callcenter beantwoordt zo veel mogelijk vragendirect. Uiteindelijk sluist het callcenter nog maximaal 20%van de vragen door naar een specialist van een vakafdeling.Ook dan blijft het KCC de regie voeren over de afhandeling.Zo wordt de kwaliteit van de dienstverlening verbeterd:klanten krijgen steeds vaker direct antwoord op hunvraag en als een vakspecialist toch nodig is, blijft het KCChet aanspreekpunt voor de klant.Doelstelling 3: Kwalitatief betere dienstverlening• Servicenormen – Met de lancering van de nieuwe website(www.schiedam.nl), (begin maart 2011) worden de servicenormenhierop gepubliceerd, inclusief achtergrondinformatieover bijvoorbeeld de diensten van het KlantContact Centrum, meldingen buitenruimte en de klachtenregeling.Ondertussen richt de gemeentelijke organisatiede bestaande registraties zo in dat voor alle servicenormenbetrouwbare scores beschikbaar komen.• Fysiek dienstverleningskanaal: verbouwing Stadswinkel –Eind 2010 is de financiering van de verbouwing van deStadswinkel goedgekeurd tijdens de eerste begrotingswijziging.Het schetsontwerp wordt in het eerste kwartaal van2011 uitgewerkt tot een definitief ontwerp. De feitelijke verbouwingvindt plaats van mei tot en met november 2011. DeStadswinkel blijft gedurende die tijd gewoon open. Klantenen medewerkers moeten daarbij rekening houden met enigeoverlast. Met een goed communicatieplan probeert de gemeentedeze overlast zo veel mogelijk in positieve zin tebeïnvloeden. Na de verbouwing voldoet de Stadswinkel aanalle eisen van privacy, beveiliging en dienstverlening volgenshet Antwoord © -concept.• Vermindering van de administratieve lastendruk – Degemeente onderzocht de totstandkoming van de parkeervergunning,bouwvergunning, sloopvergunning, aanvraaghulpmiddelen Wmo en aanvraag bijzondere bijstand. Daarnaastwordt bezien of een product met andere productengecombineerd kan worden of sneller en slimmer kan wordengeleverd. In 2011 verschijnt een eindrapportage voorde Raad en een inzicht in de activiteiten voor de komendejaren.• Met het ondertekenen van de GBA-intentieverklaringzijn de eerste stappen gezet voor een geautomatiseerdegegevensuitwisseling met Stichting Woonplus. Hiermeewordt de eerlijke verdeling van woonruimte bevorderd,woonfraude en -overlast bestreden en de administratievelastendruk voor het huurdersdeel van de Schiedamse bevolkingverlaagd. Bijkomend voordeel is dat de kwaliteitvan de GBA (de juistheid van de gegevens) verder toeneemt;• De bewoners worden aangeschreven bij vermoeden vanwoonoverlast en woonfraude;• Als de bewoners hier niet op reageren wordt het interventieteamingeschakeld;• In het tweede kwartaal van 2010 heeft de periodieke auditGBA plaatsgevonden. Daarbij is getoetst op nalevingvan alle wettelijke voorschriften rondom het beheer enhet gebruik van de GBA en op de juistheid van de gegevens.De volledige uitslag is op dit moment van schrijvennog niet beschikbaar vanwege een nog lopende discussie.Wel staat vast dat de gemeente Schiedam voor achtvan de negen onderdelen van de GBA-audit geslaagd is.ProgrammaREKENing 17

Doelstelling 4: Stabilisatie en zo mogelijk terugdringenvan het aantal klachten• Postkanaal: afhandeling klachten – Sinds januari 2010 kentSchiedam een centrale registratie van klachten en een eenduidigeklachtenprocedure. In de loop van 2010 is bovendieneen workflow (geautomatiseerde ondersteuning) voorde klachtafhandeling gemaakt. De intensievere aandachtvoor klachten heeft twee belangrijke gevolgen. Allereerstis het aantal geregistreerde klachten toegenomen. Hoeweldit op het eerste gezicht nadelig lijkt, betekent het waarschijnlijkdat ambtenaren klachten steeds beter herkennenen ook consciëntieus registreren. Het tweede gevolg lijktdeze veronderstelling te staven: steeds meer klachten wordentijdig en correct afgehandeld.7. Wat hebben we daarvoor extra ingezet?Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2010 2011 2012 2013Masterplan Dienstverlening 1.580 1.158 1.035 1.022Toelichting: Uitvoering Masterplan Dienstverlening 2009-2015. Het volgende is in 2010bewerkstelligd:• uitvoering van ca 40 (deel)projecten;• programmamanagement door een klein programmabureau;• verandermanagement om medewerkers toe te rusten op een veranderend takenpakket;• communicatieactiviteiten;• toezicht houden op een beheerste uitvoering van het programma door de controlegroep.8. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begrotingprimair 2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -13.504 -14.026 -14.050 -14.322 296Baten 1.840 1.847 2.497 2.198 -351Resultaat voor bestemming -11.664 -12.179 -11.553 -12.124 -55Toevoeging aan reserves -1.580 -1.580 0 -1.580 0Onttrekking aan reserves 1.605 1.505 1.322 1.757 -252Saldo reservemutaties 25 -75 1.322 177 -252Resultaat na bestemming -11.639 -12.254 -10.231 -11.947 -3079. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieBestuur en dienstverleningBatenBurgerzakenDe hogere baten zijn het gevolg van hogere ontvangsten uit leges (met name reisdocumenten en rijbewijzen). Deze extrabaten dienen ter dekking van de verbouwing van de publieksruimten van het klantcontactcentrum.Bedragx € 1.000202LastenBestuurszaken collegeDe onderschrijding heeft betrekking op het niet volledig uitgeven van de middelen ten behoeve van de kerntakenanalyse. 70BurgerzakenDe uitgaven voor de uitvoering van het masterplan Dienstverlening kwamen € 212.000 hoger uit dan geraamd. Deze-212kosten worden volledig gedekt door een onttrekking aan de reserve dienstverleningsconcept.Overige afwijkingen -5Saldo Bestuur en dienstverlening 5518

10. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaam(bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo1001 Bestuurszaken college -5.640 631 -5.009 -5.938 1.033 -4.905 -5.713 778 -4.9361002 Bestuurszaken raad -1.847 0 -1.847 -1.697 0 -1.697 -1.872 8 -1.8641003 Bestuurszaken toezicht -207 35 -172 -236 70 -166 -178 18 -1611004 Burgerzaken -6.267 1.181 -5.086 -6.113 1.394 -4.719 -6.497 1.394 -5.1021005 Rechtsbescherming -65 0 -65 -65 0 -65 -61 0 -61Resultaat voor bestemming -14.026 1.847 -12.179 -14.050 2.497 -11.553 -14.322 2.198 -12.1241999 Mutatie reserves -1.580 1.505 -75 0 1.322 1.322 -1.580 1.757 177Resultaat na bestemming -15.606 3.352 -12.254 -14.050 3.819 -10.231 -15.902 3.955 -11.947ProgrammaREKENing 19

Ruimtelijke ontwikkeling1. DoelstellingHet programma Ruimtelijke ontwikkeling heeft als algemeendoel het realiseren van een goed functionerende, bereikbareen vitale stad, door kaders te stellen voor een goede inpassingvan ruimtelijk-functionele ontwikkelingen met de bijbehorendeinfrastructuur. Daarnaast wil het programma de milieuenruimtelijke kwaliteiten bevorderen.SpeerpuntenProgramma Ruimtelijke ontwikkeling• Samenwerking met regiogemeenten met betrekking tot grensoverschrijdende projecten;• Uitwerken Stadsvisie Schiedam 2030;• Opstellen en uitwerken visies (waaronder Harga, Beatrixpark, Oost);• Begeleiden en beoordelen plannen (Stedenbaan, bouwplannen, etc.);• Actualisatie bestemmingsplannen 2007-2011;• Opstellen en uitwerken milieubeleid.Algemene doelstelling Beleidsonderdelen Aspecten DoelstellingenRuimtelijke ontwikkeling1. Verbetering van de ruimtelijke eneconomische ontwikkeling;2. Versterking ruimtelijke kwaliteit;3. Mogelijk maken van diverse gewensteruimtelijke ontwikkelingen;4. Behoud van archeologisch erfgoed.Realiseren van een goedfunctionerende, bereikbare envitale stad door kaders te stellenvoor een goede inpassing vanruimtelijk-functionele ontwikkelingenmet de bijbehorende infrastructuur.Daarnaast wil het programma demilieu- en ruimtelijke kwaliteitenbevorderen.MilieuAlgemeen1. Integratie van milieuaspecten in alleruimtelijke ontwikkelingen;2. Versterking van het integralemilieubeleid;3. Verbeteren van de bodemkwaliteit;4. Bereiken van een duurzaam, schoon,heel en veilig watersysteem.1. Een duurzaam mobiliteitssysteem;2. Verbetering van de ruimtelijke eneconomische ontwikkeling.Verkeer en VervoerGemotoriseerdvervoer1. Optimale afwikkeling van het autoverkeerop de hoofdwegenstructuur;2. Verbeteren verkeersveiligheid: minderslachtoffers in het autoverkeer;3. Verbeteren ruimtelijke kwaliteit;4. Afname belasting van leefmilieu engezondheid (geluidshinder, luchtkwaliteitfijnstof, NO xen CO 2) van buitenruimte engebouwde omgeving.20

Programma Ruimtelijke ontwikkeling (vervolg)Algemene doelstelling Beleidsonderdelen Aspecten DoelstellingenLangzaamverkeer1. Groei van het langzaam verkeer binnenSchiedam;2. Minder slachtoffers in het langzaamverkeer;3. Verbeteren kwaliteit voorzieningenfietsers (onder andere fietspaden enstallingen);4. Versterken kwaliteit voor voetgangers;betere toegankelijkheid openbaar gebiedvoor mindervaliden.OpenbaarVervoer1. Groei van het OV-gebruik;2. Betere fysieke toegankelijkheid vanbussen voor mindervaliden;3. Schone bussen: minder uitstoot NO xdoor bussen.Verkeer en VervoerMobiliteitsmanagement1. Een goede en duurzame bereikbaarheidvan bedrijventerreinen en instellingen;2. Verschuiving vervoerswijze: keuze vanauto naar openbaar vervoer en fiets encarpoolen;3. Mijden van de spits.Realiseren van een goedfunctionerende, bereikbare envitale stad door kaders te stellenvoor een goede inpassing vanruimtelijk-functionele ontwikkelingenmet de bijbehorende infrastructuur.Daarnaast wil het programma demilieu- en ruimtelijke kwaliteitenbevorderen.Parkeren1. Optimaliseren gebruik van de schaarsbeschikbare parkeerruimte;2. Verminderen van de overlast inwoonwijken door geparkeerde auto´svan woon-werkverkeer en bezoekersvan het centrum;3. Een zo breed mogelijk onderbelanghebbenden gedragen beleid.Beheer en OnderhoudOpenbare Ruimte1. Continueren van de objectievebeeldkwaliteit in de stad op basis van debesluitvorming;2. Burgers ervaren de beeldkwaliteitpositief, voelen zich betrokken bijde leefomgeving en ervaren deserviceverlening positief;3. Instandhouding/verbetering van defunctionaliteit van de inrichting van deopenbare ruimte;4. Meer kwaliteit van water, groen enstadsnatuur in de stad.ProgrammaREKENing 21

2. Context en achtergrondRuimtelijke ontwikkelingenAntwoord moet worden gevonden op nieuwe maatschappelijketrends/behoeften en wetgevende kaders. Hiertoe heeftde gemeente zich gericht op drie niveaus:• Op rijksniveau – Het gaat om de toepassing van het nieuweplanologische en juridische instrumentarium, dat voortvloeituit de wetgeving die de afgelopen paar jaar vankracht is geworden, zoals Crisis- en Herstelwet, de Wabo,de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (nWro) en wetgevingop het gebied van milieu. De Wabo wordt in de gemeentelijkeorganisatie verankerd en brengt wijzigingen metzich mee in instrumenten en procedures. Voortaan zijn alleSchiedamse bestemmingsplannen digitaal beschikbaar enuitwisselbaar en via internet raadpleegbaar voor de burgers.• Op provinciaal niveau – Er is in 2010 gereageerd op deprovinciale structuurvisie en provinciale verordening diein juli 2010 zijn vastgesteld. Op regionaal niveau is ondermeer meegewerkt aan de Regionaal Strategische Agendavan de Stadsregio die in december 2010 is vastgesteld, enaan de lopende herijking van het regionaal groen structuurplan.Tevens is samengewerkt – vaak met Rijk, provincie,Stadsregio, hoogheemraadschap en andere gemeenten – opgrensoverschrijdende thema’s. Dat geldt bijvoorbeeld voorhet overleg over de A4. Daarnaast is ingezet op versterkingvan de (inter)regionale samenwerking voor de aanpak vanNieuw Mathenesse/Waterfront in relatie tot Stadshavens,het Platform Rechter Maasoever en het opstellen van geluidruimteverdeelplannenvoor de Waal-/Eemhaven en HavensNoord. Het Convenant Geluidruimte Waal-/Eemhavenis op 3 december door het bedrijfsleven en overheden(waaronder de gemeente Schiedam) ondertekend. Daarnaastdraait Nieuw Mathenesse mee in het Cisco-project,een Europees samenwerkingsproject gericht op duurzaamheid.Er is overleg gevoerd over thema’s als de tweede westelijkeoeververbinding, de bochtafsnijding van de Schie,de herstructurering Spaanse Polder en Hof van Delfland.Schiedam neemt deel in de Hof van Delflandraad, die ditjaar officieel is opgericht.• Op stedelijk niveau – Afgelopen jaar is onder andere gewerktaan de uitwerking van de Nota Openbare Ruimte voorde binnenstad (kadernota openbare ruimte binnenstad), hetgemeentelijke verkeers- en vervoersplan, de herijking vanhet masterplan Nieuw Mathenesse en het woningbouwplanParkweg Noord, en de gebiedsprofielen voor Nieuw Mathenesse.In 2009 is na een intensief interactief proces de StadvisieSchiedam 2030 vastgesteld, die tevens dient als structuurvisieconform de nieuwe Wro. In het verlengde daarvan isgewerkt aan de uitwerking in verschillende beleidsvelden,zoals voor openbare ruimte, economie en verkeer en vervoer.De Stadsvisie Schiedam 2030 is de grondslag van het CollegeWerkProgrammavan het nieuwe College dat in 2010 isgevormd en dat de start van de uitvoering van de stadsvisieinkadert.Actualisatie Bestemmingsplannen 2007-2011In 2009 zijn alle Nota van Uitgangspunten (NvU) en visiesvoor de verschillende plangebieden succesvol afgerond. Deverschillende NvU’s en visies stonden aan de basis van deverschillende conceptvoorontwerp-bestemmingsplannen.In het laatste kwartaal van 2009 en de eerste helft van 2010zijn daarvan zes ambtelijk voorbereid (Woudhoek, Spaland,Zuid, West, Oost en Kethel) en bestuurlijk vrijgegeven voorhet verplichte bestuurlijke overleg en de inloopavond.In samenspraak met de wijkprocesmanagers is veel aandachtbesteed aan de consultatie in de wijk. Zo is er voor alle planneneen inloopavond georganiseerd en is het bestemmingsplanraadpleegbaar via internet. Vanuit de wijken kwamenpositieve reacties op de laagdrempeligheid van het planproces.Het aantal reacties viel uiteindelijk mee en heeft slechtsop kleine onderdelen geleid tot aanpassingen van de voorontwerp-bestemmingsplannen.Het is goed te constateren datde conceptplannen ambtelijk dusdanig zijn voorbereid, datdit leidt tot een beperkt aantal opmerkingen. Voor bestemmingsplanNieuw-Mathenesse is in 2010 gewerkt aan eenvertaalslag van het Masterplan naar een bestemmingsplan.Met name de milieucontouren maken dit proces complex. Inde eerste helft van 2011 zal er waarschijnlijk meer duidelijkheidzijn over mogelijkheden en onmogelijkheden. Dan zaler ook meer duidelijkheid zijn over de planvorming voor hetgebied rondom de Polderwetering.In de eerste helft van 2011 zullen alle bestemmingsplannenter inzage worden gelegd dan wel aan de Raad wordenaangeboden voor vaststelling. De plannen en het besluitvormingsprocesvoldoen daarbij aan de wettelijke digitaliseringsvereisten.BereikbaarheidDe thema’s bereikbaarheid en milieu hebben grote invloed opde ruimtelijke en economische ontwikkeling en de aantrekkelijkheidvan de stad. Dit maakt een integrale benadering vande betrokken beleidsterreinen een vereiste.22

Een belangrijk deel van het verkeersbeleid richt zich op hetbeïnvloeden van de mobiliteitsontwikkeling op lokaal niveaudoor goede alternatieven voor de auto te bieden, zoalsfiets- en openbaar vervoervoorzieningen en mobiliteitsmanagement.Hiermee kan ook voor de auto een blijvend goedebereikbaarheid worden gerealiseerd. Ook voor vrachtverkeerstreeft de gemeente naar duurzaamheid: een goede bereikbaarheidmet slimme logistieke oplossingen, die zorgen voorkostenbesparingen, betere bereikbaarheid en milieuwinst.Een en ander komt terug in het Gemeentelijk Verkeers- enVervoersplan dat in 2010 is opgesteld. In 2011 zal het planworden vastgesteld.Goede bereikbaarheid versterkt de (economische) ontwikkelingin Schiedam. Dit is gebeurd met Schieveste en Vijfsluizen.Omgekeerd zorgen ruimtelijke ontwikkelingen weer voor(nieuwe) verkeers- en vervoersstromen. Het toevoegen vanwoningen, arbeidsplaatsen en voorzieningen leidt tot meermobiliteit, bovenop de autonome groei. Deze wisselwerkingstelt randvoorwaarden aan grotere en kleinere gebiedsontwikkelingenen geeft extra druk op het beïnvloeden van demobiliteitsontwikkeling.Op buurt- en straatniveau is er wisselwerking tussen de verkeerskundigeen de stedenbouwkundige inrichting, die groteinvloed heeft op de aantrekkelijkheid van de stad. De uitstraling(in relatie tot parkeren), de verkeersveiligheid en de verblijfskwaliteitzijn daarbij belangrijke thema’s bij het onderhouden de (her)inrichting van het openbaar gebied.MilieuVanwege zijn invloed op ruimtelijke en economische ontwikkelingenvereist ook het thema milieu een integrale aanpak.Het creëren van een aangename leefomgeving betekent ookdat geluidoverlast, bodemverontreinigingen, stankoverlasten luchtverontreinigingen moeten worden verminderd. Dit isnoodzakelijk om een goed functionerende en vitale stad teontwikkelen.• Beleidsnota Hogere Waarden voor Geluid – De gemeentestreeft ernaar om de geluidsoverlast zo veel mogelijk teminimaliseren. Nieuw in dit beleid is dat het onderwerpgeluid verankerd is in de planvorming, zodat waar mogelijkgeluidshinder geminimaliseerd of zelfs voorkomen kanworden. In 2010 is de Beleidsnota Hogere Waarden voorGeluid vastgesteld.• Rotterdam Airport – Een specifiek onderwerp waarin milieu,vervoers- en ruimtelijke ontwikkelingen samenkomen,is Rotterdam Airport, waarvan de gemeente Schiedamveel overlast ondervindt. Sinds 2010 neemt de gemeentedeel aan het ‘Vervolgproces Commissie Van Heijningen’,waarin oplossingsrichtingen, die mogelijk kunnen wordeningezet om de hinder te beperken, worden uitgewerkt.• Actieplan Geluid 2010-2014 – Schiedam is volgens de EUrichtlijnOmgevingsvergunning verplicht een geluidskaarten actieplan op te stellen om de geluidssituatie in kaart tebrengen. Dit is vooral gericht op het geluidsniveau in deleefomgeving. In 2010 is een onderzoek naar geluidsknelpuntenuitgevoerd, dat als basis dient voor de uitvoeringvan concrete maatregelen uit het Actieplan Geluid.• Actieplan Luchtkwaliteit 2007-2010 – Diverse acties uit hetactieplan zijn in 2010 uitgevoerd. Ten aanzien van de realisatievan walstroomvoorzieningen is een haalbaarheidsstudieuitgevoerd op basis waarvan een subsidieaanvraagbij de Stadsregio Rotterdam is ingediend.• Visie Externe Veiligheid – In 2010 is het voortraject tervoorbereiding op het opstellen van een Visie Externe Veiligheiddoorlopen. Op basis hiervan heeft het College op 14december besloten tot het opstellen van een Visie ExterneVeiligheid conform het ‘Milieubeleidsplan 2009-2012’.ArcheologieIn 2008 heeft het College de Beleidsnota ArcheologischeMonumentenzorg gemeente Schiedam 2008-2011, de ArcheologischeWaarden- en Beleidskaart en de ArcheologischeKenmerkenkaart vastgesteld. Aanleiding hiervoor was deverplichting die is opgenomen in de gewijzigde Monumentenwetvan 1 september 2007.Uitgangspunt van het beleid is dat de aanwezige archeologischewaarden zoveel mogelijk in situ worden bewaard. Omdit te kunnen waarborgen moeten grondroerende activiteitenworden getoetst aan het bestemmingsplan. Hiervoor is hetnoodzakelijk dat bij actualisering van bestemmingsplanneneen archeologieparagraaf wordt opgenomen. Omdat niet allebestemmingsplannen op korte termijn geactualiseerd kunnenworden, is ervoor gekozen de Monumentenverordeningaan te passen. De Archeologische Waarden- en Beleidskaartdie onderdeel is van de aangepaste verordening, is dan hettoetsingskader voor grondroerende werkzaamheden die uitgevoerdworden in gebieden waarvoor nog geen archeologieparagraafin het bestemmingsplan is opgenomen. Hiermeewordt het gehele archeologische erfgoed van de gemeenteSchiedam beschermd.ProgrammaREKENing 23

Archeologie is een jong beleidsterrein. Omdat het beleid pasin 2008 is vastgesteld, zijn er geen cijfers/prestaties voor2009 bekend. Om deze reden is het jaar 2009 gebruikt alsnulmeting. Ook 2010 is gebruikt als nulmeting, omdat hetonderwerp archeologie nog niet volledig is geïntegreerd in dediverse organisaties. De cijfers uit 2009 worden als indicatiefaangemerkt; ze worden in 2010 nader genuanceerd.In 2009 is eveneens een begin gemaakt met het actief uitdragen(promotie) van het archeologiebeleid. Tijdens de OpenMonumentendag organiseerde de gemeente voor het eerst eenarcheologische wandeling langs archeologische highlights.Deze wandeling was een groot succes en kreeg in 2010 eenvervolg. Folders en inter- en intranetpagina’s zijn in 2010 ontwikkelden worden in 2011 gelijktijdig met de nieuwe websitevan de gemeente Schiedam (www.schiedam.nl) gelanceerd.Hiermee wordt het archeologisch erfgoed en het gemeentelijkarcheologiebeleid van Schiedam voor een groot publiektoegankelijk gemaakt.MonumentenIn de door de Gemeenteraad vastgestelde beleidsnota Monumenten2008-2012 en het hieraan gekoppelde UitvoeringsprogrammaMonumenten 2008-2012 zijn onder andere beleidsvoornemensgeformuleerd ten aanzien van het benuttenvan cultuurhistorie bij ruimtelijke ontwikkelingen om zo deidentiteit van de leefomgeving te versterken. In dit kaderheeft de sectie monumenten enkele onderzoeken uitgevoerdnaar ontwikkellocaties, zoals de omgeving van de Westmolenstraat.In 2010 is de inventarisatie van de architectuur en stedenbouwuit de Wederopbouwperiode in Schiedam opgeleverd.De resultaten van de onderzoeken geven een goed beeld vande betekenis van de Wederopbouwperiode in Schiedam. Methet onderzoek verwezenlijkt de gemeente twee doelstellingen:• Meer aandacht geven aan de naoorlogse bebouwing om zode waardering en kennis van deze periode te vergroten enindien nodig gebouwde objecten een beschermde status teverlenen;• De cultuurhistorische waarde en betekenis van de naoorlogsewijken in kaart brengen zodat die een volwaardigeafwegingsfactor kunnen worden bij het opstellen van herstructurerings-en ontwikkelingsprogramma’s bij stedelijkevernieuwing.In 2010 heeft de afdeling Ruimtelijke ontwikkeling, Vastgoeden Grondzaken een kadernota opgesteld over de inrichtingvan de openbare ruimte in de binnenstad (Schiedamse binnenstad,kadernota openbare ruimte). De sectie Monumentenheeft hierin een inbreng gehad. In afwachting van het definitieveresultaat heeft de sectie verdere uitwerking van eenbeleidsnota Beschermd Stadsgezicht, zoals in de beleidsnotavoorzien, uitgesteld.In 2009 is begonnen met de technische opname van alle gemeentelijkemonumenten in Schiedam. De inspecties zijn in2010 uitgevoerd. Met de opname wordt voor de komendejaren de subsidiebehoefte voor restauraties en onderhoud inbeeld gebracht, zodat hiervoor effectief beleid kan wordenontwikkeld.24

3. Beleidsonderdeel Ruimtelijke ontwikkeling3.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Ruimtelijke ontwikkelingBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Verbetering van de ruimtelijke eneconomische ontwikkeling.1.1 Stadsvisie en belangrijkeuitwerkingsthema’s;1.2 Vormen ruimtelijke visies ten behoevevan bestemmingsplannen;1.3 Stedenbouwkundige planvorming opwijkniveau.Ruimtelijke ontwikkeling2. Versterking ruimtelijke kwaliteit.3. Mogelijk maken van diversegewenste ruimtelijke ontwikkelingen.2.1 Opstellen visies enomgevingsplannen;2.2 Een versterkte groenstructuur;2.3 Een verbeterde kwaliteit van deopenbare ruimte en stedelijkehoofdroutes.3.1 Toewerken naar een actueel ruimtelijkkader;3.2 Juridisch en procedureel faciliterenvan gewenste ruimtelijkeontwikkelingen;3.3 Voldoen aan nieuwe wetgeving Wro(ingang 1 juli 2008);3.4 Een grotere betrokkenheid vanburgers bij de totstandkoming vanbestemmingsplannen.4. Behoud van archeologisch erfgoed. 4. Uitvoeren archeologisch beleid.3.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Verbetering van de ruimtelijke en economischeontwikkeling1.1 Stadsvisie en uitwerkingsthema’s – De Raad heeft in september2009 de Stadsvisie Schiedam 2030 vastgesteld.En verder:• In het verlengde daarvan heeft het nieuwe College deStadsvisie gehanteerd als grondslag voor het College-WerkProgramma 2010-2014;• Het beleidsdeel van het GVVP is in 2010 uitgewerkt 1 ;• Voor Schieveste is gewerkt aan herijking van het masterplanen aan het bestemmingsplan;• Voor Nieuw Mathenesse is gewerkt aan de rol dieduurzaamheid kan spelen (onder andere in het Ciscoproject);• Er is gewerkt aan de snelweg A4 wat geleid heeft totde bestuursovereenkomst IODS. En er is een begin gemaaktmet de verdere projectmatige uitwerking.1.2 Ruimtelijke visies ten behoeve van bestemmingsplannen –De visievorming voor Harga is inmiddels ondergebrachtonder het project A4.1.3 Stedenbouwkundige planvorming op wijkniveau – In2010 heeft stedenbouwkundige planvorming plaatsgevondenover onder andere bouwplannen in Nieuwland(herijking plan Parkweg Noord),West (locatie oude ziekenhuis,Toernooiveld, Rembrandtlaan en diverse inbreidingsplannen),en over diverse plannen in Centrum.1Inmiddels is besloten een Uitvoeringsprogramma op te werken en deze samen met het GVVP vast te stellen.ProgrammaREKENing 25

Doelstelling 2: Versterking ruimtelijke kwaliteit2.1 Visies en omgevingsplannen – Een verbeterde stedenbouwkundigekwaliteit (architectuur): voor Nieuw Mathenesseis in 2010 gewerkt aan gebiedsprofielen.2.2 Versterkte groenstructuur – De volgende resultaten zijnbereikt:• De Gemeenteraad heeft begin 2010 de visie Beatrixparkvastgesteld. Deze wordt, net als PerspectiefKethelpoort, projectmatig uitgewerkt;• De Hof van Delfland Raad is officieel geïnstalleerd.De Raad is bezig met de besluitvorming over de VisieHof van Delfland die in 2010 tot stand is gekomen.2.3 Kwaliteit openbare ruimte en stedelijke hoofdroutes –De Visie Openbare Ruimte wordt verder uitgewerkt. Dekadernota Openbare ruimte binnenstad is uitgewerkt enkomt begin 2011 tot besluitvorming. Een vergelijkbarekadernota voor de wijk West is in voorbereiding. Daarnaastis gewerkt aan projecten, zoals de Plantage, deMaasboulevard, en de openbare ruimte van Schieveste.Doelstelling 3: Mogelijk maken van diverse gewensteruimtelijke ontwikkelingen3.1 Actueel ruimtelijk kader – De resultaten waren:• In 2010 zijn zes conceptvoorontwerp-bestemmingsplannen(Woudhoek, Spaland, Zuid, West, Oost enKethel) voorbereid, die veelal in 2011 zullen wordenvastgesteld.• De Stadsvisie 2030 is vastgesteld als gemeentelijkestructuurvisie in het kader van de nieuwe Wro.• De provincie Zuid-Holland heeft een provincialestructuurvisie en verordening vastgesteld in het kadervan de nieuwe Wro.3.2 Juridisch en procedureel faciliteren – In 2010 ging hetom het volgende:• Juridisch advies en ruimtelijke onderbouwing is gegevenvoor de beoordeling van bouwaanvragen en ontwikkelingsplannen;• Vrijstellingsprocedures zijn gevoerd ten behoeve vandiverse bouwplannen;• Er is gewerkt aan het afdoen van planschadeverzoeken.3.3 Nieuwe Wro (ingang 1 juli 2008) – Voldoen aan nieuwewetgeving door:• De nieuwe Wet ruimtelijke ordening uit te voeren (opstellenplan van aanpak en implementatie in de organisatie);• De implementatie van de digitalisering van bestemmingsplannen(raadpleging en besluitvormingsproces).3.4 Betrokkenheid burgers – Bij de totstandkoming vanbestemmingsplannen is een grotere betrokkenheid vanburgers gerealiseerd dankzij interactieve communicatie,onder andere via inloopavonden.Doelstelling 4: Behoud van archeologisch erfgoed4.1 Archeologisch beleid – Dit betekende concreet:• Opstellen van een archeologieparagraaf voor bestemmingsplannen,projectbesluiten en ruimtelijke verkenningen.• Alle vergunningsaanvragen toetsen aan een archeologieparagraaf,die is opgenomen in het bestemmingsplanof in de Archeologische Waarde- en Beleidskaart.• Opstellen/toetsen van archeologische vooronderzoeken.• Beoordelen van archeologische rapportages: nemenvan selectiebesluiten.• Adviezen in verband met de noodzaak voor het uitvoerenvan een archeologisch onderzoek ter beschermingvan het archeologisch erfgoed bij graafwerkzaamheden2 .• Uitdragen van archeologiebeleid middels exposities,nieuwsbrieven en dergelijke.2In de begroting is als product opgenomen ‘Toetsen en adviseren bij gronduitgiften’. Tijdens de nulmeting in 2009 en 2010 is geconstateerddat dit voor het beschermen van het archeologisch erfgoed geen product is, omdat bij uitgifte geen grondroerende werkzaamhedenworden uitgevoerd. In plaats hiervan is tijdens de nulmeting in 2009 en 2010 geconstateerd dat ‘Adviezen in verband met de noodzaakvan het uitvoeren van een archeologisch onderzoek ter bescherming van het archeologisch erfgoed bij graafwerkzaamheden’ wel eenproduct is dat hier opgenomen moet worden.26

3.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren beleidsonderdeel Ruimtelijke ontwikkeling, archeologisch erfgoedOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Opstellen, actualiseren archeologieparagraaf P PlanningBestemmingsplannenBeoordelen vergunningaanvragen in verband metbehoud archeologisch erfgoed, bijbouw & sloopPAantal bodemadviezen,afdelingRuimtelijk GebruikOpstellen archeologisch vooronderzoek P InschattingstadsarcheoloogBeoordelen van archeologische rapportages/nemenvan selectiebesluitenAdviezen in verband met de noodzaak van het uitvoerenvan een archeologisch onderzoek ter beschermingvan het archeologisch erfgoed bij graafwerkzaamhedenPPInschattingstadsarcheoloogAantal bodemadviezen,afdelingRuimtelijk GebruikStreefwaarde2010Werkelijkewaarde 20102007 7 62009/2010 75 372009/2010 5 52009/2010 10 42009/2010 -** 140* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator** Gedurende de nulmeting in 2009/2010 is dit als nieuw product gedefinieerd en niet opgenomen in de begroting. Om deze reden is inde begroting geen streefwaarde opgenomen.4. Beleidsonderdeel Milieu4.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten MilieuBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Integratie van milieuaspecten inalle ruimtelijke ontwikkelingen.1.1 Opstellen van een milieuparagraaf bijieder nieuw bestemmingsplan;1.2 Opstellen van een waterparagraaf bijieder nieuw bestemmingsplan;1.3 Integrale milieuadvisering bij alleoverige ruimtelijke procedures.Milieu2. Versterking van het integralemilieubeleid.2.1 Afronden en uitwerken van eenMilieubeleidsplan 2008-2012;2.2 Jaarlijks opstellen van een Milieuuitvoeringsprogramma(MUP);2.3 Jaarlijks opstellen van eenMilieujaarverslag;2.4 Opstellen van een nulmetingMilieumonitor.3. Verbeteren van de bodemkwaliteit.4. Bereiken van een duurzaam,schoon en veilig watersysteem.3.1 Evalueren Bodembeleid ultimo 2010;3.2 Ontwikkelen van een nieuw Bodembeheersplaneind 2008/begin 2009;3.3 Uitvoeren Bodemprogramma2005-2009;3.4 Opstellen prestatie- en bestedingsverantwoordingover de periode2005-2009;3.5 Opstellen Bodemprogramma2010-2014.ProgrammaREKENing 27

4.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Integratie van milieuaspecten in alleruimtelijke ontwikkelingen• In het kader van het Actieplan Geluid 2010-2014 is eenonderzoek naar de geluidsknelpunten uitgevoerd (RapportDGMR d.d. 10-9-2010 met kenmerk V.2010.0362.00.R001).• De procedure om zeventig woningen van de A-lijst en negentienwoningen van de ‘Eindmelding sanering railverkeerslawaai’af te voeren is gestart.• In het kader van ISV-3 (2010-2014) is de gemeente Schiedameen project gestart met als doel 160 woningen aan deNieuwe Haven, Oranjestraat, Broersvest en de Rotterdamsedijkte saneren.• De Beleidsnota Hogere Waarden voor Geluid is op 7 december2010 vastgesteld.• Er is in het kader van het Actieplan Luchtkwaliteit 2007-2010 bij de Stadsregio Rotterdam een subsidieaanvraagvoor walstroomvoorzieningen ingediend (kenmerk10UIT17891). Uiterlijk 31 januari 2011 wordt hierover eenbesluit genomen.• Er zijn milieuparagrafen (inclusief waterparagrafen) gemaaktdan wel aangepast voor de bestemmingsplannenWest, Oost, Spaland, Woudhoek, Zuid en Schieveste envoor diverse postzegelbestemmingsplannen en projectbesluiten.• Voor diverse bestemmingsplannen en bouwplannen zijntevens milieuadviezen opgesteld.Doelstelling 2: Versterking van het integrale milieubeleid• Het Milieubeleidsplan 2009-2012 is op 8 juli 2009 vastgesteld.• De nulmeting Milieumonitor is begin 2010 aan de Raadaangeboden.Doelstelling 3: Verbeteren van de bodemkwaliteitEr wordt gestreefd naar een (algemene) bodemkwaliteit diegeschikt is voor het beoogde bodemgebruik. Hiertoe is in2010 het volgende uitgevoerd:• Alle milieuhygiënisch spoedeisende gevallen van bodemverontreinigingzijn door middel van bodemonderzoek inbeeld gebracht. Een (conventant)lijst met spoedlocaties isop 29 december 2010 aangeboden aan AgentschapNL/Bodemplusen de GGD (kenmerk 10UIT27817);• Het grondverzet wordt gereguleerd met de Nota bodembeheer.Deze Nota heeft de Gemeenteraad op 4 februari 2010vastgesteld (kenmerk 09INT00563);• Het bodemsaneringsbeleid is in 2010 geëvalueerd en leidtin 2011 tot een nieuw bodemsaneringsbeleid. Deze notawordt in samenwerking met de overige bevoegde overhedenWet bodembescherming in de provincie Zuid-Hollandopgesteld;• De Gemeenteraad heeft op 4 februari 2010 een nieuweVerordening bodemsanering vastgesteld (kenmerk10INT00539);• Er is verantwoording afgelegd aan het Rijk over behaaldeprestaties en bestedingen op het gebied van bodemonderzoeken bodemsanering in de programmaperiode 2005-2009 (kenmerk 10UIT09104 d.d. 25 mei 2010);• Het bodemprogramma 2010-2014 is uitgevoerd met hetoog op de prestatieafspraken met het Rijk en de Gemeenteraadvoor 2015. De Gemeenteraad heeft het uitvoeringsprogramma2010-2014 op 4 februari 2010 vastgesteld(kenmerk 09INT00537). Binnen de kaders van dit programmazijn de doelstellingen voor 2010 afdoende bereikt(zie hiernaaststaande tabel).28

Tabel effect- en prestatie-indicatoren MilieuOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Aantal opgestelde milieuparagrafen P BestemmingsplannenAantal meldingen van grondverzet op basis van het BesluitBodemkwaliteitAantal interne adviezen bodemkwaliteit (bij bouwen, slopen,gronduitgiftes, etc.)PPJaarrapportageBodemJaarrapportageBodemAantal adviezen bodemkwaliteit aan makelaars P JaarrapportageBodemAantal locaties afgerond door middel van bodemonderzoekof saneringAfname werkvoorraad uitgedrukt in bodemsaneringsprestatie-eenheden(bpe)**Bodemoppervlak dat vrijkomt voor het economische verkeer(in m 2 )PPPJaarrapportageBodemJaarrapportageBodemJaarrapportageBodem2(2007)75(2005)100(2005)1.000(2005)45(2005)650.000(2005)30.000(2005)Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 20107 350 52100 2351.000 1.08045 130650.000 17.668 (hard)720.966 (zacht)30.000 10.000* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator** bpe= (m 2 oppervlakte*1) + (m 3 verwijderde grond*3) + (m 3 gezuiverd grondwater*0,4); (hard) is gebaseerd op uitgevoerde bodemsaneringen (zacht) is gebaseerd op aantal afgeronde locaties.4.3 DoelrealisatieWaterplan (uitvoeringsplan)Het geld is nog niet besteed. Het Hoogheemraadschap ende gemeente hadden in 2010 geen capaciteit om samen hetWaterplan op te stellen. De bijdrage van het Hoogheemraadschapaan het plan is noodzakelijk.BeschoeiingenIn 2010 is totaal 2.125 m 1 beschoeiingen vervangen op zevenlocaties.De oever van de Oreliosingel is over de gehele lengte natuurvriendelijkgemaakt door middel van ingezaaide kokosrollen,die op ongeveer een halve meter uit de oever zijn geconstrueerd,waardoor een extra moerasvegetatie ontstaat en eenpaaiplaats voor vissen en amfibieën.ProgrammaREKENing 29

5. Beleidsonderdeel Verkeer en Vervoer5.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Verkeer en VervoerBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenGemotoriseerd verkeer:1. Optimale afwikkeling vanhet autoverkeer op dehoofdwegenstructuur.1.1 Bevorderen alternatieven voorautogebruik;1.2 Realisering ontsluiting Schieveste,aanpassing ’s-Gravelandseweg;1.3 Aansluiting Vijfsluizen (studie) enhavenroute;1.4 Aanpak verkeersafwikkeling Stadsas;1.5 Uitvoering beleidsnotitieverkeersregelinstallaties.2. Minder slachtoffers in hetautoverkeer.2.1 Realisatie rotondes;2.2 Uitvoering beleidsnotitieverkeersregelinstallaties.Verkeer en Vervoer3. Beperken milieubelasting: geluid,luchtkwaliteit.4. Bijdrage klimaatdoelstelling CO 2.Langzaam verkeer:5. Groei van het langzaam verkeerbinnen Schiedam.3.1 Milieuzonering binnenstad en andereknelpunten;3.2 Verbetering doorstrominghoofdwegennet;3.3 Duurzaam goederenvervoer.Zie: 1.1, 3.1, 3.3.5.1 Aanleg nieuwe fietspaden enontbrekende schakels;5.2 Asfaltering fietspaden;5.3 Vergroten aantalbuurtfietsenstallingen enstallingsmogelijkheden bij(nieuwbouw)woningen;5.4 Uitbreiden fietsparkeerplaatsencentrum en stations;5.5 Bevorderen ketenmobiliteit metopenbaar vervoer.6. Minder slachtoffers in het langzaamverkeer.6.1 Uitvoeren maatregelen fietsbeleid(fietsstructuur, bebording, antidiefstal,fietsparkeerplaatsen);6.2 Verkeerseducatie voorbasisonderwijs;6.3 Inrichten schoolzone Schoolstraat.7. Betere toegankelijkheid openbaargebied voor mindervaliden.7.1 Uitvoeringsprogrammatoegankelijkheid.30

Doelstellingen en activiteiten Verkeer en Vervoer (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenOpenbaar Vervoer:8. Groei van het OV-gebruik.8.1 IC-status Schiedam Centrum;8.2 Aanleg station Kethel;8.3 Aantakking Hoekse metro;8.4 Uitvoering Tramplus;8.5 Verbeteren van de mogelijkhedentot ketenmobiliteit door vergrotenP&R-capaciteit en fietsenstallingenen OV-fiets.9. Behoud en versterken lokale OV.9.1 Overleg met concessiehouderbusvervoer.10. Betere fysieke toegankelijkheid vanbussen voor mindervaliden.10.1 Aanleg verhoogde bushalteperrons;10.2 Onderzoek naar gratis OV voordoelgroepen.11. Schone bussen: minder uitstootNOx door bussen.11.1 Lobby bij Stadsregio.Verkeer en VervoerMobiliteitsmanagement:12. Een goede en duurzamebereikbaarheid vanbedrijventerreinen en instellingen.13. Verschuiving vervoerswijze: keuzevan auto naar openbaar vervoer,fiets en carpoolen.14. Mijden van de spits.Parkeren:15. Optimaliseren gebruik van deschaars beschikbare parkeerruimte.16. Verminderen van de overlast inwoonwijken door geparkeerdeauto’s van woon-werkverkeer enbezoekers van het centrum.17. Een zo breed mogelijk onderbelanghebbenden gedragen beleid.12.1 Afspraken met bedrijven oververvoersmanagement op debedrijventerreinen;12.2 Bevorderen gebruik alternatievevervoerswijzen bij evenementen;12.3 Ondersteunen verbeteren vaninformatievoorziening oververvoerswijzekeuze;12.4 Ondersteunen Week van deVooruitgang.15.1 Uitvoering Parkeerbeleidsplan2008-2013;15.2 Uitbreiden (gebouwde)parkeergelegenheid (zie 15.5);15.3 Vergroten gebruik parkeergarages;15.4 Parkeerbeleid uitwerken en invoerenin nauwe samenspraak metbelanghebbenden;15.5 Nadere uitwerking haalbaarheidsonderzoekparkeergarage westzijdebinnenstad.ProgrammaREKENing 31

5.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstellingen gemotoriseerd verkeer• Na het besluit van het bevoegd gezag, waarbij is gekozenvoor de A4, is overlegd met het Rijk over inpassing, waarbijde afspraken uit 2006 zoveel mogelijk zijn nagekomen.• In het kader van Rotterdam VooRuit zijn nieuwe plannenontwikkeld voor de Stadsregio voor de periode vanaf 2020.Op deze voorstellen is ambtelijk gereageerd.• Het beleidsdeel van het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan(GVVP) is in 2010 afgerond.• Eind 2010 is het overleg gestart met Connekt, TLN, EVO,Stichting Schiedam Centrum, stadsregio en DCMR overduurzaam goederenvervoer en stedelijke distributie.• De eerste werkzaamheden uit het beleidsplan verkeersregelingenzijn in 2010 gestart: de aanpak van 5 à 6 verkeerslichtregelingen.De uitvoering zal starten in 2011.Doelstellingen langzaam verkeer• In 2010 zijn de voorbereidingen gestart voor de aanpak vande fietsroute Scheepvaartweg - Slimme Watering. Doel:komen tot een herkenbare logische en rechtstreekse fietsverbinding.• Voor de ’s-Gravenlandseweg zijn in 2010 de voorbereidingengestart voor een plan voor een tweerichtingen fietspad,die op een goede manier dient aan te sluiten op de SlimmeWatering en op de te ontwikkelen fietsroute Poldervaart.• Ook in 2010 is gestart met de verkennende werkzaamhedenvoor de fietsroute Poldervaart (tussen Beneluxtunnelen Groenweg). Doel: een herkenbare, logische en rechtstreeksefietsverbinding voor zowel de utilitaire als de recreatievefietser.• In 2010 zijn de plannen afgerond voor de aanpak vanSchoolstraat ter hoogte van de St. Jozefschool Hier wordtin 2011 een schoolzone ingericht.• Voor de woongebieden Schiedam-West en -Oost is in 2010een nieuwe uitvraag gedaan voor fietstrommels. In overlegmet de beide buurten wordt een plan gemaakt voor hetplaatsen van de trommels. Daarbij zal het initiatief steedsvan de bewoners komen. De gemeente zal zoveel mogelijkfaciliteren.Doelstellingen openbaar vervoer• De planstudie voor de uitbreiding van de spoorcapaciteit,het Programma Hoogfrequent Spoor, is in juni afgeslotenmet een voorkeursbesluit 3 dat verder wordt uitgewerkt. Deminister heeft de realisatie van station Schiedam Ketheltoegezegd, maar dit is niet in het voorkeursbesluit opgenomen.De Tweede Kamer heeft wel in mei 2010 een motieaangenomen dat het station moet worden aangelegd.• In 2011 wordt weer begonnen met het toegankelijk makenvan openbaar vervoerhaltes. In het tweede kwartaalvan 2011 wordt een voorstel voor de aanpak van ongeveertwintig haltes voorgelegd. Afhankelijk van de financiëleruimte zullen prioriteiten worden gesteld. In het kader vanwerk-met-werk maken zal steeds worden bezien of bij anderewerkzaamheden in de openbare ruimte ook de aanpakvan de haltes direct kan/moet worden meegenomen.• In 2011 zal een studie worden gestart naar de wenselijkheiden mogelijkheid van fietsenstallingfaciliteiten bij (degrotere) openbaar-vervoerknooppunten en haltes.Doelstellingen mobiliteitsmanagement• De plannen voor mobiliteitsmanagement zijn gestart, ondermeer voor bedrijventerrein Nieuw Mathenesse. Opaandrang van de gemeente is de aanpak van mobiliteitsmanagementverbreed naar alle Schiedamse bedrijventerreinen,in het kader van Slim Bereikbaar. De stadsregio ishierin trekker.Doelstellingen parkeren• In 2009 is de Kadernota Parkeerbeleid 2009-2013 vastgestelden is een begin gemaakt met de uitvoering.• In 2010 is in het kader hiervan gereguleerd parkeren ingevoerdin een deel van de wijk Oost.In het overige deel van de wijk hadden de bewoners eerdermet een zeer krappe meerderheid aangegeven geen gereguleerdparkeren te willen hebben. Eind 2010, enkele wekenna de invoering van het gereguleerd parkeren, bleek er flinkeparkeeroverlast te ontstaan in het deel van Oost, waarniet voor het parkeren betaald hoeft te worden. Hierop isheeft de Gemeenteraad besloten ook gereguleerd parkerenin te voeren in het deel van de wijk waar dat nog niet hetgeval is, zonder daaraan voorafgaand (opnieuw) een draagvlakmetingte houden.3De IC-status van station Schiedam Centrum zat wel in het voorkeursbesluit, maar dit wordt bij de uitwerking (januari 2011) ook ter discussiegesteld.32

• In Oost is onder de bewoners een inventarisatie gehoudennaar de uitbreidingsmogelijkheden van de fysieke parkeerruimte.Hierop zijn tientallen reacties ontvangen dieworden uitgewerkt tot concrete voorstellen. Realisatie zalplaatsvinden in 2011, waarbij zoveel mogelijk werk-metwerkwordt gemaakt.• In andere wijken wordt bij geplande werkzaamheden zoveelmogelijk de bestaande parkeerruimte uitgebreid, waarbijook de inrichting van de buitenruimte aan bod komt.• De uitwerking van het Parkeerfonds is in voorbereiding.Dit zal in 2011 tot een voorstel leiden.• In 2009 is onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van extraparkeervoorzieningen aan de westzijde van de binnenstad. In2010 is in vervolg daarop onderzocht welke mogelijkhedener zijn om een gebouwde parkeervoorziening in het gebiedWestmolenstraat te realiseren. Tevens worden de mogelijkhedenonderzocht voor aanvullende bebouwing op het vlakvan wonen en bedrijven. Dit onderzoek is in volle gang.5.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect en prestatie-indicatoren Verkeer en VervoerOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Aantal slachtoffers alle verkeer (dodelijk enziekenhuisletsel)Aantal slachtoffers langzaam verkeer (dodelijk enziekenhuisletsel)EEViastat Ongevallenstatistiek/StadsregioViastat Ongevallenstatistiek/Stadsregio16(2007)3(2007)Aantal bushaltes toegankelijk voor mindervaliden ** P Gemeente/RET 5(2007)Aantal CBS-buurten met een piekparkeerdruk van >90%***Aantal scholen (inclusief dependances) dat deelneemt aaneen verkeerseducatieproject****E Gemeente 14(2007)E Gemeente 15(2007)Streefwaarde2009Werkelijkewaarde 2009- 24(2008)- 9(2008)14 14- -+20% 16* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator** Budget is beschikbaar tot en met 2009 voor het realiseren van het genoemde aantal aangepaste bushaltes.*** Gezien de hoge kosten van een gemeentebrede parkeerdrukmeting wordt deze eens per 3 à 4 jaar gehouden. Wegens de relatiefgeleidelijke verandering in parkeerdruk bij gelijkblijvende omstandigheden is dat voor analytische doeleinden voldoende. Bij gewijzigdeomstandigheden (bijvoorbeeld in functie, bebouwingsgraad of parkeerbeleid) wordt een tussentijdse meting van beperkteomvang gehouden.**** Omdat er budget beschikbaar was voor de subsidie van deze projecten tot en met 2010, zijn er geen doelstellingen voor na dat jaaringevuld.De cijfers over verkeersonveiligheid vertonen een negatievetrend, daar waar de doelstellingen gericht zijn op een verderebeperking van het aantal slachtoffers. Uit een eerste, globaleanalyse kunnen nog geen conclusies worden getrokken. Hetongevallenbeeld is erg diffuus, waardoor trends niet herkenbaarzijn. Het betreft wel de cijfers van 2009. Pas in april2011 zijn de cijfers over 2010 bekend.Er zijn in 2010 geen toegankelijke bushaltes aangelegd. In2011 zal op dit onderwerp weer inzet worden gepleegd. Hierzijn nog financiële middelen voor beschikbaar.In 2010 hebben zich geen nieuwe scholen aangemeld voorverkeerseducatieve projecten.ProgrammaREKENing 33

6. Beleidsonderdeel Beheer Openbare Ruimte6.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Beheer Openbare RuimteBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenBeheer Openbare Ruimte1. Continueren van de objectievebeeldkwaliteit in de stad op basis vande besluitvorming in het kader van de‘Stuurvariant’.2. Burgers ervaren de beeldkwaliteitpositief. Burgers voelen zich betrokkenbij de leefomgeving en ervarende serviceverlening positief.1.1 Sturen op beeldkwaliteit;1.2 Toepassen/hanteren van strikte kwaliteitsnormen;1.3 Inzetten van toezichthouders tenbehoeve van het toetsen en bewakenvan de kwaliteit van de buitenruimte;1.4 Doorontwikkelen van de opbouw vaneen afdeling Beheer en OnderhoudOpenbare Ruimte;1.5 Opstellen beheerplannen op basisvan een visie op onderhoud kapitaalgoederenbinnen de gemeente;1.6 Monitoren van de kwaliteit van deopenbare ruimte;1.7 Implementeren handboek OpenbareRuimte;1.8 Opstellen van een beheerplan voorbomen.2.1 Communicatie en participatie;2.2 Invoeren van een communicatieplanen voorlichting geven over werkzaamhedengemeente;2.3 Deelnemen aan het wijkoverleg;2.4 Houden van buurtschouwen;2.5 Impuls geven aan het laten participerenvan burgers in denk- en besluitvormingsprocessen;2.6 Invoeren van een interactief klachtafhandelingssysteem;2.7 Statistisch onderzoek naar het beheervan de openbare ruimte;2.8 Aansluiten bij het dienstverleningsconcept,onder andere ontwikkelen envaststellen servicenormen.34

Doelstellingen en activiteiten Beheer Openbare Ruimte (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenBeheer Openbare Ruimte3. Instandhouding dan wel eenverbetering van de functionaliteit vande inrichting van de openbare ruimte.3.1 Bestrijden graffiti;3.2 Uitvoeren van projecten in debuitenruimte: onder andere PrinsesBeatrixlaan met parkeerterreinzwembad, Kethel Oost,Landschapsbuurt,‘s Gravenlandseweg, vervangenbeschoeiingen, ophogen Vogelbuurt;3.3 Uitvoeren beheerplannen;3.4 Uitvoeren Speelruimteplan door hetaanleggen van en zorgen voor veiligespeelgelegenheden;3.5 Werken met het handboek KwaliteitOpenbare Ruimte voor projecten inde openbare ruimte;3.6 Extra aandacht geven aan hetonderhoud in de binnenstad;3.7 Toepassen verordening kabels enleidingen.4. Toename van de kwaliteit van water,groen en stadsnatuur in de stad.4.1 Uitvoeren Waterplan, onder andereuitwerking natuurvriendelijke oevers;4.2 Actualiseren Groenstructuurplan(inclusief natuurlijk beheer);4.3 Afronden en uitvoeren van hetbeheerplan voor bomen;4.4 Uitvoering geven aan verbreedGemeentelijk Rioleringsplan (GRP);4.5 Uitvoering geven aan denatuurmonitor.6.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Continueren van de objectieve beeldkwaliteitin de stad op basis van de besluitvorming1.1 Beeldkwaliteit – Het afgelopen jaar is gestuurd op beeldkwaliteit.Hiervoor is een contract afgesloten met Irado.1.2 Toepassen kwaliteitsnormen – In 2010 is gestart met eenonafhankelijke kwaliteitsmeting.1.5 In 2010 zijn de Meerjaren Beheer en Onderhoudsplannen(MBOP) voor de buitenruimte opgesteld en is financiëledekking gevonden.1.6 Monitoren – Hiervoor is de buitenruimte elk kwartaalgeschouwd. De kwaliteit is op onderdelen wat verbeterd.De kwaliteit van straatreiniging (zwerfafval en onkruidbestrijdingop verharding) en groenonderhoud (onkruidbestrijding)voldoet op onderdelen nog niet aan de gesteldekwaliteitsnormen.1.7 Handboek – In 2010 is gewerkt aan het opstellen vaneen handboek voor de openbare ruimte. Dit zal in 2011worden afgerond.ProgrammaREKENing 35

Doelstelling 2: Burgers ervaren de beeldkwaliteit positief,voelen zich betrokken bij de leefomgeving en ervarende serviceverlening als positief2.1 Communicatie – Op de gemeentelijke website en in dewijkplannen worden de werken die in uitvoering komen,aangegeven.Participatie – Via beginspraak, inloop en inspraakavondenbij herstructurering en herstructureringsprojectenhebben bewoners/ondernemers veel mogelijkheden gehadom mee te praten, denken en te beslissen over devernieuwde inrichting van hun directe leefomgeving.2.2 Voorlichting werkzaamheden – Voor grote projecten zijnbewonersavonden gehouden. Ook zijn er bij de projecteninformatieborden geplaatst.2.3 Deelnemen aan wijkoverleg – De wijktoezichthoudersvertegenwoordigden de afdeling BOR op het wijkoverleg.In enkele wijken zijn kleine werkgroepjes voor debuitenruimte gevormd. Deze worden betrokken bij zakendie in de buitenruimte aan de orde zijn.Met inzet van de wijkserviceteams zijn veel verzoekenvan bewoners uitgevoerd.Doelstelling 3: Instandhouding dan wel verbetering vande functionaliteit van de inrichting van de openbareruimte3.1 Verwijderen graffiti – In 2010 is gewerkt met het tweewekelijksmonitoren en reinigen van gevels en objecten(winkelpuien, kunstwerken, schuttingen, straatmeubilair)in de binnenstad en in de dorpskern Kethel. Geblekenis dat deze actieve bestrijding van graffiti een vormvan ontmoedigingsbeleid is. Het aantal graffiti-uitingenis teruggelopen. Op basis van een evaluatie is de specialeinzet voor de binnenstad en de dorpskern Kethel teruggebrachtnaar één dag per drie weken. Tevens is het temonitoren en te reinigen gebied uitgebreid met zes viaducten. De middelen die met deze wijzigingen zijn vrijgevallenzijn ingezet om graffiti ook buiten de binnenstad en dedorpskern Kethel structureel aan te pakken. In juni 2010is gestart met het wekelijks monitoren en reinigen vanstraatmeubilair, kunstwerken en gemeentelijke gebouwenlangs zichtroutes en in aandachtsgebieden. In dezeroute wordt ook graffiti die via ‘graffitimeldingen’ vanburgers is binnenkomen, verwijderd. Kwetsende leuzenzijn tussentijds (binnen 24 uur) verwijderd.3.2 Projecten in de openbare ruimte – Verbetering van de inrichtingvan de openbare ruimte van het Fabriplein. Uitgevoerdin 2010. De voorbereiding voor de herinrichtingKop van de Plantage is gestart.3.3 Beheerplannen – Voor de onderdelen bruggen, sluizen,kademuren en vaarwegen is in 2010 gestart met het opstellenvan een beheerplan. Het ophogen van de Feministenbuurt-zuidis in 2009 gestart.3.4 Speelruimteplan – De uitvoering van het plan is in 2010voorbereid met de nodige inspraak van en inventarisatiesin de wijken Woudhoek, West, Zuid, Oost en Kethel.De eerste opdrachten tot uitvoering Voor Woudhoek enWest zijn gegeven en worden gerealiseerd in het eerstekwartaal van 2011. Alle speelgelegenheden worden volgenshet Attractiebesluit geïnspecteerd. Daarmee wordtde veiligheid gewaarborgd. De aanleg van speelplaatsenis gebeurd in het kader van integrale plannen en reconstructies.3.6 Onderhoud binnenstad – In 2009 heeft de gemeenteSchiedam een nieuw dienstverleningscontract voor hetdagelijks onderhoud van de openbare ruimte afgeslotenmet Irado. In dit contract is per gebiedstype de te realiserenbeeldkwaliteit vastgelegd. Voor de binnenstad, deroute naar het station inclusief het plein voor het stationSchiedam Centrum, winkelcentrum Spaland en een aantal‘groene parels’ (onder andere Julianapark) is een hogeronderhoudsniveau afgesproken dan voor de overigegebieden van Schiedam. In de praktijk betekent dit eenhogere onderhoudsfrequentie.Doelstelling 4: Hogere kwaliteit van water, groen enstadsnatuur in de stad4.2 Groenstructuurplan – Het Groenstructuurplan is geëvalueerdmiddels een nota waarin alle genoemde maatregelenworden belicht. Vervolg hierop is een nieuwgroenplan, waarin de nadruk zal liggen op beheer. Watnatuurbeheer betreft is begonnen met de Natuurmonitor,die jaarlijks zal worden bijgehouden. De Natuurmonitorzal begin 2011 worden aangeboden.4.3 Bomenplan – Van het Bomenplan is de Beleidsnota enhet Structuurplan opgesteld. In 2010 wordt het derdedeel van dit drieluik, het Bomenbeheerplan, geschreven.4.4 Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) – De uitvoering vanhet GRP is in 2010 ter hand genomen.36

6.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect en prestatie-indicatoren Beheer Openbare RuimteOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Mate waarin de openbare buitenruimte voldoet aanhet vastgestelde beeldkwaliteitsprofiel stuurvariant% waarin de kwaliteitswaarde D voorkomt inonderhoudMate waarin bewoners tevreden zijn over de kwaliteitvan het onderhoud (Wegen en fietspaden)% klachten en meldingen die verholpen kunnenworden binnen de gestelde behandeltermijnenStreefwaarde2010Werkelijke waarde2010P Kwaliteitsplan OR 81%(2007)100% 90%P Kwaliteitsplan OR 4%

Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2010 2011 2012 2013Uitbreiding Verkeerseducatie - dekking -18 -18 -18 -10Toelichting: van 2010 tot en met 2012 krijgen 1.300 leerlingen (circa twee leeftijdsgroepenper middelbare school) de gelegenheid een verkeersveiligheidsprogramma te volgen. Zekunnen kiezen uit een aantal door de gemeente aangeboden mogelijkheden. Scholen schrijvenzich in en declareren de kosten bij de gemeente. Daarnaast wordt jaarlijks voor ouderen enscootmobielgebruikers op vrijwillige basis een trainingsdag aangeboden. De kosten hiervoorbedragen gemiddeld € 1.300 per dag.Verzet tegen A4 Midden Delfland 30 - - -Toelichting: bij de begroting bleek juridische ondersteuning noodzakelijk voor het verzet tegende A4 Midden/Delfland en om de alternatieven verder te onderbouwen. Vervolgens heefthet Rijk besloten tot de aanleg van de A4 via een “noodwet”. Het budget is daardoor nietbesteed aan verzet tegen de A4. Daarvoor in de plaats is een procesvoorstel opgesteld om hetonderhandelingsproces met het ministerie van V&W goed te structureren. Aansluitend op deondertekening van de bestuursovereenkomst Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam (IODS) A4d.d. 3 september 2010 zal de afdeling Projecten vorm gaan geven aan een projectorganisatie.Deze projectorganisatie beoogt een plan van aanpak op te stellen voor de uitvoering vanverschillende deelprojecten die als geheel als een afzonderlijk, herkenbaar programma binnende gemeentelijke organisatie zal worden ingebed.Gratis Openbaar vervoer 65+ met laag inkomen 200 - - -Toelichting: in het RET-concessiegebied wordt gratis openbaar vervoer op bus, tram en metroaangeboden, bestemd voor 65-plussers met een laag inkomen (120 % van de bijstandsnorm).In 2010 is voor € 144.000 gedeclareerd voor gratis openbaar vervoer 65+ met laag inkomen.Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost, exploitatie 250 202 202 202Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost, investering 49 70 67 65Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost, opbrengsten - -465 -465 -465Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost (storting overschot in reserve) - 194 196 198Toelichting: extra inzet is nodig om Oost te voorzien van circa 30 parkeerautomaten en om debenodigde parkeerbebording en GSM-parkerenborden in het uitbreidingsgebied te plaatsen.Verder wordt het gereguleerd parkeren in Oost beleidsmatig ingevoerd en zullen alle bestaandecommunicatiemiddelen aan de nieuwe situatie worden aangepast. In 2010 zijn de bewoners in degelegenheid gesteld tot inspraak. Dit en de extra adviesnota’s leidde tot vertraging. De uitvoeringvindt plaats in 2011.Uitbreiden straatparkeerruimte, investering 4 8 8 8Uitbreiden straatparkeerruimte, opbrengsten - -8 -8 -11Uitbreiden straatparkeerruimte (storting overschot in reserve) - - - 3Toelichting: in wijken en buurten waar de parkeerdruk boven de 95 % ligt worden op straat60 extra parkeerplaatsen aangelegd. In 2010 zijn de bewoners in de gelegenheid gesteld totinspraak. Dit en de extra adviesnota’s leidde tot vertraging. De uitvoering vindt plaats in 2011.38

8. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begroting primair2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -21.728 -40.202 -23.203 -46.418 6.216Baten 2.697 9.338 4.606 9.914 -576Resultaat voor bestemming -19.031 -30.863 -18.596 -36.504 5.640Toevoeging aan reserves -1.610 -1.645 -3.205 -1.637 -8Onttrekking aan reserves 1.578 7.469 5.465 4.904 3.396Saldo reservemutaties -32 5.824 2.261 3.266 2.565Resultaat na bestemming -19.063 -25.040 -16.336 -33.237 8.1989. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieRuimtelijke ontwikkelingBedragx € 1.000BatenBeheer openbare ruimteDit betreft doorberekening van kosten aan externe opdrachtgevers (hiertegenover staan ook hogere lasten). 199PlanontwikkelingVoorbereidingskosten van projecten (€ 218.000) zijn nog niet toegerekend aan de juiste projecten. -218Een extra bate van € 136.000 is ontvangen van de GEM Sveaparken ten behoeve van speeltoestellen. Deze bate is137toegevoegd aan de bestemmingsreserve Sveaparken.HavensInzake nog uit te voeren baggerwerkzaamheden is € 53.000 van de RET ontvangen. Daarnaast is een schadevergoeding 77uitgekeerd (€ 24.000) voor reeds in eerdere jaren genomen lasten.WaterbeheerDe extra inkomsten zijn afkomstig van het Hoogheemraadschap van Delfland, ontvangen als bijdrage in de kosten van163baggerwerkzaamheden van de primaire watergangen.LastenAlgemeenBij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval van het saldo van de reservecompensatie voormalige erfpachtgronden ten bedrage van € 15,9 miljoen in te zetten voor het afboeken van boekwaardenvan activa, enerzijds ter versterking van het structurele materiële evenwicht, anderzijds om hiermee invulling te geven aande richtlijn van de commissie BBV om terughoudend te zijn met het activeren van investeringen in maatschappelijk nut.Extra afschrijving heeft plaatsgevonden bij de volgende producten:• beheer openbare ruimte -9.831• openbaar vervoer -1347• havens -135• waterbeheer -2166ProgrammaREKENing 39

10. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaam(bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo2001 Beheer openbare ruimte -28.281 6.133 -22.149 -14.199 582 -13.617 -32.913 6.596 -26.3172002 Verkeer -2.001 33 -1.968 -1.510 7 -1.504 -1.282 2 -1.2802003 Openbaar vervoer -914 130 -784 -751 179 -573 -2.165 410 -1.7552004 Ruimtelijke ontwikkeling -2.192 0 -2.192 -2.428 3 -2.425 -2.025 11 -2.0142005 Planontwikkeling -3.279 488 -2.791 -1.261 1.396 135 -2.754 181 -2.5742006 Parkeren -1.105 1.613 509 -880 1.523 644 -781 1.478 6982007 Havens -1.212 913 -299 -1.246 916 -330 -1.196 1.043 -1532008 Waterbeheer -1.218 29 -1.189 -927 0 -927 -3.301 192 -3.109Resultaat voor bestemming -40.202 9.338 -30.863 -23.203 4.606 -18.596 -46.418 9.914 -36.5042999 Mutaties reserves -1.645 7.469 5.824 -3.205 5.465 2.261 -1.637 4.904 3.266Resultaat na bestemming -41.847 16.807 -25.040 -26.407 10.072 -16.336 -48.055 14.818 -33.237ProgrammaREKENing 41

Sociale infrastructuur1. DoelstellingHet programma Sociale infrastructuur richt zich op ontwikkeling,deelname en welbevinden van alle Schiedammers.Hierbij is het belangrijk dat participatie wordt bevorderd, enachterstand en sociaal isolement worden voorkomen.De gemeente zet het beleid breed in: van stimulering van deontwikkeling van de allerkleinsten tot en met de zorg voorde oudste Schiedammers. Centraal staat het zo lang mogelijkzelfstandig functioneren en deelnemen aan de samenleving.Ook ziet de gemeente Schiedam toe op het bevorderen vandierenwelzijn.SpeerpuntenProgramma Sociale infrastructuur• Centrum voor Jeugd & Gezin• Steunpunt Jongeren• Interventieteams jeugd• Maatschappelijke ondersteuning op wijkniveau• Minimabeleid in uitvoering• Sociale activering• Versterken (re)integratie• Meer deelnemers aan sportactiviteitenDoelstelling Beleidsonderdelen DoelenOntwikkeling, deelnameen welbevinden van alleSchiedammers: jong en oud (ookdieren).Dit betekent meer participatie enhet voorkomen van achterstand ensociaal isolement.Centraal staat het zo lang mogelijkzelfstandig functioneren endeelnemen aan de samenleving.OnderwijsIntegraal Jeugdbeleid1. Het realiseren van een kwalitatief goedeschool- en leeromgeving voor zorg- enrisicoleerlingen samen met hetonderwijsveld.2. Het voorkomen van uitval in hetvoortgezet onderwijs en de toeleidingnaar werk.3. Een gericht beleid op dedoelgroepleerlingen die door sociaalculturelefactoren een achterstandhebben in het onderwijs.4. Het verbeteren van de kwaliteit van hetSchiedamse onderwijs.5. Een aanbod van voldoendeonderwijsvoorzieningen in goedeschoolgebouwen in een veiligeomgeving.1. Sluitende aanpak jeugd van 0 tot 23jaar.2. Versterken van deopvoedingsondersteuning.Maatschappelijke Ondersteuning1. Zicht op de vraag naar maatschappelijkeondersteuning.2. Zolang als mogelijk zelfstandigfunctioneren van alle inwoners.3. Voorkomen van maatschappelijkisolement.42

Programma Sociale infrastructuur (vervolg)Doelstelling Beleidsonderdelen DoelenGezondheidszorg1. Bescherming en bevordering van degezondheid van de Schiedammers.Integratie1. Bevorderen dat alle bevolkingsgroepenvolwaardig deelnemen aan de maatschappij(participatie) en op een harmonieuzemanier samenleven (acceptatie).Sport1. Vergroten van het aantal deelnemersaan sportactiviteiten.2. Op peil houden van sportvoorzieningen.Ontwikkeling, deelnameen welbevinden van alleSchiedammers: jong en oud (ookdieren).Dit betekent meer participatie enhet voorkomen van achterstand ensociaal isolement.Centraal staat het zo lang mogelijkzelfstandig functioneren endeelnemen aan de samenleving.Werk en InkomenDierenwelzijn1. Zoveel mogelijk Schiedammers aan hetwerk.2. Financiële ondersteuning voor mensenin Schiedam die daar recht op hebben.3. Maatschappelijke participatie en zorgvoor mensen in Schiedam die niet aanhet werk kunnen.1. Schiedammers bewustmaken vandiervriendelijkheid.2. Schiedammers informeren over lokaleinstanties voor dierenwelzijn.3. Informatie-uitwisseling en samenwerkingtussen verschillende instantiesbevorderen.4. Dierenwelzijn meewegen inbeslissingen.5. Voorwaarden scheppen voor eengezond leefklimaat voor dieren.ProgrammaREKENing 43

2. Context en achtergrondOnderwijsBelangrijke uitgangspunten zijn kwaliteitsverbetering vanhet onderwijs, een aanbod van voldoende onderwijsvoorzieningenin goede schoolgebouwen en een veilige omgeving.Het spreekt voor zich dat hierbij de integratie moet wordenbevorderd, segregatie en voortijdig schoolverlaten moetenworden tegengegaan, en onderwijsachterstanden bestreden.Andere vanzelfsprekende elementen zijn: voor- en vroegschoolseeducatie (VVE), doorlopende leerlijnen, schakelklassen.Bij lokaal maatwerk wordt in ieder geval ook gedacht aanantwoorden op vragen als:• Zit elke leerling op de juiste plek?• Is er een relatie tussen school en omgeving?Daarbij komt ook de kwaliteit van het onderwijs aan de ordeen is er veel aandacht voor thema’s als de brede school, veiligheid,zorgstructuren in en rond de school, de relatie tussenonderwijs- en jeugdbeleid, en de relatie tussen onderwijs enarbeidsmarkt.Voor wat betreft de kwaliteitsverbetering van het onderwijsis in 2010 het onderwijsachterstandenbeleid voortgezet. Hetintegraal peuterspeelzaalwerk (VVE) is volledig ingevoerd.Op twee scholen zijn interne schakelklassen georganiseerdwaarin kinderen een jaar lang intensief taalonderwijs hebbengevolgd. In de wijken Nieuwland en Oost is een verlengdeschooldagvariant van de schakelklas uitgevoerd. Daarnaast isde capaciteit van de Centrale Opvang Nieuwkomers (CON)uitgebreid naar 60 plaatsen. Bovendien is de CON omgebouwdvan halve naar hele dagopvang. In het basisonderwijsis de integratie bevorderd door het project vriendschapsscholen.Scholen zijn gestimuleerd extra aandacht te besteden aanburgerschap.Daarnaast is veel aandacht geschonken aan een aantal plustakenbinnen het lokaal onderwijsbeleid. Belangrijke onderdelenzijn natuureducatie, cultuureducatie, schoollogopedie enschoolzwemmen. Deze plustaken geven een waardevolle bijdrageaan de hiervoor genoemde doelstellingen en uitgangspunten.Een aantal van deze plustaken wordt in samenwerkingmet en middels cofinanciering door de schoolbesturengerealiseerd.Het Steunpunt Jongeren Nieuwe Waterweg Noord is sinds 1januari 2009 operationeel binnen de Stichting Zorg NieuweWaterweg Noord. De belangrijkste taak van het SteunpuntJongeren is het oproepen van voortijdige schoolverlaters enhen terug te begeleiden naar een opleiding, leerwerkplek, eenbaan of indien nodig een inkomensvoorziening.Nieuw in 2010 was de start van de plusvoorziening vooroverbelaste jongeren bij het Lentiz LIFE College, dankzijde stimuleringssubsidie overbelaste jongeren. In dit zogenaamde‘new LIFE’ project krijgen jongeren met gestapeldeproblematiek veel extra zorg en begeleiding op alle leefgebieden,zodat zij ondanks hun persoonlijke problemen tocheen startkwalificatie kunnen halen. Binnen dit project is erspeciale aandacht voor de doelgroep jonge moeders.Integraal jeugdbeleidHet streven is om alle in Schiedam woonachtige kinderenoptimale mogelijkheden te bieden tot welbevinden en tot ontplooiing.Ze moeten allemaal kunnen opgroeien tot zelfstandige,gezonde en gelukkige volwassenen.De gemeente gaf voorrang aan jeugdigen die dreigen te ontsporenof uit te vallen. Hiertoe is eind 2008 de GOSA-regisseurbij de gemeente aangesteld. Evenals in 2009 was deGOSA-regisseur ook in 2010 een duidelijke aanvulling ophet aanbod. Het aantal casussen waarbij de GOSA-regisseurin 2010 betrokken was, bedroeg 225.Op 9 september 2009 is het Centrum voor Jeugd en Gezin(CJG) geopend. De CJG-manager (1 fte) en de beide baliemedewerkers(1,6 fte) zijn in gemeentelijke dienst. Schiedamheeft hiervoor bewust gekozen om qua regie dicht opde uitvoering van een sluitende aanpak te kunnen zitten. Inhet CJG is de gezondheidszorg voor de 0-19-jarigen ondergebrachten de vrijwillige jeugdhulpverlening en opvoedingsondersteuning.Hiermee wordt de sluitende aanpak voor dejeugd versterkt. In 2010 zijn 197 gezinnen met pedagogischehulpverlening bereikt.De samenwerking in de keten met partners als het Veiligheidshuis,GOSA en het onderwijs is inmiddels sterk geïntensiveerden zal verder worden uitgebouwd. In 2010 heeftde regering aangekondigd dat de jeugdzorg gedecentraliseerdwordt naar de gemeenten. Over de ontwikkelingen vindt overlegplaats op diverse niveaus (stadsregionaal, in G32-verbanden met de VNG). In deze stelselherziening wordt een hoofdroltoebedeeld aan de lokale Centra voor Jeugd en Gezin.De jeugd in de buitenruimte heeft in 2010 de nodige aandachtgekregen. De realisatie van een jongerenvoorzieningin Noord is vertraagd. Voor de oudere jongeren is de mobielebus van SWS Welzijn beschikbaar. Verder speelt het ambulantejongerenwerk in op actuele situaties.Het Jeugdinterventieteam was een succesvolle interventie. Indeze methodiek werken jongerenwerkers samen met jeugdhulpverlenersom te komen tot een laagdrempelige vorm vanjeugdhulpverlening. Jeugdoverlast wordt actief bestreden44

met de aanpak van overlastgevende groepen. Blijkt uit deanalyse van een overlastgevende groep dat ook individueleproblemen een rol spelen, dan wordt adequaat doorverwezennaar jeugdhulpverlening en indien nodig naar de GOSA-regisseur.2010 was het laatste jaar voor de impuls op het gebied vanBuurt, Onderwijs en Sport (BOS) in Nieuwland. Het impulsbedragvan het Rijk is in 2010 nog eenmalig aangevuld meteigen middelen. Schiedam ontving in drie tranches, elk meteen looptijd van vier jaar, tussen 2005 en 2010 de maximalebijdragen voor zes wijken.Maatschappelijke ondersteuningMet ingang van 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning(Wmo) van kracht geworden. Het doel van de wet is omhet voor alle burgers mogelijk te maken mee te doen aan desamenleving. In de visie van de gemeente Schiedam zijn burgersdaar in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor. Degemeente biedt een vangnet aan burgers die het voor korte oflangere tijd niet zelf redden.Bij de uitvoering van de wet werkt Schiedam samen metVlaardingen en Maassluis. Voor het verstrekkingenbeleidis ROGplus de uitvoeringsorganisatie. In 2008 zijn het verstrekkingenbeleiden de werkwijze van de Wmo-lokettengeëvalueerd. In 2010 is veel aandacht besteed aan de ontwikkelingvan het Wmo-beleid naar wijkniveau. Gekeken is ofspreekuren op locatie, bijvoorbeeld in de huisartsenposten,drempelverlagend werken. Hieruit blijkt dat het ene spreekuurin de wijk beter wordt bezocht dan het andere. Door teexperimenteren moet duidelijk worden wat de beste locatieszijn voor spreekuren. Er is geëxperimenteerd met eenavondopenstelling van het Wmo-loket, maar dat heeft in eersteinstantie nog niet de gewenste aanloop gehad. Daaromwordt het avondspreekuur nu op afspraak aangeboden. Alsbezoekers dat wensen kunnen zij ook ’s avonds een afspraakmaken, maar er zit niet standaard een medewerker aan hetloket met het risico dat er geen aanloop is. Tot slot wordenhuisbezoeken aangeboden aan inwoners die niet in staat zijnzelf naar het Wmo-loket te komen. Hiervan wordt geregeldgebruik gemaakt.GezondheidszorgIn het kader van de Wet collectieve preventie volksgezondheid(Wcpv) is de nieuwe nota Volksgezondheid voor de periode2009-2012 door de Raad vastgesteld.Deze nota geeft in de eerste plaats een Schiedamse invullingvan de landelijke speerpunten: roken, schadelijk alcoholgebruik,overgewicht (bewegen en voeding), diabetes endepressie. De analyse van de GGD-cijfers leert dat deze problemenin Schiedam gelijk zijn aan het landelijk gemiddeldeof zelfs sterker. Zo is het aantal Schiedammers met matig enzwaar overgewicht hoger dan in de regiogemeenten en rokenSchiedammers meer dan inwoners van de regiogemeenten.Tien procent van de Schiedammers is te scharen onder decategorie ‘overmatige drinker’.Geen landelijk speerpunt, maar een duidelijk probleem voorde Schiedammers zelf is eenzaamheid. Volgens de gezondheidsenquêtevan de GGD is 39% van de Schiedammers matigtot ernstig eenzaam, en dat is hoog in vergelijking met deregiogemeenten.Het is dan ook niet vreemd dat Schiedammers de eigen gezondheidvaker als ondermaats ervaren dan de andere inwonersvan deze regio: een op de drie Schiedammers vindt deeigen leefstijl in meer of mindere mate ongezond.De gezondheidsnota geeft handvatten om de gezondheid vande Schiedammers te verbeteren. Belangrijke speerpuntenzijn:• Genotmiddelenpreventie, waaronder schadelijk alcoholgebruik,bij jongeren en bij ouderen die een nieuwe kwetsbaregroep zijn. Zorgen over het alcoholgebruik in Schiedamleidde tot een lokaal alcoholactieplan. Dit actieplan gaatzowel in op het gezondheidsaspect als het openbare ordevraagstuk.• Aanpak van overgewicht en diabetes door het uitvoerenvan programma’s als de ‘Gezonde school’, waarbij voedingen beweging aan de orde komen.• Weerbaarheidtrainingen in het onderwijs om psychischwelbevinden te bevorderen.• Zorg toegankelijk maken voor kwetsbare allochtone groepen,door inzet van de allochtone zorgconsulent als intermediair.• Wijkplannen opstellen op het gebied van gezondheidsbevorderingomdat blijkt dat bepaalde gezondheidsproblemenniet in dezelfde mate in alle wijken voorkomen.• Bevorderen van een gezonde leefstijl van ouderen in samenwerkingmet de huisartsen.• Voorkomen van eenzaamheid bij ouderen door in te zettenop ouderenadviseurs.• Aanbod van bewegingsprogramma’s voor ouderen die gerichtzijn op ontmoeting (tegen de eenzaamheid) èn beweging(tegen overgewicht en diabetes).IntegratieHet participatiebudget is op 1 januari 2009 in werking getre-ProgrammaREKENing 45

den. Hierin zijn de middelen vanuit het werkdeel Wet werken bijstand (Wwb), de middelen vanuit de Wet inburgeringen de middelen vanuit Volwasseneneducatie samengevoegdin één budget vanuit de Rijksoverheid. Schiedam kan hiermeemaatwerk leveren voor haar inwoners en een samenhangendeaanpak realiseren op het gebied van participatie.Schiedam heeft hierbij gezocht naar innovatieve oplossingenen nieuwe verbindingen in het beleid. Van de mogelijkhedenom de doelgroepen van het participatiebeleid uit te breiden,is zoveel mogelijk gebruik gemaakt. Schiedam heeft hierdoornieuwe groepen kunnen bereiken en nieuwe methoden kunnenontwikkelen.Het College heeft in 2009 het programma Participatie vastgesteld.Hierin formuleert het College ambities om de dienstverleningaan klanten en de administratieve organisatie teverbeteren. Een van de stappen is de reorganisatie van deafdelingen Werk en Inkomen tot één afdeling Werk en Inkomen,bestaande uit multidisciplinaire teams die integraledienstverlening aan de klant moeten bieden. 2010 was voorde afdeling Werk en Inkomen het jaar waarin de nieuwewerkwijze verder in de organisatie is ingebed via opleidingen training en het herinrichten van processen.Een ander aspect van participatie is verbonden met het beleidop het gebied van integratie en de Wmo. Omdat integratievan allochtone bewoners ook onder de prestatievelden van deWmo valt, is gezocht naar verbinding met het Schiedamse integratiebeleid,waarin participatie en acceptatie de sleutelbegrippenzijn. De aanpak van homo-intolerantie in het onderwijsis hiervan een voorbeeld. Ook is gekeken hoe allochtonegroepen bereikt kunnen worden binnen de verschillende prestatieveldenvan de Wmo. De beleidsnota Wmo, die in 2008is vastgesteld, is richtinggevend geweest bij die beleidsontwikkeling.Bij de subsidie aan de zelforganisaties wordt dezenota als uitgangspunt gehanteerd. In dat kader zijn sportactiviteitengeorganiseerd voor de gezondheidsbevordering. Ookworden de allochtone zelforganisaties gevraagd inhoudelijkethema’s te bespreken met de eigen doelgroep, zoals het voorkomenvan diabetes, het doen van vrijwilligerswerk of anderethema’s in de Wmo.Veel allochtone vrouwen blijken mantelzorger te zijn en zijndaardoor zwaar belast. Stichting Mantelzorg heeft in 2010specifieke aandacht besteed aan deze doelgroep. Ook was erspeciaal aandacht voor de bestrijding van depressieve gevoelensbij allochtone meisjes: zij blijken hier extra vatbaar voorte zijn.Een lotgenotengroep voor allochtone ouders van gehandicaptekinderen voorzag in een grote behoefte. Vaak schamendeze ouders zich en voelen zij zich eenzaam. De lotgenotengroepdoorbrak dit isolement.Begin 2009 heeft de Raad de Beleidsnota Inburgering 2009-2012 vastgesteld (‘Inburgeren in Schiedam’). In 2010 washet belangrijkste aandachtspunt het behalen van de GSBdoelstellingenvoor 2010. De doelstelling van 600 inburgeringstrajectenis gehaald.De wijkgerichte inburgering en het taalcoachproject ‘Samenaan de Schie’ is voortgezet en uitgebouwd. Voor de taalcoachingis een relatie gelegd met het beroepsonderwijs. Studentenworden nu in het kader van hun stage taalcoach bijde gemeente.SportDe gemeente Schiedam wil voor elke Schiedammer een passendsportaanbod creëren door intensief samen te werken metalle partijen, zodat iedereen een leven lang kan sporten enbewegen. Hierbij is nadrukkelijk samenwerking gezocht metwelzijn, onderwijs, sportverenigingen, sportbonden en sportenbuurtwerk. Om bovenstaande doelen te bereiken is naasthet reguliere aanbod extra aandacht gegeven aan:• Sportkennismakingstrajecten voor de jeugd;• Een sportaanbod voor bijzondere doelgroepen;• Een sportplatform voor ouderen;• Breder sportaanbod voor de doelgroep oudere jeugd;• Activiteiten in het kader van verenigingsondersteuning.Daarnaast hebben aansprekende evenementen in Schiedamplaatsgevonden om de aandacht voor sport te vergroten, zoalsde doorkomst van de Giro d’Italia, het sportgala en de sportmarkttijdens de Brandersfeesten.De ontwikkelingen met betrekking tot de A4 hebben geleidtot nieuwe mogelijkheden voor het accommodatiegebruik.De toekomstvisie ‘Harga’ richtte zich puur op sportpark46

Harga en de van Kethel overkomende verenigingen. Door deontwikkelingen rondom de A4, met het idee voor een nieuwsportpark in Noord (op het tunneldak van de A4), is het noodzakelijkom minimaal op ‘Schiedambreed niveau’ naar de beschikbaarheiden locaties van sportaccommodaties te kijken.Uiterlijk in de zomer van 2011 moet duidelijk zijn of de realisatievan een sportpark op het tunneldak van de A4 mogelijkis en welke herontwikkelingsmogelijkheden er zijn voor hethuidige sportpark Harga.Aan de hand van de meerjarenonderhoudsplannen is eenkwaliteitsimpuls gegeven aan het (achterstallig) onderhoudvan de binnensportaccommodaties, met name bij de gymnastieklokalen.Tevens is uitvoering gegeven aan achterstalligonderhoud van de buitensportaccommodaties.Verdere samenwerking tussen de Schiedamse zwembaden isin een ander daglicht komen te staan. Nadat de Gemeenteraadhet voorstel tot sluiting van het zwembad had behandeld, isbesloten (nader) onderzoek in te stellen naar het bestaansrecht,het voortbestaan en de toekomst van Zwembad Zuid.In dit onderzoek dient onder andere gesproken te worden metde gebruikers van het zwembad en de capaciteitsmogelijkhedenin andere zwembaden.Werk en InkomenDe gevolgen van de economische recessie hebben ook in2010 geresulteerd in een toename van de werkloosheid. Alsgevolg hiervan is er vaker een beroep gedaan op de Wwb.De stijging van werkloosheid komt vooral voor bij jongerenen is een gevolg van de aanzuigende werking van de nieuweWet Investeren in Jongeren en een tekort aan voldoende leerwerkbanenen stages. In 2010 zijn de voorbereidingen getroffenvoor de oprichting van het Servicepunt Leren en Werkenop het Werkplein. Hier kunnen alle burgers uit het Waterweggebiedterecht voor vragen over opleiding, werk, stages enleerwerkplekken.Naar verwachting zullen vooral jongeren van het Servicepuntgebruikmaken. Vanzelfsprekend zal dit Servicepunt, dat naarverwachting in het tweede kwartaal van 2011 operationeel is,nauw samenwerken met het Steunpunt Jongeren.De gemeente onderkent het belang van vrijwilligerswerk. In2010 is gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen uitde Nota Werk maken van Vrijwilligers. Hiertoe is het PlatformVrijwilligerswerk Schiedam diverse malen bijeen gekomen.Dit platform is ambassadeur van het vrijwilligerswerkin Schiedam en vormt een klankbordgroep voor beleidsmakersen het Steunpunt Vrijwilligerswerk Schiedam. Er is metname ingezet op promotie van het vrijwilligerswerk en hetSteunpunt Vrijwilligerswerk, onder andere met een nieuwsbriefen een postercampagne in de stad. Er zijn tevens diversecursussen georganiseerd ter begeleiding en ter bevorderingvan de deskundigheid van vrijwilligers.Ook is in 2010 uitvoering gegeven aan het armoedebeleid datin 2008 in de Gemeenteraad is vastgesteld.Dierenwelzijn2010 is het derde jaar waarin uitvoering is gegeven aan denota Dierenwelzijn, die in 2008 is vastgesteld. De rol vande gemeente ligt vooral in de voorwaardenscheppende en devoorlichtende sfeer.De gemeente wil er allereerst voor zorgen dat het onderwerpdierenwelzijn in de andere beleidsterreinen integraal wordtmeegewogen en dat de omstandigheden voor dieren in degemeente zo optimaal mogelijk zijn, zowel voor vrijlevendedieren als voor huisdieren en hobby- en productiedieren.Daarnaast wil de gemeente ervoor zorgen dat de burgers deweg kunnen vinden op het gebied van dierenwelzijn (voorlichting).Een van de onderdelen om dit te bewerkstelligen, is het oprichtenvan een netwerk van ondersteunende organisaties (asiel,dierenambulance en andere dierenwelzijnsorganisaties). Ditnetwerk is inmiddels een aantal keren bij elkaar geweest ener zijn afspraken gemaakt voor verdere samenwerking. Dezesamenwerking had tevens tot gevolg dat men aandacht wildevragen voor dierenwelzijn in een gezamenlijke activiteit: eeninformatiemarkt op dierendag.Ook het hondenbeleid is opgenomen in de nota Dierenwelzijn.In april 2010 is het hondenbeleid vastgesteld.ProgrammaREKENing 47

3. Beleidsonderdeel Onderwijs3.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten OnderwijsBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Het realiseren van een kwalitatiefgoede school- en leeromgevingvoor zorg- en risicoleerlingensamen met het onderwijsveld.1.1 Een sluitende registratie van jongerentussen 2,5 en 23 jaar, waarbij bekendis of zij op school zitten, op welkeschool en in welk leerjaar en of zij eenstartkwalificatie hebben behaald;1.2 Een passend vervoersaanbod voor alleleerlingen, die daarvoor in aanmerkingkomen;1.3 Een logopedisch onderzoek voor allevijfjarige kinderen in Schiedam envoorlichting over deze aanpak;1.4 Schoolmaatschappelijk werk in hetprimair onderwijs uitbreiden;1.5 Zorg Advies Teams in het voortgezetonderwijs continueren.Onderwijs2. Het voorkomen van uitval in hetvoortgezet onderwijs en detoeleiding naar werk.2.1 Voortijdige schoolverlaters wordenteruggeleid naar het onderwijs;2.2 Diverse maatregelen in begeleiding,preventie en voorlichting om leerlingenin het onderwijs te houden;2.3 In 2010 is een Steunpunt Jongeren inwerking;2.4 Realiseren van leerwerkbanen voorjongeren;2.5 Aanbieden van mentoraattrajecten aankwetsbare groepen.3. Een gericht beleid op de doelgroepleerlingendie door sociaal-culturelefactoren een achterstand hebben inhet onderwijs.3.1 Vergroten van deelnamedoelgroepkinderen aan educatieveprogramma’s in de voor- envroegschoolse periode;3.2 Uitbreiding van brede scholen in hetprimair onderwijs;3.3 Start van de brede school in hetvoortgezet onderwijs;3.4 Voortzetten en verbredenschakelklassen;3.5 Realiseren van combinatiefunctiesin het onderwijs en de sport- en decultuursector om zo meer kinderenen jongeren te laten deelnemen aansportieve en culturele activiteiten;3.6 Tegengaan van segregatie enbevorderen van integratie in hetonderwijs.48

Doelstellingen en activiteiten Onderwijs (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenOnderwijs4. Het verbeteren van de kwaliteit vanhet Schiedamse onderwijs.4.1 Jaarlijks realiseren van een kwalitatiefgoed lokaal educatief aanbod gerichtop primair en voortgezet onderwijs;4.2 Realisatie van projecten op het gebiedvan natuur- en milieuonderwijs vooralle Schiedamse scholen door hetNME-centrum Harre Wegh;4.3 Zwemles voor alle Schiedamsekinderen in het vierde leerjaar;4.4 Toegankelijk maken vanmuziekonderwijs voor jongeren enallochtone doelgroepen;4.5 Uitdragen van de (historische) identiteitvan Schiedam;4.6 Deelname aan de landelijke pilotstaalbeleid door scholen voor primaironderwijs;4.7 Deelname aan het Cool+onderzoekwaarin de resultaten op cognitief ensociaal/emotioneel gebied driejaarlijksworden gemonitord;4.8 Pilot verlengde leertijd op driebasisscholen en twee vmbo-scholen inNieuwland.5. Een aanbod van voldoendeonderwijsvoorzieningen in goedeschoolgebouwen in een veiligeomgeving.5.1 Voorbereiding en realisatie nieuwbouwvmbo in Schieveste, OBS de Singel,Schravenlant, multifunctioneleaccommodaties in Nieuwland enGroenoord;5.2 Vervolg bouwkundige aanpassingenvan brede buurtscholen op eerdereregelingen;5.3 Promoten van het convenant ‘Veiligeschool voor scholen’ voor voortgezetonderwijs.3.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Goede school- en leeromgeving voorzorg- en risicoleerlingen1.1 Registratie – Alle peuters die op de wachtlijst staanvoor, of deelnemen aan integraal peuterspeelzaalwerkzijn geregistreerd in het softwareprogramma Flexkids.De gemeente heeft hier inzage in. De organisaties die inSchiedam kinderopvang verzorgen, geven elk jaar op depeildatum van 1 oktober hun totale bezetting door aan degemeente. Vanaf 2,5 jaar worden inschrijvingen op basisscholengemeld bij Leerplicht. Zo kan toezicht wordengehouden op de afspraak met schoolbesturen om pas vanafdeze leeftijd in te schrijven. Alle jongeren van 4 tot 23jaar staan via een rechtstreekse koppeling met het GBAin het leerplichtadministratiesysteem van de gemeente(Key2Onderwijs). De jongeren van 12 tot 23 jaar zijngeregistreerd in het jeugdvolgsysteem van het SteunpuntJongeren. In dit systeem is ook te zien of zij een startkwalificatiehebben en welke schoolinschrijving(en) zijhebben (gehad). De gemeente heeft hierdoor zowel allevoortijdige schoolverlaters in beeld als alle jongeren dieeen opleiding volgen of een startkwalificatie hebben.ProgrammaREKENing 49

1.2 Vervoersaanbod – Er is een passend vervoersaanbod gerealiseerdvoor alle leerlingen die hiervoor in aanmerkingkomen volgens de gemeentelijke Verordening leerlingenvervoer.In 2010 is een Europese aanbesteding voor eennieuw contract leerlingenvervoer, in samenwerking metVlaardingen en Maassluis, succesvol afgesloten. Hoeweldit een besparing opleverde op de uitgaven voor het leerlingenvervoer,groeit het aantal leerlingen dat in aanmerkingkomt voor het leerlingenvervoer substantieel. Enerzijdsneemt het aantal indicaties voor speciaal onderwijssterk toe. Dat is name het geval bij cluster 4 leerlingen;kinderen die vanwege hun gedragshandicap of psychiatrischeproblemen een structurele beperking in hun onderwijsparticipatieondervinden. Anderzijds wordt er binnenhet speciaal onderwijs steeds meer individueel gewerktwaardoor ook het leerlingenvervoer anders geregeld moetworden. Denk aan afwijkende begin- en eindtijden en toenamevan stageverplichtingen van leerlingen. Tenslotteis er een toename van het aantal aanvragen voor vervoernaar het speciaal basisonderwijs. Uitsluitend onder bepaaldevoorwaarden kunnen deze verzoeken (vaak tijdelijk)worden gehonoreerd door gebruik te maken van dehardheidsclausule in de verordening leerlingenvervoer.1.3 Logopedisch onderzoek – Op alle basisscholen in Schiedamis een logopedische screening uitgevoerd bij allevijfjarigen die hiervoor in aanmerking komen. De verfijndescreening door de schoollogopedisten vindt plaatsna een meer grofmazige screening door de groepsleerkrachten/internebegeleiders. In een overleg tussenschool en logopedist wordt bepaald welke leerlingen inaanmerking komen voor de uitgebreide screening. Naastscreening zijn de schoollogopedisten actief in het begeleidenen professionaliseren van het onderwijzend personeelen het adviseren van ouders/verzorgers in oudergesprekken.In 2010 heeft de voorschoolse educatie (VE)in toenemende mate een beroep gedaan op de expertisevan en advisering door schoollogopedisten.1.4 Schoolmaatschappelijk werk – Alle basisscholen beschikkenover een aantal uren schoolmaatschappelijk werk.Tweejaarlijks wordt bepaald of de uren over de scholenopnieuw moeten worden verdeeld. In 2009-2010 is op vijfscholen begonnen met een tweejarige pilot SchoolgebondenZorgadviesteams. In 2011 wordt besloten of uitbreidingvan het aantal ZAT’s noodzakelijk/mogelijk is.1.5 ZAT in voortgezet onderwijs – Alle scholen voor voortgezetonderwijs in Schiedam hebben een vast zorgadviesteam(ZAT).Doelstelling 2: Voorkomen van uitval in het voortgezetonderwijs en de toeleiding naar werk2.1 Voortijdige schoolverlaters – Alle voortijdige schoolverlatersdie worden aangemeld bij het Steunpunt Jongeren,zijn opgeroepen en begeleid. Voortijdige schoolverlatersdie via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en hetjeugdvolgsysteem van het Steunpunt Jongeren wordengeregistreerd, zijn actief benaderd door het SteunpuntJongeren. Indien jongeren niet bereikt werden via schriftelijkeen telefonische oproepen, zijn zij opgespoorddoor de jongerenscout. De helft van de jongeren die zoopgespoord is, blijkt aan het werk te zijn. De overigejongeren hebben een aanbod voor begeleiding gekregen.In 2010 is veel aandacht geweest voor het snel en adequaatbehandelen van verzuimmeldingen door leerplicht,de kwalificatieplichtconsulent en het Steunpunt Jongeren.De kwalificatieplichtconsulent roept leerlingen vande mbo-scholen tot hun achttiende jaar zonder startkwalificatieop voor begeleiding als zij verzuimen of uitgevallenzijn. Goede begeleiding bij studie en beroepskeuzeis hierbij vaak de oplossing. De consulent probeertdeze jongeren weer op een mbo te plaatsen. Indien jongeren(en/of hun ouders) onvoldoende meewerken, kande kwalificatieplichtconsulent de jongere melden bij deleerplichtambtenaar van de woongemeente. Deze zorgtindien mogelijk en noodzakelijk voor handhaving. Naasthet proces-verbaal kan sinds 2010 een melding wordengedaan inzake het stopzetten van kinderbijslag. De gemeenteSchiedam heeft daartoe, evenals de andere gemeentenin ons land, een overeenkomst gesloten met desociale verzekeringsbank.Ook de, eventueel zelfs preventieve, inzet van leerplichtis een belangrijk instrument om schoolverlaten tegen tegaan. In 2010 was de leerplichtformatie zodanig dat erwerd voldaan aan de landelijke normen en kon er extraaandacht worden besteed aan luxeverzuim.2.2 Risicoleerlingen – Via de zorgstructuur van de scholenzijn risicoleerlingen gesignaleerd. Het Steunpunt Onderwijsen het Steunpunt Jongeren hebben gezorgd voorpreventieve en curatieve begeleiding van de jongeren. Eris voorlichting gegeven over schoolkeuze, studiekeuzeen beroepsperspectieven. Leerplichtambtenaren en hetSteunpunt Jongeren hebben gezamenlijk voorlichtingslessenverzorgd over de kwalificatieplicht, het belangvan het halen van een startkwalificatie en de mogelijkhedentot advies en begeleiding voor leerlingen.Rondom de overstap van het voortgezet onderwijs naar50

het mbo zijn jongeren begeleid door de decaan vanhun eigen school en het Decanenadviesteam, zodat allejongeren een geschikte vervolgopleiding vinden. In samenwerkingmet de mbo-opleidingen in de regio is inseptember een ‘no-show actie’ gehouden door de RMCcoördinatoren het Steunpunt Jongeren. Jongeren diebij hun nieuwe opleiding niet zijn komen opdagen, zijngemeld bij Steunpunt Jongeren. Deze 96 jongeren zijnonmiddellijk actief opgespoord en worden begeleid.2.3 Steunpunt Jongeren – Het Steunpunt Jongeren is in werking.In 2010 is het Steunpunt Jongeren ook meer preventiefgaan werken dankzij de nieuwe mogelijkhedenvan het landelijke verzuimloket van DUO. Binnen regioRijnmond is een protocol opgesteld voor het melden enbehandelen van verzuim in het mbo, waardoor ook leerlingenvan 18 tot 23 bij verzuim worden gemeld door descholen en begeleid door Steunpunt Jongeren. Hierbij isveel aandacht voor het signaleren van problematiek. In2010 zijn de activiteiten van het Steunpunt Jongeren uitgebreidmet de werkzaamheden van een jongerenscouten een kwalificatieplichtconsulent. De scout spoort jongerentussen 16 en 23 jaar op die geen startkwalificatiehebben en die niet reageren op oproepen van het SteunpuntJongeren. De scout probeert deze jongeren in contactte brengen met de jongerenadviseurs van het SteunpuntJongeren om ze zo weer te plaatsen in een trajectvan leren en/of werken.2.4 Leerwerkbanen – Bij Careyn zijn twaalf leerwerkbanenhuishoudelijke hulp voor jongeren gerealiseerd. Daarnaastis Watch Out met vijf leerwerkbanen uitgebreid(zie ook beleidsonderdeel 9).2.5 Mentoraat – In 2010 hebben 96 jongeren gebruik gemaaktvan het mentoraatproject Jongeren aan Zet.Doelstelling 3: Gericht beleid op doelgroepleerlingendie door sociaal-culturele factoren een achterstandhebben in het onderwijs3.1 Vroeg- en voorschoolse educatie – In 2010 is bij alleSchiedamse basisscholen integraal peuterspeelzaalwerkgerealiseerd. Dit betekent dat bij alle basisscholen wekelijksvier dagdelen voorschoolse educatie wordt aangeboden.Daarnaast is een pilot Voorschoolse educatiein de kinderdagopvang in maart 2010 van start gegaanbinnen één organisatie voor kinderopvang. Hierdoor ishet doelgroepbereik tussen 1 oktober 2008 en 2010 uitgebreidvan 208 naar 283 doelgroeppeuters via integraalpeuterspeelzaalwerk en 23 via de pilot VVE in de kinderdagopvang.In 2011 wordt de pilot VVE in de kinderdagopvanguitgebreid.3.2 Brede scholen primair onderwijs – In de VervolgnotitieBrede schoolontwikkeling 2007-2010 is de ambitie opgenomen,dat alle Schiedamse scholen zich ontwikkelentot brede buurtschool. In deze scholen wordt tevensintegraal peuterspeelzaalwerk, buitenschoolse opvangen schoolmaatschappelijk werk aangeboden. Op allebasisscholen is integraal peuterspeelzaalwerk gerealiseerd.Ook hebben alle scholen een overeenkomst meteen instelling voor buitenschoolse opvang en vaste urenschoolmaatschappelijk werk. Vijftien scholen ontvangenextra middelen om zich verder te ontwikkelen tot bredebuurtschool. De beoogde uitbreiding is hiermee gerealiseerd.De Gemeenteraad heeft in 2010 de notitie ‘Bredeschool basisonderwijs, Voortzetting 2011-2014’ vastgesteld.In deze notitie is het voornemen geformuleerdom het aantal Brede scholen dat subsidie ontvangt, uit tebreiden van vijftien naar zeventien.3.3 Brede scholen voortgezet onderwijs – In 2008-2009 iseen pilot Brede school op twee vmbo-scholen uitgevoerd.Op basis van de evaluatie van deze pilot is eenvervolgnotitie opgesteld. De Raad heeft in februari 2010besloten de brede schoolontwikkeling op de twee vmboscholenin de periode 2010 tot en met 2013 voort te zetten.3.4 Schakelklassen – In 2010 zijn op twee scholen interneschakelklassen georganiseerd waarin kinderen een jaarlang intensief taalonderwijs hebben gevolgd. In de wijkenNieuwland en Oost is een verlengde schooldagvariantvan de schakelklas uitgevoerd. De capaciteit vande Centrale Opvang Nieuwkomers (CON) is uitgebreidnaar 60 plaatsen. Bovendien is de CON omgebouwd vanhalve naar hele dagopvang.Op de peildatum van 1 oktober 2010 zaten er 111 leerlingenin een schakelklas. De deelname aan de verschillendeschakelklasvarianten is als volgt verdeeld:• Centrale opvang nieuwkomers: 62;• Verlengde schooldagvariant: 10;• Schoolgebonden schakelgroepen: 39.3.5 Combinatiefuncties – De combinatiefuncties in de sporten het onderwijs zijn gerealiseerd. De combinatiefunctiecultuur en onderwijs is tijdelijk ingevuld. Na de definitievepositionering van cultuureducatie wordt deze functiestructureel ingevuld.3.6 Geen segregatie maar integratie – Het overleg met deschoolbesturen over integratie en segregatie is structureelProgrammaREKENing 51

opgenomen in het bestuurlijk overleg Lokale EducatieveAgenda (LEA). De schoolbesturen hebben ingestemd metde afspraken in de Startnotitie en het Uitvoeringsplan Integratieen Segregatie in het basisonderwijs. Daarnaast iseen werkgroep Integratie en Segregatie ingesteld, waarinde deelnemende partijen aan het LEA vertegenwoordigdzijn. De lokale onderwijsfolder en de wijkfolders wordenactief verspreid om ouders te stimuleren tijdig tekiezen voor een school in de buurt. Acht scholen hebbenactiviteiten georganiseerd, die de ontmoeting tussen kinderenmet verschillende achtergronden bevorderen. Allescholen voldoen aan de eisen van de onderwijsinspectiemet betrekking tot burgerschap. In de wijken Zuid enNieuwland zijn in 2010 gezamenlijke open dagen van debasisscholen en buitenschoolse opvang in de wijk georganiseerd(scholentocht). Dertig ouders hebben hieraandeelgenomen.Doelstelling 4: Verbeteren van de kwaliteit van hetSchiedamse onderwijs4.1 Lokaal educatief aanbod – Er is een kwalitatief goedlokaal educatief aanbod gerealiseerd, gericht op zowelprimair als voortgezet onderwijs. Het aanbod (de ‘plusop het Schiedams onderwijs’) bestaat uit schoollogopedie,natuur- en milieueducatie, schoolzwemmen en cultuureducatie.Een groot deel van het aanbod is gebundeldop de website www.paradeschiedam.nl. Naast de ‘eigendisciplines’ van de afdeling Onderwijs & Welzijn presenterendeze organisaties lokaal educatief aanbod:• De Griffie;• Perspectief Schiedam;• Het team Verkeer en Geo-informatie van de gemeenteSchiedam;• De zwembaden in Schiedam;• GGD Rotterdam Rijnmond;• Regiopolitie Rotterdam Rijnmond district Schiedam;• Halt Rotterdam Rijnmond locatie Schiedam.4.2 Natuur- en milieuonderwijs – Het Natuur- en MilieueducatiefCentrum De Harre Wegh heeft in 2010 een grootaantal projecten, excursies en leskisten aangeboden omnatuur- en milieueducatie in het onderwijs te ondersteunen.In 2010 heeft het Natuur Milieueducatief Centrumactief geparticipeerd in de ontwikkeling van Kethelpoort.Bij de portefeuilleverdeling is natuur- en milieueducatieonderdeel geworden van het takenpakket van de wethoudermilieu.4.3 Zwemonderwijs – Alle Schiedamse leerlingen in leerjaarvier en een deel van de leerlingen in leerjaar vijf volgdenwekelijks 45 minuten zwemonderwijs in schooltijd.Hierna kunnen leerlingen tot het einde van leerjaar achtnog voldoende zwemvaardig worden (ten minste diplomaA, zo mogelijk B) via naschoolse zwemvangnetten.In 2010 is een tevredenheidsonderzoek gehouden onderde gebruikers/deelnemers van het schoolzwemonderwijs.Op basis van de uitkomsten maar eveneens door debij de vaststelling van de gemeentebegroting 2011 aangekondigdebezuiniging op het schoolzwemmen wordenhet gemeentelijke schoolzwemonderwijs en de daarbijbehorende doelstellingen medio 2011 aangepast.4.4 Muziekonderwijs – Samen met muziekcentrum OpMaatis muziekonderwijs geboden aan individuele leerlingenen aan leerlingen van de scholen in Schiedam. Doorlaagdrempelige lessen op de scholen zijn ook kinderenbereikt die van huis uit wellicht geen muziekeducatieaangeboden zouden krijgen. De reorganisatie van stichtingOpMaat heeft in 2010 flinke vorderingen gemaakt.4.5 Cultuureducatie – Begin 2010 is de ‘Visie CultuureducatieGemeente Schiedam 2010-2014 door de Gemeenteraadvastgesteld. Daarna is gestart met de implementatie.Er is een tweejarig convenant gesloten met de schoolbesturenover cofinanciering en door extra middelen ishet cultuureducatieve aanbod voor het basisonderwijs envoortgezet onderwijs uitgebreid (extra muzikale vormingen erfgoededucatie). Het aanbod voor het voortgezet onderwijsheeft voor twee jaar gemeentelijke financieringgekregen na het wegvallen van externe middelen (vanfondsen en/of van de provincie/het Rijk).52

4.6 Taalbeleid – Het schooljaar 2009-2010 was het laatstejaar van de pilot Taalbeleid. Hiermee is een driejarigeperiode van extra inzet op taalonderwijs afgerond.4.7 Monitoring – In het Cool+ onderzoek, dat eens in de driejaar wordt afgenomen in de groepen twee, vijf en acht,worden op de Schiedamse scholen de resultaten gemonitordop cognitief en sociaal-emotioneel gebied. Het eersteonderzoek is uitgevoerd in het schooljaar 2007-2008.Het tweede onderzoek wordt in 2010-2011 afgenomen.Door de deelname aan dit onderzoek is het mogelijk deresultaten van de stad Schiedam en van de individuelescholen te vergelijken met landelijke resultaten.4.8 Pilot verlengde leertijd – In 2010 is de pilot verlengdeleertijd van start gegaan op vijf scholen in Nieuwland:drie basisscholen en twee vmbo-scholen.Doelstelling 5: Voldoende onderwijsvoorzieningen ingoede schoolgebouwen in een veilige omgeving5.1 Nieuwbouw – De realisatie van nieuwbouw voor hetvmbo van de Lentiz Onderwijsgroep is in de tweede helftvan 2009 gestart. Verwacht wordt dat de nieuwbouw inhet voorjaar van 2011 wordt opgeleverd. De huidigeschoolgebouwen van de Lentiz Onderwijsgroep aan deMgr. Nolenslaan en de Nieuwe Damlaan worden aan degemeente overgedragen. Het gebouw aan de Mgr. Nolenslaanzal gebruikt worden voor tijdelijke huisvestingvoor openbare scholengemeenschap Schravenlant en hetgebouw op de locatie aan de Nieuwe Damlaan zal geslooptworden.Het bestuur van Stichting Primo Schiedam voerde eenlocatiestudie uit naar vervangende nieuwbouw van basisschoolDe Singel. Zodra een besluit genomen is overde locatie van de nieuwbouw voor deze school, wordteen plan uitgewerkt.Het bestuur van de stichting Sovos heeft een plan voorvervangende nieuwbouw voor scholengemeenschapSchravenlant ontwikkeld. In dit plan is rekening gehoudenmet de uitgangspunten voor duurzaam bouwen. Naarverwachting kan in 2011 met de vervangende nieuwbouwworden gestart. Tijdens de bouw zal het schoolgebouwaan de Mgr. Nolenslaan gebruikt worden voor tijdelijkehuisvesting van de school.Voor de realisatie van een multifunctionele accommodatiein Nieuwland is onderzocht of het mogelijk is om debasisscholen De Wieken, De Taaltuin en Ababil onderéén dak te huisvesten, in combinatie met aanvullendevoorzieningen. Het ministerie van OCW heeft een afwijzendstandpunt ingenomen inzake de verplaatsing vanbasisschool De Wieken naar de locatie Nieuwe Damlaan.Als gevolg hiervan is door de Raad besloten om opde locatie Nieuwe Damlaan (vervangende) nieuwbouwvoor de basisscholen Ababil en De Taaltuin met aanvullendevoorzieningen te realiseren en voor basisschoolDe Wieken (vervangende) nieuwbouw met aanvullendevoorzieningen op de huidige locatie zelf of in de nabijheiddaarvan. Thans worden de plannen die hierop betrekkinghebben verder uitgewerkt. Verwacht wordt dataan het einde van dit jaar c.q. begin volgend jaar kanworden begonnen.Voor de realisatie van een multifunctionele accommodatiein Groenoord moet duidelijkheid komen over hetvoortbestaan van betrokken basisscholen, die onder deopheffingsnorm verkeren.5.2 Bouwkundige aanpassingen – In het kader van de regeling‘Stimulering aanpassing huisvesting brede scholen2009’ zijn op grond van het collegebesluit van 16 juni2009 voor vier scholen aanvragen ingediend bij het ministerievan Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het ministerieheeft voor twee scholen middelen beschikbaargesteld. De hiermee gemoeide kosten zijn in deze jaarrekeningverantwoord.5.3 Convenant Veilige School – Op basis van het in 2009 afgeslotenconvenant hebben alle scholen voor voortgezetonderwijs een veiligheidsplan opgesteld.ProgrammaREKENing 53

3.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren OnderwijsOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Doelstelling 1: Realiseren kwalitatief goede school- enleeromgeving voor zorg- en risicoleerlingenStreefwaarde2010Werkelijke waarde2010Zorg Advies Team (voortgezet onderwijs) P MO-EW (2008) 6 6(een ZAT per school)Doelstelling 2: Het voorkomen van uitval in het voortgezetonderwijs en het bevorderen van de toeleiding naar werkAantal jongeren dat dreigt voortijdig het onderwijs te verlatendat wordt begeleidAantal ouders dat voorlichting ontvangt overonderwijsmogelijkheden voor hun kinderenDoelstelling 3: Gericht beleid op de doelgroep leerlingenPercentage doelgroepkinderen dat deelneemt aan devoorschoolse educatie (VE)PPSteunpuntOnderwijsSteunpuntOnderwijs(2008) 600 1200(2008) 550 2900E (2008) 58% 65%Aantal deelnemers schakelklassen: 1 oktober 2010 P MO-EW (2008) 122 111Doelstelling 4: Verbeteren van de kwaliteit van hetSchiedamse onderwijsAantal scholen voor primair onderwijs in de pilot taalbeleid P MO-EW 14 14 14Doelstelling 5: Het aanbod van voldoendeonderwijsvoorzieningen in goede schoolgebouwen in eenveilige omgevingAantal scholen voor voortgezet onderwijs dat het convenantVeilige School onderschrijvenP MO-EW 3 4 7* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator54

4. Beleidsonderdeel Integraal Jeugdbeleid4.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Integraal JeugdbeleidBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenIntegraal jeugdbeleid1. Sluitende aanpak jeugd van0 tot 23 jaar.1.1 Toezicht houden op de kwaliteit van de kinderopvang;1.2 Inhoudelijk versterken van het peuterspeelzaalwerk;1.3 Verruimen van de deelname aan integraal peuterspeelzaalwerk;1.4 Onderhouden van speelvoorzieningen;1.5 Bieden van mentoraattrajecten aan jongeren;1.6 Bieden van een adequaat aanbod op het gebiedvan begeleiding en vrijetijdsbesteding door onderandere ambulant jongerenwerk en buurtsportwerk;1.7 Vergroten van deelname jeugd aan (georganiseerde)sport;1.8 Jongerencentrum in Noord;1.9 Voortzetten van de BOS-impuls;1.10 Aanbieden van schoolmaatschappelijk werk alslaagdrempelige en toegankelijke vorm van zorg;1.11 Voorkomen van jongerenoverlast;1.12 Verbeteren van jeugdparticipatie door het faciliterenvan de jongerenambassadeurs (Jong Geluid);1.13 Deelname aan de Jeugdmonitor Rotterdam;1.14 Opzet van één elektronisch dossier om ervoorte zorgen, dat kinderen/jongeren over wie zorgbestaat, door de juiste instantie worden geholpen;1.15 Aanbieden van (licht) pedagogische hulpverlening;1.16 Versterken van sluitende aanpak door de GOSAregisseurin gemeentelijke dienst;1.17 Inzet van Jeugd Interventie Teams (JIT) om jongerenop een laagdrempelige wijze individueel tebegeleiden;1.18 Opvang van jongeren na detentie.2. Versterken van deopvoedingsondersteuning.2.1 Vroegtijdig signaleren van opvoedrisico’s;2.2 Versterken van het aanbod aan opvoedingsondersteuning;2.3 Realiseren van een passend aanbod en bereik ophet gebied van opvoedingsondersteuning ten behoevevan opgroeiende jongeren;2.4 Verder uitbouwen van het Centrum voor Jeugd enGezin in de stad en de samenwerking borgen;2.5 Informeren van ouders en jeugd over opvoeden enopgroeien;2.6 Inzetten van zorgcoördinatie op lokaal niveau (bijvoorbeeldvia gezinscoaching);2.7 Organiseren van ‘bemoeizorg’ voor gezinnen metcomplexe problemen;2.8 Pilot voorschoolse educatie in de kinderopvang.ProgrammaREKENing 55

vragenlijsten niet meer op scholen, maar rechtstreeksop ouders en hun kinderen.1.14 Elektronisch jongerendossier – In 2009 is begonnenmet de implementatie van het SISA-systeem (StadsregionaalInstrument Sluitende Aanpak). Een belangrijkstruikelblok bleken de privacy-convenanten. Eind 2009is stadsregionaal breed een convenant gesloten tussende gemeenten en de bovenlokaal werkende hulpverleningsinstantiesover de invoering van het SISA-systeem.De implementatie is in 2010 verder ter handgenomen, maar het systeem is nog niet overal volledigingevoerd.In 2010 is ook lokaal ingestemd met een overeenkomsten privacyreglement CJG-GOSA met betrekking totgegevensuitwisseling.1.15 Pedagogische hulpverlening – De gemeente faciliteertverschillende vormen van laagdrempelige (lichte) pedagogischehulpverlening. Net als in 2009 is in 2010het Jeugdinterventieteam (JIT) actief geweest. Het JITis aan de slag gegaan met individuele jeugdigen en hunouders. Vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin islaagdrempelige hulp aangeboden en zijn gezinscoachesingezet. 84 jongeren zijn hiermee bereikt.1.16 Versterken van sluitende aanpak door de GOSA-regisseurin gemeentelijke dienst – In 2010 is voor deoptimalisatie van de sluitende aanpak de directe samenwerkingversterkt met het CJG, VeiligheidshuisNWN, Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) en LokaalZorgnetwerk (LZN). Dit wordt geborgd via het regisseursoverlegdat eens in de maand plaatsvindt. Daarinwordt naast het delen van kennis, het bespreken vanontwikkelingen en het signaleren van knelpunten, ookeen vertaalslag gemaakt van uitvoering naar beleid.1.17 Inzet van Jeugd Interventie Teams (JIT) om jongerenop laagdrempelige wijze individueel te begeleiden – Degemeente faciliteert verschillende vormen van laagdrempelige(lichte) pedagogische hulpverlening. Netals in 2009 is in 2010 het Jeugdinterventieteam actiefgeweest. Het JIT is aan de slag gegaan met individuelejeugdigen en hun ouders. Vanuit het Centrum voorJeugd en Gezin is laagdrempelige hulp aangeboden enzijn gezinscoaches ingezet.1.18 Opvang van jongeren na detentie – Er is een plan vanaanpak ontwikkeld voor nazorg aan ex-gedetineerdejongeren. Hierbij is aangesloten bij de succesvolle aanpakvan (jeugdige) veelplegers. Het plan wordt uitgevoerdvanuit het Veiligheidshuis door de coördinatorJeugd in nauwe samenwerking met partners zoals hetSteunpunt Jongeren en het CJG.Doelstelling 2: Versterken van de opvoedingsondersteuning2.1 Vroegtijdig signaleren van opvoedrisico’s – Het CJGblijkt een laagdrempelige plaats te zijn waar ouders methun opvoedingsvragen terechtkomen. Het CJG heeft inkorte tijd veel gezinnen weten te bereiken.2.2 Overzicht aanbod – Het CJG is in 2009 begonnen methet ontwikkelen van een sociale kaart op opvoedgebied,zowel voor ouders als voor professionals.Eind 2010 is in het kader van het CJG-communicatieplaneen apart bezorgde huis-aan-huiskrant ontwikkeldmet veel informatie over de diverse mogelijkheden,over aanbieders én met een overzicht van het aanbodopvoedingscursussen. Deze eerste editie was gerichtop ouders en hun kinderen. In 2011 volgt een tweedeeditie, die specifiek op jongeren zal zijn gericht. Zijbehoren ook tot de doelgroep van het CJG, maar zijnmoeilijker bereikbaar.2.3 Aanbod opgroeiende jongeren – Binnen het CJG wordenvraag en aanbod in beeld gebracht. In 2010 zijndeze verder op elkaar afgestemd. Deze verbetering vanafstemming is voortdurend een aandachtspunt, dus ookin de komende jaren.2.4 Samenwerking borgen – Het CJG is al in 2009 in eensnel tempo een belangrijke speler in de samenwerkingin de jeugdhulpverleningsketen. De samenwerking isformeel geborgd in convenanten. Daarnaast zijn informeleverbanden overigens eveneens van groot belang.2.5 Informatie aan ouders en jeugd – Het CJG is een laagdrempeligeinformatiebron voor ouders. Het bereikenvan jeugdigen moet nog verder vorm krijgen. Door samenwerkingmet het Ouder en Kind Centrum (OKC) isextra ingezet op het bereiken van allochtone ouders.2.6 Zorgcoördinatie – Aan ouders die hieraan behoeftehebben, wordt gezinscoaching aangeboden. Om tevoorkomen dat hulpverleners in een zelfde casus langselkaar heen werken, is coördinatie nodig. Uitgangspuntis één kind en/of gezin, één plan, één casusregisseur.Ter ondersteuning hiervan dient een elektronisch zorgcoördinatiedossier.In de NWN-gemeenten is afgesproken,dat de drie gemeenten voor hun CJG’s hetzelfdesysteem hanteren. Invoering daarvan is voorzien in deloop van 2011.ProgrammaREKENing 57

2.7 Bemoeizorg – Ouders die een grote opvoedingsonmachtkennen, kunnen zo nodig dwingend opvoedingsondersteuningopgelegd krijgen via een zogenoemd VIG-traject(Vroegtijdige Interventie in Gezinnen). Het ontvangenvan een uitkering wordt dan afhankelijk gemaaktaan actieve deelname aan de opvoedingsondersteuning.2.8 Pilot voorschoolse educatie in de kinderopvang – In2009 is bij alle Schiedamse basisscholen integraal peuterspeelzaalwerkmet vier en twee dagdelen gerealiseerd.Daarnaast is in 2010 een pilot Voorschoolse educatiein de kinderdagopvang van start gegaan binnenéén organisatie voor kinderopvang. Als gevolg hiervanis het doelgroepbereik tussen 1 oktober 2008 en 2010uitgebreid van 208 naar 283 doelgroeppeuters via integraalpeuterspeelzaalwerk en 23 via de pilot VVE inde kinderdagopvang. In 2011 wordt de pilot VVE in dekinderdagopvang gecontinueerd en uitgebreid.In totaal nemen op 1 oktober 2010 629 peuters deel aanhet integraal peuterspeelzaalwerk. Dit is 52% procentvan de 1206 Schiedamse 2,5- tot en met 3-jarigen.4.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren Integraal JeugdbeleidOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Streefwaarde2010Werkelijke waarde2010Deelname jeugd 4 tot en met 18 jaar aan sport DSR DSR 39,2% 43%Aantal 2,5 – 4-jarigen dat deelneemt aan integraalE MO-EW (2008) 50% 52%peuterspeelzaalwerk (alle, niet alleen de doelgroepkinderen)Bereik aantal ouders met pedagogische hulpverlening P MO-EW (2008) 75 197Zorgcoördinatie op lokaal niveau, aantal bereikte gezinnen P MO-EW (2008) 50 81Bemoeizorg voor gezinnen met complexe problemen P MO-EW 8 gezinnen10 12(2007)* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicatorDe werkelijke waarden voor 2010 voor de drie onderste regels uit de tabel met kengetallen is opgevraagd bij het CJG Schiedam.58

5. Beleidsonderdeel Maatschappelijke Ondersteuning5.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Maatschappelijke OndersteuningBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Zicht op de vraag naarmaatschappelijke ondersteuning.1.1 Verhogen van cliëntenparticipatie;1.2 Het houden van klanttevredenheids- enbenchmarkonderzoeken om eventueelhet aanbod aan te passen;1.3 Het stimuleren van gerechtvaardigdgebruik van voorzieningen door hetinzetten van de formulierenbrigade.Maatschappelijke Ondersteuning2. Zolang als mogelijk zelfstandigfunctioneren van alle inwoners.2.1 Het verbeteren van de advies- eninformatiefunctie voor zorgvragen endie tegelijkertijd meer naar de wijkenbrengen;2.2 Verstrekken van hulpmiddelen in hetkader van de Wmo;2.3 Ondersteuning van de mantelzorgers;2.4 Handhaven voorzieningenaanbod(wijkcentra, dienstencentra etc.);2.5 Aanbieden van maatschappelijk werk/dienstverlening;2.6 Organiseren van bemoeizorg voorgezinnen met complexe problemen;2.7 Inzet van gezinscoaches;2.8 Verhogen sluitende aanpak door inzetvan de regisseur maatschappelijkeondersteuning.3.Voorkomen van maatschappelijkisolement.3.1 Bevorderen vrijwilligerswerk;3.2 Versterken van maatschappelijkeopvang;3.3 Faciliteren van ouderenadviseurs,visiteclubs etc.;3.4 Extra aandacht voor zorg inprobleemwijken;3.5 Bieden van maatschappelijke opvang:sociaal pension en lokaal zorgnetwerk.5.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Zicht op de vraag naar maatschappelijkeondersteuning1.1 Cliëntparticipatie – De cliëntparticipatie wordt ondermeer geborgd door de (wettelijk verplichte) Wmo-adviesraad.Hierin zijn Schiedammers vertegenwoordigddie op basis van hun eigen ervaring of die van hunachterban de gemeente kan adviseren. De SchiedamseWmo-adviesraad is zeer actief en betrokken. In 2010 isde raad tienmaal bijeen geweest en heeft tweemaal bestuurlijkoverleg gevoerd met de wethouder. De Wmoadviesraadheeft in 2010 advies uitgebracht over de aanpakvan huiselijk geweld, de evaluatie van de individueleverstrekkingen door de ROGplus, de inrichting van hetWmo-loket en de ondersteuning van mantelzorgers.De Wmo-adviesraad wordt ondersteund door een ambtelijksecretaris en krijgt een vergadervergoeding.1.2 Benchmark – Het onderzoeksbureau SGBO voert jaarlijkseen aantal benchmarkonderzoeken naar het bredeWmo-beleid uit. Daarnaast evalueert de ROGplus re-ProgrammaREKENing 59

gelmatig de eigen dienstverlening. Over 2010 zijn noggeen benchmarkgegevens van SGBO bekend. De meestrecente benchmark gaat over 2009 en daarin valt eenaantal zaken op:Schiedam presteert bovengemiddeld als het gaat om:• De informatiefunctie zoals het Wmo-loket en het gevenvan voorlichting en cursussen in groepen;• De individuele hulp (ondersteuning van mantelzorgersen vrijwilligers);• Zorg en toegankelijkheid (beleid en afspraken overlevensloopbestendig bouwen, aandacht voor burgersmet beperkingen, afspraken over de fysieke toegankelijkheidvan de openbare ruimte).Schiedam presteert gemiddeld ten opzichte van andereNederlandse gemeenten als het gaat om jeugdbeleid(onder andere opvoedingsondersteuning en voortijdigschoolverlaten). Schiedam presteert minder dan gemiddeldals het gaat om:• Beleidsparticipatie (betrokkenheid van doelgroepen);• Maatschappelijke participatie (zelfstandig wonen enarbeidsparticipatie);• Leefbaarheid en sociale samenhang; score op socialeen fysieke kwaliteit van de leefomgeving;• Individuele voorzieningen, zoals hulp bij het huishoudenen overige individuele voorzieningen;• Maatschappelijke opvang (Vlaardingen is centrumgemeente).1.3 Formulierenbrigade – De formulierenbrigade stimuleertgerechtvaardigd gebruik van voorzieningen en is eengroot succes. De doelgroep weet de brigadiers goed tevinden en maakt daardoor beter gebruik van voorzieningen.Bovendien stromen de brigadiers regelmatig uitnaar reguliere banen.Doelstelling 2: Zolang mogelijk zelfstandig functionerenvan alle inwoners2.1 Adviseren en informeren over zorgvragen – Het Wmolokethoudt spreekuur in de wijk, onder andere bij dehuisartsencentra en legt huisbezoeken af om zo dichterbij de vraag te komen. Ook is het mogelijk een afspraakin de avonduren te maken met het Wmo-loket.2.2 Hulpmiddelen – De hulpmiddelen in het kader van deWmo worden verstrekt door de ROGplus. Uit de benchmarkover 2009 valt af te leiden dat de tevredenheid bijde gebruikers hierover lager is. Een nadere analyse van degegevens moet duidelijk maken wat de reden hiervoor is.Een spanningsveld is waar te nemen dat de kosten voor deindividuele voorzieningen toenemen en er meer gedaanmoet worden om deze kosten te beheersen. Dit kan de cijfersvoor klanttevredenheid verder onder druk zetten.2.3 Ondersteuning mantelzorg – Mantelzorgers worden ondersteunddoor de Stichting Mantelzorg. In 2009 is eenImpuls mantelzorggelden beschikbaar gekomen die ookin 2010 en 2011 ingezet kunnen worden. Deze geldenzijn ingezet om groepen te bereiken die buiten beeld vallen.Hierbij is specifieke aandacht voor allochtone mantelzorgers,waar overbelasting een groot probleem is.Ook is er speciale aandacht voor jonge mantelzorgers.Kinderen en tieners kunnen – tegen wil en dank – in derol van mantelzorger belanden. Zij hebben specifiekevragen en problemen, zoals de gevolgen voor hun eigenontwikkeling.2.4 Voorzieningenaanbod – Daar waar voorzieningen onvoldoendebereik kenden, zoals de Marconihove, is gezochtnaar een passend aanbod in de omgeving. Gezamenlijkehuisvesting van Seniorenwelzijn en SWS Welzijn inZuid is hiervan een voorbeeld. Ook wordt de samenwerkingvan instellingen gestimuleerd, waardoor het mogelijkis meer te doen met minder middelen. De gemeentevraagt alle gesubsidieerde instellingen in welke mate zesamenwerken en welke nieuwe verbindingen ze leggen.2.5 Aanbieden van maatschappelijke werk/dienstverlening– Het maatschappelijk werk is een laagdrempeligevoorziening waarvoor geen indicatie of eigen bijdragegevraagd wordt. Het maatschappelijk werk werkt outreachend,is verbonden aan scholen en Huisartsen OnderEen Dak (HOED) en werkt op afspraak op kantoor. Zijhebben een grote kennis van de sociale kaart en wetenmaatwerk te leveren of in zwaardere gevallen een juistedoorverwijzing te laten plaatsvinden.2.6 Bemoeizorg – Ouders met een grote opvoedingsonmachtkunnen dwingend opvoedingsondersteuning opgelegdkrijgen door middel van een VIG-traject. Hun uitkeringis afhankelijk van actieve deelname aan de opvoedingsondersteuning.2.7 Inzet van gezinscoaches – Jeugdzorg geeft begeleidingaan jeugdigen en gezinnen met jeugdigen met opvoedingsproblemen.Indien mogelijk wordt thuisbegeleidinggegeven door een gezinscoach. Indien de situatie binnenhet gezin niet direct is op te lossen wordt een gezinsvoogdaangesteld. Jeugdzorg is vertegenwoordigd in hetCentrum voor Jeugd en Gezin (CJG), het GOSA overleg,het Lokaal Zorg Netwerk en het Wijk Zorg Team Nieuwland.60

2.8 Verhogen van de sluitende aanpak door de regisseurmaatschappelijke ondersteuning – De regisseur Maatschappelijkeondersteuning is coördinator van het LokaalZorg Netwerk, organiseert netwerkbijeenkomstenen legt verbindingen tussen organisaties in voorkomendecasussen. Het doel van de netwerkbijeenkomsten is omorganisaties bekend te maken met wat andere organisatiesdoen en om hulpverleners elkaar te leren kennenwaardoor het leggen van verbindingen gemakkelijkerwordt.Doelstelling 3: Voorkomen van maatschappelijk isolement3.1 Vrijwilligerswerk – De nota ‘Werk maken van Vrijwilligers’is in 2009 vastgesteld. In 2010 is de implementatievan deze nota ter hand genomen.3.2 Maatschappelijke opvang – In 2009 is de voorzieningvoor maatschappelijke opvang ‘De Elementen’ in Vlaardingengeopend. Dit sociaal pension kende destijdseen dagopvang en een nachtopvang. CentrumgemeenteVlaardingen zag zich in 2010 geconfronteerd met sneloplopende kosten voor de maatschappelijke opvang. Dedagopvang is daarom gesloten. De nachtopvang staatniet ter discussie en is toereikend: er zijn ook in de winterperiodegeen gebruikers de deur gewezen.3.3 Faciliteren ouderenadviseurs, etc. – Geconstateerd wordtin de gezondheidsenquête van de GGD dat eenzaamheideen groot maatschappelijk probleem is in Schiedam. Metname bij de oudere groep Schiedammers is dat het geval.In dat kader subsidieert de gemeente de ouderenadviseursen de visiteclubs.3.4 Zorg in probleemwijken – In april 2009 is in de wijkNieuwland de pilot van het wijkzorgteam van start gegaan.De start van het wijkzorgteam was positief: erwerden veel cases aangemeld en er was geen probleemmet de bekendheid van het team. Echter, de inhoudelijkesamenwerking tussen de deelnemende organisaties verlooptstroef. Het wijkzorgteam zal daarom geëvalueerdworden op zowel de proceskant als de mate waarin hetwijkzorgteam een meerwaarde vormt in de hulpverlening.Aan de hand van deze evaluatie zal de doorontwikkelingvan het wijkzorgteam ter hand worden genomen.3.5 Maatschappelijke opvang – Het lokaal zorgnetwerk iseind 2010 onder gemeentelijke regie gekomen. Tot enmet 2010 voerde de GGD de coördinatie van het LokaalZorgnetwerk uit. De gemeente wil in het kader van deeigen regietaak hierop meer zelf kunnen sturen en doetdit door zelf de coördinatie ter hand te nemen. Ook ishiermee een bezuiniging gerealiseerd.5.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel Effect- en prestatie-indicatoren Maatschappelijke OndersteuningOmschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) Streefwaarde2010Rapportcijfer Klanttevredenheidsonderzoeken E MO-EW 8(2007)Eén loket voor zorgvragen: aantal aanvragen ROG+ 3.796(2007)Verstrekken van een individuele toeslag voor vervoer P ROG+ 9.642(2007)Werkelijke waarde20108 83.800 3.3742600 2.674Verstrekken van een individuele taxikosten vergoeding P ROG+ 250 238Verstrekking van scootmobielen P ROG+ 256 320Auto aanpassingen/verstrekkingen P ROG+ 6 5Handbewogen rolstoelen P ROG+ 342 357Elektrische rolstoelen P ROG+ 40 41Sportvoorziening P ROG+ 4 4Verhuis- en inrichtingskosten P ROG+ 85 68Roerende woonvoorzieningen P ROG+ 190 188Woningaanpassingen P ROG+ 670 712Ondersteunen mantelzorgers P MO-EW 2 activiteiten2 2per week* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicatorProgrammaREKENing 61

6. Beleidsonderdeel Gezondheidszorg6.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten GezondheidszorgBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenGezondheidszorgBescherming en bevordering van degezondheid van de Schiedammers.1.1 Aanpak overgewicht jongeren dooralle jongeren tussen 0 en 19 jaar tescreenen op overgewicht;1.2 Extra aandacht voor genotmiddelenpreventiedoor scholen het project‘Gezonde School – genotmiddelenpreventie’aan te bieden;1.3 Financiering ouder/kindzorg (bijvoorbeeldconsultatiebureaus);1.4 Monitoring jeugdgezondheidszorg;1.5 Extra aandacht voor bestrijding vandepressie;1.6 Inzetten van vaccinatieprogramma’svoor besmettelijke ziekten;1.7 Specifieke aandacht voor gezondheidszorgvoor ouderen, allochtonenen andere kwetsbare doelgroepen.6.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling: Bescherming en bevordering van de gezondheidvan de Schiedammers1.1 Aanpak overgewicht jongeren – De GGD screent hetovergewicht bij scholieren. Zo nodig worden deze jongerendoorverwezen voor een gerichte aanpak. Voor degroep nul- tot vierjarigen biedt de gemeente voorlichtingaan over voeding en beweging (beweegkriebels)aan ouders en aan professionals in de kinderopvang. Inhet basisonderwijs wordt het lespakket ‘Lekker Fit’ aangebodenaan de groep vier- tot twaalfjarigen en in hetvoortgezet onderwijs wordt aandacht besteed aan de gezondeschoolkantine en het project ‘Stay Slim’. Dit zijndrie consulten van elk 24 minuten aan ouders en kinderenwaarin adviezen worden aangereikt om beter te bewegenen bewuster met voeding om te gaan.1.2 Extra aandacht voor genotmiddelenpreventie – In hetkader van de gezonde school wordt een gezamenlijk aanbodgedaan door de GGD en de Bouman GGZ (kliniekvoor verslavingsbehandeling) over genotmiddelenpreventie.1.3 Financiering ouder-kindzorg – De gemeente financiertde Jeugdgezondheidszorg (JGZ) voor 0- tot 19-jarigen;deze is ondergebracht in de CJG-vestiging aan de Noordvest20. Voor Schiedam-Noord is de JGZ 0-4 (voorheenhet consultatiebureau) gehuisvest aan de Kerklaan.1.4 Monitoring – De GGD heeft de Rotterdamse Jeugdmonitoruitgevoerd op de helft van de Schiedamse scholen.Bij schoolbestuur Primo bestond sterke weerstand tegende vermeende zware extra administratieve belasting vande docenten. Met ingang van 2011 is de JMR onder invloedvan de bezuinigingen omgevormd tot het instrumentJeugd Rijnmond in Beeld. Deze monitor richt zichmet de vragenlijsten niet meer op scholen, maar rechtstreeksop ouders en hun kinderen.1.5 Bestrijding van depressie – Dit onderwerp is als aandachtspuntopgenomen in de nota Gezondheidsbeleid. In2010 is hieraan nog geen verdere specifieke uitvoeringgegeven.1.6 Vaccinatieprogramma’s – In 2010 heeft de gemeente dereguliere vaccinaties aan de Schiedamse jeugdigen aangeboden.Er waren geen ziekten, zoals de Mexicaansegriep in 2009, die in 2010 een specifieke (grootschalige)campagne noodzakelijk maakten.1.7 Gezondheidszorg ouderen – Careyn heeft ouderen eenspeciaal aanbod gedaan: een consultatiebureau voor ouderen.Deze aanpak bleek belastend te zijn voor de ouderenzelf, die naar een andere zorgaanbieder moesten62

dan hun eigen huisarts. Ook is de eigen huisarts het besteop de hoogte van de gezondheidssituatie van de eigenpatiënten. Daarom is in overleg met de huisartsen dezeaanpak geïmplementeerd in een meer regulier aanbod.Ter ondersteuning van huisartsen die veel met allochtonepatiënten te maken hebben, is gewerkt met een allochtonezorgconsulent.7. Beleidsonderdeel Integratie7.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten IntegratieBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenIntegratieBevorderen dat alle bevolkingsgroepenvolwaardig deelnemen aande maatschappij (participatie) en opeen harmonieuze manier samenleven(acceptatie).1.1 Taal en inburgering;1.2 Actief invullen van de gemeentelijkeregierol en informatietaak opbasis van de rijksgeleden aan deinburgering;1.3 Aanbieden van een breedonderwijsaanbod, gericht opzelfredzaamheid;1.4 Projecten voor specifiekedoelgroepen zoals Mi Kas Nobo voorde Antilliaanse groepen;1.5 Aanbieden vanopvoedingsondersteuning;1.6 Toeleiden naar werk;1.7 Opzetten en uitvoeren van projecten,gericht op de emancipatie eneducatie van allochtone vrouwen enmeisjes, met name het bevorderenvan sportdeelname, activiteiten rondconversatie, opvoeding en werk enop het gebied van bestrijding vanpsychische problemen bij meisjes;1.8 Specifieke aandacht voor de rol vanallochtonen in de Wmo (mantelzorg);1.9 Uitvoeren van projecten voor deemancipatie onder mannen;1.10 Bevorderen van de dialoogtussen verschillende groepenSchiedammers;1.11 Uitvoeren van projecten omoverbewoning in verband metarbeidsmigratie uit Midden- en Oost-Europa tegen te gaan.ProgrammaREKENing 63

7.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling: Bevorderen dat alle bevolkingsgroepenvolwaardig deelnemen aan de maatschappij (participatie)en op een harmonieuze manier samenleven (acceptatie)1.1 Taal en inburgering – In 2010 is gestart met de inzet vantaalcoaches: vrijwilligers die inburgeraars helpen bij hetleren van de Nederlandse taal, bijvoorbeeld door samente oefenen met de taal en/of samen culturele of sportieveactiviteiten te ondernemen. De taalcoach is een extraondersteuning voor inburgeraars op weg naar het inburgerexamen.Verder is in 2010 in Nieuwland uitvoeringgegeven aan het innovatietraject Wijkgerichte Inburgering.In dit kader is een combinatie van inburgering enkinderopvang gestart en zijn taallessen gegeven op debrede school ’t Meesterwerk. Belangrijke streefwaardevoor 2010 was het realiseren van 600 inburgeringstrajecten.1.2 Actief invullen van de gemeentelijke regierol en informatietaakop basis van de rijksgeleden aan de inburgering.1.3 Aanbieden van een breed onderwijsaanbod, gericht opzelfredzaamheid – zie ‘Beleidsonderdeel onderwijs’,paragraaf 3.2.1.4 Projecten voor specifieke doelgroepen zoals Mi KasNobo voor de Antilliaanse groepen – In 2010 heeft deGemeenteraad besloten het project Mi Kas Nobo tebeëindigen. In 2010 waren nog twintig jongeren in hetproject ‘Mi Kas Nobo’ ondergebracht.1.5 Aanbieden van opvoedingsondersteuning – Zie de tweededoelstelling van het onderdeel ‘Sluitende aanpak 0-23 jaar’, paragraaf 4.2.1.6 Toeleiden naar werk – In 2010 hebben 223 trajecten geleidtot uitstroom naar werk.1.7 Opzetten en uitvoeren van projecten, gericht op deemancipatie en educatie van allochtone vrouwen enmeisjes – Dona Daria heeft een aantal projecten uitgevoerd,gericht op de empowerment van jonge allochtonevrouwen. Ook is specifieke aandacht besteed aan hetpsychisch welbevinden van allochtone meisjes: zij blijkenmeer vatbaar te zijn voor problemen op dit terrein.1.8 Specifieke aandacht voor de rol van allochtonen in deWMO (mantelzorg) – Stichting Mantelzorg besteeddemet de impulsgelden voor Mantelzorgers extra aandachtaan de allochtone mantelzorger. Deze loopt het risicoom meer overbelast te worden omdat de sociale drukgroot is. Stichting Mantelzorg heeft activiteiten aangebodenom deze groepen te ontlasten en meer weerbaarte maken.1.9 Uitvoeren van projecten voor de emancipatie ondermannen – In 2010 is hier nog geen uitvoering aan gegeven.1.10 Bevorderen van de dialoog tussen verschillende groepenSchiedammers – SWS Welzijn heeft in 2010, samenmet andere professionele en vrijwilligersorganisaties, deWeek van de Dialoog georganiseerd. Daarnaast hebbener in het kader van het project Interculturele Dialoog(SWS Welzijn) diverse activiteiten door het jaar heenplaatsgevonden.1.11 Uitvoeren van projecten om overbewoning in verbandmet arbeidsmigratie uit Midden- en Oost-Europa tegente gaan – In het kader van het project overbewoning,huisvesting tijdelijke arbeidsmigranten, heeft de gemeentespecifieke aandacht voor de tijdelijke arbeidsmigrantenuit Midden- en Oost Europa. Het flankerendbeleid ten aanzien van de tijdelijke arbeidsmigranten uitMidden- en Oost Europa is in november 2010 geëvalueerd.Uit de evaluatie blijkt dat het Interventieteam eenbelangrijk onderdeel in de aanpak van overlast is. HetInterventieteam is één van de instrumenten om hulpverleningachter de voordeur aan te kunnen bieden – aanhen die deze hulpverlening niet kunnen of willen zoeken– en om woonoverlast tegen te gaan. Het betreft eensamenwerkingsverband van verschillende organisaties,zoals gemeente, politie en de woningcorporatie. Met behulpvan het Interventieteam is de operationele aanpakvan woonoverlast goed georganiseerd.De evaluatie van de onttrekkingsvergunning en voorstellentot aanpassing van het Uitvoeringbesluit kamerverhuurgemeente Schiedam zijn in een aparte beleidsnotaopgenomen. Hiermee samenhangend wordt tevenseen nota Handhaving Kamerverhuur opgesteld. Hierinwordt ook de invoering van de bestuurlijke boete opgenomen.Voor wat betreft het flankerend beleid hebben in 2010diverse projecten plaatsgevonden, waaronder het project‘Welkom in Oost’ van SWS Welzijn. Doel van hetproject is arbeidsmigranten te ondersteunen en te begeleidenmet betrekking tot informatieverstrekking en eenactiviteitenaanbod.64

7.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren IntegratieOmschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) Streefwaarde2010Aantal inburgeraars op traject P MO-EW 422(2008)Aantal koppelingen Taal op Maat P MO-EW 50(2007)Aantal Antilliaanse jongeren in Mi Kas Nobo P MO-EW 20(2007)Inzet betere beheersing Nederlandse taal: percentagecursisten dat één niveau of meer hoger komtE MO-EW 50%(2005)Werkelijkewaarde 2010680 62250 5020 2060% *** E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator** Het meten van de resultaten van inburgering op basis van het aantal cursisten dat één niveau of meer hoger komt, is met deinvoering van de Wet Inburgering (2007) losgelaten. In de Wet Inburgering (WI) wordt gekeken naar het aantal deelnemers dat hetinburgeringsexamen succesvol afrondt.7.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallenIn 2010 zijn 622 trajecten uitgevoerd. Hiermee is het aantalvan 680 uit de begroting niet gerealiseerd. De afspraken methet Rijk om 600 trajecten te realiseren is echter wel behaald.Het Rijk heeft ook voor 600 trajecten budget beschikbaar gesteld.ProgrammaREKENing 65

8. Beleidsonderdeel Sport8.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten SportBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenSport1. Vergroten van het aantaldeelnemers aan sportactiviteiten.1.1 Intensiveren sportkennismakingstrajectenop scholen;1.2 Intensiveren sportkennismakingstrajectenin wijken;1.3 Intensiveren van sport- enbeweegaanbod voor ouderen;1.4 Intensiveren van sport- enbeweegaanbod voor specialedoelgroepen (mensen met eenbeperking, allochtonen);1.5 Sport- en beweegaanbod voorkinderopvang, naschoolse enbuitenschoolse opvang;1.6 Sport- en beweegaanbod voor ouderejeugd en jong volwassenen;1.7 Revitalisering sportverenigingen;1.8 Participatie in uitvoeringarmoedebeleid;1.9 Uitvoering geven aan het KwaliteitszorgplanSportieve Recreatie;1.10 Inzetten van combinatiefuncties tenbehoeve van de sport;1.11 Omvormen van buurtlocaties enschoolpleinen naar sportpleinen.2. Op peil houden vansportvoorzieningen.2.1 Uitwerking geven aan Toekomstvisiesportvelden;2.2 Uitvoering geven aan onderhoudsportaccommodaties op basis vanmeerjarenonderhoudsplannen;2.3 Uitvoering geven aan actiepuntenuit het Kwaliteitszorgplanbinnensportaccommodaties.8.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Vergroten van het aantal deelnemersaan sportactiviteiten1.1 Intensiveren sportkennismakingstrajecten op scholen –In 2010 heeft uitbreiding plaatsgevonden van de kennismakingsmogelijkhedenop scholen. De kennismakingstrajectenzijn uitgebreid over meerdere scholen.In totaal hebben kinderen met veertien sporten kenniskunnen maken. Daarnaast zijn elf sporttoernooien voorhet basisonderwijs georganiseerd.1.2 Intensiveren sportkennismakingstrajecten in wijken – In2010 is ingezet op activiteiten die de kennismakingsmogelijkhedenvan sport in de wijk vergroten. Zo is eronder andere een judotraject gestart in Nieuwland waarbijvier scholen samenwerkten met een sportaanbiederom lessen in de wijk mogelijk te maken. Tevens is eenonderzoek uitgevoerd naar de komst van een wijksportvereniging.De wijksportvereniging is in 2011 van startgegaan.1.3 Intensiveren van sport- en beweegaanbod voor ouderen –In 2010 is onder andere het platform ‘Beweeg SVP’ opgericht.Dit platform is een samenwerking tussen ver-66

schillende partijen met als doel ouderen aan het sportenen bewegen te krijgen. Daarnaast hebben activiteiten alshet Senioren Fit en de Fittest plaatsgevonden.1.4 Intensiveren van sport- en beweegaanbod voor specialedoelgroepen (mensen met een beperking, allochtonen) –Voor deze doelgroep zijn verschillende activiteiten alskennismakingstrajecten en sporttoernooien aangeboden.Tevens is een revalidatietraject gestart waarbij desamenwerking is gezocht met het Vlietland ziekenhuisen de gemeente Vlaardingen. Hierbij wordt sport ingezetals middel om de revalidatie te bevorderen.1.5 Sport- en beweegaanbod voor kinderopvang, naschoolseen buitenschoolse opvang – Samenwerking is gezochtmet de kinderopvangorganisaties KomKids en Mundoom naschoolse en buitenschoolse sportactiviteiten op tezetten. Daarnaast zijn combinatiefunctionarissen actiefin het naschoolse sportaanbod.1.6 Sport- en beweegaanbod voor oudere jeugd en jongvolwassenen – Voor deze doelgroepen hebben verschillendeactiviteiten plaatsgevonden, zoals de NationaleSport Week in Schiedam. Op verschillende scholen inhet voortgezet onderwijs stond deze week in het tekenvan sporten en bewegen. Voor activiteiten met dezedoelgroep is de samenwerking gezocht met partijen alsSWS welzijn en Thuis Op Straat.1.7 Revitalisering sportverenigingen – Door middel vankennismakingslessen, waarbij burgers kennis kondenmaken met verenigingen (met mogelijk nieuwe ledentot gevolg), is indirect een bijdrage geleverd aan hetvitaliseren van verenigingen. In 2011 zal er een visieopgesteld worden hoe de verenigingen in Schiedamvitaler kunnen worden en zullen producten ontwikkelden aangeboden worden om de vitalisering ten uitvoer tebrengen.1.8 Participatie in uitvoering armoedebeleid – Voor gezinnenmet een inkomen tot 120% van het minimumloonwas een voucher beschikbaar voor de kinderen terwaarde van €180. De voucher kon ingezet worden voordeelname aan sport. Daarnaast zijn projecten als LadyFit en senioren Fit gecontinueerd. Het beschikbare budgethiervoor vanuit het armoedebeleid is echter tijdensde begrotingswijziging van 11 november 2010 komen tevervallen.1.9 Uitvoering geven aan Kwaliteitszorgplan Sportieve Recreatie– Kwaliteitszorgplannen in relatie tot het sportbeleidzullen in 2011 worden herijkt.1.10 Inzetten van combinatiefuncties ten behoeve van de sport –Op tien basisscholen zijn combinatiefunctionarissenaangesteld. Deze functionarissen vormden de schakeltussen de school, buurt en de sport en waren voor 60%van hun uren actief in het naschoolse sportaanbod. Ookbinnen Sport en Recreatie is een combinatiefunctionarisaangesteld. De coördinatie tussen de combinatiefunctionarissenis in 2010 verbeterd waardoor meer afstemmingis tussen de vele naschoolse activiteiten.1.11 Omvormen van buurtlocaties en schoolpleinen naarsportpleinen – In 2010 zijn meerdere schoolpleinen omgevormdtot sportpleinen. Zo zijn er in de wijk Nieuwlandeen Cruijff Court en een Krajicek Playground aangelegd.Doelstelling 2: Op peil houden van sportvoorzieningen2.1 Uitwerking geven aan toekomstvisie sportvelden – Detoekomstvisie Harga richt zich puur op Harga en de vanKethel overkomende verenigingen. Door de ontwikkelingenrondom de A4, met het idee van een nieuw sportparkin Noord (op het tunneldak van de A4) is het noodzakelijkom minimaal op ‘Schiedambreed niveau’ naarde beschikbaarheid en locaties van sportaccommodatieste kijken. Uiterlijk in de zomer van 2011 dient duidelijkte zijn of de realisatie van een sportpark op het tunneldakvan de A4 mogelijk is en welke herontwikkelingsmogelijkhedener zijn voor het huidige sportpark Harga.2.2 Uitvoering geven aan onderhoud sportaccommodatiesop basis van meerjarenonderhoudsplannen – In 2010is uitvoering gegeven aan het meerjarenonderhoudsplanvoor sportaccommodaties. Het meerjaren beheer en onderhoudvoor sportaccommodaties heeft betrekking opuit te voeren renovaties of vervangingen om te voldoenaan wet- en regelgeving en de door NOC*NSF en overkoepelendesportbonden gestelde inrichtings- en kwaliteitseisenvan sportaccommodaties. Op basis van deuitgevoerde nulmeting in 2008, de huidige inzichten inde staat van de accommodaties en het daaruit voortvloeiendetoekomstperspectief van de sportaccommodaties ishet onderhoud uitgevoerd. Nadere toelichting over hetuitgevoerde onderhoud aan sportaccommodaties is terugte vinden in paragraaf 5, ‘Onderhoud kapitaalgoederen’.2.3 Uitvoering geven aan actiepunten uit het Kwaliteitszorgplanbinnensportaccommodaties – Bij het onderhoudvan de accommodaties is uitvoering gegeven aan hetmeerjarenonderhoudsplan. De kwaliteitszorgplannen inrelatie tot het sportbeleid en de meerjarenonderhoudsplannenzullen in 2011 worden herijkt.ProgrammaREKENing 67

8.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren SportOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Ad 1: Vergroten deelnemers sportactiviteitenLedenaantal sportverenigingen P S&R 57%(2007)Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 201060% XAantal sportpleinen E S&R (2009) +1 +2Actiepunten Kwaliteitszorgplan Sportieve Recreatie P S&R (2007) X XZwemvaardigheidsscore (diploma behaald einde groep 8) P S&R 95%98% 95%(2006)BOS-projecten P S&R 4 tranches2 0(2007)Ad 2: Op peil houden van sportvoorzieningenEUitwerking toekomstvisie sportvelden, actiepunten KZBbinnensport en uitvoeren MOP sportaccommodatiesE S&R X X* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator X=gerealiseerd** Door het verdwijnen van tranches BOS loopt een aantal activiteiten in de wijk terug.*** Percentage jongeren dat lid is van een sportvereniging, afgezet tegen het totaal aantal jongeren.8.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallenDe activiteiten zijn ondanks het verdwijnen van tranchesBOS toegenomen. De BOS-trajecten zijn daarmee komen tevervallen, maar er heeft een doorontwikkeling plaatsgevondenmet betrekking tot activiteiten. Dit is te danken aan deinzet van combinatiefunctionarissen (nog in het kader van deImpuls Brede scholen, sport en cultuur), het aanvragen vanvouchers (burgerinitiatieven) en deelname aan het NationaalActieplan Sport en Bewegen (rijkssubsidie met name gerichtop het stimuleren van sport onder inactieve personen).Omdat de verenigingen geen recente ledenaantallen kunnenleveren, bevat bovenstaande tabel in 8.3 hierover geen percentages.Voor de behaalde waarde van de score zwemvaardigheid isgeen direct aanwijsbare verklaring te benoemen. Overigenskunnen kinderen die het betreffende diploma niet hebben behaald,gebruik maken van het zogenaamde vangnet. Hierdoorkunnen zij met extra zwemlessen het diploma alsnog behalen.68

9. Beleidsonderdeel Werk en Inkomen9.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Werk en InkomenBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Zoveel mogelijk Schiedammersaan het werk.1.1 Het plaatsen van werkzoekenden opreguliere of gesubsidieerde banen;1.2 Het creëren van maatschappelijknuttige (betaalde) banen;1.3 Het creëren van participatieplaatsen(werken met behoud van uitkering);1.4 Het aanbieden vanwerkgeversarrangementen LokaalSociaal Akkoord.Werk en Inkomen2. Financiële ondersteuning voormensen in Schiedam die daarrecht op hebben.2.1 Uitvoeren van het nieuwearmoedebeleid, waardoor mensenvoldoende besteedbaar inkomenhebben en volwaardig maatschappelijkkunnen participeren;2.2 Verder vormgeven van hoogwaardighandhaven van de Wet werk enbijstand.3. Maatschappelijke participatie enzorg voor mensen in Schiedam dieniet aan het werk kunnen.3.1 Realiseren van zorgtrajecten;3.2 Uitbreiden van de, vooral preventieve,schuldhulpverlening;3.3 Uitbreiden van vrijwilligerswerk.9.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Zoveel mogelijk Schiedammers aan hetwerkOp het gebied van werktrajecten is in 2010 verder uitvoeringgegeven aan de re-integratienota 2009 (‘Investeren in ontwikkeling’).Deze nota bevat tal van producten en instrumentendie kunnen worden ingezet voor de individuele cliënt: socialeactiveringstrajecten, zorgtrajecten, persoonlijke re-integratiebudgetten (PRB’s) en het stimuleren van zelfstandig ondernemerschap.De re-integratienota richt zich sterker dan totdusver op aandacht en begeleiding van de klant en het aanbiedenvan maatwerk.Dankzij de activerende en vernieuwende aanpak hebben in2010 circa 223 personen betaald werk gekregen: een regulierebaan of een gesubsidieerde baan (zoals bij het kringloopbedrijfHet Goed, de Groene Brigade, Watch Out, etc.). Steedsmeer personen zijn een (reguliere) opleiding gaan volgen; diegeeft hun een beter perspectief op de arbeidsmarkt.Hieronder wordt specifieker ingegaan op een aantal resultaten:• Bgs Arbeidsintegratie – Bgs voert Work First, First Trainen Succesbuffet uit. Succesbuffet is een zwaardere vormvan sociale activering waarbij vooral stabilisering van dewoon-, leef- en financiële situatie een essentiële rol speelt.Trajecten Work First zijn bestemd voor cliënten die nietgeschikt zijn om via de werkmakelaar te worden bemiddeld,maar die wel in staat zijn om te werken. First Trainis een lichte vorm van sociale activering in combinatie metarbeidsgerichte activiteiten.In 2010 zijn 105 personen ingestroomd bij Work First, 35personen bij First Train en 11 bij Succesbuffet.• Werkmakelaars – De gemeente heeft werkmakelaars indienst die actief bemiddelen tussen werkgevers en werkzoekenden.De werkmakelaars hebben in 2010 119 werkzoekenden(WWB, WIJ) op een reguliere baan geplaatst.Werkgevers stellen deze persoonlijke aanpak bijzonderop prijs. De inzet van de werkgevers is geborgd door deProgrammaREKENing 69

afspraken die binnen het Lokaal Sociaal Akkoord zijn gemaaktover banen, scholing, stages.• Aanpak Jeugdwerkloosheid – Het Actieplan Jeugdwerkloosheidheeft in 2010 geleid tot extra actie van het SteunpuntJongeren, waardoor de schooluitval verder is beperkt.Het plan heeft er ook toe geleid dat meer jongeren gingendoorleren, richting mbo-3 en mb-4 en hbo. Bij thuiszorginstellingCareijn zijn twaalf leerwerkbanen huishoudelijkehulp voor jongeren gerealiseerd. Daarnaast is het projectWatch Out met vijf leerwerkbanen uitgebreid. In 2010zijn voorbereidingen getroffen voor de oprichting van hetServicepunt Leren en Werken op het Werkplein dat in hettweede kwartaal 2011 operationeel zal zijn.• Werkgelegenheidsprojecten – Met de werkgelegenheidsprojectenworden verschillende maatschappelijke effectenbereikt. Ten eerste zijn wwb’ers aan het werk, waardoorde maatschappelijke participatie stijgt en problemen op hetgebied van wonen, zorg en welzijn makkelijker kunnenworden opgelost. Ten tweede helpen deze personen meeaan het realiseren van gemeentelijke doelstellingen in hetkader van ‘Wijkaanpak, Schoon, Heel en Veilig’, zoals deGroene Brigades en Watch Out.Bij Het Goed worden gemeentelijke milieudoelstellingengecombineerd met werkgelegenheidsbeleid.• De Groene Brigade Nieuwland en Oost hebben in 2010in totaal negentien wwb’ers de mogelijkheid geboden omwerkervaring op te doen en zich te scholen; uitgangspuntis om een reguliere baan te vinden.• Watch Out: dit project wordt door de Licht Blauwe Brigadeaangestuurd in samenwerking met bureau SDW/Enter Werk uit Rotterdam. Door dit project wordt hettoezicht op de openbare buitenruimte in Nieuwland vergroot.De doelgroep bestaat uit werkloze jongeren metWwb tot 27 jaar. Er zijn hier zeventien opstapbanen beschikbaar.Jongeren wordt een baan voor bepaalde tijd inhet vooruitzicht gesteld. Het uiteindelijke doel is doorstroomnaar een reguliere baan. Het project is met eenuitstroompercentage van 64% zeer succesvol.• Het Goed: het kringloopbedrijf biedt in de vorm van 25opstapbanen werkgelegenheid voor wwb’ers met een afstandtot de arbeidsmarkt. In deze opstapbanen kunnenwerklozen werkervaring opdoen en vakkennis en vaardighedenverwerven; doel is reguliere uitstroom. In 2010hebben vijf personen een reguliere baan gevonden.Bij diverse maatschappelijke instellingen zijn opstapbanenvoor wwb’ers gerealiseerd, waaronder SWS, Woonplus,Seniorenwelzijn, Komkids, Pinokkio en diverse zorginstellingen.Bij de gemeente betreft het de Formulierenbrigade(afdeling Werk en Inkomen), het Fietsenproject en hetVlietland Ziekenhuis (de Bgs Arbeidsintegratie).• Met kompas koersen naar eigen kracht – In 2010 is dit succesvolleproject afgesloten aangezien de projectduur wasverstreken. De methodiek van ‘Kompas’ is geborgd in denieuwe organisatie van Werk en Inkomen.• Samenwerking met UWV Werkbedrijf – De afdeling Werken Inkomen en het UWV Werkbedrijf hebben de krachtengebundeld om de economische recessie te lijf te gaan. Hetaccent ligt op gezamenlijke dienstverlening aan werkzoekendenen een effectieve werkgeversbenadering.Doelstelling 2: Financiële ondersteuning voor mensenin Schiedam die daar recht op hebben2.1 Nieuw armoedebeleid – Ook in 2010 ligt het bereik vanhet armoedebeleid rond de 50% van de doelgroep (ditzijn huishoudens met een inkomen tot maximaal 120%van het sociaal minimum). De streefwaarde voor 2010(40%) is dus ruimschoots behaald. Keerzijde van ditsuccesvolle beleid is dat de doorlooptijden door de toestroomvan aanvragen langer zijn geworden. In 2010 zijnbelangrijke stappen gezet om versnelling aan te brengenin de afhandeling van aanvragen bijzondere bijstand. Dewerkprocessen zijn onder de loep genomen en er is inmiddelseen Snelbalie ingericht voor het versneld (binnenvijf werkdagen) afhandelen van eenvoudige aanvragen.Behalve het doorlichten van de effectiviteit van deuitvoering, zal ook het beleid zelf tegen het licht wordengehouden. In 2011 wordt een onderzoek uitgevoerd naarde effecten van het armoedebeleid. Dit onderzoek moetin ieder geval antwoord geven op de vraag wat de effectenvan het beleid zijn op het netto-inkomen en departicipatie van de verschillende doelgroepen die in hetarmoedebeleid zijn opgenomen en welke consequentieseen en ander heeft voor de aangeboden voorzieningen.2.2 Handhaven – In 2010 is de inrichting van de handhavingsfunctiebinnen Werk en Inkomen onderzocht. Deuitkomsten van dit onderzoek worden meegenomen inhet nieuwe uitvoeringsplan dat in 2011 wordt opgesteld.Doelstelling 3: Maatschappelijke participatie en zorg voormensen in Schiedam die niet aan het werk kunnen3.1 Zorgtrajecten – SagEnn voert sinds 2007 voor de gemeenteSchiedam de zorgtrajecten uit. Omdat dit contractvoor een periode van drie jaar is afgesloten, is hetcontract in de loop van 2010 beëindigd. In 2010 zijn nog70

zeventien nieuwe trajecten gestart. Er is geen nieuw contractafgesloten, omdat de functie van zorgmakelaar nietmeer wordt uitbesteed, maar in eigen beheer zal wordenuitgevoerd. De participatiecoaches van Werk en Inkomenkrijgen hier een belangrijke rol in.3.2 Schuldhulpverlening – Het aantal hulpvragen is in 2010bijna 30% gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor(van 1013 aanmeldingen in 2009 naar 1297 in 2010).Ondanks deze stijging is het gelukt om wachtlijsten tevoorkomen doordat de gemeente strak regie voert op hettraject met de klant. In een vroeg stadium wordt samenmet de klant besproken en afgesproken op welke termijnwelke doelen worden gerealiseerd. De eigen verantwoordelijkheidvan de klant staat hierbij voorop.3.3 Vrijwilligerswerk – In 2010 is gewerkt aan de doelstellinguit de nota ‘Werk Maken van Vrijwilligers’ (uit 2009).9.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren Werk en InkomenOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(2008)Toeleiding aantal cliënten naar werk (inclusief trajectenBGS Arbeidsintegratie Work First, First Train, Succesbuffet,werkmakelaars, Fith)Aantal uitkeringen Wwb 65- en WIJ P MO-W&I 1.909(2008)Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 2010P MO-W&I 850 900 8762.100 2.213Aantal beëindigde uitkeringen in verband met werkaanvaarding P MO-W&I 263 250 223Aanbieden werkgeversarrangementen Lokaal SociaalAkkoord (opstapbanen, reguliere banen, werkervaring, stages,leerwerkplekken, scholing, begeleiding, loonkostensubsidie,jobcoaching)P Lokaal SociaalAkkoord250 250 n.v.t.Percentage huishoudens met een laag inkomen dat gebruikmaakt van het gemeentelijk minimabeleidP MO-W/I 30%(2009)Aantal te starten inburgeringstrajecten P MO-W/I 422(2008)Percentage duale trajecten P MO-W/I 26%(2008)Aantal koppelingen taalcoaches P MO-W/I 100(2009)Aantal trajecten laaggeletterden P MO-W/I 160(2008)Aantal mensen dat via het Steunpunt VrijwilligerswerkSchiedam wordt bemiddeld naar vrijwilligerswerk* E = Effectindicator en P = Prestatie-indicatorP MO-W/I 100(2008)40% 51%680 62260% 76,3%175 225180 68140 1179.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallenHet aantal uitkeringen van personen tot 65 jaar is in 2010 gestegennaar 2213. Dit betekent een overschrijding met 5,5%van het aantal waarmee in de begroting 2010 rekening is gehouden.De stijging is in zijn geheel toe te schrijven aan de economischerecessie, het tekort aan leerwerkbanen voor jongeren ende aanzuigende werking van de Wet Investeren in Jongeren.In 2010 heeft de afdeling Economische Zaken, Toerisme enCultuur de werking van de Sociaal Economische Adviesraadinclusief de vierjaarsperiode van het Lokaal Sociaal Akkoordgeëvalueerd. Naar verwachting zullen in 2011 nieuwe activiteitenworden uitgevoerd.Het aantal trajecten voor laaggeletterden los van inburgeringbedraagt in 2010 68. Daarnaast zijn binnen de volwasseneneducatie59 alfabetiseringstrajecten in het kader van inburgeringuitgevoerd. Sinds 2010 maakt alfabetisering in Schiedamintegraal onderdeel uit van de inburgeringstrajecten.ProgrammaREKENing 71

10. Beleidsonderdeel Dierenwelzijn10.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten DierenwelzijnBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenDierenwelzijn1. Schiedammers bewustmaken vandiervriendelijkheid;2. Schiedammers informeren overlokale instanties voor dierenwelzijn;3. Informatie-uitwisseling ensamenwerking tussen verschillendeinstanties bevorderen;4. Dierenwelzijn meewegen inbeslissingen;5. Voorwaarden scheppen voor eengezond leefklimaat voor dieren.1. Voorlichting en educatie omSchiedammers bewust te maken vandiervriendelijkheid;2. Evalueren van het huidige hondenbeleidom te komen tot verbetervoorstellenvoor een actualisatie van dit beleid;3. Uitvoeren van een nulmeting faunastandin 2008 en jaarlijkse monitoring vanaf2009.10.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenIn januari 2008 is de nota Dierenwelzijn vastgesteld. 2010was het derde jaar van uitvoering van de nota.Doelstellingen 1 tot en met 51.1 Dierenambulance – Er is subsidie verleend aan de dierenambulancevoor het jaar 2011.1.2 Netwerk dierenwelzijn – In 2010 is het netwerk van dierenwelzijnsorganisatiestwee keer bij elkaar geweest. Op12 september 2010 heeft het netwerk een gezamenlijkeinformatiemarkt georganiseerd rond het thema dierenwelzijn.Deze informatiemarkt was gekoppeld aan deopen dag van de Boshoek, het NME-centrum en de GroeneRaet. Tijdens deze informatiemarkt werd tevens eennieuw ooievaarsnest geopend door wethouder Vissers.1.3 Opvang van zwerfdieren – Er is samen met de Dierenbeschermingeen nieuwe dienstverleningsovereenkomstvoor de opvang van zwerfdieren gemaakt voor de periode2011-2013. Deze is op 4 januari vastgesteld in hetCollege van B&W.2.1 Integraal hondenbeleid – Op 8 april is het hondenbeleidmet als titel ‘Naar een integraal hondenbeleid; een beleidop hoofdlijnen’ vastgesteld in de Raad. Daarna is met deuitvoering begonnen.3.1 Nulmeting faunastand – De nulmeting faunastand isin concept afgerond en aan de wethouder aangeboden.Deze zal nog ter kennisname aan de Raad worden aangeboden.72

11. Wat hebben we daarvoor extra ingezet?Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2010 2011 2012 2013Exploitatie Wennekerpand 225 225 225 225Toelichting: het Wennekerpand wordt getransformeerd tot een cultuurverzamelgebouw.Dit brengt kosten voor het beheer, de personele inzet en kapitaallasten met zich mee. HetWennekerpand wordt naar verwachting in april 2011 worden opgeleverd.Dierenwelzijn/uitvoering motie hondenpoep 250 - - -Dierenwelzijn/uitvoering motie hondenpoep 136 136 136 136Toelichting: In het kader van de uitvoering van het hondenbeleid worden nieuwevoorzieningen gerealiseerd en oude voorzieningen opgeknapt. Nadat tijdens deraadsvergadering in november 2009, over de begroting voor 2010, was ingestemd met hetbeschikbaar stellen van een eenmalig bedrag van € 250.000 en een structureel bedrag van€ 136.000 voor de uitvoering van het hondenbeleid, is op 8 april 2010 door de raadingestemd met het hondenbeleid op hoofdlijnen en daarmee met de toedeling vanhet budget naar activiteiten. Als gevolg van het raadsbesluit van 8 april 2010 is deprogrammabegroting 2010 als volgt aangepast:• € 248.500 is toegewezen aan het programma Ruimtelijke ontwikkeling;• € 70.000 is toegewezen aan het programma Veiligheid, t.b.v. de uitbreiding van dehandhaving met 2 fte, vanaf 2011 is dit bedrag structureel in de begroting op genomen;• € 67.000 is beschikbaar gebleven in het programma Sociale infrastructuur. Het budget wasbedoeld voor een uitgebreide voorlichtingscampagne voor alle inwoners van de gemeentenadat de voorzieningen gerealiseerd zouden zijn. De uitvoering is vertraagd naar 2011.Handhaven/uitbreiden professioneel Jongerenwerk 160 160 160 160Toelichting: uitgevoerd conform doelstelling. De uitbreiding van de capaciteit is ingezet vooreen aantal acties, die reeds in een aantal beleidsnota’s benoemd waren.Jongerenvoorziening Noord, exploitatie 285 285 285 285Jongerenvoorziening Noord, investering - 28 77 76Toelichting: vertraagd en voorlopig uitgesteld bij de discussie over bezuinigingen in 2010 e.v.jaren.Uitbreiding Huiskamerprojecten 40 40 40 40Toelichting: niet gerealiseerd. Bij de bezuinigingen 2010 is deze post afgeraamd.Nota sport “Een leven lang sport en bewegen”, personeel 150 150 150 150Nota sport “Een leven lang sport en bewegen”, activiteiten 300 313 276 304Toelichting: in 2010 zijn sportkennismakingstrajecten voor jeugd (basisschool)geïntensiveerd, sportkennismakingstrajecten voor jeugd uit voortgezet onderwijs opgezet enis een passend sport- en beweegprogramma ontwikkeld en aangeboden aan verschillendedoelgroepen zoals vrouwen (LadyFit) en senioren (SeniorenFit en het platform BeweegSVP). Tevens is in 2010 een Cruyff Court en een Krajicek Playground gerealiseerd en is deGiro d’Italia door Schiedam gekomen.Cultuureducatie 100 100 100 100Toelichting: deze middelen zijn bestemd voor de uitvoering van de visie Cultuureducatie,waarvoor met het onderwijsveld een convenant is gesloten (zie de visie cultuureducatie2010-2014).Maatschappelijke stages VO 82 123 124 124Toelichting: deze middelen zijn ingezet voor de uitvoering van de wettelijke verplichtingenzoals het realiseren van een makelaarsfunctie en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden.Verzelfstandiging Stichting Educare 50 20 - -Toelichting: stichting De Teerstoof is de rechtsopvolger van de Stichting Educare. Voor deovergang van gemeentelijke werkzaamheden en taken zijn afspraken gemaakt met hethuidige bestuur van stichting De Teerstoof, die in een convenant zijn vastgelegd.ProgrammaREKENing 73

12. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begroting primair2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -131.690 -154.688 -129.399 -144.036 -10.652Baten 70.195 84.572 74.347 78.077 6.495Resultaat voor bestemming -61.495 -70.116 -55.052 -65.959 -4.157Toevoeging aan reserves 0 -622 -2.750 -1.833 1.211Onttrekking aan reserves 1.197 1.962 5.143 844 1.119Saldo reservemutaties 1.197 1.340 2.393 -990 2.330Resultaat na bestemming -60.298 -68.776 -52.659 -66.949 -1.82713. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieSociale infrastructuurBedragx € 1.000BatenSportaccommodatiesSporthallen en -zalen. De afrekening van het gebruik door scholen over 2009 heeft pas in 2010 plaatsgevonden. Dit is84bovenop de baten van 2010 gekomen.Culturele activiteitenVoor cultuurparticipatie is een subsidie ontvangen van de provincie Zuid Holland. 83Sociaal cultureel werkBetreft vrijvallende middelen van de BOS-impulsgelden als gevolg van de definitieve vaststelling van rijksbijdragen. 144InkomensvoorzieningMeer inkomsten Wet Werk en Bijstand door niet geraamde gereserveerde vakantietoeslag, hogere opbrengsten300terugvordering en verhaal, en hogere inkomsten bijstandsuitgaven.Onder andere hogere terugvordering verstrekte bijstand 263Werkgelegenheidsbeleid - vrijwilligerswerk 41LastenOnderwijsbeleidLagere subsidielasten voor brede school, nog niet in rekening gebracht jaarbericht Brede School 98Jaarlijks worden door schoolbesturen op grond van de huisvestingsverordening onderwijs voorzieningen aangevraagd.151Nog niet alle toegewezen aanvragen zijn door schoolbesturen gedeclareerd. Op grond van raadsbesluit VR119/2010 ishet verschil in de reserve onderwijs gestortLagere doorberekening vanaf kostenplaats Onderwijs & Welzijn dan geraamd. 154Restant cofinanciering (van € 102.000) van de regeling stimulering aanpassing huisvesting brede scholen 2009.60Uitgaven worden volgend jaar verwacht.Restant cofinanciering (van € 85.000) van de regeling stimulering aanpassing huisvesting brede scholen 2009.54Uitgaven worden volgend jaar verwacht.Project verbetering binnenklimaat huisvesting primair onderwijs. Wordt gefinancierd vanuit een rijjksbijdrage van334€ 509.000 aangevuld met € 334.000 vanuit de gemeente (cofinanciering). Deze onderbesteding van € 334.000 wordtgestort in de reserve onderwijs.Primair onderwijsLagere kapitaallasten als gevolg van vertraging van investeringen en lagere uitgaven van middelen voor tijdelijke233huisvesting. Het ontstane verschil is gestort in de reserve onderwijs (VR199/2010)Voortgezet onderwijsDeze onderschrijding is ontstaan door lagere kosten van huisvestingsvoorzieningen onderwijs en kosten van56schade. Overeenkomstig raadsbesluit VR 119/2010 is het verschil tussen de raming en de werkelijke uitgaven voorhuisvestingsvoorzieningen in de reserve onderwijs gestort.74

Bedragx € 1.000Sociale infrastructuur (vervolg)Lasten (vervolg)Voortgezet onderwijs (vervolg)De onderschrijding op deze post is vooral ontstaan door lagere kapitaallasten als gevolg van vertraging in de realisatie218van projecten (o.a. nieuwbouw Life-college), lagere kosten van verzekeringen en schade. Overeenkomstig raadsbesluitVR 119/2010 is het verschil tussen de raming en de uitgaven voor huisvestingsvoorzieningen in de reserve onderwijsgestort.Sport en recreatieHogere interne verrekening -67Nationaal aktieplan sport en bewegen: regeling wordt gefinancierd 50% gemeente 50% NASB.189Uitgaven vinden in het volgende jaar plaats.BibliotheekwerkDe servicekosten over 2009 zijn vastgesteld op een lager bedrag. Op basis van de afrekening en de voorschotten die in -127rekening zijn gebracht, heeft de bibliotheek recht op een teruggave van € 123.000.Deze teruggave heeft in 2010 nog niet plaatsgevonden, maar hiermee is het begrote subsidiebedrag in 2010 verlaagd. Ditbedrag zal bij de vaststelling van de jaarrekening van de Bibliotheek over 2010 gecorrigeerd worden en derhalve tot eenvoordeel leiden in 2011.Culturele activiteitenHet Wennekerpand wordt naar verwachting in april 2011 opgeleverd. Hierdoor waren er nog geen uitgaven (budget was 217€ 225.000) in 2010.Sociaal cultureel werkOuderenwerk: lagere subsidielasten en lagere doorbelaste kosten met betrekking tot O&W. 72Club- en buurthuiswerk: lagere subsidielasten en lagere doorbelaste kosten met betrekking tot O&W en lagere71kapitaallasten als gevolg van latere realisatie (in 2013) Jongerencentrum in Schiedam Noord.Thuis op straat: lagere kosten in verband met het niet verder ontwikkelen van de drie Chillhouses. In het kader van de50kerntaken analyse is het budget structureel afgeraamd.Maatschappelijk werkDe extra lasten worden grotendeels veroorzaakt doordat de salarislasten van de afdeling W&I op de grootboekrekening -661van de wet inburgering nieuwkomers zijn geboekt. Hier staat een onderschrijding op het salarisbudget van W&I tegenover.Deze onderschrijding maakt onderdeel uit van saldo kostenplaatsen (financieringsfunctie-programma Financiën).Lagere lasten en hogere baten huishoudelijke verzorging door enerzijds restituties als gevolg van subsidie-afrekeningen 251van vorige jaren en anderzijds door lagere/minder subsidietoekenningen.Op verschillende projecten/kostenposten (relatief kleine) onderbestedingen, zoals project Sport Verbroedert. 100KinderopvangPeuterspeelzaalwerk. 91InkomensvoorzieningLagere lasten project Het Nieuwe Werken. 565Hogere uitkeringslasten voor I.O.A.W./I.O.A.Z (in de raming werd er vanuit gegaan dat er geen uitkeringslasten voor voor -231de BBZ zouden zijn). Hogere kosten regionaal bureau zelfstandigen.Voornamelijk hogere uitkeringen bijzondere bijstand. -495WerkgelegenheidsbeleidDe BGS voert de Wet Sociale Werkvoorziening uit voor de gemeente Schiedam. Per saldo heeft de BGS een voordelig 967resultaat in 2010.VolksgezondheidOverschotten of tekorten (saldo begroting/realisatie in enig jaar) van de geldstroom CJG worden ter egalisatie gestort in 500dan wel onttrokken aan de Reserve CJG. Het voordelig saldo van € 500.000 is gestort in de reserve.DierenwelzijnDierenwelzijn/ dierenbescherming: voorlichtingscampagne met betrekking tot hondenbeleid voor alle inwoners van de51gemeente is doorgeschoven naar 2011.ParticipatiebudgetLagere interne verrekeningen. 287Overige afwijkingen 54Saldo Sociale infrastructuur 4.157ProgrammaREKENing 75

14. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaam(bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo3001 Onderwijsbeleid -10.199 2.067 -8.132 -4.745 874 -3.871 -9.165 1.619 -7.5463002 Primair onderwijs -4.787 104 -4.683 -4.645 98 -4.547 -4.613 104 -4.5093003 Voortgezet onderwijs -1.722 76 -1.646 -1.455 85 -1.369 -1.448 69 -1.3783004 Volwasseneneducatie 0 0 0 -22 0 -22 0 0 03005 Milieu educatie -27 15 -12 -0 0 -0 -6 9 33006 Sport en recreatie -1.868 67 -1.801 -1.578 72 -1.506 -1.784 88 -1.6953007 Sportaccomodaties -6.440 1.637 -4.803 -5.372 1.736 -3.636 -6.476 1.697 -4.7793008 Bibliotheekwerk -3.084 0 -3.084 -3.371 1 -3.369 -3.211 11 -3.2003009 Gemeentearchief -1.584 41 -1.543 -2.309 102 -2.208 -1.586 59 -1.5273010 Culturele activiteiten -1.193 72 -1.121 -1.024 161 -863 -938 116 -8223011 Sociaal cultureel werk -6.051 138 -5.914 -4.422 322 -4.100 -5.739 286 -5.4533012 Maatschappelijk werk -15.753 209 -15.544 -14.259 492 -13.767 -16.271 211 -16.0603013 Kinderopvang -1.242 175 -1.067 -527 82 -445 -874 169 -7053014 Inkomensvoorziening -48.617 34.129 -14.488 -48.569 37.873 -10.696 -50.034 35.932 -14.1023015 Werkgelegenheidsbeleid -19.203 18.715 -488 -32.636 30.826 -1.810 -14.766 15.264 4993016 Vormingswerk -595 0 -595 -533 0 -533 -563 0 -5633017 Volksgezondheid -4.284 1.943 -2.340 -3.726 1.619 -2.107 -3.793 1.986 -1.8073018 Wet op de lijkbezorging -89 4 -85 -84 4 -79 -90 4 -863020 Dierenwelzijn -202 0 -202 -122 0 -122 -151 0 -1513021 Participatiebudget -27.747 25.180 -2.567 0 0 0 -22.528 20.451 -2.078Resultaat voor bestemming -154.688 84.572 -70.116 -129.399 74.347 -55.052 -144.036 78.077 -65.9593010 Culturele activiteiten 0 0 0 0 0 0 0 0 03999 Mutaties reserves -622 1.962 1.340 -2.750 5.143 2.393 -1.833 844 -990Resultaat na bestemming -155.310 86.534 -68.776 -132.149 79.490 -52.659 -145.869 78.920 -66.94976

ProgrammaREKENing 77

Stadseconomie1. DoelstellingDe gemeente Schiedam wil door middel van het programmaStadseconomie de sociaal-economische structuur versterken.Dit geldt voor de stad als geheel: de bedrijventerreinen, dewinkelcentra en de binnenstad, maar ook voor de afzonderlijkewijken.Het is belangrijk voor de stad dat er voldoende en goed gevarieerdewerkgelegenheid is, omdat dit leidt tot een dynamische,vitale omgeving waarin mensen graag verblijven.Economie en cultuur gaan hier hand in hand. Een goed cultureelklimaat ademt een sfeer uit, waarin werkgelegenheid enbedrijvigheid zich optimaal kunnen ontwikkelen.Door het versterken van de ruimtelijke en economische kwaliteitenvan de stad kan Schiedam bedrijven en een koopkrachtigerebevolking aan zich binden, waardoor het vestigingsklimaatverbetert en werkgelegenheid wordt gecreëerd.Dit komt de economische structuur en de vitaliteit van de stadten goede.Programma Stadseconomie• Herstructurering bedrijventerreinen• Ontwikkelen bedrijvenlocaties• Lokaal Sociaal Akkoord• Wijkeconomie• Cultuur in de WijkSpeerpunten• Doorpakken op de binnenstad• Kwaliteitsverbetering toeristisch en cultureel product• Regie voeren op culturele instellingen• Een rol voor kunst en cultuur bij ruimtelijke ontwikkeling• StadspromotieAlgemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenDe gemeente wil de sociaaleconomischestructuur versterkenvan de bedrijventerreinen,winkelcentra, binnenstad en van deafzonderlijke wijken.Voldoende en goed gevarieerdewerkgelegenheid leidt tot eendynamische vitale omgeving waarinmensen graag verblijven. Economieen cultuur gaan hier hand in hand.Door de ruimtelijke en economischekwaliteiten van de stad teversterken kan Schiedam bedrijvenen een koopkrachtiger bevolkingaan zich binden. Hierdoor verbeterthet vestigingsklimaat wat dewerkgelegenheid bevordert.Ruimte voor economischeontwikkelingWerkgelegenheid1. Versterken van het ondernemersklimaat.2. Verbeteren van het stedelijk imago.3. Vergroten van de externe oriëntatie: Rijk(G27), Provincie, Regio, Europa.4. Versterken van de detailhandel in debinnenstad.5. Bedrijventerreinen aantrekkelijk makenvoor ondernemers.6. Nieuwe bedrijfslocaties ontwikkelen.7. Stimuleren van de wijkeconomie.1. Groei van de werkgelegenheid en eenafname van de werkloosheid.78

Programma Stadseconomie (vervolg)Algemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenDe gemeente wil de sociaaleconomischestructuur versterkenvan de bedrijventerreinen,winkelcentra, binnenstad en van deafzonderlijke wijken.Voldoende en goed gevarieerdewerkgelegenheid leidt tot eendynamische vitale omgeving waarinmensen graag verblijven. Economieen cultuur gaan hier hand in hand.Door de ruimtelijke en economischekwaliteiten van de stad teversterken kan Schiedam bedrijvenen een koopkrachtiger bevolkingaan zich binden. Hierdoor verbeterthet vestigingsklimaat wat dewerkgelegenheid bevordert.Ruimte voor cultuur en toerismeBinnenstad1. De cultuurfuncties voor de inwonersversterken; herkenbaarder entoegankelijker maken.2. Een rol voor kunst en cultuur bijruimtelijke ontwikkeling (cultureleplanologie).3. Stimuleren van kunst en cultuur in dewijk.4. Stimuleren en faciliteren van creatiefondernemerschap.5. Een sterk (toeristisch) imago van destad.6. Meer toeristen naar de stad en eenlangere verblijfsduur.7. De trots van Schiedammers op hun stadvergroten.1. Toename van het winkelend publiek envan de verblijfsduur in de binnenstad.2. Het uiterlijk van de binnenstadverbeteren, zowel van gebouwen alsvan de openbare ruimte.2. Context en achtergrondOm de economische ontwikkeling en het ondernemersklimaatin Schiedam te stimuleren, is in 2010 beleid vastgesteldrondom de detailhandel, de bedrijventerreinen, de hotelontwikkelingen de wijkeconomie. Op deze manier is een goedebasis gelegd voor de gestructureerde uitvoering van het economischebeleid van de stad in de komende jaren.Het programma Stadseconomie kent een aantal speerpunten.Dit is er in 2010 aan gebeurd:• Herstructurering bedrijventerreinen – De verouderde bedrijventerreinenNieuw-Mathenesse, ’s-Graveland-Zuid enSpaanse Polder worden in de loop der jaren omgevormdnaar moderne multifunctionele bedrijventerreinen. Hetherstructureren van de bedrijventerreinen is een lange-termijn-procesen gebeurt in nauw overleg met zittende ondernemersin het gebied.• Ontwikkelen bedrijvenlocaties – Het aantal vierkante meteruit te geven grond in Schiedam is nog slechts zeer beperkt.Op bestaande bedrijventerreinen als Vijfsluizen en ’s-Gravelandzijn nog enkele kavels beschikbaar. In Schievesteis nog behoorlijk wat grond te ontwikkelen. Met name deontwikkeling van dit gebied kan een werkgelegenheidsimpulsaan de stad geven.• Lokaal Sociaal Akkoord – Het Lokaal Sociaal Akkoord goldvoor de afgelopen collegeperiode en is daarmee in 2010beëindigd. De Sociaal Economische Adviesraad Schiedamwas ingesteld als orgaan om het akkoord uit te voeren. In2010 heeft een evaluatie van de activiteiten van de SEARSplaatsgevonden. Geconcludeerd is dat de SEARS als adviesorgaanvoor het College een goed instrument is. De SEARSgaat dan ook een vervolg krijgen, waarbij nadrukkelijkergekeken wordt naar het structureren van de werkwijze.• Wijkeconomie – Om de sociaal-economische structuur in dewijken te versterken wordt extra aandacht besteed aan deeconomie in de wijk. Het project wijkeconomie Oost is in2010 definitief van start gegaan met een subsidie van hetRijk. Speciale aandacht is er voor het herbestemmen van hetpompstation en het zichtbaar maken van ZZP-ers in de wijk.Daarnaast vindt extra inzet plaats in de wijk Nieuwland.• Cultuur in de wijk – Ook aandacht voor cultuur in de wijkleidt tot versterking van de sociale structuren. Het inzettenvan cultuurscouts is hierbij een belangrijk instrument.Deze inzet is in 2010 uitgebreid.ProgrammaREKENing 79

• Doorpakken op de binnenstad – Voor de verdere ontwikkelingvan de stadseconomie is een economische stimulansvoor de binnenstad van essentieel belang. Daarom isgewerkt aan een integrale benadering van de binnenstad,waarbij alle factoren die de binnenstad tot een succes moetenmaken inzichtelijk worden gemaakt. Op basis hiervanis het eenvoudiger een koers te bepalen en de voortgang tecontroleren.• Kwaliteitsverbetering toeristisch en cultureel product – In2010 is de basis gelegd voor het ontwikkelen van nieuwbeleid rondom toerisme en cultuur in de uitgebrachte toerisme-respectievelijk cultuurbrief:• Het toeristisch beleid is met name gericht op het naarSchiedam halen van meer bezoekers en het verlengenvan de verblijfsduur van deze bezoeker, door het aanbiedenvan een volwaardig toeristisch product. Het groeiendbezoekerspotentieel moet een economische impuls gevenaan de stad. Dit is een opgave, waarin de gemeentedient te investeren, maar waarbij ook verwacht wordt dathet bedrijfsleven en maatschappelijke instellingen, ookfinancieel, hun steentje bijdragen.• In de cultuurvisie is met name aandacht besteed aan deinzet van cultuur als middel voor de economische ontwikkelingen de verbetering van sociale en sociaaleconomischestructuren. Speerpunten hierin zijn onder anderehet versterken van de culturele basisinfrastructuur, cultuurin de wijken, kunst in de openbare ruimte en creatieveeconomie. Daarnaast wordt er ook van de cultureleinstellingen verwacht dat zij hierin een rol blijven vervullen.• In de binnenstad gaat het Wennekerpand een belangrijkeculturele functie vervullen. In 2010 is de verbouw vandit pand van start gegaan. In het pand zullen het Jeugdtheater,het Filmhuis en het Centrum Beeldende Kunstenhun plek krijgen, alsmede een aantal nieuwe ateliers eneen dansschool.• In 2010, het waterjaar, stond het water centraal in destad. Een groot aantal activiteiten en evenementen isgeorganiseerd. Een belangrijk doel van het themajaaris om de Schiedammer en de bezoeker aan de stad opeen bijzondere en laagdrempelige manier meer kennis telaten nemen van de bijzondere kwaliteiten van de stad.Daardoor wordt het gevoel van trots vergroot en zullenSchiedammers deze trots naar buiten kunnen uitdragen.• Regie voeren op culturele instellingen – De afgelopen jarenstonden in het teken van het nader definiëren van de(subsidie)relatie met de drie grote culturele instellingen dieeen budgetsubsidie ontvangen (Stedelijk Museum Schiedam,Theater aan de Schie en Bibliotheek Nieuwe Waterweg).Doel: enerzijds de zelfstandigheid van de instellingenverankeren, anderzijds waarborgen dat de activiteitenvan de instellingen, voor zover ze worden verricht metsubsidiegeld, voldoende bijdragen aan de maatschappelijkedoelen die de gemeente nastreeft. Dit wordt bereiktdoor het helder formuleren van de prestatieafspraken. Ditproces is verder versneld en urgenter geworden vanwegede financiële krapte. Er zijn in 2010 belangrijke stappengezet. Het proces zal in 2011 worden voortgezet.• Een rol voor kunst en cultuur bij ruimtelijke ontwikkeling –Doelstelling is het vergroten van de kwaliteit van de leefomgevingen het versterken van de identiteit van een locatiedoor middel van de inzet van cultuur bij ruimtelijkeontwikkelingsprocessen. De inzet van beeldende kunstenaarsen vormgevers bij de ontwikkeling van ruimtelijkeplannen vergroot bovendien het draagvlak voor ruimtelijkeontwikkeling, doordat deze inzet de bewustwording vanhet belang van de culturele waarden van een gebied bij betrokkenenteweeg brengt.• Stadspromotie – Om het imago van de stad te verbeteren isde marketingcampagne Ontdekschiedam.nu gecontinueerden waar mogelijk gekoppeld aan het jaarthema. De uitvoeringvan de campagne is in handen van Stichting PromotieSchiedam. Primair is de campagne bedoeld om meer bezoekersnaar de stad te trekken en bewoners een positieverbeeld van de stad te geven. Deze campagne heeft eveneensalle mogelijkheden om verder te worden uitgebouwd naareen vorm van citymarketingbeleid, waarin ook aandachtgegeven wordt aan het verbeteren van het imago van destad op het gebied van wonen en werken. De eerste stappenhierin zijn gezet door het dna van de stad te benoemen. Ditdna wordt gebruikt als basis bij het uitwerken van beleid enbij het organiseren van activiteiten.80

3. Beleidsonderdeel Ruimte voor Economische Ontwikkeling3.1 Overzicht doelstellingen en activiteiten Ruimte voor Economische OntwikkelingDoelstellingen en activiteiten Ruimte voor economische ontwikkelingBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Versterken van hetondernemersklimaat.1.1 Relatiebeheer met bedrijven;1.2 Ondernemersondersteuning doormicrofinanciering, starterstimulering,bestrijding crisis, BIZ enondernemersfonds.2. Verbeteren van het stedelijk imago.2.1 Verbetering van het imago doorcitymarketing en themajaren.Ruimte voor economische ontwikkeling3. Vergroten van de externe oriëntatie:Rijk (G27) Provincie, Regio,Europa.4. Versterken van de detailhandel inde binnenstad.5. Bedrijventerreinen aantrekkelijkmaken voor ondernemers.6. Nieuwe bedrijfslocaties ontwikkelen.3.1 Versterking van de netwerken tenbehoeve van onderlinge afstemmingvan economische ontwikkelingen: Rijk,Regio, Europa.4.1 Zie beleidsonderdeel binnenstad.5.1 Herstructurering bedrijventerreinen.6.1 Stationsplein en omstreken;6.2 Schieveste.7. Stimuleren van de wijkeconomie.7.1 Aanpak toegesneden op iedere wijk/elkgebied afzonderlijk.3.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Versterken van het ondernemersklimaatDe gemeente investeert in haar relatie met ondernemers.Goede contacten met bedrijven zijn onontbeerlijk voor hetgoed economisch functioneren van de stad en voor het behoudvan werkgelegenheid. Vanuit het team EZ wordt forsingezet op relatiebeheer met bedrijven door de volgende instrumentenin te zetten:• Het vervullen van de zogenaamde één-loketfunctie voorondernemers;• Bedrijfsbezoeken;• De netwerkbijeenkomst ‘Business op het Water’;• Organiseren van ondernemersbijeenkomsten en bijeenkomstenmet diverse branches, zoals makelaars en banken;• Halfjaarlijks bestuurlijk overleg met het georganiseerdebedrijfsleven;• De adviserende rol van de accountmanager binnen deStichting Mentor;• Het voeren van het secretariaat van de SEARS. De SEARSheeft in 2010 onder andere een informatieve folder uitgebrachtover inkoop- en aanbestedingsbeleid;• Er is gestart met de beleidsontwikkeling over koopzondagen.Hierover is een Stadserf georganiseerd.Het ondernemersklimaat is de afgelopen jaren gemeten viade benchmark binnen de G27. De nulmeting is gehouden in2005. Hierin was het algemene oordeel van ondernemers overhet ondernemersklimaat in Schiedam een 6,0. De afsluitendemeting in 2010 eindigde met een 6,5. Dat is een groei van 0,5tegen een gemiddelde groei in de G27 van 0,3.Voorts ondersteunt de gemeente ondernemers door:• Microfinanciering – Na een verkenning van de mogelijkhedentot het oprichten van een Stichting MicrofinancieringOndernemers Schiedam (MOS) is uiteindelijk in 2010 beslotenom de toetsing van plannen van ondernemers voorhet aanvragen van een microkrediet in handen te geven vanProgrammaREKENing 81

de Stichting Mentor. Van het ministerie van EZ is hiervooreen bijdrage ontvangen van ruim € 12.500. Uiteindelijkverstrekt de landelijke organisatie voor microfinanciering,Qredits, het krediet. Ondernemers kunnen zowel direct alsvia de Stichting Mentor een krediet aanvragen. In 2010heeft Qredits achttien aanvragen vanuit Schiedam ontvangen.Twee hiervan zijn gehonoreerd. Zestien aanvragenzijn afgewezen.• Starterstimulering – De gemeente Schiedam heeft in 2010geparticipeerd in het project Droomstart. Dit is een initiatiefvan verschillende organisaties en bedrijven uit Schiedamen Vlaardingen, om startende ondernemers te stimulerenhun ‘ondernemersdroom’ te realiseren. Iedereen die inSchiedam of Vlaardingen woont, of van wie het bedrijf indeze gemeenten wordt of is gevestigd, kon deelnemen aanDroomstart. Twintig deelnemers hebben zich aangemeld.Na twee voorrondes zijn zes kandidaten geselecteerd omdeel te nemen aan Masterclasses, waarbij de kandidatenwerden klaargestoomd om zich zo goed mogelijk te presenterentijdens de slotavond. De uiteindelijke winnaar wasde Hobbyiaan, gevestigd op de Hoogstraat in Schiedam,een winkel in hebbedingen die gemaakt zijn door particulieren.• Bestrijding crisis – De kredietcrisis die eind 2008 ontstond,heeft met name in de tweede helft van 2009 haareffecten gehad op een stijging van de werkeloosheid. In2010 verdiepte de crisis zich niet verder. Hier en daar zijntekenen van opleving zichtbaar, met name in de transportsector,maar de veerkracht van veel Schiedamse bedrijvenis aangetast door de crisis van 2008 en nog niet voldoendehersteld. Team Economische Zaken Toerisme en CultuurEZTC probeert waar mogelijk te voorkomen dat er situatiesontstaan, waardoor de kwetsbare positie van bedrijvendoor overheidsbeleid onnodig op de proef wordt gesteld.De activiteiten van EZTC sluiten aan bij die van Wonen enhet Grondbedrijf (die de bouwproductie zoveel mogelijkovereind willen houden) en Werk.• BIZ – De Bedrijven Investeringszone Vijfsluizen is op 1januari 2010 van start gegaan. Tussen de gemeente en deStichting Ondernemers Vijfsluizen is een uitvoeringsovereenkomstgesloten over de activiteiten die op het bedrijventerreinin het kader van de BIZ zullen plaatsvinden. Hetgaat dan onder andere om het instellen van een onderzoeknaar collectieve beveiliging en mobiliteitsmanagement.• Ondernemersfonds – In november 2010 is besloten tot hetinstellen van een Reclameverordening voor een Ondernemersfondsvoor de binnenstad. Het Centrummanagementstelt een programma op voor besteding van de gelden.Bestuurswisselingen hebben helaas voor vertraging in hetopstellen van de programmering gezorgd, maar vier werkgroepenwerken inmiddels voortvarend aan het aanstellenvan een betaalde centrummanager en aan het invullen vande programmering.Doelstelling 2: Verbeteren van het stedelijk imagoDe gemeente Schiedam wil dit doen door:• Citymarketing – Schiedam acht een gestructureerd citymarketingbeleideen belangrijk instrument om de beeldvormingover de stad positief te beïnvloeden. De marketingcampagneOntdekschiedam.nu is gecontinueerd. Erwordt ingezet op het uitbouwen van deze campagne alsonderdeel van een citymarketingbeleid. Hiervoor is hetdna van de stad beschreven en opgenomen in de stadsvisie.Dit dna is de identiteit van de stad en dient als basis voorde uitvoering van activiteiten in de stad binnen de domeinenwonen, werken en recreëren. Tevens heeft de StichtingPromotie Schiedam (SPS) gekeken naar de mogelijkhedenvoor woonpromotie in overleg met het Woon InformatieCentrum (WIC)• Themajaren – Met het thematiseren van jaren kunnen dekernkwaliteiten van Schiedam bekender worden gemaakt.Zo wordt Schiedam op een positieve manier op de kaartgezet. In 2010 was het thema ‘Water’, in navolging van hetprovinciale jaar ‘Historische vaarwegen, Hollandse Waterlinies’.De Vereniging Regio Water, waarvan Schiedamsinds 2010 voorzitter is, heeft met subsidie van de provincieeen GPS-route op het water ontwikkeld. Eveneens metsubsidie van de provincie en de gemeente heeft de stichtingSchiedams Water het evenement Scyedam Vaert georganiseerd.Daarnaast waren er allerlei watergerelateerde activiteiten.Doelstelling 3: Externe oriëntatie: Rijk (G27), Provincie,Regio, EuropaExterne oriëntatie zorgt voor versterking van de netwerkenten behoeve van onderlinge afstemming van economischeontwikkelingen.• Rijk – De G27 is uitgebreid tot de G32. Hoewel het Rijkvoor de economische ontwikkeling geen financiële middelenmeer beschikbaar stelt, wordt wel ingezet op kennisuitwisseling.Dit gebeurt door onder andere periodiekegesprekken met de minister van Economische Zaken. In2010 heeft Schiedam zich opgeworpen om binnen de G32het thema economie en arbeidsmarkt uit te werken.82

• Regio – Op regionaal niveau zal nadrukkelijk aandachtworden besteed aan het maken van afspraken over belangrijkegemeentegrensoverstijgende economische ontwikkelingen,zoals herstructurering van bedrijventerreinen engrootschalige detailhandel.• Europa – De gemeente oriënteert zich inmiddels structureelop Europa, aan de hand van de beleidsnota Kansrijk inEuropa 2009-2013. Europa schept kansen voor Schiedam,met name in de vorm van kennis en subsidies. De EuropeseUnie ziet in dat gemeenten en steden duidelijk een bijdragekunnen leveren aan een concurrerend Europa. Samengevatbestaan de activiteiten uit:• Informatievoorziening (onder andere over nieuw beleid,in- en externe promotie, bestuurders en ambtelijk apparaatinformeren);• Aandacht voor wet- en regelgeving (nieuw en gewijzigd);• Europese subsidies (in kaart brengen, afdelingen hieropattenderen, adviseren);• Lobbywerk en belangenbehartiging (ten behoeve vansubsidies en de uitstraling van Schiedam bij ministeries,provincie en EU-instanties, als klankbord voor onder anderede VNG en het ministerie van BZK);• Europese samenwerking, projecten en netwerken (onderandere deelname aan Eurotowns , Interreg project SISComet het oog op de duurzame ontwikkeling van NieuwMathenesse)Doelstelling 4: Versterking van de detailhandel in debinnenstadDeze doelstelling is uitgewerkt bij het beleidsonderdeel Binnenstaden is onder andere gebaseerd op de Detailhandelsnota.Doelstelling 5: Het aantrekkelijk maken van bedrijventerreinenvoor ondernemersDe gemeente wil de verouderde bedrijventerreinen herstructurerenen aantrekkelijk maken. De volgende activiteiten zijnin 2010 uitgevoerd:• Nieuw Mathenesse wordt omgevormd van een bedrijventerreinaan de stadsrand in een modern stedelijk bedrijventerreinmet multifunctionele randen, dat centraal gelegenis in de Rotterdamse regio. De gemeente Schiedam brengthaar ervaring met herstructureringsgebieden tevens in inhet project Sisco (Solutions for implementing sustainableconstructions). Sisco is een grensoverschrijdend samenwerkingsproject,dat met Europese subsidie tot stand is gekomen.Het project is met name gericht op het vroegtijdigintegreren van duurzaamheid in het planningsproces vande lokale overheid. Vooral de kennisontwikkelingen en ervaringenmet duurzaamheid en het cradle-to-cradle-principebij de herstructurering van Nieuw Mathenesse wordeningebracht.• In het gebied Spaanse Polder & ’s-Graveland-Zuid wordenvrijkomende locaties herontwikkeld voor business-to-business-activiteiten.Het eind 2009 vastgestelde beeldkwaliteitsplanis in 2010 uitgewerkt.• De creatieve economie wordt bevorderd door het aantrekkenvan kleine bedrijven, zoals ontwerpbureaus, vormgeversen ambachtelijke bedrijven (al dan niet in combinatiemet wonen). Schiedam is een stad waar creatieve mensenvan oudsher samenkomen en ondernemen. Met name dehistorische binnenstad en de bedrijventerreinen biedenkansen voor de creatieve economie. De inspanningenvoor de creatieve economie richten zich op het ontwikkelenvan een gunstig klimaat dat creatieve mensen aantrekten waarin creatieve ondernemers zich optimaal kunnenontwikkelen tot zelfstandige ondernemers. In 2010 iswww.creatievekaartschiedam.nl ontwikkeld in samenwerkingmet Stichting Kunstalliantie. Het doel van deze digitalekaart is Schiedamse creatieve ondernemers zichtbaarte maken en te verenigen.• De gemeente gaat criminaliteit op bedrijventerreinen tegen,onder meer door het plaatsen van camera’s. Samen met hetOBR, de politie en de bedrijven is in het kader van ‘VeiligOndernemen’ gekozen voor de uitvoering van het project‘Camerabewaking’. In 2010 zijn de eerste camera’s geplaatstin de Spaanse Polder. Als pilot is een convenant gesloten tussende politie en beveiligingsbedrijven op de bedrijventerreinenSpaanse Polder en ’s-Gravelandsepolder over de uitwisselingvan persoonsgegevens door de beveiligingsbedrijvenaan de politie. Deze pilot loopt tot en met 2011.Doelstelling 6: Ontwikkeling nieuwe bedrijfslocatiesSchieveste is de plek waar gedeeltelijk nog terrein te ontwikkelenis. Hier is in 2010 de hoofdprioriteit gegeven aan hetfysiek inrichten en bereikbaar maken van de locatie, zodatdaadwerkelijk gebouwd kan worden:• Stationsplein en omstreken – In 2010 is het totale gebiedafgerond, doordat ook de aansluiting tussen het stationspleinen de tramhalte aan de Overschiesestraat definitiefis ingericht. Ook het lange tijd leegstaande Amec-gebouwheeft weer een functie gekregen, door het hierin huisvestenvan onder andere het RIAGG.ProgrammaREKENing 83

• Schieveste – Begin 2010 heeft de DCMR intrek genomenin haar nieuwe gebouw op Schieveste. De bouw van hetschoolgebouw voor Lentiz (voorheen Holland Accent OnderwijsGroep) is in 2010 begonnen.Doelstelling 7: Stimuleren van de wijkeconomieOm deze doelstelling te realiseren wordt gewerkt aan eenaanpak die toegesneden is op iedere wijk/elk gebied afzonderlijk.Per wijk zal dus gekozen worden uit de beschikbareinstrumenten, zoals:• De winkelstraatmanager/bedrijvencontactpersoon in de wijk;• Het (helpen) stichten van bedrijfsverzamelgebouw(en);• Het toesnijden van dienstverlening aan ondernemers opwijkniveau;• De bedrijveninvesteringszone (BIZ).OostIn 2010 is gestart met de uitvoering van het project om dewijkeconomie in Oost te stimuleren. Hiervoor is in 2009€ 510.000 subsidie ontvangen van het ministerie van EconomischeZaken. Het projectplan heeft het thema ‘zichtbaarmaken van zelfstandigen zonder personeel’. Want het zichtbaarmaken van deze ondernemers is een eerste stap om hetondernemerschap te laten bloeien.Deelprojecten zijn:• Herontwikkeling van het waterpompstation: samen met destichting Boei (een stichting ter behoud van industrieel erfgoed)wordt onderzocht of het haalbaar is om het pand terenoveren en exploiteren als bedrijfsverzamelgebouw.• Het Life college ontwikkelt een maatwerk-opleiding voorkleine zelfstandigen.• Per 1 december 2010 (tot 1 december 2012) is er een subsidieregelingvoor ondernemers in Oost. De verbouw enherinrichting van hun pand kan worden gesubsidieerd meteen maximum van € 23.000 per ondernemer.• De zelfstandigen zonder personeel in Oost worden in kaartgebracht en gefaciliteerd.NieuwlandIn 2010 is besloten een nieuw actieprogramma te starten omeen extra impuls te geven aan de wijkeconomie in Nieuwland.De voorbereidingen daarvan zijn afgerond. Het nieuweactieprogramma zal naar verwachting in maart/april 2011 vanstart gaan. Daarnaast zette de gemeente ook in op de activiteitenvan de winkelstraatmanager, die met name de bedrijfsmatigegezondheid van de Mgr. Nolenslaan tot zijn taak heeft.Mede daardoor is in dit winkelgebied de leegstand minderdan 1%.Tabel effect- en prestatie-indicatoren Ruimte voor economische ontwikkelingOmschrijving E/P* Bron Nulmeting (jaar) Streefwaarde2010Aantrekken creatieve ondernemers E Aantal nieuw gevestigdeondernemersHerhuisvesting creatieve ondernemersEReeds in SchiedamgevestigdeondernemersWaardering ondernemersklimaat P BenchmarkondernemersklimaatG31Veilig ondernemen E ToenameaangiftebereidheidWerkelijke waarde2010t.o.v. 2008 5 3t.o.v. 2008 8 geenRapportcijfer t.o.v.2005 :(nulmeting 6,0)6,4 6,52005 251 aangiften Evaluatie Evaluatie opgeschortnaar 2011Verstrekken microkredieten E Aantal ondernemers 2009 15 18 aanvragen waarvan2 gehonoreerd* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator84

4. Beleidsonderdeel Werkgelegenheid4.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten WerkgelegenheidBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenWerkgelegenheidDe gemeente Schiedam streeft naareen groei van de werkgelegenheid eneen afname van de werkloosheid.1.1 Herstructureren van verouderdebedrijventerreinen, ontwikkelenSchieveste (voornamelijk ten behoevevan uitbreiding werkgelegenheid);1.2 Stimuleren wijkeconomie;1.3 Uitvoeren Lokaal Sociaal Akkoord (linkmet programma Sociale infrastructuur).4.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling: De gemeente Schiedam streeft naar eengroei van de werkgelegenheid en een afname van dewerkloosheid. Om dit doel te realiseren worden de volgendezaken aangepakt:• Herstructureren van verouderde bedrijventerreinen en ontwikkelenvan Schieveste (voornamelijk voor het behoud ende uitbreiding van de werkgelegenheid);• Stimuleren van de wijkeconomie (zie het beleidsonderdeelRuimte voor economische ontwikkeling);• Uitvoeren van het Lokaal Sociaal Akkoord. Hierbij is sprakevan een sterke link met het programma Sociale infrastructuur:• Instellen van een taskforce jeugdwerkloosheid;• Leerwerkbanen creëren voor jongeren;• Een regionaal werkgeversservicepunt oprichten;• Extra banen scheppen voor Schiedamse werklozen;• Taalstages organiseren in het kader van de inburgeringtrajectenen om mensen uit het isolement te halen;• Stageplekken creëren voor vmbo en mbo;• Cursussen aanbieden voor laaggeletterd personeel.4.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren WerkgelegenheidOmschrijving E/P* Bron Nulmeting 2006 Streefwaarde 2010 Werkelijke waarde 2010Aantal arbeidsplaatsen P Statistiek 28.886 30.600 30.180Aantal bedrijfsvestigingen P Statistiek 2.735 2.810 3.010Aantal werkzoekende jongeren (15-27 jaar) P Statistiek 675 330 472* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator4.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallenHet aantal arbeidsplaatsen blijft iets achter bij de streefwaarde.Daarentegen is het aantal bedrijfsvestigingen flink toegenomen.Mogelijk gaat het hier om kleine bedrijfjes, veelalZZP-ers.Het aantal werkzoekende jongeren blijft achter bij de streefwaardeals gevolg van de crisis die in 2008 begon en in 2009zijn hoogtepunt bereikte.ProgrammaREKENing 85

5. Beleidsonderdeel Ruimte voor cultuur en toerisme5.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Ruimte voor cultuur en toerismeBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. De cultuurfuncties voor de inwonersversterken: herkenbaarder entoegankelijker maken.1.1 De verbouw van het Wennekerpand totcultureel verzamelgebouw;1.2 Bevorderen van de aanwezigheid enaantrekkelijkheid van de musea;1.3 Maken van prestatieafspraken metculturele instellingen;1.4 Onderzoek naar toegankelijk enzichtbaar maken van de historischecollectie.2. Een rol voor kunst en cultuur bijruimtelijke ontwikkeling (cultureleplanologie).2.1 Identiteit van de wijken versterken;2.2 Inzet van beeldende kunstenaars;2.3 Meer sturing aan ontwikkelingen vankunst in de openbare ruimte.3. Stimuleren van kunst en cultuur inde wijk.3.1 Inzet van cultuurscouts;3.2 Participatieprojecten in de wijk;3.3 Voucherbeleid.Ruimte voor cultuur entoerisme4. Stimuleren en faciliteren vancreatief ondernemerschap.4.1 Creatieve netwerken;4.2 Fysieke ruimte voor ondernemerschap;4.3 Aantrekken van nieuwe ondernemers;4.4 Opzetten van projecten gericht opcreatief ondernemerschap.5. Een sterk (toeristisch) imagovan de stad.5.1 Opzetten van een canon;5.2 Continueren Ontdekschiedam.nucampagne.6. Meer toeristen naar de stad en eenlangere verblijfsduur.6.1 Kwalitatief verbeteren en uitbouwenvan het toeristisch aanbod;6.2 Faciliteren van initiatieven voor hetrealiseren van verblijfsaccommodaties;6.3 Fietsroutes;6.4 Integraler evenementenbeleid;6.5 Bevorderen en promoten vanSchiedam als waterstad.7. De trots van Schiedammers op hunstad vergroten.7.1 Gerichte acties voor bewoners;7.2 Ontdekschiedam.nu-pas;7.3 Thematisering.86

5.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: De cultuurfuncties voor de inwoners versterken:herkenbaarder en toegankelijker makenDe gemeente zet in op het volgende:• De verbouw van het Wennekerpand tot cultureel verzamelgebouwdoor de vestiging van het filmhuis, het jeugdtheater,ateliers en het Centrum voor Beeldende Kunst isvoortvarend van start gegaan in 2010. De verbouw ligt opschema. De opening zal in het voorjaar van 2011 kunnenplaatsvinden.• Bevorderen van de aanwezigheid en aantrekkelijkheid vande musea door gezamenlijke promotie en een afwisselendtentoonstellingsprogramma. Dit wordt vertaald in de prestatieafspraken.• Met culturele instellingen, zoals de Bibliotheek Waterweg,het Theater aan de Schie en de verschillende musea zijnprestatieafspraken gemaakt. Voor de begroting 2011 zijn deprestatieafspraken toegespitst op die doeleinden die de gemeenteuit maatschappelijke overwegingen en gelet op debezuinigingstaakstelling wenselijk en noodzakelijk acht.• Onderzoek is gedaan naar het toegankelijk en zichtbaarmaken van de historische collectie door middel van hetpermanent exposeren daarvan. Overleg is gevoerd met debesturen van de Stichting Jenevermuseum en de StichtingStedelijk Museum Schiedam om te komen tot intensiveringvan de samenwerking, ook in het kader van het ontsluitenvan de historische collectie. Deze gesprekken worden in2011 voorgezet.• In 2010 is de kadernota ‘Kunst in de Openbare Ruimte’vastgesteld.Doelstelling 2: Een rol voor kunst en cultuur bij ruimtelijkeontwikkeling (culturele planologie)Dit wordt gerealiseerd door:• De identiteit van de wijken te versterken. Dit gebeurt doorhet creëren van nieuwe monumenten, het investeren inbeeldbepalende panden, de herstructurering van pleinen enparken en meer kunst in de openbare ruimte. De eerste resultatenzijn zichtbaar, onder andere door het herinrichtenvan het Beatrixpark.Andere voorbeelden zijn het borstbeeld van Chopin ophet Chopinplein, de graffitikunst onder het viaduct aan de’s-Gravelandseweg, waartoe in 2010 werd besloten, en decommunity-art tentoonstelling in Noord.• Inzet van beeldende kunstenaars, (landschaps)architectenen vormgevers bij toonaangevende ruimtelijke ontwikkelingsprocessen.• Het geven van meer sturing aan ontwikkelingen van kunstin de openbare ruimte op basis van de in 2010 vastgesteldenota ‘Kunst in de Openbare Ruimte’.Doelstelling 3: Stimuleren van kunst en cultuur in de wijkDit is gestimuleerd door:• De inzet van cultuurscouts in Schiedam te continueren.• Participatieprojecten in de wijk op te zetten, zoals Nieuwlantis,dat moet bijdragen aan de identiteit van de wijkNieuwland.• Voortzetting en uitvoering van het voucherbeleid in de wijken.• Cultuurborrels in West.• Community arts in de wijk, bijvoorbeeld in Woudhoek.Doelstelling 4: Stimuleren en faciliteren van creatief ondernemerschapDit gebeurt door:• Het stimuleren en zichtbaar maken van creatieve netwerken.Dit is in 2010 geconcretiseerd door de ontwikkelingvan de digitale creatieve kaart.• Het creëren van fysieke ruimte voor creatief ondernemerschap.• Het aantrekken van nieuwe creatieve ondernemers en het(her)huisvesten van ondernemers.• Het opzetten van projecten gericht op creatief ondernemerschap.Doelstelling 5: Een sterk (toeristisch) imago van destadActiviteiten zijn:• In overleg met onder andere de Stichting Promotie Schiedamwordt gewerkt aan het opzetten van een canon waarinde highlights van de stad in beeld worden gebracht. Op basisvan deze canon kunnen gerichte marketingcampagnesworden opgezet. Deze acties zullen eveneens gericht zijnop de eigen bevolking, zodat de trots van de Schiedammerop zijn stad wordt vergroot.• De Ontdekschiedam.nu-campagne wordt gecontinueerden uitgebouwd. In samenspraak met de Stichting PromotieSchiedam en andere partijen wordt de campagne nadervormgegeven door producten te ontwikkelen, zoalseen winkelgids, wandelroutes, een evenementenkalender,merchandise en dergelijke. In 2010 zijn nieuwe productenof activiteiten toegevoegd, zoals de Schiedam-bon en defashion tour. Ook is de webshop van de VVV van start gegaan.ProgrammaREKENing 87

• Jaarlijks vindt koppeling aan een thema plaats, zodat ingezoomdkan worden op de bijzondere kwaliteiten van destad. In 2010 heeft het water en maritiem Schiedam centraalgestaan.• Het Toeristisch imago-onderzoek 2010 is verschenen, waaraanook Schiedam heeft meegedaan. Hoewel op de meestepunten een plus geboekt is blijkt in zijn algemeenheid hettoeristisch imago van de stad, volgens het onderzoek vanLagroupe, nog niet echt gegroeid te zijn ten opzichte vanhet vorige onderzoek in 2006.Doelstelling 6: Meer toeristen naar de stad en een langereverblijfsduurSchiedam richt zich hiertoe op het volgende:• Kwalitatief verbeteren en uitbouwen van het toeristischaanbod, onder andere door het opzetten van wandel- enfietsroutes en het meer openstellen van historische gebouwen.Onderzoek heeft plaatsgevonden naar een functioneleinvulling voor de klokkenluiderswoning en de waag, diede bezoekersaantallen in dit gebied kunnen vergroten eneveneens het bezoek aan het Grote Kerkcomplex zullenstimuleren.• Het faciliteren van initiatieven voor het realiseren van verblijfsaccommodatiesin de vorm van Bed & Breakfast enhotels. Hierdoor kunnen meerdaagse arrangementen gebodenworden. Er blijkt in de markt een toenemende belangstellingte zijn voor de vestiging van hotelaccommodatie inSchiedam.• In overleg met Stichting Promotie Schiedam zijn fietsroutesontwikkeld naar het Midden-Delfland gebied. Een fietshuren is mogelijk bij de VVV. Het beheer van het Midden-Delflandgebied is in handen van het recreatieschap Midden-Delfland.Schiedam participeert in deze gemeenschappelijkeregeling. Helaas heeft het ministerie van EL&Iaangegeven uit het recreatieschap te willen stappen. Deconsequenties hiervan worden in beeld gebracht.• Er is een begin gemaakt met een nieuw, integraler evenementenbeleid,waarin naast de culturele evenementen ookaandacht zal zijn voor toeristische en sportieve evenementen.Bij deze laatste twee is het doel met name Schiedammeer landelijke bekendheid en een economische impuls tegeven. In 2010 werden enkele evenementen met een meerlandelijke uitstraling georganiseerd. Zo werd aangehaaktbij de Giro en was Schiedam gaststad voor de Zomerreünievan de Landelijke Vereniging tot het Behoud van het HistorischBedrijfsvaartuig. Deze vereniging organiseerde samenmet Schiedams Water het evenement Scyedam Vaert.Daarnaast is een aanzet gemaakt om de decembermaandmeer een kerstsfeer te geven. In plaats van een ijsbaan ophet stadserf zijn diverse kerstactiviteiten georganiseerd,met name gericht op de jeugd.• Het bevorderen en promoten van Schiedam als waterstaddoor verbetering van doorvaart- en aanlegmogelijkheden(bouw aanlegsteigers) en het aanboren van specifieke opwater gerichte doelgroepen als onderdeel van de campagneOntdekschiedam.nu. In dit kader wordt in de regio samengewerktmet de Vereniging Regio Water, waarvan Schiedamsinds 2010 voorzitter is.Doelstelling 7: De trots van Schiedammers op hun stadvergrotenDe gemeente wil dit realiseren door:• Gerichte acties voor bewoners van Schiedam in het kadervan Ontdekschiedam.nu.• Het inzetten van de Ontdekschiedam.nu-pas.• Thematisering van een jaar. Een thema beoogt de samenwerkingtussen cultureel, toeristisch en ondernemendSchiedam te bevorderen, alsmede de Schiedammer en debezoekers aan de stad op een positieve manier kennis telaten maken met Schiedam.88

5.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren beleidsonderdeel ruimte voor cultuur en toerismeOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Bevordering toeristisch bezoekSchiedamToename bezoekersaantallen musea(4)EPCVO: aantal toeristischebezoekersJaarcijfers diverse musea:aantal bezoekers musea2008365.000Aantal ateliers P Atelierbeleid 6 permanent,8 tijdelijkStreefwaarde2010Werkelijke waarde2010377.000 344.000 (2009)2010 pas in maart2011 beschikbaar90.000 1.000.000 2010 in aprilbeschikbaar25(eindwaarde)Aantal abonnementhouders bibliotheek P Jaarcijfers 14.066 14.600 2010 in aprilbeschikbaarCulturele voorzieningen enkunstaanbod* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicatorEOnderzoek imago endienstverleningRapportcijfer:6,6146,6 6,86. Beleidsonderdeel Binnenstad6.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten BinnenstadBeleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenBinnenstad1. Toename van het winkelend publiek,langere verblijfsduur in debinnenstad.2. Het uiterlijk van de binnenstadverbeteren, zowel van gebouwenals van de openbare ruimte.1.1 Uitwerken van een binnenstadsvisiewaarmee aan investeerders enpotentiële vestigers duidelijk wordtgemaakt waar Schiedam voor gaat enstaat;1.2 Overleg met grote eigenaren(eigenaren van winkelketens);1.3 Verbeteren van parkeren enbereikbaarheid;1.4 Evenementen;1.5 Passantentelsysteem op drie locatiesin de binnenstad.2.1 Herbestemming van grote panden;2.2 Doorgaan met opknappen vanwinkel- en woonpanden;2.3 Versterken van het binnenstadsklimaat;2.4 Herontwikkeling van locaties;2.5 Planmatig voorbereiden herstelProveniersbrug en Ooievaarsbrug.ProgrammaREKENing 89

6.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenHet primaire doel van de Reserve Vastgoed Binnenstad is hetherstellen van marktvertrouwen en het stimuleren van particuliereinvesteringen. Gezien de reacties vanuit de markt lijktdie opzet te slagen. De bereidheid van de gemeente om ookzelf risicodragend te investeren in panden op de Hoogstraatheeft een positief effect. Dat bleek niet alleen uit de in hetkader van het project Werk aan de Winkel extra uitgelokte investeringenter waarde van € 4.700.000, maar ook uit de groterebereidheid van externe vastgoedpartijen om te investerenof minimaal businesscases te maken voor vestiging in Schiedam.Ondanks de crisis is er steeds intensief en, gelet op hetbinnenhalen van een restauratiebudget van € 2,5 miljoen, metsucces doorgewerkt aan het plan een hotel te vestigen in deHavenkerk. Ook is er sprake van diverse particuliere aankopenen herstelinvesteringen op het middendeel van de Hoogstraat.Het Fonds Schiedam Vlaardingen helpt daadkrachtigmee met een substantiële bijdrage aan een reeks projectenin het centrum. Ruim de helft van de reservering van € 10miljoen is nu uitgegeven en het vertrouwen in de binnenstadlijkt zich licht te herstellen, gezien het feit dat de leegstandvoorzichtig afneemt. Daarbij moet worden opgemerkt dat hetherstel, mede door de crisis, zeer broos is en alleen zal doorzettenals we standvastig doorgaan met de hersteloperatie.Doelstelling 1: Toename van het winkelend publiek, langereverblijfsduur in de binnenstadDe detailhandel is de drager voor de binnenstad. In vergelijkingmet andere steden van dezelfde omvang als Schiedam ishet aantal winkels en de kwaliteit van het winkelmilieu (ookdoor de leegstand en gaten in het winkelfront) beperkt. Hetstreven is erop gericht het binnenstadsbezoek aantrekkelijkerte maken door een leuk winkelaanbod, in combinatie metgezellige horeca en een goed cultureel aanbod in een aangenamehistorische omgeving: Schiedam als dé historischewinkelstad van het Rijnmondgebied.De volgende activiteiten zijn ondernomen:• Het uitwerken van een binnenstadsvisie, waarmee aan investeerdersen potentiële vestigers wordt duidelijk gemaaktwaar Schiedam voor gaat en staat. Het uitgangspunt is omde binnenstad weer als binnenstad van alle Schiedammerste laten functioneren en eveneens om de historische binnenstadvan de Nieuwe Maas te zijn. De doelstelling is omhet aantal bezoekers per week aan de binnenstad in 2020verdubbeld te hebben ten opzichte van het huidige bezoek.Ingezet wordt op zo’n 140.000 bezoekers ten opzichte van70.000 in 2009. De groei is afhankelijk van een groot aantalin een uitvoeringsprogramma beschreven maatregelen,maar ook van externe factoren, zoals de stand van de economie.• Het voeren van gesprekken met de eigenaren van winkelketensover de mogelijkheden van een stevige impuls doorhet gelijktijdig vestigen van een aantal grotere filiaalbedrijvenin de zone Broersveld/Broersvest. Hierbij is het vanbelang de formules zichtbaar aan de straatzijde te vestigen,waardoor het beeld weer opschuift van winkelcentrum naarbinnenstad.• Een evenzeer belangrijke ontwikkeling is het proces dat, ingoed overleg met de grote eigenaren, in gang is gezet omde Oude Passage te vullen, de Bas van der Heijden weerte herbouwen en de gaten in het Broersveld te vullen. Eenherontwikkeling van dit gebied is voorwaarde voor hetsucces van de herontwikkeling van de Hoogstraat en hetweer vergroten van de loopstroom naar de binnenstad alsgeheel.• Gelukkig kon in het kader van de verbetering van parkerenen bereikbaarheid (en de ontsluiting van de Hoogstraat enomgeving via de historische westzijde van de binnenstad)een nieuwe start worden gemaakt met de planontwikkelingvan het Westmolenkwartier.• Van groot belang zijn ook de extra bezoeken en de effectendaarvan door de diverse evenementen rondom bijvoorbeeldde Landelijke Sinterklaas Intocht, het SinterklaasPaleisof de Mantelpakjesavond. Het gaat hierbij niet alleenom extra bezoek zelf, maar ook om het aanwakkeren vande vraagzijde en het positief laden van het merk Schiedam.Dat effect is alleen al nodig om negatief nieuws rondombijvoorbeeld de leegstandstatus van Schiedam te kunnencompenseren.• In mei 2010 is een passantentelsysteem geïnstalleerd, datop drie locaties de bezoekstroom in de binnenstad 24 uurper dag meet. Op basis van de gegevens wordt inzicht verkregenin de effecten van evenementen, bouwwerkzaamheden,vestiging van nieuwe formules, etc. De 24/7-metingmaakt ons minder afhankelijk van een enkele meting perjaar, zoals tot nu toe het geval was. Ook de exploitant vande Nieuwe Passage heeft zich eind 2010 aangesloten bij hetsysteem.Doelstelling 2: Het uiterlijk van de binnenstad verbeteren,zowel van gebouwen als van de openbare ruimteDit gebeurt door onder andere:• Herbestemming van grote (monumentale) panden, onderandere Monopole, het Wennekerpand en de Havenkerk,90

waar de gemeente een actieve rol speelt bij de herontwikkeling.Bij de Korenbeurs en de Mouterij is de rol van degemeente meer faciliterend.• Het doorgaan met het opknappen van winkel- en woonpandenaan de Hoogstraat en het Broersveld in het kadervan project ‘Werk aan de winkel’, om het aanzien van dezestraten te verbeteren en hier weer aantrekkelijke CouleurLocale winkelstraten van te maken. Dit project stimuleerteen actieve en gebundelde aanpak van verbetering van hetvastgoedbezit in het hart van de binnenstad op plekken waardat het hardst nodig is. In 2010 hebben ongeveer 25 pandenin de binnenstad in de steigers gestaan, mede dankzij hetproject ‘Werk aan de winkel’. Het uiterlijk van de stratenverbetert zichtbaar. De functionele invulling van winkels inde binnenstad blijft, mede door de crisis, moeizaam.• Het versterken van het binnenstadsklimaat door verbeteringvan de kwaliteit van de openbare ruimte en het schoon,heel en veilig houden ervan. Na de landelijke intocht vanSinterklaas in 2009, die als ijkpunt geldt voor hoe het kan,mag gesteld worden dat de binnenstad een voor iedereenwaarneembaar schonere indruk maakt.• In 2010 is gewerkt aan een Kadernota ‘Kwaliteit van deopenbare ruimte voor de binnenstad’. Op basis van dezenota, die toeziet op binnenstadseigen inrichtingseisen enmateriaalgebruik, kan de beoogde kwaliteitsslag in deopenbare ruimte beter worden georganiseerd. De nota zalin 2011 worden vastgesteld.• Planmatig voorbereiden van de herontwikkeling van locatiesals het Gat van Bolmers, de Westmolenstraat, hetGroenweegje en omstreken en de zogenaamde UTO-locatie.• Onderzoek naar de wenselijkheid en mogelijkheid van eengebouwde parkeervoorziening aan de westzijde van debinnenstad. Een en ander in relatie tot het zo verkeersluwmogelijk maken van de Lange Haven en de te verwachtenextra parkeerbehoefte (als gevolg van de beoogde revitaliseringvan het gebied Hoogstraat-midden en Hoogstraatnoorden van de toename van het aantal woningen in hetwestelijk deel van de binnenstad).• Planmatig voorbereiden van het herstel van de Proveniersbrug(2012) en de Ooievaarsbrug.6.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren beleidsonderdeel binnenstadOmschrijving E/P* Bron Nulmeting 2006 Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 2010Veiligheid op straat E Onderzoek imago en dienstverlening 6,1 rapportcijfer 6,2 6,1Bereikbaarheid Schiedam E Onderzoek imago en dienstverlening 7,0 rapportcijfer 7,0 7,3Winkels E Onderzoek imago en dienstverlening 5,4 rapportcijfer 5,5 5,3Onderhoud openbaar gebied E Onderzoek imago en dienstverlening 4,8 rapportcijfer 5,0 5,3* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator7. Grondzaken -erfpachtInformatie over grondzaken is verwerkt in de paragraafGrondbeleid. Het onderdeel vastgoed is opgenomen in de paragraafOnderhoud kapitaalgoederen.Wat betreft erfpacht kan het volgende worden opgemerkt:• In het kader van de kerntakenanalyse spoor 3 heeft de raadmet VR 101, november 2010 besloten tot erfpachtstelselherziening.De structurele gevolgen zijn in de begroting2011 en verder verwerkt. Voor 2010 is ook een aantal incidentelebaten gerealiseerd en besluitvorming hierover heeftplaatsgevonden met finrap III (VR 124 -2010).• Incidenteel is aan vrijval, op basis van een annuïteit van4,6%, een bedrag van € 10,1 miljoen aan afkoopsommengerealiseerd. Naast deze vrijval is ook de reserve compensatieinkomsten verkoop voormalig erfpachtgrond tot0 teruggebracht, omdat de annuïteit voldoende inkomstenoplevert. Met de vrijval is eenmalig een bedrag van € 15,9miljoen gemoeid. In de paragraaf Weerstandsvermogen isde deelberekening van weerstandscapaciteit opgenomenvoor toerekening vanuit erfpacht. Met besluit VR 101 heeftde Raad besloten om het verschil tussen de vrijval van afkoopsommenop lineaire- en annuïtaire basis te beschouwenals weerstandscapaciteit.ProgrammaREKENing 91

8. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begroting primair2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking tov.begroting na wijzigingLasten -55.730 -42.888 -63.396 -50.765 7.876Baten 53.956 45.835 69.114 52.102 -6.267Resultaat voor bestemming -1.774 2.947 5.719 1.338 1.609Toevoeging aan reserves -95 -9.376 -16.939 -9.476 100Onttrekking aan reserves 266 18.746 4.620 17.784 962Saldo reservemutaties 171 9.370 -12.319 8.309 1.061Resultaat na bestemming -1.603 12.317 -6.601 9.646 2.6719. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieStadseconomieBatenGrondzakenKabels, en buizenrechten, precariobelasting hogere inkomsten dan begroot € 70.000. Dit betreft structurele inkomstenwaarvoor contracten zijn gesloten.Erfpacht: De Raad heeft in november 2010 besloten tot de stelselwijziging erfpacht. Voor 2010 zijn beperkt incidentelebaten gerealiseerd en besluitvorming hierover heeft plaatsgevonden met FINRAP III (VR 124 – 2010). Incidenteel iseen bedrag € 8,9 miljoen aan afkoopsommen in de exploitatie vrijgevallen. Deze vrijval is ingezet om een aantal activaversneld af te schrijven. In 2010 is naast de besluitvorming over de stelselwijziging een hogere vrijval gerealiseerd aanerfpachtopbrengsten en zijn meer verkopen gerealiseerd dan begroot.Bedragx € 1.00070370LastenEvenementenEnkele rekeningen van Irado uit 2009 zijn abusievelijk niet in 2009 meegenomen en daarom ten laste van 2010 gebracht -60(overschot 2009: € 59.285).MuseaDe overschrijding voor 2010 wordt veroorzaakt door budget kunstaankopen Stedelijk Museum van € 22.750, nagekomen -90kosten in het kader van de verzelfstandiging in 2008 van het Stedelijk Museum voor een bedrag van € 26.729, gemaakteonderzoekskosten door Stichting Erfgoedhuis van € 12.540,een toegekende subsidie aan het Nationaal CoöperatieMuseum te Schiedam van € 11.057 en overige kosten.Monumenten en monumentenbeschermingIn 2010 zijn vanwege capaciteitsredenen niet alle projecten uit het uitvoeringsprogramma uitgevoerd. 205ToerismeDeze onderschrijding is ontstaan aangezien er binnen de afdeling Ruimtelijk Gebruik in 2010 onvoldoende capaciteit130aanwezig was en er voor sommige plannen een langere voorbereidingstijd noodzakelijk was.Economische zakenOnderschrijding wordt veroorzaakt door het in 2010 beschikbaar gestelde budget tbv het project Wijkeconomie Oost ad 510€ 509.907 Op 1 oktober 2010 is officieel begonnen met de uitvoering van het projectplan dat op 29 juni jl. door het Collegeis vastgesteld. De daadwerkelijke uitgaven zullen dus in 2011 gaan plaatsvinden.Daarnaast is bij de behandeling van de Zomernota 2009 ten behoeve van het meerjarige uitvoering economische beleid36een incidenteel budget ad € 100.000 toegekend. Hiervan is in 2010 slechts een bedrag van € 64 besteed.Voor Wijkeconomie is ISV-3 budget beschikbaar gesteld. Aangezien dit in het jaar 2010 onderdeel uitmaakt van de250algemene uitkering wordt dit in tegenstelling tot het verleden als regulier exploitatiebudget beschouwd. De betreffendeprojecten zijn nog niet volledig uitgevoerd.92

Stadseconomie (vervolg)Lasten (vervolg)Bedragx € 1.000GrondzakenIn 2010 is rekening gehouden met een onttrekking aan de reserve uit te voeren onderhoud panden. Dit onderhoud is in 5702010 nog niet volledig uitgevoerd. De werkelijke kosten worden onttrokken aan de reserve. De lagere lasten dan begrootworden volledig verrekend met de onttrekking uit de reserve.BouwgrondexploitatiesOp basis van de waardering van de bouwgrondexploitaties ultimo 2010 is een dotatie aan de voorziening-3.700bouwgrondexploitaties toegevoegd van € 4,2 miljoen (zie paragraaf grondbeleid). Daarnaast zijn voordelen op verkopengeboekt.In het kader van het verbeterplan grondexploitaties zijn nog niet alle voorgenomen maatregelen en daarbij behorende85financiële middelen in 2010 ingezet.Overige afwijkingen 15Saldo Stadseconomie -1.60910. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaamBegroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010(Bedragen x € 1.000)Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo4001 Evenementen -325 101 -224 -292 108 -183 -328 41 -2884002 Cultuurbeoefening -343 1 -343 -438 40 -398 -302 0 -3024003 Kunst en cultuur -1.454 0 -1.454 -1.400 0 -1.400 -1.450 0 -1.4504004 Musea -3.062 26 -3.036 -3.504 56 -3.448 -3.147 21 -3.1264005 Toerisme -892 0 -892 -781 0 -781 -837 42 -7954006 Monumentenbescherming -826 5 -821 -729 4 -725 -737 8 -7304007 Monumenten -629 131 -498 -547 41 -506 -545 124 -4214008 Recreatie -60 60 0 -56 67 12 -34 67 334009 Economische zaken -1.768 350 -1.418 -610 1 -609 -904 356 -5474010 Grondzaken -33.148 45.162 12.014 -54.661 68.715 14.054 -42.117 51.443 9.3254011 Ruimtelijke ordening -382 0 -382 -380 82 -298 -364 0 -364Resultaat voor bestemming -42.888 45.835 2.947 -63.396 69.114 5.719 -50.765 52.102 1.3384999 Mutaties reserves -9.376 18.746 9.370 -16.939 4.620 -12.319 -9.476 17.784 8.309Resultaat na bestemming -52.264 64.581 12.317 -80.335 73.735 -6.601 -60.240 69.886 9.646ProgrammaREKENing 93

Veiligheid1. DoelstellingHet doel van openbare orde en veiligheid is om Schiedam ineen continu proces merkbaar veiliger te maken voor iedereen.Het vergroten van de integrale veiligheid in Schiedam moetde stad aantrekkelijker maken en het welbevinden van de bewonersvergroten. Schiedam wil ongewenst en crimineel gedragterugdringen, zowel gebieds- als persoonsgericht. Daarnaastwil de gemeente een veilige omgeving bieden. In beidegevallen wordt bij voorkeur preventief, maar ook repressiefbeleid gevoerd.Om dit te bereiken, zijn prioriteiten benoemd binnen driecategorieën: stedelijke veiligheid, wijkgerichte veiligheid enfysieke veiligheid. Binnen de stedelijke veiligheid pakt degemeente problemen stadsbreed aan. Omdat de verschillenper wijk groot zijn, voert Schiedam daarnaast wijkgerichteprojecten en maatregelen uit. Op deze manier wordt maatwerkgeleverd. Tot slot waarborgt de gemeente de brandveiligheiden ambulancezorg (fysieke veiligheid). Schiedam wilgoed voorbereid zijn en blijven op risico’s en rampen.SpeerpuntenProgramma Veiligheid• Betrokkenheid bewoners• Jeugdoverlast• Handhaving & toezicht openbare ruimte• (Woning)inbraken• Woonoverlast• Persoonsgerichte aanpak• Crisisbeheersing/rampenbestrijdingAlgemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenSchiedam moet in een continuproces merkbaar veiliger wordenvoor iedereen. De integraleveiligheidsaanpak moet de stadaantrekkelijker maken en hetwelbevinden van de bewonersvergroten.Schiedam wil op gebieds- énpersoonsgerichte wijze, zowelpreventief als repressief, ongewensten crimineel gedrag terugdringen.De gemeente wil bovendien eenveilige omgeving bieden.Stedelijke sociale veiligheidWijkgerichte sociale veiligheid1. Betrokkenheid bewoners bevorderen;2. Terugdringen en beheersen vanjeugdoverlast, jeugdcriminaliteit envandalisme;3. Handhaving en toezicht (in de openbareruimte) verbeteren;4. Terugdringen woninginbraken;5. Woonoverlast verminderen;6. Persoonsgerichte aanpak bevorderen;7. Crisis- en rampenorganisatie.1. Centrum stabiliseert, of verbetert binnende huidige categorie in de veiligheidsindexen blijft een bedreigde wijk;2. Oost en Nieuwland verbeteren eencategorie in de veiligheidsindex enverbeteren van bedreigde wijken naaraandachtswijken in 2011;3. West, Groenoord en Kethel stabiliserenof verbeteren binnen de huidige categorievan de veiligheidsindex en blijvenaandachtswijken;4. Zuid, Woudhoek en Spaland/Sveaparkenstabiliseren of verbeteren binnen dehuidige catergorie in de veiligheidsindexen blijven (redelijk) veilige wijken.94

Programma Veiligheid (vervolg)Algemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenSchiedam moet in een continuproces merkbaar veiliger wordenvoor iedereen. De integraleveiligheidsaanpak moet de stadaantrekkelijker maken en hetwelbevinden van de bewonersvergroten.Schiedam wil op gebieds- énpersoonsgerichte wijze, zowelpreventief als repressief, ongewensten crimineel gedrag terugdringen.De gemeente wil bovendien eenveilige omgeving bieden.Fysieke veiligheid en deVeiligheidsregio Rotterdam1. Adequate brandweerzorg (Regionalebrandweer Rotterdam-Rijnmond):voldoende paraatheid, uitrukken eninzetten conform geldende richtlijnen enregelgeving;2. Adequate ambulancezorg(Geneeskundige Hulpverlening bijOngevallen en Rampen (GHOR):voldoende paraatheid, uitrukken enverlenen van hulp conform geldenderichtlijnen en regelgeving;3. Adequate hulpverlening en beschermingvan mensen, dieren, goederen en hetmilieu bij (dreigende) rampen, crises engrootschalige ordeverstoringen.2. Context en achtergrondDe Raad heeft in juli 2008 het Beleidsplan Veiligheid vastgesteld.Dit plan geeft over de periode 2008-2011 richtingaan het veiligheidsbeleid. Gelet op de grote verschillen inveiligheid tussen de Schiedamse wijken koos de gemeentenaast een stedelijke aanpak van veiligheidsproblemen ookvoor een wijkgerichte aanpak. In 2011 bereidt de gemeentehet beleidsplan 2012-2015 voor.Het veiligheidsbeleid 2008-2011 omvat zeven speerpunten:• Betrokkenheid van de bewoners – Bij alle veiligheidsthema’sis het van groot belang bewoners te betrekken.Daarom besteden we speciale aandacht aan participatie,informatie en communicatie. Niet alleen omdat hierdoorde criminaliteit verder kan worden teruggedrongen, maarjuist omdat dit veel invloed heeft op de beleving van veiligheid.• (Jeugd)overlast.• Handhaving en toezicht openbare ruimte – De gemeentepakt de belangrijkste stedelijke veiligheidsproblemen enhet hoge percentage onveiligheidsgevoelens aan door dekwaliteit en het onderhoud van de openbare ruimte te verbeteren(alsmede het toezicht hierop en de handhaving).• (Woning)inbraken.• Woonoverlast – Dit komt (nog) niet zozeer in de hele stadvoor, maar is wel serieuze grootstedelijke problematieken vraagt een stedelijk antwoord in de vorm van beleidsontwikkelingen handhaving. Het probleem kenmerkt zichdoor diverse vormen van woonoverlast, zoals overbewoningen hennepteelt. Deze komen momenteel voornamelijkvoor in de wijken Oost, Nieuwland en West.• Persoonsgericht aanpak – Naast de gebiedsgerichte thema’skent Schiedam een persoonsgerichte aanpak. Dezericht zich onder andere op de aanpak van huiselijk geweld,nazorg aan (jeugdige) veelplegers en aanpak van risicojongerenen jeugdige ex-gedetineerden.• Crisis- en rampenbestrijdingsorganisatie – Door de crisis-en rampenorganisatie verder te ontwikkelen wil degemeente voorbereid zijn én blijven op vervelende gebeurtenissen,incidenten, calamiteiten, rampen en crises.Veiligheid is een zaak van de samenleving en daarmee vanveel organisaties. De gemeente speelt een belangrijke rol inhet veiligheidsbeleid, maar maakt wel deel uit van een complexnetwerk. Uitgangspunt van de gemeente is dat zij deuitvoering van het integrale veiligheidsbeleid en de communicatieregisseert. Dit kan alleen succesvol zijn als partnersintensief samenwerken. Om deze regiefunctie uit te voeren,is het Actieprogramma Veiligheid geïmplementeerd. Dit sturingsmodelomvat SMART-geformuleerde prestatieafsprakenmet de in- en externe partners over hun medewerkingaan de uitvoering van het Actieprogramma Veiligheid enover de aansturing door de (gemeentelijke) programmamanagerVeilig. In 2009 is op stedelijk niveau en wijkniveau eenVeiligheidsindex ontwikkeld, waarmee de veiligheidssituatiezichtbaar wordt gemaakt. De Veiligheidsindex heeft de totop dat moment gehanteerde effect- en prestatie-indicatorenvervangen.ProgrammaREKENing 95

3. Beleidsonderdeel Stedelijke sociale veiligheid3.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Stedelijke sociale veiligheidBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Betrokkenheid bewoners bevorderen.1.1 Informeren en communiceren;1.2 Buurtpreventie;1.3 Buurtbemiddeling;1.4 Veilig ondernemen;1.5 Project De Buurt Bestuurt;1.6 Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan;1.7 OK-punten;1.8 DNA-kits;1.9 Buurtvaders;1.10 Burgernet/mijn buurtpreventie.Stedelijke socialeveiligheid2. Terugdringen en beheersen vanjeugdoverlast, jeugdcriminaliteit envandalisme.2.1 Project De Veilige School;2.2 Pak Je Kans;2.3 Schooladoptieplan Doe Effe Normaal;2.4 Bureau Halt;2.5 Aanpak problematische jeugdgroepen;2.6 Justitieel casusoverleg.3. Handhaving en toezicht (in de openbareruimte) verbeteren.3.1 Professionalisering en uitbreidinghandhaving en toezicht door de LichtblauweBrigade;3.2 Veilige openbaar vervoerlocaties;3.3 Cameratoezicht;3.4 Buurtpreventie;3.5 Actieprogramma jaarwisseling;3.6 Adequate afhandeling van aanvragenvoor vergunningen en ontheffingen;3.7 Herijking coffeeshopbeleid;3.8 Controleren horeca-inrichtingen,coffeeshops en seksinrichtingen enhandhaven conform Handhavingsarrangement;3.9 In stand houden en versterken vanvolwaardige politiezorg;3.10 Zichtbaarheid en betrokkenheidbuurtagent;3.11 Veilig ondernemen;3.12 Project De Buurt Bestuurt;3.13 Project Watch Out;3.14 Project Weesfietsen;3.15 Aanpak fietsendiefstal.96

Doelstellingen en activiteiten Stedelijke sociale veiligheid (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten4. Terugdringen woninginbraken.4.1 Keurmerk veilig wonen;4.2 Keurmerk veilige woonomgeving.Stedelijke socialeveiligheid5. Woonoverlast verminderen.5.1 Interventieteam;5.2 Buurtbemiddeling;5.3 Aanpak overlastgevende panden;5.4 Aanpak illegale hennepteelt.6. Persoonsgerichte aanpakbevorderen.6.1 Nazorg veelplegers;6.2 Aanpak huiselijk geweld enterugdringen van recidive vanhuiselijk geweld;6.3 Aanpak van risicojongeren, jeugdigeex-gedetineerden en nazorg jeugdigeveelplegers.3.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Betrokkenheid bewoners bevorderen (CWP)• Informeren en communiceren – In 2010 zijn de horecaondernemersdriemaal geïnformeerd over veiligheid via HorecaNieuwsSchiedam. In deze horecanieuwsbrief kwamenonder andere deze onderwerpen aan de orde:• Cameratoezicht;• Nieuwe camera’s in parkeergarage De Nieuwe Passage;• De groeiende Lichtblauwe Brigade ;• Reclamebelasting;• Regels rond de Brandersfeesten en de collectieve festiviteiten2010;• Regels in de decembermaand (brandveiligheid, voorkomenvan vuurwerkoverlast);• Een punt van veiligheid is OK!;• Wanneer wie bellen bij een incident;• Voorstellen van de buurtagent;• Langer open tijdens de jaarwisseling.Wekelijks zijn de aangevraagde en de verleende vergunningenin Het Nieuwe Stadsblad geplaatst. Horecaondernemerszijn in de rapportageperiode over aankomende evenementengeïnformeerd via onder andere informatiebijeenkomsten.Daarnaast namen horecaondernemers deel aan een ‘PolitiekCafé’, dat de afdeling Schiedam van Koninklijke Horeca Nederlandorganiseerde. Er is ook een voorlichtingsbijeenkomstgeorganiseerd over overvallen en er zijn regelmatig persberichtenuitgegeven over veiligheidszaken.• Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan – Vanuit het project KwaliteitsmeterVeilig Uitgaan zijn verschillende projecten gestarten uitgevoerd om de veiligheid van uitgaanspublieken horecamedewerkers te verbeteren. Zo zijn er camera’sgeplaatst op de Koemarkt en er is extra verlichting aangebrachtop de Kerklaan.• Burgernet/Mijn Buurtpreventie (CWP) – In 2010 zijn pogingenondernomen om Burgernet in Schiedam van degrond te krijgen. Burgernet is een initiatief van de politie,waarbij aangemelde buurtbewoners een SMS krijgen als erin de stad iets aan de hand is. Zo krijgt de politie hulp in devorm van extra ogen en oren. De invoering van Burgernetin Schiedam heeft enige vertraging opgelopen door capaciteitsgebrekbinnen de politieorganisatie.Mijn Buurtpreventie is een particulier initiatief dat burgersin de wijk alarmeert voor incidenten. Zo worden signalementenvan verdachte personen doorgegeven of wordt deinbraaktrend in een bepaalde wijk weergegeven. Nieuwedeelnemers kunnen zich per postcodegebied aanmelden.Om Mijn Buurtpreventie in Schiedam mogelijk te maken,onderzoekt de politie nog welke gegevens kunnen wordengebruikt. In 2011 zal het systeem, als aanvulling op Burgernet,in Schiedam worden ingevoerd.ProgrammaREKENing 97

• Buurtpreventie (CWP) – In 2010 waren vijf buurtpreventieteamsin Schiedam actief. Deze teams lopen in de wijkenNieuwland, Groenoord, op en rond het Sibeliusplein, Tuindorpen het Bachplein. Buurtpreventie wordt door buurtbewonerszelf gedaan. In 2010 zijn pogingen gedaan debuurtpreventie uit te breiden. Het is echter lastig om vrijwilligerste vinden die op deze wijze tijd willen steken inhet verbeteren van de veiligheid in de eigen wijk of buurt.In Schiedam-Oost is wél een nieuw Buurtpreventieteamopgericht. Dit team is 1 januari 2011 van start gegaan enbestaat uit twaalf deelnemers. Ook in andere wijken streeftSchiedam naar meer nieuwe Buurtpreventieteams en uitbreidingvan de bestaande teams. In 2010 ondersteundede gemeente alle teams met materialen en kleding. In hetvoorjaar van 2011 wordt een cursus georganiseerd, waarinde deelnemers leren omgaan met agressie en geweld.• De Buurt Bestuurt (CWP) – Vanaf 2009 is het project DeBuurt Bestuurt in uitvoering. Bewoners bepalen voor 180uur per jaar, binnen de bevoegdheden van de Licht BlauweBrigade, waar de toezichthouders zich voor inzetten. Tijdensdiverse wijkoverleggen is deze systematiek toegelichtaan de bewoners en is de inzet van toezichthouders bepaald.Deze inzet omvat veelal de aanpak van hondenpoep,parkeergedrag, verkeersgedrag bij scholen, vervuiling enjeugdoverlast. In 2010 werd het project De Buurt Bestuurtuitgevoerd in de wijken Kethel, Spaland/Sveaparken,Groenoord, West en Oost.• OK-punten (CWP) – In 2010 zijn zes OK-punten gerealiseerd.Dat brengt het totaal op 25 OK-punten in Schiedam.OK-punten zijn veilige plekken waar iedereen terechtkanals men slachtoffer of getuige is van geweld op straat, ofals men zich anderszins onveilig of bedreigd voelt. EenOK-punt biedt goede opvang: mensen kunnen er tot rustkomen en hun verhaal vertellen. De vrijwilligers van deOK-punten hebben hiervoor een cursus gevolgd.• Buurtvaders (CWP) – In 2010 zijn pogingen ondernomenom het project Buurtvaders in Schiedam in te voeren. Doorinterne tegenstellingen bij het bestuur van de moskee aanhet Raam, is het overleg hierover tijdelijk stopgezet. In2011 worden nieuwe pogingen ondernomen om het projectBuurtvaders alsnog van de grond te krijgen.Doelstelling 2: Terugdringen en beheersen van jeugdoverlast,jeugdcriminaliteit en vandalisme• Veilige School – In het kader van het project De VeiligeSchool heeft de gemeente met scholen en politie een quickscan gemaakt van de sociale en fysieke veiligheid van descholen. Op 16 november 2009 werd met acht scholen hetconvenant ‘De Veilige School’ ondertekend. De scholenontvingen een digitaal ondersteuningsprogramma om hetschoolveiligheidsprogramma vorm te geven. Het StedelijkGymnasium heeft een schoolveiligheidsprogramma opgesteldvanwege een aantal inbraken in februari en maart2010. Het schoolgebouw maakt ‘s avonds deel uit van desurveillanceronden van de Lichtblauwe Brigade. Daarnaastkregen drie scholen een fysieke schouw (onder anderebrandveiligheid en inbraakgevoeligheid). Op basis daarvanis een aantal aanbevelingen geformuleerd.• Schooladoptieplan Doe Effe Normaal – In de tweede helftvan het schooljaar 2009/2010 voerde de politie het Schooladoptieplanuit op de basisscholen in Schiedam. De politiegeeft met ingang van het schooljaar 2010/2011 geen lessenmeer in het kader van het Schooladoptieplan. De politieheeft in juni 2010 een nieuwe beleidslijn op het gebied vanschoolveiligheid aangekondigd.• Voorlichting door Bureau Halt – Bureau Halt gaf tussen1 januari 2010 en 31 december 2010 les aan 94 groepenop 24 basisscholen. Dat gebeurde op basis van het lespakket‘Je kan het zelf bedenken’. Dit omvatte 42 lessen overHalt, twee lessen over normen en waarden, veertien lessenover groepsdruk en tien lessen over digipesten. Daarnaastwerden op twee basisscholen ouderbijeenkomsten georganiseerdover digipesten en de betrokkenheid van ouders bijinternet. Ook verzorgde Halt lessen aan tien groepen optwee scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO).Negen lessen over groepsdruk; vijf lessen over normenen waarden en zes lessen over respect en overlast. Op éénVSO-school verzorgde Halt een ouderbijeenkomst met eenthema uit ‘Ouders van tegendraadse jeugd’ over ouderbetrokkenheid,grenzen en toezicht houden. Op één VMBOschoolgaf Halt in vier groepen een les over de gevolgenvan jeugdcriminaliteit. Ook gaf Halt voorlichting overvuurwerk met de film over de Vlaardingse vuurwerkslachtoffers.Dat gebeurde in tien groepen op twee scholen voorVSO, in twee groepen op één VMBO-school en in negengroepen op één school voor Havo/VWO.Halt Rotterdam-Rijnmond voldoet aan de landelijke normen is gecertificeerd volgens de eisen van ISO 9001:2008aan de hand van de CIIO Maatstaf 2009.Op de ‘Kidsgids-middag’ over veiligheid, voor kinderen tussenvier en twaalf jaar, was Halt met een stand aanwezig.• Halt- en Stopzaken – In 2010 ontving Halt 125 verwijzingen,waarvan acht van leerplicht. In het verslagjaar 2010zijn in totaal 113 verwijzingen afgerond (inclusief lopende98

zaken uit 2009). Naar aanleiding van een onderzoek naarde effectiviteit van Halt- en Stopafdoeningen is de Haltmethodiekaangepast en de Stopafdoening gestopt. De Haltafdoeningis intensiever geworden en geeft meer ruimte voormaatwerk. In de Bijzondere Afhandeling Vuurwerkzakenin de periode 2010/2011 ontving Halt 24 vuurwerkverwijzingen,waarvan zes verwijzingen door de Licht BlauweBrigade. Deze zaken worden in 2011 afgerond. Bij de politiezijn presentaties gegeven om het aantal doorverwijzingente stimuleren. In november 2010 werden vervolgensjeugdacties georganiseerd, maar het aantal verwijzingen isnog steeds aan de lage kant.• Problematische Jeugdgroepen – Vanuit de aanpak ProblematischeJeugdgroepen (individueel, groepsgericht endomeingericht) zijn actieprogramma’s uitgevoerd voor deTroelstralaan, het Dwarsplein Krona (Noord) en Jonge Antillianen(Nieuwland). Het actieprogramma Troelstralaanen Dwarsplein is afgerond. Naar aanleiding van het laatsteactieprogramma heeft de gemeente structureel aandachtvoor het Dwarsplein in de zomer. In 2010 kregen zijn problematischejeugdgroepen in Krona en omgeving, JongeAntillianen Nieuwland en de Blauwe Brug geprioriteerd.Ook is Meerjarenzomerprogramma de Gorzen in 2010 uitgevoerd.In het kader van de groepsaanpak voert Schiedammet het ministerie van Veiligheid en Justitie een landelijkepilot uit om de uitvoering van de Beke-methodiek, aanpakproblematische jeugdgroepen, verder te verbeteren.Doelstelling 3: Verbeteren handhaving en toezicht (inde openbare ruimte)• Lichtblauwe Brigade – professionaliseren toezicht enhandhaving. Bij de Lichtblauwe Brigade (LBB) zijn momenteel37 fte’s ingevuld, waarvan zes personen wordeningehuurd van de Berkenrodegroep Schiedam (BGS). Erzijn zeven stagiairs van een MBO-opleiding werkzaam bijde Lichtblauwe Brigade. Daarnaast zijn zeventien toezichthoudersbinnen het project WatchOut werkzaam in de wijkNieuwland.Lichtblauwe Brigade in cijfersLBB Schoon en heel Aantal meldingen aan Irado: 2924;Aantal meldingen afval: 2329;Meldingen defect straatmeubilair: 594;Aantal meldingen overlast: 202.LBB Bestuurlijke handhavingHuisvuil: 292 processen-verbaal;Fietswrakken: 954;Verwijderde fietswrakken: 581;Aantal gestickerde aanhangers: 148;Aantal verwijderde aanhangers: 8.LBB Strafrechtelijke handhavingOverlast honden: 70 processen-verbaal;Overlast alcohol: 4 processen-verbaal;Overlast wildplassen: 3 processen-verbaal;Winkeltijdenwet: 4 processen-verbaal.LBB Verkeershandhaving Naheffingen: 9547;Processen-verbaal: 5036.LBB Inzet bij evenementenEvenementen: totaal 2107 uur, waarvan:Koninginnedag: 80 uur;Brandersfeesten: 544 uur;Braderieën: 12 uur;Kermis: 101 uur;Popconcerten: 3 uur.LBB Inzet bij calamiteitenBranden: 335 uur;Verkeersregelingen: 644 uur;Beveiliging Stadhuis: 36 uur;Wateroverlast: 36 uur.LBB Horecacontroles Controles: 68;Processen-verbaal: 4.ProgrammaREKENing 99

• Watch Out (CWP) – In 2010 zwaaide de eerste groep jongerenaf die een opleiding volgden via WatchOut. 67% vandeze jongeren vond een reguliere baan, 19% kreeg eenverlenging van de opleiding en 14% is met de opleidinggestopt. In 2011 wordt het project gecontinueerd.• Veiligheid openbaar vervoer – De projectgroep veiligheidopenbaar vervoer kwam in 2010 zes maal bij elkaar. Indeze periode is een conceptconvenant opgesteld met eenmaatregelenmatrix. Hieraan hebben de RET en politie zichgeconformeerd. De LBB nam de 24-uurbewaking van NSstationSchiedam Centrum over van juni tot en met decembertussen 09:00 uur en 21:00 uur. Op 31 december 2010verviel het nachtelijk toezicht als gevolg van de bezuinigingen.In het eerste kwartaal van 2011 wordt het stationdaadwerkelijk ‘s nachts afgesloten.• Weesfietsen – De gemeente zoekt nog steeds naar mogelijkhedenom onbeheerd aangetroffen fietsen en fietswrakken onderte brengen bij het zogenoemde ‘Fietspunt’ van Rotterdam.• Aanpak fietsendiefstallen – Om het aantal fietsdiefstallente verminderen, zet de gemeente bij grote evenementen bewaaktefietsenstallingen in. Ook op de ‘hotspots’ voor fietsdiefstallen,de stations van het OV, onderzoekt Schiedamde mogelijkheden daartoe. Om éénmaal gestolen fietsenterug te kunnen vinden en bij hun rechtmatige eigenarente kunnen bezorgen, zijn twee ‘chipreaders’ aangeschaft.Hierdoor zijn tien gestolen fietsen teruggevonden.• Cameratoezicht (CWP) – Nadat de pilot op de Koemarktpositief is afgesloten, heeft de Gemeenteraad besloten datcameratoezicht meerwaarde biedt voor Schiedam. Vervolgensis het cameratoezicht op de Koemarkt gecontinueerd.• Zichtbaarheid en betrokkenheid buurtagent – Er is aandachtvoor de zichtbaarheid en de betrokkenheid van de buurtagenten.Dit was regelmatig onderwerp van gesprek tussende burgemeester en het hoofd wijkpolitie. De buurtagentenzijn in 2010 nadrukkelijk betrokken bij de wijkoverleggen endiverse integrale veiligheidsprojecten, zoals Buurtpreventie,het project Doe Effe Normaal en de aanpak van problematischejongerengroepen. De gegevens van de buurtagentenstaan vermeld op de website van de gemeente en zijn diversemalen opgenomen in gemeentelijke uitgaven. De consequentiesvan de bezuinigingen zijn nog niet duidelijk voor watbetreft de wijkpolitie. Door een actieve bestuurlijke lobbyis de baliefunctie van politiebureau Schiedam gehandhaafd,waardoor burgers persoonlijk aangifte kunnen doen. Zo isvoorkomen dat alleen digitaal aangifte kan worden gedaan.• Doodschouw – In 2010 heeft 51 maal een doodschouwplaatsgevonden bij onnatuurlijke dood.• Actieprogramma jaarwisseling: Oud en Nieuw 2010-2011 –Elk jaar wordt een integraal actieprogramma opgesteld.Deze aanpak heeft een bijgedrage geleverd aan het zoveelmogelijk voorkómen van verstoringen van de openbareorde in de periode vóór, tijdens en na de jaarwisseling.Afgelopen jaarwisseling werden twee ontheffingen vooreen vreugdevuur verleend: in de wijken Zuid en West. Hetwerken met ontheffinghouders werd wederzijds als positiefervaren en werkte de-escalerend in de praktijk. Wel was deontheffingshouder uit West te vaak afwezig.Er deden zich diverse incidenten voor tijdens de afgelopenjaarwisseling. Er is veel schade veroorzaakt door illegaalvuurwerk, er is één zwaargewonde te betreuren door vuurwerk,er is één illegaal vuur geconstateerd en éénmaal wasde inzet van de Mobiele Eenheid nodig. Het verwijderenvan binnenbakken van vuilnisbakken bleek een succesvollemaatregel te zijn. De schoonmaakactie op 1 januari 2011zorgde ervoor dat de stad er weer snel netjes uitzag. Tegende districtelijke trend in, is in Schiedam het totale aantalaangiften van vernielingen in de week voor Oud en Nieuwafgenomen. In de nacht van de jaarwisseling zelf zijn daarentegenmeer vernielingen gepleegd in vergelijking met devoorgaande jaren.• Controle en handhaving horeca, seksinrichtingen en coffeeshops– Er vonden periodieke controles plaats in de horeca,seksinrichtingen en coffeeshops. Zowel preventief als repressief.Indien de gemeente constateerde dat voorschriftenvan de vergunning werden overtreden of incidenten haddenplaatsgevonden, is er gehandhaafd middels het handhavingsarrangement.Voordat er bestuursrechtelijk wordt opgetreden,wordt de ondernemer eerst gehoord in een hoorzitting.In 2010 vonden drie handhavingszaken plaats (waarschuwingsbrief/gesprekken)inzake illegale prostitutie inwoonhuis, gesloten seksinrichting en naleving van vergunningvoorschriften.Het betrof twee prostitutie-woonhuizen,illegale prostitutie en één seksinrichting. De LBB voerdein samenwerking met de politie tien controles uit op devier coffeeshops. Bij deze controles zijn geen overtredingengeconstateerd. In de rapportageperiode vonden dertienbestuursrechtelijke handhavingszaken plaats bij horecabedrijven,waaronder een sportkantine. Naar aanleiding hiervanvonden zestien hoorzittingen plaats en zijn er dertienwaarschuwingen/aanschrijvingen verzonden. Tevens zijnin dit kader vijf zittingen geweest bij de Bezwaar- en Beroepschriftencommissie.Alle vijf de bezwaren zijn ongegrondverklaard.100

• Afgegeven vergunningen/ontheffingenDit is een overzicht van het aantal afgegeven vergunningen/ontheffingenin 2010:Vergunningen/ontheffingen 2010Afgegeven386 ontheffingen RVV (ontheffing parkeer/stilstaan verboden);120 herkenbaarheidstekens (ontheffing betaald parkerenbepaald gebied);Tien ontheffingen vervoer gevaarlijke stoffen;Twee ontheffingen (APV 4.1.5: geluid);45 kennisgevingen (APV 4.1.3: incidentele festiviteiten);Acht ventvergunningen;Twintig verkiezingskraampjes;Twee standplaatsvergunningen;Vijftien grootschalige evenementen (APV 2.2.4);107 reguliere evenementen (APV 2.2.2);206 gemelde evenementen (APV 2.2.6);59 exploitatievergunningen (APV 2.3.2);Eén vergunning seksinrichting;Elf coffeeshopvergunningen (voor de vier coffeeshops inSchiedam);52 drank- en horecavergunningen (artikel 3 Drank- en horecawet);Vijf ontheffingen artikel 35 Drank en Horecawet;Eén slijtersvergunning;Tien aanwezigheidsvergunningen (Wet op de kansspelen);Zeven ontheffingen sluitingstijd horeca;45 meldingen ontheffing geluid (APV 4.1.3 lid 1);135 overige vergunningen/ontheffingen.Doelstelling 4: Terugdringen woninginbraken• Politiekeurmerk Veilig Wonen/woonomgeving (CWP) – In2010 verstrekte de gemeente aan 312 woningen subsidievoor uitgaven die samenhangen met het behalen van hetcertificaat Politiekeurmerk Veilig Wonen. Het totaal aantalafgegeven PKVW-certificaten in Schiedam is hiermee2.558. In december overhandigde de burgemeester de eerstebuitenlamp, waarmee het project ‘1000 extra lichtjesin Schiedam’ is gestart. Dit project is gericht op het beterverlichten van donkere plekken in Schiedam om inbrakente voorkomen.Woninginbraken2006 2007 2008 2009 2010481 291 296 314 373Doelstelling 5: Woonoverlast verminderen• Buurtbemiddeling – Per 31 december 2010 zijn 90 zakenbehandeld c.q. in behandeling bij buurtbemiddeling. Erzijn 32 zaken opgelost, 35 zaken onopgelost, zeventienzaken in bemiddeling (tweederde van deze gesprekken isgepland) en zes zaken terugverwezen omdat ze niet voorbuurtbemiddeling in aanmerking kwamen. Het merendeelvan de klachten (57) heeft betrekking op geluidsoverlast.De andere klachten gaan over overlast van huisdieren enkinderen, lastigvallen en anderszins. De meeste aanmeldingenkwamen van Woonplus (47), gevolgd door de politie(22) en de bewoners zelf (vijftien). De zaken zijn alsvolgt over de wijken verdeeld: Centrum (twee), Groenoord(36), Nieuwland (22), Oost (veertien), West (zes), Woudhoek(vier), Zuid (vijf) en Spaland/Sveaparken (één). Erzijn zestien vrijwilligers actief. Daarnaast zijn twee nieuwevrijwilligers in 2010 geworven.• Aanpak overlastgevende panden/interventieteam (CWP) –Het interventieteam heeft in 2010 178 huisbezoeken afgelegdin overlastpanden. Het betrof 90 woningen van woningcorporatieWoonplus en 88 particuliere koopwoningen.De wijkbezoeken zijn als volgt verdeeld over de wijken:Oost (71), Nieuwland (vijftig), West (23), Groenoord(twintig), Centrum (vier), Zuid (vier) en Woudhoek (vier).• Aanpak illegale hennepteelt (CWP) – Op 28 november2008 werd het Convenant Bestuurlijke Aanpak HennepteeltWaterweg ondertekend door de gemeenten Schiedam,Vlaardingen, Maassluis, de politie, het Openbaar Ministerie,het energiebedrijf Stedin, de brandweer en woningcorporaties.In 2010 zijn 76 hennepkwekerijen ontmanteld,waarvan 61 bestuursrechtelijk. Hiermee is de doelstellingvan het ontmantelen van vijftig hennepkwekerijen gehaald.Van de ontmantelingskosten is reeds 37% verhaald op dehenneptelers. Dat betekent dat van de € 46.000 in rekeninggebrachte euro’s tot op heden € 17.000 is ontvangen.Doelstelling 6: Persoonsgerichte aanpak bevorderen• Veiligheidshuis Waterweg Noord – Eind 2009 werd inSchiedam het veiligheidshuis Waterweg Noord geopend.Dit gebeurde in samenwerking met politie, justitie, reclasseringen de gemeenten Vlaardingen en Maassluis. HetVeiligheidshuis is een faciliteit voor ketensamenwerking inbestaande veiligheidsthema´s. Daarbij staat steeds een persoonsgerichteaanpak centraal. Het Veiligheidshuis voorzietin een behoefte om gezamenlijk veiligheidsproblemenProgrammaREKENing 101

aan te pakken door een integrale aanpak in de gehele keten;van pro-actie en preventie tot repressie en nazorg. EenVeiligheidshuis is het coördinatie- en schakelpunt tussende verschillende (keten)partijen. Het gaat in het Veiligheidshuismet name om het meer samenhangend en beterafgestemd uitvoeren van bestaande taken op gebied van degekozen thema’s:• Aanpak van huiselijk geweld;• Bieden van nazorg aan ex-gedetineerden en veelplegers;• Aanpak van risicojeugd.Door de persoonsgerichte preventieve en repressieve zorg,straf en nazorg op elkaar af te stemmen, wordt de kans datiemand terugvalt, verkleind. Naast dit maatwerk, waarbijde persoon in kwestie gebaat is, draagt de samenwerkingertoe bij dat de ervaren overlast en criminaliteit in de directeomgeving eveneens zal verminderen.Criminoloog en onderzoeker Peter Nelissen voerde onderzoekuit naar de effectiviteit en werkwijze van de Veiligheidshuizenin Limburg. Daaruit blijkt een belangrijkemeerwaarde en een aangetoond causaal verband tussen deinspanningen en de vermindering van problematiek en recidivevan cliënten. De uitkomsten van het onderzoek wijzenop een betekenisvol recidiveverminderend effect vanhet veiligheidshuisprogramma.Zet men de maatschappelijke kosten van de criminaliteit,die wordt voorkomen door het Veiligheidshuis, af tegen deinvesteringen in het Veiligheidshuis, dan resulteert een positiefkosten-batenratio. ‘Elke euro die wordt geïnvesteerdin de aanpak van zeer actieve veelplegers betaalt zich terugin een kostenbesparing voor de maatschappij van ruimdrie euro.’• Nazorg ex-gedetineerden en veelplegers• Ex-gedetineerdenVanaf 2010 biedt de gemeente nazorg aan alle ex-gedetineerdendie uit detentie terugkeren naar hun woonplaatsSchiedam. In 2010 betrof het 190 ex-gedetineerden. Nietalle ex-gedetineerden hebben een hulpvraag. Vaak gaat hetom kortgestraften. Ongeveer de helft van de ex-gedetineerdenheeft een hulpvraag op het gebied van Werk en Inkomen,Woonruimte, ID-bewijs, enzovoort.• VeelplegersBinnen het Veiligheidshuis Waterweg Noord wordt samengewerktom veelplegers aan te pakken. Schiedam pakt dezedoelgroep al sinds 2007 aan en vanaf 2009 vindt dit plaatsvanuit het Veiligheidshuis. Maassluis en Vlaardingen hebbenzich in 2010 hierbij aangesloten. Voor de aanpak vanveelplegers binnen het Veiligheidshuis Waterweg Noordworden in 2010 de volgende operationele doelstellingengehanteerd:• De gemeenten Vlaardingen en Maassluis participerenin het casusoverleg veelplegers eind 2010;• 75% van de veelplegers in de Waterweg Noord-regiokrijgt correctieve nazorg aangeboden;• In 20% van de gevallen leidt dit tot resocialisatie zonderrecidive;• Bij zorgmijdende notoire recidivisten volgt toeleidingnaar justitiële trajecten (Inrichting Stelselmatige DadersISD traject).Inmiddels is de eerste doelstelling gehaald. Voor de tweededoelstelling werd in december 2010 een ‘foto’ genomenvan de destijds bekende populatie veelplegers in Schiedam.Ook werd getoetst of de doelstelling – correctieve nazorgvoor 75% van de veelplegers – werd gehaald. Hieruit bleekdat 66% van de Schiedamse veelplegers – een continufluctuerende doelgroep qua samenstelling – nazorg kreegaangeboden. 70% van deze veelplegers heeft niet gerecidiveerd.Daarmee is de doelstelling van 20% ruimschootsgehaald. De toeleiding naar justitiële trajecten van zorgmijdendenotoire recidivisten is een continu aandachtspunt bijde aanpak.• Aanpak Huiselijk Geweld (CWP) – In de Waterweg-gemeentenis er een gemeenschappelijk beleid op gebiedvan huiselijk geweld. Het beleidsplan ‘Aanpak huiselijkgeweld NWN’, is vastgesteld door de Gemeenteraad op23 september 2010. Daarin is speciale aandacht voor deSchiedamse pilot Ouderenmishandeling. In 2010 is eenconsultatienetwerk opgericht en opgeleid en is begonnenmet het behandelen van casuïstiek. In 2011 wordt de pilotafgerond.Eind 2010 is het project Raak gestart, met speciale aandachtvoor kindermishandeling en de invoering van de meldcodeHuiselijk Geweld. In 2010 ontving het steunpunt huiselijkgeweld 295 meldingen uit Schiedam. De wijken Oost, enNieuwland sprongen daarbij in het oog. Respectievelijk 20en 22% van de meldingen kwam uit deze wijken. Binnenhet Veiligheidshuis wordt tevens aandacht besteed aan depersoonsgerichte aanpak op gebied van huiselijk geweld.De ketensamenwerking op het gebied van huiselijk geweldin het Veiligheidshuis Waterweg Noord wil recidive terugdringenmet 10%. Het gaat hierbij om gevallen van huiselijkgeweld die bekend zijn bij het Steunpunt HuiselijkGeweld. Daarnaast wil de ketensamenwerking het aantalgevallen van huiselijk geweld, waarbij het geweld langerdan een halfjaar aanhoudt, met 10% verminderen. In het102

plan van aanpak Veiligheidshuis is daarnaast een operationeledoelstelling opgenomen om huiselijk geweld aan tepakken. Deze doelstelling om eind 2010 een regie-overleghuiselijk geweld te realiseren, is behaald. Per november2010 is het regie-overleg Huiselijk Geweld operationeel.Hierin wordt alle casuïstiek doorgenomen waarbij sprakeis van samenloop tussen strafrecht, bestuursrecht en hulpverleninginzet.In het overleg participeren Openbaar Ministerie,reclassering, steunpunt Huiselijk Geweld en VeiligheidshuisWaterweg Noord.• Aanpak risicojongeren, jeugdige ex-gedetineerden en nazorgjeugdige veelplegers – De gemeente wil de aanpakvan risicojeugd binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin(CJG) en het Veiligheidshuis op elkaar aansluiten, waardoorde ambitie ‘één gezin, één plan’ meer gestalte krijgt. Zo’nkoppeling geeft tevens ruimte voor een goede inbeddingvan het Jeugd Interventie Team en de aanpak van problematischejeugdgroepen (Beke-aanpak) in het Veiligheidshuis.Uit oogpunt van effectiviteit en efficiency is onderzochtof en op welke termijn de bestaande casusoverleggengerelateerd aan veiligheid, kunnen worden geïntegreerdin de structuur van het Veiligheidshuis Waterweg Noord.Het gaat om de casusoverleggen het Gemeentelijk OverlegSluitende Aanpak (GOSA), het Justitieel Casus Overleg(JCO) en – als er behoefte aan is – een casusoverleg voorrisicojeugd tussen twaalf en achttien jaar. Er worden 173risicojongeren gevolgd via het cliëntvolgsysteem.In 2010 is (regionaal) een start gemaakt met een nieuwcasusoverleg risicojongeren tussen twaalf en achttien jaar.Het Veiligheidshuis Waterweg Noord was daarbij een pilotgebiedin de regio Rotterdam-Rijnmond. Naar verwachtinggaat dit casusoverleg in het eerste kwartaal van 2011 vanstart. Het JCO is in 2010 nog niet gestart in het Veiligheidshuisvanwege automatiseringsproblemen bij de politie. Ditzal, naar verwachting, in het eerste kwartaal 2011 verholpenzijn.Met ingang van 2009 zijn naast deze activiteiten ook nieuweactiviteiten ondernomen om de doelstelling te behalen. Hetbetreft:• Doorbetaling huur gedetineerden – Eind 2008 besloot hetCollege om, onder strikte voorwaarden, tijdens detentie devaste lasten door te betalen. In 2010 werd twaalf maal eenberoep gedaan op de regeling. Vier maal werd het verzoekgehonoreerd. In totaal is veertien maanden huur doorbetaaldmet een totaalbedrag van € 4.391,36.• Aanpak overlastgevende personen – Sinds het tweedekwartaal van 2009 worden overlastgevende personen geadopteerddoor één van de crisismanagers. Contacten tussenoverlastgever en gemeente lopen via de crisismanager.De crisismanagers bezochten in 2010 een aantal overlastgevendepersonen, die bestuurders en gemeenteambtenarenhebben bedreigd, overlast in de buurten veroorzaaktenof anderszins in dit kader in beeld kwamen.3.3 Doelrealisatie: kengetallenVeiligheidsindex SchiedamDe tabel Effect- en prestatie-indicatoren werd met ingang van2010 omgezet naar de Veiligheidsindex Schiedam. In de Jaarrekening2009 is deze omzetting ingezet en door de Gemeenteraadvastgesteld. De veiligheidsindex bestaat voor 50%uit objectieve gegevens, verdeeld over politiecijfers (25%),Irado (18,75%) en brandweer (6,25%). De andere helft vande veiligheidsindex bestaat uit subjectieve gegevens (GSBindicatoren,Veiligheidsmonitor).Omschrijving E/P* Bron Nulmeting07/08Werkelijkewaarde 08/09Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 09/10Schiedam moet merkbaar veiliger worden E Veiligheidsindex 6,4 6,4 6,5 6,4ProgrammaREKENing 103

ToelichtingTabel opbouw Schiedamse VeiligheidsindexClusters Aspecten BronObjectieve veiligheid Diefstal Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen, autodiefstal,Politie Rotterdam-Rijnmondzakkenrollerij, diefstal uit/vanaf overigevoertuigen(Woning)inbraak Woninginbraak, inbraak in schuren, Politie Rotterdam-Rijnmondgarages, bergingen, en dergelijkeGeweldBedreiging, mishandeling, straatroof, Politie Rotterdam-Rijnmondaanranding, verkrachtingVernielingVernieling (van zowel publiek als privaat Politie Rotterdam-Rijnmondeigendom)Schoon en Heel Alle meldingen over de openbare ruimte IradoKleine buitenbranden Alle meldingen over kleine buitenbranden BrandweerSubjectieve veiligheid Verloedering Bekladden van muren en/of gebouwen, GSB-indicatoren Veiligheidsmonitorrommel op straat, hondenpoep op straat,vernieling van telefooncellen, bus- oftramhokjesOverlastVormen van geluidsoverlast, overlast van GSB-indicatoren Veiligheidsmonitorgroepen jongeren, overlast door omwonendenDreigingDreiging in de buurt, mensen die op straat GSB-indicatoren Veiligheidsmonitorworden lastiggevallen, gewelddelicten,tasjesroof, drugsoverlastVermogensdelicten Fietsendiefstal, diefstal uit auto’s, beschadigingGSB-indicatoren Veiligheidsmonitorof vernieling aan auto’s, inbraak inwoningenSociale cohesieElkaar kennen, met elkaar omgaan, zich GSB-indicatoren Veiligheidsmonitorthuisvoelen in de eigen woonbuurt% nooit onveilig Het aandeel bewoners dat zich in de eigenwoonbuurt nooit onveilig voeltGSB-indicatoren VeiligheidsmonitorVergelijkingenOmdat het objectieve deel van de Schiedamse Veiligheidsindexis gebaseerd op de landelijke Gemeentelijke Veiligheidsindex,kan de feitelijke criminaliteit in Schiedam worden vergelekenmet die van alle 431 deelnemende gemeenten.Het gemiddelde veiligheidsniveau in alle gemeenten is in2004 gelijk gesteld aan 100 (= de benchmark). Van elkegemeente is vervolgens voor 2004 en 2007 een indexscoreberekend. Die kan hoger of lager bedragen dan 100, al naargelang het veiligheidsniveau in dat jaar boven of beneden debenchmark ligt. Voor 2009 (en verder) is een landelijke vergelijkingnog steeds niet mogelijk, omdat een betrouwbareactualisatie van de politiegegevens op zich laat wachten. Ditis bij het ministerie van Veiligheid en Justitie aangegeven.Tabel veiligheidsniveauGemeentelijke Veiligheidsindex: totaalindex 2004 2007 Verschil 2004-2007 in %Schiedam 164 141 -14%Gemeenten tussen 50.000-100.000 inwoners 144 137 -5%Landelijk gemiddelde 100 98 -2%104

De ontwikkeling van de vier clusters van feitelijke criminaliteit– diefstal, woninginbraak, geweld en vernieling – zijn inde volgende tabellen weergegeven. Hoe lager de score, des tebeter de situatie is.Gemeentelijke Veiligheidsindex: Cluster diefstal 2004 2007 Verschil 2004-2007 in %Schiedam 152 117 -23%Gemeenten tussen 50.000-100.000 inwoners 137 107 -22%Landelijk gemiddelde 100 78 -22%Gemeentelijke Veiligheidsindex: Cluster woninginbraak 2004 2007 Verschil 2004-2007 in %Schiedam 235 125 -47%Gemeenten tussen 50.000-100.000 inwoners 145 123 -15%Landelijk gemiddelde 100 92 -8%Gemeentelijke Veiligheidsindex: Cluster geweld 2004 2007 Verschil 2004-2007 in %Schiedam 178 198 +11%Gemeenten tussen 50.000-100.000 inwoners 160 168 +5%Landelijk gemiddelde 100 108 +8%Gemeentelijke Veiligheidsindex: Cluster vernieling 2004 2007 Verschil 2004-2007 in %Schiedam 91 123 +35%Gemeenten tussen 50.000-100.000 inwoners 136 149 +10%Landelijk gemiddelde 100 115 +15%In het Beleidsplan Veiligheid 2008-2011 zijn diverse doelstellingenopgenomen. Veel doelstellingen zijn slechts op deperceptie van de inwoners gebaseerd. Juist een oordeel vanburgers over (on)veiligheid is moeilijk te beïnvloeden. In hetalgemeen blijkt dat de subjectieve onveiligheid de objectievevolgt. In lijn daarmee is de overtuiging dat het lokale integraleveiligheidsbeleid, dat effectief de criminaliteit waarvanburgers last hebben terugdringt, uiteindelijk ook zal bijdragenaan een vermindering van de onveiligheidsgevoelens.ProgrammaREKENing 105

4. Beleidsonderdeel Wijkgerichte sociale veiligheid4.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Wijkgerichte sociale veiligheidBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Centrum stabiliseert of verbetertbinnen de huidige categorie inde veiligheidsindex en blijft eenbedreigde wijk.1.1 Wijkgerichte inzet LBB in Centrum;1.2 Veilig ondernemen Nieuwe Passage inCentrum;1.3 Kwaliteitsmeter Veilig uitgaan.Wijkgerichtesociale veiligheid2. Oost en Nieuwland verbeterenin 2011 een categorie in deveiligheidsindex en verbeterenvan bedreigde wijken naaraandachtswijken.3. West, Groenoord en Kethelstabiliseren of verbeterenbinnen de huidige categorie vande veiligheidsindex en blijvenaandachtswijken.2.1 Wijkgerichte inzet in Oost enNieuwland;2.2 Veilige woonomgeving de Singel inOost;2.3 Bestuurlijke aanpak illegalehennepteelt in Oost;2.4 Inzet interventieteams in Oost;2.5 Keurmerk Veilige Woonomgeving Nolenslaanen omstreken in Nieuwland;2.6 De Buurt Bestuurt Oost en Nieuwland;2.7 Aanpak overlast Mrg Nolenslaan;2.8 Watch Out.3.1 Wijkgerichte inzet in West, Groenoord,Kethel;3.2 Veilig ondernemen Hof van Spaland inKethel;3.3 De Buurt Bestuurt in West en Kethel;3.4 Buurtpreventie Groenoord;3.5 Aanpak problematische jeugdgroepGroenoord.4. Zuid, Woudhoek en Spaland/Sveaparken stabiliseren ofverbeteren binnen de huidigecategorie in de veiligheidsindex enblijven (redelijk) veilige wijken.4.1 Wijkgerichte inzet LBB Zuid,Woudhoek en Spaland/Sveaparken;4.2 Integraal actieprogramma Krona/Malmö;4.3 Meerjarige zomeraanpak jeugdGorzen.106

4.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Centrum stabiliseert of verbetert binnende huidige categorie in de veiligheidsindex en blijft eenbedreigde wijk• Centrum – De wijkgerichte inzet van de LBB bedroeg9.824 uur. Dit is exclusief het aantal uren dat voor de handhavingvan de parkeerverordening is ingezet. Het projectDe Buurt Bestuurt heeft in 2010 niet in de wijk Centrumplaatsgevonden, omdat daarvoor te weinig verzoeken warenbinnengekomen. Het convenant Veilig OndernemenNieuwe Passage (getekend op 1 november 2008) werd in2010 door de ondernemers, beheerder, politie, brandweeren de gemeente onderhouden. Het actieprogramma werduitgevoerd. In de Nieuwe Passage en in de rest van Schiedam-centrumis veel inzet gepleegd om overvallen tegen tegaan, nadat deze vorm van criminaliteit was gestegen.Vanuit de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan wordt het projectuitgevoerd om de veiligheid van uitgaanspubliek en horecamedewerkersin het centrum van Schiedam te verbeteren.Doelstelling 2: Oost en Nieuwland verbeteren een categoriein de veiligheidsindex en verbeteren van bedreigdewijken naar aandachtswijken in 2011• Oost – In 2010 zijn 21 hennepkwekerijen ontmanteld in dewijk Oost. Het interventieteam bezocht 71 panden in hetkader van de aanpak van woonoverlast.De wijkgerichte inzet van de LBB bedroeg 5.326 uur. Dezeinzet is inclusief de 180 uur van het project De Buurt Bestuurt.Deze uren kunnen de wijkbewoners zelf benuttenvoor de door hen gewenste onderwerpen. Het gaat vooralom de aanpak van hondenpoep, parkeergedrag, verkeersgedragbij scholen, vervuiling en jeugdoverlast. Met nameoverbewoning en de daaraan gerelateerde parkeerdruk spelensterk in deze wijk.• Nieuwland – Om de overlast van Antilianen in de Mgr.Nolenslaan te verminderen, is het in 2009 opgestelde actieprogrammain 2010 verder uitgevoerd. In dit actieprogrammawerken gemeenten, politie, Woonplus, ondernemers,de winkelstraatmanager en de buurtagent samen. Erzijn preventieve en repressieve acties ingezet. Een inloopis onderdeel van een meersporenbeleid om de overlast teverminderen die deze groep op en rond de Mgr. Nolenslaanheeft veroorzaakt. Hierbij zijn mensen met hun specifiekeproblematiek gericht doorverwezen. Ook heeft onder andereBouwman GGZ thematische voorlichting gegeven inhet kader van verslavingsproblematiek. Andere mogelijkheden,zoals deelname vanuit werk en inkomen en formulierenbrigade,zijn en worden ook ingezet. Bij de aanvangvan het project waren zestien deelnemers werkeloos. Inmiddelshebben elf van hen een baan gevonden (een positiefresultaat van 70%). Zeventien deelnemers zijn inmiddelsaangemeld bij Maatschappelijke DienstverleningNieuwe Waterweg en dertien van hen nemen inmiddelsdeel aan een succesvol verlopend traject. Meerdere deelnemersdoen inmiddels mee met het project buurtpreventieen meerdere deelnemers worden intensief begeleid in hetkader van de veelplegersaanpak. De wijkgerichte inzet inde wijk Nieuwland bedroeg 4.753 uur in 2010. Dit is inclusiefde uitvoering van het project De Buurt Bestuurt indeze wijk, maar exclusief de inzet van de toezichthoudersvan het project WatchOut. Indien deze uren worden meegerekend,bedraagt het aantal uren wijkgerichte inzet inNieuwland 22.225 uur. Het Cruijffcourt op de Parkweg ende Mgr. Nolenslaan waren de grootste aandachtsgebieden.Doelstelling 3: West, Groenoord en Kethel stabiliserenof verbeteren binnen de huidige categorie van de veiligheidsindexen blijven aandachtswijken.• West – De wijkgerichte inzet van de LBB was 4.522 uur.De inwoners klaagden het meest over de overlast van hondenpoep,de overlast van overbewoning en de vervuilingin de wijk. Tijdens de surveillances besteedde de LBB hierextra aandacht aan.• Groenoord – In 2010 is een totaal van 5.473 uur aan wijkgerichteinzet van de LBB gerealiseerd. Dit is exclusief de180 uur voor het project De Buurt Bestuurt in deze wijk.In het wijkoverleg is de inzet bepaald op overlast vanhondenpoep, parkeergedrag, verkeersgedrag bij scholen,vervuiling en jeugdoverlast. Met name jeugdoverlast envervuiling speelde in deze wijk sterk. In Groenoord warendrie buurtpreventieteam actief, te weten Sibeliusplein,Bachplein en Schubertplein. Op het Schubertplein is hetteam gestopt en op het Bachplein is het aantal leden sterkgedaald. De gemeente tracht deze teams te versterken enverder uit te breiden. Er is in het kader van de aanpak vanproblematische jongerengroepen één jeugdgroep geprioriteerdvoor de Beke-aanpak, namelijk de groep ‘de BlauweBrug’. Het actieprogramma Blauwe Brug is sinds oktober2010 in uitvoering.• Kethel – De wijkgerichte inzet van de LBB in SchiedamNoord, waartoe Kethel behoort, was 5.473 uur. De wijkgerichteinzet is inclusief de 180 uur van het project De BuurtBestuurt.. In de wijk Kethel is de meeste tijd besteed aanProgrammaREKENing 107

estrijding van overlast van de jeugd bij de Schiedamsewegen het bedrijventerrein Kethelvaart en aan bestrijding vanoverlast door hondenpoep. In het Hof van Spaland is onderandere aandacht besteed aan het voorkomen van overvallen.Het convenant Veilig Ondernemen Hof van Spaland– getekend 7 november 2009 – is door ondernemers, debeheerder van het Hof van Spaland, politie, brandweer ende gemeente onderhouden. Daarnaast wordt het actieprogrammauitgevoerd. Het Keurmerk Veilig ondernemen opindustrieterrein in de Spaanse Polder kende in 2010 veelproblemen. Het contact en de samenwerking met de gemeenteRotterdam en de ondernemers is moeizaam verlopen.In het eerste kwartaal van 2011 komt er een nieuweopzet met ondersteuning van het Midden- en Kleinbedrijf.Doelstelling 4: Zuid, Woudhoek en Spaland/Sveaparkenstabiliseren of verbeteren binnen de huidige categoriein de veiligheidsindex en blijven (redelijk) veiligewijken.• Spaland/Sveaparken – In het kader van het terugdringenvan (ervaren) jeugdoverlast op en rond Krona/Malmö iseen integraal actieprogramma opgesteld. Daarbij zijn onderandere afspraken gemaakt met politie, BOR, LBB, bewoners(inclusief jongeren) en winkeliers. Er zijn diversefysieke maatregelen genomen. De overlast is verminderd.In december 2010 vond een evaluatie met bewoners en jongerenplaats. Bewoners maken zich zorgen om de mogelijkezondagopening van de supermarkt in Krona. Een deelvan de bewoners is negatief over de genomen maatregelen.Er zijn ergernissen tussen bewoners en jongeren over demanier van elkaar aanspreken, afval en geluidsoverlast.De wijkgerichte inzet van de LBB in Schiedam Noord,waartoe Spaland//Sveaparken behoort, bedroeg 5.473 uur.Met name jeugdoverlast speelde in deze wijk een grote rol,waarbij Krona/Malmö er vooral uitsprong.• Woudhoek – De wijkgerichte inzet van de LBB in SchiedamNoord, waartoe Woudhoek behoort, was 5.473 uur.Naast de repeterende klachten over hondenpoep, vroegenniet echt veel andere onderwerpen de aandacht van deLBB.• Zuid – De wijkgerichte inzet van de LBB was 4.393 uur.Dit is exclusief de inzet voor evenementen als het Maasboulevardfeest.Het actieprogramma Aanpak problematiekjeugdgroep Dwarsplein is afgerond. In Schiedam-Zuid wasde hondenoverlast voornamelijk een probleem. Daarnaastis ook de jeugd rond het Dwarsplein een aandachtspuntgebleven. Na afloop van het actieprogramma in 2009 iser in de zomerperioden dan ook structureel aandacht voorhet Dwarsplein. Ook in 2010 was er aandacht voor de(jeugd)overlast op en rondom het Dwarsplein door de uitvoeringvan het actieprogramma ‘meerjarige zomeraanpakjeugd Gorzen’. In de zomermaanden van 2010 was er ookaandacht voor jeugdoverlast op de Maasboulevard en vooroverlast door barbecueën in het park aan de Maasboulevard.4.3 Doelrealisatie: kengetallenDe gemeente heeft ervoor gekozen om de Schiedamse Veiligheidsindexte gebruiken. Hiermee wordt zichtbaar gemaaktwelke wijken zich op het gebied van leefbaarheid en veiligheidgoed ontwikkelen en welke minder (oftewel een combinatievan objectieve en subjectieve aspecten).Alle objectieve en subjectieve aspecten zijn hiervoor gestandaardiseerd,genormeerd en omgezet naar rapportcijfers.Deze rapportcijfers zijn na weging vervolgens opgeteld engedeeld door het aantal aspecten. Op deze manier is een gemiddeldrapportcijfer voor elke afzonderlijke wijk in Schiedamverkregen. De rapportcijfers worden vervolgens in vijfcategorieën ingedeeld.Indeling categorieën VeiligheidsindexCategorieënRapportcijfersOnveilige wijk Lager dan 4,0Probleemwijk Van 4,0 tot 5,0Bedreigde wijk Van 5,0 tot 6,0Aandachtswijk Van 6,0 tot 7,0Veilige wijk7,0 en hoger108

Voor heel Schiedam en voor de afzonderlijk wijken geeft de Veiligheidsindex de volgende uitkomsten:Tabel Schiedamse Veiligheidsindex Wijkgerichte Sociale veiligheidOmschrijving E/P* Bron Nulmeting07/08Schiedam moet merkbaar veiliger worden E VeiligheidsindexCentrum blijft een bedreigde wijk E VeiligheidsindexOost verbetert van bedreigde wijk naaraandachtswijk in 2011EVeiligheidsindexWest blijft een aandachtswijk in 2011 E VeiligheidsindexZuid blijft een (redelijk) veilige wijk E VeiligheidsindexNieuwland verbetert van bedreigde wijknaar aandachtswijk in 2011EVeiligheidsindexGroenoord blijft een aandachtswijk E VeiligheidsindexKethel blijft een aandachtswijk E VeiligheidsindexWoudhoek blijft een (redelijk) veilige wijk E VeiligheidsindexSpaland/Sveaparken blijft een (redelijk)veilige wijk* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicatorEVeiligheidsindexWerkelijkewaarde 08/09Streefwaarde20106,4 6,4 6,5 6,45,4bedreigde wijk5,8bedreigde wijk6,8aandachtswijk7,1veilige wijk5,9bedreigde wijk6,4aandachtswijk6,1aandachtswijk7,3veilige wijk7,6veilige wijk5,3bedreigde wijk5,8bedreigde wijk6,9aandachtswijk7,0veilige wijk5,9bedreigde wijk6,4aandachtswijk6,4aandachtswijk7,4veilige wijk7,5veilige wijk5,4bedreigde wijk5,9bedreigde wijk6,9aandachtswijk7,1veilige wijk5,9bedreigde wijk6,4aandachtswijk6,1aandachtswijk7,3veilige wijk7,6veilige wijkWerkelijkewaarde 09/105,4bedreigde wijk5,7bedreigde wijk6,9aandachtswijk6,9aandachtswijk6,0aandachtswijk6,7aandachtswijk6,1aandachtswijk7,2veilige wijk7,4veilige wijk4.4 Toelichting op afwijking in kengetallenCentrumMet een stijging van één honderdste punt is het indexcijfervoor het Centrum nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte vanhet voorgaande jaar. Het indexcijfer is gestegen van 5,34 naar5,35. Centrum blijft hiermee een bedreigde wijk.OostNa twee jaar een gelijke index te hebben gescoord, is de veiligheidsindexin Oost in 2010 gedaald. Dit is terug te voerenop een stijging van diefstal en vernielingen (politiecijfers).Ook het aantal meldingen aan Irado is gestegen. Een deelvan deze negatieve ontwikkeling is opgevangen door eenverbetering van de subjectieve veiligheidsgegevens. HoewelOost nog steeds het laagste cijfer van Schiedam heeft op hetgebied van veiligheidsbeleving, is een sterke stijging waarneembaar.WestHet aantal diefstallen en vernielingen (politiecijfers) en demeldingen bij Irado is afgenomen. De veiligheidsbeleving isgelijk gebleven.ZuidZuid was een veilige wijk, maar is in 2010 een aandachtswijkgeworden. In twee cijfers achter de komma laat Zuid een reekszien van 7,06, 7,01 en 6,87. Met name het aantal diefstallen enhet geweld (politiecijfers) zijn in 2010 toegenomen.NieuwlandNieuwland laat een lichte verbetering zien. De wijk was eenbedreigde wijk, maar is in 2010 een aandachtswijk geworden.Het aantal diefstallen en vernielingen zijn afgenomen (politiecijfers),maar de politiecijfers ten aanzien van inbraak blijvenechter slecht. Ook de meldingen aan Irado zijn gestegen.Samen met een sterke stijging van de veiligheidsbeleving levertdit een lichte stijging op van de veiligheidsindex.ProgrammaREKENing 109

GroenoordGroenoord laat een sterke verbetering zien. Met name de politiecijferszijn sterk verbeterd. Het aantal inbraken is sterkgedaald. De veiligheidsbeleving is gelijk gebleven.KethelNa een sterke stijging in het voorgaande jaar is de veiligheidsindexvoor Kethel in 2010 weer teruggezakt tot het niveauvan 2007/2008. Het aantal diefstallen en vernielingenis erg hoog. Het aantal diefstallen is daarbij bijna verdubbeld.Het aantal aangiftes van geweld is constant gebleven.In 2008/2009 was het aantal woninginbraken en meldingenaan Irado laag.WoudhoekIn Woudhoek zijn met name de diefstallen (politiecijfers) verantwoordelijkvoor de daling van de index. Het aantal kleinebuitenbranden is licht gedaald. De meldingen aan Irado zijngelijk gebleven. Ook de veiligheidsbeleving is in Woudhoekgelijk gebleven.Spaland/SveaparkenIn Spaland/Sveaparken stijgt het aantal meldingen bij Iradoen het aantal kleine buitenbranden. Dit veroorzaakt de dalendetrend van de veiligheidsindex.5. Beleidsonderdeel Fysieke veiligheid5.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten Fysieke veiligheidBeleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Adequate brandweerzorg enadequate ambulancezorg.1.1 Continueren deelname aan deveiligheidsregio Rotterdam Rijnmond;1.2 Actief en periodiek monitorenvan de uitvoering van dedienstverleningsovereenkomst tussenSchiedam en de veiligheidsregio.Fysieke veiligheid2. Adequate hulpverlening enbescherming van mensen,dieren, goederen en het milieubij (dreigende) rampen, crises engrootschalige ordeverstoringen.2.1 Het actueel houden van de bestaandecrisisbeheersingsplannen en -afspraken;2.2 Het verder professionaliserenvan de gemeentelijkecrisisbeheersingsorganisatie;2.3 Het continu opleiden, trainen enoefenen (OTO) van werkers in derampenbestrijding;2.4 Communicatie met burgers overrisico’s.110

5.2 Uitgevoerde activiteiten en resultatenDoelstelling 1: Adequate brandweerzorg en ambulancezorg• Veiligheidsregio – Schiedam neemt deel aan de veiligheidsregioRotterdam-Rijnmond. De dienstverleningsovereenkomsttussen Schiedam en de veiligheidsregio wordt actiefgemonitord.Doelstelling 2: Adequate hulpverlening en beschermingvan mensen, dieren, goederen en het milieu bij (dreigende)rampen, crises en grootschalige ordeverstoringen(crisisbeheersing)• Professionalisering – De gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatieis in 2010 verder geprofessionaliseerd. Medewerkersin de rampenbestrijding worden continu Opgeleid,Getraind en geOefend (OTO).• Oefening – de bestuurlijke en ambtelijke organisatie heeftin 2010 tweemaal geoefend.5.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel: effect- en prestatie-indicatoren Fysieke veiligheidOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar 2008)% spoedgevallen waarbij de brandweerbinnen de normtijd (acht minuten)ter plekke is% spoedgevallen waarbij de ambulancebinnen de normtijd (vijftienminuten) ter plekke isMonitoren voortgang uitvoeringDienstverleningsovereenkomst VRRdrie maal per jaar (1)Het aandeel betrokkenen bij alle zeventiendeelplannen crisisbeheersingdat is opgeleidPPPProgrammabegrotingVRR 2009ProgrammabegrotingVRR 2009ProgrammabegrotingVRR 2009Aantal oefeningen crisisbeheersing P OTO en afdelingsplanVeiligheid* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicatorStreefwaarde2010Werkelijkewaarde 201080% 80% 92%90% 90% 94,5%3 3 4P Afdelingsplan Veiligheid 25% 40% 90%2 2 25.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallenDe veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond is overgegaan ophet rapporteren per kwartaal in plaats van éénmaal per viermaanden.ProgrammaREKENing 111

6. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begrotingprimair 2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -11.034 -12.189 -9.701 -11.757 -432Baten 132 703 192 855 -152Resultaat voor bestemming -10.902 -11.486 -9.509 -10.902 -584Toevoeging aan reserves 922 922 1.187 538 384Onttrekking aan reserves 0 0 0 0 0Saldo reservemutaties 922 922 1.187 538 384Resultaat na bestemming -9.980 -10.564 -8.321 -10.365 -1997. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieVeiligheidBatenDe hogere baten zijn toe te schrijven aan in rekening gebrachte ontmantelingskosten ter zake van de ontruiming vanhennepkwekerijen.Bedragx € 1.000100LastenOpenbare orde en veiligheidIn 2010 zijn deze ISV-middelen nog niet gebruikt. De onderhavige ISV-middelen zullen de komende jaren (tot en met2162014) worden uitgegeven aan de integrale veiligheid- en cameratoezichtprojecten.De lagere lasten zijn toe te schrijven aan lagere kosten van inhuur van derden m.b.t. dag- en nacht beveiliging229in en rond het station Schiedam: de 24-uurs bewaking van Schiedam Centrum is van juni tot en met decemberop de dag overgenomen (9-12) door de LBB.Overige afwijkingen 39Saldo Veiligheid 5848. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductomschrijvingBegroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010(Bedragen x € 1.000)Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo5001 Brandweer -5.384 0 -5.384 -5.260 0 -5.260 -5.384 0 -5.3845002 Openbare orde en veiligheid -6.805 703 -6.102 -4.441 192 -4.248 -6.373 855 -5.518Resultaat voor bestemming -12.189 703 -11.486 -9.701 192 -9.509 -11.757 855 -10.9025999 Mutaties reserves 0 922 922 0 1.187 1.187 0 538 538Resultaat na bestemming -12.189 1.625 -10.564 -9.701 1.380 -8.321 -11.757 1.393 -10.365112

ProgrammaREKENing 113

Woonmilieu1. DoelstellingDe gemeente Schiedam wil met het programma Woonmilieu,in overleg met partners in de stad, beleid ontwikkelen en uitvoerendat gericht is op het creëren van een evenwichtige enkwalitatieve woningvoorraad in een optimale woonomgeving.Variërend van monumenten tot en met moderne architectuurin een sterk verstedelijkte, ruime en groene omgeving.Daarnaast wil het programma Woonmilieu goede conditiesscheppen om dit beleid te kunnen uitvoeren.SpeerpuntenProgramma Woonmilieu• Omgevingsvergunning• Verbeteren luchtkwaliteit• Realiseren van nieuwbouwwoningen• Wijkactieplan Nieuwland• Verbeteren van particuliere woningen• KlimaatbeleidAlgemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenHet programma Woonmilieu streeftnaar een beleid dat gericht is op hetcreëren van een evenwichtige enkwalitatieve woningvoorraad in eenoptimale woonomgeving.Deze woonomgeving varieertvan monumenten tot en metmoderne architectuur, in een sterkverstedelijkte, ruime en groeneomgeving. Daarnaast wil hetprogramma Woonmilieu goedecondities scheppen om dit beleid tekunnen uitvoeren.WonenMonumenten1. Een gevarieerde, evenwichtigeen kwalitatief hoogwaardigewoningvoorraad voor alle inwoners;2. Realisatie 2300 nieuwbouwwoningenvoor 2010 (woningbouwafspraken tot2010 met de Stadsregio Rotterdam);3. Sturen en bewaken van hetInvesteringsbudget StedelijkeVernieuwing;4. Een rechtvaardige en evenwichtigewoonruimteverdeling;5. Een verbeterd bestand van particulierewoningen (casco en fundering);6. De woningen in de binnenstadverbeteren en het wonen boven winkelswordt bevorderd (dit is onderdeel vanhet project ‘Werk aan de Winkel’);7. Handhaving in de gebouwde omgeving.1. Een nauwere relatie tussen monumentenbeleiden ruimtelijk ordeningsbeleidbewerkstelligen: meer aandacht voorintegrale kwaliteitszorg, met name metbetrekking tot beschermd stadsgezicht.2. Een accuraat monumentenbestandwaarbij ook aandacht is voor waardevollebebouwing die niet de officiële statusvan monument heeft en dewederopbouwarchitectuur(inclusief naoorlogse wijken).3. Een goed gerestaureerd monumentenbestand,waarbij uiteindelijk in detoekomst een verschuiving kanplaatsvinden van restauratie naarinstandhouding.114

Programma Woonmilieu (vervolg)Algemene doelstelling Beleidsonderdelen DoelstellingenHet programma Woonmilieu streeftnaar een beleid dat gericht is op hetcreëren van een evenwichtige enkwalitatieve woningvoorraad in eenoptimale woonomgeving.Deze woonomgeving varieertvan monumenten tot en metmoderne architectuur, in een sterkverstedelijkte, ruime en groeneomgeving. Daarnaast wil hetprogramma Woonmilieu goedecondities scheppen om dit beleid tekunnen uitvoeren.Milieu1. Verbeterde luchtkwaliteit.2. Schone woonomgeving.3. Duurzame woonomgeving.2. Context en achtergrond2.1 Landelijke ontwikkelingenOmgevingsvergunningDe Wet algemene bepalingen omgevingsrecht moet het mogelijkmaken dat verschillende vergunningen, ontheffingenen andere toestemmingsvereisten voor wonen, ruimte en milieuworden samengevoegd tot één omgevingsvergunning.De wet is in werking getreden op 1 oktober 2010.De gedachte achter de omgevingsvergunning is dat een initiatiefnemervoor een bepaalde ontwikkeling slechts één vergunninghoeft aan te vragen, één besluit krijgt voor alle activiteitenen eenmaal de bezwaar- en beroepsprocedure hoeftte doorlopen. In het kader van het Masterplan dienstverleningis in 2009 een externe projectleider aangesteld om de omgevingsvergunningop een juiste wijze organisatorisch in terichten. Er is hard gewerkt aan het op orde krijgen van ICTsystemenen werkprocessen. Ook is een begin gemaakt methet ontwikkelen van een integraal handhavingsbeleid. De externeprojectleider is inmiddels vertrokken. Het zwaartepuntvan de werkzaamheden vindt plaats bij de afdeling Vergunningen,Handhaving en Geo-informatie.Wet- en regelgeving luchtkwaliteitDe belangrijkste wet- en regelgeving voor luchtkwaliteit isvanaf 15 november 2007 vastgelegd in de Wet tot wijzigingvan de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen). De wet iséén van de maatregelen die de overheid heeft getroffen omde negatieve effecten op de volksgezondheid als gevolg vante hoge niveaus van luchtverontreiniging aan te pakken enom mogelijkheden te creëren voor ruimtelijke ontwikkeling(ondanks de overschrijdingen van de Europese grenswaardenvoor luchtkwaliteit).In de wet zijn onder andere regels en grenswaarden opgenomenvoor zwaveldioxide, stikstofdioxide en stikstofoxiden,zwevende deeltjes, lood, koolmonoxide en benzeen. De wetkent verder:• Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit(NSL) – Dit is de kern van de Wet luchtkwaliteit. Het NSLis een bundeling van alle gebiedsgerichte programma’s(waaronder het actieplan luchtkwaliteit van de StadsregioRotterdam en de gemeente Schiedam) en alle rijksmaatregelenom de luchtkwaliteit te verbeteren. Het NSL bevatalle maatregelen die de luchtkwaliteit verbeteren en alleruimtelijke ontwikkelingen die de luchtkwaliteit in betekenendemate verslechteren;• AMvB en Regeling niet in betekende mate (NIBM) – De Wetluchtkwaliteit onderscheidt grote en kleine ruimtelijke projecten.Kleine projecten vallen onder de Regeling Niet InBetekenende Mate (NIBM). Deze projecten kunnen zondertoetsing aan de grenswaarden voor het aspect luchtkwaliteituitgevoerd worden. Ook als het bevoegd gezag op eenandere wijze, bijvoorbeeld door berekeningen, aannemelijkkan maken dat het geplande project NIBM bijdraagt,kan toetsing van de luchtkwaliteit achterwege blijven. Uithet oogpunt van een goede ruimtelijke ordening moet welworden bekeken of het realiseren van het plan met betrekkingtot de luchtkwaliteit op die locatie gewenst is.• AMvB gevoelige bestemmingen – Op 16 januari 2009 isde AMvB gevoelige bestemmingen in werking getreden.Deze heeft betrekking op nieuw te bouwen gebouwen enals er sprake is van uitbreiding van een bestaande gevoe-ProgrammaREKENing 115

lige bestemming. Gevoelige bestemmingen zijn onderwijsinstellingenaan minderjarigen, kinderopvang, verzorgingstehuizen,verpleegtehuizen en bejaardentehuizen.Als een bestuursorgaan een besluit wil nemen over eengevoelige bestemming binnen 300 meter van een rijkswegof binnen vijftig meter van een provinciale weg, moet hetbestuursorgaan onderzoeken of op die locatie sprake is vaneen (dreigende) overschrijding van de grenswaarden vanPM10 en/of NO2. Het bestuursorgaan moet – binnen decontext van het beginsel van een goede ruimtelijke ordening– afwegen of de gevoelige bestemming verantwoordis binnen de zones.2.2 Regionale ontwikkelingenLuchtkwaliteitIn het kader van de verbetering van de luchtkwaliteit werktde gemeente Schiedam met de Stadsregio. Het regionale actieplanLuchtkwaliteit is de basis voor het gemeentelijke actieplanLuchtkwaliteit.Duurzame woonomgevingIn de Stadsregio zijn afspraken gemaakt om in 2025 veertigprocent CO 2-reductie te behalen ten opzichte van het percentageuit 1990. Dit is de landelijke doelstelling, vermeerderdmet een kwart, vanwege de voordelen van regionale samenwerking.Met een aantal gemeenten in de regio werkt Schiedam samenin een digitaal energieloket.Verstedelijkingsafspraken 2010-2020In maart 2008 gaf de Stadsregio met het Bidboek Verstedelijkingsafspraken2010-2020 (‘De eerste steen’) de aftrapvoor een brede discussie met de partners in de regio, met deprovincie en met het Rijk. In september 2009 verscheen deContourennota Verstedelijkingsafspraken 2010-2020.Sinds maart 2008 heeft zich een aantal veranderingen voorgedaandie direct van invloed zijn op de verstedelijkingsafspraken.De belangrijkste veranderingen zijn de crisis op dewoningmarkt en de sanering van rijksgelden voor ruimtelijkeontwikkeling. De Contourennota analyseert de nieuwe situatieen bevat een voorstel voor een nieuw type afsprakentussen de Stadsregio en de betrokken gemeenten. De nieuwesituatie heeft bovendien geleid tot een wijziging in het tijdpadvan de verstedelijkingsafspraken.2.3 Lokale ontwikkelingenWoonbeleid• Beleidsnota Wonen – Het woonbeleid voor de periode tot2010 is vastgelegd in de beleidsnota Wonen (‘Contourenvoor aantrekkelijk wonen in Schiedam’, vastgesteld in mei2003). Op grond van het CollegeWerkProgramma is dezebeleidsnota herijkt. De herijking is verwerkt in het ‘Volkshuisvestingplan2008-2010’, (vastgesteld april 2008). Hetwoonbeleid uit de beleidsnota Wonen – namelijk meereengezinswoningen en meer eigen woningbezit – en hetGrotestedenbeleid blijven het uitgangspunt in het Volkshuisvestingplan.• Volkshuisvestingsplan – In het Volkshuisvestingsplan2008-2010 is ook meer aandacht voor de particuliere woningvoorraad.Er is nieuw beleid ontwikkeld om overbewoningtegen te gaan. Om de kamerverhuur van zelfstandigewoonruimte te beperken en te reguleren is een onttrekkingsvergunningingevoerd op grond van de HuisvestingsverordeningStadsregio Rotterdam 2006 . Deze maatregelis ingesteld in het kader van het project Overbewoning enbeoogt de overlast van kamerverhuur aan met name tijdelijkearbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa terugte dringen.Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing tot en met20092009 was een belangrijk jaar voor het ISV. Niet alleen werdISV2 (2005 tot en met 2009) eind 2009 afgesloten, maar deGemeenteraad stelde eind 2009 ook een Meerjaren Ontwikkelingsprogrammavast voor 2010 tot en met 2014 (MOP3),inclusief een uitvoeringsprogramma ISV voor dezelfde periode.Wijkactieplan en Charter Nieuwland• Wijkactieplan en wonen – De gemeente Schiedam en dewoningcorporatie Woonplus hebben in het kader van de 40-wijkenaanpak van ex-minister Vogelaar een overeenkomstgesloten over de wijkaanpak in Nieuwland. Beide partnerswillen van Nieuwland een prachtwijk maken. Daarmeebouwen ze voort op een gemeenschappelijke aanpak, diein 2001 in gang is gezet.De overeenkomst versterkt deze aanpak. Ook geeft deovereenkomst extra impulsen aan de zorg voor structureleverbetering voor de bewoners. De nieuwe aanpak verbetertde woonkwaliteit en de veiligheid, en geeft een belangrijkeimpuls aan onderwijs, werkgelegenheid en het samenleven.116

Nieuwland zal er straks beter uitspringen. Niet alleen omdatde woningen onder handen worden genomen, maar ookde woonomgeving. De bewoners van Nieuwland zullen eenbelangrijke stem hebben bij het vormgeven van de diverseactiviteiten.• Charter en wonen – De gezamenlijke ambitie van het kabineten de gemeente Schiedam, die nu is vastgelegd ineen Charter (ondertekend in juli 2008), heeft betrekking opeen periode van tien jaar (2008-2017). De uitvoering vanhet wijkactieplan Nieuwland moet in 2017 tot het volgendebeeld leiden:• Een levendige wijk waar het prettig wonen en vertoevenis (de resultaten van de laatste bewonersonderzoekenlaten een voorzichtig stijgende lijn zien). De wijk kenteveneens een veelzijdige samenstelling, zowel qua buurten woningen als qua bewoners;• De waardering van de bewoners voor de kwaliteit vanhet wonen, de leefbaarheid en de veiligheid is in 2017beduidend hoger: minstens op het niveau van het stedelijkgemiddelde. Bewoners zijn tevreden over de kwaliteitvan hun woning en woonomgeving. Ze zijn actiefbetrokken bij hun wijk. Er is een stevig netwerk van samenhangendeorganisaties.Schiedam zal ultimo 2011 aangeven welke concrete resultatendan zijn behaald, en waarop het wijkactieplan voor dedaarop volgende uitvoeringsperiode eventueel is bijgesteld.MonumentenIn de door de Gemeenteraad vastgestelde beleidsnota ‘Monumenten2008-2012’ en het hieraan gekoppelde ‘UitvoeringsprogrammaMonumenten 2008-2012’ zijn onder andere beleidsvoornemensgeformuleerd ten aanzien van de benuttingvan cultuurhistorie bij ruimtelijke ontwikkelingen. Op dezewijze wordt de identiteit van de leefomgeving versterkt.In 2010 is de architectuur en stedenbouw uit de Wederopbouwperiodein Schiedam geïnventariseerd. De onderzoekengeven een goed beeld van de betekenis van de Wederopbouwperiodein Schiedam.In 2010 heeft de afdeling Stedelijke Ontwikkeling, ruimtelijkeontwikkeling, vastgoed en grondzaken een kadernotaopgesteld over de inrichting van de openbare ruimte in debinnenstad (‘Schiedamse binnenstad, kadernota openbareruimte’). De sectie Monumenten heeft hier een bijdrage aangeleverd en heeft in afwachting van het definitieve resultaatde uitwerking van de beleidsnota ‘Beschermd Stadsgezicht’uitgesteld.In 2009 is begonnen met de technische opname van alle gemeentelijkemonumenten in Schiedam. Na een uitgebreidoffertetraject werd het bureau dat de inspecties uitvoerde gecontracteerden werden de pandeigenaren benaderd voor hunmedewerking. De inspecties zijn in 2010 uitgevoerd. Met detechnische opname van de gemeentelijke monumenten wordtvoor de komende jaren de subsidiebehoefte voor restauratiesen onderhoud in beeld gebracht.KlimaatbeleidIn 2008 werd een nulmeting CO 2uitgevoerd. Aan de handvan deze uitkomst is voor de komende jaren de prestatie- eneffectindicatoren bepaald. Dit is gebeurd op basis van dedoelen uit het Klimaatbeleidsplan. Om het jaar worden dezeindicatoren gemeten. Zo kan de voortgang van de uitvoeringvan het klimaatbeleid worden weergegeven.• ‘Cradle to Cradle ® -principe’ – De Gemeenteraad heeft innovember 2007 een motie aangenomen om het ‘Cradle toCradle ® -principe’ op te nemen in het klimaatbeleid 2009-2012. Het klimaatbeleid voor de periode 2009 tot en met2012 is door de Raad vastgesteld op 8 juli 2009, met daarbijeen uitvoeringsprogramma en de extra inzet van tweemaal € 100.000 om Cradle to Cradle ® te implementeren inde gemeente. De extra inzet is gebruikt voor projecten dieals voorbeeld dienen voor het Cradle to Cradle ® -principe,zoals:• De nieuwbouw van scholengemeenschap Schravenlant:• Het revitaliseren van bedrijventerrein Nieuw-Mathenesse;• Het energieonderzoek Stadserf;• Onderzoek naar klimaatneutrale BGS Fokkerstraat;• DUBO-advies over de renovatie van Groenoord;• Het geven van ‘handen en voeten’ aan Cradle to Cradle ® ;• Het ontwikkelen van de digitale rekentool Cradle toCradle ® bouwen versus kosten;• Het opzetten van een nieuwe werkstructuur Cradle toCradle ® bouwen;• Het herontwikkelen van de oude ziekenhuislocatie.ProgrammaREKENing 117

De gemeente Schiedam maakt gebruik van natuurlijke momentenom het Cradle to Cradle ® -principe te introduceren.• Plan van aanpak – De Regioraad heeft in november 2008een plan van aanpak vastgesteld dat inmiddels in uitvoeringis. Het grootste deel van de samenwerkingsprojectenuit de regionale klimaatagenda is al in uitvoering:• Energie in prestatie-afspraken met woningcorporaties;• Energieloket Stadsregio Rotterdam;• Opleggen van rendabele maatregelen aan bedrijven;• Simuleren energiebesparen bij bedrijven;• Aanpak energieverspilling gemeentelijke gebouwen;• Verduurzaming openbare verlichting;• Warmte- en koude netten;• Monitoring;• Communicatie.• Uitvoeringsprogramma – Het klimaatbeleid 2009 tot enmet 2012 is door de Raad vastgesteld op 8 juli 2009, metdaarbij een uitvoeringsprogramma. Genoemd kan worden:voortzetting van het energieloket, energieonderzoek bijparticuliere woningverbetering en het uitvoeren van energieonderzoekenin verband met het energieneutraal makenvan gemeentelijke gebouwen in 2015.Daarnaast is een extra bedrag gereserveerd om het Cradleto Cradle ® -principe in de gemeente te implementeren. Datbedrag wordt ook aangewend voor projecten die als voorbeelddienen voor het Cradle to Cradle ® -principe zoals: eennieuw gebouw voor de scholengemeenschap Schravenlant,het revitaliseren van bedrijventerrein Nieuw-Mathenesseen het herontwikkelen van de oude ziekenhuislocatie.Daarbij wordt gebruikgemaakt van natuurlijke momentenom het principe te introduceren.Het Cradle to Cradle ® -principe kreeg verder vorm in hetnieuwe klimaatbeleid door een extra thema: ‘Schiedam KlimaatNeutraal’. In 2008 is een nulmeting CO 2uitgevoerd.Aan de hand van deze uitkomst zijn voor de komende jarende prestatie- en effectindicatoren bepaald. Dit is gebeurdop basis van de doelen uit het Klimaatbeleidsplan. Om hetjaar worden deze indicatoren gemeten en kan de voortgangvan de uitvoering van het klimaatbeleid worden weergegeven.• Milieubeleidsplan – Het klimaatbeleid maakt deel uit vanhet Milieubeleidsplan. Het programma Ruimtelijke ontwikkelinggaat hier verder op in.Actieplan luchtkwaliteitHet gemeentelijk Actieplan Luchtkwaliteit maakt samen methet actieplan van de Stadsregio deel uit van het Nationaal SamenwerkingsprogrammaLuchtkwaliteit (NSL). Om de doelenuit het NSL te halen blijft daarom het uitvoeren van hetgemeentelijk actieplan Luchtkwaliteit noodzakelijk.Het Actieplan Luchtkwaliteit omvat onder andere de volgendeactiviteiten:• Versneld schoonmaken van het gemeentelijk wagenpark;• Weren van vuile vrachtwagens uit de stad door milieuzonering;• Het bieden van goede vervoersalternatieven voor de autovan de ring naar de binnenstad;• Verkeersmaatregelen om de doorstroming te verbeteren;• De aanleg van walstroomvoorzieningen.Voor de uitvoering van dit actieplan is voor 2009 en 2010een extra bedrag van € 90.000 gereserveerd. Deze € 90.000is volledig gereserveerd als eigen bijdrage voor de realisatievan walstroomvoorzieningen voor binnenvaart- en riviercruiseschepen.De andere maatregelen zijn gefinancierd uitde begrotingen van andere programma’s, projecten of algemenemiddelen.118

3. Beleidsonderdeel Wonen3.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten: Wat wilden we bereiken? En welke activiteiten wilden we daarvoor uitvoeren?Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenWonen1. Een gevarieerde, evenwichtigeen kwalitatief hoogwaardigewoningvoorraad voor alle inwoners.1.1 Uitvoeren Volkshuisvestingsplan(herijking woonbeleid);1.2 Transformeren woningmarktin het kader van het GSB enhet ISV door de uitvoering vande herstructureringsopgavein Groenoord, Nieuwland enToernooiveld;1.3 Maken van prestatieafspraken metStichting Woonplus over de uitvoeringvan het Volkshuisvestingsplan,inclusief de herijking notaWonen en doelstellingenMeerjarenOntwikkelingsplan 2005-2010;1.4 Monitoren, evalueren en bijstellenlopend woonbeleid;1.5 Organiseren platform Wonen;1.6 Doorontwikkelen NotaOuderenhuisvesting;1.7 Uitwerken pilot toe- endoorgankelijkheid particulierewoningcomplexen;1.8 Realiseren projecten metals uitgangspunt particulieropdrachtgeverschap en/ofconsumentgericht bouwen;1.9 Organiseren Informatiemarkt 55+ enWonen;1.10 Uitvoeren VROM-startersleningen;1.11 Plannen en programmerenwoningbouwprojecten;1.12 Uitvoeren woonwagenbeleid;1.13 Uitvoeren politiekeurmerk VeiligWonen;1.14 Goed onderhouden van het openbaargebied door extra budget voorareaaluitbreiding;1.15 Omvorming strook iepen ten westenvan zwembad Groenoord vanwegeiepziekte;2. Realisatie 2.300 nieuwbouwwoningenvoor 2010 (woningbouwafspraken tot2010 met de Stadsregio Rotterdam).2.1 Bewaken, bijsturen en leveren vanextra inspanning om de ontstanevertraging weg te nemen.ProgrammaREKENing 119

Doelstellingen en activiteiten: Wat wilden we bereiken? En welke activiteiten wilden we daarvoor uitvoeren? (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten3. Sturen en bewaken InvesteringsbudgetStedelijke Vernieuwing.3.1 Voorbereiden verstedelijkingsafspraken2010-2020;3.2 Maken van het Meerjaren-OntwikkelingsProgramma 2010tot en met 2014 (MOP3);3.3 Opstellen van het uitvoeringsprogrammaISV3;Wonen4. Een rechtvaardige en evenwichtigewoonruimteverdeling.4.1 Voeren van regie over deuitvoering van de regionalewoonruimteverdeling;4.2 Monitoren, evalueren en bijstellenvan het woonruimteverdelingsbeleid;4.3 Afhandelen klachten vanwoningzoekenden;4.4 Beheersen van dehuurtoeslaguitgaven;5. Een verbeterd bestand vanparticuliere woningen.5.1 Continuering van de huidige aanpakin de wijken West, Oost, Zuid enCentrum door gratis hulp en adviesen een lening met een lage rente;5.2 Aanschrijven op basis van deWoningwet om noodzakelijkonderhoud af te dwingen als sluitstukvan de aanpak;5.3 Het stimuleren vanenergiebesparende maatregelen incombinatie met woningverbetering;5.4 Verenigingen van eigenaren actiefmaken en houden;120

Doelstellingen en activiteiten: Wat wilden we bereiken? En welke activiteiten wilden we daarvoor uitvoeren? (vervolg)Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenWonen6. De woningen in de binnenstadverbeteren en het wonen bovenwinkels wordt bevorderd (dit isonderdeel van het project ‘Werk aande Winkel’).7. Handhaving in de gebouwdeomgeving.6.1 Geven van gratis hulp en advies incombinatie met een met een leningmet een lage rente voor cascoherstelen funderingsaanpak;6.2 Het verstrekken van gratis hulp enadvies en een eenmalige subsidie bijhet realiseren van woningen bovenwinkels;6.3 Het aanschrijven van een eigenaarop basis van de Woningwet omnoodzakelijk onderhoud aan pandente verrichten als sluitstuk van deaanpak.7.1 Uitvoering bouwbeleid enhandhavingsbeleid waarbij eigenarenen/of ontwikkelaars wordenaangeschreven op naleving van deWoningwet, het Bouwbesluit en/of debouwverordening;7.2 Indien dit zonder succes is, hetopleggen van een dwangsom of hettoepassen van bestuursdwang, hetstilleggen van de bouw of het slopenof verzegelen van een gebouw;7.3 Uitvoering geven aan hetUitvoeringsbesluit Kamerverhuur.ProgrammaREKENing 121

3.2 Uitgevoerde activiteiten: Welke activiteiten zijner daadwerkelijk ondernomen? En welke resultatenzijn daarbij geboekt?Doelstelling 1: Een gevarieerde, evenwichtige en kwalitatiefhoogwaardige woningvoorraad voor alle inwoners• Uitvoeren Volkshuisvestingsplan (herijking woonbeleid) –De Gemeenteraad heeft in april 2008 het Volkshuisvestingplan2008-2010 vastgesteld. Verschillende onderdelen uithet CWP 2006-2010 zijn hierin uitgewerkt in uitvoeringsmaatregelen,zoals:• Bij grotere aantallen nieuwbouwwoningen zorgen voordifferentiatie in woningtypen en een goede spreidingover alle prijsklassen;• Uitgangspunt is 20 procent van de bereikbare woningenin elk plan of deelgebied;• Extra aandacht voor eengezinswoningen in zowel bereikbarehuur- als koopwoningen;• Forse uitbreiding van het aantal bereikbare starterswoningen;• Uitbreiding van het aantal toegankelijke woningen voorouderen.Deze uitvoeringsmaatregelen zijn betrokken bij de prestatieafspraken,die in 2009 met Woonplus zijn opgesteld. In2011 worden nieuwe prestatieafspraken opgesteld.• Transformeren woningmarkt – Dit gebeurt door de uitvoeringvan de herstructureringsopgave in Groenoord, Nieuwland enToernooiveld met gebruikmaking van ISV-middelen.• Maken van prestatieafspraken – De gemeente Schiedamheeft prestatieafspraken gemaakt met Stichting Woonplusover de uitvoering van het Volkshuisvestingsplan, inclusiefde herijking van de nota Wonen en doelstellingen MeerjarenOntwikkelingsplan2011-2020.• Monitoren, evalueren en bijstellen van lopend woonbeleid –In 2009 zijn 315 nieuwbouwwoningen opgeleverd, 172eengezinswoningen en 143 appartementen. In 2010 en dejaren daarna zal de woningbouwproductie sterk teruglopen.• Organiseren platform Wonen – Naar aanleiding van de verslechterendeeconomische situatie en de invloed daarvanop de woningmarkt is een aantal bijeenkomsten georganiseerdvanuit het platform Wonen waarbij de gemeenteoverleg heeft gevoerd met Schiedamse marktpartijen overmaatregelen die de woningmarkt kunnen stimuleren. Hetcollege heeft tien voorstellen gedaan om de woningmarktte stimuleren, waaronder:• Het verruimen van de voorwaarden voor het verkrijgenvan een Starterslening;• De mogelijkheid voor particulieren om een vergunningaan te vragen voor het tijdelijk verhuren van hun te koopstaande woning op basis van de Leegstandwet;• Een A-B-C-constructie voor de overdracht van grond bijbouwprojecten.• Doorontwikkelen Nota Ouderenhuisvesting – Na de vaststellingvan de Nota Ouderhuisvesting in 2001 heeft de gemeenteniet stil gezeten. Er heeft twee maal een evaluatieplaatsgevonden waarin gerapporteerd is over de voortgangvan voorgenomen beleid. Bovendien heeft in 2006 en 2007een onderzoek plaatsgevonden naar toegankelijk wonen inSchiedam.Eens in de twee jaar presenteert de gemeente de brochure‘Huurwoningen voor senioren in Schiedam’.Medio 2009 is begonnen met de visievorming omtrentLevensloop Vriendelijke Wijken. Het vertrekpunt is debrede visie op het terrein van Wonen, Zorg en Welzijn. Dithoudt in dat de gemeente het vanuit het maatschappelijkeperspectief belangrijk vindt, dat mensen (en met namede senioren) zo lang mogelijk op zichzelf kunnen blijvenwonen. Voorwaarden voor de realisering van de visie zijnde aanwezigheid van toegankelijke voorzieningen zoalsopenbaar vervoer, winkels, ontmoetingsruimten, recreatieen gezondheidszorg.• Uitwerken pilot toe- en doorgankelijkheid particuliere woningcomplexen.• Realiseren van projecten met als uitgangspunt particulieropdrachtgeverschap en/of consumentgericht bouwen.• Organiseren Informatiemarkt 55+ en Wonen – Deze markt,met kraampjes waar de bezoekers informatie kunnen krijgenover allerlei zaken rondom wonen, zorg en welzijn voorsenioren in Schiedam, is een initiatief van het team Wonen& Milieu samen met het Platform Wonen. Deelnemers aande markt waren onder andere makelaars, zorgaanbieders,zorginstanties en paramedische organisaties.• Uitvoeren van VROM-startersleningen – In 2009 is de VerordeningVROM Starterslening Schiedam aangepast. Starters,die niet in Schiedam wonen, maar wel een economischeen/of maatschappelijke binding in Schiedam hebbenkomen door deze aanpassing ook in aanmerking voor eenstarterslening.• Plannen en programmeren van woningbouwprojecten.• Uitvoeren woonwagenbeleid – Voor de uitvoering van dedrie nieuwe standplaatsen voor inwonende kinderen van deSchiekade heeft de Gemeenteraad in april 2009 besloten dekosten van de bodemsanering te dekken uit de reserve. In2009 is een ambtelijk aanjaagteam woningbouwproductie122

gevormd om stagnerende woningbouwprojecten toch vanstart te laten gaan in een moeizame markt.• De Stimuleringsregeling woningbouw 2009 – Deze Stimuleringsregelingheeft de start van de projecten het Terras,de Stadstimmerwerf en de Club 2010 mogelijk gemaakt.Voor de tweede tranche is aan de projecten de Beatles, deWatertoren en de Goereesestraat een bijdrage toegekend.• Uitvoeren politiekeurmerk Veilig Wonen – In 2009 is eenbijdrage verstrekt voor inbraakwerende voorzieningen aan65 woningen waaronder het ‘Sandersblok’ .• Goed onderhouden van het openbaar gebied door extrabudget voor areaaluitbreiding – In 2009 zijn gelden beschikbaargesteld voor areaaluitbreiding. Dit betreft eenjaarlijks terugkerende noodzaak; nieuwe aanleg moet beheerdworden.Doelstelling 2: Realisatie gevarieerd aanbod nieuwbouwwoningen• Bewaken, bijsturen en leveren van extra inspanning omde ontstane vertraging weg te nemen – De Stimuleringsregelingwoningbouw 2009 heeft de start van de projectenhet Terras, de Stadstimmerwerf en de Club 2010 mogelijkgemaakt. Voor de tweede tranche is aan de projecten deBeatles, de Watertoren en de Goereesestraat een bijdragetoegekend.Doelstelling 3: Sturen en bewaken InvesteringsbudgetStedelijke Vernieuwing• Maken van verstedelijkingsafspraken 2010-2020.• Schrijven van het MeerjarenOntwikkelingsProgramma,dat in november 2009 door de Raad is vastgesteld.• Opstellen van het uitvoeringsprogramma ISV 2010 tot enmet 2014, dat eveneens door de Raad is vastgesteld.Doelstelling 4: Een rechtvaardige en evenwichtigewoonruimteverdeling.• Regionale woonruimteverdeling – De woonruimteverdelingis vastgelegd in de Overeenkomst woonruimteverdelingStadsregio Rotterdam 2006 en de HuisvestingsverordeningStadsregio Rotterdam 2006. Door middel vankwartaalrapportages en de jaarrapportage zijn de afsprakenuit de Overeenkomst woonruimteverdeling gemonitord. In2009 zijn de afspraken met Woonplus vastgelegd in de notitie‘Zonder regels waar het kan, sturen waar het moet’ enbetreffen de invulling van het percentage lokaal maatwerk(vijftien procent).Gemonitord zijn de slaagkansen van de verschillende doelgroepenzoals starters, doorstromers, ouderen, de doelgroepuit het Besluit beheer sociale huursector (BBSH) en grotehuishoudens.In 2009 zijn door de Stadsregio en de Maaskoepel de uitgangspuntenvoor een nieuwe wijze van woonruimteverdelinggeformuleerd in de nota ‘Van Woonruimteverdelingnaar woonruimtebemiddeling’. Deze uitgangspuntenworden na vaststelling uitgewerkt in een nieuwe regionaleverordening.• Klachtenafhandeling – De meeste klachten over woonruimteverdelingworden afgehandeld door Woonplus, dieverantwoordelijk is voor de uitvoering van de woonruimteverdeling,of door de Regionale GeschillencommissieWoonruimteverdeling Rijnmond. Daarnaast komen er ookbij de gemeente klachten of verzoeken om woonruimtebinnen. In deze gevallen speelt de gemeente een adviserendeof bemiddelende rol.• Huurtoeslaguitgaven – Het Ministerie van VROM heeft op7 mei 2008 een voorstel tot wetswijziging ingediend datvoorziet in een vereenvoudiging van de Wet op de huurtoeslag.Onderdeel hiervan is het afschaffen van de passendheidstoets,met terugwerkende kracht tot 1 januari 2008.Tegelijkertijd hiermee zullen ook de artikelen over deverhuisnorm voor gemeenten in de Wet op de huurtoeslagvervallen. De wetswijziging is door het parlement goedgekeurden is op 1 januari 2010 in werking getreden.In de prestatieafspraken 2009 met Woonplus is opgenomendat voor alle Schiedamse doelgroepen betaalbare woonruimtebeschikbaar wordt gesteld. Hiermee moet wordenvoorkomen dat voor te veel dure woningen huurtoeslagmoet worden toegekend.De effecten van het afschaffen van de passendheidstoetsworden jaarlijks gemonitord.Doelstelling 5: Een verbeterd bestand van particulierewoningen (casco en fundering).• Particuliere woningverbetering – In drie fases zijn 5.760woningen in de wijken Oost, Zuid en West actief betrokkenbij het project Particuliere Woningverbetering (PWVB).De prestatie-indicatoren in de programmabegroting zijn deverwachte aantallen herstelde woningen in de corresponderendejaren. Het project loopt door tot en met 2014. De eerstefase levert nog steeds productie op en wordt afgebouwdin de komende jaren. De tweede fase is in 2005 van startgegaan. Eind 2008 startte de derde fase. Energiebesparingis onderdeel van de aanpak.ProgrammaREKENing 123

• Funderingsherstel – Het funderingsherstel komt traagop gang. Funderingsproblemen hebben grote gevolgenvoor eigenaren. De eerste projecten Rotterdamsedijk enenkele panden aan de Singel zijn uitgevoerd. Het projectRubensplein is in uitvoering en andere zullen volgen. Hetprobleem heeft een structureel karakter en doorgaan op deingeslagen weg is het enige alternatief. Schiedam wil eind2014 250 woningen hebben aangepakt. In totaal is naarschatting voor ongeveer 600 woningen funderingsherstelnoodzakelijk.De aanpak van woningverbetering en funderingsherstelwordt jaarlijks verantwoord met een jaarverslag.Doelstelling 6: De woningen in de binnenstad verbeterenen het wonen boven winkels bevorderen• Project ‘Werk aan de Winkel’ – In januari 2008 is het project‘Werk aan de Winkel’ van start gegaan. Werk aan deWinkel is de samenhangende fysieke aanpak van winkelpandenin het centrum en met name aan de Hoogstraat, destegen en het Broersveld. De doelen zijn:• Panden verbeteren;• De uitstraling van winkelstraten verbeteren;• Wonen in en boven winkels;• Het historische karakter van de binnenstad versterken;• Lifestyle ondernemers aantrekken.Het instrumentarium bevat zoete elementen: gratis hulp enadvies, subsidies en een goedkope lening, maar ook handhaving.Het project heeft een geschatte doorlooptijd van zesjaar. De projectsubsidies worden betaald uit de door de Raadingestelde Reserve Binnenstad (VR 51/2007) en kan tot enmet 2012 jaarlijks over € 200.000 beschikken. De aanpakwordt jaarlijks verantwoord middels een jaarverslag.Doelstelling 7: Handhaving in de gebouwde omgeving• De punten 7.1 en 7.2 uit tabel 3.1 zijn regulier werk vande afdeling Vergunningen, Handhaving en Geo-informatie.In 2010 is voor het eerst een handhavingsjaarverslag verschenen.De handhaving van de bouwregelgeving wordtconsequenter opgepakt door het nauwgezetter volgen vantermijnen die eigenaren of ontwikkelaars krijgen om aanvoorwaarden te voldoen. Indien hieraan niet werd voldaanis er een dwangsom opgelegd of een uitvoering van gemeentewegegestart.• Uitvoering geven aan het uitvoeringsbesluit kamerverhuur– In 2010 gaf de gemeente hieraan vorm door hetbehandelen van de aangevraagde onttrekkingvergunningen.In 2010 zijn negentien onttrekkingsvergunningenaangevraagd en er zijn negentien onttrekkingsvergunningenverleend. Daarnaast is in 2010 de handhaving van deonttrekkingsvergunningen goed op gang gekomen. Er zijn57 vooraankondigingen verstuurd waarbij een dwangsomis aangekondigd indien de kamerverhuur niet werd beëindigd.In twee gevallen heeft de gemeente daadwerkelijkeen dwangsom opgelegd.124

3.3 Doelrealisatie: kengetallen: Wat hebben we bereikt?Tabel effect- en prestatie-indicatoren WonenOmschrijving E/P* Bron Nulmeting(jaar)Percentage eigen woningbezit E Volkshuisvestingsplan 2008-2010,inclusief herijking Beleidsnota Wonen 2003Percentage eengezinswoningen E Volkshuisvestingsplan 2008-2010,inclusief herijking Beleidsnota Wonen 2003Aantal woningen P Volkshuisvestingsplan 2008-2010,inclusief herijking Beleidsnota Wonen 200328%(2000)27%(2000)34.000(2000)Aantal VROM-Startersleningen P Raadsbesluit VR54/2007 25(2007)Aantal nieuwewoonwagenstandplaatsenP Beleidsplan Woonwagenzaken 2005 0(2005)Streefwaarde2010Werkelijkewaarde 201045% 47,835% 30,437.000 35.55750 163 3Aantal te herstellen woningen P SO (2008) 2.500 1.878Aantal te herstellen funderingen (1) P SO 90 87Aantal herstelde panden ‘Werk aande Winkel’P SO (2008) 80 78Aantal behandelde woningklachten P SO (2008) 500 573Aantal verleendesplitsingsvergunningenAantal aangevraagdeonttrekkingsvergunningenP SO (2008) 30 8P SO (2008) 15 19* E= Effectindicator en P= Prestatie-indicator(1) In 2010 maakte Schiedam een hernieuwde afspraak met het ministerie VROM voor het herstellen van funderingen in 250 woningentot en met 2014. De oude afspraak was niet realistisch.3.4 Toelichting op afwijkingen in kengetallen• Eigen woningbezit – Het percentage van 47,8% eigen woningbezitovertrof in 2007 al de ambitie van 45% en zal dekomende jaren verder stijgen door de verkoop van huurwoningendoor corporaties en beleggers.• Eengezinswoningen – Het percentage eengezinswoningenis gestegen en blijft, hoewel ligt stijgend, achter op degestelde ambitie van 35% die ook de komende jaren niethaalbaar is.• Omvang woningbestand – Het aantal woningen stijgt langzamerdan geraamd door de lagere woningbouwproductieen sloop en onttrekking van woningen.• Opgeleverde woningen – Het aantal opgeleverde woningenblijft door de vertraging in de nieuwbouw, in Parkweg-Noord, Houthaven en andere projecten, achter op de raming.• Startersleningen – Het genoemde streefaantal van vijftigstartersleningen in 2009 was gebaseerd op een in 2007gehouden enquête, waaruit een jaarlijkse behoefte vanongeveer vijftig koopstarters naar voren kwam. Uit een injanuari 2009 gehouden evaluatie kwamen drie mogelijkoorzaken naar voren voor het lage aantal verstrekte startersleningen,namelijk:• De concurrentie van de koopsubsidie;• De voorwaarde dat men minimaal een jaar in Schiedammoet wonen;• Het geringe aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen.Als gevolg van deze evaluatie zijn de voorwaarden verruimd.Het gevolg was wel een toename in 2009 van het aantal verstrektestartersleningen ten opzichte van 2008.• Woningklachten – Het aantal woningklachten is meer dangeraamd. Dit komt omdat het een niet te sturen aantal is.Het ene jaar zijn het er meer en het andere jaar zijn het erminder.• Splitsingsvergunningen – Het aantal splitsingsvergunningenis niet hoog. Blijkbaar was er minder behoefte aan hetsplitsen van woningen.ProgrammaREKENing 125

4. Beleidsonderdeel Monumenten4.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten: Wat wilden we bereiken? En welke activiteiten wilden we daarvoor uitvoeren?Beleidsonderdeel Doelstellingen ActiviteitenMonumenten1. Een nauwere relatie tussenmonumentenbeleid en ruimtelijkeordeningsbeleid.2. Een accuraat monumentenbestand,met ook aandacht voorwaardevolle bebouwing(zonder monumentenstatus) enwederopbouwarchitectuur.3. Een goed gerestaureerdmonumentenbestand.• Inventarisatie wederopbouwperiodeen het in kaart brengen van decultuurhistorische factor van denaoorlogse wijken;• De gemeentelijke enrijksmonumentenlijst actualiseren enwaar nodig herzien in 2010/2011;• Technische opnamemonumentenbestand (uitvoering vaneen nulmeting) voor het opstellen vaneen behoefteraming voor de komendejaren in 2009;• Onderzoek naar verschillendenieuwbouwlocaties in de binnenstaddoor het laten opstellen van eenCultuurhistorische effectrapportage(CHER), zodat historischeaanknopingspunten een inspiratiebronvormen voor het ontwerp van de nieuweinvulling.4.2 Uitgevoerde activiteiten: Welke activiteiten zijner daadwerkelijk ondernomen? En Welke resultatenzijn daarbij geboekt?Doelstelling 1: Een nauwere relatie tussen monumentenbeleiden ruimtelijke ordeningsbeleid• Ontwikkellocaties – Er is onderzoek uitgevoerd naar verschillendeontwikkellocaties, waaronder:• Makkerstraat en omstreken; een cultuurhistorische analyseen waardestelling;• Westmolenstraat en omstreken: een cultuurhistorischeanalyse en waardestelling;• Een ‘vermakelijke plantagie’; een cultuurhistorischeanalyse en waardestelling van de kop van de Plantage inSchiedam.• Inventarisatie en analyse van de bestaande situatie bij diversenieuwbouwplannen (het in beeld brengen van cultuurhistorischekwaliteiten);• Inbreng in de ‘Schiedamse binnenstad, kadernota openbareruimte’ – Voorlopig in plaats van in het UitvoeringsprogrammaMonumenten 2008-2012 voorziene beleidsnotaBeschermd Stadsgezicht.Doelstelling 2: Een accuraat monumentenbestand, metook aandacht voor waardevolle bebouwing (zonder monumentenstatus)en wederopbouwarchitectuur• Inventarisatie wederopbouw – De inventarisatie van dewederopbouw is in 2010 opgeleverd en heeft geresulteerdin twee rapporten:• De wederopbouw in Schiedam 1940-1965 deel 1: Onderzoeknaar Schiedamse stedenbouw uit de wederopbouwperiodeen een inventarisatie van architectuur enbeeldende kunst in wederopbouwwijken;• De wederopbouw in Schiedam 1940-1965 deel 2: Onderzoeknaar Schiedamse architectuur uit de wederopbouwperiodeen een inventarisatie van architectuur enbeeldende kunst in het zuidelijk en oostelijk deel vanSchiedam.• Actualisatie gemeentelijke monumentenlijst – De projectopdrachtvoor de actualisatie van de gemeentelijke monumentenlijstis opgesteld. De uitvoering is voorzien in 2011.• Behandeling verzoeken tot aanwijzing als gemeentelijkemonumenten – Dit betrof in het bijzonder de aanvragenvoor het Plantagepodium (afgewezen in 2010) en het Zusterhuis(voornemen tot aanwijzing in 2010).126

Doelstelling 3: Een goed gerestaureerd monumentenbestand• Technische opname gemeentelijk monumentenbestand –De nulmeting van de technische opname gemeentelijk monumentenbestandis opgeleverd in 2010. De beleidsuitwerkingis voorzien in 2011.• Begeleiding van en advisering over diverse grote restauratie-en herbestemmingstrajecten, waaronder Broersveld140-144, Stadstimmerwerf en de Havenkerk.• Afhandeling van monumentenvergunningen en subsidieaanvragen;• Advisering van monumenteneigenaren over onderhoud,restauratie, verbouwingen en herbestemmingen.Overige resultaten• Organisatie van de Open Monumentendagen 2010 met hetthema ‘De smaak van de negentiende eeuw’, inclusief eententoonstelling in de stadswinkel.5. Beleidsonderdeel Milieu5.1 Overzicht doelstellingen en activiteitenDoelstellingen en activiteiten: Wat wilden we bereiken? En welke activiteiten wilden we daarvoor uitvoeren?Beleidsonderdeel Doelstellingen Activiteiten1. Verbeterde luchtkwaliteit.1.1 Het uitvoeren van alle maatregelen uithet gemeentelijk actieplanLuchtkwaliteit;1.2 Vervolg starten voor het Actieplanluchtkwaliteit 2007-2010.Milieu2. Schone woonomgeving.2.1 Het terugdringen van de zwerfvuil- enmeeuwenoverlast door het plaatsenvan ondergrondse en bovengrondsecontainers in Schiedam-Centrum en-Zuid;2.2 Het terugbrengen van het aantal knelpuntenbij eerder geplaatste ondergrondsecontainers;2.3 Het verbeteren van de communicatierichting burger omtrent afvalinzamelingen reiniging;2.4 Het opstellen van een communicatieenhandhavingsplan in samenwerkingmet Irado;2.5 Het opstellen van algemene regelsvoor afvalverwijdering via containersten behoeve van AVP, handhavingLBB.3. Duurzame woonomgeving.3.1 Het opstellen van een nieuwklimaatbeleid voor vier jaar;3.2 Het opzetten van een nieuwewerkstructuur;3.3 Het klimaatneutraal maken van degemeentelijke gebouwen voor 2015;3.4 Verruiming van deelname aanvrijwillige verstrekking van papiermini’saan laagbouwhuishoudens.ProgrammaREKENing 127

5.2 Uitgevoerde activiteitenDoelstelling 1: Verbeterde luchtkwaliteit• Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) – Dit planis opgesteld, maar moet nog worden vastgesteld. Via ditplan wil de gemeente de doorstroming verbeteren en hetopenbaar vervoer bevorderen. In het GVVP worden milieuaspectenexpliciet meegenomen.• Parkeergarage Westmolenstraat – Er is een onderzoek gestartnaar de mogelijkheden voor het realiseren van een parkeervoorzieningin het gebied Westmolenstraat. De bouwvan de parkeergarage zal positieve effecten op de milieubelastinghebben. De Lange Haven zal parkeerluw worden,‘zoekverkeer’ zal afnemen en de verkeersstroom, die nu hetcentrum via de oostkant benadert, zal sterk afnemen.• Walstroom in het Havengebied – Er is een haalbaarheidsstudieuitgevoerd, die als basis heeft gediend bij de aanvraagvan subsidie bij de Stadsregio Rotterdam. Als dewalstroomvoorzieningen worden gerealiseerd wordt voorkomen,dat afgemeerde schepen gebruikmaken van descheepsmotor.Doelstelling 2: Schone woonomgeving• Monitoren van de realisatie van het afgesproken beeldkwaliteitsniveaudoor Irado – Met ingang van 2010 wordt ermaandelijks gemonitord op het aspect ‘schoon’. Daarbijwordt per type vuil de aangetroffen kwaliteit geregistreerd.Deze maandelijkse monitoring vindt steekproefsgewijsplaats door een onafhankelijk bureau dat is gespecialiseerdin schouwen. Irado lost tijdens de schouw geconstateerdeincidenten binnen drie werkdagen op. Op basis van degemeten beeldkwaliteit wordt maandelijks overlegd metIrado. Deze werkwijze heeft ertoe geleid dat het kwaliteitsniveaumeer en meer gehaald wordt. Met ingang van eind2010 wordt op proef de plaatsing van onjuist aangebodenhuisvuil en het bijgeplaatste huisvuil bij containers betrokkenin de kwaliteitsmeting.• Terugdringen van zwerfvuil- en meeuwenoverlast doorondergrondse en bovengrondse containers te plaatsen inSchiedam Centrum en Zuid – In 2010 zijn ondergrondsecontainers geplaatst en in gebruik genomen in de ‘Lanen’in Oost. In samenspraak met de bewoner van de Oostsingelis ook in die straat de zakkeninzameling beëindigd. InSchiedam Oost vindt sindsdien geen zakkeninzamelingmeer plaats. Aan de Plantage zijn containers geplaatstdie in januari 2011 in gebruik zijn genomen. De containerplannenvoor het Centrum hebben in 2010 grotendeelsde inspraak doorlopen en de planvorming van Zuid wordtin het voorjaar van 2011 gepubliceerd. In 2011 wordt eenbegin gemaakt met het plaatsen van containers in het Centrum.Deze containers zullen bij wijze van proef wordenvoorzien van communicatietoepassingen. Als de containervol is, wordt dit gemeld bij Irado waardoor het risico vanoverlopende containers wordt teruggebracht en waardoorminder zwerfvuil kan ontstaan.Daarnaast is een belangrijke bijdrage geleverd aan het terugdringenvan de zwerfvuil- en meeuwenoverlast doorhet, in navolging van de geslaagde proef in 2009, alleen inde ochtenduren inzamelen van huisvuilzakken en de inzetvan twee woestijnbuizerds die de aanwezige meeuwen verjaagden.• Terugbrengen van het aantal knelpunten bij eerder geplaatsteondergrondse containers – Na een evaluatie enop aanwijzen van bewoners is gebleken dat op een aantalplaatsen in Groenoord en West het aantal containers nietvoldoende was om overlopende containers te voorkomen.Op deze locaties is de capaciteit uitgebreid.• Faciliteren van schoonmaakactiviteiten van burgers – In2010 is deelname aan de jaarlijkse landelijke opschoondagdoor bewonersgroepen en scholen actief gestimuleerd engefaciliteerd. Sinds september 2010 kunnen scholen via de‘Schiedamse Parade’ intekenen op een afvalles. Onderdeelvan deze afvalles vormt een schoonmaakactie in de directeomgeving van de school.• Verbeteren van de communicatie aan burgers (afvalkalender)– De regels over het aanbieden van huishoudelijkafval en afvalscheiding worden bekend gemaakt in de gemeentegidsen op de website van de gemeente Schiedam.In 2010 zijn burgers huis-aan-huis geïnformeerd over deintroductie van de kunststofinzameling. Daarnaast is deinformatie over afvalscheiding op de gemeentelijke websiteuitgebreid. In de loop van 2010 verschenen regelmatigartikelen over onderwerpen in de buitenruimte in de media,bijvoorbeeld over de inzet van de woestijnbuizerd, delandelijke opschoondag, de gladheidsbestrijding en reinigingswerkzaamhedenrondom de Sintintocht en de jaarwisseling.• Verruiming deelname vrijwillige verstrekking papiermini’saan laagbouwhuishoudens – In 2010 vonden geen activiteitenplaats die gericht waren op het vergroten van het gebruikvan papiermini’s.128

Doelstelling 3: Duurzame woonomgeving• Klimaatbeleidsplan – Op 8 juli 2009 is het Klimaatbeleidsplan2009-2012 vastgesteld door de Raad.Cradle to cradle ® -principe - Er is een begin gemaakt methet Cradle to cradle ® -principe in de nieuwbouw voor descholengemeenschap Schravenlant, het revitaliseren vanbedrijventerrein Nieuw-Mathenesse en het herontwikkelenvan de oude ziekenhuislocatie. Daarbij wordt gebruikgemaaktvan natuurlijke momenten om het principe te introduceren.• ‘Schiedam Klimaat Neutraal’ – Het Cradle to cradle ® -principekrijgt verder vorm in het nieuwe klimaatbeleid doorhet extra thema: ‘Schiedam Klimaat Neutraal’. Dit themais erop gericht om binnen één tot twee jaar te komen tot eenandere opzet van een nieuwe werkstructuur. Deze werkstructuurmoet binnen vier jaar worden uitgebouwd naareen volledig zelfwerkende structuur.• In 2008 is een CO 2-nulmeting uitgevoerd. In 2011 volgteen update.• De Raad stelde een subsidieregeling ‘Groene daken’ vastdie per 1 januari 2010 is opengesteld.• Het klimaatbeleid maakt deel uit van het Milieubeleidsplan.Het programma Ruimtelijke ontwikkeling gaat hierverder op in.6. Wat hebben we daarvoor extra ingezet?Omschrijving (bedragen x € 1.000) 2010 2011 2012 2013Bijdrage Stichting Woonpromotie 40 40 40 40Bijdrage Stichting Woonpromotie, uit reserve BWS -40 -40 -40 -40Dit betreft een toegezegde bijdrage aan de Stichting Woonpromotie Schiedam voor eenbeleidsmedewerker. De werkelijke kosten bedroegen € 20. Deze kosten zijn onttrokken aande reserve BWS7. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begrotingprimair 2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -31.348 -41.553 -31.564 -37.429 -4.125Baten 20.570 25.644 29.849 17.741 7.903Resultaat voor bestemming -10.778 -15.910 -1.714 -19.688 3.778Toevoeging aan reserves 0 0 -12.813 -6.466 6.466Onttrekking aan reserves 1.315 1.785 4.646 14.021 -12.236Saldo reservemutaties 1.315 1.785 -8.166 7.555 -5.770Resultaat na bestemming -9.463 -14.125 -9.881 -12.133 -1.992ProgrammaREKENing 129

8. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieBedragx € 1.000WoonmilieuBatenAfval beheerVoor het project Nedvang is € 95.000 ontvangen voor gescheiden inzameling glas en verpakkingspapier.95Dit bedrag is in 2010 echter niet aangewend.AfvalheffingenEr is op basis van de afrekening van oude jaren (2008 en 2009) meer ontvangen aan afvalstoffenheffing. 178RioolbeheerIn 2010 is rekening gehouden met inkomsten i.v.m. de verkoop van 2 gemalen aan het Hoogheemraadschap van-160Delfland. Het transport bij de notaris van de gemalen heeft nog niet plaats gevonden, derhalve zijn de inkomsten ook nogniet ontvangen. De lagere inkomsten en uitgaven riool worden verrekend met de dotatie aan de reserve.Leges bouw – en sloopbeschikkingenLagere inkomsten bouwleges voor een bedrag van € 91.281. Door slechtere economische omstandigheden is er minder -92bedrijvigheid in de bouwsector. Bij de financiële rapportage over het eerste kwartaal van 2010 is de geraamde opbrengstmet € 500.000 verlaagd. De gerealiseerde opbrengst over 2010 benadert derhalve de bijgestelde prognose.LastenNatuur- en groenbeheerIn 2010 is een bijdrage (€ 65.000) voor het onderhoud Volkspark ontvangen en zijn de specifieke middelen voor200hondenbeleid nog niet uitgegeven (€ 135.000). De uitvoering zal in 2011 worden voortgezet.Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor het afboeken van-100boekwaarden van activa. Er is voor maatschappelijk nut openbaar groen voor € 100.000 afgeboekt.Aan diverse reguliere uitgaven op een totaal begroot bedrag van ruim € 4,6 miljoen (o.a. stormschade (€ 66.000),-300waterschapslasten (€ 45.000) en interne doorbelasting uren (€ 185.000) zijn meer uitgaven gedaan dan begroot.Uit het ISV-budget zijn voor diverse projecten budget beschikbaar gesteld voor openbaar groen. In totaal is aan deze795projecten voor € 795.000 nog niet uitgegeven. Voorbeelden van deze projecten zijn: Hargasingel, Beeldkwaliteithistorische binnenstad; Beatrixpark en herinrichting kop van de Plantage.MilieuVoor het instellen voorziening geluidsscherm A20, Wet Geluidhinder en Parkweg Noord is naast de investeringsbijdrage 435van het Rijk aanvullend specifiek budget gesteld door de gemeente en woonplus. De realisatie heeft nog nietplaatsgevonden in 2010.Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor het afboeken van-187boekwaarden van activa. Er is voor de wet bodembescherming € 187.000 afgeboekt.Voor diverse milieuprojecten (Bodem sanering, actieplan luchtkwaliteit, wet bodemsanering) zijn ISV-gelden vanaf 2010 683beschikbaar gesteld.Drie voorzieningen voor bodemsanering zijn omgezet in bestemmingsreserves. Dit resulteert in een voordeliger resultaat 519voor bestemming.MilieubeleidDe onderschrijding wordt verklaard door een toegekend incidenteel budget voor 2010 ad € 30.000 voor het actieplan80luchtkwaliteit. Echter deze kosten zijn verantwoord onder het ISV-budget. De resterende onderschrijding wordtveroorzaakt doordat milieu educatie nog niet is overgeheveld naar de afdeling Ruimtelijk Gebruik en hierdoor heeft hetopstellen van de toekomstvisie NME centrum vertraging opgelopen.Energieprogramma / klimaatbeleidVoor de uitvoering van gemeentelijk klimaatbeleid doet Schiedam een beroep op de decentrale uitkering Stimulering143lokale klimaatinitiatieven (SLOK). Volgens deze regeling heeft de gemeente recht op max. € 180.000 voor de jaren 2009– 2011. Dit budget is in 2010 niet volledig besteed.Rioolbeheer(De lagere inkomsten en uitgaven riool worden verrekend met de dotatie aan de reserve)De overdracht van de riolering 31 december 2007 waren een aantal rioleringsprojecten nog niet gereed en dus-760niet meegenomen in de overgenomen activa. In 2010 is de afrekening ONS IBOR 2009 gemaakt van de overnamerioleringsprojecten Hierdoor zijn de uitgaven € 760.984 hoger dan geraamd.De energiekosten (oa door extra bemalen wateroverlast) zijn in 2010 € 165.000 hoger dan in de begroting opgenomen. -165In 2010 zijn de kapitaallasten €200,000 lager dan in de begroting was opgenomen. 200In de begroting is een dotatie aan de voorziening riolering geraamd van € 435.000.De voorziening is in 2009 opgeheven 200waardoor de dotatie en de onttrekking (€ 235.000) in 2010 beide vervallen.De gelden voor het ISV-project Water zijn nog niet besteed. 224130

Bedragx € 1.000Woonmilieu (vervolg)Lasten (vervolg)StadsvernieuwingBij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor het afboeken van-889boekwaarden van activa. Er is voor stadvernieuwing € 889.000 afgeboekt.Particuliere woningverbetering, In 2010 is met VROM gesproken over de niet realistisch gebleken afspraak om tot en met1.4812009 funderingsherstel te plegen voor 750 woningen. Schiedam heeft daarvoor in het verleden een rijkssubsidie voorfunderingsherstel van € 5,2 miljoen (Knelpuntenpot, ISV-1) ontvangen. VROM toonde begrip voor de inhoudelijke argumentatie.Inmiddels is de subsidie afgerekend en is € 1 mln. terugbetaald aan VROM. Daarbij is de afspraak gemaakt dat Schiedam tot enmet 2014 funderingsherstel pleegt voor 250 woningen. Voor 2010 resteert een positief resultaat van € 1.481.000.Op het project Werk aan de Winkel heeft een overschrijding plaatsgevonden. De overschrijding wordt veroorzaakt door-72inzet externen. De meerkosten worden onttrokken uit de reserve binnenstad.VolkshuisvestingIn Groenoord worden 23 appartementen in Midden A voor de duur van 10 jaar geëxploiteerd als sociaal bereikbare huur in 360plaats van dure appartementen (Menuet 2) Na deze 10 jaar zet Woonplus de woningen als dure huurappartementen weerin de markt. Ter compensatie van het ontstaan van de onrendabele top in deze 10 jaar heeft de gemeente een eenmaligebijdrage van € 360.000 gearrangeerd. Het college van B&W heeft d.d. 28 augustus 2007, nr. 07INT00592, hierover positiefbesloten. De bijdrage moet nog worden uitbetaald. De oplevering van de 23 woningen heeft inmiddels plaatsgevonden. Debijdrage van de gemeente moet echter nog betaald worden (in 2011: besluitvoroming over resultaatbestemming).Tegenover dit negatieve resultaat in de exploitatie staat een ontrekking aan de reserve van 5,7 mln. Per saldo resteert dus -6.912een negatief resultaat van 1,2 mln. De verklaring hiervoor wordt gevonden in de door het rijk besloten afkoop van het BWS. Inde primaire begroting 2010 was er nog geen rekening gehouden met de door het Rijk besloten afkoop. In de begroting 2010was dus nog rekening gehouden met de reguliere inkomsten ad € 1,2 mln. die door de afkoop niet meer binnen zijn gekomen.De door het Rijk beschikbaar gestelde ISV-gelden worden vanaf 2010 niet meer als specifieke uitkering beschouwd, maar 219als decentralisatie-uitkering. De budgetten voor de projecten Opplusregelingen ouderwoningen, Wonen boven winkels enVolkshuisvestingsfonds zijn niet (volledig) uitgevoerd.Overige afwijkingen 47Saldo Woonmilieu -3.7789. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaamBegroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010(Bedragen x € 1.000)Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo6001 Natuur- en groenbeheer -5.985 1.353 -4.631 -3.979 0 -3.979 -5.054 1.007 -4.0466002 Milieu -6.449 2.948 -3.500 -2.765 506 -2.259 -4.217 2.436 -1.7816003 Afvalbeheer -8.542 143 -8.399 -8.730 109 -8.622 -9.024 745 -8.2786004 Afvalheffingen 0 8.399 8.399 -0 8.825 8.825 0 8.576 8.5766005 Rioleringbeheer -6.610 402 -6.208 -7.747 5.502 -2.244 -6.673 0 -6.6746006 Riolering heffingen 0 5.883 5.883 0 5.266 5.266 0 5.937 5.9376007 Bouw- en woningtoezicht -2.624 676 -1.948 -2.556 1.150 -1.406 -2.975 904 -2.0716008 Stadsvernieuwing -3.593 41 -3.552 -1.382 51 -1.331 -3.033 41 -2.9926009 Volkshuisvesting -7.599 5.798 -1.801 -4.244 8.439 4.194 -6.300 -1.906 -8.2066010 Volkshuisvesting ISV programma -152 0 -152 -161 0 -161 -152 0 -152Resultaat voor bestemming -41.553 25.644 -15.910 -31.564 29.849 -1.714 -37.429 17.741 -19.6886999 Mutaties reserves 0 1.785 1.785 -12.813 4.646 -8.166 -6.466 14.021 7.555Resultaat na bestemming -41.553 27.429 -14.125 -44.376 34.496 -9.881 -43.895 31.762 -12.133ProgrammaREKENing 131

Financiën1. DoelstellingMet het programma Financiën wil de gemeente Schiedameen reële begroting realiseren waarmee de basis wordt gelegdvoor het bereiken van de beoogde maatschappelijke doelstellingen.Met het programma Financiën worden de algemenedekkingsmiddelen gegenereerd en beheerd voor de uitvoeringvan de gemeentelijke taken.Programma FinanciënSpeerpunten• De meerjarige financiële positie van de gemeente Schiedam op orde brengen.Algemene doelstelling Beleidsonderdeel DoelstellingenMet het programma Financiënworden de algemenedekkingsmiddelen gegenereerd enbeheerd voor de uitvoering van degemeentelijke taken.Financiën1. Het realiseren van een reële begroting,waarmee de basis wordt gelegdvoor het bereiken van de beoogdemaatschappelijke doelstellingen;2. Uitvoeren van de begroting gebeurtrechtmatig;3. Het op peil brengen van deweerstandscapaciteit in relatie tot derisico’s.2. Context en achtergrondDe gemeente financiert haar activiteiten met verschillendedekkingsmiddelen. De algemene dekkingsmiddelen wordenbegroot en verantwoord binnen het programma Financiën. Indit programma wordt verantwoording afgelegd over de lastenen baten van 2010 die direct aan de algemene middelen zijngerelateerd. In paragraaf 1, Bedrijfsvoering, staat een uitgebreideverantwoording over de prioriteiten van de bedrijfsvoeringvan 2010.Algemene uitkeringHet belangrijkste algemene dekkingsmiddel is de uitkeringdie de gemeenten ontvangen uit het Gemeentefonds. Het ministerievan Binnenlandse Zaken (BZK) informeert hieroverjaarlijks via meerdere circulaires. De gemeente bepaalt zelfhoe de algemene uitkering wordt besteed. De Uitkering Gemeentefondsis gebaseerd op de rijksuitgaven en wordt verdeeldaan de hand van tientallen objectieve maatstaven.De ramingen in de primaire begroting 2010 zijn gebaseerd opde beschikbare informatie uit de meicirculaire 2009. Tussentijdszijn de ramingen bijgesteld naar aanleiding van de septembercirculaire2009 en de circulaires van mei en september2010. De uitkomst van de decembercirculaire 2010 is niet inde begrote cijfers verwerkt, maar wel in de realisatiecijfersvan 2010.BelastingenNaast de uitkering uit het Gemeentefonds kan de gemeentegemeentelijke belastingen heffen, zoals de onroerende zaakbelastingen.Jaarlijks worden de tarieven die gehanteerdmoeten worden, separaat aan de Gemeenteraad voorgelegdom vast te stellen. De tarieven voor het belastingjaar 2010stelde de Raad in december 2009 vast.Paragraaf 4, Lokale heffingen, werkt het onderwerp belastingennader uit.Beleggingen/aandelen nutsbedrijvenDe gemeente ontvangt dividend van een aantal verbondenpartijen. Dit wordt aangewend als algemeen dekkingsmiddel.Concreet gaat het om de Bank Nederlandse Gemeenten(BNG), Evides, ONS en Eneco.Het dividend wordt begroot op basis van de dividenden diein het verleden ontvangen zijn en eventueel op basis van deverwachtingen die partijen aangeven. Hoewel deze bedragen132

voorzichtig worden geraamd, bestaat hier altijd een positiefén negatief risico: het dividend kan hoger of lager uitvallendan ingeschat.In 2010 is de primaire raming van het dividend van Enecovan € 1,8 miljoen neerwaarts met € 0,9 miljoen bijgesteld. Derealisatie is € 0,9 miljoen en conform de resterende raming.Het interimdividend van de ONS Houdstermaatschappij bedroeg€ 6,3 miljoen. Dit bedrag is aangewend om de éénmaligbeschikbaar gestelde budgetten voor het beheer en onderhoudvan de openbare ruimte in 2010 te dekken. In verbandmet de ontbinding van de BV Kommun in 2010 is een slotdividenduitgekeerd ter waarde van € 0,5 miljoen. Verder is deverwerving van de aandelen NV Irado gerealiseerd voor eenbedrag van € 5,3 miljoen. De betaling van deze verwerving isomgezet in een langlopende lening die later met de dividenduitkeringweer afgelost wordt.Budget OnvoorzienHet Besluit Begroting en Verantwoording (Bbv) schrijft voordat de post ‘Onvoorzien’ in de begroting moet worden opgenomenom kosten te dekken die onvoorzienbaar, onontkoombaaren niet uitstelbaar zijn. De uitgaven worden doormiddel van financiële (bestuurs)rapportages verantwoord aande Raad.In de begroting voor 2010 is een raming voor de post Onvoorzienopgenomen van € 0,9 miljoen.Het College is bevoegd om over de post Onvoorzien te beschikken,op grond van het Financieel Afwijkingenbeleid datde Raad in 2009 heeft vastgesteld. De genomen besluitenworden via de tussentijdse rapportages achteraf aan de Raadvoorgelegd. In 2010 zijn vijf besluiten genomen die uit dePost Onvoorzien zijn gedekt voor een bedrag van € 0,7 miljoen.Per saldo resteert € 0,2 miljoen van de primaire raming.Dit bedrag komt ten gunste van het rekeningsresultaat.Bedrijfsvoering - rechtmatigheidIn 2010 moest de gemeente een goedkeurende verklaring vanrechtmatigheid verkrijgen van de accountant volgens de ingezettelijn uit 2008.In de paragraaf 1, Bedrijfsvoering, is aangegeven welke inspanningende gemeente in 2010 heeft ondernomen in de bedrijfsvoeringen voor de rechtmatigheid.3. Relatie met overige programma’sCollegeWerkProgramma (CWP)Uitgangspunt is het realiseren van een reële en sluitende begroting.De resultaatverplichtingen uit het CWP zijn geformuleerdonder Bestuur en dienstverlening.In november 2009 stelde de Raad een reëel sluitende begrotingvoor 2010 vast. De provincie heeft de begroting goedgekeurden voor 2010 het repressief toezicht van toepassingverklaard. In maart 2010 vonden er gemeenteraadsverkiezingenplaats, waardoor er een nieuwe Raad en een nieuw Collegeis aangetreden. In 2010 is een nieuw CWP opgesteld datzich voornamelijk richt op de jaren 2011-2014.Programmaplan: de programma’s en paragrafenHet programma Financiën heeft een financiële relatie metalle programma’s en paragrafen. Het programma genereerten beheert de algemene dekkingsmiddelen die in het kadervan een sluitende begroting nodig en reëel zijn (zie paragraaf2, Financiering).De algemene middelen uit het programma Financiën dienenals dekking voor de uitvoering en realisatie van de beleidsdoelendie in de andere programma’s worden geraamd enverantwoord. De programma’s en paragrafen geven een naderetoelichting op de realisatie over 2010.4. Kaderstellende beleidsnota’sOnderstaande kaderstellende beleidsnota’s vallen alleen onderhet programma Financiën:• Controleverordening;• Verordening onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid;• Financiële verordening gemeente Schiedam 2009;• Financieel afwijkingenbeleid;• Verordening hondenbelasting;• Legesverordening;• Verordening onroerendzaakbelastingen;• Verordening op de heffing en invordering van precariobelasting;• Nota ‘Investeren, waarderen en afschrijven’;• Treasury statuut 2002;• Nota Reserves en voorzieningen;• Begrotingsrichtlijnen 2010;• Zomernota 2010.Paragraaf 4, Lokale heffingen, bevat een totaalbeeld van kaderstellendebeleidsnota’s ten aanzien van gemeentelijke belastingen.ProgrammaREKENing 133

5. Doelen en activiteitenIn de begroting zijn concrete activiteiten benoemd om de driedoelstellingen uit paragraaf 1, Bedrijfsvoering, te realiseren.Het resultaat van deze voorgenomen activiteiten wordt hierverantwoord.Doelstelling 1: Het realiseren van een reële begroting, waarmee de basis wordt gelegd voor het bereiken van debeoogde maatschappelijke doelstellingen.Geplande activiteiten Resultaat 2010Het vormen van toereikende voorzieningen en reserves (CWP).• Voorzieningen zijn aangepast op basis van verplichtingen en risico’swaarvan de financiële omvang bekend is.• Bij de jaarrekening zijn de risico’s en de ingestelde voorzieningengeactualiseerd. Daarmee zijn deze toereikend.• De vorming van bestemmingsreserves gebeurde op basis van eenraming van kosten. Ook deze moesten toereikend zijn.In 2010 zijn geen nieuwe bestemmingsreserves en voorzieningengevormd.Versterken van de inzet op outputsubsidiëring (CWP).Versterken Planning en Control-instrumenten.Zie ook onder doelstelling 3.In 2010 is het proces van de digitale verstrekking van subsidies(workflowsysteem) geëvalueerd en verbeterd doorgezet. Het maaktnu onderdeel uit van het reguliere werkproces.Conform de Financiële Verordening en de afgegeven planning voor2010 zijn de P&C-producten aan de Raad voorgelegd.In het kader van ‘Processen op scherp’ zijn de ambtelijke enbestuurlijke processen geëvalueerd. Met name in de ambtelijkeprocessen zijn verbeteringen doorgevoerd (zoals de introductie vanafdelingsplannen en -rapportages met kwartaalgesprekken door dedirectie).In 2010 zijn de primaire ramingen meerjarig in het financiëleinformatiesysteem opgenomen. Ook zijn de begrotingswijzigingenstructureel verwerkt.134

Doelstelling 2: Uitvoeren van de begroting geschiedt rechtmatig.Geplande activiteiten Resultaat 2010Ontwikkelen van een algemeen intern beheerssysteem (CWP).In 2010 zijn drie instrumenten ingevoerd:• Urenverantwoording: in 2010 is gestart met het fasegewijsinvoeren van de organisatie in de administratie. Dit moet eind2011 gereed zijn.• Verplichtingenadministratie: de eerste fase, de beoogde detechnische oplevering van het proces en het systeem, is in 2010gerealiseerd. Vanaf de tweede helft van 2010 is dit instrument ingebruik (zie ook ‘inkoopproces’).• Activamodule: Deze module is operationeel gemaakt om financiëleinformatie over investeringen en kredieten efficiënter en sneller teontsluiten. Voor de jaarrekening 2010 is deze tool voor het eerstgebruikt.In het kader van het project ‘Processen op scherp’ is in 2010 eennieuw inkoopproces vastgesteld. Dit integrale proces wordt in2011 geïmplementeerd. Daarin wordt de digitalisering van facturenmeegenomen en de verbetermogelijkheden voor het registreren vanverplichtingen.Stroomlijnen van de inning van gemeentelijke heffingen(CWP).(zie paragraaf 4, Lokale heffingen)Bieden van opleidingsmogelijkheden om het beheer vanhet managementinformatiesysteem te waarborgen in deorganisatie.In 2010 zijn de bemerkingen in de accountantsrapporten vande afgelopen jaren vertaald naar het actieplan ‘Verbeterpuntenbedrijfsvoering’. Dit plan is onderwerp van gesprek in deAuditcommissie en is een speerpunt voor het College en deambtelijke organisatie in 2011.Ook in 2010 is gewerkt met gecombineerde aanslagen en met deautomatische incasso in meerdere termijnen. In 2009 maakte 61%van de doelgroep gebruik van deze mogelijkheid. In 2010 bedroegdit 63%.In 2010 heeft het project Managementinformatie een doorstartgemaakt. Eind 2010 zijn het procesmodel en het plan van aanpakvastgesteld om de informatie gestructureerd te ontsluiten. Deprocessen hiertoe zijn ontwikkeld en ook vastgesteld.In 2010 werd een begin gemaakt met de beheerorganisatie. Deoprichting is in 2011 een feit.ProgrammaREKENing 135

Doelstelling 3: Het op peil brengen van de weerstandscapaciteit in relatie tot de risico’s.Geplande activiteiten Resultaat 2010Kritisch kijken naar de mogelijke vrijval van reserves envoorzieningen.Incidentele meevallers storten in de algemene reserve tenbehoeve van het weerstandsvermogen.Het College heeft eind 2010 onderzoek gedaan naar detoereikendheid en mogelijke herbestemming van de reserves. In2011 wordt het resultaat van dit onderzoek bekend.De omvang van de algemene reserve op 1 januari 2010 bedroeg€ 9,9 miljoen. Per saldo is in 2010 € 0,26 miljoen gestort,waardoor de reserve eind 2010 een omvang had van € 10,2miljoen (exclusief het rekeningsresultaat over 2010).Incidentele opbrengsten uit de verkopen van vastgoed storten inde algemene reserve (weerstandscapaciteit).Positieve resultaten uit de bouwgrondexploitaties storten in dealgemene reserve (weerstandsvermogen).De provincie geeft in de brief over de goedkeuring van debegroting 2011 aan dat de algemene reserve aanvulling behoeft.Dit blijft dus actief onderdeel van het financieel beleid.In 2010 is dit niet voorgekomen.In 2010 is dit niet voorgekomen. In 2010 werd ten lastevan het rekeningsresultaat 2010 een extra storting in deverliesvoorziening grondexploitaties gedaan van € 4,2 miljoen.Stelselwijziging erfpachtIn november 2010 besloot de Raad tot de stelselwijziging vanhet erfpacht. De voornaamste financiële effecten voor 2010waren:• een vrijval van de reservecompensatie voormalige erfpachtsgrondenvan € 15,8 miljoen;• een stille reserve van € 38 miljoen die ingezet wordt voorhet bepalen van het weerstandsvermogen.De vrijval van de reserve van € 15,8 miljoen is conform besluitvormingin 2010 ingezet om activa af te boeken (extra afschrijving).De afboeking van de boekwaarden van meerdereactiva genereert vrijval in de kapitaallasten. Daarmee is in demeerjarenbegroting 2011-2014 al rekening gehouden.In de paragraaf Weerstandsvermogen bij de begroting 2010werd het volgende geconcludeerd:‘Het weerstandsvermogen wordt voornamelijk gevormd doorde algemene reserve. Het benodigde weerstandsvermogen bedraagt€ 22,7 miljoen. De algemene reserve heeft een begroteomvang van € 12,7 miljoen (realisatie € 10,2 miljoen). Erwordt gestreefd naar het op peil brengen van het weerstandsvermogen.De mogelijkheden daartoe lijken beperkt door dedoor het Rijk aangekondigde omvangrijke bezuinigingen.’Stille reserves – erfpacht behoort hiertoe – mogen volgenshet Bbv onderdeel zijn van het weerstandsvermogen. Destelselherziening erfpacht zorgde in 2010 dus voor de noodzakelijkeverbetering van het weerstandsvermogen met ruim€ 38 miljoen (zie ook paragraaf 7, Weerstandsvemogen).136

6. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begrotingprimair 2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -8.484 -32.936 -26.612 -9.642 -23.293Baten 122.472 147.896 135.239 142.774 5.121Resultaat voor bestemming 113.988 114.960 108.628 133.132 -18.172Toevoeging aan reserves -583 -3.742 -29.956 -1.789 -1.953Onttrekking aan reserves 1.290 12.744 24.732 10.249 2.495Saldo reservemutaties 707 9.002 -5.224 8.460 542Resultaat na bestemming 114.695 123.962 103.404 141.592 -17.630ProgrammaREKENing 137

7. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieFinanciënBedragx € 1.000BatenAlgemene uitkeringDe hogere bate is het gevolg van de effecten van de decembercirculaire en de verrekeningen uitkeringsjaar1322007/2008/2009.Onvoorziene uitgavenDe baten waren hoger dan geraamd in verband met ISV-3 ontvangsten (€ 320.000) en de vrijval van Tramplus542Overschiesestraat (€ 245.000).De baten met betrekking tot heffing en invordering (opbrengsten als gevolg van incasso) waren hoger dan geraamd. 87Saldo financieringfunctieEen stelpost onderuitputting kapitaalllasten van € 2,2 miljoen is functioneel ingevuld, waardoor dit bedrag op deze plaats -1.987tot een nadeel leidt. Daartegenover stond een voordeel op de afwikkeling BTW/BCF 2009 (€ 212.000).Het begrotingssaldo kwam uit op een bedrag van per saldo € 260.000. -260LastenOnvoorziene uitgavenDe overschrijding wordt veroorzaakt door het ophogen van voorzieningen (dubieuze debiteuren, pensioenverplichting-381wethouders).Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval van het saldo van de reserve15.835compensatie voormalige erfpachtgronden ten bedrage van € 15,9 miljoen in te zetten voor het afboeken van boekwaardenvan activa, enerzijds ter versterking van het structurele materiële evenwicht, anderzijds om hiermee invulling te geven aande richtlijn van de commissie BBV om terughoudend te zijn met het activeren van investeringen in maatschappelijk nut.De afboeking heeft functioneel plaatsgevonden.Op de post onvoorzien bleef een bedrag van € 204.000 onbenut. 204Saldo financieringfunctieOp deze post worden enerzijds de resultaten in de bedrijfsvoering (kostenplaatsen), anderzijds het resultaat op destelposten verantwoord.Bedrijfsvoering per saldo € 500.000 voordelig: minder kosten aan salarissen en sociale lasten (€ 2,4 miljoen),-500hogere kosten op inhuur externe deskundigheid (€ 5,9 miljoen -), zie ook paragraaf bedrijfsvoering), hogere overigekosten (€ 1,4 miljoen voor o.a. druk- en bindwerk, onderhoud en beveiliging, werving en selectie, hard- en software ennagekomen facturen 2009), lagere kapitaallasten (0,5 miljoen), hogere inkomsten, in verband met personeelskosten(€ 0,7 miljoen) en een hogere doorbelasting naar projecten dan begroot (€ 2,9 miljoen).Op de stelpost wordt het nadeel van ca. € 100.000 veroorzaakt door een niet gerealiseerde compensatie lagere algemene 100uitkering (€ 228.000), terwijl er sprake was van een restant saldo op de decentralisatie-uitkeringen van€ 131.000.BeleggingenWaardering van de aandelen N.V. Irado vindt plaats tegen verkrijgingsprijs in plaats van de nominale waarde.4.879Hierdoor valt de geraamde afwaardering vrij.Overige afwijkingen: nog te betalen post BCF en afboeking oude debiteur -479Saldo Financiën 18.172138

8. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaam(Bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo7001 Algemene uitkering 0 101.975 101.975 0 96.489 96.489 -2.022 104.129 102.1077002 Belastingen -1.688 13.811 12.123 -1.925 12.194 10.269 -1.574 13.643 12.0697003 Beleggingen -5.506 20.845 15.339 -2.637 13.673 11.036 -607 20.876 20.2697004 Onvoorziene uitgaven -16.540 1.446 -15.093 -7.872 10.107 2.235 -1.223 2.075 8527005 Saldo financieringsfunctie -9.202 9.818 617 -14.177 2.776 -11.401 -4.216 2.052 -2.1647999 Mutaties reserves 0 0 0 0 0 0 0 0 0Resultaat voor bestemming -32.936 147.896 114.960 -26.612 135.239 108.628 -9.642 142.774 133.1327999 Mutaties reserves -3.742 12.744 9.002 -29.956 24.732 -5.224 -1.789 10.249 8.460Resultaat na bestemming -36.677 160.639 123.962 -56.568 159.971 103.404 -11.431 153.023 141.592ProgrammaREKENing 139

Wijkontwikkeling1. Doelstelling: verbetering Schiedamse wijken insamenspraak en samenhangDe gemeente Schiedam wil wijkgericht de kwaliteit van dewoon- en leefomgeving van haar inwoners verbeteren. Hierbijstaan de betrokkenheid van de bewoners en de samenhangin de inzet van de gemeente en haar samenwerkingspartnersvoorop. Met andere woorden: de gemeente wil met haar programmaWijkontwikkeling bewerkstelligen dat ze een organisatieis die initiatiefrijk en responsief op signalen uit dewijken reageert, die in contact staat met de wijkbewoners enhun organisaties, die maatwerk als uitgangspunt heeft en diebewoners in staat stelt en stimuleert om mee te denken, meete praten en mee te beslissen.De kernbegrippen zijn hierbij ‘samenspraak’ en ‘samenhang’.Samenspraak staat voor het interactieve karakter vanhet wijkgericht werken. Met bewoners en bewonersorganisatiesbespreekt de gemeente de ontwikkelingen in de wijk.De gemeente wil op betrouwbare en transparante wijze hetinteractief tot stand gekomen beleid uitvoeren. Samenhangbetekent dat de inzet van de gemeente en haar samenwerkingspartnersin samenhang met elkaar wordt uitgevoerd.Door efficiënt en effectief te schakelen tussen de verschillendepartijen en besluitvormingsniveaus worden resultatenvan de wijkgerichte inzet zichtbaar. Ook wordt het vertrouwentussen de bewoners en de gemeente versterkt. Van de gemeentewordt snelheid van handelen verwacht. Op haar beurtverwacht de gemeente van haar burgers participatie en eigenverantwoordelijkheid.SpeerpuntenProgramma WijkontwikkelingDe gemeente Schiedam wil een organisatie zijn die:• Initiatiefrijk en responsief reageert op signalen uit de wijken;• In contact staat met de wijkbewoners en hun organisaties;• Maatwerk als uitgangspunt heeft;• Bewoners in staat stelt en stimuleert om mee te denken, mee te praten en meete beslissen.Algemene doelstelling Beleidsonderdeel DoelstellingenDe gemeente Schiedam wilwijkgericht de kwaliteit van dewoon- en leefomgeving van haarinwoners verbeteren.Wijkontwikkeling1. Een positieve ontwikkeling in de negenwijken (samenhang) bevorderen, waarbijwijken die op één of meerdere terreineneen achterstandsscore behalen, prioriteitkrijgen;2. Bevorderen van bewonersparticipatie(samenspraak);3. Vormgeven van een intermediaire functietussen de bewoners(organisaties) en deambtelijke organisatie.140

2. Context en achtergrondHet programma Wijkontwikkeling richt zich op de ontwikkelingenin de wijken en op de betrokkenheid van de bewonersdaarbij. Daarnaast richt het programma zich op de ontwikkelingvan de wijken op langere termijn.Er is ruimte voor interactieve beleidsvorming. Vanuit diverseinvalshoeken zijn er bewonersinitiatieven gestimuleerd enbegeleid, zowel op het gebied van de fysieke leefomgevingals van de sociaal-maatschappelijke context. Er is extra aandachtgeschonken aan ondervertegenwoordigde groepen, onderandere door de inzet van opbouwwerk in alle wijken. In2010 is er gewerkt op basis van de beschikbare wijkvisies,wijkactieprogramma’s en wijkplannen, waarin de samenhangin de fysieke, sociale en economische inzet naar voren komt.De wijkjaarprogramma’s zijn uitgebracht. Dit zijn handzamebrochures die informatie bevatten over hetgeen er in de wijkgaat gebeuren op zowel fysiek als sociaal gebied.De kadernota Wijkgericht Werken geeft richting aan de samenhangin de ontwikkeling van de negen Schiedamsewijken. De visie op wijkontwikkeling die in 2008 is uitgebracht,mede op basis van de inbreng van bewoners en anderebelanghebbenden, geeft hieraan een nadere invulling.Het College heeft het interactief en vraaggericht werken alsuitwerkingspunten ter hand genomen. Deze punten vormeneen solide basis voor de werkzaamheden van de afdelingWijkontwikkeling.Uitgangspunt is dat een goed samenspel tussen de bewoners,de verschillende partners en de gemeente onontbeerlijk is.Een belangrijke randvoorwaarde voor ‘wijkontwikkeling opeigen kracht’ is dat de gemeente daadkracht toont door snelte handelen, in ruil voor het appelleren aan de eigen verantwoordelijkheid,het meedoen en het zelf doen van burgers.Daarbij kiest de gemeente voor een gedifferentieerde wijkgerichteaanpak.In de meeste wijken zijn de bewonersorganisaties zelf ergactief in de wijk. De visienota ‘Facilitering bewoners en bewonersorganisaties’,die de Raad in 2008 heeft vastgesteld,biedt kaders voor de opdracht aan het opbouwwerk en de bewonersondersteuning.In het CollegeWerkProgramma, bij het programma-onderdeelBestuur, Dienstverlening en Wijkontwikkeling, zijndiverse activiteiten opgenomen om de burgerparticipatie tebevorderen. De afdelingen Communicatie, Frontoffice (nuKlant Contact Centrum) en Wijkontwikkeling zijn met dezeactiviteiten gestart.De gemeente heeft diverse middelen ingezet om goede randvoorwaardente creëren voor burgerparticipatie. Gemeentemedewerkersfunctioneren steeds klant- en vraaggerichter.De wijkprocesmanagers hebben in 2010 uiteenlopende processenbegeleid en hebben gefungeerd als belangrijke schakelbij het van buiten naar binnen werken. Voor verschillendespecifieke projecten hebben enkele bewonersorganisaties dehulp ingeroepen van de bewonersondersteuners en technischedeskundigen van het Schiedams Overleg Bewonersorganisaties(SOBO). Het opbouwwerk heeft ondervertegenwoordigdegroepen actief begeleid en benaderd. Hierdoor zijn ermeerdere nieuwe bewonersgroepen opgericht.Om de bewonersparticipatie te bevorderen heeft de gemeenteonder andere diverse budgetten beschikbaar gesteld aan bewoners,met name het wijkbudget en het voucherbudget. Voorhet vouchersysteem heeft de gemeente eind 2009 een nieuwesubsidieverordening opgesteld. Die heeft er toe geleid dat hetproces goed is gestroomlijnd en dat veel goede ideeën vanbewoners zijn of nog zullen worden uitgevoerd. In 2010 zijnde wijkbudgetten en het vouchersysteem uitgebreid geëvalueerd.Over het algemeen waren de reacties positief, zowel bijde aanvragers als bij de andere betrokkenen.In het kader van de inhoudelijke invulling van de Wet MaatschappelijkeOndersteuning (WMO), gecombineerd met hetuitwerken van de opdrachten in het kader van de Kerntakenanalyse,heeft het programma Wijkontwikkeling in 2010nauw samengewerkt met MO, Welzijn & Educatie. Hoe kunnenwe meer focus aanbrengen in het aanbod, gebaseerd opmeer zelfwerkzaamheid van (groepen) burgers? Hoe kunnenwe beter aansluiten bij wat er in de wijken aanwezig is, zodatburgers die hulp nodig hebben die deels in hun eigen woonenleefomgeving kunnen vinden? Gezamenlijk wordt bekekenwelk inzicht we hebben in de behoefte, gerelateerd aande specifieke wijken. In 2011 moet dit resulteren in een uitvoeringsprogrammaWmo en in keuzes over de subsidiëringvan diverse instellingen.3. Doelen en activiteiten3.1 AlgemeenDoelstelling 1: De gemeente wil een positieve ontwikkelingin de negen wijken (samenhang) bevorderenWijken die op één of meerdere terreinen een achterstandsscorehadden, kregen in 2010 prioriteit. De achterstandsscoreis bepaald door de sociaaleconomische situatie, de ervarenleefbaarheid en verloedering en de mate waarin bewoners eenvooruitgang of achteruitgang van hun wijk verwachten. Deaanpak is vertaald in diverse concrete maatregelen en projec-ProgrammaREKENing 141

ten. In alle wijken is het opbouwwerk ingezet, gebaseerd opeen werkplan per wijk. De cultuurscout is in diverse wijkeningezet en ging met de specifieke behoeften en wensen vande wijk aan de slag.Doelstelling 2: De gemeente wil de bewonersparticipatie(samenspraak) bevorderenIn 2010 heeft de gemeente de bewonersparticipatie via diversekanalen bevorderd. Dit kwam naar voren in de grotehoeveelheid bewonersgroepen, straatteams, klankbordgroepenen werkgroepen die het afgelopen jaar zijn opgericht.Mede dankzij de inbreng en actieve inzet van de bewonerszijn diverse projecten er anders (en in veel gevallen beter)uit komen te zien dan de oorspronkelijke plannen. Te denkenvalt aan het Fabriplein, het Park Spaland en veel projecten inde openbare ruimte, waaronder de ophogingen.Doelstelling 3: De gemeente wil een intermediaire functietussen de bewoners(organisaties) en de ambtelijkeorganisatie vormgevenDe wijkjaarprogramma’s 2010 zijn huis-aan-huis verspreid.Daarnaast werden de bewoners via diverse andere kanalengeïnformeerd over de ontwikkelingen in hun wijk. Zo warener de wijkoverleggen, de website, de informatiebrieven,de wijkkrantjes en de diverse inspraakbijeenkomsten. Naastinformatie gaat het in veel gevallen om participiatie bij(beleids)voorbereiding en uitvoering, of om initiatieven vanbewoners(groepen) die de gemeente faciliteert.3.2 Uitgevoerde activiteiten per wijkCentrumIn 2010 heeft de gemeente in het Centrum (nieuwe) bewonersactief betrokken bij ontwikkelingen in de wijk. Er zijn viernieuwe bewonersgroepen gevormd: bewoners Leliëndaal(in verband met de realisatie van een speelplek), bewonersNoordvest (in verband met de herinrichting van een plantsoen),bewoners Pastorietuin (in verband met overlastklachten)en bewoners rondom de moskee aan de Raam (in verbandmet de dialoog). Daarnaast heeft de gemeente in 2010 actiefgewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit van de openbareruimte. De bewoners hebben hierop positief gereageerd; voorde wijk is het een zichtbare ontwikkeling.GroenoordMet het realiseren van de herinrichting Van Zantenplein, Bosmanspleinen Park Groenoord zijn alle projecten vanuit de(incidentele) Pechtold-subsidie afgerond. In Groenoord zijner diverse bewonersgroepen die zowel binnen als buiten opdiverse plekken in de wijk activiteiten organiseren, bijvoorbeeldde AGG (Activiteiten Groep Groenoord). De StichtingActiviteiten Groenoord treedt op als coördinator tussen deverschillende bewonersgroepen. Voor de oudereninloop HetZimmertje, een bewonersinitiatief, zijn financiën gevonden,waardoor deze (voorlopig) kan blijven bestaan. Steeds meerbewoners hebben in de Groenoordhuizen ‘hun’ plek gevonden.Vanuit deze plekken initiëren bewoners, soms gefaciliteerddoor professionals, uiteenlopende activiteiten.KethelIn 2010 heeft de gemeente in intensief overleg met de opgerichteklankbordgroep het traject voor de ophoging en hetgroot groenonderhoud van Kethel-Oost opgezet. Het hieruitvoortgekomen ontwerp wordt in 2011 uitgevoerd. In deverschillende buurten van Kethel zijn er actieve bewonersorganisaties,die (soms met lichte ondersteuning van hetopbouwwerk) verschillende activiteiten voor uiteenlopendedoelgroepen organiseren.OostHet in 2009 vastgestelde wijkactieprogramma ‘Oost voor elkaar’is het resultaat van een traject, waaraan actieve bewonersen instellingen een belangrijke inbreng hebben geleverd.Het programma, dat loopt tot 2012, is opgebouwd rondomvijf thema’s: ruimtelijke visie op de wijk, buitenruimte,(sociale) veiligheid, wijkeconomie en sociale samenhang.Deze thema’s zijn destijds vertaald in maatregelen. Ook zijnde projectvoorstellen van partners, zoals woningcorporatieWoonplus, Bewonersvereniging Schiedam Oost (BVSO),Stichting Welzijn Schiedam (SWS), Seniorenwelzijn, deopbouwwerkorganisatie, de politie en basisscholen hierinopgenomen. In 2010 is, naast het gegenereerde budget, metbehulp van cofinanciering van bewoners door middel vanvouchers hard gewerkt aan de uitvoering van het Wijk ActiePlan (WAP) en wordt er nog steeds geprobeerd om extra middelente genereren om uitvoering in 2011 mogelijk te maken.Daarnaast heeft de Gemeenteraad op 4 februari 2010 beslotende Wet voorkeursrecht gemeente van toepassing te laten zijnop enkele woningen in buurt 15, waardoor de herontwikkelingin de toekomst mogelijk wordt. Daarnaast werd in Oostde week van Nederland Schoon feestelijk geopend door deburgemeester, de minister van BZK en de directeur van NederlandSchoon. Ook de realisatie van enkele voucherinitiatieven,zoals het plaatsen van de sociale sofa bij basisschool‘De Peperklip’, werd feestelijk gevierd.142

Spaland/SveaparkenIn 2010 heeft het opbouwwerk, in samenwerking met hetjongerenwerk, een dialoogtraject gestart rondom winkelpleinKrona. Een en ander heeft geleid tot afspraken tussen jongerenen bewoners (vastgelegd op borden) en een aantal activiteiten.De overlast van hangjeugd in Krona blijft een puntvan aandacht.In 2010 heeft het opbouwwerk acht straatteams opgezet.Deze teams hebben diverse ontmoetingsactiviteiten in hunstraat georganiseerd. Bewoners hebben met behulp van dewijk- en voucherbudgetten een bijdrage geleverd aan de verlevendigingvan de wijk. Voorbeelden zijn hanging baskets,kerstverlichting en kunstwerken bij de entree van de Akkersen de Gaarden.De ophogingswerkzaamheden in de Velden en de Vlinderhoven,de herinrichting van park Spaland en de bouw van degymzaal Sveaparken zijn, met inbreng van de bewoners, involle gang.WestIn West hebben diverse fysieke werkzaamheden plaatsgevonden,waaraan sociale activiteiten werden gekoppeld.Het heringerichte Fabriplein werd feestelijk opgeleverd. Dewoonomgeving bij de laagbouw in de Distilleerdersbuurt isopnieuw ingericht. De sloop van het voormalige VlietlandZiekenhuis en de herontwikkeling van de ziekenhuislocatiehebben de aandacht in de wijk. Dichtgetimmerde panden opdiverse locaties hebben helaas nog geen zichtbare veranderingenondergaan. Wel zijn enkele woningen aan de Huijsmansstraatgesloopt. Bewoners hebben het probleem van de dichtgetimmerdepanden extra onder de aandacht gebracht van deRaad, de wethouders en de gemeente. De participatiegraadvan bewoners bij hun leefomgeving in bewonersgroepen enactiviteiten is verhoogd. Er zijn in West diverse straat- enbuurtgroepen actief. In 2010 zijn er twee bewonersgroepenbijgekomen. Onder andere in het Julianapark worden diverseactiviteiten georganiseerd.WoudhoekDe ophogingswerkzaamheden in de Feministenbuurt Zuidzijn bijna afgerond. Voor de herinrichting van het Geuzenpleinis in goed overleg met de klankbordgroep een ontwerpgemaakt dat in 2011 wordt uitgevoerd. De inspraaktrajectenvoor het De la Marplein en de Verzetsheldenbuurt zijn in2010 gestart.Rond Jongeren Ontmoetings Plaats (JOP) ‘Het Tempeltje’ ishet nodige gebeurd. Tijdens het wijkfeest hebben jongerendie gebruikmaken van de JOP het Tempeltje een opknapbeurtgegeven. Enige tijd later is er brand gesticht in de JOP. De inzetvanuit opbouwwerk, jongerenwerk en de gemeente is omde JOP te handhaven en jongeren te betrekken bij het onderhoudendaarvan. Op het speelveld Kasteelweg heeft er metondersteuning van opbouwwerk een dialoog plaatsgevondentussen jongeren en omwonenden, wat heeft geresulteerd inafsprakenborden. Deze zijn bevestigd aan de voetbalkooi enfeestelijk onthuld.ZuidIn 2010 is er hard gewerkt aan de uitvoering van het wijkplanZuid. Zo is het heringerichte Dwarsplein opgeleverd. Daarnaastis er gewerkt aan de herinrichting van onder andere hetWilhelminaplein, de Maasboulevard en de rotonde Lekstraat.De nieuwbouwplannen voor de eerste fase van de Houthavenszijn gepresenteerd en door de omwonenden enthousiastontvangen. In de wijk zijn achttien straatteams actief, die,mede dankzij de wijk- en voucherbudgetten, diverse activiteitenorganiseren. Hoogtepunt was een heuse ‘zeskamp’,waarbij de verschillende bewoners hun krachten met elkaarmaten. De bewoners maken zich zorgen over het vertrek vanvoorzieningen uit de wijk: het postkantoor en de bibliotheekzijn gesloten en het zwembad dreigt te worden gesloten.Nieuwland – wijkactieprogramma NieuwlandDe wijk Nieuwland maakt deel uit van de Veertigwijkenaanpaken is aangewezen als één van de krachtwijken. In hetwijkactieprogramma Nieuwland zijn de ambities tot en met2017 weergegeven. De ambities zijn benoemd langs vier thema’s:Achter de voordeur; Werken en leren in de wijk; Wonenen veiligheid; Ontmoeten in de wijk. Met de extra rijksgeldenheeft de gemeente rondom deze thema’s in 2010 flink geïnvesteerdin Nieuwland.Per thema zijn in 2010 de volgende activiteiten gerealiseerd:Achter de voordeur – Het Project Samen Buurten heeft 250huishoudens bezocht aan de Johan de Wittsingel en omgeving.Deze huishoudens werden bezocht om het onderlingecontact tussen de bewoners te verbeteren. In 2010 is het wijkzorgnetwerkdefinitief gestart. Dit netwerk probeert inzicht tekrijgen in de vaak complexe zorg- en hulpvraag van (kwetsbare)mensen en biedt op een goede en snelle manier hulp.Werken en leren – Sinds 2010 hebben alle basisscholen inNieuwland een combinatiefunctionaris. Deze functionarisProgrammaREKENing 143

zorgt voor naschoolse activiteiten. Het werkgebied van dewinkelstraatmanager is het afgelopen jaar uitgebreid. Daarmeeis hij het aanspreekpunt geworden voor alle winkelstratenen ondernemers in Nieuwland (ook voor ZZP’ers). Deeerste jongeren hebben met succes het ‘Watch Out’-trajectafgerond en zijn doorgestroomd naar een vaste baan. De succesvolleprojecten ‘Groene Brigade’ en ’t Goed’ zijn voortgezet.Via het project wijkgerichte inburgering zijn vele mensenverleid om deel te nemen aan het inburgeringsproces, onderandere via de taalbazar in Nieuwland.Wonen en veiligheid – Het Project Antilliaanse mannen is in2010 voortgezet. Wegens succes is eind 2010 besloten hetproject uit te breiden. Ook het project Opboksen is gecontinueerden uitgebreid. De criteria hiervoor zijn aangescherpt.De eerste eengezinswoningen van het project ‘Over het Water’en de woningen van het nieuwbouwproject ‘Het Terras’zijn opgeleverd. De openbare ruimte rond de Vijf Molens isopnieuw ingericht, evenals een deel van de Troelstralaan ende omgeving rondom de Tempelstraat. In 2010 hebben bewonersen professionals op diverse locaties in Nieuwland buurtschouwengehouden.Ontmoeten in de wijk – Om het ontmoeten in de wijk te stimulerenen zo een bijdrage te leveren aan het versterken vande sociale cohesie, zijn er voor de jeugd diverse sport- enspelgelegenheden ontwikkeld. De Krajicek Playground, hetCruyffcourt en het speelveldje Vendelhof zijn in 2010 opgeleverd.Vanuit sport en recreatie en SWS welzijn worden er opdeze locaties diverse activiteiten georganiseerd. Het Cruyffcourtwordt ook wel eens in de nachtelijke uren gebruikt, watoverlast veroorzaakt. Dit blijft een punt van aandacht.3.3 Doelrealisatie: kengetallenTabel effect- en prestatie-indicatoren (gegevens komen tweejaarlijks beschikbaar)Omschrijving E/P* Bron Nulmeting jaar Streefwaarde 2009 Werkelijke waarde 20091. Het bevorderen van een positieve ontwikkeling in de negen wijken. Doel is minimaal een rapportcijfer 7 voor de woonomgeving perwijk.Rapportcijfer woonomgeving E Leefbaarheidsonderzoek 2007 Streefwaarde 2009 Werkelijke waarde 2009Centrum 7.0 7.0 7.1Groenoord 6.7 7.0 6.6Kethel 7.7 7.7 7.8Nieuwland 6.4 6.7 6.6Oost 5.9 6.5 6.1Spaland Sveaparken 7.6 7.6 7.5West 6.9 7.0 7.1Woudhoek 7.6 7.6 7.3Zuid 7.1 7.1 7.02. Het bevorderen van de bewonersparticipatie. Doel is minimaal een indicator 6,5 voor de sociale cohesie per wijk.Indicatorscore sociale cohesie E Leefbaarheidsonderzoek 2007 Streefwaarde 2009 Werkelijke waarde 2009Centrum 6.0 6.3 5.7Groenoord 5.4 6.0 4.8Kethel 6.7 6.7 7.2Nieuwland 5.6 6.1 4.9Oost 5.6 6.1 5.2Spaland Sveaparken 6.2 6.5 5.9West 6.0 6.3 5.9Woudhoek 6.0 6.3 5.9Zuid 6.6 6.6 6.6144

Omschrijving E/P* Bron Nulmeting jaar Streefwaarde 2009 Werkelijke waarde 20093. Het vormgeven van een intermediaire functie tussen de bewoners(organisaties) en de ambtelijke organisatie. Doel is minimaal eenrapportcijfer 7 voor de leefbaarheid per wijk.Rapportcijfer leefbaarheid E Leefbaarheidsonderzoek 2007 Streefwaarde 2009 Werkelijke waarde 2009Centrum 6.9 7.0 6.9Groenoord 6.5 6.8 6.6Kethel 7.6 7.6 7.7Nieuwland 6.1 6.6 6.4Oost 5.7 6.4 6.2Spaland Sveaparken 7.4 7.4 7.4West 6.8 7.0 7.1Woudhoek 7.4 7.4 7.3Zuid 6.9 7.0 7.0* E= Effectindicatoren; P= Prestatie-indicatorenDe geformuleerde doelstellingen worden door een groot aantalfactoren beïnvloed. De prioriteiten voor wijkontwikkelingworden mede bepaald door het rapportcijfer voor de diverseonderdelen. Het doel is behoud van goede scores en verbeteringwaar nodig.Een groot aantal factoren heeft invloed op de samenleving.Er is geen direct causaal verband te leggen tussen wat degemeente doet aan wijkontwikkeling en de effecten ervanin praktijk. Globaal genomen zouden de gemeentebrede inspanningenuiteraard wel zichtbaar moeten worden. Hieroverwordt gerapporteerd in het kader van de leefbaarheids- enveiligheidsindex; het is te veelomvattend om dat in de Programmarekeningte doen. Daarnaast zijn de gegevens afkomstiguit 2009. De situatie in 2010 kan hiervan afwijken (de gegevenskomen tweejaarlijks beschikbaar). Om meer inzicht tekrijgen in de problematiek in de wijken heeft de gemeente in2010 gewerkt aan het opstellen van een sociale index. Dezeindex maakt het onder andere mogelijk een betere analyse temaken van de kansen, bedreigingen, sterkte en zwakte vaneen wijk. De gegevens zullen ook worden gebruikt in het kadervan het Wmo- en kerntakenanalysetraject.ProgrammaREKENing 145

4. Wat heeft het gekost?(Bedragen x € 1.000)Begroting primair2010Begroting nawijziging 2010Rekening2009Rekening2010Afwijking t.o.v.begroting na wijzigingLasten -3.326 -6.692 -3.053 -4.015 -2.677Baten 0 495 254 466 29Resultaat voor bestemming -3.326 -6.197 -2.799 -3.549 -2.648Toevoeging aan reserves 0 0 0 -300 300Onttrekking aan reserves 677 677 1.919 631 45Saldo reservemutaties 677 677 1.919 331 345Resultaat na bestemming -2.649 -5.521 -881 -3.218 -2.3035. Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieWijkontwikkelingLastenBedragx € 1.000Op het budget voor wijkgerichte diensten is een bedrag van € 114.000 overgebleven, voornamelijk verband houdend met 114nog niet uitgegeven middelen van het voormalige IOBS.In 2009 zijn extra middelen beschikbaar gekomen voor maatregelen van het WAP Nieuwland. Deze middelen zijn2.125bestemd voor de periode 2009-2011. Een deel van de projecten wordt gefinancierd uit de reguliere begroting, c.q. uitextra budgetten van het rijk zoals de BDU-SIV gelden. De meeste WAP-projecten lopen door in 2011, hiervoor is budgetgereserveerd (aangezien nog niet met reserveringen wordt gewerkt zijn deze in de boekhouding niet zichtbaar). Erworden in 2011 nieuwe projecten gestart, onder andere op het gebied van Wijkeconomie. Op een aantal projecten vanhet WAP Nieuwland lijkt in 2011 bezuinigd te worden op de reguliere budgetten, met name bij Werk en Inkomen. Hieroverlopen de gesprekken.Ook op de vouchers wijkbudgetten (€ 95.000) en de sociale wijkaanpak (€ 80.000) is budget over. 175Daarnaast zijn niet alle middelen ten behoeve van het opbouwwerk en bewonersondersteuning (€ 58.000) en het wijkplan 166Oost (€ 108.000) uitgegeven.Overige afwijkingen 68Saldo Wijkontwikkeling 2.6486. Overzicht gerealiseerde lasten en batenProductnaamBegroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010(Bedragen x € 1.000)Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo8001 Wijkontwikkeling -6.692 495 -6.197 -3.053 254 -2.799 -4.015 466 -3.549Resultaat voor bestemming -6.692 495 -6.197 -3.053 254 -2.799 -4.015 466 -3.5498999 Mutaties reserves Wijkontwikkeling 0 677 677 0 1.919 1.919 -300 631 331Resultaat na bestemming -6.692 1.172 -5.521 -3.053 2.173 -881 -4.315 1.097 -3.218146

ProgrammaREKENing 147

148

JaarverslagII ParagrafenBedrijfsvoeringFinancieringGrondbeleidLokale heffingenOnderhoud kapitaalgoederenVerbonden partijenWeerstandsvermogenStedenbeleidInvesteringsplannenVerstrekte subsidies149

BedrijfsvoeringDe bedrijfsvoering omvat alle ondersteunende activiteiten dienodig zijn om de doelstellingen van de gemeente te realiseren.De bedrijfsvoering ondersteunt daarmee de programma’suit de programmabegroting. Het gaat hierbij om de functiespersoneel, informatie, organisatie, financieel beheer, automatiseringen huisvesting.In de paragraaf Bedrijfsvoering komt een aantal actualiteitenaan de orde die in de bedrijfsvoering van de gemeente Schiedamspelen (met uitzondering van het onderdeel financiën,waarvoor een aparte programmatekst is geschreven).1. OrganisatieDe organisatie van de gemeente Schiedam ziet er per 31 december2010 als volgt uit:Staf- Strategie & Beleidscontrol- Onderzoek & Statistiek- Besluitvorming B&WDirectie- Gemeentesecretaris/Algemeen directeur- DirecteurOndernemingsraadWijkontwikkelingIntern verzelfstandigdeonderdelenMaatschappelijkeOntwikkelingStedelijke Ontwikkeling Dienstverlening MiddelenBGSOnderwijs & WelzijnProjectenBestuursondersteuningPersoneel & OrganisatieSport & RecreatieWerk & InkomenRuimtelijke Ontwikkeling,Vastgoed en GrondzakenInformatiebeleid &AutomatiseringGemeentelijke BelastingenVeiligheidRuimtelijk GebruikFacilitaire ZakenFinanciën & OndersteuningVergunningenen HandhavingArchiefControlBeheer Openbare RuimteCommunicatieFrontoffice (Stadswinkel)150

In 2010 zijn de volgende organisatiewijzigingen doorgevoerd:• De afdelingen Werk & Inkomen (W&I) zijn samengevoegdtot één afdeling binnen het cluster Maatschappelijke ontwikkeling.• De communicatiemedewerkers vallen niet meer onder deafdeling Bestuursondersteuning. Het team is omgevormdtot een afdeling Communicatie binnen het cluster Dienstverlening.• Binnen het cluster Stedelijke ontwikkeling is een aantalbeperkte verschuivingen van medewerkers en taken doorgevoerd.Deels om de dienstverlening aan de Schiedammerte verbeteren en deels om interne processen beter te latenverlopen. Ook de werkzaamheden rondom de invoeringvan de Basis Administratie Gebouwen en de WABO hebbende veranderingen gestimuleerd.• In 2010 is de start gemaakt met de verandering van frontofficenaar Klant Contact Centrum (KCC). Naast de voorbereidingenvoor de gewenste bouwkundige veranderingen,besteedde de gemeente Schiedam veel aandacht aan deautomatiserings- en personele aspecten die verbonden zijnmet de verandering. Per januari 2011 is het callcentrumactief en wordt de dienstverlening verder uitgebreid. Ditzal niet onopgemerkt blijven voor een groot aantal medewerkersin de backoffice. Er zal immers een verschuivingplaatsvinden van werkzaamheden – en dus ook medewerkers– van de backoffice naar de frontoffice.• In 2010 is extra capaciteit vrijgemaakt om de medewerkersvan zwembad Zuid te begeleiden in verband met de geplandesluiting. De Raad heeft in november 2010 beslotende sluiting van het zwembad, in verband met een nader onderzoek,uit te stellen tot 2011.• In het afgelopen jaar was de ambtelijke structuur onderwerpvan onderzoek. Doel daarvan was om te bezien of dehuidige structuur aangepast moet worden aan de veranderendefinanciële en organisatorische inzichten. De behoefteaan verantwoordelijke en taakvolwassen medewerkersvraagt om een dynamische, flexibele en projectgestuurdeomgeving.2. Werving, selectie en personeelsplanningDe werving van nieuw personeel, zowel kwantitatief als kwalitatief,was ook in 2010 een punt van aandacht. In 2010 zijn85 nieuwe medewerkers aangesteld en 45 medewerkers zijnvertrokken. De situatie op de arbeidsmarkt maakte het mogelijkom een aantal langdurig openstaande vacatures in tevullen. Dit vraagt veel van de organisatie en ook de borgingvan kennis is een punt van aandacht. Hierbij is ook de reductievan externe inhuur (de optimale omvang van de flexibeleschil) een speerpunt.3. Feedback, beoordelen en competentiemanagementIn 2010 is de prestatiecyclus ontwikkeld. Deze wordt in 2011ingevoerd. Speerpunten zijn de prestatieafspraken en deSchiedamse competenties. Een belangrijk verschil met voorgaanderegelingen is dat het initiatief nu meer bij de medewerkerligt.Hetzelfde geldt voor het traject opleiding en ontwikkeling. In2010 is begonnen met meer vraaggestuurd opleiden. In 2011krijgt dit meer handen en voeten. Buiten de gebruikelijkeautomatiseringscursussen is het aanbod van de Schiedamseacademie gericht op de Schiedamse competenties Klantgerichtheid,bestuurlijke sensitiviteit en Omgevingsbewustzijn,Resultaatgerichtheid en Samenwerken (KOeRS).De gemeente Schiedam wil voor wat betreft ARBO, verzuimen re-integratie het verzuim verminderen. Sinds drie jaarneemt het verzuim binnen de gemeente Schiedam af. In 2010bedroeg het verzuimpercentage 4,9%. In 2009 en 2008 warendeze percentages respectievelijk 5,0 en 5,3%. Per afdelingzijn er wel grote verschillen, die dus ook om een gedifferentieerdeaanpak vragen. Re-integratie is daarin van grootbelang. In samenwerking met het regionale loopbaancentrum‘Baanbreker’ wordt het aantal bovenformatieven, voormaligpersoneel, langdurige zieken, enzovoort teruggebracht - inhet belang van de betrokken (ex)-medewerker, maar ook inhet belang van de organisatie. Hier is een start mee gemaaktin het vierde kwartaal 2010 en dit wordt in 2011 gecontinueerd.4. Formatie en bezettingDe formatie per 31 december 2010 was 737,0 FTE en de bezetting684,3 FTE. In 2009 was dit 718 FTE versus een bezettingvan 637,8.De toename in de formatie heeft onder meer te maken met deomzetting van externe inhuur in vaste formatie op de terreineninformatie en automatisering en werk en inkomen. Ookheeft de gemeente de formatie kostendekkend uitgebreid,enerzijds bij geo-informatie in verband met de verplichteaansluiting op de basisregistratie adressen en gebouwen, enanderzijds voor de uitvoering van de beheer- en onderhoudsplannenvoor de openbare ruimte.ProgrammaREKENing 151

5. Externe inhuur2010 was voor wat betreft externe inhuur een overgangsjaar.De makelaarsfunctie is in 2010 ingericht om het hele procesvan externe inhuur beter te kunnen sturen en te beheersen. Eris een nieuwe Leidraad opgesteld waardoor het inhuurprocesgeharmoniseerd is met het inkoopbeleid. Hierdoor wordt onrechtmatigeinhuur voorkomen. De Leidraad is besproken inde auditcommissie. Tijdens de begrotingsraad is een motieaangenomen over de normering van externe inhuur. Tevensriep de Raad op om een inzichtelijke rapportage over externeinhuur met de Raad te delen. In 2011 zal het College hierinvoorzien. In dit jaarverslag is dezelfde rapportage over de uitgavenvoor externe inhuur en de dekking ervan opgenomendie ook in de jaarverslagen 2008 en 2009 stond.Het College wil de externe inhuur fors afbouwen. In 2010heeft dat ertoe geleid dat de externe inhuur is gereduceerdvan 11 FTE’s op een totaal van 128 (9%).Alle afdelingen hebben voor 2011 een prognose gegeven vande verwachte inhuur en de afbouw ervan. De geprognosticeerdeafbouw in 2011 – richting 30% – is veel ambitieuzer.Tegelijk is inhuur van externe expertise in het kader van doelmatigebedrijfsvoering veelal een prima optie als het gaat omtijdelijk of zeer specialistisch werk dat binnen de gemeenteSchiedam niet altijd voorhanden is. Temeer omdat dit soort(tijdelijke) expertise doorgaans gefinancierd wordt uit externebronnen, zoals projectgelden, participatiebudgetten, etcetera.Overigens heeft Schiedam in 2010 tijdelijk personeel van degemeente Rotterdam geleend, waardoor diverse contractenmet externe deskundigen niet verlengd hoefden te worden.Deze aanpak leverde een aanzienlijke kostenreductie op enwordt in 2011 krachtig voortgezet. Dit is immers voor beidegemeenten een win-win situatie.Per 1 januari 2011 huurt de gemeente Schiedam alleen nogextern in als hiervoor een financiële verplichting is aangemaakt.Dit geeft zekerheid over het hebben van voldoendefinanciële dekking voor de inhuur. Maandelijks bewaakt degemeente of de afbouwprognose op koers ligt.Onderstaande tabel laat zien dat de uitgaven voor externe inhuurin 2010 € 9,5 miljoen bedroegen. Deels worden dezekosten gedekt uit het overschot op de personeelslasten (€ 2,4miljoen vacatureruimte). Deels waren de kosten al voorzienin de begroting (€ 3,6 miljoen), en tenslotte komt een deelvan de kosten (met name binnen Stedelijke ontwikkeling) tenlaste van projectbudgetten. Per saldo waren de uitgaven voorexterne inhuur lager dan de beschikbare dekking.Afdelingen Uitgaven Saldo p-lasten Dekking Inkomsten VerschilDirectie 38.135 115.009 0 -1.882 74.992MO 2.315.774 1.066.613 1.792.206 318.191 861.236SO 5.410.720 522.852 725.569 3.306.762 -855.537Dienstverlening 746.154 445.518 363.000 145.894 208.258Middelen 691.052 38.637 715.385 109.666 172.636Sport en recreatie 311.220 228.610 0 35.735 -46.8759.513.055 2.417.239 3.596.160 3.914.366 414.710Toelichting• Cluster Maatschappelijke ontwikkeling (MO) – Bij de afdelingenWerk en Inkomen is de in 2009 gestarte reorganisatiein 2010 verder geïmplementeerd.In de eerste negen maanden van 2010 zette de gemeentevooral extra in op de bestaande werkprocessen die door deexterne inhuur werden uitgevoerd. De financiering is afkomstiguit het Participatiebudget. In de laatste maandenvan 2010 zijn diverse vacatures ingevuld en is de dalingvan de externe inhuur ingezet. Deze trend wordt in 2011verder doorgezet.• Cluster Stedelijke ontwikkeling (SO) – Met name op hetterrein van het beheer van de openbare ruimte is een aantalspecialisten ingehuurd, die kennis hebben van specifiekeinfrastructurele werken, zoals onderhoud en vervangingvan bruggen en kades. Ook had het cluster te kampen metverschillende moeilijk vervulbare managementvacatures.Hiervoor zijn externe deskundigen ingehuurd. Daarnaastzijn extra externen aangetrokken voor het uitvoeren vanhet Meerjaren Beheer- en Onderhoudsplan (MBOP) en hetopstellen van het plan voor 2011-2015. Hiervoor was on-152

voldoende vaste formatie beschikbaar binnen de gemeenteSchiedam. Het MBOP 2011-2015 is inmiddels door deRaad vastgesteld.Daarnaast is er binnen Stedelijke ontwikkeling een aantalnieuwe, complexe projecten in uitvoering, zoals de A4. Ditheeft ook de nodige extra externe capaciteit gevergd.De overige inhuur binnen het cluster Stedelijke ontwikkelingis het gevolg van vacatures, die zo snel mogelijk wordeningevuld.In 2011 zal een deel van de externe inhuur, met name voorde uitvoering van het beheer en onderhoud in de openbareruimte, worden omgezet in vaste formatie. Dit levert een besparingop het budget voor beheer en onderhoud.• Cluster Dienstverlening – Sinds begin 2009 bouwt dit clusterde inhuur gestaag af. Relatief dure ingehuurde krachtenworden vervangen door vaste medewerkers. Het financiëleresultaat over 2010 laat dit dan ook duidelijk zien. In 2010heeft inhuur plaatsgevonden bij Communicatie en binnenhet programma Dienstverlening (met name om het wettelijkverplichte stelsel van basisregistraties in te richten).Hiervoor was tijdelijk specialistische kennis nodig waaroverde gemeente niet zelf beschikte.• Cluster Middelen – De inhuur bij het cluster Middelen betrofvooral externe taxateurs en debiteurenbeheerders. Inmiddelsis een wervingsprocedure gestart om deze functiesbinnen de gemeente te vervullen. Tevens was extra inhuurnoodzakelijk voor financiële functies omdat de werving ervanmoeizaam verliep. In de laatste maanden van 2010 zijnde vacatures ingevuld.6. ApparaatskostenApparaatskosten omvatten alle personele en materiële kostendie verbonden zijn aan het functioneren van de ambtelijkeorganisatie. Deze kosten betreffen met name de salariskosten,kosten van inhuurkrachten, kosten van werkplekkenen gebouwen en energiekosten van het Stadskantoor en hetBedrijfsverzamelgebouw.De totale apparaatskosten zijn € 5,9 miljoen hoger dan begrooten worden met name veroorzaakt door de hoge inhuurkosten.Begroting 2010(exclusiefbegrotingswijziging)Begroting 2010(inclusiefbegrotingswijziging)Realisatie 2010Verschilbegrotingrealisatie 2010Salaris, sociale lasten 40.871 42.525 40.108 2.417Inhuur 806 3.596 9.513 -5.917Energie 608 659 693 -34Kapitaallasten 3.590 3.591 4.538 -946Overige kosten 10.376 11.632 13.039 -1.407Totale apparaatskosten 56.250 62.003 67.890 -5.887Toelichting• Salariskosten – De salariskosten blijven met € 2,4 miljoenachter bij de begroting. De reden is dat de gemiddelde bezettingmet 66,3 FTE’s achterbleef bij de vastgestelde formatie(10% minder personeel dan begroot). Het overschotop de salarislasten is volledig ingezet om de kosten vanexterne inhuur te dekken. Daarnaast zijn de (niet begrote)kosten voor externe inhuur gedekt uit middelen voor projecten,zoals de A4 en het budget voor Meerjaren BeheerenOnderhoudsplannen, en uit externe bijdragen, zoals hetParticipatiebudget. Omdat de begroting op dit punt niet isaangepast, lijkt hier sprake te zijn van een overschrijding,maar per saldo is dat niet zo (zie de tekst onder Externeinhuur).• Kapitaallasten – De kapitaallasten zijn € 0,9 miljoen hoger,vanwege extra afschrijvingen op het Stadskantoor.Deze afschrijvingen waren noodzakelijk om de investeringin de stadswinkel te kunnen activeren.• Overige kosten – De overige kosten waren € 1,4 miljoenhoger dan begroot. Dit zijn de belangrijkste oorzaken vooroverschrijdingen van meer dan € 0,05 miljoen:• De kosten van druk- en bindwerk en advertenties zijn€ 0,17 miljoen hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaaktdoor diverse specifieke uitgaven in 2010, maar ook doorstructureel hogere maandelijkse lasten dan begroot (ondermeer de gemeentepagina in de krant).ProgrammaREKENing 153

• Er zijn nog facturen nagekomen uit 2009, die geboektzijn in de kosten voor 2010.• Onderhouds-, schoonmaak- en beveiligingskosten zijn€ 0,27 miljoen hoger dan begroot. Dit wordt vooral veroorzaaktdoor hoge kosten van het Stadskantoor. Enerzijdsheeft dit een boekhoudtechnische reden (namelijkhet vervallen van kredieten ten laste van de exploitatieals gevolg van de BBV-regelgeving). Anderzijds zijnvoor het onderhoud van de energie- en warmte-installatiesnieuwe partijen gecontracteerd. Hiervoor is eenandere contractvorm gekozen, waardoor de overschrijdingin 2011 naar verwachting beduidend lager zal zijn.Tenslotte hebben in 2010 veel interne verhuizingenplaatsgevonden, waardoor er regelmatig (kleine) onderhoudswerkzaamhedenmoesten worden verricht. In 2011zullen de laatste interne verhuizingen plaatsvinden.• De kosten van werving en selectie waren € 0,1 miljoenhoger dan begroot. In 2010 zijn echter 85 medewerkersin dienst getreden. Per in dienst getreden medewerkerbedragen de gemiddelde wervings- en selectiekosten€ 1.800 (in plaats van de begrote € 1.000).• De kosten van hard- en software waren € 0,1 miljoenmeer dan begroot, met name op de decentrale budgetten.Door centralisatie van ICT-budgetten in 2011 is beteresturing op de uitputting van ICT-budgetten mogelijk.• Er werd voor € 0,1 miljoen meer aan representatie- envergaderkosten besteed.Het beperken van de inzet van apparaatskosten om de doelstellingenvan de gemeente te realiseren staat hoog op deagenda. Deze doelstelling is vastgelegd in het begrip ‘doelmatigheid’.Met doelmatigheid wordt de mate bedoeld waarinde gewenste prestaties en beoogde maatschappelijke effectenworden gerealiseerd, met een zo beperkt mogelijke inzetvan middelen. Deze definitie en de diverse manieren waaropdit gerealiseerd kan worden, zijn vastgelegd in de FinanciëleVerordening.Binnen de gemeente Schiedam is het afgelopen jaar een aantalstappen gezet om de apparaatskosten beter te beheersen.• Het proces inkopen binnen de gemeente is vastgelegd ineen centrale procesbeschrijving. Een belangrijke reden omte investeren in het beheersen van het inkoopproces zijn demogelijke kostenbesparingen die hierdoor kunnen wordenbehaald en het verminderen van de risico’s op onrechtmatigheid.• Voor de inhuur van derden zijn richtlijnen opgesteld envastgelegd in de ‘Leidraad Inhuur’. Tevens zijn afsprakengemaakt om het aantal inhuurkrachten af te bouwen, wordter meer gewerkt met tijdelijke arbeidskrachten in een verloningsconstructieen wordt ingezet op detachering vanmedewerkers uit de buurgemeenten (tegen kostprijs).• Alle doelstellingen voor 2011, zowel beleidsmatig als quabedrijfsvoering, en de benodigde middelen om dit te realiserenzijn vastgelegd in afdelingsplannen.• Het proces planning & control is opnieuw ingericht enwordt in 2011 formeel vastgesteld. De ambtelijke en debestuurlijke sturing en verantwoording sluiten daardoornaadloos op elkaar aan.• In het kader van de kerntakenanalyse moet de gemeente in2011 € 0,5 miljoen bezuinigen op de apparaatskosten. Inde jaren 2012 t/m 2014 moeten de apparaatskosten teruggebrachtworden met respectievelijk € 1,7 miljoen, € 3,9miljoen en € 5,4 miljoen. Het realiseren van deze taakstellingzal nauwgezet gemonitord worden. Met name als gevolgvan de bezuiniging zal de verhouding apparaatskostenuitgedrukt in de totale lasten afnemen (ten opzichte van derealisatie 2010).7. Financieel beheer en ControlIn 2010 is een aantal verbeteringen in de bedrijfsvoeringdoorgevoerd onder het motto ‘de basis op orde’. Zo is eenactivamodule geïmplementeerd, waardoor de financiële beheersingvan de kredieten wordt versterkt. Ook is een verplichtingenadministratieingevoerd, waar in eerste instantiecontracten voor externe inhuur in zijn vastgelegd. Uiteindelijkmoeten hierin alle contracten met een waarde van meerdan € 10.000 in komen. Tot slot startte een deel van de organisatie,bij wijze van pilot, met tijdschrijven, in een moduledie gekoppeld is aan de financiële administratie. Dit heeftgrote voordelen voor het doorbelasten van declarabele urennaar projecten. Na evaluatie van deze pilot met de Ondernemingsraadzal het tijdschrijven in de hele organisatie wordeningevoerd.Het planning- en controlproces is in 2010 opnieuw beschrevenen verbeterd. Hierdoor sluit de periodieke ambtelijke verantwoordingnu goed aan op de bestuurlijke verantwoording(financiële rapportages en bestuursrapportage). Zo zijn dedoelstellingen uit de programmabegroting, het CollegeWerk-Programma (CWP) en de beoogde resultaten uit de kerntakenanalysevolledig verwerkt in de afdelingsplannen voor 2011.Hierover wordt elk kwartaal verantwoording afgelegd. Terondersteuning van het planning- en controlproces is gestartmet de inrichting van een managementinformatiesysteem.154

In het kader van doel- en rechtmatigheid is veel aandacht besteedaan het inkoopproces. Dit proces is beschreven en eris besloten een contractenregister in te voeren. De gemeentewil in 2011 een inkoopmodule inrichten. Daarmee kan ookhet proces van verplichtingen aanmaken en de factuurstroomworden gedigitaliseerd. Ook is in 2010 een onderzoek gedaannaar instrumenten om de inkoop van externe inhuur beter tebeheersen en zo kosten te besparen.In het kader van doelmatigheid is in 2010 het doelmatigheidsonderzoeknaar de afdeling Projecten vastgesteld door hetCollege. Het College heeft tevens besloten om, in het lichtvan de vele onderzoeken en maatregelen die worden genomenom de bedrijfsvoering te verbeteren en de doelmatigheidte vergroten, in 2011 geen nieuw doelmatigheidsonderzoekuit te willen voeren.Ter ondersteuning van de accountantscontrole, heeft de afdelingControl, in 2010, verbijzonderde interne controlesuitgevoerd op de belangrijkste financiële processen. De accountantkan bij de jaarrekeningcontrole steunen op de bevindingenvan deze interne controle. In 2011 wordt bezien hoedeze verbijzonderde interne controle langzamerhand regulieronderdeel kan worden van de processen die in de lijn en onderverantwoordelijkheid van de lijnmanager plaatsvinden.8. Informatiebeleid en automatiseringDe twee belangrijkste doelstellingen voor 2010 waren hetintroduceren van het midoffice en het met goed gevolg doorlopenvan de acceptatieprocedure door het ministerie vanVROM van de Basisregistratie Adressen en Gebouwen.Het midoffice ondersteunt en organiseert de interactievedienstverlening door klantvragen technisch aan elkaar teknopen, van aanname in het KlantContactCentrum (KCC)en verwerking in de backoffice tot terugkoppeling aan deklant. De voorgenomen implementatie werd vooraf gegaandoor een complexe Europese aanbesteding. Eind 2010 washet midoffice (werkend op open source software) een feit binnende Schiedamse infrastructuur en zijn de eerste productenen diensten via e-formulieren op de website beschikbaar gekomen.In december is de aansluiting gerealiseerd met hetKlantContactSysteem, zodat het KCC per 1 januari 2011 vanstart kan. In 2011 worden verder de puntjes op de ‘i’ gezeten worden – via de vernieuwde website – alle producten endiensten beschikbaar gesteld.Hoewel op achterstand begonnen, behoorde Schiedam in2010 toch tot de top vijftig van gemeenten die een goedkeurendeverklaring kregen van het ministerie van VROM vooraansluiting op de landelijke voorziening in het kader van deBasisregistratie Adressen en Gebouwen. Dit zal de komendejaren zijn vruchten afwerpen als het gaat om het eenmaligvastleggen van gegevens en het gebruiken van gekwalificeerdebrongegevens, gemeentebreed en in de diverse ketens.Dit leidt tot snellere en betere dienstverlening aan de diverseafnemers van deze gegevens. In 2010 ging ook het projectbasisregistratie WOZ van start.Bedrijfsvoering is de centrale kapstok in de uitwerking vande bezuinigingen als gevolg van de kerntakenanalyse. In2010 waren de eerste besparingen al ingeboekt. Met nameconsolidatie van softwarepakketten en verdergaande digitalisering,door het afbouwen van fysieke post- en papierstromen,begint haar vruchten af te werpen.In 2010 is het team Informatiemanagement van start gegaanom de regierol in de informatiehuishouding te versterken. Ditteam heeft expertise op het gebied van projectmanagement,informatiearchitectuur, geo-informatie en applicatie- en gegevensbeheersamengevoegd. Tevens wordt binnen dit teamhet accountmanagement vormgegeven.Andere ontwikkelingen rondom de informatiehuishouding in2010:• Vervanging switches – Vooruitlopend op de vaststelling vanhet Meerjaren Beheer- en Onderhoudsplan is voor 2010een krediet toegekend om alle switches te vervangen. Dezeswitches zorgen voor een ordentelijke en snelle afhandelingvan het drukke netwerkverkeer, dat in de loop van dejaren enorm is gegroeid. De oude infrastructuur kreeg hierin toenemende mate problemen mee en was op dit punthard aan vervanging toe. Een technisch hoogstandje is geleverddoor alle switches te vervangen tijdens kantooruren,zonder dat de medewerkers dit hebben gemerkt. Een goedevoorbereiding en een uitgekiend uitrolplan hebben bijgedragenaan een succesvol traject.• Andere provider voor mobiele telefonie – Om kosten te besparen,stapte de gemeente Schiedam in 2010 over naar eenandere provider voor de mobiele telefonie. Doel is om in2013 in één keer alle mobiele diensten aan te besteden, omdeze groeiende diensten tegen nog lagere kosten te kunnenblijven aanbieden. De komende jaren worden voorzieningengeïntroduceerd die het mogelijk maken locatie- en apparaat-onafhankelijkte werken. Kortom: het Nieuwe Werkendoet zijn intrede, gericht op kostenbesparing en eendienstverlening die onze klanten ten goede komt.ProgrammaREKENing 155

• Projectdossiers – Om het verbeterplan grondexploitaties teondersteunen, is een specifieke functionaliteit gerealiseerdvoor het werken met projectdossiers. Alle relevante informatiewordt digitaal ontsloten.• Backups – Een kritisch proces is het maken van backupsvan data en bestanden. In de loop van 2010 zijn de datazo toegenomen, dat de reguliere backup doorliep tijdenskantooruren en opslagmedia van data voor de backup volliepen.Het eerste punt is in 2010 opgelost door anderehulpmiddelen in te zetten. De omvang van de backup isnog een knelpunt totdat er financiële ruimte is om de opslaguit te breiden (onderdeel van het Meerjaren Beheer- enOnderhoudsplan).9. HuisvestingDe definitieve huisvesting is voor een groot deel van de ambtelijkeorganisatie in 2010 gerealiseerd. Gelijktijdig is vooreen deel ook oud meubilair vervangen. Door de inzet vannieuw meubilair worden de beschikbare vierkante metersnu effectiever benut. In het eerste kwartaal van 2011 zal hetcluster Stedelijke Ontwikkeling definitief worden gehuisvestin het stadskantoor. Ook de voormalige medewerkers van deNV ONS uit de Van Heekstraat verhuizen naar het stadskantoor.In 2010 is de huisvesting van de Raad verbeterd. De verouderdeinstallaties zijn vervangen. Tegelijk heeft de Aleidazaaleen transparante uitstraling gekregen, waarbij onder anderebestaand meubilair (her)gebruikt is. De werkzaamheden vooroptimalisatie van de huisvesting van overige publieksruimtenzijn in volle gang en zullen in 2011 voltooid worden.Het onderhoudprogramma is in 2010 op de gebruikelijke manieruitgevoerd. Ondertussen is nagedacht over een nieuwe,meer actuele wijze van onderhoud. Op basis van een Europeseaanbesteding is per 1 januari 2011 een prestatiecontractafgesloten. De effecten hiervan zullen in 2011 zichtbaar worden.In het afgelopen jaar is geconstateerd dat de bron voor deWarmte en Koude Opslag (WKO) gescheurd is, waarop dezebuiten werking is gesteld. Het onderzoek hiernaar heeft langetijd in beslag genomen. Door de vorstperiode eind 2010is de realisatie van de oplossing doorgeschoven naar 2011.Hierdoor is de vermindering van CO 2-uitstoot in 2010 nietgerealiseerd.156

FinancieringOnder financiering worden alle activiteiten verstaan die eropgericht zijn om te voorzien in de vermogensbehoefte van degemeente. Hieronder vallen niet alleen het aantrekken vangeldleningen en het beleggen van tijdelijk overtollige geldmiddelen,maar ook het beheersen van de financiële risico’sdie gepaard gaan met de geldstromen, de financiële positiesen de vermogenswaarden. Het beleid is erop gericht om derentekosten te beheersen en, waar mogelijk, te verlagen en derenteopbrengsten risicomijdend te optimaliseren.In de paragraaf Financiering wordt eerst ingegaan op de beleidskaders.Daarna geven we inzicht in het rentebeleid vande gemeente waarbij ook aandacht is voor de gevolgen vande economische crisis voor de rentetarieven van centralebanken. Vervolgens gaan we in op de kortlopende schuldenen geven we een uiteenzetting over opgenomen langlopendeleningen. Tot slot staan we stil bij de renterisiconorm, verstrektelanglopende leningen en debiteuren-, koers- en valutarisico’s.1. BeleidskadersNaast de algemeen geldende wettelijke kaders, waaronder deGemeentewet en de Wet financiering decentrale overheden(hierna Fido), is als uitvloeisel van artikel 212 van de Gemeentewetde basis van de gemeentelijke regelgeving metbetrekking tot de financieringsfunctie vastgelegd in:• De Financiële verordening gemeente Schiedam 2009;• Het Treasurystatuut 2002;• De nota ‘Investeren, waarderen en afschrijven’;• De nota ‘Reserves en voorzieningen’.Samen met de bepalingen uit het Besluit Begroting en Verantwoordingprovincies en gemeenten (BBV) regelen dezeverordeningen en nota’s de voorwaarden van de financieringsfunctie.De gemeente vult de financieringsfunctie in via de jaarlijksebegroting en rekening (hoeveel geld, waarvoor en voor welkeprestaties) en door middel van mandaten en volmachten (wiemag wat met het geld en onder welke voorwaarden doen).Voor 2010 zijn er in het beleidskader van de financieringsfunctiegeen veranderingen te melden. In de begroting is uitgegaanvan een renterisiconorm van 20% van het totaal aanopgenomen geldleningen aan het begin van het jaar. In 2009is de wet Fido gewijzigd en de grondslag van de renterisiconormvereenvoudigd. De grondslag is een percentage van hetbegrotingstotaal geworden; gelijk aan de grondslag van dekasgeldlimiet. In de verantwoording over 2010 is het wettelijkpercentage van de gewijzigde grondslag van de renterisiconormgehanteerd. Deze bedraagt 20%.2. RentebeleidRentebeeldDe marktrente laat, na enige jaren op historisch lage niveauste hebben gestaan, weer een stijgende lijn zien. De in eind2008 ontstane kredietcrisis heeft weliswaar geleid tot eenreeks van renteverlagingen door de centrale banken, maardeze verlagingen komen niet altijd tot uiting in de door debank gevraagde rentetarieven. Ook bij een eventueel herstelvan de economie, waarbij geld schaarser wordt, zal de marktrenteniet dalen en wellicht een dubbel effect hebben op destijging.Realisatie in 2010Het rentebeeld van 2010 liet, zoals verwacht, een stijging vande rente zien op zowel de geldmarkt (voor kortlopende leningentot twee jaar) als de kapitaalmarkt (voor langlopendeleningen vanaf twee jaar).Ter illustratie: grafisch beeld van het rentebeeld in 2010.10,90,80,70,60,50,40,3Geldmarkt: euribor – één maandstarief.03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02% MaandenProgrammaREKENing 157

Kapitaalmarkt: staatslening – tienjaarstarief.3,43,232,8Als maatstaf van de kapitaalmarktrente wordt vaak de tienjaarsstaatslening gebruikt. Gezien het lage debiteurenrisico(risico dat er niet betaald wordt) bij een Nederlandse staatslening,geldt dit tarief als een soort basistarief. Begin 2010stond de rente voor deze lening op 3,4%. In augustus/septemberdaalde de rente naar 2,3%, om eind 2010 te eindigen op3,2%. Het gemiddelde rentepercentage in 2010 bedroeg 3%.2,62,42,203 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02Tot slot wordt opgemerkt dat de gemelde rentepercentageshet rentebeeld op de markten van 2010 aangeven. Het zijnniet de percentages waartegen de gemeente Schiedam leningenheeft aangetrokken!% MaandenDe maatstaf van de geldmarktrente zijn de Euribor 1 -tarieven.Dit zijn de tarieven waartegen Europese banken elkaar kortetermijn leningen in euro’s verstrekken en worden gebruiktals basis voor een groot aantal financiële producten. Zodrade Euribortarieven een bepaalde richting uitgaan, volgen detarieven van deze producten vanzelf. Van belang is de toekomstigerenteontwikkeling van de geldmarktrente (Euribortarieven)goed te volgen. Begin 2010 stond het Euribortariefvoor een kasgeldlening van één maand op 0,45%. Eind 2010was dit tarief opgelopen naar ruim 0,81%. Gemiddeld over2010 was het tarief 0,56%.RentelastenDe financiering van de gemeentelijke activa vindt plaats meteigen vermogen (reserves en voorzieningen) en vreemd vermogen(kort- en langlopende leningen). De rentelasten vandeze financieringsmiddelen worden doorbelast aan de gemeentelijkeproducten (kapitaallasten). In de Programmabegroting2010 was rekening gehouden met een omslagrente van 4,60%.In de jaarrekening is dit percentage daadwerkelijk gehanteerdvoor de interne rente en voor de rente van de kapitaallasten.De begroting 2010 hanteert een rentepercentage van 5% voornieuw aan te trekken langlopende leningen. Het gemiddelde rentepercentagevan de werkelijk aangetrokken leningen is 2,92%.Overzicht rentelasten en -baten in 2010Rentesoort (bedragen x € 1 miljoen) Begroot RealisatieRente kortlopende financiering 0,4 0,1Rente langlopende leningen 9,7 8,9Bespaarde rente (over eigen vermogen) 6,8 6,9Rente in kapitaallasten 18,4 17,53. Kortlopende schuldVoor de begroting 2010 werd rekening gehouden met liquiditeitstekortendie gefinancierd worden met het aantrekken vanlanglopende leningen. Gelet op de historisch lage rente op degeldmarkt ten opzichte van de rente op de kapitaalmarkt ishet erg aantrekkelijk om zo lang mogelijk te financieren metkort geld. Dit heeft in 2010 plaatsgevonden door inzet van derekeningcourantlimiet bij de Bank Nederlandse Gemeenten(BNG) van € 19,5 miljoen en door het aantrekken van kasgeldleningenmet een looptijd van één maand.1Euribor staat voor Euro Interbank Offered Rate.158

Overzicht aangetrokken en afgeloste kasgeldleningenin 2010Stand op 1 januari 2010 € --In 2010: aangetrokken (negen stuks) € 115 miljoenafgelost: (zeven stuks) € 80 miljoen (af)31 december 2010: saldo af te lossen € 35 miljoenDe Wet Fido stelt een maximum aan de financiering metkortlopende middelen met de kasgeldlimiet. De kasgeldlimietin 2010 was 8,5% van het begrotingstotaal van € 280,7miljoen. In geld uitgedrukt bedroeg het kasgeldlimiet € 23,9miljoen. Daarnaast geldt een termijn van drie achtereenvolgendekwartalen waarbinnen een overschrijding weggewerktmoet worden. De kasgeldlimiet is een onderdeel van het renterisicobeheeren beperkt het risico van grote fluctuaties inde korte rente waardoor het begrotingsevenwicht in gevaarkomt. Bij een structurele overschrijding van de kasgeldlimietmoet herfinanciering (consolidatie) met langlopende middelenplaatsvinden.Tabel renterisico korte schuld 2010(Bedragen x € 1.000) Maand Begroot Eerste kwartaal Tweede kwartaal Derde kwartaal Vierde kwartaal1. Vlottende schuld 1 588 16.633 12.162 14.5952 13.290 21.358 20.413 29.8053 21.826 16.407 17.274 33.0382. Vlottende middelen 1 286 236 292 2912 255 231 281 3023 257 231 275 3523. Netto schuld (+) of overschot (-) 1 302 16.397 11.870 14.3042 13.035 21.127 20.132 29.5033 21.569 16.156 16.999 32.6664. Gemiddelde (van punt 3) 21.000 11.635 17.893 16.334 25.4985. Kasgeldlimiet 8,5% van € 280,723.900 23.861 23.861 23.861 23.861miljoen6. Ruimte: Onder (-) of boven de2.900 12.225 5.967 7.527 -1.637uitkomst van punt 5Idem als percentage 1% 51% 25% 32% -7%Hieruit kan worden geconcludeerd dat de kasgeldlimiet inhet vierde kwartaal van 2010 met 7% is overschreden. Deoverschrijding van de kasgeldlimiet is binnen de toegestanetermijn van drie achtereenvolgende kwartalen gebleven.Daarmee is voor 2010 voldaan aan de kasgeldlimiet van deWet Fido.ProgrammaREKENing 159

4. Opgenomen langlopende leningenDe omvang van de langlopende leningen is de afgelopen jarenteruggelopen. De belangrijkste oorzaak hiervoor warende incidentele baten, die enkele jaren achtereen werden gerealiseerd.Om voor de komende jaren de behoefte aan langlopendeexterne financieringsmiddelen inzichtelijk te maken,zijn voor de begroting de belangrijkste geldstromen in een(globaal) liquiditeitsoverzicht verwerkt. Hierbij zijn enkelenoodzakelijke aannames toegepast.Tabel globale Liquiditeitenplanning 2010Geldstroom (bedragen x € 1 miljoen) 2009 2010Lasten (exclusief reservemutaties en afschrijvingen) -164,3 -272,3Baten (exclusief reservemutaties) 166,8 277,9Extra inzet ten laste van reserves -0,8 -0,0Investeringen -19,8 3,9Huidige liquiditeit rekening-courant -5,0 0,0Mutatie leningen u/g -0,1 -1,7Aflossingen langlopende leningen o/g -7,8 -31,5Liquiditeitstekort/aan te trekken externe langlopende leningen o/g - Begroot -31,0 -23,7Realisatie -30,3Onder de langlopende geldleningen is de verwerving van deaandelen NV Irado van de NV ONS Houdstermaatschappijverantwoord (Raadsbesluit 6 oktober 2010). De koopprijsvan € 5,3 miljoen is omgezet in een lening tegen een rentepercentagevan 2,5%. De rente wordt bijgeschreven op de leningen de lening wordt geheel afgelost middels toekomstigedividenduitkeringen.In 2010 zijn drie externe geldleningen aangetrokken voor eentotaalbedrag van € 25 miljoen. Het gemiddelde rentepercentagevoor deze leningen is 2,9%. De gemiddelde looptijd istien jaar. De looptijd van een lening wordt gekozen op basisvan het evenwichtig spreiden van de aflossingen van leningenin de tijd. Hiermee wordt beheersing op de herfinancieringop leningen bewerkstelligd en binnen het wettelijk kader gewerktvoor wat betreft de renterisiconorm (wet Fido).Tabel langlopende schulden(Bedragen x € 1 miljoen) 2005 2006 2007 2008 2009 2010Nieuw aangetrokken langlopende leningen 18,9 11,3 0 20,0 20,1 30,3Afgeloste langlopende leningen 67,3 45,8 33,5 33,5 19,3 19,3Saldo langlopende leningen ultimo boekjaar 275,7 241,2 207,7 201,5 202,3 213,3Rentelasten 8,7 8,7 8,9Gemiddeld rentepercentage leningportefeuille 4,4%5. RenterisiconormRenterisico doet zich voor wanneer nieuwe leningen moetenworden aangetrokken (zie punt 4, Opgenomen langlopendeleningen) of wanneer voor bestaande leningen een renteherzieningaan de orde is. In beide gevallen kan de dan geldenderente afwijken van de geraamde rente in de begroting. De WetFido schrijft voor hoe dit renterisico moet worden berekend.Het renterisico mag volgens de Wet Fido 20% bedragen vanhet begrotingstotaal (in de begroting stond als norm: het totaalaan opgenomen geldleningen aan het begin van een jaar).Hiermee wordt een evenwichtige spreiding van renteherziening-en herfinancieringsmomenten nagestreefd.De komende jaren zal er behoefte blijven aan nieuwe langlopendefinancieringsmiddelen. Er bestaat dus een risico metbetrekking tot herfinanciering. Echter, vrijwel alle bestaandelanglopende leningen kennen een vast rentepercentage gedurendede gehele looptijd. Hierdoor wordt het risico door tussentijdserenteherziening beheersd.160

In 2010 zijn de rentepercenrages herzien van vier leningenmet een totaalbedrag van € 14,1 miljoen. Het gemiddeld rentepercentagevoor deze leningen daalde van 6,1% tot 3,8%.In onderstaande tabel worden de renterisico’s van af te lossenen aan te trekken leningen getoetst aan de wettelijke renterisiconorm(wet Fido). Hieruit kan worden geconcludeerd datde gemeente Schiedam in 2010 heeft voldaan aan de renterisiconormvan de wet Fido.Tabel renterisico op de lange schuldStap Variabelen (bedragen x € 1 miljoen) 2009 werkelijk 2010 begroot 2010 werkelijk1 Renteherzieningen 14,12 Aflossingen 19,33 Renterisico (1+2) 20,0 23,7 33,44 Renterisiconorm: 20% van het begrotingstotaal van € 280,7 42,4 * 45,8 56,15 Ruimte onder (+) of boven (-) punt 4 22,4 15,8 22,7Renterisiconorm Schiedam (t.o.v. de wettelijke 20%) 10,4% 9,6% 8,1%* Norm begroting is op basis van het totaal aan opgenomen geldleningen.6. Verstrekte langlopende geldleningenSchiedam verstrekt leningen aan derden voor de uitoefeningvan de publieke taak. De gemeente is hier altijd zeer terughoudendin. Verreweg het grootste deel van de bestaandegeldleningen zijn in het verleden verstrekt aan de StichtingWoonplus. Woningbouwcorporaties trekken inmiddels alweer vele jaren hun leningen zelfstandig aan op de kapitaalmarkt.In 2010 zijn in dit kader geen leningen verstrekt.De gemeente verstrekte enkele leningen aan de Stichting StimuleringsfondsVolkshuisvesting voor het Revolving Funden voor het Nationaal Restauratiefonds. In 2010 is per saldo€ 2,6 miljoen gestort in het Revolving Fund van SVn. In totaalis tot en met 2010 € 21,2 miljoen gestort. Het totale leningvolumevoor verleningbeschikkingen van dit fonds komteind 2010 uit op € 26,0 miljoen.De verstrekte geldleningen kennen naast het renterisico ook eenkredietrisico. Dit is het risico van een waardedaling van de vorderingals gevolg van het niet tijdig nakomen van verplichtingendoor een tegenpartij. In 2010 is hiervan geen sprake geweest.Onderstaande tabel toont het verwachte verloop van de restantschuldenen de zekerheidstelling per categorie. Alle onderstaandeleningen kenmerken zich als leningen die zijnaangegaan uit hoofde van de publieke taak.Tabel verwacht verloop restantschulden en zekerheidsstellingSaldi ultimo boekjaar (bedragen x € 1 miljoen) Risico 2010 begroot 2010 werkelijkWoningbouwcorporaties Borging WSW 39,9 32,5Volkshuisvesting Geen 26,6 22,6Voormalige gemeentelijke onderdelen Geen 0,5 0,6Overig Beperkt 0,2 0,2Totaal 67,2 55,9De gemeente heeft in 2010 geen transactie in derivaten uitgevoerd.ProgrammaREKENing 161

7. Debiteuren-, koers- en valutarisico’sNaast het verstrekken van leningen in het kader van de publieketaak, kan de gemeente ook overtollige middelen uitzettenin de markt. De gemeente handelt dan in de hoedanigheidvan de financieringsfunctie. Als dit gebeurt zijn er wettelijkeeisen verbonden aan de kredietwaardigheid van de tegenpartij(Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden– Ruddo). De Wet Fido verbiedt het in- en doorlenen van gelddat als doel heeft inkomsten te genereren. Dat behoort niet totde publieke taak.Mocht in de toekomst een situatie ontstaan van overtolligemiddelen, dan voorziet het Treasurystatuut erin dat aan allevoorwaarden van de Wet Fido wordt voldaan. In 2010 is dezesituatie niet voorgekomen zodat er ook geen leningen zijnuitgezet.Een debiteuren-, koers- en/of valutarisico uit hoofde van definancieringsfunctie was in 2010 niet van toepassing. Er isgeen aanleiding geweest om deze risico’s mee te nemen in deparagraaf Weerstandsvermogen.Alle transacties in 2010 hebben plaatsgevonden in euro’s.Het valutarisico is niet relevant.162

GrondbeleidDe paragraaf Grondbeleid beschrijft de visie van de gemeenteop het grondbeleid, de uitvoering van het grondbeleiden de prognose van resultaten van de grondexploitaties, dewinstneming en het verloop van reserves/voorzieningen. Debeleidsuitgangspunten zijn beschreven in de Nota Grondbeleid;ze worden hier alleen samengevat en aangevuld met delaatste ontwikkelingen.Bij ruimtelijke ontwikkelingen loopt de gemeente grote financiëlerisico’s. De herziening per 1 januari 2011 laat echterzien dat de geprognosticeerde resultaten, door de nog steedsslechte marktsituatie (onder andere verdere vertraging inplanprocessen, minder bijdragen van ontwikkelende partijen,tegenvallers gedurende de planuitvoering, bijgestelde parameters),met circa € 0,6 mln (van € 31,2 miljoen naar € 31,8miljoen) zijn verslechterd.Deze paragraaf begint met een uiteenzetting van de beleidskadersGrondbeleid. Daarna gaan we in op het VerbeterplanGrondexploitaties 2009-2010 en de herziening grondexploitatiesper 1 januari 2011.1. Beleidskaders GrondbeleidAanleiding herijking GrondbeleidDe gemeente heeft haar grondbeleid in 2010 herijkt. De aanleidingvoor de herijking van het grondbeleid was gelegenin:• De financiële situatie van de gemeente Schiedam als gevolgvan de recente herzieningen van grondexploitaties;• De nieuwe wet- en regelgeving: de Wet Ruimtelijke Ordening(WRO) is per 1 juli 2008 in werking getreden;• De vastgestelde Stadsvisie Schiedam 2030: deze stadsvisieis binnen de nieuwe wet- en regelgeving een structuurvisie,die de basis vormt voor programma’s binnen de grondexploitatiesvan nu en in de toekomst;• Het benutten van de mogelijkheden van kostenverhaal enverevening in het kader van de nieuwe wet- en regelgeving.Nota Grondbeleid Tijdvak 2010-2014Op 8 februari 2010 heeft de Raad de nota Grondbeleid Tijdvak2010-2014 (‘Opmaat tot een kansrijk vernieuwend Schiedam’)vastgesteld. Dit zijn de belangrijkste elementen:• Uitgaande van de locatie, de eigendomssituatie, het programma,de kwalitatieve eisen en de financiën wordt daarwaar toereikend een passief (faciliterend) grondbeleid toegepast,en daar waar nodig en mogelijk actief beleid toegepast.Met toereikend wordt bedoeld: conform de eisen enwensen van de gemeente;• Het al in juni 2008 vastgestelde erfpachtbeleid wordt bestendigd;• Er worden maatregelen genomen om het College en deRaad meer inzicht te geven in de financiële situatie en derisico’s van een grondexploitatie, en de gevolgen hiervanvoor alle grondexploitaties.• Er worden organisatorische maatregelen genomen omenerzijds te kunnen inspelen op de WRO en anderzijds degrondexploitaties in control te brengen.Doelstellingen Nota GrondbeleidMet deze nieuwe Nota Grondbeleid beoogt Schiedam eennieuw elan te geven aan het grondbeleid binnen de gemeente.De nota gaat niet meer alleen in op bedreigingen en zwakkekanten van de stad, maar formuleert juist kansen voor eenvernieuwend Schiedam. Uiteraard wordt bij de planvormingrekening gehouden met de bedreigingen en zwakke kanten,maar door uit te gaan van kansen en sterke kanten van destad, doet de gemeente een poging de planontwikkeling enplanrealisatie op gang te houden.Dit betekent dat de gemeente actief moet zijn in gebiedenwaarin ingrepen in de stedelijke structuur absoluut noodzakelijkzijn. Andere ontwikkelingen moeten veel meer aande markt worden overgelaten. Particuliere exploitaties ensamenwerkingsverbanden tussen de gemeente en de marktmoeten worden gestimuleerd. Hiermee kunnen de beperktefinanciële en personele middelen van de gemeente wordenontzien en effectief worden ingezet op die plekken waar degemeente moet ingrijpen.Daarnaast ligt er voor de gemeente een grote kans om metde nieuwe WRO de regie te voeren over de eigen ruimtelijkeontwikkelingen en particuliere ruimtelijke ontwikkelingen.ProgrammaREKENing 163

De werkprocessen dienen hierop te worden toegesneden (onderandere door invoering van projectmatig werken).In de nieuwe wetgeving is de gemeente verplicht tot kostenverhaal.Dat kan bij particuliere ontwikkelingen en PubliekPrivate Samenwerking door het afsluiten van een (anterieure)overeenkomst. Indien dat niet lukt kan dat door een exploitatiebijdragete heffen gebaseerd op een door de Raad vast testellen exploitatieplan, dat gekoppeld is aan een ruimtelijkbesluit (bestemmingsplan, projectbesluit).Systeem van rapporteren, risicomanagementIn de Nota Grondbeleid is een aantal beleidsuitgangspuntengeformuleerd om het herijkte grondbeleid te concretiseren.Tevens is dwingend een systeem van rapporteren opgenomenwelke onderdeel uitmaakt van de planning en control cyclus.Het systeem beoogt om continu de actuele stand van zakenin beeld te hebben en aan het management en het bestuurvan de gemeente te rapporteren. Bij beperkte afwijkingen(verschillen kleiner dan 10% of resultaat verslechtering van< € 250.000) vindt rapportage plaats op basis van de financiëleof bestuursrapportage. Bovendien worden de wijzigingenin de risico’s en kansen geactualiseerd en met de eerdergenoemde rapportages ter vaststelling voorgelegd. Kaderwijzigingenen grote financiële aanpassingen van groterdan 10% aan baten of lasten of resultaatverslechtering van> € 250.000 worden door middel van een separaat raadsvoorstelter besluitvorming voorgelegd. Dit moet ertoe leiden datde grondexploitaties op een adequate wijze worden beheersd,bewaakt en verantwoord.Verder wordt aandacht besteed aan risicomanagement enweerstandsvermogen. Risicomanagement brengt alle risico’sin kaart en geeft inzicht op welke wijze de risico’s wordenbeheersd. Ook worden de risico’s opgenomen in het weerstandsvermogenvan de gemeente Schiedam.De vastgestelde Nota Grondbeleid beoogt dat plannen efficiënten effectief tot ontwikkeling en realisatie kunnen komen.Dit betekent echter wel dat de werkmethoden in het kadervan grondexploitaties en de integratie van die werkmethodenin het projectmatig werken moeten worden aangepast.Verbeterplan Grondexploitaties 2009-2010In het Verbeterplan Grondexploitaties 2009-2010 zijn maatregelenopgenomen om het hele proces van projectmatig werkenen de grondexploitaties te verbeteren. De maatregelenzijn op hoofdlijnen te verdelen in: algemeen, kaderstelling,grondexploitaties, projectanalyse, projectsturing, dossiervormingen formatie.Naast de doorgevoerde verbeteringen in het jaarrekeningtrajectgaat het met name om:• Risicomanagement;• Prijzenboek;• Rekenmodel;• Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG);• Nota Grondbeleid en grondprijsbeleid;• Positie planeconoom en rolverdeling;• Weerstandsvermogen;• Rechtmatigheid, sturing op budgetten;• Projectmatig werken, opdrachtgeverschap en planningen;• Dossiervorming;• Formatie;• Planning en controlInmiddels worden de actiepunten allemaal uitgevoerd. Nu isde volgende fase van werken aangebroken in overeenstemmingmet de interne voorschriften met behulp van het nieuwontwikkelde instrumentarium. Het Verbeterplan Grondexploitatieswordt afgesloten en de checklist ‘grote projecten’wordt geïntroduceerd. De checklist wordt gevoed door eenaudit ‘grote projecten’. De Raad is periodiek geïnformeerdover de voortgang van het verbeterplan.164

Meerjarenperspectief GrondbedrijfIn 2010 is voor het eerst een Meerjaren Perspectief Grondbedrijf(MPG) opgesteld en vastgesteld. Op basis van deherziening grondexploitaties wordt het MPG in het voorjaar2011 opgesteld. Dit MPG wordt tegelijk met de Programmarekening2010 aan de Raad ter besluitvorming aangebodenomdat het MPG, binnen de vastgestelde kaders, inhoudelijkingaat op alle aspecten van de grondexploitaties en integraalonderdeel uitmaakt van de jaarrekening.Het MPG is een analytische aanvulling op de cijfers van dejaarrekening en geeft een beeld van de financiële positie ende risico’s van de grondexploitaties. De jaarschijf 2011 vande grondexploitaties wordt door de Raad als krediet voor deuitvoering van het programma 2011 ter beschikking gesteld.Deze MPG-herziening is gebaseerd op bestaande – door deRaad vastgestelde – kaders. Bij het openen van grondexploitaties,het wijzigen van de kaders of zoals eerder aangegevenbij grote financiële afwijkingen, wordt een ‘integrale’ herzieningter besluitvorming aangeboden.Het MPG biedt naast een overzicht van de huidige stand vanzaken van de lopende grondexploitaties een prognose op deontwikkeling van deze grondexploitaties in termen van financiën,programma, planning en risico’s. Op grond van deze informatiewordt een risicoanalyse opgesteld, waarbij de kansdat zich een risico voordoet van meer dan 50% als uitgaafwordt opgenomen. Daarnaast wordt een overzicht gegevenvan de ‘Niet In Exploitatie Genomen Gronden’ (NIEGG).De ingeschatte risico’s en kansen die niet verwerkt zijn in degrondexploitaties leveren vervolgens een basis, waarmee debehoefte aan weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf kanworden bepaald. Hiervoor wordt verwezen naar de paragraafweerstandsvermogen.2. Herziening grondexploitaties per 1 januari 2011De herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2011 isvoor wat betreft de parameters gewijzigd ten opzichte van devorige herziening. De verwachte kostenstijging is conformde verwachting verlopen. Van een toename van opbrengstenin 2013 is echter nog geen sprake. In de herziening is voorkostenstijging 1,5% (2011), 2% (2012) en 2,5% (2013 en verder)toegepast. Het sombere beeld wordt ingegeven door hetfeit dat in 2010 bijna geen grondtransacties hebben plaatsgevondenen de landelijke ontwikkelingen. Landelijk hebbengemeenten voor zeer grote bedragen (meer dan € 2 miljard)grondposities en hier zal nog een slag gemaakt moeten worden.Binnen Schiedam zijn de afgelopen jaren al veel maatregelengenomen. Gelet op de landelijke ontwikkelingen gaatSchiedam uit van een nullijn voor opbrengstenstijging voorde komende vijf jaar. Daarnaast zijn de grondexploitatiesbijgesteld op basis van voortschrijdend inzicht. Helaas moetworden geconstateerd dat op basis hiervan de geprognosticeerdeexploitatieresultaten van de actieve grondexploitatiesverder verslechteren. Relevant hierbij is het onderscheid tussenwinstgevende grondexploitaties en verlieslatende grondexploitaties.De winstgevende grondexploitaties verslechteren met circa€ 2,2 miljoen (in de vorige herziening bedroeg de geprognosticeerdewinst € 6,3 miljoen en per 1 januari 2011 € 4,1miljoen). De verslechtering wordt voornamelijk veroorzaaktdoor het project Herontwikkeling Locatie BK-laan (tegenvallersgedurende de planuitvoering). Daarnaast is € 1,2 miljoenwinst genomen (€ 0,7 miljoen Stadstimmerwerf en € 0,5 miljoenafgesloten gebieden). Deze winst is direct verrekend methet nadelige resultaat op de afgesloten complexen van € 6,4miljoen (waarvan € 5,2 miljoen voorzien was per 1-1-2010in de voorziening dekking tekorten bouwgrondexploitaties).De verslechtering heeft geen direct gevolg voor de huidigefinanciële positie van de gemeente, maar betekent wel dat erminder middelen beschikbaar komen om toekomstige plannente financieren en/of om risico’s af te dekken.De verlieslatende grondexploitaties verslechteren met circa€ 0,6 miljoen (in de vorige herziening bedroeg het geprognosticeerdetekort, na eliminering van de per 31 december2010 afgesloten grondexploitaties, € 31,2 miljoen en per1 januari 2011 € 31,8 miljoen).ProgrammaREKENing 165

Deze verslechtering wordt voornamelijk veroorzaakt door:Herontwikkeling Locatie BK-laan € 3,5 miljoen nadeligNieuwland Vernieuwend verder € 1,0 miljoen nadeligStationsplein € 1,2 miljoen nadeligGraveland Noord € 0,7 miljoen nadeligOverige€ 0,3 miljoen nadeligSchieveste € 0,6 miljoen voordeligNieuw Mathenesse € 0,3 miljoen voordeligSubtotaalOnttrekking aan de voorziening in verband met (afsluiting)Saldo Verslechtering€ 5,8 miljoen€ 5,2 miljoen€ 0,6 miljoenSamenvattend verloop van de voorziening dekking tekorten bouwgrondexploitaties 2010:Voorziening dekking tekorten grex per 1-1-2010 conform staat P 1€ 31,2 miljoenVoorstel af te sluiten grondexploitaties in 2010 af- € 5,2 miljoenRente toevoeging 2 (begroting) bij- € 1,4 miljoenVoorbereidingskrediet Westmolenkwartier bij- € 0,2 miljoen(t.l.v. reserve 3 )Voorlopig saldo niet afgesloten complexen bij- € 27,6 miljoenJaarrekening mutatie MPG bij- € 4,2 miljoenSaldo voorziening conform staat P€ 31,8 miljoen1Staat P is het overzicht van actieve en inactieve bouwgrondexploitaties. Het is een voorgeschreven model om inzicht te geven in hetverloop en resultaat van grondexploitaties. De staat is opgenomen in de jaarrekening (IV Balans en toelichting).2De voorziening Dekking Tekorten Bouwgrondexploitaties is gebaseerd op contante waarde. Dat wil zeggen dat de financiering van deboekwaarde en alle toekomstige geldstromen (uitgaven en opbrengsten) zijn teruggerekend tot 1 januari 2011. De toename van hettekort als gevolg van het rentecomponent van 1-1-2010 naar 1-1-2011 is in de programmabegroting voorzien. Voor 2010 is de begrotingincidenteel aangepast bij de bestuursrapportage. Voor 2011 en verder is dit structureel aangepast.3Toekenning voorbereidingskrediet ad. € 225.000 Westmolenkwartier (bestuursrapportage 2010) t.l.v. de reserve vastgoed binnenstad.Buiten de reeds geraamde toevoeging aan de voorzieningdekking tekorten wordt nu een aanvullende storting gevraagdvan € 4,2 miljoen. Deze storting is opgebouwd uit € 5,8 miljoenverslechtering van actieve complexen (inclusief effectenparameters circa € 2,5 miljoen) verminderd met de reeds toegevoegderente van circa € 1,4 miljoen en de toekenning vaneen voorbereidingskrediet ad. € 225.000 Westmolenkwartier(Bestuursrapportage 2010, ten laste van de reserve vastgoedbinnenstad).Voor een cijfermatige onderbouwing per complex wordt verwezennaar het overzicht actieve en inactieve bouwgrondexploitatiesin de jaarrekening.166

Lokale heffingenIn de paragraaf lokale heffingen komen de volgende onderdelenaan de orde: realisatie opbrengst 2010, beleid ten aanzienvan de lokale heffingen, schematisch overzicht van de gemeentelijkeheffingen op hoofdlijnen, Schiedam ten opzichtevan de regio (bron: Coelo-atlas 2010) en kwijtschelding.1. Realisatie opbrengst 2010Heffing/belasting (bedragen x € 1.000)Raming primairebegroting 2010Raming begrotingsjaarna wijziging 2010Realisatiebegrotingsjaar 2010Onroerendezaakbelastingen eigenaren woningen 6.222 6.044 6.052Onroerendezaakbelastingen eigenaren niet-woningen 3.725 4.375 4.228Onroerendezaakbelastingen gebruikers 2.557 2.857 2.759Rioolheffing woningen 5.008 5.423 5.466Rioolheffing bedrijven 425 460 472Afvalstoffenheffing 8.899 8.399 8.576Hondenbelasting 388 388 423Leges afdeling Stadswinkel 759 * 834 * 883 **Leges bouw- en sloopvergunningen 1.099 599 467Leges Huisvestingswet 15 15 8Leges splitsingsvergunningen 28 28 37Leges algemene zaken (drank en horecawet) 16 16 18Leges speelautomaten en bingo’s 15 15 3Leges RVV-ontheffing 2 2 3Leges Wet bodembescherming 10 10 18Leges archief 1 1 3Marktgelden 101 101 101Parkeerbelastingen inclusief parkeerboetes 1.256 1.256 1.220Parkeerbelastingen vergunningen 354 354 233Precariobelasting 147 147 182Havengeld pleziervaartuigen 4 4 5Woonschepenrechten 23 23 22Woonwagenrecht 33 33 34BIZ-bijdrage 107 107 119Totaal 30.435 30.657 30.447* Exclusief rijksleges (€ 347)** Exclusief rijksleges (€ 512)ProgrammaREKENing 167

2. Resultaat belastingjaar 2010De belastingopbrengsten zijn € 209.800 lager dan begroot nawijziging. Hieronder volgt een toelichting.• Onroerendezaakbelastingen (OZB) – De opbrengsten vande onroerendezaakbelastingen ten laste van zowel eigenarenniet-woningen en gebruikers (niet-woningen) zijnlager dan geraamd na wijziging. De minderopbrengstenbedragen respectievelijk € 146.600 en € 98.500. Dit is veroorzaaktdoordat tijdens de opbrengstraming voor de derdefinanciële rapportage abusievelijk een dubbeltelling vaneen aanslagserie heeft plaatsgevonden (september 2010:€ 173.000 en € 130.000).• Rioolheffing – De opbrengst van de rioolheffing is hogerdan geraamd. Dit betreft grotendeels in 2010 opgelegdeaanslagen over voorgaande jaren. Eén en ander is het gevolgvan interne controlemaatregelen.• Afvalstoffenheffing – In 2010 heeft de afrekening van Enecoover 2008 plaatsgevonden (€ 34.000). De meeropbrengstwordt verder deels veroorzaakt door opbrengst over 2009in 2010 (€ 47.000). Bovendien is het aantal aangeslagenhuishoudens wat hoger dan geraamd.• Leges Stadswinkel – De opbrengsten leges Stadswinkel verschillenvan jaar tot jaar, omdat ze afhankelijk zijn van hetaantal en de omvang van de aanvragen voor de diverse diensten.• Marktgelden – De afrekening van Irado over 2010 is nogniet ontvangen. Daarom is het geraamde bedrag vermeld.• Parkeerbelastingen – Opbrengst vergunningen: een deelvan de inkomsten over 2010 is geboekt in 2009, als gevolgwaarvan de opbrengst 2010 lager is dan geraamd.• Leges bouwvergunningen (per 1 oktober 2010 WABO) e.d. –De opbrengsten leges bouw- en sloopvergunningen verschillenper jaar, omdat ze afhankelijk zijn van het aantalen de omvang van de bouw- en sloopprojecten. De bedrijvigheidin de bouwsector is door slechtere economischeomstandigheden lager dan normaal. Hierdoor zijn de opbrengstenvan bouwleges in 2010 lager dan geraamd.• Precariobelasting – De opbrengst precariobelasting is€ 34.700 hoger dan geraamd. De hogere opbrengst wordtdeels veroorzaakt door in 2010 opgelegde aanslagen overvoorgaande jaren.3. Beleid ten aanzien van de lokale heffingenJaarlijks wordt een trendmatige verhoging toegepast op degemeentelijke heffingen. Voor 2010 is uitgegaan van 0,5%.• Onroerendezaakbelastingen – Voor de OZB is, naast detrendmatige verhoging, een extra verhoging van 4% toegepast.Daarnaast is, zoals gebruikelijk, de waardestijging inde tariefberekening betrokken. De tarieven OZB zijn, rekeninghoudend met het vorenstaande, gestegen met 4,6%voor eigenaren van woningen en voor zowel eigenaren alsgebruikers van niet-woningen met 4,8%.• Rioolheffing – Bij het vaststellen van het GRP 2009-2013is geconstateerd dat de rioolheffing niet volledig kostendekkendis. Overeenkomstig het Rioleringsplan 2009-2013 is het tarief rioolheffing 2010 verhoogd met 0,5% en€ 5,00. Daarnaast is het tarief extra verhoogd met € 11,65(totaal 12,8%). Deze extra verhoging betreft een deel vande BTW-component. Uitgangspunt in het gemeentelijk rioleringsplan(GRP 2009-2013) waren tarieven zonder BTW.Dit uitgangspunt is met ingang van 2010 losgelaten. Gefaseerdover 2010, 2011 en 2012 wordt de BTW in het tariefmeegenomen.• Afvalstoffenheffing – De tarieven afvalstoffenheffing zijnvoor 2010 gedaald met 4%. Dit was mogelijk door eenvoordeel, dat werd behaald door de aanbesteding van verwerkingvan huishoudelijk afval.• Economische crisis – De verwachting dat meer bezwaarschriftentegen WOZ-beschikkingen ingediend zoudenworden door de economische malaise en de invloed daarvanop de huizenprijzen, is niet uitgekomen. Wel is hetmoeilijker goede referentieobjecten te vinden voor de herwaardering,doordat er minder objecten verkocht worden.• Experimentenwet Bedrijveninvesteringszones (de wet Biz) –Op grond van de Experimentenwet Bedrijveninvesteringszonesis voor het bedrijventerrein Vijfsluizen een zogenaamdeBI-zone (bedrijveninvesteringszone) opgericht.Dit is een afgebakend gebied waarbinnen ondernemers gezamenlijkinvesteren in een aantrekkelijker en veiliger bedrijfsomgeving(schoon, heel en veilig). De gemeente heftmet ingang van 2010 een Biz-bijdrage van de in het gebiedgevestigde ondernemers. De opbrengst hiervan komt tengoede aan een Ondernemersfonds. De Biz-bijdrage is formeeleen gemeentelijke belasting, vastgelegd in de VerordeningBI-zone Vijfsluizen.168

• Reclamebelasting – In de Gemeenteraad van 17 december2009 is de Verordening Reclamebelasting 2010 vastgesteld.De inwerkingtreding was in die verordening afhankelijkgesteld van de resultaten van een nog te houden draagvlakmeting.Over de in het voorjaar van 2010 gehouden draagvlakmetingwaren twijfels gerezen, zodat de verordening2010 niet in werking kon treden. Na een aanvullend draagvlakonderzoek(met positief resultaat) is besloten om de reclamebelastingniet met terugwerkende kracht tot 1 januari2010 in te voeren. De Verordening Reclamebelasting 2010is ingetrokken en een nieuwe verordening is vastgesteld(Verordening Reclamebelasting 2011). In 2011 worden deeerste aanslagen reclamebelasting opgelegd.Schematisch overzicht lokale heffingen op hoofdlijnenHeffing Tarief 2010 HeffingsmaatstafOnroerendezaakbelastingen (eigenaren woningen) 0,1000% per € waardeOnroerendezaakbelastingen (eigenaren bedrijven) 0,2050% per € waardeOnroerendezaakbelastingen (gebruikers bedrijven) 0,1630% per € waardeRioolheffing € 152,35 per aansluitingAfvalstoffenheffing (huishouden één persoon) € 227,16 per perceelAfvalstoffenheffing (huishouden meerdere personen) € 267,84 per perceelHondenbelasting eerste hond € 109,20 per hondHondenbelasting tweede en volgende hond € 218,40 per hond4. Schiedam ten opzichte van de regioHet Centrum voor onderzoek van de economie van de lagereoverheden (hierna COELO) van de Universiteit Groningenbrengt jaarlijks in een zogenoemde ‘Atlas van de lokale lastenin Nederland’ de lokale lasten in kaart. De Atlas geeft gedetailleerdeinformatie over het niveau van lokale heffingen,waarbij de nadruk ligt op de woonlasten voor huishoudens.Voor alle gemeenten worden de onroerendezaakbelastingen,de rioolheffing en de reinigingsheffingen (in Schiedam: afvalstoffenheffing)in kaart gebracht.Uit de Atlas over 2010 wordt deze informatie ontleend:Gemeente Bruto woonlasten Rangorde COELO-positieMeerpersoonshuishouden Eenpersoonshuishouden(2010)*Schiedam € 580 € 539 39Rotterdam € 620 € 620 99Spijkenisse € 662 € 662 200Maassluis € 667 € 618 214Vlaardingen € 668 € 599 216Capelle a/d IJssel € 703 € 632 290* Nummer 1 heeft de laagste woonlasten, nummer 447 de hoogste.Uit de Atlas 2010 blijkt dat landelijk gezien de gemeenteSchiedam haar positie met gunstige ‘bruto woonlasten’ tenopzichte van andere gemeenten heeft versterkt. Op de ranglijstvan 447 gemeenten is Schiedam gestegen van de 42 eplaats in 2009 naar de 39 e plaats in 2010.Onder bruto woonlasten wordt verstaan: het gemiddelde bedragdat een huishouden in een gemeente betaalt aan onroerendezaakbelastingen,rioolheffing en reinigingsheffing, naaftrek van eventuele heffingskorting.5. KwijtscheldingBurgers met een inkomen op bijstandsniveau kunnen kwijtscheldingaanvragen voor de gemeentelijke belastingen. Degemeente Schiedam verleent kwijtschelding voor de afvalstoffenheffing,de onroerendezaakbelastingen en de hondenbelastingvoor de eerste hond.Bij het verlenen van kwijtschelding is de gemeente gebondenaan de door de rijksoverheid vastgestelde regels en voorwaarden.Eén van deze regels bepaalt dat alleen kwijtscheldingProgrammaREKENing 169

wordt verleend, als de belastingschuldige niet beschikt oververmogen en betalingscapaciteit. Daarom vindt bij de beoordelingvan een verzoek om kwijtschelding een zogenaamdevermogens- en inkomenstoets plaats. Daarbij wordt rekeninggehouden met vastgestelde normen. Deze normen zijn gekoppeldaan de vigerende bijstandsnormen en afhankelijk van bijvoorbeeldleeftijd en gezinssamenstelling van de aanvrager.In de kwijtscheldingsregeling wordt aangegeven in hoeverrehet inkomen of vermogen beschouwd wordt als betalingscapaciteitom de belastingschuld te voldoen en welke schuldenin mindering mogen worden gebracht. Volgens deze regelingwordt onder betalingscapaciteit verstaan dat deel van de inkomstendat, na aftrek van bepaalde noodzakelijke uitgaven,overblijft om de belastingschuld mee te voldoen. Van deze betalingscapaciteitdient 80% te worden aangewend ter voldoeningvan de belastingschuld. Als er geen of onvoldoende betalingscapaciteitaanwezig is, wordt kwijtschelding verleend.Binnen de regels van de rijksoverheid staat het de gemeentevrij om zelf te bepalen in welke mate de kosten van bestaanin aanmerking worden genomen. Gemeenten hebben de mogelijkheidom de kwijtscheldingsnormen hoger vast te stellendan de door het Rijk gehanteerde 90% van de bijstandsnorm.In Schiedam staan de kwijtscheldingsnormen gelijkaan (100% van) de van toepassing zijnde bijstandsnormen.Daarmee biedt de gemeente Schiedam maximale ruimte voorkwijtschelding.Particulieren die op 1 januari 2010 als bijstandsgerechtigdebekend zijn, zijn vooraf buiten de aanslagregeling gelaten (dezogenoemde pro-actieve kwijtschelding). Dit gaat per 2011veranderen. De gemeente Schiedam heeft, om te voldoen aangeldende wet- en regelgeving, aansluiting gezocht bij het Inlichtingenbureau.Dit is opgericht in 2001 door het Ministerievan Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de VerenigingNederlandse Gemeenten. De gemeente kan door het Inlichtingenbureaueen geautomatiseerde kwijtscheldingstoets latenuitvoeren. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan deadministratieve lastenverlichting voor burgers. Om gebruikte maken van het Inlichtingenbureau is het echter wel noodzakelijkdat de gemeente eenmalig een kwijtscheldingsverzoekheeft getoetst en dat deze is toegewezen. Daarom dienenbijstandsgerechtigden in 2011 een kwijtscheldingsverzoek inte dienen dat de gemeente vervolgens zal toetsen. Blijkt na detoetsing dat de bijstandsgerechtigde in aanmerking komt voorkwijtschelding, dan zal de gemeente met ingang van 2012ieder jaar automatisch beoordelen of de bijstandsgerechtigdenog steeds in aanmerking komt voor kwijtschelding. Ditgebeurt op basis van informatie van de Belastingdienst, hetUitkeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en deRijksdienst voor het Wegverkeer.Hieronder meer informatie over kwijtschelding:Kwijtschelding Pro-actieve kwijtschelding Kwijtschelding op verzoekAantal € (x 1.000) Aantal € (x 1.000)Afvalstoffenheffing 2.406 573 683 151Onroerendezaakbelastingen 59 9 7 1Hondenbelasting (eerste hond) 250 26 48 4Verleende kwijtschelding 2.715 608 738 156Totaal verleende kwijtschelding 764In 2010 zijn ruim 300 aanvragen om kwijtschelding afgewezen.170

Onderhoud KapitaalgoederenDe gemeente Schiedam heeft een groot aantal kapitaalgoederen,zoals de openbare ruimte in de vorm van wegen, riolering,water en groen, gebouwen en accommodaties voor sporten recreatie. Deze kapitaalgoederen zijn nodig om beleidsdoelente kunnen realiseren waarmee diensten en goederenaan de burgers kunnen worden geleverd.Voor het onderhoud van deze kapitaalgoederen zijn onderhoudsplannenen financiën onontbeerlijk. In 2010 zijn de MeerjarenBeheer- en Onderhoudsplannen (MBOP) 2011-2015 voorhet openbaar gebied vastgesteld en zijn de voor 2011 extra benodigdebedragen opgenomen in de programmabegroting.In deze paragraaf gaan we in op het onderhoud van de volgendecategorieën. Allereerst komt de openbare ruimte aande orde, met aandacht voor wegen, bruggen, water, oevers endergelijke. Daarna zijn de gebouwen aan de beurt. Daarbij isonderscheid gemaakt tussen gebouwen die permanent in bezitzijn van de gemeente en gebouwen in tijdelijk of verspreidbezit. Sport en recreatie vormen het derde onderdeel van dezeparagraaf. We sluiten de paragraaf af met een overzicht aanuitgevoerde activiteiten voor de onderwijsaccommodaties.1. Onderhoud openbaar gebiedEr is in 2010 onder meer onderhoud gepleegd aan wegen,straatmeubilair, riolering, vaste en beweegbare bruggen,openbaar groen, speelvoorzieningen, openbare verlichting,verkeersregelinstallaties, parkeerinstallaties, water en oevers,binnenhavens en zeehavens. Dit gebeurde overeenkomstighet investeringsplan (MIP) voor 2010 waaraan inspecties enbeoordeling van deze inspecties ten grondslag liggen. Hetdoel van het onderhoud gaat uit van het in stand houden vanhet op 17 juni 2007 vastgestelde kwaliteitsniveau.Tabel vastgestelde kwaliteitsniveaus (plusvariant) voor de gebiedstypenGebiedstypen Onderhoudsniveaus Beheerprofiel (CROW)Centrum Extra AGroene parels Excellent A+Woongebieden Basis BHoofdwegen Basis BGrootschalig groen Basis BBedrijventerrein Sober CAgrarisch gebied Sober CBovenstaande indeling in onderhoudsniveaus geldt niet voorriolering.WegenIn het verslagjaar is op basis van het investeringplan (MIP)circa € 7 miljoen besteed aan de uitvoering van de volgendegrote projecten:• Delflandseweg;• Fabriplein;• Parallelweg Burgemeester van Haarenlaan;• M.C.M. De Grootstraat;• Hof van Spaland parkeerterrein;• Molensingel;• Rioolwerkzaamheden Rotterdamse Dijk Beneden, Gustoweg,’s-Gravenlandseweg, Marconiweg;• Oosterstraat, Oostsingel, Villastraat;• Hogebanweg;• Kerklaan;• Visserstraat, Zalmstraat, Dwarsstraat, Dwarsplein;• Ophoging De Vlinderhoven;• Ophoging Feministenbuurt Zuid;• ’s-Gravenlandsepolder fase 4;• Asfaltonderhoud.Er zijn in 2010 bovendien veel nieuwe projecten gestart. Dewaarde hiervan bedraagt in totaal circa € 19 miljoen. Hiervanwordt ruim € 4 miljoen besteed aan de vervanging van riolering.Er wordt integraal gewerkt. Dat wil zeggen dat wegen,riolering en dergelijke gelijktijdig worden aangepakt.ProgrammaREKENing 171

StraatmeubilairVoor straatmeubilair (bankjes, prullenbakken en dergelijke)was € 50.000 voor grootonderhoud- of vervangingsbudgetbeschikbaar. In 2010 is gestart met een inventarisatie van alhet straatmeubilair. Dit element is niet meegenomen in hetMBOP 2011-2015, maar zal na de inventarisatie van het areaalseparaat worden uitgewerkt. De € 50.000 is doorgeschovennaar 2011.RioleringEen goed rioolstelsel is nodig voor de bescherming van devolksgezondheid, het milieu en het tegengaan van wateroverlast.In 2008 is het Gemeentelijk rioleringsplan 2009-2013(GRP) vastgesteld. In 2011 wordt het GRP geactualiseerd.Dit zal financieel in de Programmabegroting worden ingepast.Het is een zogenaamd verbreed GRP, waarin de onderdelenstedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater zijnbeschreven. Het verbrede GRP maakt het mogelijk om integralebeleidsafwegingen te maken in samenhang met de volgendeaandachtsgebieden: beheer openbare ruimte, beschermingvan bodem en waterkwaliteit, de zorg voor het totalewatersysteem. Het financiële beleid, de inzet van middelenen toenemende lastendruk zijn hierbij belangrijke randvoorwaarden.In 2010 is uitvoering gegeven aan de maatregelenuit het GRP 2009-2013.Vaste en beweegbare bruggenIn 2010 zijn de bruggen in park Kethel vervangen. Daarnaastis de voorbereiding gestart voor het vervangen van de Proveniersbrug.In 2011 is begonnen met een inspectie van bruggenin het gehele areaal. De onderhoudstoestand van alle bruggenwordt daarmee in kaart gebracht.Openbaar groenDe doelstelling om de beeldkwaliteit van het openbaar groente verbeteren kreeg inhoud door maandelijks te schouwen enaan de hand hiervan krachtig te sturen richting huisaannemer.Gezien de uitkomsten van de schouw werpt dit haar vruchtenaf. Er is duidelijk een stijgende lijn te bespeuren in de beeldkwaliteit.In 2011 zal deze aanpak onverminderd doorgaan.In 2010 is vanuit het investeringsplan een groot aantal groenprojectenvoorbereid die in het winterseizoen 2010/2011worden uitgevoerd.Een belangrijk project is de omvorming van plantsoenvakken.De gemeente inventariseerde het achterstallig onderhoud,slijtage, kweekgras en beheerbaarheid van groenvakkenin voornamelijk de noordelijke wijken.Dit leverde een overzicht op van plantsoenen die omgevormdworden tot sober en doelmatig openbaar groen. De uitvoeringstart in het eerste kwartaal van 2011. Een nadere berekeningmoet aantonen hoeveel deze versobering uiteindelijk aan bezuinigingoplevert.Andere projecten die van start gingen zijn onder meer:• Renovatie kastanjes Warande;• Reconstructie Volkspark, Maasboulevard, voormaligbaggerdepot Woudhoek en rotonde Lekstraat.De gemeente voerde op grote schaal inspecties uit ten aanzienvan het bomenbestand (VTA). De uitkomsten hiervannopen tot rigoureus ingrijpen ten aanzien van onveilige bomen.Circa duizend bomen moeten worden vervangen. Ditzal in het eerste kwartaal van 2011 plaatsvinden.Afgeronde projecten zijn:• Stiltetuin voormalige RK-begraafplaats;• Groenzone Z-flats tussen de Van Beethovenlaan en het A4-tracé;• De bomenstrook achter de Smetanalaan waar tevens deboomfeestdag werd gehouden.Twee grote groenprojecten zijn in voorbereiding:• De herinrichting van de Kop van de Plantage;• Het Beatrixpark.Op grote schaal is de wortelopdruk aangepakt met als doelde probleemlocaties structureel aan te pakken. De gemeentepakte dertig grote projecten aan van dertig tot duizend vierkantemeter. Daarnaast zijn 120 kleine kussen van minderdan dertig vierkante meter uitgevoerd.Op diverse plaatsen is het bomenbestand vernieuwd in hetkader van ophogingen en reconstructies. Voorbeelden daarvanzijn het Wilhelminaplein en omgeving en de Kerklaan.Qua beleid is het tweede deel van de bomennota vastgesteldin de Gemeenteraad en is de Natuurmonitor opgesteld. De natuurmonitorzal begin 2011 bestuurlijk worden vastgesteld.SpeelvoorzieningenDe uitvoering van de speelnota is in 2010 voorbereid met denodige inspraak en inventarisaties in de wijken Woudhoek,West, Zuid, Oost en Kethel. De opdrachten om Woudhoeken West uit te voeren zijn gegeven en worden in het eerstekwartaal van 2011 gerealiseerd. Vanuit de wijkbudgetten enISV-gelden zijn de speelplaatsen aan de Overschiesestraat,Fabriplein en Halleyplein gerenoveerd.172

Openbare verlichtingIn deze straten zijn circa driehonderd masten vervangen endriehonderd armaturen geplaatst:• Dwarsstraat, Wilhelminaplein, ’s-Gravelandseweg, PKOlaan,Rijnstraat, Van der Tempelstraat, Burg van Haarenlaansec, Hogebanweg, P.J.Troelstralaan, Nieuwe Tuinen,Nieuwe Haven, W. Andriessenlaan, Hargalaan, Schieveste,Parkweg-Noord.Op het bedrijventerrein ’s-Gravelandsepolder zijn vierhonderdarmaturen geplaatst met dim-unit. Dit levert circa 30%energiebezuiniging op en komt overeen met circa 40.000kWh per jaar.Aansturing dagelijks onderhoudDe hersteltijd van de openbare verlichting is verkort van gemiddeldtien naar vijf dagen.Daarnaast verving de gemeente achttien ANWB-verlichtewegwijzers door LED-borden en plaatste drie openbare verlichtingkastenmet een eigen kabelnet. Tot slot zijn er zesVOP-borden vervangen.VerkeersregelinstallatiesSchiedam startte de voorbereiding voor het vervangen vanvijf verkeersregelinstallaties aan de Churchillweg.Aansturing dagelijks onderhoudDe hersteltijd van storingen aan verkeersregelinstallaties isverkort van gemiddeld drie dagen naar gemiddeld een dag.ParkeerinstallatiesDe gemeente plaatste achttien parkeerautomaten in SchiedamOost. Daarnaast startte de voorbereiding voor het vervangenoude parkeerautomaten.Aansturing dagelijks onderhoudDe hersteltijd van storingen aan parkeerautomaten is verkortvan gemiddeld drie dagen naar gemiddeld een dag.Water en oeversIn 2010 is langs deze oevers 1940 meter beschoeiing vervangen:Land van Ris, Snelliussingel, Van Haarenlaan, Lizstplein,V.d. Burgsingel, Park Nieuwland, Schiedamseweg.De werkzaamheden op de locatie Meeuwensingel/Leeuweriksingelzijn voorbereid en worden begin 2011 uitgevoerd.De oever van de Oreliosingel is over de gehele lengte natuurvriendelijkgemaakt door middel van ingezaaide kokosrollendie op circa een halve meter van de oever zijn geconstrueerd.Hierdoor ontstaat extra moerasvegetatie en een paaiplaatsvoor vissen en amfibieën.BinnenhavensIn 2010 is gestart met de voorbereiding van een aantal kademuurprojecten,zoals de Nieuwe Haven en Buitenhaven.Deze worden in 2011 vervangen. In 2011 is gestart met eeninspectie van alle kademuren. De onderhoudstoestand van dekademuren wordt hiermee in beeld gebracht.ZeehavensIn 2010 heeft op kleine schaal herstel aan de oevers plaatsgevonden.Ook de oevers van de zeehavens worden geïnspecteerdin 2011 om de onderhoudstoestand te bepalen.Daarnaast hebben dieptepeilingen plaatsgevonden in de Wilhelminhaven.Gebleken is dat er in 2011 grootschalig gebaggerdzal moeten worden.Exploitatie 2010(Bedragen x € 1.000) Begroot Realisatie OverloopBinnenhavens 53 15 38Buitenhavens 154 36 118Bruggen 1.087 552 534Groen 870 134 736Wegen 3.005 1.000 2.005Straatmeubilair 50 0 50Totaal voorziening MBOP 5.219 1.737 3.482Overloop is aanzienlijk omdat alle nieuwe projecten 2010 pasna besluitvorming in april 2010 door de Raad konden wordenopgestart. Het zwaartepunt van de uitgaven binnen projectenzit in de realisatie fase van een project. Deze fase start nu bijveel projecten pas in 2011 op.ProgrammaREKENing 173

2. Gebouwen2.1. Onderhoud van gebouwen in permanent bezitEigenaarsrolHet voorgenomen onderzoek naar centralisatie van de eigenaarsrolvan exploiteerbaar onroerend goed is ondergebrachtin spoor drie van de kerntakenanalyse. In 2010 is een planvan aanpak vastgesteld met als doel een efficiënte en professionelevastgoedorganisatie. Het verbeterplan voor hetgrondbedrijf noemt een aantal principes van het ‘pandenbedrijf’.Eén daarvan is de onderverdeling naar strategisch enpermanent bezit. Het permanent bezit zelf is weer onder teverdelen naar eigen gebruik (huisvesting ambtelijk apparaat),maatschappelijk gebruik (onder andere museum, bibliotheek,theater) en historisch kernbezit (onder andere ruïne, kerktoren,oude stadhuis).De aandacht hiervoor heeft het belang van centralisering vande eigenaarsrol verscherpt. Besluitvorming is voorzien injuni 2011.OnderhoudIn 2010 zijn, in afwachting van het onderzoek en besluitvorming,geen plannen voor meerjarig onderhoud opgesteld.Wel is op voorhand opdracht verstrekt aan een gespecialiseerdbureau om Meerjarige Onderhoudsplannen (MJOP’s)op te stellen voor de rijksmonumenten die in eigendom zijnvan de gemeente (met uitzondering van de molens).Er is behoefte aan een werkwijze met dynamische MJOP’s,waarbij de MJOP’s voortdurend worden geactualiseerd. Bij debeleidsvorming in 2011 zal dit onderwerp worden ingepast.Dit laatste geldt eveneens voor de wens om de werkzaamhedente bundelen voor regulier bouwtechnisch onderhouden onderhoud aan installaties. Door de bundeling kunnenze immers binnen enkele vakgebieden (onder meer elektra,klimaat, beveiliging, schilderwerk) als packagedeal wordenaanbesteed.De heroriëntatie op de MJOP’s en de bundeling van onderhoudzijn mede het gevolg van het faillissement van het adviesbureaudat deze werkzaamheden uitvoerde.De kosten voor onderhoud komen ten laste van de reguliereonderhoudsbudgetten. Dit geldt in principe, zo mogelijk, ookvoor meer omvangrijk onderhoud. In 2010 is er wel incidenteelonderhoud gepleegd en hiervoor is separate besluitvorminggevraagd. In totaal is een bedrag van € 375.000 aan dereserve voor onderhoud vastgoed onttrokken.Enkele bijzondere panden• Monopole – In de Monopole is flink geïnvesteerd omdat directcascoherstel, in verband met instortingsgevaar, noodzakelijkwas geworden. In 2010 heeft hier aanvullende besluitvormingover plaatsgevonden.• Wennekerpand – In 2010 is het Wennekerpand geheel verbouwden conform de planning is oplevering in april 2011voorzien.• Warande 157 – Het voormalige schoolgebouw aan de Warande157 is door middel van een openbare inschrijving tekoop aangeboden. De locatie biedt potentie tot herontwikkelingvan één à twee woningen. De openbare inschrijvingresulteerde in een overeenkomst met een particulier diehet pand zal herbestemmen voor zelfbewoning. Hierdoorbehoudt het pand zijn huidige verschijningsvorm. De overdracht(verkoop) van het pand heeft inmiddels plaatsgevonden.• Zakkendragershuis – Na het overlijden van de huurder in2008 heeft er met de erven afstemming plaatsgevondenover huurbeëindiging. Medio 2009 is een extern adviesontvangen over de gebruiksmogelijkheden van het Zakkendragershuis.Daarbij is rekening gehouden met de beperkingendie de bijzondere monumentale status van hetgebouw met zich meebrengt. Op basis van het advies wordtin 2011 een nieuwe invulling verwacht. Daartoe werd in2010 de lokale publiciteit gezocht en konden mogelijkeinitiatiefnemers een plan voor gebruik en exploitatie indienen.De ontvangen plannen zullen in de loop van ditjaar worden beoordeeld, waarbij de resultaten van het vastgoedonderzoekmede bepalend zullen zijn.• St Janstoren – De St Janstoren is toe aan noodzakelijk onderhoud.Inmiddels is de ingang gedeeltelijk gestut om tevoorkomen dat er brokstukken naar beneden komen vallen.In 2010 is een programma van eisen voor herstel opgestelden in 2011 zal het noodzakelijk herstel plaatsvinden.• Hoogstraat 116 – De gemeente heeft het pand Hoogstraat116 geheel verbouwd en eind 2010 opgeleverd aan het StedelijkMuseum. De renovatie heeft binnen de vastgesteldekaders plaatsgevonden.• Stadskantoor – Voor diverse werkzaamheden aan hetStadskantoor is extra geld (€ 730.000) vrijgemaakt voorschilderwerk en vervanging van de koelmachine en verwarmingsketel.Uiteindelijk is in 2010 een bedrag van€ 375.000 besteed. De nog niet uitgevoerde werkzaamhedenworden in 2011 uitgevoerd.174

OverigDe gymzaal van de gemeentelijke Armenschool aan deBroersveld 113 bleek in zo’n slechte staat van onderhoud teverkeren dat een directe ontruiming noodzakelijk was geworden.Een gehuisveste dansschool is tijdelijk ondergebracht ineen pand aan de Singel.In 2010 gaf de gemeente opdracht asbestinventarisaties uit tevoeren in objecten die Vastgoed beheert. De uitvoering zal in2011 plaatsvinden.2.2. Onderhoud aan gebouwen in tijdelijk of verspreidbezitTijdelijk beheerDe wijze van onderhoud van objecten die in tijdelijk beheerzijn, is gematigd. In het kader van de herstructurering vanbedrijventerreinen zijn enkele objecten in bezit van de gemeentegekomen. Het onderhoud strekt tot het minimum datvoor instandhouding nodig is en komt ten laste van de desbetreffendegrondexploitaties. Omdat de objecten naar verwachtingslechts een korte periode beschikbaar zullen zijn,staan er gewoonlijk geen of geringe inkomsten uit verhuurtegenover.Tevens is tijdelijk beheer gevoerd voor een aantal panden opde Hoogstraat. Het beheer was gericht op het geschikt houdenvoor renovatie en herbestemming. Daarnaast richtte hetbeheer zich op het functioneel houden van de ruimten op debegane grond, ter verbetering van het straatbeeld.3. Accommodaties voor sport en recreatieHet meerjaren beheer en onderhoud voor sportaccommodatiesheeft betrekking op renovaties of vervangingen om tevoldoen aan wet- en regelgeving en de door NOC*NSF enoverkoepelende sportbonden gestelde inrichtings- en kwaliteitseisenvan sportaccommodaties. Het gaat om werkzaamhedendie moeten worden uitgevoerd om met name dekwaliteit en de functionaliteit van de gemeentelijke sportaccommodatieste waarborgen. Tevens kunnen ook functioneleaanpassingen op complexen wenselijk zijn. Deze hebben betrekkingop aanpassing en/of uitbreidingen van voorzieningenter verbetering van de functionaliteit en veiligheid van desportaccommodaties, danwel om te voldoen aan sporttechnischeinrichtingseisen voor sportaccommodaties.De gemeente Schiedam streeft naar een upgrading en optimalisatievan de huidige binnen- en buitensportaccommodatiesen zoveel mopgelijk multifunctioneel gebruik van dezeaccommodaties. Op basis van de uitgevoerde nulmeting in2008, de huidige inzichten in de staat van de accommodatiesen het daaruit voortvloeiende toekomstperspectief vande sportaccommodaties is uitvoering gegeven aan het onderhoud.GymnastieklokalenDe gemeente Schiedam is verantwoordelijk voor het beheeren onderhoud van elf gymnastiekzalen. Aangaande het uit tevoeren onderhoud worden elk jaar één of meerdere kwaliteitsaspectenbij alle gymnastieklokalen verbeterd. Hiermeewordt een gelijkwaardig kwaliteitsniveau van alle gymnastieklokalenin Schiedam nagestreefd.In 2010 is aan legionellapreventie en verbetering van de hygiënevan de accommodaties extra aandacht besteed. Op allegymnastieklokalen heeft onderzoek in relatie tot legionellapreventieplaatsgevonden op basis waarvan de komende jarenonderhoud kan worden uitgevoerd. Tevens is in meerderegymnastieklokalen de vloer van de kleedkamers vervangen.Dat leverde een sterke verbetering van de hygiëne op.Sporthallen en sportzalenSchiedam kent twee sporthallen, namelijk sporthal Margrieten sporthal Groenoord en twee sportzalen, te weten sportzaalOost en sportzaal Zuid. Een sportzaal is qua afmeting tweekeer zo groot als een gymnastieklokaal.In 2010 hebben sporthal Groenoord en sportzaal Oost te kampengehad met een legionella-uitbraak. De besmetting is opkorte termijn verholpen. Vervolgens stelde de gemeente directonderzoek in naar extra te treffen preventieve maatregelen.In 2011 worden deze maatregelen uitgevoerd. Afgelopenjaar is het dak van sportzaal Oost gedeeltelijk vervangen.In sporthal Margriet is in 2010 de gehele sportvloer en detribune vervangen. De vervanging van de sportvloer wasnoodzakelijk om te blijven voldoen aan de richtlijnen vanNOC*NSF. De ‘oude’ tribune was economisch gezien aanhet einde van de levensduur.ZwembadenIn Schiedam zijn er twee zwembaden. De gemeente is eigenaarvan zowel de accommodatie van Zuid als Groenoord.Sportfondsen Schiedam BV is de gebruiker van Groenoord.Vanwege het in 2010 uitgevoerde onderzoek naar de levensvatbaarheidvan zwembad Zuid, is in dit zwembad regulieronderhoud en minimaal benodigd groot onderhoud uitgevoerd.Dit, om te blijven voldoen aan de wettelijke eisen aanbadinrichtingen (Wet Hygiëne en veiligheid zwembaden,ProgrammaREKENing 175

Voedsel en warenwet, Arbo-eisen). In 2010 heeft in het kadervan groot onderhoud vervanging van de cv-ketels plaatsgevonden.De gemeente bespaarde in 2010 op het toegekende budgetvoor groot onderhoud voor zwembad Groenoord. Het afgelopenjaar is alleen het noodzakelijke groot onderhoud uitgevoerdten aanzien van de luchtbehandelingsystemen, de watercirculatie,horecameubilair en de douchevoorzieningen.BuitensportaccommodatiesMet de vier sportparken (Harga, Thurlede, Kethel en Bijdorp)beschikt Schiedam over een ruim en uitgebreid aanbod aansportparken. Op 17 december 2009 heeft de Gemeenteraadvan Schiedam besloten uiterlijk 1 augustus 2013 de van hetsportpark Kethel gebruikmakende verenigingen te verplaatsennaar sportpark Harga. In 2010 is gestart met nader onderzoeknaar de herontwikkeling van sportpark Harga, mede omde specifieke locatie van herhuisvesting op sportpark Hargate kunnen aanwijzen.De bestuursovereenkomst IODS en de daarbij behaalde onderhandelingsresultatenzijn van invloed op voornoemdeherontwikkeling van het gebied Harga. Enerzijds is de mogelijkheidontstaan het tunneldak van de A4 in te richten metsportfuncties (sportpark), anderzijds geeft de realisatie vangeluidsschermen langs de oostkant van de snelweg A4 meerfunctiemogelijkheden voor het gebied Harga. Naast de directerelatie met het project Harga heeft de realisatie van eennieuw sportpark op het tunneldak mogelijk ook impact opde huidige binnensportaccommodaties en de overige sportparken.Het uit te voeren onderhoud voor de sportparken is in hetkader van voornoemde uitgangspunten en geschetste ontwikkelingenbezien. Op de sportparken Kethel en Bijdorp is in2010 dan ook voornamelijk regulier onderhoud uitgevoerd.Vanwege uitgebreid onderzoek naar de mogelijkheden om deveiligheid van de omliggende wijk van sportpark Bijdorp tegaranderen, heeft de vervanging van het hekwerk nog nietkunnen plaatsvinden. Het steven is dit in het eerste kwartaal2011 uit te voeren. Op sportpark Kethel heeft op basis vaneen keuring van het kunstgrasveld passend groot onderhoudplaats gevonden.Op de sportparken Harga en Thurlede is op meerdere veldenonderhoud uitgevoerd. Op zowel sportpark Hargaals Thurlede heeft een veld, dat door de desbetreffendevoetbalvereniging(en) als hoofdveld wordt gebruikt, een volledigerenovatie plaatsgevonden, waarbij tevens nieuw hekwerkis geplaatst.4. OnderwijsaccommodatiesMet ingang van 1997 zijn de gemeenten verantwoordelijkvoor de planning en de financiering van de huisvesting vanhet primair, speciaal en voortgezet onderwijs. Ze hebben dewettelijke opdracht om te voorzien in adequate huisvesting.Vanaf 1997 ontvangen gemeenten bedragen in het Gemeentefondswaarmee ze de zorgplicht voor hun schoolgebouwengoed kunnen regelen.Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeenteSchiedamDe Raad heeft deze verordening op 16 december 2010 vastgesteld.Hierin is geregeld hoe schoolbesturen aanspraakkunnen maken op voorzieningen in de onderwijshuisvesting.Voor het primair en speciaal onderwijs gaat het om voorzieningenvoor (vervangende) nieuwbouw, uitbreiding vande huisvesting en/of onderhoud aan de buitenzijde van deschool. Voor het voortgezet onderwijs gaat het uitsluitend om(vervangende) nieuwbouw en/of uitbreiding.Fluctuaties onderhoudsgelden in de gemeentebegrotingJaarlijks dienen schoolbesturen aanvragen in voor vergoedingenvoor het onderhoud aan de buitenzijde van schoolgebouwenvoor primair en speciaal onderwijs. Het Besluit begrotingen verantwoording (Bbv) stelt dat dergelijke uitgavendirect ten laste van de gemeentebegroting moet worden gebracht.Dit brengt fluctuaties met zich mee voor het jaarlijkste ramen bedrag in de begroting. De Gemeenteraad heeft op16 december 2010 besloten om bedragen die resteren c.q. tekort komen op de in de begroting opgenomen budgetten tengunste c.q. ten laste van de reserve onderwijs te brengen.176

Verbonden partijenDe paragraaf Verbonden partijen geeft inzicht in de participatiesvan de gemeente in andere rechtspersonen. Na de omschrijvingvan het begrip ‘verbonden partij’ wordt ingegaanop de Kadernota ‘Verbonden Partijen’. Vervolgens wordt besprokende evaluatie van de deelname in verbonden partijen,de visie op verbonden partijen, de realisatie van doelstellingenen het risicomanagement. Tot slot wordt een overzichtgegeven van deelnemingen, gemeenschappelijke regelingenen overige verbonden partijen van de gemeente.1. Omschrijving verbonden partijenVerbonden partijen zijn privaatrechtelijke of publiekrechtelijkeorganisaties waarin de gemeente juridisch participeerten een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onderbestuurlijk belang wordt verstaan: zeggenschap, hetzijuit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uithoofde van stemrecht. Met financieel belang wordt bedoelddat de gemeente aan de verbonden partij risicodragende financiëlemiddelen ter beschikking heeft gesteld. Volgens hetBesluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten(BBV) zijn participaties in NV’s, BV’s, VOF’s, CV’s engemeenschappelijke regelingen in ieder geval verbonden partijen.Ook stichtingen en verenigingen kunnen dit zijn als degemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’sloopt. Als de relatie met een vereniging of stichting echteruitsluitend bestaat uit een subsidierelatie, dan is dit volgenshet BBV geen verbonden partij. Er kunnen echter vanuit hetgemeentelijk perspectief dusdanige maatschappelijke belangenzijn dat deze organisaties toch grotendeels voldoen aande criteria voor ‘verbonden partij’. In dat geval is het vanbelang om ze bij ‘overigen’ te noemen.2. Kadernota ‘Verbonden partijen’Op 19 september 2005 heeft de Gemeenteraad de kadernota‘Verbonden Partijen 2005’ vastgesteld. Kernpunten zijn dewegingskaders voor participatie in vennootschappen, gemeenschappelijkeregelingen en overige verbonden partijen,zoals stichtingen. Met de vaststelling van deze nota heeft deRaad het kader geschetst waarbinnen het College zijn bestuurmoet uitvoeren. Belangrijke elementen voor dit bestuur zijntransparantie, doelmatigheid en doeltreffendheid. Het Collegevoert dit beleid uit. Zonodig wordt dit voor wensen ofbedenkingen voorgelegd aan de Raad.3. Evaluatie verbonden partijenOp basis van de wegingskaders uit de kadernota zijn in 2006 en2008 evaluaties gehouden. De resultaten hiervan zijn door deRaad vastgesteld. Besloten is om vooralsnog niet over te gaantot wijzigingen. De volgende conclusies werden getrokken.• Vennootschappen – Deelname is bij de vennootschappen ingeen enkel geval wettelijk opgedragen. Mogelijk is deelnamein het aandelenkapitaal van enkele vennootschappenniet meer het meest effectieve instrument om het desbetreffendepublieke belang te behartigen. Of staat het financiëlerisico niet meer in redelijke verhouding tot het te dienenpublieke belang. In beide gevallen zouden de aandelen vande vennootschappen verkocht kunnen worden. Hiervoorzijn echter nog geen besluiten genomen. Bij eventuele verkoopgelden meestal statutaire of wettelijke beperkingen(onder andere blokkeringsregelingen).• Gemeenschappelijke regelingen – In twee gevallen is ersprake van een wettelijke verplichting, namelijk de Veiligheidsregioen de Stadsregio. De overige regelingen zijnmin of meer op basis van vrijwilligheid tot stand gekomenen kunnen in principe ook weer worden beëindigd. Hieraanzijn dan wel financiële consequenties verbonden alsgevolg van uittreedregelingen. Hoeveel dat is, hangt ondermeer af van de betreffende regeling. Daar komt bij dat degemeente, indien het om een wettelijke of eigen taak gaat,die taak (weer) op zich zal moeten nemen. Hiervoor moetde gemeente dan weer deskundigheid opbouwen en kostenmaken. Vooralsnog is in alle gevallen geconcludeerd datdeelname aan de betreffende gemeenschappelijke regelinghet meest effectieve instrument is.• Stichtingen en overige verbonden partijen – Betrokkenheidbij de in de evaluatie genoemde stichtingen en overigeverbonden partijen is in geen enkel geval wettelijk opgedragen.Wel voorzien ze allemaal in een behoefte van deSchiedamse burger of samenleving en is er sprake van eenpubliek belang. Verder staan de financiële risico’s in redelijkeverhouding tot het te dienen publieke belang.ProgrammaREKENing 177

4. Visie op verbonden partijenDe bestaande participaties van de gemeente zijn van publiekrechtelijkeen van privaatrechtelijke aard. Ze zijn de afgelopendecennia aangegaan. In verschillende beleidssectorenvan de gemeente werd de afweging gemaakt voor het aangaanvan een bestuurlijke participatie en werd gekozen voorde ene of de andere organisatievorm vanuit verschillende motievenen uitgangsposities. Voor nieuwe participaties geldenmomenteel de wegingskaders die vermeld staan in de Kadernota.Het aangaan van banden met een verbonden partij kaneen manier zijn om een bepaalde publieke taak uit te voeren.Hierbij geldt – in overeenstemming met artikel 160 lid 2 vande Gemeentewet – een voorkeur voor de publiekrechtelijkevorm als daarmee hetzelfde resultaat kan worden bereikt.5. Realisatie van doelstellingenIn de Programmabegroting 2010 zijn voor het verslagjaargeen specifieke beleidsvoornemens geformuleerd. Ook werdengeen nieuwe participaties of het beëindigen of wijzigenvan bestaande participaties voorzien. Toch deden die zichwel voor, namelijk de deelname in N.V. IRADO en de opheffingvan Kommun B.V. De ontwikkelingen rondom degemeenschappelijke regeling Stadsregio Rotterdam warenvoor de Regioraad aanleiding voor een bezinning op de rolen de positie van de Stadsregio. Een bestuurlijke werkgroepheeft de visie ‘Verbindende kracht: regionale samenwerkingna 2010’ opgesteld. Dit is gebeurd op basis van de resultatenvan interviews met raadsleden, expertmeetings, bijeenkomstenvoor alle raads- en collegeleden uit de regio en schriftelijkcommentaar van Raden en Colleges. Hoofdelementenin deze visie zijn de regionale strategische agenda voor deperiode 2010-2020 en het voorop stellen van het principevan ‘verlengd lokaal bestuur’. Dit laatste leidt tot een compactalgemeen en dagelijks bestuur, maar vooral ook tot eenveel sterkere betrokkenheid van gemeenteraden bij regionalebeleidsontwikkeling en besluitvorming. Eén en ander is verwerktin een nieuwe gemeenschappelijke regeling die is vastgesteldin de vergadering van de Regioraad op 16 december2009 en in de vergadering van de Gemeenteraad van Schiedamop 4 februari 2010 (VR 2010-3)De volgende bijzonderheden kunnen nog worden genoemd.Vennootschappen• N.V. ONS Houdstermaatschappij – Begin 2007 is de verkoopvan de energieactiviteiten van de ONS Groep aanN.V. ENECO afgerond. De uitfasering van de Groep isdaarna voortvarend ter hand genomen. Thans resteert eenbeperkt bezette houdstermaatschappij, die onder meer enkeleenergiegerelateerde zaken die nog enige tijd doorlopenafhandelt (waaronder enkele afgegeven garanties).Hiervoor houdt ONS enkele voorzieningen aan. In 2010 iseen bedrag van € 6,3 miljoen aan dividend uitgekeerd voorde uitvoering van onderhoud aan gemeentelijke kapitaalgoederen(met name gebouwen en openbare ruimte; VR2010-13).• N.V. IRADO – Van N.V. ONS Houdstermaatschappij werdenaandelen in N.V. IRADO verworven in het kader vande uitfasering van de ONS Groep (VR 2010-99).• Eneco Holding N.V. – In verband met het in werking tredenvan de Wet onafhankelijk netbeheer (Won) heeft Enecozich gereorganiseerd in drie bedrijven die onder EnecoHolding N.V. vallen. Dit betreft het commerciële energiebedrijfEneco B.V. (verantwoordelijk voor productie,handel en levering van energie) en de publieke netwerkgroepmet Stedin B.V. en Joulz B.V. Deze netwerkgroepis verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van deinfrastructuur van gas- en elektriciteitsnetten. Op 1 januari2011 had volgens de aanwijzing van de minister de organisatorischeen financiële splitsing geheel afgerond moetenzijn. Dit zou ook zeker financiële consequenties hebbengehad voor de aandeelhoudende gemeenten. Echter, ineen uitspraak van 22 juni 2010 verklaarde het GerechtshofDen Haag de gedwongen splitsing onverbindend omdat hetstrijdig is met het Europees recht. In afwachting van hetdoor de Staat ingestelde cassatieverzoek bij de Hoge Raad,heeft de Raad van Bestuur van Eneco de verdere voorbereidingop de wettelijke splitsing stopgezet.• Kommun B.V. – In verband met het gereedkomen van dewijk Sveaparken is de deelneming in Kommun B.V. beëindigd.De B.V. is in 2010 opgeheven en alle aanwezigemiddelen zijn uitgekeerd aan de gemeente.• Vernieuwde Stad Verwerving B.V. – Door aanwending vande beschikbare voorziening zijn de financiën van deze B.V.gesaneerd. De activiteiten zijn tot nihil teruggebracht ende directie en het beheer zijn nu volledig in gemeentelijkehanden. Enkele verplichtingen zijn overgenomen door degemeente. Op korte termijn zal duidelijkheid ontstaan overde eventuele waarde van de aanwezige fiscaal compensabeleverliezen.6. Risicomanagement verbonden partijenEr is voortdurend aandacht voor risico’s voor de gemeentevanuit verbonden partijen. In het hierna volgende overzicht is178

per verbonden partij het risico op basis van de meest recenteinformatie uitgedrukt volgens de ‘stoplichtenmethode’.• De deelnemingen in nutsbedrijven leveren nauwelijks risico’sop. Als de Hoge Raad uitspreekt dat splitsing vanEneco alsnog moet plaatsvinden dan kan dat mogelijk financiëleconsequenties voor de aandeelhouders opleveren.• Voor N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is hetvolgende risico te melden. De regels voor verscherpt toezichtop de bankensector worden waarschijnlijk door deEU-lidstaten goedgekeurd (Bazel-III-regels). Als er voorBNG geen uitzondering komt, moet het eigen vermogenworden versterkt met ongeveer € 1 miljard. Dit zal naarverwachting ten koste gaan van de dividenduitkering voorde komende jaren.• Overige deelnemingen betreffen Publiek-Private-Samenwerkingsconstructiesvoor projectontwikkeling. Waar nodigheeft de gemeente afdoende voorzieningen getroffenvoor financiële risico’s. Het betreft de volgende voorzieningen(per ultimo 2010):• Wijkontwikkeling Groenoord (WOG) – Voor eventueleverliezen van WOG is een voorziening aanwezig van€ 1,4 miljoen.• Toernooiveld – Om eventuele verliezen van Toernooiveldte dekken is een voorziening aanwezig van € 0,4miljoen.Voor gemeenschappelijke regelingen en overige verbondenpartijen zijn geen specifieke reserves of voorzieningen aanwezig.Wel is er de WMO-reserve voor via ROGplus gedaneverstrekkingen vanwege de Wet Maatschappelijke Ondersteuning.Ook zijn de volgende middelen beschikbaar voormeer algemene risico’s:• Algemene risicoreserve – Er is een algemene risicoreservedeelnemingen aanwezig van € 1,9 miljoen. Voor een overgenomenverplichting van Vernieuwde Stad VerwervingB.V. dient hier mogelijk deels een beroep op te worden gedaan.• AVR – Bij de verkoop van de aandelen van N.V. AVR zijndoor de aandeelhouders garanties en vrijwaringen afgegeven.Hiervoor is een voorziening aanwezig van € 3 miljoen.Dit geldt voor de periode 2006-2016.Verder houdt N.V. ONS Houdstermaatschappij een voorzieningaan voor afgegeven garanties bij de verkoop van deenergieactiviteiten. Per ultimo 2009 was hiervoor bedrag van€ 19 miljoen gereserveerd.De noodzakelijke hoogte van de voorzieningen wordt regelmatigbeoordeeld.Verbonden partijen gemeente SchiedamOp grond van de Financiële verordening gemeente Schiedam2009 (artikel 13) worden in de paragraaf Verbonden Partijende volgende gegevens vermeld:• De naam;• De vestigingsplaats;• Het financieel belang van de gemeente;• Het nettoresultaat over het voorgaande jaar;• Het eigen vermogen op de balansdatum;• De zeggenschap van de gemeente;• Het publiek belang dat wordt gediend• Het risico.Hierna volgt een overzicht van alle partijen waarmee de gemeenteSchiedam een verbintenis is aangegaan die valt onderde paragraaf Verbonden Partijen. Er is onderscheid gemaakt in:• Deelnemingen;• Gemeenschappelijke regelingen;• Overige verbonden partijen.In de laatste kolom van de tabellen is van iedere verbondenpartij het huidige risico voor de gemeente aangegeven. Dit isgebeurd in de vorm van de door de RekenkamercommissieSchiedam-Vlaardingen (RKC) gehanteerde ‘stoplichtenmethode’op basis van de meest recente informatie. Risico heeftin dit verband betrekking op financiële, bestuurlijke en informatieverstrekkenderisico’s voor de gemeente. Hierbij staat‘groen’ voor weinig of geen risico, ‘oranje’ voor enig risicoen ‘rood’ voor risicovol.Als deelnemer ontvangt de gemeente jaarstukken van deelnemingenen gemeenschappelijke regelingen. Deze stukken vermeldenhet nettoresultaat over het jaar 2009 van de deelnemingc.q. de bijdrage 2010 aan de gemeenschappelijke regeling enhet eigen vermogen ultimo 2009. Voor zover er bij overigeverbonden partijen sprake is van een gemeentelijke subsidie,is zoveel mogelijk het subsidiebedrag van 2010 vermeld.ProgrammaREKENing 179

Tabel Deelnemingen gemeente Schiedam 2010Naam / datum en nummer oorspronkelijkbesluit tot deelname(bedragen in €)VestigingsplaatsPercentage aandelenkapitaal(zeggenschap)Bedrag deelname(financieel belang)Nettoresultaat deelnemingover het boekjaar 2009N.V. ENECORotterdam 1,03% € 5.137.300 € 177.000.0006-12-1993VR 1993-253B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides Rotterdam 3,88% € 3.589 € 22.000.00025-10-1993VR 1993-207N.V. ONS Houdstermaatschappij Schiedam 100% € 6.375.224 € 2.957.00028-1-1991VR 1991-35N.V. IRADO Schiedam 50%€ 5.328.500 € 859.000(gemeenteVlaardingenook 50%)N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Den Haag 0,59% € 815.880 € 158.000.000Vernieuwde Stad Verwerving B.V. Schiedam 100% € 0 nihil29-6-1995VR 1995-105Kommun B.V.Schiedam 100% € 0 € 465.51630-3-1998VR 1998-48Midgard Beheer B.V.29-9-1997VR 1997-142Schiedam 50% € 9.529 € 30.900WOG Beheer B.V.11-2-2002VR 2002-33WOG C.V. (i.s.m. Woonplus)11-2-2002VR 2002-33Distilleerdersbuurt B.V.7-2-2006VR 2006-10V.o.f. Toernooiveld (de gemeente neemtindirect deel via Distilleerdersbuurt BVi.s.m. Woonplus)7-2-2006VR 2006-10Schiedam 50% € 10.000 € 4.826negatiefSchiedamn.v.t.(50% belang)€ 1.470.000 € 0Schiedam 100% € 18.000 n.n.b.Schiedamn.v.t.(50% belang)* Hierbij staat ‘groen’ voor weinig of geen risico, ‘oranje’ voor enig risico en ‘rood’ voor risicovol.€ 1.000.000 € 200.000negatief180

Eigen vermogen deelnemingper 31-12-2009(voor resultaatbestemming)Activiteiten / doelstelling van de deelneming en publiek belang€ 3.900.000.000 Energiedistributie c.a. GroenRisicoanalysevolgens de stoplichtenmethodevan de RKC*€ 202.000.000 Deelname in N.V. Evides; drinkwaterproductie- en distributie Groen€ 17.115.000 Holding van N.V. ONS IBOR, ONS Facilitair Bedrijf B.V., WKO Schiedam B.V.(warmte- en koude-opslag Schieveste) en ONS CAI B.V. Alle rechtspersonenworden uitgefaseerd.€ 10.657.000 Afvalinzameling, onderhoud en reiniging van de openbare ruimte, onderhoudvan openbaar groen, specialistische reiniging en plaagdierbestrijding.GroenGroen€ 1.979.000.000 Bankactiviteiten voor met name gemeenten Groennihil nihil Groen€ 555.438 Wijkontwikkeling Sveaparken. De vennootschap is in 2010 geliquideerden de middelen zijn uitgekeerd aan de gemeente.Groen€ 68.444 Wijkontwikkeling Sveaparken Groen€ 23.291 Wijkontwikkeling Groenoord Oranje€ 2.120.000 Wijkontwikkeling Groenoord (betreft een inbreng van 50% van hetmaatschappelijk kapitaal van de C.V.)Oranjen.n.b. Ontwikkeling van Toernooiveld (voorheen de slachthuisbuurt) Oranje€ 1.094.899 Ontwikkeling van Toernooiveld (het betreft een inbreng van 50% van hetmaatschappelijk kapitaal van de v.o.f. door Distilleerdersbuurt BV)OranjeProgrammaREKENing 181

Tabel Gemeenschappelijke regelingen gemeente Schiedam 2010Naam Gemeenschappelijke regeling,datum en nummer van hetoorspronkelijke besluit tot deelnameVolwasseneneducatie Rijnmond2007-2010 (OLIVER)18-12-2006VR 2006-124Dienst Centraal Milieubeheer RijnmondDCMR2-2-1987; VR 1987-26ROGplus NWN18-12-2006VR 2006-123VestigingsplaatsGemeenschappelijkeregelingmet een OpenbaarlichaamDeelnemersRotterdam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en vier gemeenten opGoeree-OverflakkeeSchiedam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en de provincieZuid-HollandMaassluis Ja Drie WaterweggemeentenOpenbare GezondheidszorgRotterdam - Rijnmond18-12-2006VR 2006-119Veiligheidsregio Rotterdam - Rijnmond12-12-2005VR 2005-172Stadsregio Rotterdam 20106-2-2006VR 2006-128Recreatieschap Midden Delfland14-11-1988VR 1988-180Koepelschap Buitenstedelijk Groen18-12-2006VR 2006-128Halt-Rotterdam Rijnmond12-12-2005VR 2005-173Rotterdam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en vier gemeenten opGoeree-OverflakkeeRotterdam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en vier gemeenten opGoeree-OverflakkeeRotterdam Ja Vijftien Rijnmond-gemeentenSchiedam Ja Gemeenten Delft, Midden Delfland, Westland,Rotterdam, Maassluis, Vlaardingen en Schiedam en deprovincie Zuid-HollandSchiedam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en de provincieZuid-Holland.Rotterdam Ja Vijftien Rijnmond-gemeenten en vier gemeenten opGoeree-OverflakkeeIZA Nederland (in liquidatie) Nieuwegein Ja Provincie Limburg en alle gemeenten in Nederlandbehalve Den Haag en Amsterdam* Hierbij staat ‘groen’ voor weinig of geen risico, ‘oranje’ voor enig risico en ‘rood’ voor risicovol.182

Activiteiten / doelstelling / publiekbelangDeelnamein hetalgemeenbestuurBijdrage 2010 SchiedamEigen vermogenGemeenschappelijkeregeling per ultimo2009Volwasseneneducatie Ja € - - GroenRisicoanalysevolgens de stoplichtenmethodevan de RKC*Uitvoering Wet milieubeheer Ja € 1.000.000 € 4.827.652 GroenUitvoering Wet maatschappelijkeondersteuningJa € 12.476.331(huish.verz. € 7.364.000;voorzieningen gehandicapten€ 5.112.331)- GroenVolksgezondheidszorg Ja € 1.193.006 - GroenRegionale crisisbeheersing bijincidenten, rampen en crisesJa € 5.383.846 € 5.101.000 GroenDiverse Ja € 373.392 € 62.713.423 GroenBuitenstedelijke recreatie Ja € 330.277 € 8.283.015 GroenDoelmatige kostenverdeling diverseregionale natuur- en recreatieschappenJa € 271.038 € 112.137 GroenVerbetering kwaliteit vansamenwerking HALT-bureausJa - - GroenVoormalige ziektekostenverzekeringvoor personeel van deelnemers.In liquidatie sinds 1-1-2006.Naar verwachting kan in 2013 deafwikkeling plaatsvinden.nee - n.n.b. GroenProgrammaREKENing 183

Tabel Overige verbonden partijen gemeente Schiedam 2010**Naam / datum ennummer oorspronkelijkbesluit tot oprichtingof deelnameStichting PRIMOSchiedam12-12-2005VR 2005-174+175Stichting OpenbaarVoortgezet OnderwijsSchiedam12-12-2005VR 2005-174+175Stichting GemeentelijkOnderwijsachterstandenbeleidSchiedam (GOA)Stichting StedelijkMuseum SchiedamStichting BibliotheekWaterweg12-12-2005VR 2005-180Stichting BibliotheekWaterweg-Schiedam12-12-2005VR 2005-180Stichting MuzikaleVorming NWNSportfondsenSchiedam B.V.Stichting SchiedamseTheatersStichting DeSchiedamse MolensSchiedamSchiedamSchiedamSchiedamSchiedamSchiedamVlaardingenSchiedamDeelnemers Activiteiten / doelstelling /publiek belangGemeenteSchiedamGemeenteSchiedamGemeenteSchiedamGemeenteSchiedamGemeenteSchiedamGemeenteSchiedamGemeentenSchiedam,Vlaardingenen MaassluisSportfondsenNederlandN.V. is houdervan alleaandelenVerzorgen openbaarprimair onderwijs inSchiedamVerzorgen openbaarvoortgezet onderwijs inSchiedamVerzorgen van activiteitenvoor gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleidStedelijk MuseumBibliotheekBibliotheekDeelname inalgemeen bestuurNee, gemeentebenoemt welde (externe)bestuursledenNee, gemeentebenoemt welde (externe)bestuursledenNee, gemeentedraagt bindendkandidaat-bestuursledenvoorNee, gemeentebenoemt leden inRaad van ToezichtNee, gemeentebenoemt leden inRaad van ToezichtNee, gemeentebenoemt leden inRaad van ToezichtSubsidiebedragvande gemeentein 2010VestigingsplaatsRisicoanalysevolgensstoplichtenmethodeRKC *- Groen- Groen- Groen€ 2,7 miljoen Groen- Groen€ 3,2 miljoen GroenMuziekonderwijs Nee € 0,4 miljoen GroenExploitatie zwembadGroenoord (huur vangemeente)Ja € 1,0 miljoen GroenSchiedam - Exploitatie theaters Nee € 1,1 miljoen OranjeSchiedam - Exploitatie molens Ja, gemeente benoemtvier van demaximaal vijftienbestuursleden€ 0,4 miljoen Groen184

Naam / datum ennummer oorspronkelijkbesluit tot oprichtingof deelnameStichting Nat.Gedest. MuseumDe GekroondeBrandersketelStichting PromotieSchiedamStichting WoonpromotieSchiedamStichting SeniorenWelzijnStichtingMaatschappelijkeDienstverleningNieuwe WaterwegStichting WelzijnSchiedamStichtingMicrofinancieringOndernemersSchiedam16-4-2009VR 2009-34Stichting tot Behouden Restauratie enInstandhoudingvan de Kerk aan deLange Haven enomstrekenB&W 16-11-2010,nr. 2Deelnemers Activiteiten / doelstelling /publiek belangDeelname inalgemeen bestuurSubsidiebedragvande gemeentein 2010VestigingsplaatsRisicoanalysevolgensstoplichtenmethodeRKC *Schiedam - Exploitatie jenevermuseum Nee € 0,3 miljoen GroenSchiedamSchiedamSchiedamVlaardingenGemeenteSchiedamGemeenteSchiedam,Schiedamsemakelaars enWoonplusGemeentenSchiedam enVlaardingenen StichtingWoonplusGemeentenSchiedam,Vlaardingenen MaassluisToerisme en stadspromotie Nee € 0,2 miljoen GroenBevorderen van deverkoop van koopwoningenen de verhuur vanhuurwoningenNee - GroenOuderenwerk Nee € 0,9 miljoen GroenAlgemeen- en schoolmaatschappelijkwerkNee € 0,8 miljoen GroenSchiedam - Diverse activiteiten Nee DiversebedragenSchiedamExternepartijen ende gemeenteSchiedamHet leveren van eenbijdrage aan een positieveontwikkeling van deeconomie en de werkgelegenheidin Schiedam doorstartende ondernemers endoorstarters te ondersteunenbij het verkrijgen vanmicrofinancieringSchiedam - Instandhouding vanmonumenten, metname restauratie eninstandhouding van dekerk aan de Lange Haven70 te Schiedam.GroenJa - GroenJa, de gemeentebenoemt één vande bestuursleden.- Groen* Hierbij staat ‘groen’ voor weinig of geen risico,‘oranje’ voor enig risico en ‘rood’ voor risicovol.** Hierbij kan gedacht worden aan rechtspersonen waarin de gemeente een zetel in het bestuur heeft én financiële risico’s loopt. Nade evaluatie in 2006 van deelnemingen en gemeenschappelijke regelingen, zijn in 2008 de overige verbonden partijen geëvalueerd.Vooralsnog zijn de volgende organisaties geselecteerd die grotendeels aan de criteria voldoen en waarbij er voor de gemeente financiëleen maatschappelijke belangen van enige omvang zijn.ProgrammaREKENing 185

WeerstandsvermogenArtikel 9 van het Besluit begroting en verantwoording provinciesen gemeenten (Bbv) bepaalt dat er in de begroting beleidslijnenworden vastgelegd voor relevante beheersmatigeaspecten. Daartoe zijn zeven paragrafen verplicht gesteld.Deze zijn bedoeld om onderwerpen die versnipperd in de begrotingstaan, gebundeld in een overzicht weer te geven. Zegeven een dwarsdoorsnede van de begroting.Eén van de zeven verplichte paragrafen betreft het weerstandsvermogen.Artikel 11 van het Bbv geeft een nadereaanwijzing naar de inhoud van deze paragraaf. Artikel 26 vanhet Bbv bepaalt dat de paragraaf Weerstandsvermogen verplichtonderdeel is van de programmabegroting en daarmeevan de programmarekening.De paragraaf Weerstandsvermogen geeft de financiële robuustheidaan van de begroting, de jaarstukken en de financiëlepositie. In algemene zin wordt onder het weerstandsvermogenverstaan de mate waarin de gemeente in staat isfinanciële tegenvallers op te vangen zonder dat het beleidveranderd moet worden, bijvoorbeeld als gevolg van bezuinigingen.Het is dus van belang om regelmatig aan dit onderwerpaandacht te schenken.De paragraaf Weerstandsvermogen is als volgt opgebouwd.Eerst worden de drie centrale begrippen weerstandscapaciteit,risico en weerstandsvermogen toegelicht. Daarna wordtingegaan op het gemeentelijk beleid met betrekking tot hetweerstandsvermogen (kadernota Weerstandsvermogen) entwee relevante ontwikkelingen (economische crisis en risicomanagement).Dan volgt een overzicht van de risico’s diede gemeente loopt. In het vierde onderdeel komt de weerstandscapaciteitter sprake. Ten slotte worden er conclusiesgetrokken ten aanzien van het weerstandsvermogen.1. BegrippenkaderIn de paragraaf Weerstandsvermogen spelen drie begrippeneen belangrijke rol.• Weerstandscapaciteit – Dit begrip heeft betrekking op demiddelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschiktof kan beschikken om niet begrote kosten (tegenvallers)financieel te dekken. De weerstandscapaciteit kanbestaan uit reserves (algemene, vrije en stille), onbenuttebelastingcapaciteit en mogelijke bezuinigingen.• Risico’s – Een risico zoals in de paragraaf Weerstandsvermogenbedoeld, is de kans dat een positieve of negatievegebeurtenis van materieel belang optreedt, die niet is voorzienin de begroting van enig jaar. De gemeente loopt talvan dergelijke ‘ondernemersrisico’s’, zoals bij de uitvoeringvan openeinderegelingen, bij het afgeven van garantiesen borgstellingen, bij bouwgrondexploitatie, bij verbondenpartijen, bij subsidies enzovoort.Het gaat om risico’s die niet anderszins zijn te ondervangen.Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoenen vrij goed meetbaar zijn – kunnen bijvoorbeeld ondervangenworden door het afsluiten van verzekeringen ofhet vormen van voorzieningen. Deze maken dus geen deeluit van de paragraaf Weerstandsvermogen.Daarbij moet nog in dit verband het onderscheid gemaaktworden tussen risico’s en voorzieningen:• Bij risico’s gaat het veelal om toekomstige verwachtingenover mogelijke gebeurtenissen en hun financiële impact;• Bij voorzieningen gaat het om (min of meer) onzekereverplichtingen, waarvan vaststaat dat deze te zijner tijddaadwerkelijk leiden tot uitstroom van geld.Het onderscheid is dat bij risico’s bijsturen nog mogelijkis (nog niet vaststaand). Bij voorzieningen gaat het om gebeurtenissenuit het verleden.• Weerstandsvermogen – Dit is de relatie tussen de weerstandscapaciteiten de risico’s die zich binnen de gemeentemanifesteren.186

Schema weergave samenhang tussen weerstandscapaciteit, risico’s en weerstandsvermogen1. Risico’s• grondexploitatie;• subsidies;• openeindregelingen;• etc.2. Weerstandscapaciteit• reserves;• onbenutte belastingcapaciteit;• bezuinigingen.Beheermaatregelen• verzekeringen;• interne controle;• etc.Risico’sWaarvoor geen maatregelen zijngetroffen.WeerstandsvermogenIs de gemeente in staat om risico’sop te vangen?2. Het beleid en ontwikkelingen2.1 Gemeentelijk beleidskaderDe gemeente wil met haar beleid inzake het weerstandsvermogeninzicht verkrijgen in de omvang van de risico’s die zeloopt en in de omvang van de weerstandscapaciteit. Met anderewoorden: over welke middelen en mogelijkheden beschikt degemeente om niet begrote kosten en tegenvallers te dekken?Kadernota WeerstandsvermogenHet College bereidt overeenkomstig de Financiële verordeninghet beleid voor met betrekking tot het weerstandsvermogenen legt dit ter vaststelling voor aan de Raad. Op 21juni 2007 heeft de Raad de kadernota Weerstandsvermogenvastgesteld. De volgende vier punten zijn in dit verband relevant.• Voor ieder geïnventariseerd risico wordt de kans bepaalddat het risico zich voordoet. De kans wordt vastgesteld opminimaal 10% en maximaal 90%. Alle relevante kennisen de omstandigheden moeten hierbij een rol spelen. Voorborgstellingen is de kans dat een risico optreedt, vastgesteldop 1% van de restanthoofdsom (exclusief de leningendie via een waarborgfonds zijn geborgd).• Indien de kans dat een risico optreedt minder is dan 10%,wordt het risico niet meegenomen (met uitzondering vanborgstellingen). Is die kans meer dan 90%, dan is er geensprake meer van een risico en moet er een voorzieningworden gevormd.• Er worden twee risicogroepen onderscheiden.• Risico’s kleiner dan € 100.000 – Deze worden in de Programmabegrotingen de Programmarekening onder éénpost ‘diversen’ opgenomen;• Risico’s groter dan € 100.000 – Deze worden in de Programmabegrotingen de Programmarekening zoveel mogelijkindividueel vermeld.• De ratio weerstandsvermogen is vastgesteld op 1,4. Dit betekentdat voor iedere € 1 miljoen aan risico’s er een weerstandscapaciteitvan € 1,4 miljoen wordt aangehouden. Dehoogte van de ratio weerstandsvermogen is afhankelijk vande kwaliteit van de risico-inventarisatie en risicobeheersing.Naarmate de kwaliteit daarvan toeneemt, kan de ratioworden verlaagd.In de paragraaf Weerstandsvermogen zijn bovenstaande uitgangspuntentoegepast. Door de economische crisis loopt degemeente meer risico’s dan voorheen. Tevens heeft de crisiseen negatieve invloed op de mogelijkheden voor behoud enopbouw van het weerstandsvermogen.ProgrammaREKENing 187

2.2 Ontwikkelingen: van crisis naar voorzichtigherstelConjunctuurbericht CBS: verder herstel NederlandseeconomieMedio februari 2011 heeft het CBS een conjunctuurberichtgepubliceerd. De meeste indicatoren bevinden zich in de herstelfasemaar presteren nog onder het langjarig gemiddelde.Niettemin zet de economische groei door. Er is een flinkegroei van de uitvoer van goederen en diensten. Het consumentenvertrouwenneemt toe, de consumptie door huishoudens islicht gestegen en het producentenvertrouwen stijgt licht. Dewerkloosheid daalt en het aantal vacatures neemt toe.Ontwikkelingen inzake bijdragen gemeenten aan bezuinigingstaakstellingRijkEerder is al onderkend dat gemeenten hun aandeel moetenleveren in het op orde brengen van de rijksfinanciën. Daarbijis het van belang dat voor gemeenten de algemene uitkeringuit het Gemeentefonds voor 2010 en 2011 vastligt. Inde decembercirculaire 2010 inzake de ontwikkeling van hetGemeentefonds is informatie verstrekt over de mate waarinhet Gemeentefonds moet bijdragen in de landelijke bezuinigingstaakstellingvan € 18 miljard.Uit een notitie van de VNG van 9 november 2010, die is opgesteldnaar aanleiding van de Startnota van de nieuwe regering,blijkt dat het cumulatief accres € 599 miljoen bedraagt tot enmet 2015. Genoemd bedrag is het resultaat van de toenamevan de algemene uitkering als gevolg van de in de decembercirculairebekend gemaakte herinvoering van het ‘Samen detrap op en af’-principe. Dit houdt in dat als een gedefinieerdpakket rijksuitgaven stijgt, het Gemeentefonds toeneemt enomgekeerd. Verder is in het resultaat verwerkt de afname vande algemene uitkering met het aandeel van gemeenten in degenoemde € 18 miljard rijksbezuinigingen. De ontwikkelingvan het cumulatief accres is positief ten opzichte van eerderdoor de VNG gepubliceerde cijfers. Toch bestaat er nu geenaanleiding om de in de Programmabegroting 2011-2014 opgenomenbezuinigingstaakstellingen te verlagen. Daarvoorgelden de volgende argumenten.• Allereerst moet worden geconstateerd dat de voor gemeentengunstige ontwikkeling staat of valt met de ontwikkelingvan de rijksuitgaven, die afhankelijk is van de economischeontwikkeling in de komende jaren.• Het financieel perspectief van gemeenten wordt bepaalddoor meer elementen dan alleen de ontwikkeling van hetGemeentefonds. Te denken valt aan tegenvallende bouwgrondexploitaties(grexen), kortingen op specifieke uitkeringen(WSW, WWB) en efficiencykortingen bij decentralisatievan taken zoals jeugdzorg en de AWBZ waarmee inde Programmabegroting geen rekening is gehouden.• Met ingang van 2013 wordt een gewijzigde verdeling vanhet Gemeentefonds voorzien.• Het nog te sluiten bestuursakkoord kan meer inzicht gevenin de ontwikkelingen van de financiële verhouding tussenhet Rijk en de gemeenten. Naar verwachting worden deonderhandelingen hierover tussen VNG en het Rijk eindmaart 2011 afgerond.2.3 Ontwikkelingen: risicomanagement in SchiedamHet begrip risicomanagement kan omschreven worden alshet op gestructureerde wijze identificeren, analyseren en managenvan risico’s. Risico’s zijn gebeurtenissen met een negatiefof positief effect op het realiseren van strategische ofprocesdoelstellingen.Binnen de gemeentelijke organisatie kan het management vanrisico’s nog verbeterd worden. Het Bbv schrijft het managenvan risico’s voor. Recente problematiek rondom grondexploitaties,innovatieve trajecten zoals het programma Dienstverleningen de ombuigingsoperatie binnen Schiedam waarinkeuzes mede op basis van risico’s en kansen gemaakt kunnenworden, zijn de directe aanleiding om risicomanagement in2011 te gaan invoeren.188

3. Risico’sTabel risico’s (bron: inventarisatie zomer 2010 en actualisatie maart 2011)Risico’s (bedragen x € 1.000)BegrotingRekening 20102011 Financieel % kans Opmerkingenrisico1 Borgstellingen 104 104 1% Schuldresten op basis van informatiekredietinstellingen2 BTW-integratieheffing aanleg kunstgrasvelden 110 110 81% Risico betreft € 135.0003 Niet behalen woningbouwconvenant 2005-2010 400 400 10-90% Risico betreft 198 woningen à € 2.0004 Project Spieringshoek Vernieuwde Stad125 125 75% Basisbedrag is € 166.000Verwerving B.V.5 Ontwikkelingen Wet werk en bijstand 0 850 50% Toename bestand/tekort niet geheel tevoorkomen. Basisbedrag is € 1,7 miljoen6 Wmo-risico’s 630 795 90% Risico is het genoemde bedrag7 Afwikkeling ESF-project ‘Samenwerken op Turn 250 250 50% Basisbedrag is € 0,5 miljoenKey’8 Latente risico’s inzake de258 258 50% Basisbedrag is € 0,515 miljoenWijkOntwikkelingsmaatschappij Groenoord (WOG)9 Risico’s grondexploitaties 6.404 4.506 < 50% Het saldo van risico’s en kansen10 Re-integratie participatiebudget 1750 756 28% Basisbedrag is € 2,7 miljoen11 Exploitatietekorten Theater aan de Schie 100 100 50% Basisbedrag is € 200.00012 Taakstelling gemeenschappelijke regelingen 760 760 40% Basisbedrag is € 1,9 miljoen13 Proveniersbrug: vervangen klep 0 750 25% Risico is het genoemde bedrag.14 Onvoorziene verzakkingen van wegverharding0 300 30% Risico is € 1 miljoen met een kans van 30%door funderings- of rioolproblemen15 Onvoorziene bodemvervuilingen 0 300 30% Risico is € 1 miljoen met een kans van 30%16 Diverse risico’s < € 100.000 bij projecten afd.0 698 10-50% Risico is het genoemde bedragBOR17 V.O.F. Toernooiveld 0 113 80% Hoger risico deelnemingTotalen risico’s 10.891 11.175Ratio weerstandsvermogen (risicobedrag x 1,4) 15.700 Factor x risicobedrag (afgerond)Vast normbedrag 10.000 Op basis van € 79 per inwoner en€ 108 per woonruimteRisicoprofiel in € (afgerond en x € 1.000) 25.700Toelichting:1. De gemeente Schiedam staat borg voor verschillende instantiesen organisaties die leningen zijn aangegaan. Eind2010 was hiermee een bedrag van € 412 miljoen aan restant-hoofdsommengemoeid. Een beperkt deel van dit bedragbeïnvloedt het financieel risico, omdat in de meestegevallen de kans klein is dat leningnemers hun verplichtingenniet kunnen nakomen. In het risicobedrag zijn alleendie borgstellingen verrekend, waarvoor de kans 1%of meer wordt geschat dat de gemeente het bedrag waarvoorzij garant staat, daadwerkelijk moet voldoen. Deleningen die via waarborgfondsen zijn geborgd wordenhierbij buiten beschouwing gelaten omdat de gemeentelijkeaansprakelijkheid op een andere wijze is geregeld.Hierbij verstrekt de gemeente namelijk via een landelijkeverdeelsleutel eventueel renteloze leningen ingeval hetwaarborgfonds niet aan zijn verplichtingen kan voldoen.2. Door de aanleg van kunstgrasvelden is de grondwaardevan een aantal Schiedamse sportvelden verhoogd. Debelastingdienst wil deze waardestijging belasten met eenBTW-integratieheffing van (naar schatting) € 135.000.Een bezwaarschrift van de gemeente hiertegen is afgewezen.Onderzocht wordt of hiertegen hoger beroep ingesteldwordt.ProgrammaREKENing 189

3. Schiedam is er niet in geslaagd om het in het Woningbouwconvenant2005-2010 afgesproken aantal sociale huurwoningenop te (laten) leveren. Om deze reden zou Schiedameen boete moeten betalen. Schiedam is in gesprek met deStadsregio om de boeteclausule – vanwege het niet halenvan het afgesproken woningcontingent – ongedaan te maken.Omdat Rotterdam een dergelijke boete niet blijkt tebetalen en zijn verplichtingen ook niet haalt, verwacht ookSchiedam onder de boete te kunnen uitkomen.4. De gemeente heeft het project Spieringshoek overgenomenvan Vernieuwde Stad Verwerving BV. Dit projectheeft een restantboekwaarde van € 166.000. Dit bedragmoet de gemeente mogelijk nog aan Vernieuwde Stadvergoeden.5. Dit betreft het risico in verband met de toename van hetWWB-bestand. Het bruto risico bedraagt € 1,7 miljoen.Door het treffen van maatregelen kan dit beperkt wordentot het genoemde bedrag.6. De risico’s voor de uitvoering van de WMO (Wet MaatschappelijkeOndersteuning) zijn onverminderd hoog.De oorzaak is een toenemende vraag van burgers naarondersteuning als gevolg van de snelle vergrijzing vande bevolking. Naast de hoge druk op de voorzieningenneemt de rijksbijdrage af. In 2010 is een bezuiniging van€ 70.000 opgelegd en in 2011 zal € 566.000 bezuinigdworden door het Rijk. Het bestaande risico is nog steedsactueel en bestaat uit de volgende onderdelen: het karaktervan de openeinderegeling van de verstrekkingen, detoename van complexe vraagstukken, het niet kunnentreffen van adequate vervanging van individuele voorzieningendoor collectieve voorzieningen en de mogelijkerijksbezuinigingen op de AWBZ.7. In 1997 en 1998 heeft Schiedam, samen met andere gemeentenin de regio, het ESF-project ‘Samenwerken opTurn Key’ uitgevoerd. Schiedam heeft voor de uitvoeringvan dit project van het ministerie van Sociale Zaken enWerkgelegenheid middelen ontvangen, die als gevolgvan onduidelijkheden in Europese regelgeving mogelijkerwijsaan het ministerie moeten worden terugbetaald.De middelen zijn in de voorziening ‘Turn Key’ gestorten zijn inmiddels tien jaar in het bezit van de gemeente.Indien het Rijk deze middelen zou terugvorderen, dientrekening gehouden te worden met verschuldigde renteover deze periode.8. De WijkOntwikkelingsmaatschappij Groenoord (WOG)is een deelneming (50%) van de gemeente Schiedam. Hetrisicodragende kapitaal dat de gemeente aan deze BV/CVheeft verstrekt, bedraagt € 1.500.000. Hiertegenoverstaat echter een voorziening in de jaarrekening 2009 van€ 1.431.000. De gemeente loopt hier dus een extra risicovan het niet terug krijgen van € 70.000. Daarnaast verstrektede gemeente een lening van € 445.000. Deze komtin een worst case-scenario ook niet terug. Het totale risicodat Schiedam loopt, in een worst case scenario, komthiermee op € 515.000. De kans dat deze situatie zichvoordoet, wordt geschat op 50%. Het financieel risicokomt daarmee op (afgerond) € 258.000.9. Als de werkelijke waarde van grond in een grondexploitatieachterblijft bij de geprognosticeerde waarde, loopt degemeente Schiedam een financieel risico. Er zijn echterook kansen op positieve afwijkingen. In het MeerjarenperspectiefGrondexploitaties (MPG) 2010 is het saldohiervan op het gebied van grondexploitaties in kaart gebrachten gekwantificeerd. Op basis van de bevindingenuit het MPG 2010 is het saldo van financiële kansen enrisico’s voor grondexploitaties bepaald op € 4.506.000.10. De gemeente heeft van het Rijk Participatiebudget ontvangen.In dit budget zijn de middelen voor re-integratie,inburgering en volwasseneneducatie gebundeld. Het Rijkheeft dit budget onder prestatievoorwaarden ter beschikkinggesteld. Omdat voor het re-integratiedeel niet volledigaan de gestelde prestatie-eisen is voldaan, loopt degemeente Schiedam het risico om een deel van het beschikbaargestelde Participatiebudget aan het Rijk terugte moeten betalen. Het financiële risico dat hier mee isgemoeid, is bepaald op € 756.000.11. De exploitatie van Theater aan de Schie zal in 2011 eentekort kennen van maximaal € 200.000. De gemeente zalhet exploitatietekort bij moeten leggen. Er zijn scenario’sin voorbereiding om het risico af te wenden.12. Met de brief van 23 juni 2010 is de Raad geïnformeerdover de ontwerpbegrotingen 2011 van de gemeenschappelijkeregelingen. Hieruit blijkt dat in deze begrotingennog onvoldoende rekening is gehouden met de opgelegdeombuigingen. Er bestaat nog steeds een zeker risico datdeze post niet geheel haalbaar is.13. Het project Proveniersbrug is in de onderzoeksfase. Hetrisico betreft onzekerheid over de toestand van de funderingvan de brug wat mogelijk extra kosten met zichmeebrengt.14. Door funderings- en rioleringsproblemen komen onvoorzieneverzakkingen van wegverhardingen voor. De mogelijkefinanciële risico’s worden voor de middellangetermijn ingeschat op € 1 miljoen.190

15. Door het grote aantal projecten in de openbare ruimte ishet risico op het aantreffen van bodemvervuiling groot.De saneringskosten worden voor de middellange termijningeschat op € 1 miljoen.16. Door het grote aantal projecten in de openbare ruimte zijner behoorlijke onzekerheden over het toereikend zijn vanbudgetten. Voor diverse kleinere projecten (< € 100.000)zijn de mogelijke budgettekorten ingeschat op cumulatief€ 698.000.17. Een door Toernooiveld uit te voeren project kan waarschijnlijkniet tot stand komen. Voor de realisatie werdgerekend met een dekkingsbijdrage van € 225.000. Dehelft hiervan komt via de deelneming voor rekening vande gemeente.4. De weerstandscapaciteitDe Raad stelde op 18 december 2008 de nota ‘Reserves enVoorzieningen 2008’ vast. In deze nota is de norm voor hetbenodigde weerstandsvermogen opgenomen. Onderlegger ishet risicoprofiel zoals hiervoor onder 3. is gemeld. Voor deProgrammarekening 2010 komt een risicoprofiel naar vorenvan € 25,7 miljoen. Voor dit bedrag zou voldoende weerstandscapaciteitbeschikbaar moeten zijn. Ultimo 2010 is hettotaal van de reserves echter € 71,4 miljoen. Dit bedrag isopgebouwd uit de algemene reserve (€ 10,2 miljoen), de algemenereserve BGS (€ 0,9 miljoen) en de bestemmingsreserves(€ 60,3 miljoen). De weerstandscapaciteit wordt in depraktijk voornamelijk gevormd door de algemene reserve. Deomvang hiervan bedraagt dus € 10,2 miljoen. Ten opzichtevan het risicoprofiel van € 25,7 miljoen ontbreekt een bedragvan € 15,5 miljoen aan weerstandscapaciteit.Hiertegenover staat de ‘stille reserve’ van de herziening vanhet erfpachtstelsel, waarmee in de Programmabegroting 2011rekening wordt gehouden. Met name de verantwoording vanontvangen afkoopsommen zal worden aangepast. Er zijntwee manieren waarop de bedragen kunnen vrijvallen:• Annuïtaire vrijval – Toegepast wordt vrijval op basis vanannuïteiten. Voor ieder contract gedurende de gehele looptijdvalt jaarlijks hetzelfde bedrag vrij. Dit betekent gelijkmatigeverdeling van de inkomsten over de gehele looptijdvan het contract. Deze methode geeft een vrijval van € 29,7miljoen.• Lineaire vrijval – Het alternatief is vrijval op lineaire basis.Daarbij is sprake van per contract jaarlijks dalende inkomsten.In het begin valt meer vrij dan bij de annuïtaire methode.Deze methode geeft een vrijval van € 68,3 miljoen.In het kader van optredende risico’s voor de gemeente is hettoegestaan het verschil tussen de twee methoden als weerstandsvermogenaan te merken. Het gaat hierbij om een bedragvan € 38,6 miljoen.5. Conclusies ten aanzien van het weerstandsvermogenDe situatie met betrekking tot het weerstandsvermogen is alsvolgt:Benodigde weerstandscapaciteit (op basisvan het geformuleerde beleid en de in kaartgebrachte risico’s)Beschikbare weerstandscapaciteit(op grond van het huidige beleid)Ontbrekende weerstandscapaciteitExtra weerstandscapaciteit per ultimo2010 (met het inwerkingtreden van destelselwijziging vrijval afkoopsommenerfpacht)€ 25,7 miljoen€ 10,2 miljoen€ 15,5 miljoen€ 38,6 miljoenDit laatste bedrag compenseert dus ruimschoots het hierbovenvermelde tekort aan weerstandscapaciteit van € 15,5 miljoen.In schema ziet dit er als volgt uit:WeerstandscapaciteitAlgemene reserve:Ultimo 2010: € 10,2 miljoenStille reserve: ‘Vrije’ deelvan de vrijval van afkoopsommen.Erfpacht ultimo 2010:€ 38,6 miljoen.Risico’sberekend profiel2010: € 25,7 miljoenWeerstandsvermogenUltimo 2010: € 48,8 miljoen inclusiefmogelijke vrijval afkoopsommen erfpacht.ProgrammaREKENing 191

StedenbeleidHet Stedenbeleid (SB) is de opvolger van het Grotestedenbeleid(GSB), waarvan het derde tijdvak (GSB III 2005-2009)is afgelopen. Het GSB bestond uit drie pijlers: de brede doeluitkeringSociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV), debrede doeluitkering Stedelijke Vernieuwing (BDU ISV) ende brede doeluitkering Stadseconomie. In het SB komt de pijlerEconomie niet meer voor en er wordt flink bezuinigd opde fysieke pijler (ISV).De overgebleven pijlers fysiek (ISV) en sociaal (SIV) zijngedecentraliseerd. De BDU SIV en de BDU ISV zijn inrespectievelijk 2010 en 2011 omgevormd tot zogenaamdedecentralisatie-uitkeringen (DU) als onderdeel van het Gemeentefonds.De paragraaf Stedenbeleid is als volgt opgebouwd. Allereerstwordt op hoofdlijnen het nieuwe landelijke stedenbeleid uiteengezet.In het eerste onderdeel wordt ingegaan op de landelijkeaanpak. In de drie volgende onderdelen wordt een beeldgegeven van de wijzigingen voor de brede doeluitkeringSociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV), Stedelijke Vernieuwing(BDU ISV) en de BDU Stadseconomie. Het vijfdeonderdeel van deze paragraaf bevat enkele losse opmerkingenover het stedenbeleid van Schiedam zoals de gemeentedie na 2009 uitvoert. Het zesde en laatste onderdeel gaat inop de verantwoording van het Grotestedenbeleid aan het Rijk(Meerjarenontwikkelingsprogramma 2005-2009).1. Voortzetting landelijk stedenbeleidHet Rijk wil de steden meer ruimte bieden voor lokaal maatwerken de bestuurlijke lasten verminderen. Mede daaromkiest het Rijk voor de periode 2010 en voor een andere benaderingvan het Grotestedenbeleid. Deze verandering is zichtbaarin de nieuwe naamgeving Stedenbeleid.De eerste verandering waarvoor het Rijk heeft gekozen, heeftte maken met de toepassing van decentralisatie-uitkeringen:zes voor het SIV en één voor het ISV. Een decentralisatieuitkeringmaakt deel uit van het Gemeentefonds, maar blijftwel herkenbaar. Dit maakt het mogelijk dat het Rijk en desteden, in tegenstelling tot de algemene uitkering, in partnerschapop hoofdlijnen afspraken maken over te bereiken doelen(prestaties). Het Rijk zal in de jaren na 2010 financieelbijsturen indien het vindt dat er te zeer van de gezamenlijkgeformuleerde doelstellingen wordt afgeweken.De tweede verandering vindt plaats in de invulling van hetpartnerschap. Het Rijk gaat er veel meer vanuit dat de stedenzelf hun opgaven (thema’s) benoemen en dit kenbaar makenindien rijksondersteuning gewenst en noodzakelijk is.Net als in het Grotestedenbeleid blijft het Rijk ervan uitgaandat de gemeente ook zelf investeert. De rijksmiddelen in hetkader van het stedenbeleid moeten worden gezien als eenaanvulling op deze middelen.2. Wijzigingen brede doeluitkering Sociaal, Integratieen Veiligheid (BDU SIV)De geldstromen van de BDU SIV worden in het kader van hetStedenbeleid vanaf 2010 (grotendeels) overgeheveld naar zesthemagewijze decentralisatie-uitkeringen:• Maatschappelijke opvang/verslavingsbeleid/openbaregeestelijke gezondheidszorg/huiselijk geweld/vrouwenopvang(dit geldt niet voor Schiedam omdat Schiedam geencentrumgemeente Maatschappelijke opvang is);• Onderwijsachterstandenbeleid (inclusief voor- en vroegschoolseeducatie);• Peuterspeelzaalwerk;• Jeugd (inclusief voortijdig schoolverlaten);• Leefbaarheid en veiligheid;• Gezond in de stad.Deze overheveling gaat gepaard met twee wijzigingen. In deeerste plaats hoeft er voor deze decentralisatie-uitkeringengeen verantwoording meer te worden afgelegd aan het Rijkmaar – binnen het bestaande proces van planning en control– aan de Gemeenteraad. Ten tweede zijn de twee resterendegeldstromen (inburgering en volwasseneneducatie) vanaf2010 overgegaan in het Participatiebudget.Tot slot moet gemeld worden dat het Rijk besloten heeft omvanaf 1 januari 2011 van de decentralisatie-uitkering Onderwijsachterstandenbeleidweer een brede doeluitkering temaken (inclusief voor- en vroegschoolse educatie). De consequentiehiervan is dat de besteding van deze middelen geoormerktis.3. Wijzigingen brede doeluitkering Stedelijke Vernieuwing(BDU ISV)Vanaf 1 januari 2011 is het investeringsbudget StedelijkeVernieuwing (ISV) niet langer een specifieke uitkering, maareen decentralisatie-uitkering als onderdeel van het Gemeen-192

tefonds. Vanaf 2011 legt de gemeente hier geen verantwoordingmeer over af aan het Rijk, maar – binnen het bestaandeproces van planning en control – aan de Gemeenteraad.De bijdragen ISV III voor de periode 2010-2014 zijn bekend.De totale bijdrage ISV III voor Schiedam bedraagt€ 14.727.085 (inclusief € 0,94 miljoen voor bodemsanering).De derde tranche ISV is gestart met de Wet Stedelijke Vernieuwing(WSV) als kader. In verband met de decentralisatieis de WSV per 1 januari 2011 ingetrokken.De afspraken tussen het Rijk en de steden zijn verwoord ineen convenant. Onderdeel van het convenant is een beknoptMeerjarenontwikkelingsprogramma (MOP). Het Meerjarenontwikkelingsprogramma2010-2014 van Schiedam is in hetnajaar van 2009 bij het Rijk ingediend en akkoord bevonden.4. Wijzigingen brede doeluitkering StadseconomieVanaf 2010 zijn er geen rijksmiddelen meer beschikbaar voorde brede doeluitkering Stadseconomie van het Grotestedenbeleid.Hierdoor zijn de extra middelen voor de versterkingvan de economie en toerisme vervallen.Dit wordt gedeeltelijk opgevangen via het ISV III en viaeen extra inzet vanuit de gemeentebegroting. Daarnaast zalSchiedam zich inzetten om op andere wijze gelden voor economieen toerisme te verwerven.5. Stedenbeleid Schiedam in 2010 en verderVerstedelijkingsafspraken en wijkenaanpakDe verstedelijkingsafspraken voor de Stadsregio Rotterdamen de wijkenaanpak (wijkactieprogramma Nieuwland) makendeel uit van het Stedenbeleid 2010-2014 van het Rijk.Doorzetten meerjarige gemeentelijk programmasturingDe meerjarige gemeentelijke programmasturing van het Stedenbeleid/ISVwordt in de nieuwe periode van het Stedenbeleidvoortgezet.Het betreft de programmasturing voor de gedecentraliseerdeuitkeringen van de brede doeluitkering Sociaal, Integratie enVeiligheid, en Stedelijke Vernieuwing (ISV III) en het wijkactieprogrammaNieuwland.Stadsvisie Schiedam 2030De Stadsvisie Schiedam 2030 vormt voor de jaren 2010-2014het kader voor de uitvoering van de programma’s van de gedecentraliseerdeuitkeringen van de brede doeluitkeringenSociaal, Integratie en Veiligheid (BDU SIV) en StedelijkeVernieuwing (ISV III), regionale verstedelijkingsafsprakenen de wijkenaanpak.In de Stadsvisie zijn de hoofdopgaven en ruimtelijke opgavenbenoemd, zodat deze opgaven op de agenda blijven van het Rijk,de provincie en de stadsregio. Ook wil de gemeente de Stadsvisiebenutten om de benodigde aanvullende financiën voor dezeopgaven te verwerven en randvoorwaarden te realiseren.6. Afrekening Grotestedenbeleid 2005-2009 (GSB)In 2005 hebben vertegenwoordigers van het kabinet en dedertig grote steden het prestatieconvenant Grotestedenbeleid2005-2009 ondertekend. Het kabinet stelde hiervoor circa€ 47 miljoen beschikbaar aan Schiedam. De gemeente zettedeze middelen breed in. Schiedam heeft de prestaties dieworden geleverd voor het beschikbaar gestelde geld in zijnMeerjarenontwikkelingsprogramma 2005-2009 opgenomen.In de afgelopen jaren is via de Programmarekening jaarlijksverantwoording afgelegd over de voortgang van de prestatiesvan het Grotestedenbeleid. Dit was tevens ingegeven vanuitexterne regelgeving, zoals de recent ingevoerde jaarlijkseSiSa-controle (Single Information, Single Audit). Daaromzijn een afzonderlijke verantwoording en controle in één keerover de gehele MOP-periode niet meer nodig.In 2010 is de eindbalans opgemaakt en zijn de prestaties enbestedingen, op basis van de jaarlijkse verantwoordingen,verantwoord aan het Rijk.Verantwoording brede doeluitkering Stedelijke VernieuwingISV2Het Rijk stelde het subsidiebedrag voor ISV2 voor de periode2005-2009 vast op € 19.371.150,64.Het Rijk verplicht Schiedam voor de ISV3-periode alsnog devolgende prestaties te realiseren:• De afgesproken prestatie over de kwaliteitsimpuls openbareruimte;• De afgesproken prestaties over bodemsanering. Hierovervoeren het Rijk en de gemeente nog nader overleg;• De restantopgave voor gevelisolatie. Ook over dit onderwerpvindt nader overleg plaats tussen het Rijk en de gemeente.Overigens is in de vaststellingsbeschikking ISV2 van 26 november2010 vermeld dat, met ingang van de ISV-III betalingenals decentralisatie-uitkering, verantwoording van alleopgelegde ISV-verplichtingen aan de Gemeenteraad plaatsvindt.Dit geldt vanaf 2011.ProgrammaREKENing 193

Verantwoording brede doeluitkering Sociaal, Integratieen VeiligheidHet Rijk stelde het subsidiebedrag voor de brede doeluitkeringSociaal, Integratie en Veiligheid vast op € 33.915.071,44voor de periode 2005-2009.Een bedrag van € 2.970.514,03 moet in 2012 nog besteedworden in verband met de bekostiging van doorlopende inburgeringstrajectenin 2010 en 2011.De gemeente ontvangt een nabetaling van het Rijk van€ 781.630. Dit bedrag kan in 2011 en verder ‘vrij’ wordenbesteed. Daarnaast ontvangt de gemeente een nabetaling vanhet Rijk van € 81.536. Dit bedrag is niet vrij besteedbaar enbetreft een aanvullende verlening inzake gepardonneerdenvoor 2010/2011.Het Rijk verplicht Schiedam om de prestatie voor het project‘Pak je Kans’ in 2010 of in 2011 alsnog te realiseren. De definitievecijfers per 31 december 2010 zijn nog niet bekend.Verantwoording brede doeluitkering StadseconomieHet Rijk stelde het subsidiebedrag voor de brede doeluitkeringStadseconomie voor de periode 2005-2009 vast op€ 1.718.700.Het Rijk is van oordeel dat alle prestatieafspraken voor debrede doeluitkering Stadseconomie in voldoende mate zijngerealiseerd. Er zijn geen aanvullende prestatieverplichtingenopgelegd.Eindbeeld GSB-monitor na accountantscontrole en beoordelingRijkHet eindbeeld, na de accountantscontrole en de beoordelingvan het Rijk, is dat 80% van de in de GSB-monitor opgenomenprestaties gerealiseerd zijn. Het Rijk legt de gemeentegeen verplichting op om alsnog de resterende 20% te realiseren.ResumerendHet Rijk stelde vast dat de middelen voor de drie brede doeluitkeringenrechtmatig zijn besteed. Op grond van de gerealiseerdeprestaties is er geen aanleiding om middelen terug tevorderen. De gemeente is in de gelegenheid gesteld om viernog niet gerealiseerde prestaties alsnog te realiseren.Op grond van de in de GSB-monitor van Schiedam vastgelegdeprestaties kan worden vastgesteld dat de gemeente 80%van de 55 opgenomen prestaties heeft gerealiseerd.Vanuit de brede doeluitkering Sociaal, Integratie en Veiligheidontvangt de gemeente een nabetaling door het Rijk van€ 781.630. Deze middelen kunnen in 2011 en verder vrijworden besteed. De middelen worden ingezet om het CollegeWerkProgramma2010-2014 uit te voeren (in het kadervan de tien strategische lijnen en de hiermee verbonden uitwerkingsopdrachten).Tevens wordt een nabetaling ontvangen van € 81.536. Dit bedragwordt besteed aan inburgeringactiviteiten. De bestemmingvan beide bedragen wordt meegenomen in de eerstefinanciële rapportage 2011.194

InvesteringsplannenIn de paragraaf Investeringsplannen komen de volgende onderwerpenaan de orde: een schets van het beleidskader, deontwikkeling van de kapitaallasten in 2010, de stand van zakenrondom investeringsplannen 2010, de uitgaven in 2010op in voorgaande jaren gevoteerde kredieten, de in 2010nieuw gevoteerde kredieten en een overzicht van de openstaandekredieten per ultimo 2010.1. BeleidskaderHet kader voor de investeringsplannen 2010 wordt, in regelgevendezin, gevormd door het Besluit Begroting en Verantwoordingprovincies en gemeenten, artikel 59 tot en met 65,de Financiële verordening gemeente Schiedam 2009 en deNota Investeren, Waarderen en Afschrijven. Beleidsmatigzijn de investeringsplannen vooraf op verschillende aspectenen (gemeentebrede) prioriteiten beoordeeld. Zo is ondermeer gekeken of de investeringsplannen passen binnen bestaanden/of nieuw beleid en/of projecten. Van de projectendie hieronder worden besproken (investeringsplannen 2010)zijn de kapitaallasten van de investeringsbedragen (kredieten)integraal opgenomen in de Programmabegroting 2010 enmeerjarig doorgerekend in de Meerjarenraming 2011-2014.Voor de Programmarekening zijn de volgende onderwerpenvan belang (die later in deze paragraaf verder worden uitgewerkt):• Investeringsplannen – Bij het vaststellen van de begroting2010 heeft de Raad tevens de investeringskredieten 2010gevoteerd, zoals die hieronder zijn beschreven. Dit gebeurtmeerjarig: de daadwerkelijke investeringsuitgaven kunnengespreid over de jaren plaatsvinden. In de Nota Investeren,Waarderen en Afschrijven is voorzien dat deze meerjarigheidwordt beperkt: wanneer de start van een project nietheeft plaatsgevonden binnen een jaar of de voltooiing nietheeft plaatsgevonden binnen twee kalenderjaren na het jaarwaarin toestemming is verkregen, worden openstaande(restant)kredieten afgesloten en vloeien de niet geïnvesteerdemiddelen terug naar de algemene middelen. Overigensheeft de Raad bij de eerste financiële rapportage over2010 besloten een aantal kredieten toch over te hevelennaar 2010, omdat voldoende kon worden onderbouwd, datdeze nog moesten worden gehandhaafd.Na votering door de Raad mag het College verplichtingenaangaan op de desbetreffende kredieten. Het totaal van dekosten van in de begroting 2010 opgenomen investeringsplannenvoor 2010 en volgende jaren bedroeg € 3.072.000.Daarvan werden voor het jaar 2010 uitgaven ten bedragevan € 2.682.000 voorzien – (zie hieronder, punt 3).• Uitgaven op in voorgaande jaren gevoteerde kredieten –Uiteraard zijn er ook uitgaven gedaan ten laste van kredietendie nog openstonden na ter beschikking stelling in eeneerder jaar. Dit betreft nog openstaande kredieten dan weltoevoegingen aan eerder verleende kredieten, bijvoorbeeldals een krediet over meerdere jaren ter beschikking is gesteld(zie hieronder, punt 4). Wanneer op deze kredieten in2010 uitgaven zijn gedaan, die een bedrag van € 100.000 teboven gaan, worden die uitgaven daar weergegeven.• In 2010 gevoteerde kredieten – In de loop van het begrotingsjaar2010 is daarnaast nog een aantal investeringsplannenaan de Raad voorgelegd, waardoor nieuwe kredietendoor de Raad ter beschikking zijn gesteld (zie hieronder,punt 5). Via begrotingswijzigingen zijn de bijbehorendekapitaallasten aan de desbetreffende programma’s toegevoegd.• Openstaande kredieten – De paragraaf wordt afgeslotenmet een overzicht van de na 2010 nog openstaande kredieten(zie punt 6).ProgrammaREKENing 195

2. De ontwikkeling van de kapitaallasten in 2010In totaal bedroegen de kapitaallasten in 2010 circa € 13,1 miljoenhoger dan geraamd. Deze kapitaallasten waren als volgtover de verschillende programma’s verdeeld:Kapitaallasten (excl. BGS) (bedragen x € 1.000) Geraamd na wijziging Werkelijk VerschilTotaal programma Bestuur en dienstverlening 123 16 -107Totaal programma Ruimtelijke ontwikkeling 6.360 17.958 11.597Totaal programma Sociale infrastructuur 5.742 5.728 -14Totaal programma Stadseconomie 6.756 6.981 224Totaal programma Veiligheid 5 5 0Totaal programma Woonmilieu 6.501 6.931 430Totaal programma Financiën 628 607 -21Totaal programma Wijkontwikkeling 0 0 0Totaal kostenplaatsen 3.591 4.538 94629.706 42.762 13.057Nadat de kapitaallasten van alle – na vaststelling van de programmabegroting2010 in november 2009 – tussentijds (in2010) gevoteerde kredieten via begrotingswijzigingen aan debegroting waren toegevoegd, werd rekening gehouden meteen totaalbedrag aan kapitaallasten van circa € 29,7 miljoen.Echter, bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijzigingerfpacht) is besloten de vrijval van het saldo van de reservecompensatievoormalige erfpachtgronden van € 15,9 miljoenin te zetten voor het afboeken van boekwaarden vanactiva. Enerzijds ter versterking van het structurele materiëleevenwicht, anderzijds om hiermee invulling te geven aan derichtlijn van de commissie BBV (Besluit Begroting en Verantwoording)om terughoudend te zijn met het activeren vaninvesteringen in maatschappelijk nut. Deze afboeking van activawordt in de jaarrekening 2010 zichtbaar in onderstaandeproducten:Programma (bedragen x € 1.000) Product FCL Extra afschrijvingRuimtelijke ontwikkeling 2.001 6.210.000 Wegen, straten en pleinen 6.368Ruimtelijke ontwikkeling 2.001 6.210.100 Fietsbeleid 240Ruimtelijke ontwikkeling 2.001 6.210.200 Bruggen 2.380Ruimtelijke ontwikkeling 2.001 6.210.300 Openbare verlichting 843Ruimtelijke ontwikkeling 2.003 6.212.000 Openbaar vervoer 1.347Ruimtelijke ontwikkeling 2.007 6.221.000 Binnenhavens 135Ruimtelijke ontwikkeling 2.008 6.240.000 Afwatering en waterkwaliteit 2.166Totaal programma Ruimtelijke ontwikkeling 13.479Woonmilieu 6.001 6.560.000 Openbaar groen 94Woonmilieu 6.002 6.723.100 Wet bodembescherming 187Woonmilieu 6.008 6.821.000 Stadsvernieuwing 887Totaal programma Woonmilieu 1.1685.370.000 Gronden en panden 1.291Totaal kostenplaatsen 1.291Totaal 15.938Rekening houdend met deze extra afschrijving van € 15,9miljoen, mochten kapitaallasten tot een bedrag van maximaal€ 45,6 miljoen (€ 29,7 miljoen + € 15,9 miljoen) worden verwacht.De werkelijke kapitaallasten vallen echter lager uit:ongeveer € 42,8 miljoen. Dit is het gevolg van vertragingen inde uitvoering van verschillende projecten. Pas na opleveringvan een project wordt voor het eerst afgeschreven. Zolangeen project nog niet is opgeleverd, bestaan de kapitaallastenalleen uit rentekosten (over de boekwaarde per 1 januari).In de bestuursrapportage 2010 was al rekening gehoudenmet een onderuitputting op de kapitaallasten van € 2,2 miljoen.Uiteindelijk blijken de kapitaallasten dus € 2,8 miljoen(€ 45,6 miljoen -/- € 42,8 miljoen) lager uit te vallen.196

3. Investeringsplannen 2010Investeringsplan 2010Omschrijving (bedragen x € 1.000) Kredietbedragen 2010 2011 2012 Werkelijkeuitgaven 2010Programma Ruimtelijke ontwikkelingSchiedamse Poort Midden Delfland 570 570 0 0 0Mobiliteitsmanagement, flankerende maatregelen 400 400 0 0 0Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost 492 492 0 0 12Uitbreiden straatparkeerruimte 105 105 0 0 0Subtotaal Ruimtelijke ontwikkeling 1.567 1.567 0 0 12Programma Sociale infrastructuurJongerenvoorziening Noord 1.100 1.100 0 0 0Nota sport, terreinen 405 15 180 180 0Subtotaal Sociale infrastructuur 1.505 1.115 180 180 03.072 2.682 180 180 123.1 Programma Ruimtelijke ontwikkeling• Schiedamse Poort Midden Delfland – In dit kader wordenruimtelijke maatregelen uitgevoerd in het deelgebied/trajecttussen Slimme Watering en de noordgrens-bebouwing met‘deurbel’, inclusief een nieuw fietspad (€ 465.000). Verderwordt de kruising van dit nieuwe fietspad met Slimme Wateringaangepast, waarbij de uitvoering wordt afgestemdmet de werkzaamheden van het doortrekken van Tramplus(€ 105.000). Bij de vaststelling van de programmabegroting2011 is het krediet in de tijd verschoven: het grootstedeel van de uitgaven (€ 520.000) werd toen voorzien voor2011. Inmiddels is een projectplan gereedgekomen, dat opkorte termijn bestuurlijk zal worden vastgesteld. In 2010zijn nog geen uitgaven op het krediet verantwoord.• Mobiliteitsmanagement, flankerende maatregelen – Degemeente draagt bij met flankerende voorzieningen in hetopenbaar gebied (die door de Stadsregio worden gesubsidieerd).Hierbij valt te denken aan kosten voor een fietsdoorsteek,een fietsenstalling en dergelijke. Bij de vaststellingvan de programmabegroting 2011 is het krediet in de tijdverschoven: jaarlijks, gedurende vier jaar, is € 100.000 aanuitgaven geraamd.Met het project Slim Bereikbaar heeft de Stadsregio hetinitiatief genomen voor mobiliteitsmanagement van personenverkeer.De aanpak in Schiedam heeft echter vertragingopgelopen. Het mobiliteitsmanagement van het goederenvervoerheeft verder vorm gekregen met het programmaDuurzame Logistiek. De gemeente Schiedam heeft hierinhet voortouw genomen. De plannen hiervoor worden samenmet bedrijven, Connekt en brancheorganisaties uitgewerkt.De projectaanpak, de vertraging die daarbij wordtopgelopen, en de sterkere oriëntatie van de gemeentelijkeinbreng op goederenvervoer en bijbehorende planontwikkeling,hebben ertoe geleid dat er in 2010 geen uitgavenzijn geweest. Deze worden in 2011 wel verwacht.• Uitbreiden gereguleerd parkeren Oost – In Oost zullencirca 30 parkeerautomaten worden geplaatst (€ 450.000).Daarnaast zullen er parkeerborden en GSM-nummerbordenworden geplaatst (€ 42.000). In 2010 is een bedrag van€ 11.502 besteed. De uitbreiding is in 2010 gerealiseerd,maar om na de gevolgde inspraakprocedures een snelle invoeringmogelijk te maken, is een overeenkomst met degemeente Rotterdam gesloten om daar overtollige parkeermetersvoor minimaal een jaar te huren. Deze kosten zijnin de exploitatie verantwoord. In 2011 zullen de nieuw aante schaffen parkeermeters ten laste van het krediet wordengebracht.• Uitbreiden straatparkeerruimte – In wijken en buurtenwaar de parkeerdruk boven de 95 procent ligt, worden opstraat 60 extra parkeerplaatsen aangelegd. De helft hiervanligt binnen het in 2010 gereguleerde gebied.De zeer beperkte fysieke ruimte voor extra parkeerplaatsenheeft ertoe geleid, dat van een substantiële uitbreiding vanhet aantal parkeerplaatsen op de openbare straat nog geensprake is. De inventarisatie van extra parkeermogelijkhedenin Oost en West is wel opgestart. Steeds in overleg metde buurt worden de mogelijkheden bezien en afgewogen.De noodzakelijke zorgvuldige afweging tussen de diversefuncties, die de openbare ruimte dient te vervullen, neemttijd in beslag. In 2010 waren er nog geen uitgaven.ProgrammaREKENing 197

3.2 Programma Sociale infrastructuur• Nota sport - terreinen – De gevraagde extra inzet heeft betrekkingop de aanleg van toegankelijke sportvoorzieningenin de wijk, zoals Cruijff courts, Krajicek playgrounds en deomvorming van school- en buurtpleinen tot sportpleinen.In 2010 is de omvorming van de locatie Visserstraat totsportplein gerealiseerd, maar de kosten (€ 15.000) zijn pasin het boekjaar 2011 verantwoord.• Jongerenvoorziening Noord – Op de gekozen locatie inSchiedam-Noord wordt een voorziening opgericht metadequate professionele bezetting, adequaat beheer en eenpassend activiteitenaanbod. Het krediet is bestemd voorhet bouwrijp maken van de locatie en de realisatie van eengebouw. Bij eerste wijziging van de begroting 2011 is beslotende realisatie van het jongerencentrum uit te stellentot 2013.4. Uitgaven in 2010 op in voorgaande jaren gevoteerde kredietenUitgaven op kredieten gevoteerd vóór 2010 (> € 100)(bedragen x € 1.000)Restantkrediet Uitgaven 2010 ProgrammaAanschaf meubilair tbv voor huisvesting ambtelijk apparaat 750 434 KostenplaatsenOphogen Groenoord midden Zweers-/Landréplein 575 157 Ruimtelijke ontwikkelingOphogen de Velden fase 2B 310 316 Ruimtelijke ontwikkelingOp peil brengen de Velden Midden en West 352 352 Ruimtelijke ontwikkelingHerstructurering Hof van Spaland 295 295 Ruimtelijke ontwikkelingOphogen Groenoord oost W. Andriessenlaan 455 147 Ruimtelijke ontwikkelingOphogen de Velden fase 2C 0 249 Ruimtelijke ontwikkelingAanleg Tramplus binnenlus 1.500 407 Ruimtelijke ontwikkelingRealisatie Wennekerpand 5.564 4.601 StadseconomieVerbouwing pand Hoogstraat 116 349 269 StadseconomieUitbreiding met 4 lokalen openbare basisschool de Violier 1.001 1.001 Sociale infrastructuurBouwkosten gymnastieklokaal Sveaparken 535 535 Sociale infrastructuurNieuwbouw Schievestecollege 15.533 9.096 Sociale infrastructuurVervangen riolering Vlinderbuurt noord 831 642 WoonmilieuVervangen riolering ‘s Gravelandsepolder zuid fase 4 661 115 WoonmilieuParticuliere woningverbetering 2.900 2.900 Woonmilieu31.612 21.515Op nog openstaande kredieten werd in 2010 in totaal een bedrag van € 26.158.900 uitgegeven. De grootste posten (hoger dan€ 100.000) staan hierboven vermeld.198

5. In 2010 gevoteerde kredietenNieuwe kredieten in 2010 (bedragen x € 1.000) Kredietbedrag Uitgaven 2010 RaadsbesluitVervanging besturing trekkenwand 250 168 VR13/2010Vervanging AV-installatie Stadskantoor 100 105 VR13/2010Aanpassing klimaatinstallatieonderdelen Stadswinkel 450 214 VR13/2010Revisie relais/schakelkast e-installatie Stadskantoor 150 15 VR13/2010Aanpassing brandwerendheid e-kasten Stadskantoor 50 0 VR13/2010VMWare Server Omgeving 80 87 VR13/2010Vervangen 19’’ monitors 50 17 VR13/2010Vervangen firewall en switches in alle gebouwen 300 229 VR13/2010Vervangen kademuren Buitenhaven 104 18 VR13/2010Vervangen kademuren Nieuwe Haven 742 185 VR13/2010Vervangen kademuren Noordvestgracht 106 0 VR13/2010Vervangen kademuren Schie 43 1 VR13/2010Vervangen kademuren Lange Haven 19 4 VR13/2010Vervangen kademuren Nieuwe Maas 52 4 VR13/2010Vervangen kademuren Voorhaven 94 48 VR13/2010Vervangen kademuren Wilhelminahaven 214 0 VR13/2010Vervangingsinvesteringen masten openbare verlichting 2010 166 120 VR13/2010Vervangingsinvesteringen armaturen openbare verlichting 2010 206 0 VR13/2010Voorbereiding vervanging Ooievaarsbrug 220 0 VR13/2010Voorbereiding vervanging Proveniersbrug 243 7 VR13/2010Reconstructie/herinrichting Beatrixlaan/parkeerterrein Groenoord 700 45 VR13/2010Reconstructie/ophoging Landschapsbuurt 1.500 163 VR13/2010Reconstructie/herinrichting van ‘s Gravesandestraat 350 11 VR13/2010Reconstructie/ophoging Heijermansplein/Faassenplein e.o. 600 92 VR13/2010Reconstructie/ophoging Verzetsheldenbuurt 300 32 VR13/2010Laptops en printers gemeenteraadsleden 22 20 VR84/2010Voorbereiding ontsluitingsweg Schieveste 75 34 VR68/2010Cascoherstel Monopole 1.190 994 VR124/2010Lange Nieuwstraat project Bockx 800 801 VR84/2010Aankoop aandelen NV Irado 5.328 5.329 VR99/2010Riolering de Velden 2C en 2D 1.038 1.038 VR124/201015.540 9.780De kredieten uit de investeringsplannen 2010 waren opgenomenin de primaire begroting 2010. De bovenstaande kredietendaarentegen zijn – in de loop van het jaar 2010 – terbeschikking gesteld via afzonderlijke raadsvoorstellen en aande begroting 2010 toegevoegd door middel van begrotingswijzigingen.ProgrammaREKENing 199

6. Overzicht openstaande kredieten per ultimo 2010(Bedragen x € 1.000) Kredietbedrag Uitgaven 2010Nog openstaande kredieten per 1 januari 2010Kredieten gevoteerd vóór 2006 2.734 728Kredieten gevoteerd in 2006 19.773 9.645Kredieten gevoteerd in 2007 12.290 553Kredieten gevoteerd in 2008 14.865 1.892Kredieten gevoteerd in 2009 25.197 13.341Openstaande kredieten per 1 januari 2010 74.859 26.159Nieuwe kredieten 2010Investeringsprogramma 2010 2.682 12Jaarschijven eerdere investeringsprogramma’s 6.580 736Nieuw gevoteerde kredieten in 2010 (zie overzicht) 15.741 9.78025.003 10.528Totaal kredieten 2010 99.862 36.687Openstaande kredieten per 1 januari 2011 63.175In totaal werd in 2010 een bedrag van € 36.687.000 geïnvesteerd. In principe dienen kredieten van vóór 2009 te worden afgesloten.200

Verstrekte subsidiesOm meer inzicht te verkrijgen in de subsidies die de gemeenteSchiedam verstrekt, is in de programmabegroting 2010 voorhet eerst een aparte paragraaf hierover opgenomen. Deze paragraafis een eerste aanzet en zal de komende jaren verderworden uitgebouwd op basis van aangedragen behoeften engroeiend inzicht in de materie. Ditzelfde geldt voor deze verantwoordingin de programmarekening.In deze paragraaf worden twee soorten subsidies behandeld:1. Subsidies die vallen onder de beleidsvrijheid van de Raaden op basis van de Algemene Subsidieverordening Schiedam2006 (ASV 2006) worden verstrekt en dus te beïnvloedenzijn;2. Subsidies die op basis van wettelijke regelingen wordenverstrekt en daarmee niet te beïnvloeden zijn.Om voor 2010 te komen tot een sluitende begroting, is in2010 een aantal bezuinigingsmaatregelen opgenomen. Daarbijis ook gekeken naar de te verstrekken subsidies. In 2010is een korting van gemiddeld 5% toegepast op de te beïnvloedensubsidies. Niet alle subsidieontvangers zijn hierbij gekort:nadrukkelijk van korting uitgesloten waren MaatschappelijkeDienstverlening Nieuwe Waterweg, Seniorenwelzijn,Theater aan de Schie en de huishoudelijke verzorging in hetkader van de WMO. Overigens is deze laatste geen subsidie,maar valt onder de gemeenschappelijke regeling ROGplus.Bij een gemeenschappelijke regeling is de gemeente zelf hetbestuur. Gemeenschappelijke regelingen vallen buiten descope van deze paragraaf.Deze paragraaf gaat over het verstrekken van subsidies engaat dus niet in op subsidies die de gemeente zelf aanvraagt.De paragraaf begint met een algemeen gedeelte waarin hetbegrip subsidie wordt gedefinieerd en afgebakend. Daarnaworden de grondslagen voor subsidieverlening uiteengezet,met aandacht voor lokale en andere (rijks)regelingen die indit verband van toepassing zijn. Dan volgt een overzicht vande beleidsterreinen, waarvoor vanuit de gemeentelijke programma’ssubsidie wordt verstrekt. De laatste twee onderdelenvan deze paragraaf geven inzicht in de subsidies dieten laste van de begroting komen, en de subsidies die uit derestantbedragen van de GSB-middelen 2005-2009 (decentralisatie-uitkeringen)worden gefinancierd.1. Beleidskader subsidieverleningDefinitie en afbakeningDe definitie van subsidie is gebaseerd op de omschrijving zoalsdeze in de Algemene Wet Bestuursrecht (AWB) is opgenomen.Bij subsidies wordt aanspraak gemaakt op financiëlemiddelen, die door een bestuursorgaan verstrekt worden methet oog op bepaalde activiteiten met een door de gemeentegewenst maatschappelijk effect van de aanvrager. Het gaatniet om een betaling voor goederen of diensten die aan hetbestuursorgaan zijn geleverd. Daarnaast geldt dat op de desbetreffendegebieden geen of onvoldoende marktwerkingaanwezig is en de activiteiten van belang zijn voor ontwikkelingenin de gemeente.De definitie van subsidie is niet van toepassing op:• Belastingen (waaronder ook toeslagen, zoals huurtoeslag);• Studiefinanciering;• Heffing van een premie ingevolge de Wet financiering socialeverzekeringen;• Heffing van een inkomensafhankelijke bijdrage ingevolgede Zorgverzekeringswet;• Commerciële activiteiten van de gemeente, zoals huur vaneen pand, koop van bureau-inventaris of het verstrekkenvan een opdracht aan een bedrijf om een onderzoek uit tevoeren.Subsidies kunnen aan zowel particulieren als aan bedrijvenworden verleend.Soorten subsidieDe Algemene subsidieverordening Schiedam 2006 onderscheidtvier vormen van subsidie, waarmee verschillendedoelen worden nagestreefd:• Budgetsubsidie – een subsidie waarbij de gemeente inhoudelijkstuurt op prestaties en resultaten van de activiteitendie met de subsidie worden verricht. Voorbeelden zijn subsidieop het gebied van cultuur, educatie, evenementen,toerisme, veiligheid, welzijn, werk en zorg.• Investeringssubsidie – een subsidie in de kosten van bouw,herstel, verbouwing van gebouwen of inrichting daarvan.• Waarderingssubsidie – een subsidie waarbij in beginselgeen verband bestaat tussen de kosten die de ontvangermaakt en de subsidie die deze ontvangt. Deze subsidie isbedoeld om een bepaalde activiteit of groep van activitei-ProgrammaREKENing 201

ten aan te moedigen dan wel waardering daarvoor kenbaarte maken. Waarderingssubsidies zijn vrijwel altijd structureel.Deze subsidie kan worden verleend op het gebied vancultuur, educatie, sport, toerisme, veiligheid, welzijn, werken zorg.• Tussentijdse subsidie – een subsidie voor een activiteit danwel investering die verricht wordt in het jaar waarin desubsidieaanvraag wordt gedaan. De subsidie is niet structureelvan aard.2. Grondslagen subsidieverleningLokale regelingenDe regelgeving is vastgelegd in de Algemene subsidieverordeningSchiedam 2006 (ASV 2006), die is gebaseerd op enaangevuld met bepalingen uit de Algemene Wet Bestuursrecht(AWB).In het cluster Stedelijke Ontwikkeling zijn voor drie doeleindennadere beleidsregels vastgesteld voor investeringssubsidieop het gebied van Bouwen en milieu (in overeenstemmingmet Asv 2006, artikel 1.3.3), namelijk:• Bodemsanering – de Beleidsregel subsidieverlening bodemsanering2006;• Particuliere woningverbetering – de Verordening verbeteringparticuliere woningvoorraad en monumenten 2004.Dit is een laagrenderende lening per eenheid over kostenvan investering, minus kosten subsidiabele delen: meerdereeenheden per pand is mogelijk;• Het project ‘Werk aan de winkel’ – beleidsregels subsidieverstrekking‘Verbetering vastgoed winkelstraten in debinnenstad van Schiedam’.Overige regelingenDaarnaast worden ook subsidies verleend op basis van rijksregelingen.Afwijkende verordeningen worden momenteel gehanteerdten aanzien van:• Vouchers – subsidieverordening vouchers 19-12-2008;• Amateurkunst – beleidsregels amateurkunst per 01-01-2009;• Woningen – Besluit woninggebonden subsidies (aflopenderijksregeling);• Wonen – Politiekeurmerk Veilig Wonen.3. Beleidsterreinen subsidieverleningSubsidies worden binnen meerdere programma’s verstrekt enbetreffen een uiteenlopend scala aan beleidsterreinen.Vrijwel de meeste subsidies worden toegekend in het clusterMaatschappelijke ontwikkeling. De meeste van deze subsidiesvinden plaats in het kader van het programma Socialeinfrastructuur.Programma Sociale infrastructuurBij de afdeling Onderwijs & Welzijn zijn in totaal 105 subsidiesverstrekt, variërend van € 250,00 voor een hartdefibrillatortot € 2,2 miljoen voor het wijkwerk.Deze subsidies worden verstrekt voor uiteenlopende doelen:jeugd- en jongerenwerk, peuterspeelzaalwerk, ontmoetingscentrain de wijk, ouderenwerk, integratie en gezondheidszorg.De grootste bedragen gaan naar zestien instellingen.1. SWS Welzijn – voor de uitvoering van het wijkwerk, ambulantjongerenwerk, het Jongeren Interventie Team, Jongerenaan Zet en het peuterspeelzaalwerk: € 5 miljoen totaal;2. Komkids peuterspeelzaalwerk: € 1,3 miljoen;3. Careyn – voor de jeugdgezondheidszorg aan nul- tot vierjarigen:€ 1,5 miljoen;4. Seniorenwelzijn – voor ontmoetingsruimten, maaltijdvoorzieningenen de adviesfunctie: € 950.000;5. Maatschappelijke Dienstverlening Nieuwe Waterweg –voor maatschappelijk werk: € 800.000;6. Muziekcentrum Opmaat – voor de uitvoering van muzieklessen:€ 430.000;7. Frankelandgroep – voor de ontmoetingsruimten:€ 400.000;8. Stichting Primo Schiedam – voor de Brede school basisonderwijs,de Impuls Brede scholen, sport en cultuur ende schakelklassen: in totaal € 390.000;9. Stichting voor Interconfessioneel en Katholiek onderwijs –voor het peuterspeelzaalwerk, de Brede school basisonderwijs,de Impuls Brede scholen, sport en cultuur en deschakelklassen: in totaal € 400.000;10. Stichting Zorg – voor ondersteuning van voortijdigeschoolverlaters: € 240.000;11. Stichting Primo – voor peuterspeelzaalwerk: € 235.000;12. Vluchtelingenwerk Maasdelta – voor opvang van asielzoekersen Taal Op Maat: € 177.000;13. Stichting Islamitisch College – voor de Brede school basisonderwijs,de Impuls Brede scholen, sport en cultuur,integraal peuterspeelzaalwerk en de schakelklassen: intotaal € 135.000;14. Flexus Jeugdplein: voor opvoedingsondersteuning:€ 115.000;15. Leger des Heils: voor de uitvoering van het Antilliaansewoonproject Mi Kas Nobo: € 110.000;202

16. Stichting Educare: culturele jeugdactiviteiten: € 100.000.Voor de exploitatie Jeugdtheaterschool De Teerstoof is€ 51.400 beschikt. Ten behoeve van de (tijdelijke) exploitatievan het Jeugdtheater de Teerstoof is in 2010 eenstructurele subsidie verstrekt van € 51.700.N.B.: Sommige instellingen krijgen meerdere subsidies voorverschillende doelstellingen. Het totaalbedrag is hierbovenopgenomen. De bedragen zijn afgerond.Ongeveer eenderde deel van de subsidies aan deze instellingenbestaat uit specifieke uitkeringen voor afgebakende taken,zoals peuterspeelzaalwerk of tijdelijke subsidies in hetkader van het stedenbeleid.Daarnaast worden aan een groot aantal professionele maatschappelijkeinstellingen kleinere subsidies verleend. Hierbijmoet gedacht worden aan instellingen als RADAR voor deuitvoering van de wettelijke anti-discriminatietaak, aan DonaDaria voor de uitvoering van projecten voor allochtone meisjes,aan Slachtofferhulp Nederland, aan de boodschappenplusbusvan de ArgosZorggroep, aan Stichting Mantelzorg enaan Stichting Humanitas.Tot slot subsidieert de gemeente verschillende vormen vanvrijwilligerswerk waarmee kleine bedragen gemoeid zijn.Bijvoorbeeld de allochtone zelforganisaties, de ouderenbonden,scouting en ander vrijwillig jeugdwerk en diverse kleinereinitiatieven van bewoners, al dan niet eenmalig.Van de 105 subsidies die in 2010 zijn verstrekt door de afdelingOnderwijs & Welzijn zijn er 50 onder de € 10.000; 25 tussen de€ 10.000 en € 50.000 en zeven tussen de € 50.000 en € 100.000.Er zijn achttien subsidies verleend boven de € 100.000.De afdeling Veiligheid kent drie subsidies, te weten voor hetkeurmerk veilig wonen, voor de aanpak van huiselijk gewelden voor de nazorg van veelplegers. Met een gemeentelijkesubsidie van maximaal € 200 wordt gestimuleerd dat de woningenin Schiedam uitgerust worden volgens de normen vanhet Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW). In 2010 is aan312 woningen subsidie verstrekt voor uitgaven die samenhangenmet het behalen van het certificaat PolitiekeurmerkVeilig Wonen.Samen met de Waterweggemeenten bekostigt Schiedamhet steunpunt huiselijk geweld. Vanuit de centrumgemeenteVlaardingen is er twee ton geïnvesteerd. Er zijn in 2010 40huisverboden opgelegd, waarvan 23 uit Schiedam. Het aantalmeldingen dat via de politie richting steunpunt gaat, ligt opzo’n 1.400 meldingen per jaar.Voor de nazorg van veelplegers is er voor 1,33 FTE aan zorgcoördinatoreningekocht bij Stichting Mozaik. De 55 veelplegersvan de gemeente Schiedam zijn voor 66% in zorg(meting eind december 2010). De doelstelling is in april 2010nader bepaald: 75% van de veelplegers moet een zorgtrajectaangeboden hebben gekregen, waarvan 20% niet recidiveert.De verwachting is dat deze doelstelling vanaf 2011 gehaaldwordt.Bij Sport en Recreatie worden subsidies voor sportverenigingenen internationale uitwisselingen toegekend. Daarnaastzijn er vanuit Sport en Recreatie in 2010 subsidies verstrektter bevordering van de jeugdsport, voor het opleiden van kader,voor nationale en internationale evenementen, voor dezwemsport en voor sportuitwisseling. Daarnaast zijn er incidentelesubsidies verstrekt.De afdeling Wijkontwikkeling verstrekt voor twee onderdelensubsidies; vouchers en subsidie aan wijk- en bewonersorganisaties.De subsidies voor de wijk- en bewonersorganisatiesvallen onder de ASV 2006; voor de vouchers is een eigenverordening opgesteld.Sinds eind 2008 werkt de gemeente Schiedam met zogenaamdevouchers. Hiervoor heeft de Raad op 24 september 2009een (herziende) subsidieverordening vastgesteld: de SubsidieverordeningVouchers Bewonersinitiatieven 2009. De regiegroep,bestaande uit bewoners van de wijk(en), beoordeeltin twee tranches alle binnengekomen voucheraanvragen. Alleinitiatiefnemers ontvangen binnen twee maanden na de sluitingsdatumeen beschikking waarin aangegeven wordt of hetidee is toegekend of afgewezen. In 2010 zijn er 314 aanvrageningediend, waarvan er 202 zijn toegekend. Een deel isingediend na de sluitingsdatum; dit deel wordt meegenomenvoor de eerste tranche in 2011. In 2009 waren er 275 aanvrageningediend. Het totaal aantal aanvragen is hoog en er iseen lichte stijging in het aantal aanvragen.In 2010 is de nieuwe subsidiesystematiek voor wijk- en bewonersorganisatiesdoorgevoerd conform de ‘Visienota faciliteringbewoners en bewonersorganisaties’. Er zijn voorde wijk- en bewonersorganisaties drie subsidievariaties;een waarderingssubsidie van € 400, een budgetsubsidie van€ 1.200 en een budgetsubsidie van € 3.000. In totaal hebben elfbewonersverenigingen een aanvraag ingediend. Alle aanvragenzijn toegekend. Niet elke vereniging heeft het gevraagde bedragontvangen, als deze niet aan de voorwaarden voor die variantbleek te voldoen. Daarnaast krijgt het Schiedams Overleg Bewonersorganisaties(SOBO), eveneens een budgetsubsidie.ProgrammaREKENing 203

Programma StadseconomieBij het cluster Stedelijke Ontwikkeling is er subsidie voorparticuliere woningverbetering, monumenten en bodemsanering.Bij bodemsanering gaat het eigenlijk niet zozeerom subsidies maar meer om het verstrekken van een financiëlecompensatie achteraf, als men daar op grond van hetBesluit Financiële Bepalingen Wet bodembescherming rechtop heeft. De nadere spelregels over het uitkeren van deze financiëlemiddelen staan beschreven in het Uitvoeringsprogrammabodem 2010-2014. Het (moeten) verstrekken vaneen compensatie komt tot nu toe gemiddeld slechts één oftwee keer per jaar voor. De compensatie wordt bekostigd uitde doeluitkering van het Rijk voor bodemsanering.In 2010 zijn budgetsubsidies verleend aan de culturele instellingendie volgens de gemeente behoren tot de basisinfrastructuurvan de gemeente. Dit zijn: het Stedelijk Museum Schiedam,het Theater aan de Schie, de Bibliotheek Waterweg, hetFilmhuis Schiedam, de Stichting Stadsomroep Schiedam, deStichting de Schiedamse Molens, het Nationaal Coöperatiemuseum,de Ziekenomroep en het Jenevermuseum. De HistorischeVereniging ontvangt jaarlijks een waarderingssubsidie.Daarnaast zijn er in 2010 subsidies verleend voor de amateurverenigingenin Schiedam, voor evenementen en diverseculturele activiteiten. Het budget van theatergroep Els inc isingezet als een subsidie voor projecten op het gebied van podiumkunsten.Dit is een tijdelijke maatregel geweest. StichtingKunstwerkt heeft gratis een pand ter beschikking, omdatde gemeente de huur betaalt. Het aantal verstrekte subsidiesligt door deze tijdelijke maatregel iets hoger dan normaal. Intotaal zijn er in 2010 ruim 60 subsidies verstrekt aan diverseorganisaties die actief zijn in Schiedam.De afgelopen jaren stonden in het teken van het nader definiërenvan de (subsidie)relatie met de drie grote cultureleinstellingen die een budgetsubsidie ontvangen (StedelijkMuseum Schiedam, Theater aan de Schie en Bibliotheek Waterweg).Doel is enerzijds de zelfstandigheid van de instellingente verankeren en anderzijds te waarborgen dat activiteitenvan de instellingen, voor zover ze worden verricht metsubsidiegeld, voldoende bijdragen aan de maatschappelijkedoelen die de gemeente nastreeft. Dit gebeurt door het helderformuleren van de prestatieafspraken. In dit proces, dat isversneld en urgenter geworden vanwege de financiële krapte,zijn in 2010 belangrijke stappen gezet. Het proces zal in 2011worden voortgezet.In onderstaande tabel wordt een opsomming gegeven van demeeste beleidsterreinen waarop subsidie wordt verleend. Debetreffende subsidies kunnen ten laste van de begroting komen(zie hoofdstuk 4) of uit middelen van het Stedenbeleid wordengefinancierd (zie hoofdstuk 5). Subsidies van Ruimtelijke ontwikkelingworden alleen uit het Stedenbeleid gefinancierd.Tabel overzicht subsidies toegekend per programma en beleidsterreinProgramma’sRuimtelijke ontwikkelingSociale infrastructuurStadseconomieVeiligheidWoonmilieuWijkontwikkelingBeleidsterreinen• Particuliere woningverbetering;• ‘Werk aan de winkel’;• Monumenten en bodemsanering.• Educatie;• Emancipatie;• Jeugd- en jongerenwerk;• Kinderopvang;• Maatschappelijke dienstverlening;• Natuur en milieu;• Ouderenwerk;• Sportinstellingen;• Volksgezondheid en welzijn.• Kunst en cultuur;• Stadspromotie en toerisme.• Algehele veiligheid;• Evenementen.• Keurmerk veilig wonen;• Woningbouw.• Wijk- en bewonersorganisaties;• Bewonersinitiatieven (vouchers).204

4. Subsidies ten laste van de begrotingDe paragrafen geven een dwarsdoorsnede van een bepaaldaspect van de programma’s weer. De paragraaf VerstrekteSubsidies laat dan ook zien welke subsidies ten laste van debegroting komen (en dus in de cijfers per programma zijnverwerkt). Een meer gespecificeerd overzicht is aan het eindvan deze paragraaf gevoegd.Tabel begrote subsidies 2010 per programmaProgramma (bedragen x € 1.000)BegrootBestuur en dienstverlening 3Ruimtelijke ontwikkeling 1Sociale infrastructuur 19.623Stadseconomie 5.453Veiligheid 525Woonmilieu 1.812Financiën -1Wijkontwikkeling .040Eindtotaal 28.4575. Subsidies ten laste van GSB 2005-2009Vanaf 2010 is het GSB niet meer van toepassing. Wel zijner decentralisatie-uitkeringen, waaruit subsidies worden verstrekt.Deze worden toegelicht in de paragraaf Stedenbeleid.Tabel specificatiesubsidies ten laste van de begrotingProgramma Product (bedragen x € 1.000) Begroot 2010 Geboekt 2010 Verschil1. Bestuur en dienstverlening 3 - 31001 Bestuurszaken college 3 - 32. Ruimtelijke ontwikkeling 1 17 -162001 Beheer openbare ruimte - 15 -152006 Parkeren 1 2 -13. Sociale infrastructuur 19.623 17.859 1.7643001 Onderwijsbeleid 4.163 4.393 -2303006 Sport en recreatie 125 117 83007 Sportaccommodaties 972 - 9723008 Bibliotheekwerk 3.036 3.161 -1253009 Gemeentearchief 13 13 03010 Culturele activiteiten 314 342 -283011 Sociaal cultureel werk 5.178 4.875 3043012 Maatschappelijk werk 2.269 2.079 1903013 Kinderopvang 848 488 3603014 Inkomensvoorziening 8 9 -13015 Werkgelegenheidsbeleid 27 11 163016 Vormingswerk 432 433 -13017 Volksgezondheid 1.981 1.632 3493020 Dierenwelzijn 6 5 13021 Participatiebudget 250 300 -50ProgrammaREKENing 205

Programma Product (bedragen x € 1.000) Begroot 2010 Geboekt 2010 Verschil4. Stadseconomie 5.454 5.682 -2294001 Evenementen 125 175 -504002 Cultuurbeoefening 180 103 774003 Kunst en cultuur 1.245 1.273 -284004 Musea 2.657 3.035 -3784005 Toerisme 211 230 -194006 Monumentenbescherming 395 401 -64007 Monumenten - 354 -3544009 Economische zaken 640 111 5295. Veiligheid 525 466 595002 Openbare orde en veiligheid 525 466 596. Woonmilieu 1.812 795 1.0176001 Natuur- en groenbeheer 5 4 16008 Stadsvernieuwing 194 162 326009 Volkshuisvesting 1.613 629 9847. Financiën -1 - -17005 Saldo financieringsfunctie -1 - -18. Wijkontwikkeling 1.040 748 2928001 Wijkontwikkeling 1.040 748 292Eindtotaal 28.457 25.566 2.891206

JaarrekeningIII ProgrammarekeningPer programma de realisatie van de baten en lasten en saldo met toelichtingOverzicht van de algemene dekkingsmiddelenResultaat incidentele baten en lastenAnalyse afwijkingen begroting na wijziging en rekening 2010VermogensvergelijkingWOPTMutaties onvoorzienStortingen en onttrekkingen aan reserves per programmaStortingen en onttrekkingen aan voorzieningen per programmaOverzicht SISA207

Baten en lasten per programma(Bedragen x € 1.000) Begroting primair 2010 Begroting na wijziging 2010 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten SaldoResultaat voor bestemming1. Bestuur en dienstverlening -13.504 1.840 -11.664 -14.026 1.847 -12.179 -14.322 2.198 -12.1242. Ruimtelijke ontwikkeling -21.728 2.697 -19.031 -40.202 9.338 -30.863 -46.418 9.914 -36.5043. Sociale infrastructuur -131.690 70.195 -61.495 -154.688 84.572 -70.116 -144.036 78.077 -65.9594. Stadseconomie -55.730 53.956 -1.774 -42.888 45.835 2.947 -50.765 52.102 1.3385. Veiligheid -11.034 132 -10.902 -12.189 703 -11.486 -11.757 855 -10.9026. Woonmilieu -31.348 20.570 -10.778 -41.553 25.644 -15.910 -37.429 17.741 -19.6887. Financiën -3.235 -834 -4.069 -26.654 9.496 -17.158 -5.760 1.372 -4.3888. Wijkontwikkeling -3.326 0 -3.326 -6.692 495 -6.197 -4.015 466 -3.549Subtotaal programma’s -271.595 148.556 -123.039 -338.892 177.930 -160.962 -314.502 162.725 -151.777Incidentele baten en lasten -5.249 191 -5.058 -6.282 2.006 -4.276 -3.882 2.847 -1.035van de dekkingsmiddelenAlgemene dekkingsmiddelen 123.115 123.115 136.394 136.394 0 138.555 138.555Resultaat voor bestemming -276.844 271.862 -4.982 -345.174 316.330 -28.844 -318.384 304.127 -14.257Mutatie reserves1. Bestuur en dienstverlening -1.580 1.605 25 -1.580 1.505 -75 -1.580 1.757 1772. Ruimtelijke ontwikkeling -1.610 1.578 -32 -1.645 7.469 5.824 -1.637 4.904 3.2663. Sociale infrastructuur 0 1.197 1.197 -622 1.962 1.340 -1.833 844 -9904. Stadseconomie -95 266 171 -9.376 18.746 9.370 -9.476 17.784 8.3095. Veiligheid 0 922 922 0 922 922 0 538 5386. Woonmilieu 0 1.315 1.315 0 1.785 1.785 -6.466 14.021 7.5557. Financiën -583 1.290 707 -3.742 12.744 9.002 -1.789 10.249 8.4608. Wijkontwikkeling 0 677 677 0 677 677 -300 631 331Mutatie reserves -3.868 8.850 4.982 -16.965 45.809 28.844 -23.081 50.727 27.646Resultaat na bestemming1. Bestuur en dienstverlening -15.084 3.445 -11.639 -15.606 3.352 -12.254 -15.902 3.955 -11.9472. Ruimtelijke ontwikkeling -23.338 4.275 -19.063 -41.847 16.807 -25.040 -48.055 14.818 -33.2373. Sociale infrastructuur -131.690 71.392 -60.298 -155.310 86.534 -68.776 -145.869 78.920 -66.9494. Stadseconomie -55.825 54.222 -1.603 -52.264 64.581 12.317 -60.240 69.886 9.6465. Veiligheid -11.034 1.054 -9.980 -12.189 1.625 -10.564 -11.757 1.393 -10.3656. Woonmilieu -31.348 21.885 -9.463 -41.553 27.429 -14.125 -43.895 31.762 -12.1337. Financiën -3.818 456 -3.362 -30.395 22.239 -8.156 -7.549 11.621 4.0728. Wijkontwikkeling -3.326 677 -2.649 -6.692 1.172 -5.521 -4.315 1.097 -3.218Subtotaal programma’s -275.463 157.406 -118.057 -355.857 223.739 -132.118 -337.583 213.452 -124.131Incidentele baten en lasten -5.249 191 -5.058 -6.282 2.006 -4.276 -3.882 2.847 -1.035van de dekkingsmiddelenAlgemene dekkingsmiddelen 123.115 123.115 136.394 136.394 0 138.555 138.555Resultaat na bestemming -280.712 280.712 0 -362.139 362.139 0 -341.465 354.854 13.389208

Overzicht algemene dekkingsmiddelenOmschrijving (bedragen x 1.000) Rekening 2009 Begroting 2010 na wijziging Rekening 2010BatenOnroerend zaakbelasting:• gebruikersdeel 2.442 2.857 2.839• eigenarendeel 9.187 10.419 10.281Hondenbelasting 366 388 423Precariobelasting 202 147 189Algemene uitkering gemeentefonds 96.489 101.975 104.129Saldo compensabele BTW 0 - 0Saldo financieringsfunctie 7.710 6.015 6.035Overige algemene dekkingsmiddelen 10.239 2.006 2.847126.636 123.807 126.743Dividend uitkeringen:BNG 464 813 813Evides 624 600 648ONS 2.981 6.300 6.300ONS, verwerving aandelen (VR99/2010) - 5.329 5.329Irado - 110 110Eneco 1.416 900 917Kommun BV - 541 5425.485 14.593 14.659Totaal baten 132.121 138.400 141.402LastenOnvoorziene uitgaven -7.766 -1.403 -3.882Saldo 124.355 136.997 137.520ProgrammaREKENing 209

Overzicht werkelijke incidentele baten en lastenNaast structurele baten en lasten zijn de incidentele baten en lasten van invloed op het rekeningresultaat. In overeenstemming metartikel 28 van het Besluit begroting en verantwoording zijn in onderstaande tabel de incidentele baten en lasten weergegeven.Meerjaren overzicht incidentele baten en lastenIncidentele BatenIncidentele LastenOmschrijving (bedragen x € 1.000) Werkelijk Geraamd Omschrijving Werkelijk GeraamdVrijval voorzieningenToevoegingen aan voorzieningen• Verlieslatende bouwgrondexploitaties 5.295 280 • Dekking tekorten bouwgrondexploitaties 5.860 1.662• BCF 800 800 • Groot onderhoud 3.982 500• Nagekomen deel VUT-regeling 493 482 • Nagekomen deel VUT-regeling 4 482• 40% vorderingen clienten 235 200• Uitvoering mjp wet bodemsanering 20 20• DU bodemsanering 215 393• ISV bodemsanering 75 75• Dubieuze debiteuren 324 34• Pensioenverplichting wethouders 55 -Incidenteel nieuw beleid• Programma Bestuur en Dienstverlening 25 25• Programma Ruimtelijke Ontwikkeling 456 810• Programma Sociale Infrastructuur 186 186• Programma Stadsontwikkeling 126 220• Programma Veiligheid 85 85• Programma Woonmilieu 330 460• Programma Financien 340 340Afboeken materiele vaste activa• Financiële dekking uit vrijval reservecompensatie voormalige erfpachtgronden15.939 15.900Totaal 6.588 1.562 Totaal 28.257 21.392Algemene dekkingsmiddelenAlgemene dekkingsmiddelen• Post onvoorzien 695 -Mutaties reservesMutaties reserves• Mutaties algemene reserve(s) 9.441 11.354 • Mutaties algemene reserve(s) 1.649 877• Mutaties bestemmingsreserves 25.349 18.555 • Mutaties bestemmingsreserves 21.146 16.088• Vrijval compensatie voormalige erfpacht 15.939 15.900Totaal 50.729 45.809 Totaal 23.490 16.965Saldo incidentele baten 57.317 47.371 Saldo incidentele lasten 51.747 38.357Toelichting(Bedragen groter dan € 1 miljoen zijn kort toegelicht.)210

Baten• Aan de voorziening is € 5,3 miljoen onttrokken voor verlieslatendegrondexploitaties.• Algemene reserve: zie de staat van reserves en voorziening,alsmede de toelichting daarop.• Bestemmingsreserves: zie de staat van reserves en voorziening,alsmede de toelichting daarop.• Vrijval compensatie voormalige erfpachtgronden: als gevolgvan de stelselwijziging erfpacht kon deze reserve vrijvallen.Zie ook de toelichting op de balans.Lasten• Grondexploitaties: In 2010 is € 5,9 miljoen toegevoegdvanwege de herziening grondexploitaties. Voor meer informatie,zie programma Stadseconomie en paragraaf Grondbeleid.• Groot onderhoud: De toevoeging is gebaseerd op het vastgesteldebeheerplan.• Afboeking materiele vaste activa: als gevolg van de stelselwijzigingerfpacht kon een extra afboeking op investeringenworden gerealiseerd. Zie ook de toelichting op debalans.• Algemene reserve: zie de staat van reserves en voorziening,alsmede de toelichting daarop.• Bestemmingsreserves: zie de staat van reserves en voorziening,alsmede de toelichting daarop.ProgrammaREKENing 211

Verschil tussen de gewijzigde begroting 2010 en de realisatie 2010Programma(Bedragen x € 1.000)Begroting na wijziging 2010 Rekening 2010 VerschilLasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten SaldoResultaat voor bestemming1. Bestuur en dienstverlening -14.026 1.847 -12.179 -14.322 2.198 -12.124 296 -351 -552. Ruimtelijke ontwikkeling -40.202 9.338 -30.863 -46.418 9.914 -36.504 6.216 -576 5.6403. Sociale infrastructuur -154.688 84.572 -70.116 -144.036 78.077 -65.959 -10.652 6.495 -4.1574. Stadseconomie -42.888 45.835 2.947 -50.765 52.102 1.338 7.876 -6.267 1.6095. Veiligheid -12.189 703 -11.486 -11.757 855 -10.902 -432 -152 -5846. Woonmilieu -41.553 25.644 -15.910 -37.429 17.741 -19.688 -4.125 7.903 3.7787. Financiën -32.936 147.896 114.960 -9.642 142.774 133.132 -23.293 5.121 -18.1728. Wijkontwikkeling -6.692 495 -6.197 -4.015 466 -3.549 -2.677 29 -2.648Resultaat voor bestemming -345.174 316.330 -28.844 -318.384 304.127 -14.257 -26.790 12.203 -14.587Overzicht resultaatbestemming(mutatie in reserves)1. Bestuur en dienstverlening -1.580 1.505 -75 -1.580 1.757 177 0 -252 -2522. Ruimtelijke ontwikkeling -1.645 7.469 5.824 -1.637 4.904 3.266 -8 2.565 2.5573. Sociale infrastructuur -622 1.962 1.340 -1.833 844 -990 1.211 1.119 2.3304. Stadseconomie -9.376 18.746 9.370 -9.476 17.784 8.309 100 962 1.0615. Veiligheid 0 922 922 0 538 538 0 384 3846. Woonmilieu 0 1.785 1.785 -6.466 14.021 7.555 6.466 -12.236 -5.7707. Financiën -3.742 12.744 9.002 -1.789 10.249 8.460 -1.953 2.495 5428. Wijkontwikkeling 0 677 677 -300 631 331 300 45 345Resultaatbestemming -16.965 45.809 28.844 -23.081 50.727 27.646 6.116 -4.918 1.198Overzicht resultaat nabestemming1. Bestuur en dienstverlening -15.606 3.352 -12.254 -15.902 3.955 -11.947 296 -603 -3072. Ruimtelijke ontwikkeling -41.847 16.807 -25.040 -48.055 14.818 -33.237 6.208 1.989 8.1983. Sociale infrastructuur -155.310 86.534 -68.776 -145.869 78.920 -66.949 -9.441 7.614 -1.8274. Stadseconomie -52.264 64.581 12.317 -60.240 69.886 9.646 7.976 -5.305 2.6715. Veiligheid -12.189 1.625 -10.564 -11.757 1.393 -10.365 -432 233 -1996. Woonmilieu -41.553 27.429 -14.125 -43.895 31.762 -12.133 2.341 -4.333 -1.9927. Financiën -36.677 160.639 123.962 -11.431 153.023 141.592 -25.246 7.616 -17.6308. Wijkontwikkeling -6.692 1.172 -5.521 -4.315 1.097 -3.218 -2.377 75 -2.303Resultaat na bestemming -362.139 362.139 0 -341.465 354.854 13.389 -20.674 7.285 -13.389212

Analyse afwijkingen begroting na wijziging en realisatieDe Raad heeft bij de vaststelling van het controleprotocol voor de jaarrekeningen 2009 en 2010 besloten tot vaststelling vanbeleid inzake begrotingsafwijkingen regels, in hoeverre de accountant deze moet meewegen in zijn oordeel. Hiervoor zijn 5categorieën benoemd:1. Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeldvia subsidies of kostendekkende omzet worden door de accountant niet betrokken bij de beslissing al dan niet een goedkeurendeaccountantsverklaring inzake rechtmatigheid te geven.2. Kostenoverschrijdingen bij open einde (subsidieregelingen). Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmakenvan de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding. Deze overschrijdingen worden door de accountantsverklaringinzake rechtmatigheid gegeven.3. Begrotingsoverschrijdingen als gevolg van verschuivingen van budgetten tussen jaarschijven voor bouwgrondexploitatie nietbehoeven mee te wegen in het kader van rechtmatigheid.4. Begrotingsafwijkingen die passen binnen het beleid van de Raad betrekt de accountant niet bij zijn beslissing of al dan nieteen goedkeurende verklaring kan worden gegeven.5. De lagere kapitaallasten niet als begrotingsonrechtmatigheid worden beschouwd.Bij het vaststellen van de jaarrekening worden de betreffende uitgaven alsnog door de Raad geautoriseerd.Onderstaand wordt een verklaring gegeven van de afwijkingen tussen de begroting na wijziging en realisatievan de cijfers voor bestemming.Programma Bestuur en dienstverleningBatenBurgerzakenDe hogere baten zijn het gevolg van hogere ontvangsten uit leges (met name reisdocumenten enrijbewijzen). Deze extra baten dienen ter dekking van de verbouwing van de publieksruimten van hetklantcontactcentrum.Bedragx € 1.000Reden vanafwijking202 4LastenBestuurszaken collegeDe onderschrijding heeft betrekking op het niet volledig uitgeven van de middelen ten behoeve van de70 4kerntakenanalyse.BurgerzakenDe uitgaven voor de uitvoering van het masterplan Dienstverlening kwamen € 212.000 hoger-212 4uit dan geraamd. Deze kosten worden volledig gedekt door een onttrekking aan de reservedienstverleningsconcept.Overige afwijkingen -5 4Saldo programma Bestuur en dienstverlening 55ProgrammaREKENing 213

Programma Ruimtelijke ontwikkelingBedragx € 1.000Reden vanafwijkingBatenBeheer openbare ruimteDit betreft doorberekening van kosten aan externe opdrachtgevers (hiertegenover staan ook hogere lasten). 199 4PlanontwikkelingVoorbereidingskosten van projecten (€ 218.000) zijn nog niet toegerekend aan de juiste projecten. -218 4Een extra bate van € 136.000 is ontvangen van de GEM Sveaparken ten behoeve van speeltoestellen.137 1Deze bate is toegevoegd aan de bestemmingsreserve Sveaparken.HavensInzake nog uit te voeren baggerwerkzaamheden is € 53.000 van de RET ontvangen. Daarnaast is een77 1schadevergoeding uitgekeerd (€ 24.000) voor reeds in eerdere jaren genomen lasten.WaterbeheerDe extra inkomsten zijn afkomstig van het Hoogheemraadschap van Delfland, ontvangen als bijdrage in dekosten van baggerwerkzaamheden van de primaire watergangen.163 4LastenAlgemeenBij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval van het saldo van dereserve compensatie voormalige erfpachtgronden ten bedrage van € 15,9 miljoen in te zetten voor hetafboeken van boekwaarden van activa, enerzijds ter versterking van het structurele materiële evenwicht,anderzijds om hiermee invulling te geven aan de richtlijn van de commissie BBV om terughoudend te zijnmet het activeren van investeringen in maatschappelijk nut.Extra afschrijving heeft plaatsgevonden bij de volgende producten:• beheer openbare ruimte -9.831 1• openbaar vervoer -1347 1• havens -135 1• waterbeheer -2166 1Beheer openbare ruimteOnvoorziene uitgaven om de schade aan wegen te repareren beliepen in 2010 circa € 124.000. Daar stond -66 4tegenover, dat de kosten van asfaltonderzoek in 2010 (€ 58.000) lager zijn doordat er vanwege slechteweersomstandigheden minder onderzoeken zijn uitgevoerd.Door verschillende oorzaken is de interne doorberekening van de kostenplaatsen in 2010 lager uitgevallen 150 4dan geraamd.De uitgaven voor het Fietsbeleid zijn € 99.000 achtergebleven bij de ramingen. De uitvoering van kleine99 4projecten op grond van de fietsnota en de realisatie van buurtfietsenstallingen worden pas in 2011uitgevoerd.Uitgaven in het kader van het hondenbeleid (zowel qua onderhoud wegen als met betrekking tot114 4straatmeubilair) worden verschoven naar 2011. Dan zal een aanpassing van het beleid worden voorgesteld.De kosten van het dagelijks onderhoud viel hoger uit, doordat enerzijds schade moest worden hersteld,-63 4terwijl anderzijds het verhelpen van klachten van burgers over het straatmeubilair hogere uitgaven met zichmeebracht.In 2010 werd gefactureerd op basis van de werkelijke lasten van gladheidbestrijding. Door de strenge winter -120 4van het seizoen 2009-2010 en de ruime sneeuwval in december 2010 is een overschrijding van € 120.000ontstaan.Van de geraamde ISV-gelden is in 2010 een bedrag van € 2.724.000 (nog) niet uitgegeven. 2.724 4In 2010 is in het kader van de Wet Info Ondergrondse Netten (WION) gestart met het in kaart brengen van 85 4de ondergrondse netten. Van het totale eenmalige budget ad € 100.000 is in 2010 € 15.000 besteed.Ten laste van de reserve Onderhoud Infrastructuur (€ 2.564.000) en de reserve Extra Inzet Begroting 2009(€ 204.000) waren in 2010 uitgaven voorzien, die zijn doorgeschoven naar 2011.2.768 4214

Programma Ruimtelijke ontwikkeling (vervolg)Lasten (vervolg)Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingVerkeerNa de voorbereiding in 2010 zal het vervangen van verkeersregelinstallaties in 2011 plaatsvinden.450 4De kosten daarvan worden onttrokken aan de reserve onderhoud verkeersregelinstallaties.Hiermee verband houdend is ook de investering in nieuwe verkeersregelinstallaties opgeschoven naar194 52011, hetgeen leidde tot lagere kapitaallasten.Met de beleidsontwikkeling mobiliteitsmanagement is in 2010 begonnen, uitgaven worden in 2011 verwacht. 75 4Openbaar vervoerDe kapitaallasten waren lager dan geraamd (na eliminatie van de extra afschrijving) 203 5Ten laste van de reserve Onderhoud Infrastructuur (€ 83.000) waren in 2010 uitgaven voorzien, die zijn83 4doorgeschoven naar 2011.Ruimtelijke ontwikkelingUitgaven ten laste van de reserve actualisering bestemmingsplannen bleven beperkt tot € 50.000100 4(van maximaal € 150.000)Vertraging in de uitvoering van het krediet de Schiedamse Poort leidde tot lagere kapitaallasten (€ 50.000) 50 5PlanontwikkelingDe uitgaven op het krediet Beeldkwaliteit Spaanse Polder / ‘s Gravenland zijn later uitgegeven dan gepland. 156 5De kapitaallasten zijn derhalve € 156.000 lager dan begroot.De uitgaven voor diverse projecten welke geraamd zijn voor de periode 2008-2011 (b.v. Toernooiveld en175 4SISCO) zijn niet geheel uitgegeven in 2010. In 2011 volgt de afrekening over de gehele periode.ParkerenLagere lasten waren een resultante van:• lagere kapitaallasten als gevolg van uitstel van investeringen (€ 170.000); 170 1• hogere kosten van onderhoud van parkeerautomaten door optredende storingen (€ -65.000) -65 1• diverse projecten zijn wegens diverse redenen vertraagd (fietsparkeren binnenstad, parkeervoorziening 235 1westzijde centrum en uitbreiding gereguleerd parkeren Oost) en lopen door in 2011; in 2010 werd daaromeen bedrag van € 235.000 minder onttrokken aan de reserve parkerenHavensDe extra middelen voor een efficiency-onderzoek (KTA) naar de havens (€ 50.000) zijn niet uitgegeven. 50 4Overige afwijkingen -86 4Saldo programma Ruimtelijke ontwikkeling -5.640Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingProgramma Sociale infrastructuurBatenSportaccommodatiesSporthallen en -zalen. De afrekening van het gebruik door scholen over 2009 heeft pas in 201084 4plaatsgevonden. Dit is bovenop de baten van 2010 gekomen.Culturele activiteitenVoor cultuurparticipatie is een subsidie ontvangen van de provincie Zuid Holland. 83 1Sociaal cultureel werkBetreft vrijvallende middelen van de BOS-impulsgelden als gevolg van de definitieve vaststelling van144 1rijksbijdragen.InkomensvoorzieningMeer inkomsten Wet Werk en Bijstand door niet geraamde gereserveerde vakantietoeslag, hogere300 1opbrengsten terugvordering en verhaal, en hogere inkomsten bijstandsuitgaven.Onder andere hogere terugvordering verstrekte bijstand 263 1Werkgelegenheidsbeleid - vrijwilligerswerk 41 1ProgrammaREKENing 215

Programma Sociale infrastructuur (vervolg)LastenOnderwijsbeleidBedragx € 1.000Reden vanafwijkingLagere subsidielasten voor brede school, nog niet in rekening gebracht jaarbericht Brede School 98 4Jaarlijks worden door schoolbesturen op grond van de huisvestingsverordening onderwijs voorzieningen151 4aangevraagd. Nog niet alle toegewezen aanvragen zijn door schoolbesturen gedeclareerd. Op grond vanraadsbesluit VR119/2010 is het verschil in de reserve onderwijs gestortLagere doorberekening vanaf kostenplaats Onderwijs & Welzijn dan geraamd. 154 4Restant cofinanciering (van € 102.000) van de regeling stimulering aanpassing huisvesting brede scholen60 42009. Uitgaven worden volgend jaar verwacht.Restant cofinanciering (van € 85.000) van de regeling stimulering aanpassing huisvesting brede scholen54 42009. Uitgaven worden volgend jaar verwacht.Project verbetering binnenklimaat huisvesting primair onderwijs. Wordt gefinancierd vanuit een rijksbijdrage 334 4van € 509.000 aangevuld met € 334.000 vanuit de gemeente (cofinanciering). Deze onderbesteding van€ 334.000 wordt gestort in de reserve onderwijs.Primair onderwijsLagere kapitaallasten als gevolg van vertraging van investeringen en lagere uitgaven van middelen voor233 5tijdelijke huisvesting. Het ontstane verschil is gestort in de reserve onderwijs (VR199/2010)Voortgezet onderwijsDeze onderschrijding is ontstaan door lagere kosten van huisvestingsvoorzieningen onderwijs en kosten56 4van schade. Overeenkomstig raadsbesluit VR 119/2010 is het verschil tussen de raming en de werkelijkeuitgaven voor huisvestingsvoorzieningen in de reserve onderwijs gestort.De onderschrijding op deze post is vooral ontstaan door lagere kapitaallasten als gevolg van vertraging218 5in de realisatie van projecten (o.a. nieuwbouw Life-college), lagere kosten van verzekeringen enschade. Overeenkomstig raadsbesluit VR 119/2010 is het verschil tussen de raming en de uitgaven voorhuisvestingsvoorzieningen in de reserve onderwijs gestort.Sport en recreatieHogere lasten ontstaan door een hogere interne verrekening van de afdelingen en de kostenplaats -67 4Nationaal aktieplan sport en bewegen: regeling wordt gefinancierd 50% gemeente 50% NASB. Uitgaven189 4vinden in het volgende jaar plaats.BibliotheekwerkDe servicekosten over 2009 zijn vastgesteld op een lager bedrag. Op basis van de afrekening en de-127 4voorschotten die in rekening zijn gebracht, heeft de bibliotheek recht op een teruggave van € 123.000.Deze teruggave heeft in 2010 nog niet plaatsgevonden, maar hiermee is het begrote subsidiebedragin 2010 verlaagd. Dit bedrag zal bij de vaststelling van de jaarrekening van de Bibliotheek over 2010gecorrigeerd worden en derhalve tot een voordeel leiden in 2011.Culturele activiteitenHet Wennekerpand wordt naar verwachting in april 2011 opgeleverd. Hierdoor waren er nog geen uitgaven 217 4(budget was € 225.000) in 2010.Sociaal cultureel werkOuderenwerk: lagere subsidielasten en lagere doorbelaste kosten met betrekking tot O&W. 72 4Club- en buurthuiswerk: lagere subsidielasten en lagere doorbelaste kosten met betrekking tot O&W en71 4lagere kapitaallasten als gevolg van latere realisatie (in 2013) Jongerencentrum in Schiedam Noord.Thuis op straat: lagere kosten in verband met het niet verder ontwikkelen van de drie Chillhouses. In hetkader van de kerntaken analyse is het budget structureel afgeraamd.50 4216

Programma Sociale infrastructuur (vervolg)Lasten (vervolg)Maatschappelijk werkDe extra lasten worden grotendeels veroorzaakt doordat de salarislasten van de afdeling W&I op degrootboekrekening van de wet inburgering nieuwkomers zijn geboekt. Hier staat een onderschrijding ophet salarisbudget van W&I tegenover. Deze onderschrijding maakt onderdeel uit van saldo kostenplaatsen(financieringsfunctie-programma Financiën).Lagere lasten en hogere baten huishoudelijke verzorging door enerzijds restituties als gevolg van subsidieafrekeningenvan vorige jaren en anderzijds door lagere/ minder subsidietoekenningen.Op verschillende projecten/kostenposten (relatief kleine) onderbestedingen, zoals project SportVerbroedert.KinderopvangBedragx € 1.000Reden vanafwijking-661 4251 4100 4Peuterspeelzaalwerk. 91 4InkomensvoorzieningLagere lasten project Het Nieuwe Werken. 565 4Hogere uitkeringslasten voor I.O.A.W./I.O.A.Z (in de raming werd er vanuit gegaan dat er geenuitkeringslasten voor de BBZ zouden zijn). Hogere kosten regionaal bureau zelfstandigen.-231 1Voornamelijk hogere uitkeringen bijzondere bijstand. -495 4WerkgelegenheidsbeleidDe BGS voert de Wet Sociale Werkvoorziening uit voor de gemeente Schiedam. Per saldo heeft de BGS 967 4een voordelig resultaat in 2010.VolksgezondheidOverschotten of tekorten (saldo begroting/realisatie in enig jaar) van de geldstroom CJG worden ter500 4egalisatie gestort in dan wel onttrokken aan de Reserve CJG. Het voordelig saldo van € 500.000 is gestortin de reserve.DierenwelzijnDierenwelzijn/ dierenbescherming: voorlichtingscampagne met betrekking tot hondenbeleid voor alle51 4inwoners van de gemeente is doorgeschoven naar 2011.ParticipatiebudgetLagere interne verrekeningen. 287 4Overige afwijkingen 52 4Saldo programma Sociale infrastructuur 4.155ProgrammaREKENing 217

Programma StadseconomieBatenGrondzakenKabels, en buizenrechten, precariobelasting hogere inkomsten dan begroot € 70.000. Dit betreft structureleinkomsten waarvoor contracten zijn gesloten.Erfpacht: De Raad heeft in november 2010 besloten tot de stelselwijziging erfpacht. Voor 2010 zijn beperktincidentele baten gerealiseerd en besluitvorming hierover heeft plaatsgevonden met FINRAP III (VR124 – 2010). Incidenteel is een bedrag € 8,9 miljoen aan afkoopsommen in de exploitatie vrijgevallen.Deze vrijval is ingezet om een aantal activa versneld af te schrijven. In 2010 is naast de besluitvormingover de stelselwijziging een hogere vrijval gerealiseerd aan erfpachtopbrengsten en zijn meer verkopengerealiseerd dan begroot.Bedragx € 1.000Reden vanafwijking70 4370 4LastenEvenementenEnkele rekeningen van Irado uit 2009 zijn abusievelijk niet in 2009 meegenomen en daarom ten laste van -60 42010 gebracht (overschot 2009: € 59.285).MuseaDe overschrijding voor 2010 wordt veroorzaakt door budget kunstaankopen Stedelijk Museum van-90 4€ 22.750, nagekomen kosten in het kader van de verzelfstandiging in 2008 van het Stedelijk Museum vooreen bedrag van € 26.729, gemaakte onderzoekskosten door Stichting Erfgoedhuis van € 12.540, eentoegekende subsidie aan het Nationaal Coöperatie Museum te Schiedam van € 11.057 en overige kosten.Monumenten en monumentenbeschermingIn 2010 zijn vanwege capaciteitsredenen niet alle projecten uit het uitvoeringsprogramma uitgevoerd. 205 4ToerismeDeze onderschrijding is ontstaan aangezien er binnen de afdeling Ruimtelijk Gebruik in 2010 onvoldoende 130 4capaciteit aanwezig was en er voor sommige plannen een langere voorbereidingstijd noodzakelijk was.Economische zakenOnderschrijding wordt veroorzaakt door het in 2010 beschikbaar gestelde budget tbv het project510 4Wijkeconomie Oost ad € 509.907. Op 1 oktober 2010 is officieel begonnen met de uitvoering van hetprojectplan dat op 29 juni jl. door het College is vastgesteld. De daadwerkelijke uitgaven zullen dus in 2011gaan plaatsvinden.Daarnaast is bij de behandeling van de Zomernota 2009 ten behoeve van het meerjarige uitvoering36 4economische beleid een incidenteel budget ad € 100.000 toegekend. Hiervan is in 2010 slechts een bedragvan € 64 besteed.Voor Wijkeconomie is ISV-3 budget beschikbaar gesteld. Aangezien dit in het jaar 2010 onderdeel250 4uitmaakt van de algemene uitkering wordt dit in tegenstelling tot het verleden als regulier exploitatiebudgetbeschouwd. De betreffende projecten zijn nog niet volledig uitgevoerd.GrondzakenIn 2010 is rekening gehouden met een onttrekking aan de reserve uit te voeren onderhoud panden. Dit570 4onderhoud is in 2010 nog niet volledig uitgevoerd. De werkelijke kosten worden onttrokken aan de reserve.De lagere lasten dan begroot worden volledig verrekend met de onttrekking uit de reserve.BouwgrondexploitatiesOp basis van de waardering van de bouwgrondexploitaties ultimo 2010 is een extra dotatie aan de-3.700 4voorziening bouwgrondexploitaties toegevoegd van € 4,2 miljoen (zie paragraaf grondbeleid). Daarnaastzijn een aantal grexen afgesloten en is er een onderschrijding op deze fcl m.b.t. projecten die uit de reserveworden gefinancierd. Deze projecten zijn naar volgend jaar doorgeschoven.In het kader van het verbeterplan grondexploitaties zijn nog niet alle voorgenomen maatregelen en daarbij 85 4behorende financiële middelen in 2010 ingezet.Overige afwijkingen 15 4Saldo programma Stadseconomie -1.609218

Programma VeiligheidBatenDe hogere baten zijn toe te schrijven aan in rekening gebrachte ontmantelingskosten ter zake van deontruiming van hennepkwekerijen.Bedragx € 1.000Reden vanafwijking100 4LastenOpenbare orde en veiligheidIn 2010 zijn deze ISV-middelen nog niet gebruikt. De onderhavige ISV-middelen zullen de komende jaren 216 4(tot en met 2014) worden uitgegeven aan de integrale veiligheid- en cameratoezichtprojecten.De lagere lasten zijn toe te schrijven aan lagere kosten van inhuur van derden m.b.t. dag- en nacht229 4beveiliging in en rond het station Schiedam: de 24-uurs bewaking van Schiedam Centrum is van juni tot enmet december op de dag overgenomen (9-12) door de LBB.Overige afwijkingen 39 4Saldo programma Veiligheid 584Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingProgramma WoonmilieuBatenAfval beheerVoor het project Nedvang is € 95.000 ontvangen voor gescheiden inzameling glas en verpakkingspapier. Dit 95 1bedrag is in 2010 echter niet aangewend.AfvalheffingenEr is op basis van de afrekening van oude jaren (2008 en 2009) meer ontvangen aan afvalstoffenheffing. 178 1RioolbeheerIn 2010 is rekening gehouden met inkomsten i.v.m. de verkoop van 2 gemalen aan het-160 4Hoogheemraadschap van Delfland. Het transport bij de notaris van de gemalen heeft nog niet plaatsgevonden, derhalve zijn de inkomsten ook nog niet ontvangen. De lagere inkomsten en uitgaven rioolworden verrekend met de dotatie aan de reserve.Leges bouw – en sloopbeschikkingenLagere inkomsten bouwleges voor een bedrag van € 91.281. Door slechtere economische omstandighedenis er minder bedrijvigheid in de bouwsector. Bij de financiële rapportage over het eerste kwartaal van2010 is de geraamde opbrengst met € 500.000 verlaagd. De gerealiseerde opbrengst over 2010 benadertderhalve de bijgestelde prognose.-92 1LastenNatuur- en groenbeheerIn 2010 is een bijdrage (€ 65.000) voor het onderhoud Volkspark ontvangen en zijn de specifieke middelenvoor hondenbeleid nog niet uitgegeven (€ 135.000). De uitvoering zal in 2011 worden voortgezet.Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor hetafboeken van boekwaarden van activa. Er is voor maatschappelijk nut openbaar groen voor € 100.000afgeboekt.Aan diverse reguliere uitgaven op een totaal begroot bedrag van ruim € 4,6 miljoen (o.a. stormschade(€ 66.000), waterschapslasten (€ 45.000) en interne doorbelasting uren (€ 185.000) zijn meer uitgavengedaan dan begroot.Uit het ISV-budget zijn voor diverse projecten budget beschikbaar gesteld voor openbaar groen. In totaal isaan deze projecten voor € 795.000 nog niet uitgegeven. Voorbeelden van deze projecten zijn: Hargasingel,Beeldkwaliteit historische binnenstad; Beatrixpark en herinrichting kop van de Plantage.200 4-100 5-300 4795 4ProgrammaREKENing 219

Programma Woonmilieu (vervolg)Lasten (vervolg)MilieuBedragx € 1.000Reden vanafwijkingVoor het instellen voorziening geluidsscherm A20, Wet Geluidhinder en Parkweg Noord is naast de435 4investeringsbijdrage van het Rijk aanvullend specifiek budget gesteld door de gemeente en woonplus. Derealisatie heeft nog niet plaatsgevonden in 2010.Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor het-187 5afboeken van boekwaarden van activa. Er is voor de wet bodembescherming € 187.000 afgeboekt.Voor diverse milieuprojecten (Bodem sanering, actieplan luchtkwaliteit, wet bodemsanering) zijn ISV-gelden 683 4vanaf 2010 beschikbaar gesteld.Drie voorzieningen voor bodemsanering zijn omgezet in bestemmingsreserves. Dit resulteert in een519 4voordeliger resultaat voor bestemming.MilieubeleidDe onderschrijding wordt verklaard door een toegekend incidenteel budget voor 2010 ad € 30.000 voor80 4het actieplan luchtkwaliteit. Echter deze kosten zijn verantwoord onder het ISV-budget. De resterendeonderschrijding wordt veroorzaakt doordat milieu educatie nog niet is overgeheveld naar de afdelingRuimtelijk Gebruik en hierdoor heeft het opstellen van de toekomstvisie NME centrum vertragingopgelopen.Energieprogramma / klimaatbeleidVoor de uitvoering van gemeentelijk klimaatbeleid doet Schiedam een beroep op de decentrale uitkering143 1Stimulering lokale klimaatinitiatieven (SLOK). Volgens deze regeling heeft de gemeente recht op max.€ 180.000 voor de jaren 2009 – 2011. Dit budget is in 2010 niet volledig besteed.Rioolbeheer(De lagere inkomsten en uitgaven riool worden verrekend met de dotatie aan de reserve)De overdracht van de riolering 31 december 2007 waren een aantal rioleringsprojecten nog niet gereed en -760 4dus niet meegenomen in de overgenomen activa. In 2010 is de afrekening ONS IBOR 2009 gemaakt vande overname rioleringsprojecten Hierdoor zijn de uitgaven € 760.984 hoger dan geraamd.De energiekosten (oa door extra bemalen wateroverlast) zijn in 2010 € 165.000 hoger dan in de begroting -165 4opgenomen.In 2010 zijn de kapitaallasten €200,000 lager dan in de begroting was opgenomen. 200 5In de begroting is een dotatie aan de voorziening riolering geraamd van € 435.000. De voorziening is in200 42009 opgeheven waardoor de dotatie en de onttrekking (€ 235.000) in 2010 beide vervallen.De gelden voor het ISV-project Water zijn nog niet besteed. 224 4StadsvernieuwingBij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval in te zetten voor het-889 5afboeken van boekwaarden van activa. Er is voor stadvernieuwing € 889.000 afgeboekt.Particuliere woningverbetering, in 2010 is met VROM gesproken over de niet realistisch gebleken afspraak 1.481 4om tot en met 2009 funderingsherstel te plegen voor 750 woningen. Schiedam heeft daarvoor in hetverleden een rijkssubsidie voor funderingsherstel van € 5,2 miljoen (Knelpuntenpot, ISV-1) ontvangen.VROM toonde begrip voor de inhoudelijke argumentatie. Inmiddels is de subsidie afgerekend en is € 1 mln.terugbetaald aan VROM. Daarbij is de afspraak gemaakt dat Schiedam tot en met 2014 funderingsherstelpleegt voor 250 woningen. Voor 2010 resteert een positief resultaat van € 1.481.000.Op het project Werk aan de Winkel heeft een overschrijding plaatsgevonden. De overschrijding wordtveroorzaakt door inzet externen. De meerkosten worden onttrokken uit de reserve binnenstad.-72 4220

Programma Woonmilieu (vervolg)Lasten (vervolg)Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingVolkshuisvestingIn Groenoord worden 23 appartementen in Midden A voor de duur van 10 jaar geëxploiteerd als sociaal360 4bereikbare huur in plaats van dure appartementen (Menuet 2) Na deze 10 jaar zet Woonplus de woningenals dure huurappartementen weer in de markt. Ter compensatie van het ontstaan van de onrendabeletop in deze 10 jaar heeft de gemeente een eenmalige bijdrage van € 360.000 gearrangeerd. Het collegevan B&W heeft d.d. 28 augustus 2007, nr. 07INT00592, hierover positief besloten. De bijdrage moet nogworden uitbetaald. De oplevering van de 23 woningen heeft inmiddels plaatsgevonden. De bijdrage van degemeente moet echter nog betaald worden (in 2011: besluitvoroming over resultaatbestemming).Tegenover dit negatieve resultaat in de exploitatie staat een ontrekking aan de reserve van 5,7 mln. Per -6.912 4saldo resteert dus een negatief resultaat van 1,2 mln. De verklaring hiervoor wordt gevonden in de door hetrijk besloten afkoop van het BWS. In de primaire begroting 2010 was er nog geen rekening gehouden metde door het Rijk besloten afkoop. In de begroting 2010 was dus nog rekening gehouden met de reguliereinkomsten ad € 1,2 mln. die door de afkoop niet meer binnen zijn gekomen.De door het Rijk beschikbaar gestelde ISV-gelden worden vanaf 2010 niet meer als specifieke uitkering219 4beschouwd, maar als decentralisatie-uitkering. De budgetten voor de projecten Opplusregelingenouderwoningen. Wonen boven winkels en Volkshuisvestingsfonds zijn niet (volledig) uitgevoerd.Overige afwijkingen 47 4Saldo programma Woonmilieu -3.778Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingProgramma FinanciënBatenAlgemene uitkeringDe hogere bate is het gevolg van de effecten van de decembercirculaire en de verrekeningen uitkeringsjaar 132 42007/2008/2009.Onvoorziene uitgavenDe baten waren hoger dan geraamd in verband met ISV-3 ontvangsten (€ 320.000) en de vrijval van542 4Tramplus Overschiesestraat (€ 245.000).De baten met betrekking tot heffing en invordering (opbrengsten als gevolg van incasso) waren hoger dan87 4geraamd.Saldo financieringfunctieEen stelpost onderuitputting kapitaallasten van € 2,2 miljoen is functioneel ingevuld, waardoor dit bedrag op -1.987 4deze plaats tot een nadeel leidt. Daartegenover stond een voordeel op de afwikkeling BTW/BCF 2009(€ 212.000).Het begrotingssaldo kwam uit op een bedrag van per saldo € 260.000. -260 4LastenOnvoorziene uitgavenDe overschrijding wordt veroorzaakt door het ophogen van voorzieningen (dubieuze debiteuren,-381 4pensioenverplichting wethouders).Bij finrap 2010 – III (beslispunt 15 – stelselwijziging erfpacht) is besloten de vrijval van het saldo van de 15.835 4reserve compensatie voormalige erfpachtgronden ten bedrage van € 15,9 miljoen in te zetten voor hetafboeken van boekwaarden van activa, enerzijds ter versterking van het structurele materiële evenwicht,anderzijds om hiermee invulling te geven aan de richtlijn van de commissie BBV om terughoudend te zijnmet het activeren van investeringen in maatschappelijk nut. De afboeking heeft functioneel plaatsgevonden.Op de post onvoorzien bleef een bedrag van € 204.000 onbenut. 204 4ProgrammaREKENing 221

Programma Financiën (vervolg)Lasten (vervolg)Saldo financieringfunctieOp deze post worden enerzijds de resultaten in de bedrijfsvoering (kostenplaatsen), anderzijds het resultaatop de stelposten verantwoord.Bedrijfsvoering per saldo € 500.000 voordelig: minder kosten aan salarissen en sociale lasten(€ 2,4 miljoen), hogere kosten op inhuur externe deskundigheid (€ 5,9 miljoen -), zie ook paragraafbedrijfsvoering), hogere overige kosten (€ 1,4 miljoen voor o.a. druk- en bindwerk, onderhoud enbeveiliging, werving en selectie, hard- en software en nagekomen facturen 2009), lagere kapitaallasten (0,5miljoen), hogere inkomsten, in verband met personeelskosten (€ 0,7 miljoen) en een hogere doorbelastingnaar projecten dan begroot (€ 2,9 miljoen).Op de stelpost wordt het nadeel van ca. € 100.000 veroorzaakt door een niet gerealiseerde compensatielagere algemene uitkering (€ 228.000), terwijl er sprake was van een restant saldo op de decentralisatieuitkeringenvan € 131.000Bedragx € 1.000Reden vanafwijking-500 4100 4BeleggingenWaardering van de aandelen N.V. Irado vindt plaats tegen verkrijgingsprijs in plaats van de nominale4.879 4waarde. Hierdoor valt de geraamde afwaardering vrij.Overige afwijkingenNog te betalen post BCF en afboeking oude debiteur -479 4Saldo programma Financiën 18.172Bedragx € 1.000Reden vanafwijkingProgramma WijkontwikkelingLastenOp het budget voor wijkgerichte diensten is een bedrag van € 114.000 overgebleven, voornamelijk verband 114 4houdend met nog niet uitgegeven middelen van het voormalige IOBS.In 2009 zijn extra middelen beschikbaar gekomen voor maatregelen van het WAP Nieuwland. Deze2.125 4middelen zijn bestemd voor de periode 2009-2011. Een deel van de projecten wordt gefinancierd uitde reguliere begroting, c.q. uit extra budgetten van het rijk zoals de BDU-SIV gelden. De meeste WAPprojectenlopen door in 2011, hiervoor is budget gereserveerd (aangezien nog niet met reserveringenwordt gewerkt zijn deze in de boekhouding niet zichtbaar). Er worden in 2011 nieuwe projecten gestart,onder andere op het gebied van Wijkeconomie. Op een aantal projecten van het WAP Nieuwland lijkt in2011 bezuinigd te worden op de reguliere budgetten, met name bij Werk en Inkomen. Hierover lopen degesprekken.Ook op de vouchers wijkbudgetten (€ 95.000) en de sociale wijkaanpak (€ 80.000) is budget over. 175 4Daarnaast zijn niet alle middelen ten behoeve van het opbouwwerk en bewonersondersteuning (€ 58.000) 166 4en het wijkplan Oost (€ 108.000) uitgegeven.Overige afwijkingen 68 4Saldo programma Wijkontwikkeling 2.648222

VermogensvergelijkingResultaat rekening 2010 voor en na bestemmingArtikel 17 van het BBV schrijft voor dat in het jaarverslag een resultaat voor bestemming en een resultaat na bestemming moetworden weergegeven. Het resultaat voor bestemming wordt gedefinieerd als de uitkomst van het rekeningsaldo exclusief destortingen en onttrekkingen aan de reserves. Vervolgens dient de raad aan te geven welke bedragen aan reserves worden onttrokkenof toegevoegd. Het resultaat na bestemming wordt gedefinieerd als de uitkomst van het resultaat voor bestemmingmet daarbij opgeteld het saldo van stortingen en onttrekkingen aan de reserves. Het resultaat na bestemming is gelijk aan derekeninguitkomst.(Bedragen x € 1.000) Eigen vermogen BestemmingresultaatAlgemenereservesBestemmingsreservesSaldo 31.12.2009* 99.090 18.394 80.696Resultaat voor bestemming -14.257Resultaatbestemming 27.648 -7.792 -19.856Resultaat nabestemmingResultaat na bestemming 13.389 13.389Mutatie bestemmingsreserve BGS -146 -14684.686 10.602 60.695 13.389Daadwerkelijke vermogen 84.686 10.602 60.695 13.389Verschil 0 0 0 0* inclusief rekeningsaldo 2009WOPTOp basis van de wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens dient gerapporteerd over de inkomensboven de norm van € 193.000 (WOPT-norm 2010).Bij de gemeente zijn geen salarisssen uitgekeerd die hoger zijn dan de norm.ProgrammaREKENing 223

Mutaties onvoorzienJaarlijks wordt in de begroting een bedrag voor onvoorzien geraamd. Voor het jaar 2010 is een bedrag van € 0,9 miljoen geraamdvoor onvoorzien. Hiervan is circa € 0,7 miljoen afgeraamd (d.w.z. gebruikt als dekking voor een functioneel verantwoorde last),zoals in onderstaand overzicht is weergegeven.Omschrijving (bedragen x € 1.000) Raadsbesluit Mutatie SaldoGeraamd 2010 (primaire begroting) 900Programma Bestuur en dienstverleningFinanciële rapportage 2010 - I Donatie Haïti VR68/2010 -75Financiële rapportage 2010 - I Budget Kerntakenanalyse VR68/2010 -155Programma Ruimtelijke ontwikkelingFinanciële rapportage 2010 - III:VR124/2010Vormgeven projectorganisatie A4 -125Exploitatiesubsidie projectplan A4 -150Programma WoonmilieuFinanciële rapportage 2010 - III:VR124/2010Calamiteiten ziektebestrijding bomen en planten -150Programma FinanciënIncidentele onderzoekskosten B&W 07-12-2010 -40Het totale saldo onvoorzien is in 2010 afgeraamd met: -695-230-275-150-40Saldo onvoorzien per 31 december 2010 205224

ReservesToevoegingen en onttrekkingen aan reserves zijn van invloed op het resultaat na bestemming.Onderstaand volgen de reservemutaties in 2010:(Bedragen x € 1.000) Toevoegingen Onttrekkingen SaldoBestuur en dienstverleningDienstverleningsconcept 1.580 1.732 -152Extra inzet begroting 2009 0 25 -25Totaal programma 1.580 1.757 -177Ruimtelijke ontwikkelingParkeren 1.465 778 687Omgevingswerken realisatie Sveaparken 137 220 -83Herstel openbare infrastructuur 0 3.231 -3.231Deelnemingen 0 44 -44Actualisering bestemmingsplannen 35 50 -15Dienstverleningsconcept 0 0 0Extra inzet begroting 2009 0 456 -456Restzettingen SVEA-parken 0 25 -25Riolering 0 100 -100Totaal programma 1.637 4.904 -3.267Sociale infrastructuurAlgemene reserve 133 0 133Afschrijvingen 0 128 -128Onderwijs 565 0 565Culturele activiteiten 10 0 10Wet maatschappelijke ondersteuning 626 327 299Bijzondere bijstand 0 98 -98Extra inzet begroting 2009 0 186 -186Centra Jeugd&Gezien (JGZ) 120 0 120Centra Jeugd&Gezien (WMO) 380 0 380Sportfonds 0 104 -104Totaal programma 1.834 843 991StadseconomieAfschrijvingen 325 0 325Instandhouding Schiedams erfgoed 1 0 1Aankoop cultuur en historie 46 46 0Compensatie voormalige erfpachtinkomsten 123 15.939 -15.816Grondfonds 24 0 24Grootonderhoud gem onr goed 0 377 -377Vastgoedbeheer Binnenstad 0 1.272 -1.272Extra inzet begroting 2009 0 151 -151Dekking meerjarentekort 2011-2014 8.956 0 8.956Totaal programma 9.475 17.785 -8.310ProgrammaREKENing 225

(Bedragen x € 1.000) Toevoegingen Onttrekkingen SaldoVeiligheidParkeren 0 453 -453Extra inzet begroting 2009 0 85 -85Totaal programma 0 538 -538WoonmilieuRente BWS 0 568 -568BWS soc.huurwoningen c.a. 0 5.195 -5.195Functieveranderingsgelden VINEX 0 272 -272Herstel openbare infrastructuur 0 332 -332Subsidie Liduinabasiliek 0 365 -365Vastgoedbeheer Binnenstad 0 162 -162Dienstverleningsconcept 0 150 -150Extra inzet begroting 2009 0 330 -330Riolering 5.947 6.573 -626Uitvoeren opstellen geluidskaart en actieplan 0 73 -73Mjp bodemsanering 229 229DU bodemsanering 215 215ISV-3 bodemsanering 75 75Totaal programma 6.466 14.020 -7.554FinanciënAlgemene reserve 1.516 9.441 -7.925Afschrijvingen 273 213 60Formatie uitbreiding Samen Schiedam 0 137 -137Extra inzet begroting 2009 0 340 -340Rechtmatigheid 0 19 -19Personeelsvoorziening 0 99 -99Totaal programma 1.789 10.249 -8.460WijkontwikkelingAlgemene uitkering/bestuursaccoord 300 631 -331Totaal programma 300 631 -331TOTAAL 23.081 50.727 -27.646226

VoorzieningenIn tegenstelling tot reserves, wordt een storting in een voorziening aangemerkt als een last vanuit de exploitatie en is mede bepalendvoor het resultaat voor bestemming. De uitgaven die ten laste van een voorziening worden gebracht zijn daarmee geenexploitatielast omdat deze last reeds is genomen bij de vorming van de voorziening.Bedragen x € 1.000 Toevoegingen Vrijval SaldoRuimtelijke ontwikkelingGroot onderhoud 3.982 0 3.982Totaal programma 3.982 0 3.982Sociale infrastructuur40% vordering clienten 235 0 235Urban House S’dam Vlaardingen 0 10 -10Totaal programma 235 10 225StadseconomieDekking tekorten bouwgrondexploitatie 5.860 5.295 565Omslagbijdrage regio 151 260 -109Totaal programma 6.011 5.555 456WoonmilieuUitvoering mjp wet bodemsanering 20 229 -209Wijkbudgetten 456 0 456Totaal programma 476 229 247FinanciënVoorziening dubieuze debiteuren 324 0 324BCF 240 800 -560Pensioenverplichting wethouders 150 95 55Nagekomen deel VUT regeling 4 493 -489Totaal programma 718 1.388 -670TOTAAL 11.422 7.182 4.240ProgrammaREKENing 227

Overzicht SISADepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerBZK C3 Brede doeluitkeringSociaal, Integratie enVeiligheid (GSB/SIV)Besluit brededoeluitkeringsociaal, integratie enveiligheid (SIV) enUitvoeringsregeling brededoeluitkering sociaal,integratie en veiligheid.Gemeenten G31In 2010 en 2011 alsnog terealiseren doelstellingenen prestatieafspraken inaantallen die met het Rijkzijn overeengekomen o.b.v.het stedelijk meerjarenontwikkelingsprogramma(MOP), die zijn vastgelegdin het GSB-convenant perstad (prestatielijst) en in deGSB III-periode (deels) nietzijn gehaald.I N D I C A T O R E NAfspraakRealisatieVerantwoording in SiSa2010 is facultatief. In SiSa2011 is verantwoordingverplicht.Verantwoording in SiSa2010 is facultatief. In SiSa2011 is verantwoordingverplicht.Hieronder per regel ééndoelstelling/prestatieafspraak/(sub)indicatorinvullen en in de kolommenernaast de verantwoordingsinformatie.Onderdeel inburgeringBDU SIV: Regelinginburgering G31.N.B.Inburgeringsindicatorenniet zelf toevoegen, maaruitsluitend de hiernaastvermelde indicatoreninvullen.Aard controle n.v.t.1Aantal inburgeringsplichtigenen vrijwilligeinburgeraars voor wie in dejaren 2007 t/m 2009 voorhet eerst een inburgeringsvoorzieningis vastgesteldèn die binnen 3 kalenderjarenna vaststelling vande inburgeringsvoorzieninghebben deelgenomen aanhet inburgeringsexamen.Aard controle D1Aantal inburgeringsplichtigenen vrijwilligeinburgeraars voor wie in dejaren 2007 t/m 2009 voorhet eerst een gecombineerdeinburgeringsvoorzieningis vastgesteld èndie binnen 3 kalenderjarenna vaststelling van deinburgeringsvoorzieninghebben deelgenomen aanhet inburgeringsexamen.Aard controle D1Aantal inburgeringsplichtigen,als bedoeld in hetbesluit van de Staatssecretarisvan Justitie van12 juni 2007, nr. 2007/11,voor wie een inburgeringsvoorzieningis vastgesteldin de jaren 2007 t/m 2009èn die binnen 3 kalenderjarenna vaststelling vande inburgeringsvoorzieninghebben deelgenomen aanhet inburgeringsexamen(gepardonneerden).Indicator verantwoordenin SiSa 2011 op basis vangegevens in het InformatieSysteem Inburgering (ISI);verantwoording in SiSa2010 is facultatief.Indicator verantwoordenin SiSa 2011 op basis vangegevens in het InformatieSysteem Inburgering (ISI);verantwoording in SiSa2010 is facultatief.Indicator verantwoordenin SiSa 2011 op basis vangegevens in het InformatieSysteem Inburgering (ISI);verantwoording in SiSa2010 is facultatief.RealisatieRealisatieRealisatieAard controle D1Aard controle D1Aard controle D1Besteding 2010 (inclusiefinburgering) ten laste vande RijksmiddelenOpenstaande verplichtingvoor gerealiseerde prestaties/activiteitenBDU SIV(incl. inburgering) die tot enmet 2010 reeds zijn uitgevoerd(en in 2011 nog totbetaling komt). Dit bedragmaakt onderdeel uit van”Besteding 2010 inclusiefinburgering” en wordt in onderstaandecel afzonderlijkzichtbaar gemaakt.Bestedingen van vóór 2010,waarvan de uitgave in of na2010 plaatsvindt.Zie Nota batenlastenstelsel.Aard controle RAard controle RAard controle R€ 817.034 € 0 € 115.350228

I N D I C A T O R E NToelichting afwijkingAard controle n.v.t.Aantal geestelijkbedienaren voor wiein de jaren 2007 t/m2009 voor het eerst eeninburgeringsvoorzieningis vastgesteld èn diebinnen 3 kalenderjarenna vaststelling van deinburgeringsvoorzieninghebben deelgenomenaan het inburgeringsexamen.Aantal geestelijkbedienaren voor wiein de jaren 2007 t/m2009 voor het eerst eeninburgeringsvoorzieningis vastgesteld èn diebinnen 3 kalenderjarenna vaststelling van deinburgeringsvoorzieninghebben deelgenomenaan het aanvullendpraktijkdeel van hetinburgeringsexamen.Indicator verantwoordenin SiSa 2011 op basisvan gegevens in hetInformatie SysteemInburgering (ISI); verantwoordingin SiSa 2010is facultatief.Indicator verantwoordenin SiSa 2011 op basisvan gegevens in hetInformatie SysteemInburgering (ISI); verantwoordingin SiSa 2010is facultatief.RealisatieAard controle D1RealisatieAard controle D1Uitgaven van vóór 2010,waarvan besteding in2010 plaatsvindt.Zie Nota batenlastenstelsel.Aard controle R€ 0ProgrammaREKENing 229

DepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerBZK C4 Tijdelijkestimuleringsregelingwoningbouwprojecten2009tweede tranche.Tijdelijkestimuleringsregelingwoningbouwprojecten2009 tweede tranche.GemeentenHieronder per regel éénbeschikkingsnummer en inde kolommen ernaast deverantwoordingsinformatie.I N D I C A T O R E NAantal woningen waarvande bouw voor 1 juli 2010 isgestart of voortgezet.BZK C5 Tijdelijkestimuleringsregelingwoningbouwprojecten2009derde tranche.OCW D4 Regeling brede scholen2009Tijdelijkestimuleringsregelingwoningbouwprojecten2009derde tranche.Regeling stimuleringaanpassing huisvestingbrede scholenGemeentenGemeentenAard controle n.v.t.1 SW06062901 722 SW06062903 73 SW06062905 36Hieronder per regel éénbeschikkingsnummer en inde kolommen ernaast deverantwoordingsinformatie.Aard controle n.v.t.1 SW06063901 102 SW06063902 16Aard controle D1Aantal woningen waarvande bouw voor 1 januari 2011is gestart of voortgezet.Aard controle D13 SW06063903 15Aantal afgeronde projecten Besteding 2010in 2010Bestedingen van vóór 2010,waarvan de uitgave in of na2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselOCW D5 Regeling verbeteringbinnenklimaat primaironderwijs 2009Regeling verbeteringbinnenklimaat primaironderwijs 2009Aard controle RAard controle R€ 0 € 143.806 € 0Gemeenten Besteding tot en met 2010ten laste van rijksmiddelenEindverantwoording Ja/NeeZie Nota baten-lastenstelselAard controle RAard controle RAard controle n.v.t.€ 0 NeeAlleen invullen bijeindverantwoording:Alleen invullen bijeindverantwoording:Alleen invullen bijeindverantwoording:BrinnummerAlle activiteiten afgerondJa/NeeToelichting per brinnummerwelke activiteit(en) nietzijn afgerond en daarbijhet bijbehorende bedragexclusief 40% cofinancieringnoemen.I&M E5 Verzameluitkering VROM Regeling verzameluitkeringProvincies,gemeentenAard controle n.v.t.1Besteding t/m 2010Aard controle R€ 141.789Aard controle D2Aard controle n.v.t.230

I N D I C A T O R E NUitgaven van vóór 2010,waarvan besteding in2010 plaatsvindtEindverantwoordingJa/NeeZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0 NeeAard controle n.v.t.ProgrammaREKENing 231

DepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerI&M E6 Bodemsanering(excl. Bedrijvenregeling)Wet bodembescherming(Wbb), Besluit financiëlebepalingen bodemsaneringen Regeling financiëlebepalingenbodemsanering;Provincies engemeentenBesteding 2010 uit WbbI N D I C A T O R E NBesteding 2010 uit FESBestedingen (Wbb) vanvóór 2010, waarvan deuitgave in of na 2010plaatsvindt.Zie Nota baten-lastenstelselAard controle RAard controle R€ 12.453 € 0 € 0Aantal saneringen (in tevullen zodra de prestatiesbehaald zijn).Aantal bodemonderzoeken(in te vullen zodra de prestatiesbehaald zijn).Aard controle RAantal m 2 gesaneerd oppervlakte(inclusief SEB) (inte vullen zodra de prestatiesbehaald zijn).EL&I F3 Verzameluitkering LNV Regeling verzameluitkeringSZW G1 Wet sociale werkvoorziening(Wsw)Wet sociale werkvoorziening(Wsw)Aard controle D1Aard controle D1Aard controle D11 8 275,00Gemeenten Besteding 2010GemeentenAard controle R€ 12.448Het totaal aantal geïndiceerdeinwoners vanuw gemeente dat eendienstbetrekking heeft of opde wachtlijst staat en beschikbaaris om een dienstbetrekkingals bedoeld inartikel 2, eerste lid, of artikel7 van de wet te aanvaardenop 31 december 2010.Het totaal aantal inwonersdat is uitgestroomd uit hetwerknemersbestand in2010, uitgedrukt in arbeidsjaren.Aard controle R702,25 20,05G1-1 Het totaal aantal gerealiseerdearbeidsplaatsen voor geïndiceerdeinwoners in 2010,uitgedrukt in arbeidsjaren.Aard controle RHet totaal aantal gerealiseerdebegeleid werkenplekkenvoor geïndiceerdeinwoners in 2010, uitgedruktin arbeidsjaren.In te vullen in SiSa 2011Aard controle RIn te vullen in SiSa 2011Aard controle R232

Uitgaven (Wbb) vanvóór 2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindt.Zie Nota baten-lastenstelselBestedingen (FES) vanvóór 2010, waarvan deuitgave in of na 2010plaatsvindt.Zie Nota baten-lastenstelselUitgaven (FES) van vóór2010, waarvan bestedingin 2010 plaatsvindt.Zie Nota baten-lastenstelselI N D I C A T O R E NEindverantwoordingJa/NeeAard controle RAard controle RAard controle R€ 0 € 0 € 0 NeeAantal m 3 gesaneerdegrond (inclusief SEB) (inte vullen zodra de prestatiesbehaald zijn).Aantal m 3 gesaneerdverontreinigd grondwater(inclusief SEB) (in tevullen zodra de prestatiesbehaald zijn).Aard controle D1 Aard controle D1120,00 0,00Aard controle n.v.t.ProgrammaREKENing 233

DepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerSZW G2 Gebundelde uitkering(WWB+WIJ+IOAW+IOAZ+levensonderhoudbeginnende zelfstandigenBbz 2004+WWIK)Wet werk en bijstand(WWB)GemeentenBesteding 2010 WWBinkomensdeelI N D I C A T O R E NBaten 2010 WWBinkomensdeel(excl. Rijk)Bestedingen WWBinkomensdeelvan vóór2010, waarvan de uitgave inof na 2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselWet investeren injongeren (WIJ)GemeentenAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 29.764.850 € 1.133.323 € 0Besteding 2010 WIJBaten 2010 WIJ (excl. Rijk)Bestedingen WIJ van vóór2010, waarvan de uitgave inof na 2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselWet inkomensvoorzieningoudere en gedeeltelijkarbeidsongeschiktewerkloze werknemers(IOAW)GemeentenAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 1.894.695 € 721 € 0Besteding 2010 IOAWBaten 2010 IOAW (excl.Rijk)Bestedingen IOAW van vóór2010, waarvan de uitgave inof na 2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselWet inkomensvoorzieningoudere en gedeeltelijkarbeidsongeschiktegewezen zelfstandigen(IOAZ)GemeentenAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 568.179 € 24.748 € 0Besteding 2010 IOAZBaten 2010 IOAZ (excl.Rijk)Bestedingen IOAZ van vóór2010, waarvan de uitgave inof na 2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselBesluit bijstandverleningzelfstandigen 2004levensonderhoudbeginnende zelfstandigen(Bbz 2004)Aard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 128.636 € 0 € 0Gemeenten Besteding 2010 Bbz 2004levensonderhoud beginnendezelfstandigenBaten 2010 Bbz 2004 levensonderhoudbeginnendezelfstandigenBestedingen Bbz 2004 levensonderhoudbeginnendezelfstandigen van vóór2010, waarvan de uitgave inof na 2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselWet werk en inkomenkunstenaars (WWIK)GemeentenAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 1.735 € 0 € 0Besteding 2010 WWIKBaten 2010 WWIK (excl.Rijk)Bestedingen WWIK vanvóór 2010, waarvan deuitgave in of na 2010plaatsvindtAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.Aard controle R€ 0 € 0 € 0234

I N D I C A T O R E NUitgaven WWBinkomensdeelvan vóór2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0Uitgaven WIJ van vóór2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0Uitgaven IOAW van vóór2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0Uitgaven IOAZ van vóór2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0Uitgaven Bbz 2004levensonderhoud beginnendezelfstandigenvan vóór 2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle R€ 0Uitgaven WWIK vanvóór 2010, waarvanbesteding in 2010plaatsvindtAard controle R€ 0ProgrammaREKENing 235

DepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerSZW G3 Besluit bijstandverleningzelfstandigen 2004 (exclusieflevensonderhoudbeginnende zelfstandigen)Besluit bijstandverleningzelfstandigen (Bbz) 2004Gemeenten Besteding 2010levensonderhoudgevestigde zelfstandigen(excl. Bob)I N D I C A T O R E NBesteding 2010kapitaalverstrekking(excl. Bob)Baten 2010levensonderhoudgevestigde zelfstandigen(excl. Bob) (excl. Rijk)SZW G4 Wet Werkloosheidsvoorziening(WWV)SZW G5 Wet participatiebudget(WPB)Wet Werkloosheidsvoorziening(Wwv)Wet participatiebudget(WPB)Aard controle RAard controle RAard controle R€ 76.645 € 74.400 € 10.229Gemeenten Baten 2010Aard controle R€ 0Gemeenten Besteding 2010participatiebudgetWaarvan besteding 2010van educatie bij roc’sBaten 2010 (niet-Rijk)participatiebudgetAard controle RAard controle RAard controle R€ 18.808.509 € 955.931 € 71.787Het aantal personen uit dedoelgroep ten behoeve vanwie het college in 2010 eeninburgeringsvoorzieningheeft vastgesteld, dan welmet wie het college in ditjaar een inburgeringsvoorzieningis overeengekomenAard controle D1Het aantal personen uit dedoelgroep ten behoeve vanwie het college in 2010 eenduale inburgeringsvoorzieningof een taalkennisvoorzieningheeftvastgesteld,dan wel met wie hetcollege in dit jaar een dualeinburgeringsvoorziening ofeen taalkennisvoorziening isovereengekomenAard controle D1Het aantal personen uit dedoelgroep in de gemeentedat in 2010 het elektronischpraktijkexamen, bedoeldin artikel 3.9, eerste lid,onderdeel a, van het Besluitinburgering, heeft behaaldAard controle D1147 475 249Bovenstaande indicatoren verantwoorden op basis van gegevens in het InformatieSysteem Inburgering (ISI)236

I N D I C A T O R E NBaten 2010kapitaalverstrekking(excl. Bob) (excl. Rijk)Besteding 2010 aanonderzoek als bedoeldin artikel 56 Bbz 2004(excl. Bob)Besteding 2010 BobBaten 2010 Bob (excl.Rijk)Besteding 2010 aanuitvoeringskosten Bobals bedoeld in artikel 56Bbz 2004Bestedingen van vóór2010, waarvan deuitgave in of na 2010plaatsvindtUitgaven van vóór 2010,waarvan besteding in2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselZie Nota baten-lastenstelselAard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R€ 48.666 € 45.393 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0Waarvan baten 2010van educatie bij roc’sReserveringsregeling:overheveling overschot/tekort van 2010 naar2011Terug te betalen aan rijkHet aantal in 2010gerealiseerde duurzameplaatsingen naar werkvan inactievenBesteding 2010RegelluwOmvang van het in hetjaar 2010 niet-bestedebedrag dat wordtgereserveerd voor hetparticipatiebudget van2011. Dit bedrag isexclusief het bedragdat een gemeente tenonrechte niet heeftbesteed aan educatie bijeen roc; hiervoor geldtgeen reserveringsregeling(het ten onrechteniet-bestede wordtteruggevorderd doorhet rijk).ófOmvang van het in hetjaar 2010 rechtmatig bestedebedrag participatiebudgetals voorschotop het participatiebudgetvan 2011(bij overheveling vaneen tekort wordt eennegatief getal ingevuld)Omvang van het aanhet rijk terug te betalenbedrag, dat wil zeggenhet in het jaar 2010niet-bestede bedragvoor zover dat dereserveringsregelingoverschrijdt, alsmedehet in het jaar 2010 tenonrechte niet-bestedebedrag aan educatiebij roc’sDit onderdeel moet dooralle gemeenten wordeningevuld. Indien ingevuldmet een nul, danbestaat er voor 2011geen recht op regelluwebestedingsruimteDit onderdeel dientuitsluitend ingevuldte worden door degemeenten die in 2009duurzame plaatsingenvan inactieven naarwerk hebben gerealiseerden verantwoordaan het Rijk.Aard controle RAard controle RAard controle R€ 0 € -550.043 € 0 € 0Het aantal personenuit de doelgroep in degemeente dat in 2010de toets gesprokenNederlands, bedoeldin artikel 3,9, eerstelid, onderdeel b, vanhet Besluit inburgering,heeft behaaldHet aantal personenuit de doelgroep in degemeente dat in 2010het examen in de kennisvan de Nederlandsesamenleving, bedoeldin artikel 3,9, eerstelid, onderdeel c, vanhet Besluit inburgering,heeft behaaldHet aantal personenuit de doelgroep in degemeente dat in 2010het praktijkdeel van hetinburgeringsexamen,bedoeld in artikel 3,7,eerste lid, van het Besluitinburgering, heeftbehaaldAard controle RHet aantal personenuit de doelgroep in degemeente dat in 2010het staatsexamen NT2 Iof II heeft behaaldAard controle RAard controle D1Aard controle D1Aard controle D1279 230 247 20Bovenstaande indicatoren verantwoorden op basis van gegevens in het InformatieSysteem Inburgering (ISI)Aard controle D1ProgrammaREKENing 237

DepartementNummerSpecifieke uitkering Juridische grondslag OntvangerSZW G6 Schuldhulpverlening Kaderwet SZW-subsidies Gemeenten Besteding 2010I N D I C A T O R E NAard controle R€ 278.343VWS H2 Regeling Buurt, Onderwijsen Sport (BOS)Tijdelijke stimuleringsregelingbuurt, onderwijsen sportGemeentenHieronder per regel één beschikkingskenmerkinvullenen in de kolommen ernaastde verantwoordingsinformatieActiviteitRealisatie0 = niet uitgevoerd1 = gedeelte uitgevoerd2 = uitgevoerdVWS H10 Brede doeluitkeringCentra voor jeugd engezin (BDU CJG)Aard controle n.v.t.576641-06, Schiedam,Nieuwland, (3e tranche)576641-06, Schiedam,Nieuwland, (3e tranche)576641-06, Schiedam,Nieuwland, (3e tranche)Tijdelijke regeling CJG Gemeenten Besteding 2010 aan jeugdgezondheidszorg,maatschappelijkeondersteuningjeugd, afstemming jeugd engezin en het realiseren vancentra voor jeugd en gezinAard controle n.v.t.Extra inzet AJW en BSWExtra inzet Thuis op StraatSportclinics, tussenspel,jeugdsportstimuleringBestedingen van vóór 2010,waarvan de uitgave in of na2010 plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle D22 = uitgevoerd2 = uitgevoerd2 = uitgevoerdUitgaven van vóór 2010,waarvan besteding in 2010plaatsvindtZie Nota baten-lastenstelselAard controle RAard controle RAard controle R€ 2.367.811 € 0 € 0238

I N D I C A T O R E NToelichting afwijkingEindverantwoordingJa/NeeAard controle n.v.t.Aard controle n.v.t.JaJaJaProgrammaREKENing 239

240

JaarrekeningIV Balans en toelichtingBalans en grondslagenToelichting op de balansStaat van reserves en voorzieningenToelichting bij de staat van reserves en voorzieningenBorg- en garantstellingenOverzicht actieve en inactieve bouwgrondexploitaties241

Geconsolideerde balansACTIVA (bedragen x € 1.000) Ultimo 2010 Ultimo 2009VASTE ACTIVAImmateriële vaste activa 49 61• Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen 49 61• Kosten van onderzoek en ontwikkelingMateriële vaste activa 463.891 253.891• Investeringen economisch nut• gronden uitgegeven in erfpacht 289.216 84.006• overige investeringen econ.nut 145.006 130.660• Investeringen openbare ruimte met een maatschappelijk nut 29.669 39.225Financiële vaste activa 66.754 64.125• Kapitaalverstrekkingen aan:• deelnemingen 12.958 12.976• gemeensch.regelingen - 0• overige verbonden partijen• Leningen aan:• woningbouwcorporaties 32.541 33.104• deelnemingen• overige verbonden partijen• Overige langlopende leningen u/g 15.742 12.735• Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd > 1 jaar 5.334 5.115• Bijdragen aan activa in eigendom van derden 179 195Totaal vaste activa 530.694 318.077VLOTTENDE ACTIVAVoorraden 15.010 19.385• Grond- en hulpstoffen• niet in exploitatie genomen bouwgronden 10.808 18.585• overige grond en hulpstoffen• Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie 3.383• Gereed product en handelsgoederen 802 802• Overigen 17 -2Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar 33.472 28.083• Vorderingen op openbare lichamen 13.493 11.753• Verstrekte kasgeldleningen• rc verhoudingen niet-fin.instell.• Overige vorderingen 19.979 16.330• Overige uitzettingen 0 0Liquide middelen 421 291• Kassaldi 19 19• Bank- en girosaldi 403 271• Deposito’s - 0Overlopende activa 5.414 4.897Totaal vlottende activa 54.317 52.656TOTAAL-GENERAAL 585.011 370.733242

PASSIVA (bedragen x € 1.000) Ultimo 2010 Ultimo 2009VASTE PASSIVAEigen vermogen 84.686 99.090• Algemene reserve 10.602 10.851• Bestemmingsreserve 60.695 78.783• Resultaat na bestemming 13.389 9.456Voorzieningen 18.387 14.033• Voorziening voor verplichtingen, verliezen en risico’s 4.312 3.180• Onderhoudsvoorzieningen• Door derden beklemde middelen met specifieke aanwendingsrichting 10.802 7.147• Tariefegalisatievoorzieningen 0 0• Arbeidsgerelateerde kosten 3.272 3.706Vaste schulden met een rentetypische looptijd >1 jaar 211.696 202.364• Obligatieleningen 0 0• Onderhandse leningen van:• binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinst. 681 1.361• binnenlandse banken en overige financiële instellingen 210.875 199.083• binnenlandse bedrijven• overige binnenlandse sectoren 54 1.758• binnenlandse instellingen fondsen, banken, bedrijven ed• Waarborgsommen 86 162• Verplichtingen uit hoofde van fin. lease overeenkomstenTotaal vaste passiva 314.769 315.488VLOTTENDE PASSIVANetto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar 50.650 16.571• Kasgeldleningen 35.000• Bank- en girosaldi 3.852 588• Overige schulden 11.798 15.983Overlopende passiva 219.592 38.674• Vooruitontvangen beklemde middelen 6.805 21.688• Overige overlopende passiva 17.290 16.986• Vooruitontv. Erfpachtsommen 195.497 0Totaal vlottende passiva 270.242 55.245TOTAAL-GENERAAL 585.011 370.733Niet uit balans blijkende verplichtingenGewaarborgde geldleningen 411.865 777.034ProgrammaREKENing 243

Toelichting op de geconsolideerde balansDe geconsolideerde balans omvat de afzonderlijke administratiesvan:• Gemeente Schiedam• Berkenrode Groep SchiedamDe bedragen in de toelichting op de geconsolideerde balanszijn afgerond op € 1.000.1. WaarderingsgrondslagenACTIVAVaste activaVoorzover niet anders vermeld, zijn de activa gewaardeerdop nominale waarde, respectievelijk tegen verkrijging- ofvervaardigingprijs.De verkrijgingprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomendekosten. De vervaardigingprijs omvat de aanschaffingskostenvan de gebruikte grond- en hulpstoffen en overige kosten(onder andere toegerekende uren van het ingenieursbureau),welke rechtstreeks aan de vervaardigingkunnen worden toegerekend.Immateriële vaste activaDe immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijsverminderd met de afschrijvingen. De gehanteerdeafschrijvingssystematiek wordt toegelicht in het hoofdstuk“Grondslagen voor resultaatbepaling”.Materiële vaste activaDe materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingofvervaardigingprijs verminderd met afschrijvingen en bijdragenvan derden (voorzover er een directe relatie bestaatmet het actief) en beschikkingen over reserves (voorzoverhet investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijknut betreft). Voor de in erfpacht uitgegeven grondengeldt, dat deze zijn gewaardeerd op aanschafwaarde. Er vindtgeen herwaardering plaats. Indien Indien erfpacht wordt afgekocht,wordt de opbrengst hiervan in mindering gebrachtop de aanschafwaarde.De investeringen in activa in de openbare ruimte met eenmaatschappelijk nut zijn geactiveerd en afgeschreven op basisvan het gestelde in de nota Investeren, waarderen en afschrijvendan wel op basis van afzonderlijke raadsbesluiten.Als hoofdlijn wordt daarbij – op grond van artikel 64 lid 4van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) – devolgende gedragslijn gehanteerd:• op materiële vaste activa met een maatschappelijk nutwordt stelselmatig afgeschreven op basis van levensduur;• op materiële vaste active met een maatschappelijk nut magdaarenboven resultaatafhankelijk extra worden afgeschreven.In 2010 heeft een dergelijke extra afschrijving plaatsgevondenop grond van het raadsbesluit VR 124 d.d. 16 december2010. Bij de derde financiële rapportage over 2010 (finrap2010 III, beslispunt 15, stelselwijziging erfpacht) is namelijkdoor de gemeenteraad besloten de vrijval van het saldo vande reserve compensatie voormalige erfpachtgronden ten bedragevan € 15,9 miljoen in te zetten voor het afboeken vanboekwaarden van activa, enerzijds ter versterking van hetstructurele materiële evenwicht, anderzijds om hiermee invullingte geven aan de richtlijn van de commissie BBV omterughoudend te zijn met het activeren van investeringenmet maatschappelijk nut. De extra afschrijving heeft voor€ 1,3 miljoen betrekking op bedrijfsgebouwen met economischnut in verband met noodzakelijke vervangingsinvesteringen inde publieksruimten en voor € 14,6 miljoen op grond- weg- enwaterbouwkundige werken met een maatschappelijk nut.Financiële vaste activaOnder financiële vaste activa worden niet alleen verstaan deaandelen welke de gemeente Schiedam in haar bezit heeft uithoofde van kapitaalverstrekking, maar ook leningen, vorderingenen bijdragen in activa in eigendom van derden. Uitzettingenmet een oorspronkelijke looptijd van langer dan éénjaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiëlevaste activa opgenomen. Uitzettingen met een looptijd korterdan één jaar worden opgenomen onder de vlottende activa.Kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningenen overige uitzettingen (deelnemingen) worden gewaardeerdtegen verkrijgingprijs, respectievelijk nominalewaarde, onder aftrek van eventuele aflossingen en zonodigonder aftrek van een voorziening voor oninbare bedragen.De bijdragen in activa in eigendom van derden worden gewaardeerdtegen het bedrag van de verstrekte bijdrage verminderdmet afschrijvingen.244

Vlottende activaVoorradenDe bouwgronden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs,vermeerderd met bijkomende kosten (onder andere bouwrijpmaken) en rente over de geïnvesteerde bedragen, verminderdmet opbrengsten en bijdragen van derden.Overige voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijsdan wel lagere marktwaarde.VorderingenVoorzieningen wegens oninbaarheid worden op de nominalewaarde van de vorderingen in mindering gebracht.PASSIVAEigen vermogenHet eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat nabestemming volgend uit de programmarekening.VoorzieningenVoorzieningen worden gevormd ter afdekking van: Verplichtingenen verliezen waarvan de omvang op de balansdatumonzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten. Op de balansdatumbestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachtenverplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijsis in te schatten.Kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt,mits het maken van die kosten zijn oorsprong medevindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaaren de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling vanlasten over een aantal begrotingsjaren. Verkregen middelendie door derden beschikbaar zijn gesteld aan de gemeente, endienen te worden besteed aan specifieke doelen.Vaste schulden met een rentetypische looptijd ≥ één jaarDe vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominalewaarde verminderd met aflossingen. Aangegane verplichtingenen restant budgetten in het kader van het Besluit WoninggebondenSubsidies (BWS) worden op nominale waardegewaardeerd.Vlottende passivaDe vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.ResultaatbepalingAlgemeenDe baten en lasten worden bepaald met inachtneming van dehiervoor reeds vermelde grondslagen voor waardering en toegerekendaan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarindeze voorzienbaar zijn.Materiële vaste activaDe afschrijvingen op materiële vaste activa geschieden lineairop basis van de verwachte levensduur. De afschrijvingsperiodevangt aan op 1 januari volgend op het jaar van ingebruikname.De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd conformde richtlijnen vastgelegd in de nota Investeren, waarderenen afschrijven in de openbare raadsvergadering van 18december 2006.De van de EU, Rijk en Provincie ontvangen uitkeringen meteen specifiek bestedingsdoel worden verantwoord als vooruitontvangenmiddelen (vlottende passiva). In de toelichtingop de balans is onder de vlottende passiva, op basis van artikel52a BBV, een overzicht opgenomen waarin het verloopvan deze uitkeringen is weergegeven.ProgrammaREKENing 245

OmschrijvingIVAKosten van agio de disagio 4Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningennietactiverenKosten van onderzoek en ontwikkeling 4MVABegraafplaatsen: aanleg en uitbreiding 40Bodemsanering 20Grond in erfpacht 75Gronden en terreinennietafschrijvenGrondkosten 75Woonwagenlocaties: aanleg 20Woonruimten: aankoop, renovatie en restauratie 25Woonruimten: nieuwbouw 40Woonruimten: tijdelijk/nood 10Woonwagens 15Bedrijfsgebouwen: nieuwbouw 40Bedrijfsgebouwen: nieuwbouw BGS 30Bedrijfsgebouwen: oudbouw BGS 40Bedrijfsgebouwen: kassen en semi permanent BGS 10/20Bedrijfsgebouwen: BGS arbeidsintegratie 3Bedrijfsgebouwen: tijdelijk/nood 10Bedrijfsgebouwen: semi permanent 20Bedrijfsgebouwen: aankoop, renovatie enrestauratieBedrijfsgebouwen: veiligheidsvoorzieningen 10Gymnastieklokalen 25Monumenten: restauratie 25Onderwijsgebouwen: nieuwbouw 40Onderwijsgebouwen: noodlokalen/noodgebouwen 10Onderwijsgebouwen: renovatie 20Sporthallen 25Verbeteringen incidenteel 10Verbouwingen klein 10Welzijnsaccommodaties 40Zwembaden: aanleg 25Zwembaden: renovatie 25Bruggen 40Bruggen: herstel 20Busbanen 20Fietspaden: aanleg 2025OmschrijvingAfschrijvingstermijnAfschrijvingstermijnGrasmatten: herstel e.d. 5Gravellagen e.d. 10Groenvoorzieningen en speelplaatsen: aanleg 20Groenvoorzieningen en speelplaatsen: ophogen 5Groenvoorzieningen en speelplaatsen:verbetering/herstel5/10Havens, haventerreinen en kades 25Kademuren (incl vernieuwing) 40Kunstwerken te water (hout) 30Kunstwerken te water (staal/beton) 40Milieuvoorzieningen (wijkverbeteringen) 20Oevervoorzieningen 40Parkeerterreinen 30Parkeerterreinen: tijdelijk 5Parken en grote speelgelegenheden: aanleg 20Riolering, aangelegd ten noorden van de A20 30Riolering, aangelegd ten zuiden van de A20 48Sluis- en tunnelcomplexen 40Speelgelegenheden (kleiner): aanleg 5Speelterrein onderwijs: ophogen 5Speelterrein: aanleg verharding 10Spoorwegen (banen, emplacement, kunstwerken) 50Sportvelden: aanleg 20Sportvelden: drainage 25Sportvelden: onderbouw kunstgras 30Sportvelden: toplaag (kunst) gras 10Sportvelden c.q. volkstuinen: verbetering 10Straten en pleinen: algehele reconstructie 20Straten en pleinen: aanleg 30Straten en pleinen (doorgaand): aanleg 25Terreinen en wijken: op peil brengen 20Terreinvoorzieningen 15Terreinvoorzieningen BGS 20Terreinwerken (tijdelijk): aanleg 10Trambaan 30Tunnels: aanleg 40Viaducten: aanleg 40Volkstuinen: aanleg 20Aanhangwagens 5Auto 5Automateriaal zwaar 10Motorvoertuigen licht 5Schuiten 5246

OmschrijvingAfschrijvingstermijnTransportmiddelen BGS 4/5/10Transportmiddelen zwaar 5Brandbeveiliging onderwijs 5Centrale verwarming: aanleg en vernieuwing 15Communicatieapparatuur 10Hardware (o.a. p.c.’s, servers en netwerkhardware) 5Installaties BGS 10/20Installaties BGS arbeidsintegratie 3Installaties: duurzame inrichting 20Installaties (technisch) in bedrijfsgebouwen 15Machines, motoren 10Machines BGS 3/4/5/7Machines DSR 15Parkeermeters 10Telefooninstallaties 5Verkeersregelinstallaties 10Abri’s 10Bebording 10Bekabeling t.b.v. data of communicatie 10Containers 10Inventarissen BGS 4/5/7/10Inventarissen BGS arbeidsintegratie 3Kantoorinrichting, inventaris, meubilair 10Leermiddelen 10Museumverzameling (voor zover bestemd voorverkoop)Muziekinstrumenten 10Olieopslagtanks 10Onderwijs: leermiddelen 3Onderwijs: inrichting 20Radio- en tv-toestellen 575Verder zijn onderstaande specifieke regels van toepassing,conform de financiële verordening:Op gronden en terreinen wordt niet afgeschreven.Extra afschrijving is toegestaan op investeringen in de openbareruimte met maatschappelijk nut.Ten aanzien van afwijkingen op de hierboven genoemde afschrijftermijnengeldt daarnaast dat het college deze afwijkingenvaststelt met inachtneming van:a. het Besluit Begroting & Verantwoording;b. relevante beantwoording op vragen aan de commissie BBV;c. vorenstaande afschrijftermijnen;d. reeds vastgestelde afwijkende afschrijftermijnen.RioleringVoor rioleringswerken een afschrijvingstermijn van 30 jaarten Noorden van de A20 en 48 jaar ten zuiden van de A20.Immateriële vaste activaImmateriële vaste activa worden als volgt afgeschreven:Kosten sluiten geldleningen: deze worden afgeschreven binneneen periode van maximaal de resterende looptijd van debetreffende leningen.Overige immateriële vaste activa: deze volgen de afschrijvingsduurvan de respectievelijke materiële vaste activawaarvoor het onderzoek is uitgevoerd.FVABijdrage aan activa in eigendom van derdenGeldleningen aan woningbouwcorporaties,deelnemingen en overige verbonden partijenGeldleningen: overig langlopendKapitaalverstrekkingen aan deelnemingen, gemeenschappelijkeregelingen en overige verbonden partijenUitzettingen (overig) met een rentetypischelooptijd van één jaar of langerafhankelijkvan typeactivumlooptijdleninglooptijdlening-looptijdleningProgrammaREKENing 247

2. Toelichting per balanspostACTIVAVaste activaImmateriële vaste activaDe immateriele vaste activa bestaat uit de volgende onderdelen:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief (BGS) 49 61Totaal 49 61Verloop van de boekwaarde van de immateriële vaste activa:Boekwaarde31.12.2009Investeringen Desinvestering Afschrijvingen Bijdragenvan derdenBoekwaarde31.12.2010Kosten van onderzoek en ontwikkeling61 12 49voor een nieuwbouw huisvestingTotaal 61 0 0 12 0 49Materiële vaste activaDe materiele vaste activa bestaat uit de volgende onderdelen:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009In erfpacht uitgegeven gronden 289.216 84.006Overige investeringen met een economisch nut 145.006 130.660Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut 29.669 39.225Totaal 463.891 253.891Op 11 november 2010 heeft de Raad besloten het erfpachtstelsel te wijzigingen. Als gevolg hiervan is het saldo van de inerfpacht uitgegeven gronden en de vooruitontvangen erfpachtsommen gescheiden op de balans gepresenteerd. (Zie ook bij deoverlopende passiva)Aan de activa zijde wordt de grondwaarde tegen historische kostprijs (vervaardigingswaarde) gepresenteerd conform specificatieper 31-12- 2010. In overeenstemming met de voorschriften BBV wordt op gronden, uitgegeven in erfpacht, nietafgeschreven. In 2010 is in het kader van de kerntaken analyse (KTA) besloten tot stelselherziening van ontvangen afkoopsommenerfpachtgronden. Bewust is gekozen voor een stelselherziening voor alle nog lopende contracten omdat een schattingswijzigingniet is toegestaan. Jaarlijks valt vanaf 2010, met een rentepercentage van 4,6% een annuïteit vrij. Het vrijvaldeel,wordt jaarlijks in mindering gebracht op de ontvangen afkoopsommen. Aan de activa zijde wordt de grondwaarde tegenhistorische kostprijs (vervaardigingswaarde) gepresenteerd. Aan de passiva zijde wordt het saldo van de nog niet vrijgevallenafkoopsommen gepresenteerd. Van zowel de grondwaarde als de nog niet vrijgevallen afkoopsommen is een sluitende specificatieop de administratie aanwezig.248

Het effect van de stelselherziening is per 31 december 2009:Materiële vaste Activa 31 december 2009 31 december 2010boekwaarde gronden (jaarrekening 2009) 84.005.864 (boekwaarde oud)Stelselwijziging:Correctie voor ontvangen afkoopsommencanon217.013.194Correctie reeds vrijgevallen afkooopsommen -19.593.393Boekwaarde gronden na stelselherziening 281.425.665 (boekwaarde nieuw) 289.216.283 7.790.617(mutaties 2010)Het effect van de stelselherziening is een toename van de boekwaarde van gronden met € 197.419.801Overlopende passiva 31 december 2009 31 december 2010Vooruitontvangen afkoopsommen (jaarrekening2009)0 boekwaarde oud)ontvangen afkoopsommen 217.013.194 225.157.896reeds vrijgevallen afkoopsommen -19.593.393 -29.661.299 10.067.906resultaatSaldo afkoopsommen 197.419.801 (boekwaarde nieuw) 195.496.597Het effect van de stelselherziening is dat nu een bedrag van € 197.419.801 wordt verantwoord aan vooruitontvangen afkoopsommen.De overige investeringen met een economisch nut zijn als volgt onderverdeeld:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Gronden en terreinen 8.152 7.359Woonruimten 72 18Bedrijfsgebouwen 98.414 86.161Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 28.527 29.383Vervoermiddelen 145 156Machines, apparaten en installaties 5.772 3.962Overige materiële vaste activa 3.925 3.621Totaal 145.006 130.660Verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met een economisch nut:Boekwaarde31.12.2009InvesteringenDesinvestering/correctieAfschrijvingenExtraafschrijvingenBijdragenvan derdenBoekwaarde31.12.2010Gronden en terreinen 7.359 1.145 17 335 8.152Woonruimten 18 58 4 72Bedrijfsgebouwen 86.161 18.209 4.039 1.291 627 98.414Grond-, weg- en waterbouwkundige29.383 1.929 2.785 28.527werkenVervoermiddelen 156 63 74 145Machines, apparaten3.962 2.676 195 671 5.772en installatiesOverige materiële3.621 719 12 404 3.925vaste activaTotaal 130.660 24.799 207 7.993 1.291 962 145.006ProgrammaREKENing 249

Ten aanzien van bedrijfsgebouwen met economisch nut:Op de boekwaarde van het Stadserfcomplex heeft – in relatie tot de componentenmethode – een gedeeltelijke afboeking ten bedragevan ca. € 1,3 miljoen plaatsgevonden om nieuwe investeringen (verbouwing publieksruimten) in 2011 te mogen activeren.Belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen:Beschikbaargesteld kredietVRWerkelijk besteed2010Cumulatief besteedt/m 2010Realisatie Wennekerpand 7.318 VR74/2009 4.601 6.054Bouwkundige werken Hoogstraat 116 320 VR114/2009 248 248Cascoherstel Monopole 1.190 VR124/2010 994 994Bouwkosten gym lokaal Sveaparken 1.035 VR25/2008 547 547Uitbreiding 4 lokalen de Violier 1.001 VR18/2009 1.001 1.001Nieuwbouw Schieveste 20.000 begr2006 9.096 13.563Vervanging riolering Vlinderbuurt-Noord 1.029 VR133/2008 642 656Riolering de Velden 2C en 2D 1.038 VR124/2010 1.038 1.038Vervangen firewall/switches 300 VR13/2010 229 229Aanpassen klimaatonderdelen stadsw. 450 VR13/2010 214 214Vervanging besturing trekkewand 250 VR13/2010 168 168Vervanging meubilair stadskantoor 750 begr2009 433 433Totaal 34.681 19.211 25.145De overige investeringen met een maatschappelijk nut zijn als volgt onderverdeeld:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Bedrijfsgebouwen 208 280Grond-, weg- en waterbouwkundige werken 29.456 38.937Overige materiële vaste activa 5 8Totaal 29.669 39.225Verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met een maatschappelijk nut:Boekwaarde31.12.2009InvesteringenDesinvesteringenAfschrijvingenExtraafschrijvingenBijdragenvan derdenBoekwaarde31.12.2010Bedrijfsgebouwen 280 72 208Grond-, weg- en waterbouw-kundigewerkenOverige materiëlevaste activa38.937 7.074 1.587 14.648 320 29.4568 3 5Totaal 39.225 7.074 0 1.663 320 29.669Ten aanzien van grond-, weg- en waterbouwkundige werken:Op grond-, weg- en waterbouwkundige werken heeft in 2010 een extra afschrijving van ca. € 14,6 miljoen plaatsgevonden.Samen met de extra afboeking op het Stadserfcomplex van € 1,3 miljoen derhalve totaal een extra afboeking van € 15,9 miljoen.Deze afboeking is gebeurd ten laste van de reserve compensatie voormalige erfpachtgronden, die als gevolg van de stelselwijzigingerfpacht kon vrijvallen. Doelstelling van de afboeking is het realiseren van de geplande meerjarige bezuinigingen opkapitaallasten in 2011 en volgende jaren ten bedrage van € 1,5 miljoen.250

Belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen:Beschikbaargesteld kredietVRWerkelijkbesteed 2010Cumulatief besteedt/m 2010Ophogen Groenoord Midden Zweerespl. 582 begr2005 156 163Op peil brengen de Velden 2B 3.660 VR73/2006 316 3.092Op peil brengen de Velden Midd./ West 778 VR73/2006 352 778Ophogen Groenoord Andriessenlaan 515 begr2006 147 207Reconstructie ophogen Landschapsb. 1.500 VR13/2009 163 163Investeringen openbare verlichting 166 VR13/2009 120 291Aanv. Krediet Tramplus binnenlus 1.500 begr2009 406 406Vervanging kademuren Nieuwe Haven 742 VR13/2009 185 185Beeldkwaliteitsstrategie Spaanse polder 4.250 VR80/2009 4.404 4.404Totaal 13.693 6.249 9.689Financiële vaste activaDe financiele activa zijn als volgt onderverdeeld:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Kapitaalverstrekkingen 12.958 12.976Leningen 32.541 33.104Overige langlopende leningen 15.742 12.735Overige uitzettingen > 1 jaar 5.335 5.115Bijdragen in activa van derden 179 195Totaal 66.755 64.125Verloop van de financiele activa:Kapitaalverstrekkingen aan:Boekwaarde31.12.2009Investeringen Aflossingen Boekwaarde31.12.2010• deelnemingen 12.976 18 12.958Leningen aan:• woningbouwcorporaties 33.104 563 32.541Overige langlopende leningen 12.735 3.600 593 15.742Overige uitzettingen > 1 jaar 5.115 5.329 0 5.109 5.335Bijdragen in activa van derden 195 16 179Totaal 64.125 8.929 0 6.299 66.754Vlottende activaVoorradenDe in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën:Grond- en hulpstoffen:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009• niet in exploitatie genomen bouwgronden 3.383 2.804Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie 10.808 15.781Gereed product en handelsgoederen 802 802Overigen 17 -2Totaal 15.010 19.385ProgrammaREKENing 251

Voorraad gereed product en handelsgoederen betreft het TNT gebouw aan het Bachplein welke door de WOG uiterlijk 31december 2012 in eigendom wordt overgenomen.Uitzettingen korter dan 1 jaarDe in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van > 1 jaar kunnen als volgt gespecificeerd worden:Boekwaarde31.12.2010VoorzieningenBalanswaarde31.12.2010Balanswaarde31.12.2009Vorderingen op openbare lichamen 15.035 1.200 13.836 11.753Overige vorderingen 28.941 8.383 20.559 16.330Totaal 43.977 9.582 34.394 28.083Er zijn voorzieningen getroffen voor claims BCF betalingen (€ 1.199.634), het afschrijven van dubieuze debiteuren (€ 1.969.154)en 40% vordering clienten (€ 6.413.477).EffectenEr worden geen effecten aangehouden uit beleggingsoogpunt.Liquide middelenHet saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Kassaldi 19 19Banksaldi 169 49Girosaldi 234 222Totaal 421 291Overlopende activaDe post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Vooruitbetaalde bedragen 730 1.043Nog te ontvangen bedragen 3.266 3.854Vooruitbetaalde bedragen: beklemde middelen EU, rijk en provincie 1.419 0Totaal 5.414 4.897Het verloop van de vooruitontvangen bedragen; beklemde middelen EU, rijk en provincie in 2010.Saldo31.12.2009ToevoegingOntvangenbedragenSaldo31.12.2010Participatiebudget (voorheen WWB werkdeel) * 0 14.961 14.377 584Vooruitontvangen DRIS stadsregio 0 280 280Fietslessen voor (allochtone) vrouwen 0 15 15Vooruitontvangen B.v.Haarenlaan, stadsregio 0 384 384Vooruitontvangen HHR Delfland, afkopp. Verh.opp. 0 156 156Totaal 0 15.795 14.377 1.419* In verband met het nadelig saldo is deze post thans onder de activa opgenomen. Zie ook bij de overlopende passiva.252

PASSIVAVaste passivaEigen vermogenHet in de balans opgenomen Eigen vermogen bestaat uit de volgende posten:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Algemene reserve 10.602 10.851Bestemmingsreserves:• overige bestemmingsreserves 60.695 78.783Resultaat na bestemming 13.389 9.456Totaal 84.686 99.090Het verloop in 2009 wordt in onderstaand overzicht per Algemene reserve weergegeven.Saldo31.12.2009Toevoeging Onttrekking Bestemmingresultaat vorigjaarVerminderingter dekking vanafschrijvingSaldo31.12.2010Algemene reserve 9.951 1.649 9.441 7.543 9.702Algemene reserve BGS 900 900Totaal 10.851 1.649 9.441 7.543 0 10.602Het verloop in 2010 wordt in onderstaand overzicht per Bestemmingsreserve weergegeven.Saldo31.12.2009Toevoeging Onttrekking Bestemmingresultaatvorig jaarVerminderingter dekking vanafschrijvingSaldo31.12.2010Reserve afschrijvingen 5.926 598 341 6.182Reserve instandhouding Schiedams erfgoed 0 1 1Reserve rente BWS 568 568 -Reserve BWS soc. huurwoningen c.a. 5.595 5.195 400Reserve onderwijs (incl. cm) 4.506 565 5.071Reserve beeldende kunst 194 194Reserve parkeren 0 1.465 1.230 235Reserve renteschommelfonds 1.030 1.030Reserve schuldvrij maken erfpachtgronden 1.603 1.603Reserve culturele activiteiten 33 10 43Reserve evenementengarantiefonds 6 6Reserve fractieondersteuning 30 30Reserve functieveranderingsgelden VINEX 2.864 272 2.591Reserve milieubeheer erfpachtgronden 1.250 1.250Reserve compensatie vm erfpachtinkomsten 15.815 123 15.939 -Reserve grondfonds 205 24 229Reserve aankoop cultuur en historie 0 46 46 -Reserve herstel openbare infrastructuur 8.980 3.563 5.417Reserve grootonderhoud gemeentelijk og 1.699 377 1.322Reserve wet maatschappelijke ondersteuning 3.548 626 327 3.846Reserve subsidie Liduinabasiliek 365 365 -Reserve deelnemingen 1.956 44 1.912ProgrammaREKENing 253

Saldo31.12.2009Toevoeging Onttrekking Bestemmingresultaatvorig jaarVerminderingter dekking vanafschrijvingSaldo31.12.2010Reserve waterfront 66 2 64Reserve afb.ontsluitingspad sveaholm 20 20Reserve omgevingswerken sveaparken 399 137 220 316Reserve bijzondere bijstand 163 98 65Reserve vastgoedbeheer binnenstad 5.410 1.434 3.976Reserve formatieuitbr.Samen Schiedam 137 137 -Reserve onderhoud verkeersinstallaties 2.145 2.145Reserve actualisering bestemmingsplannen 282 35 50 267Reserve dienstverleningsconcept 638 1.580 1.882 336Reserve extra inzet begroting 2009 2.325 1.573 752Reserve rechtmatigheid 222 19 204Reserve verhuizing/huisvest.Filmhuis 50 50Reserve alg.uitkering/bestuursakkoord 331 300 631 -Reserve centra jeugd en gezin (JGZ) 27 120 147Reserve centra jeugd en gezin (WMO) 8 380 388Reserve Sportfonds 1.310 104 1.206Reserve Personeelsvoorziening 1.036 100 937Reserve Volkshuisvestingsfonds 875 875Reserve restzettingen 1.250 25 1.225Reserve Riool 3.022 5.947 6.674 2.295Reserve opstellen geluidskaart en plan 0 73 408 335Reserve dekking meerjarentekort 2011-2013 0 8.956 8.956Reserve mjp bodemsanering 0 229 229Reserve DU bodemsanering 0 215 215Reserve ISV-3 bodemsanering 0 75 0 0 0 75subtotaal reserves: 75.892 21.432 40.947 408 341 56.443Reserve BGS (niet in staat D) 2.891 0 146 1.505 0 4.250Totaal 78.784 21.432 41.093 1.913 341 60.695In de toelichting bij de staat “Reserves en Voorzieningen” worden de aard en de reden van elke reserve toegelicht.In die toelichting worden eveneens de afzonderlijke mutaties per reserve aangegeven.VoorzieningenDe onderverdeling van de in de balans opgenomen voorzieningen is als volgt:Boekwaarde31.12.2010Boekwaarde31.12.2009Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s 4.312 3.180Door derden beklemde middelen voor specifieke aanwending 10.802 7.147Arbeidsgerelateerde kosten 3.272 3.706Totaal 18.387 14.033254

Het verloop van de voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s in 2010 wordt in onderstaand overzicht weergegeven.Saldo31.12.2009Toevoeging Vrijval Aanwending Saldo31.12.2010Voorziening garantie verkoop aandelen avr 3.150 3.150Voorziening wijkbudgetten 0 456 456Voorziening turnkey 0 681 681Voorziening groot onderhoud 0 3982 0 0 3982Voorziening BGS 30 4 26Totaal 3.180 5.119 0 4 8.295Het verloop van de voorzieningen voor nog te besteden doeluitkeringen in 2010.Saldo31.12.2009Toevoeging Vrijval Aanwending Saldo31.12.2010Voorziening oudkomers bdu SIV 0 0Voorziening uitvoering mjp wet bodemsanering 209 20 229 0Voorziening project opv.en gezinsonderst 0 0Voorziening urban house schiedam vlaardingen 10 10 0Voorziening terugbetaling wwb inkomen 4.973 4.973Voorziening omslagbijdrage regio 1.954 151 260 1.846Totaal 7.147 171 239 260 6.819Het verloop van de voorzieningen arbeidsrelateerde kosten in 2010.Saldo31.12.2009Toevoeging Vrijval Aanwending Saldo31.12.2010Voorziening pensioenverplichting wethouders 2.930 150 95 2.986Voorziening nagekomen deel vutregeling 775 4 493 286Totaal 3.706 154 0 493 3.272In de toelichting bij de staat “Reserves en Voorzieningen” worden de aard en de reden van elke voorziening toegelicht. In dietoelichting worden eveneens de afzonderlijke mutaties per voorziening aangegeven.Vaste schulden met een looptijd langer dan 1 jaarDe onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:Onderhandse geldleningen:Boekwaarde 1.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009• binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 681 1.361• binnenlandse banken en overige financiele instellingen 210.875 199.083• buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren 54 1.758Waarborgsommen 86 162Totaal 211.696 202.364ProgrammaREKENing 255

In onderstand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2010:Saldo 31.12.2009 Vermeerdering Aflossingen Saldo 31.12.2010Pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 1.361 680 681Onderhandse leningen banken en fin.instellingen 199.083 30.462 18.670 210.875Buitenlandse instellingen en overige sectoren 1.758 1.704 54Waarborgsommen 162 10 86 86Totaal 202.364 30.471 21.140 211.696Voor een toelichting over de onderhandse geldleningen wordt verwezen naar de paragraaf Financiën in de programmarekening.De totale rentelast voor het jaar 2010 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 8.937.327.Vlottende passivaKortlopende schuldenDe in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Kasgeldleningen * 35.000 0Bank- en girosaldi 3.852 588Overige schulden 11.798 15.983Totaal 50.650 16.571* Het financieringsbeleid is i.v.m. de historisch lage rente gericht op kortlopende leningen. Zie paragraaf Financiering.Overlopende passivaDe specificatie van de post overlopende passiva is als volgt:Boekwaarde 31.12.2010 Boekwaarde 31.12.2009Vooruitontvangen bedragen: beklemde middelen EU, rijk en provincie 6.804 21.007Overige vooruitontvangen bedragen 2 491Nog te betalen bedragen 17.288 16.495Vooruitontvangen erfpacht: -• Erfpacht: vooruitontvangen erfpachtsommen 225.158 -• Erfpacht: vrijgevallen erfpachtsommen -29.661 -Subtotaal erfpacht: 195.497 -Totaal 219.591 37.993Op 11 november 2010 heeft de Raad besloten het erfpachtstelsel te wijzigen. Als gevolg hiervan is het saldo van de in erfpachtuitgegeven gronden en de vooruitontvangen erfpachtsommen gescheiden op de balans gepresenteerd. (Zie ook bij materiëlevaste activa)Hier worden de ontvangen en nog niet vrijgevallen afkoopsommen verantwoord conform de specificatie per 31-12-2010. Detotale berekening is gebaseerd op het onderliggende contract en annuïtaire berekening met een vast rentepercentage van 4,6.De meest voorkomende contractduur is 50 jaar, maar ook contracten van 60- of 75 jaar komen voor. (Zie ook materiële vasteactiva)256

Het verloop van de vooruitontvangen bedragen; beklemde middelen EU, rijk en provincie in 2010.Saldo31.12.2009Toevoeging Vrijval Aanwending Saldo31.12.2010WWB werkdeel 3.776 3.776 0Vooruitontvangen regiosubsidie jeugdw 336 278 274 339Project zh collecties -13 -13 0Speeleiland/schateiland 2 2 0HGGA regeling 29 17 12Ontmoeten in de wijk 90 90Voorber traject parti fonds 0 0Subsidiereg aanpak zwerfafval -15 -15 0Vouchers wijkbudget Nieuwland 75 75 0Vouchers wijkbudget oost 133 133 0Vouchers wijkbudget overige wijken 78 78 0Kwalificatieplicht 37 451 440 49Stim. Regeling wingbouwprojecten 1.570 320 768 1.122Schiedamse bleekneusjes 13 13 0Project Schiedamse kinderen op stap 11 11 0Jongerenscout 5 60 60 5Stim. Reg. Aanpak huisv. Brede School 72 72 0Verzameluitkering LNV ontw. Visie beatrix park 210 110 12 308Vooruitontv. WBB deel mjp wet bodemsanering 370 12 358Vooruitontv. BOS 1 project Schiedam West 20 20 0Vooruitontv. BOS 1 project Woudh/Spaland/Svea 36 36 0Vooruitontv. BOS 1 project Groenoord 31 31 0Vooruitontv. SEI Nieuwland -42 -42 0Vooruitontv. volwasseneneducatie 59 59 0 0Vooruitontv. BOS 2 project Schiedam Oost 36 36 0Vooruitontv. BOS 2 project Schiedam Zuid 41 41 0Vooruitontv. BOS 3 project Schiedam Nieuwland 2 50 52 0Vooruitontv. poldervaartroute 219 219Vooruitontv. verzameluitkering WWI 0 0 0Vooruitontvangen inburgering allochtone vrouwen 148 148Vooruitontv. onderwijs 7 7 0Vooruitontv. GSB ISV grootschalig groen 582 582 0Vooruitontv. GSB ISV bodemsanering 1.170 1.170 0Vooruitontv. ISV funderingsproblematiek 13 13 0Vooruitontv. GSB SIV 4.629 981 3.648Vooruitontv. GSB fysiek 7.005 7.005 0Vooruitontv. GSB Economie 274 274 0Vooruitontvangen binnenklimaat huisv prim onderw 509 509Totaal 21.007 1.778 46 15.935 6.804Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen (x € 1.000)Gewaarborgde geldleningen 411.865Het bedrag betreffende de NHG (€ 433.200) is niet meer opgenomen. Dit betreft geen borgstellingen.Indien het fonds niet aan haar verplichtingen kan voldoen, dient de gemeente renteloze leningen te verstrekken.Zie verder het overzicht borg- en garantstellingen.ProgrammaREKENing 257

Staat van de reserves en voorzieningenfcl70.909.Naam reserve(bedragen x € 1.000)Saldo begindienstjaar 2010Rekeningsaldovorig dienstjaarAlgemene reserves000 Algemene reserve 9.951 7.543001 Algemene reserve BGS 900 0Totaal algemene reserves 10.851 7.543Bestemmingsreserves100 Reserve afschrijvingen 5.926 0102 Reserve instandhouding schiedams erfgpoed 0 0104 Reserve rente BWS 568 0105 Reserve BWS soc. huurwoningen c.a. 5.595 0107 Reserve onderwijs (incl. contractmanagement) 4.506 0109 Reserve beeldende kunst 194 0112 Reserve parkeren 0 0115 Reserve renteschommelfonds 1.030 0118 Reserve schuldvrij maken erfpachtgronden 1.603 0120 Reserve culturele activiteiten 33 0123 Reserve evenementengarantiefonds 6 0125 Reserve fractieondersteuning 30 0128 Reserve functieveranderingsgelden VINEX 2.864 0129 Reserve milieubeheer erfpachtgronden 1.250 0131 Reserve compensatie vm erfpachtinkomsten 15.815 0132 Reserve grondfonds 205 0135 Reserve aankoop cultuur en historie 0 0136 Reserve herstel openbare infrastructuur 8.981 0138 Reserve grootonderhoud gem.onroerend goed 1.699 0139 Reserve grootonderhoud gem.og kantoorinb.pakket 0 0142 Reserve wet maatschappelijke ondersteuning 3.548 0144 Reserve subsidie Liduinabasiliek 365 0148 Reserve deelnemingen 1.956 0149 Reserve waterfront 66 0150 Reserve afbouw ontsluitingspad Sveaholm 20 0151 Reserve omgevingswerken realisatie Sveaparken 399 0152 Reserve bijzondere bijstand 163 0154 Reserve vastgoedbeheer binnenstad 5.410 0155 Reserve formatieuitbreiding Samen Schiedam 137 0156 Reserve onderhoud verkeersinstallaties 2.145 0157 Reserve actualisatie bestemmingsplannen 282 0159 Reserve dienstverleningsconcept 638 0160 Reserve extra inzet begroting 2009 2.325 0164 Reserve rechtmatigheid 222 0165 Reserve verhuizing/huisvesting Filmhuis 50 0258

Vermeerderingen 2010 Verminderingen 2010 Saldo eindeRentebijschrijvingToevoeging Onttrekking Vermindering2010aan deter dekking vanreserveafschrijvingToelichtingRenteUit tekeren aan0 1.649 9.441 0 9.702 6.914.0000 0 0 0 900 144.1730 1.649 9.441 0 10.602 0168 430 341 0 6.182 reserve0 1 0 0 1 6.914.0000 0 568 0 0 6.914.0000 0 5.195 0 400 6.914.0000 565 0 0 5.071 6.914.0000 0 0 0 194 6.914.0000 1.465 1.230 0 235 6.914.0000 0 0 0 1.030 6.914.0000 0 0 0 1.603 6.914.0000 10 0 0 43 6.914.0000 0 0 0 6 6.914.0000 0 0 0 30 6.914.0000 0 272 0 2.591 6.914.0000 0 0 0 1.250 6.914.0000 123 15.939 0 0 6.914.0000 24 0 0 229 6.914.0000 46 46 0 0 6.914.0000 0 3.563 0 5.418 6.914.0000 0 377 0 1.322 6.914.0000 0 0 0 0 6.914.0000 626 327 0 3.846 6.914.0000 0 365 0 0 6.914.0000 0 44 0 1.912 6.914.0000 0 2 0 64 6.914.0000 0 0 0 20 6.914.0000 137 220 0 316 6.914.0000 0 98 0 65 6.914.0000 0 1.434 0 3.976 6.914.0000 0 137 0 0 6.914.0000 0 0 0 2.145 6.914.0000 35 50 0 267 6.914.0000 1.580 1.882 0 336 6.914.0000 0 1.573 0 752 6.914.0000 0 19 0 204 6.914.0000 0 0 0 50 6.914.000ProgrammaREKENing 259

fcl70.909.Naam reserve(bedragen x € 1.000)Saldo begindienstjaar 2010Rekeningsaldovorig dienstjaar166 Reserve algemene uitkering/bestuursakkoord 331 0168 Reserve centra voor jeugd en gezin onderdeel JGZ 27 0169 Reserve centra voor jeugd en gezin onderdeel WMO 8 0170 Reserve sportfonds 1.310 0171 Reserve personeelsvoorziening 1.036 0172 Reserve volkshuisvestingfonds 875 0173 Reserve restzettingen SVEA-parken 1.250 0174 Reserve riolering 3.022 0175 Reserve uitv opstellen geluidskaart en actieplan 0 408176 Reserve dekking meerjarentekort 2011-2014 0 0177 reserve mjp bodemsanering 0 0178 reserve DU bodemsanering 0 0179 reserve ISV-3 bodemsanering 0 0Totaal bestemmingsreserves 75.892 408Bestemmingsreserve BGS (in administratie BGS) 2.891 1.505Totaal bestemmingsreserve BGS 2.891 1.505TOTAAL RESERVES 89.634 9.456260

Vermeerderingen 2010 Verminderingen 2010 Saldo eindeRentebijschrijvingToevoeging Onttrekking Vermindering2010aan deter dekking vanreserveafschrijvingToelichtingRenteUit tekeren aan0 300 631 0 0 6.914.0000 120 0 0 147 6.914.0000 380 0 0 388 6.914.0000 0 104 0 1.206 6.914.0000 0 99 0 937 6.914.0000 0 0 0 875 6.914.0000 0 25 0 1.225 6.914.0000 5.947 6.674 0 2.295 6.914.0000 0 73 0 335 6.914.0000 8.956 0 0 8.956 6.914.0000 229 0 0 229 6.914.0000 215 0 0 215 6.914.0000 75 0 0 75 6.914.000168 21.264 41.288 0 56.4450 0 145 0 4.2510 0 145 0 4.251 0168 22.913 50.874 0 71.297 0ProgrammaREKENing 261

fcl70.909.Naam voorziening(bedragen x € 1.000)Saldo begin2010Vermeerderingen 2010ToevoegingVoorzieningen verlies ed603 Voorziening dubieuze debiteuren 1.645 0 324604 Voorziening 40% van vorderingen clienten 6.179 0 235605 Voorziening dekking tekorten bouwgrondexploitatie 31.234 0 5.860607 Voorziening bcf 1.760 0 240610 Voorziening garanties verkoop aandelen NV AVR 3.150 0 0615 Voorziening WOG 1.431 0 0617 Voorziening Toernooiveld 450 0 0618 Voorziening Wijkbudgetten 0 0 456745 Voorziening groot onderhoud (miv 2010) 0 0 3.982nnb Voorziening turnkey 0 0 681Totaal voorzieningen verlies ed 45.848 0 11.778Voorziening beklemde middelen704 Voorziening uitvoering mjp wet bodemsanering 209 0 20719 Voorziening urban house Schiedam Vlaardingen 10 0 0733 Voorziening gedeeltelijke terugbetaling wwb inkomen 4.973 0 0740 Voorziening omslagbijdrage regio 1.955 0 151Totaal voorziening beklemde middelen 7.147 0 171Voorzieningen arbeidsgerelateerde kosten608 Voorziening pensioenverplichting wethouders 2.931 0 150611 Voorziening nagekomen deel VUT regeling 775 0 4Totaal voorzieningen arbeidsgerel.kosten 3.706 0 154Voorzieningen BGS (in administratie BGS)Voorziening BGS 30 0 0Nog te bestemmen resultaat 0 0 0Totaal voorzieningen 30 0 0TOTAAL VOORZIENINGEN 56.732 0 12.103262

Verminderingen 2010Overboeking naar Saldo eindeToelichtingVrijval Aanwending overlopende passiva dienstjaar 2010Rente Uit te keren aan0 0 0 1.969 0 6.914.0000 0 0 6.413 0 6.914.0000 5.295 0 31.799 0 6.914.0000 800 0 1.200 0 6.914.0000 0 0 3.150 0 6.914.0000 0 0 1.431 0 6.914.0000 0 0 450 0 6.914.0000 0 0 456 0 6.914.0000 0 0 3.982 0 6.914.0000 0 0 681 0 6.914.0000 6.095 0 51.531 0229 0 0 0 0 6.914.0000 10 0 0 0 6.914.0000 0 0 4.973 0 6.914.0000 260 0 1.846 0 6.914.000229 270 0 6.820 095 95 0 2.986 0 6.914.0000 493 0 286 0 6.914.0000 588 0 3.272 00 5 0 26 0 6.914.0000 0 0 0 0 6.914.0000 0 0 26 0229 6.957 0 61.649 0ProgrammaREKENing 263

Toelichting behorende bij de staat van reserves envoorzieningen, rekening 2010000. Algemene reserveDoel:Ingesteld:Het afdekken van de risico’s uit reguliere bedrijfsvoering en reserveren van middelen voor onverwachte uitgaven.VR 58/1993 Herindeling/opheffing reserves.Begroting2010 t/m3e kwartaalRealisatie2010Saldo 01.01.2010 9.951.051Resultaat jaarrekening 2009 gecorrigeerd voor res BGS en res geluidskaart 7.543.096ToevoegingenPrimaire begroting 2010 415.000 415.000Toevoeging slotdividend Kommun BV (VR84/2010) 541.000 541.000Vrijval voorziening BCF (VR84/2010) 560.000 560.000Budgetoverheveling Stedenbeleid naar 2011 (VR ) 132.634 132.634OnttrekkingenBestemming resultaat jaarrekening 2009 t.b.v. projecten (VR67/2010) 5.792.843 5.792.843Bestemming resultaat jaarrekening 2009 t.b.v. wijkeconomie (VR67/2010) 509.907 509.907Bestemmings resultaat jaarrekening 2009 t.b.v. reserve geluidskaart (VR67/2010) 407.729 0Bestemming resultaat jaarrekening 2009 t.b.v. BGS-vermogen (R67/2010) 1.505.072 0Dekking tekort bijstand (VR124/2010) 3.000.000 3.000.000Toevoeging in reserve WMO (VR124/2010) 137.980 137.980Stand17.494.1471.648.6349.440.730Saldo 31.12.2010 9.702.051001. Algemene reserve BGSDoel:Ingesteld:Enerzijds egalisatie van het jaarresultaat van de kostenplaats BGS en het afdekken van bedrijfsvoeringsrisico’s en anderzijds hetreserveren van vrij te besteden middelen.VR 228/1988 Contractmanagement-budgetfinanciering BGS.Saldo 01.01.2010 900.000900.000ToevoegingenBestemming resultaat jaarrekening 2009 t.b.v. BGS-vermogen (R67/2010) 1.505.072 0Ten laste van het begrotingssaldo 2010 (VR68/2010) 40.200 00OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 771.000 00Saldo 31.12.2010 900.000264

100. AfschrijvingenDoel:Het reserveren van bestemde middelen bedoeld voor het dekken van kapitaallasten van investeringen.Ingesteld: Vaststelling jaarrekening 2004.Saldo 01.01.2010 5.925.5845.925.584ToevoegingenPrimaire begroting 2010 rentebijschrijving 168.000 168.000Ten laste van het begrotingssaldo 2010 (VR68/2010) 104.600 104.600Monopole (VR124/2010) 325.000 325.000597.600OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (afschrijvingskosten) 142.000 137.002Primaire begroting 2010 (afschrijvingskosten) 218.000 204.246341.248Saldo 31.12.2010 6.181.936102. Reserve Instandhouding Schiedams erfgoedDoel:Ingesteld:Het reserveren van opbrengsten uit de verkoop van waarborgzegels voor Schiedamse jenever en moutwijn voor het behoud/herstel vanhet Schiedams historisch erfgoed.Saldo 01.01.2010 00ToevoegingenOpbrengst jeneverzegels - primaire begroting 2010 5.000 1.1491.149OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 1.149104. Reserve rente BWSDoel:Opvangen van renterisico’s tussen de van het ministerie van VROM ontvangen rentevergoedingen voor woningverbetering en de aande eigenaren betaalde rentevergoeding op basis van het Besluit Woninggebonden Subsidie.Ingesteld: VR 153/1992 Verdeelbesluit c.a. BWS-middelen 1992.Saldo 01.01.2010 568.297568.297ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenRentevergoedingen 0 568.297568.297Saldo 31.12.2010 Reserve wordt opgeheven 0ProgrammaREKENing 265

105. Reserve BWS soc. huurwoningen ca.Doel:Beschikbaar houden van Rijksvergoeding voor het doorbetalen van bijdragen aan particuliere woningeigenaren enwoningbouwverenigingen voor nieuwbouw van woningen.Ingesteld: VR 153/1992 Verdeelbesluit c.a. BWS-middelen 1992.Saldo 01.01.2010 5.594.7855.594.785ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenPrimaire begroting 40.000 40.000Correctie afkoopsom BWS 0 5.154.7855.194.785Saldo 31.12.2010 400.000107. Reserve onderwijsDoel:Ingesteld:Reserveren van overschotten t.b.v. de onderwijshuisvesting.Vaststelling jaarrekening.Saldo 01.01.2010 4.506.1444.506.144ToevoegingenTerugbetaling bijdrage Gymnasium in 10 jaarlijkse termijnen) 60.000 60.000Toevoeging overschot huisvesting en onderwijs 0 505.036565.036OnttrekkingenOnttrekking t.b.v. verbetering binnenklimaat huisvesing primair onderwijs (VR68/2010) 265.952 0Onttrekking t.b.v. verbetering binnenklimaat huisvesing primair onderwijs (VR84/2010) 39.625 0Onttrekking t.b.v. verbetering binnenklimaat huisvesing primair onderwijs (VR124/2010) 28.197 00Saldo 31.12.2010 5.071.180109. Reserve beeldende kunst (gemeentelijk deel)Doel:Uitvoering van het beeldend kunstbeleid. Het fonds is bedoeld om een voorziening op de gemeentebegroting te creëren waarmeevoorkomen wordt dat er weglekeffecten ontstaan en waardoor het mogelijk wordt projecten met een langere looptijd dan eenbegrotingsjaar te realiseren.Ingesteld: VR 179/1994 Hoofdlijnen beelden kunstbeleid 1994 - 1996.Saldo 01.01.2010 194.289Saldo 31.12.2010 194.289112. Reserve parkerenDoel:Ingesteld:Egaliseren van het jaarrekeningresultaat op de producten “Parkeren”(214.000), Parkeren Stadswinkel (214.001) en Batenparkeerbelasting (215.000).VR 178/1995 Parkeerplan binnenstad.Saldo 01.01.2010 00ToevoegingenPrimaire begroting 2010 (storting opbrengsten parkeren) 1.610.000 1.465.3531.465.353OnttrekkingenKosten parkeren - Primaire begroting 2010 724.000 770.156Ten behoeve van Lichtblauwe brigade - Primaire begroting 2010 837.000 452.697Prioriteiten onderhoud kapitaalgoederen (VR13/2010) 7.500 7.5001.230.353Saldo 31.12.2010 235.000266

115. Reserve renteschommelfondsDoel:Raadstukken:Het saldo van de kostenplaats Kapitaallasten gaat ten laste/komt ten gunste van deze egalisatiereserve.VR 58/1993 Herindeling/opheffing reserves.Saldo 01.01.2010 1.030.000Saldo 31.12.2010 1.030.000118. Reserve schuldvrijmaken erfpachtsgrondenDoel:Ingesteld:Deze reserve is ingesteld om in de toekomst de kosten te dekken, die voortvloeien uit het beëindigen van erfpachtcontracten. Hierbijmoet met name gedacht worden aan het uitbetalen van opstalvergoedingen.Vaststelling jaarrekening.Saldo 01.01.2010 1.603.452Saldo 31.12.2010 1.603.452120. Reserve culturele activiteitenDoel:Het reserveren van incidentele bijdragen van derden als bijdrage aan bepaalde of nog te bepalen culturele activiteiten binnen degemeente.Ingesteld: B&W-besluit nr. 19 d.d. 28 augustus 2001.Saldo 01.01.2010 32.734ToevoegingenToevoeging als gevolg van de vrijval voorziening Urban House 0 10.00010.000Saldo 31.12.2010 42.734123. Reserve evenementengarantiefondsDoel:Dekken van onvoorziene risico’s bij evenementen, waarvoor de gemeente een subsidiebijdrage verstrekt heeft.Ingesteld: B&W-besluit nr. 10 d.d. 29 juli 2003.Saldo 01.01.2010 6.448Saldo 31.12.2010 6.448125. Reserve RaadsfractieondersteuningDoel:Ingesteld:Reservering van het overschot op de subfunctie Fractie Ondersteuning (fcl 60006020). De reserve mag niet groter zijn dan 30% van debijdrage die de fractie in het voorgaande kalenderjaar toekwam.VR 13/2003: Fractieondersteuning en ambtelijke ondersteuning.Saldo 01.01.2010 30.000Saldo 31.12.2010 30.000128. Reserve functieveranderingsgelden VINEXDoel:Ingesteld:Het beschikbaar houden van gelden van de stadsregio voor activiteiten VINEX.VR 113/1995 VINEX B&W-besluit nr. 28 d.d. 27 februari 1996: VINEX.Saldo 01.01.2010 2.863.8022.863.802OnttrekkingenT.b.v. particuliere woningverbetering (VR124/2010) 200.000 272.358272.358Saldo 31.12.2010 2.591.444129. Reserve milieubeheer erfpachtgrondenDoel:Ingesteld:Het dekken van kosten voor bodemsanering in geval van het beëindigen van erfpachtovereenkomsten.Vaststelling jaarrekening.Saldo 01.01.2010 1.250.000Saldo 31.12.2010 1.250.000ProgrammaREKENing 267

131. Reserve compensatie vm erfpachtinkomstenDoel:Het via de rente over de reserve, compenseren van de wegvallende erfpachtinkomsten wegens de omzetting van erfpacht naareigendom.Ingesteld: Vaststelling jaarrekening 2004.Saldo 01.01.2010 15.815.21115.815.211ToevoegingenResultaat verkoop erfpachtgrond - Primaire begroting 2010 20.000 123.393123.393OnttrekkingenStelselwijziging erfpacht (VR124/2010) 15.835.211 15.938.60415.938.604Saldo 31.12.2010 Reserve wordt opgeheven 0132. Reserve grondfondsDoel:Reserveren van de opbrengst uit de verkoop van percelen grond wat niet noodzakelijk is voor compensatie van wegvallendeerfpachtinkomsten.Ingesteld: Jaarrekening 2004.Saldo 01.01.2010 205.123205.123ToevoegingenOpbrengsten conversies - primaire begroting 2010 24.000 24.00024.000OnttrekkingenN.v.t. 00Saldo 31.12.2010 229.123135. Reserve Aankoop cultuur en historieDoel:Ingesteld:Het aankopen van kunstwerken door het Stedelijk museum.VR58/1993Saldo 01.01.2010 00ToevoegingenPrimaire begroting 2010 (structurele storting) 46.000 46.00046.000OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (structurele onttrekking) 46.000 46.00046.000Saldo 31.12.2010 0268

136. Reserve Herstel openbare infrastructuurDoel:Opvangen van pieken in de meerjaren onderhoudsplanning. Met name grote investeringen veroorzaken pieken en door de vorming vandeze reserve is het mogelijk om de lastendruk te spreiden.Ingesteld: VR42/2006 (Vaststellen jaarrekening 2005).Saldo 01.01.2010 8.980.5298.980.529ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenPrimitieve begroting 2010 250.000 0Bushaltes (VR68/2010) 85.000 2.172Erdipalen (VR68/2010) 40.000 0Herstel geleidewerken (VR68/2010) 270.000 14.107Masterplan ov (VR68/2010) 90.000 388Bestrijding wortelopdruk (VR68/2010) 388.000 141.741Beschoeiingen (VR68/2010) 160.000 160.000Wegen groot onderhoud (VR68/2010) 4.193.000 3.169.394Beschoeiingen (VR84/2010) 65.000 0Fietspad Hermuspad (VR124/2010) 40.000 40.000Wortelopdruk (VR124/2010) -518.000 0Verschuiving naar res bestemmingsplannen (VR124/2010) 35.000 35.0003.562.801Saldo 31.12.2010 5.417.728138. Reserve Grootonderhoud gemeentelijk onroerend goedDoel:Reserveren van middelen ter egalisering van de kosten voor het grootonderhoud van vastgoed in gemeentelijk bezit.Ingesteld: VR42/2006 (Vaststellen jaarrekening 2005)Saldo 01.01.2010 1.698.6791.698.679OnttrekkingenSchilderwerk Stadskantoor, onderhoud/vervanging installaties Stadskantoor (VR84/2010) 730.000 376.674376.674Saldo 31.12.2010 1.322.005ProgrammaREKENing 269

142. Reserve Wet Maatschappelijke OndersteuningDoel:Dekking van de implementatiekosten van de wet Maatschappelijke Ondersteuning, alsmede ter egalisatie van overschotten of tekortenals gevolg van de uitvoering van de WMO.Ingesteld: VR 71/2005Saldo 01.01.2010 3.547.5313.547.531ToevoegingenVanuit algemene reserve t.b.v. mantelzorg (VR124/2010) 137.980 137.980Aanpassing raming bijstandsuitgaven en -inkomsten (VR124/2010) 200.559 200.559Bijgestelde raming algemene uitkering Gemeentefonds septembercirculaire 200990.878 90.878(VR114/2009)Bijgestelde raming algemene uitkering Gemeentefonds decembercirculaire 2010 0 48.447Storting in reserve WMO expl.saldo 2010 cf Rb221207VRn 147.876625.740OnttrekkingenT.b.v. daklozenvoorziening WMO 87.000 87.000Dekking WMO-lasten (VR84/2010) 70.444 70.444Afrekening 2009 ROGplus NWN 66.766 66.766Subsidie mantelzorg 103.170 103.170327.380Saldo 31.12.2010 3.845.891144. Reserve subsidie LiduinabasiliekDoel:Het rijk heeft in 2005 o.a. de nog aan de gemeente te betalen termijnen op grond van de regeling Werkgelegenheidsimpuls afgekocht.Deze termijnen werden o.a. aangewend ter dekking van de subsidie aan het parochiebestuur van de basiliek van de H. Liduina enO.L. Vrouw Rozenkrans. Van de afkoopsom van het rijk is een dusdanig deel gereserveerd dat rekening houdend met jaarlijkserentebijschrijving de resterende subsidiebedragen uit de reserve kunnen worden betaald. De jaarlijkse bijdrage loopt t/m 2010.Ingesteld: VR 31/2006Saldo 01.01.2010 365.000365.000OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (jaarlijkse subsidie) 365.000 365.000365.000Saldo 31.12.2010 Reserve wordt opgeheven 0148. Reserve DeelnemingenDoel:Ingesteld:Algemene risicoreserve deelnemingen.VR113/2010Saldo 01.01.2010 1.955.9001.955.900OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (dekking kapitaallasten WOM Groenoord CV) 44.000 44.00044.000Saldo 31.12.2010 1.911.900270

149. Reserve WaterfrontDoel:Ingesteld:Middelen t.b.v. haalbaarheidsrapportage waterfront en masterplan.VR 112/2006 (Berap)Saldo 01.01.2010 66.000ToevoegingenN.v.t. 0 00Onttrekkingen0 1.5741.574Saldo 31.12.2010 64.426150. Reserve afbouw ontsluitingspad SveaholmDoel:Ingesteld:Om de door Midgard Beheer BV gestorte bijdrage t.b.v. de afbouw ontsluitingspad vanaf de Slimme Watering voor de nog teontwikkelen sportzaal voor dit doel beschikbaar te houden.VR 112/2006 (Berap)Saldo 01.01.2010 20.000Saldo 31.12.2010 20.000151. Reserve omgevingswerken realisatie SVEA-parkenDoel: Om het door Kommum BV uitgekeerde dividend deelneming Sveaparken conform het B&W-besluit nr. 4 d.d. 5 november 2002,beschikbaar te houden voor omgevingswerken realisatie Sveaparken.Ingesteld: VR 112/2006 (Berap)Saldo 01.01.2010 399.146399.146ToevoegingenDonatie voor speelplaatsen in SVEA-parken 0 136.922136.922OnttrekkingenAanpak onderhoudsproblemen wijk SVEA-parken (VR124/2010) 6.500 219.836219.836Saldo 31.12.2010 316.232152. Reserve Bijzondere bijstandDoel:Ingesteld:Het beschikbaar hebben van middelen t.b.v. niet voorziene cq nieuwe activiteiten ihkv bijzondere bijstand.VR 112/2006 (Berap)Saldo 01.01.2010 163.400163.400OnttrekkingenPrimitieve begroting 2010 (Onttrekking PvA Implementatie Armoedebeleid) 98.000 98.00098.000Saldo 31.12.2010 65.400ProgrammaREKENing 271

154. Reserve Vastgoed binnenstadDoel:Ingesteld:Verbeteren van de vastgoedsituatie (= technische staat bebouwing, haalbaarheid projecten, omgevingskwaliteit en hetinvesteringsklimaat) in de Schiedamse binnenstad. Zowel door te investeren in vastgoed en het stimuleren van de verbetering daarvan,als door het creëren van gunstiger vestigings- en investeringsomstandigheden.VR 51/2007 Instellen reserve Vastgoed BinnenstadSaldo 01.01.2010 5.410.2585.410.258OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (Onttrekking Werk a.d. Winkel) 200.000 162.182T.b.v. Monopole (VR68/2010) 325.000 325.000T.b.v. Projectopdracht Westmolenskwartier (VR84/2010) 225.000 225.000T.b.v. programma binnenstad (VR124/2010) 150.000 197.943T.b.v. grondexploitatie binnenstad (VR124/2010) 1.189.870 524.1261.434.251Saldo 31.12.2010 3.976.007155. Reserve Formatieuitbreiding Samen SchiedamDoel:Dekking van lasten voortvloeiend uit een tijdelijke uitbreiding in het kader van Samen Schiedam (3 jaar).Ingesteld: Voorjaarsnota 2008.Saldo 01.01.2010 136.800136.800OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (Onttrekking voor project Samen Schiedam) 632.000 136.800136.800Saldo 31.12.2010 0156. Reserve Onderhoud verkeersinstallatiesDoel:Onderhoud verkeersinstallaties.Ingesteld: Voorjaarsnota 2008.Saldo 01.01.2010 2.145.4882.145.488OnttrekkingenPrioriteiten 2010 onderhoud kapitaalgoederen (VR13/2010)/in werkelijkheid geen kosten 450.000 00Saldo 31.12.2010 2.145.488157. Reserve Actualisatie bestemmingsplannenDoel:Actualisering bestemmingsplannen.Ingesteld: Voorjaarsnota 2008.Saldo 01.01.2010 281.665281.665ToevoegingenToevoeging afkomstig van reserve Herstel Openbare Infrastructuur (VR124/2010) 35.000 35.00035.000OnttrekkingenT.b.v. inhaalslag actualiseren bestemmingsplannen (VR84/2010) 150.000 50.00050.000Saldo 31.12.2010 266.665272

159. Reserve DienstverleningsconceptDoel:Ingesteld:De financiering van de voorbereidingskosten en concretisering van het dienstverleningsconcept.VR 122/2008 (Berap)Saldo 01.01.2010 638.390638.390ToevoegingenPrimaire begroting 2010 1.580.000 1.580.0001.580.000OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 1.580.000 1.732.054WABO (VR68/2010) 150.000 150.0001.882.054Saldo 31.12.2010 336.336160. Reserve Extra inzet begroting 2009Doel: Financiering extra inzet begroting 2009.Ingesteld: VR 63/2008 Zomernota 2009.Saldo 01.01.2010 2.325.000Rentebijschrijving2.325.000ToevoegingenN.v.t.OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 2.126.000 1.547.724Werkbudget Economische Zaken Europa (VR68/2010) 25.000 25.0001.572.724Saldo 31.12.2010 752.276164. Reserve RechtmatigheidDoel: Financiering project rechtmatigheid 2008-2010.Ingesteld: VR 76/2008 Aanpassing Zomernota 2009.Saldo 01.01.2010 222.358Rentebijschrijving222.358OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 (onttrekking voor project rechtmatigheid) 100.000 18.66718.667Saldo 31.12.2010 203.691165. Reserve Verhuizing/huisvesting FilmhuisDoel:Ingesteld:Financiering van de verhuizing/huisvesting van het Filmhuis.VR 122/2008 Berap 2008 II.Saldo 01.01.2010 50.000Saldo 31.12.2010 50.000ProgrammaREKENing 273

166. Reserve Algemene uitkering/bestuursakkoordDoel:Ingesteld:Uitvoering van o.a. wijkactieplannen.VR 121/2008 Septembercirculaire 2008 inzake algemene uitkering uit het gemeentefonds.Saldo 01.01.2010 331.250331.250ToevoegingenToevoeging i.v.m. vouchers 2009 (VR124/2010) 300.000 300.000300.000OnttrekkingenOnttrekking extra inzet vogelaargelden WAP Nieuwland - primaire begroting 676.650 331.250Onttrekking i.v.m. vouchers (VR68/2010) 300.000 300.000631.250Saldo 31.12.2010 Reserve wordt opgeheven 0168. Reserve Centra voor Jeugd en Gezin onderdeel JGZDoel:Ingesteld:Dekking van de kosten met betrekking tot jeugdgezondheidszorg.VR 122/2008 (Berap)Saldo 01.01.2010 27.47327.473ToevoegingenStorting in reserve CJG/JGZ saldo 2010 0 120.006120.006OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 147.479169. Reserve Centra voor Jeugd en Gezin onderdeel WMODoel:Ingesteld:Dekking van de kosten terzake van het preventief jeugdbeleid, opvoedondersteuning, alsmede de realisatie van de Centra voor Jeugden Gezin.VR 122/2008 (Berap)Saldo 01.01.2010 8.414ToevoegingenStorting in reserve CJG/WMO saldo 2010 0 379.945379.945OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 388.359170. Reserve SportfondsDoel:Ingesteld:Reserve voor de uitvoering van de Strategische kadernota Sportbeleid 2009-2014 “Een Leven Lang Sporten en Bewegen”.VR2/2009Saldo 01.01.2010 1.310.0001.310.000ToevoegingenN.v.t.OnttrekkingenUitvoering Strategische kadernota Sportbeleid (VR13/2010) 104.000 104.000104.000Saldo 31.12.2010 1.206.000274

171. Reserve personeelsvoorzieningDoel:Ingesteld:Als deelnemer aan het voormalige IZA heeft de gemeente Schiedam een bedrag ontvangen. De gelden vloeien indirect terug naar hetpersoneel door de gemeentebrede projecten: Opleiding en Ontwikkeling, ontwikkelkosten a.g.v. organisatiewijziginen, specialistischekennis m.b.t. verandermanagement.VR114/2009 instellen reserve personeelsvoorzieningSaldo 01.01.2010 1.036.0781.036.078ToevoegingenN.v.t.OnttrekkingenBezuinigingstaakstelling 100.000 99.50099.500Saldo 31.12.2010 936.578172. Reserve VolkshuisvestingfondsDoel:Ingesteld:Verlaging van het woningtekort in bepaalde segmenten, meer kwaliteit en doorstroming, bundeling en optimaal gebruik van de ruimte,extra impulsen, energiebesparing in de nieuwbouw.VR107/2009, Oprichten VolkshuisvestingfondsSaldo 01.01.2010 875.000875.000ToevoegingenN.v.t.OnttrekkingenVerkoop hoogbouwlocatie Toernooiveld (VR68/2010) 100.000 00Saldo 31.12.2010 875.000173. Reserve restzettingen SVEA-parkenDoel:Ontvangen vergoeding van de GEM Sveaparken voor eventuele restzettingen.Ingesteld: VR 114/2009Saldo 01.01.2010 1.250.0001.250.000ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenAanpak onderhoudsproblemen wijk SVEA-parken (VR124/2010) 98.500 25.18925.189Saldo 31.12.2010 1.224.811ProgrammaREKENing 275

174. Reserve rioleringDoel:Voor bestemming van het jaarlijks exploitatieresultaat op rioleringen. Hiermee blijft jaarlijks inzichtelijk wat het resultaat op riolering is.Ingesteld: VR 7/2009 Vaststelling Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2013.Saldo 01.01.2010 3.022.2453.022.245ToevoegingenToevoeging op basis van werkelijke opbrengsten 0 5.946.6345.946.634OnttrekkingenT.b.v. Project Schiedamseweg (VR84/2010) 100.000 100.000Onttrekking op basis van werkelijke kosten 0 6.573.5686.673.568Saldo 31.12.2010 2.295.311175. Reserve uitv opstellen geluidskaart en actieplanDoel:Reserveren van inkomsten van het ministerie van VROM voor het opstellen van een geluidsbelastingkaart en een bijbehorendactieplan.Ingesteld: VR67/2010 Vaststelling Gemeenterekening 2009.Saldo 01.01.2010 407.729ToevoegingenResultaatbestemming 2009 is per 1-1-2010 aan reservestand toegevoegd 407.729 00OnttrekkingenOnttrekking op basis van werkelijke kosten (VR124/2010) 150.000 73.00073.000Saldo 31.12.2010 334.729176. Reserve dekking meerjarentekort 2011-2013Doel: Reserve ter dekking van meerjarentekort 2011-2013.Ingesteld: VR124/2010 Vaststelling Derde Financiele Rapportage 2010Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenToevoeging: incidentele opbrengst als gevolg van stelselwijziging erfpacht (VR124/2010) 8.956.000 8.956.0008.956.000OnttrekkingenN.v.t.Saldo 31.12.2010 8.956.000177. Reserve uitvoering MJP BodemsaneringDoel:Uitvoering meerjarenplan BodemsaneringVoorheen een voorziening. Naar aanleiding van BBV-regelgeving omgezet in een bestemmingsreserveIngesteld: Jaarrekening 2010Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenToevoeging vanuit meerjarenprogramma Bodemsanering (was voorheen een voorziening) 0 229.146229.146OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 229.146276

178. Reserve DU bodemsaneringDoel:Ontwikkeling en uitvoering bodemsaneringsbeleid (decentralisatie-uitkeringen)Was in eerste instantie een voorziening. Naar aanleiding van BBV-regeling omgezet in een bestemmingsreserveIngesteld: Jaarrekening 2010Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenDecentralisatie uitvoeringsprogramma Bodem (VR84/2010). 0 215.000215.000OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 215.000179. Reserve ISV3 bodemsaneringDoel:Ontwikkeling en uitvoering bodemsaneringsbeleid (geldstroom ISV3)Was in eerste instantie een voorziening. Naar aanleiding van BBV-regeling omgezet in een bestemmingsreserveIngesteld: Jaarrekening 2010Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenStorting bodemsanering ISV-3 (VR84/2010) 75.428 75.42875.428OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 75.428603. Voorziening dubieuze debiteurenDoel:Een voorziening treffen tegen de financiële nadelen van aanslagen en andere inkomsten die door omstandigheden niet kunnen wordeningevorderd.Ingesteld: VR 100/2000 Vaststelling Gemeenterekening 1999.Saldo 01.01.2010 1.645.189ToevoegingenPrimaire begroting 2010. Werkelijke toevoeging op basis van debiteurenanalyse 34.000 323.965323.965OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 34.000 00Saldo 31.12.2010 1.969.154604. Voorziening 40% van vorderingen cliëntenDoel:Afdekken van het risico dat een deel van de inkomsten uit terugvordering en verhaal van ten onrechte verstrekte uitkeringen niet zalworden ontvangen wegens onvermogen, vertrek met onbekende bestemming of anderszinds.Ingesteld: 2004 (Vaststelling jaarrekening 2003)Saldo 01.01.2010 6.178.756ToevoegingenPrimaire begroting 2010. Werkelijke toevoeging op basis van analyse terugvordering 200.000 234.721234.721OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 200.000 00Saldo 31.12.2010 6.413.477ProgrammaREKENing 277

605. Voorziening dekking tekorten bouwgrondexploitatieDoel:Dekking van tekorten op lopende grondexploitaties met een verwacht negatief resultaat.Ingesteld: 2005 (Vaststelling jaarrekening 2004)Saldo 01.01.2010 31.233.567ToevoegingenProjectopdracht Westmolenskwartier (VR84/2010) 225.000 225.000Resultaatvermindering grondexploitaties (VR84/2010) 1.436.744 5.634.6645.859.664OnttrekkingenAfboeken boekw Wilheminahaven (VR84/2010). Werkelijke toevoeging afboeken meerdere 279.599 5.294.669boekwaarden5.294.669Saldo 31.12.2010 31.798.562607. Voorziening BTW compensatiefondsDoel:Deloitte heeft een berekening gemaakt van het risico op mogelijke claims in het kader van de verantwoording van het BTWCompensatie Fonds.Ingesteld: 2006 (Vaststelling jaarrekening 2005)Saldo 01.01.2010 1.760.000ToevoegingenN.v.t. 0 240.000240.000OnttrekkingenVerlaging raming BTW/BCF (VR84/2010) 560.000 800.000800.000Saldo 31.12.2010 1.200.000608. Voorziening pensioenverplichting wethoudersDoel:Voldoende middelen beschikbaar hebben om de aan voormalige wethouders te betalen pensioenen te kunnen voldoen.Ingesteld: Jaarrekening 2005.Saldo 01.01.2010 2.930.950ToevoegingenToevoeging i.v.m. herberekening pensioenverplichting 0 149.826149.826OnttrekkingenN.v.t. 0 94.71394.713Saldo 31.12.2010 2.986.063610. Voorziening garanties verkoop aandelen NV AVRDoel:Ingesteld:Dekking van eventuele aanspraken door de kopers van de aandelen op bij verkoop afgegeven garanties en vrijwaringen gedurende eenperiode van maximaal 10 jaar (2006-2016). Omvang voorziening bij vorming in 2006 € 4.431.460 en na gedeeltelijke vrijval en restitutiein 2006 per 31-12-06 een omvang van € 3.149.535. Dit saldo vanaf jaarrekening 2007 te bezien op noodzakelijke omvang i.r.t. risico’sop afgegeven garanties en vrijwaringen.B&W besluit nr 4 d.d. 14.02.2006: Verkoop aandelen AVR.Saldo 01.01.2010 3.149.535Saldo 31.12.2010 3.149.535278

611. Voorziening nagekomen deel VUT regelingDoel:Dekking van lasten voortvloeiend uit het vertrek van medewerkers medio 2006 op grond van de toen geldende tijdelijke regeling.Ingesteld: Jaarrekening 2005.Saldo 01.01.2010 775.475Rentebijschrijving775.475ToevoegingenPrimaire begroting 2010 482.038 3.9683.968OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 482.038 493.119493.119Saldo 31.12.2010 286.323615. Voorziening WOGDoel:Ingesteld: Jaarrekening 2005.Saldo 01.01.2010 1.431.200Saldo 31.12.2010 1.431.200617. Voorziening ToernooiveldDoel:Recent is een nieuwe exploitatieprognose opgesteld.Ingesteld: B&W besluit nr 14 d.d. 8 februari 2009.Saldo 01.01.2010 450.000ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 450.000618. Voorziening WijkbudgettenDoel:Ingesteld: Jaarrekening 2010Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenRekeningcourant ten aanzien van Wijkbudgetten 0 456.370456.370OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 456.370ProgrammaREKENing 279

704. Voorziening uitvoering MJP BodemsaneringDoel:Ingesteld:Saldo 01.01.2010 209.146ToevoegingenPrimaire begroting 2010 (toevoeging vanuit meerjarenprogramma Bodemsanering) 20.000 20.000OnttrekkingenPrimaire begroting 2010 20.000 229.146Saldo 31.12.2010 Voorziening is opgeheven. Vrijval is gestort in de nieuwe reserve 177Uitvoering MJP bodemsanering20.000229.1460719. Voorziening urban house Schiedam VlaardingenDoel:Ingesteld:Saldo 01.01.2010 10.000ToevoegingenN.v.t. 0 00OnttrekkingenTen behoeve van reserve culturele activiteiten 0 10.00010.000Saldo 31.12.2010 Deze voorziening wordt opgeheven 0740. Voorziening omslagbijdrage regioDoel:Ingesteld:Saldo 01.01.2010 1.954.531ToevoegingenSubsidie stadsregio en vinexbijdrage derden (VR124/2010) 130.000 151.357151.357OnttrekkingenVerschuldige omslagbijdrage stadsregio (VR124/2010) 130.000 259.576259.576Saldo 31.12.2010 1.846.312745. Voorziening groot onderhoudDoel:Ingesteld:Ter financiering van het meerjaren beheer- en onderhoudsplan openbare ruimte.Programmabegroting 2010 (VR91/2009)Saldo 01.01.2010 0ToevoegingenToevoeging aan voorziening groot onderhoud in kader van Meerjarenonderhoudsplan 500.000 3.982.1243.982.124OnttrekkingenN.v.t. 0 00Saldo 31.12.2010 3.982.124280

ProgrammaREKENing 281

Borg- en garantstellingen per 31 december 2010Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomSport H.B.S.S. COOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENHoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 201068.067,03 100% 9.302,50 0,00Sport Asvion SSV FORTIS BANK (NEDERLAND) 136.134,00 100% 9.075,64 0,00Sport Asvion SSV ABN AMRO Bank N.V. 100.000,00 100% 0,00 100.000,00Sport Hermes-DVS Coöp. Rabobank Schiedam-VlaardingenSportStg. TenniscentrumS’dam Nrd.BANK VOOR NEDERL.GEMEENTEN N.V.270.000,00 100% 270.000,00 250.875,00144.540,28 100% 51.507,33 35.224,86Totaal Sport 718.741,31 339.885,47 386.099,86Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 18.266,92 100% 6.235,68 4.873,98SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 11.349,95 100% 3.294,43 2.297,92SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 9.167,27 100% 1.907,17 1.000,57SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 4.808,71 100% 4.343,23 0,00SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 31.063,52 100% 3.341,30 0,00SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 20.156,92 100% 5.701,48 3.968,53SPW (via Cordares)Aanpassing i.v.m. handicap particulier St.Pensioenfonds Woningbouw 13.184,13 100% 1.546,62 0,00SPW (via Cordares)Totaal aanpassing i.v.m.107.997,42 26.369,91 12.141,00handicapGezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.2.081.895,00 100% 1.849.352,24 1.804.412,59GEMEENTEN N.V.Gezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.1.429.407,71 100% 1.191.173,11 1.143.526,19GEMEENTEN N.V.Gezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.4.313.748,21 30% 2.654.614,26 0,00GEMEENTEN N.V.Gezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.2.382.346,21 40% 2.268.901,15 2.155.456,10GEMEENTEN N.V.Gezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.907.560,46 40% 907.560,46 862.182,44GEMEENTEN N.V.Gezondheidszorg Argos Zorggroep BANK VOOR NEDERL.1.429.407,71 40% 1.293.273,65 1.225.206,62GEMEENTEN N.V.GezondheidszorgStg. Ouderenwerk FORTIS BANK (NEDERLAND) 544.536,26 100% 0,00 0,00NWNTotaal gezondheidszorg 13.088.901,56 10.164.874,87 7.190.783,94Monument & verbetering particulier STICHTING NATIONAAL89.973,73 100% 69.461,83 61.697,59RESTAURATIEFONDSMonument & verbetering particulier STICHTING NATIONAAL27.227,27 100% 21.403,26 0,00RESTAURATIEFONDSTotaal monument &verbetering117.201,00 90.865,09 61.697,59Ouderen huisvestingOuderen huisvestingOuderen huisvestingStg. Zorg.v.OuderenSchiewaeghStg. Zorg.v.OuderenSchiewaeghStg. Zorg.v.OuderenSchiewaeghBANK VOOR NEDERL.GEMEENTEN N.V.BANK VOOR NEDERL.GEMEENTEN N.V.BANK VOOR NEDERL.GEMEENTEN N.V.2.913.143,64 100% 2.292.771,84 2.168.192,55388.368,35 100% 306.962,23 290.913,54388.017,57 100% 316.349,00 299.914,16Ouderen huisvesting St. Jacobsgasthuis A.B.N.-A.M.R.O.-BANK N.V. 1.678.986,80 100% 940.232,51 873.073,07Totaal ouderen5.368.516,36 3.856.315,58 3.632.093,32huisvesting282

Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwVestia GroepVestia GroepVestia GroepSGBBStg. HabionStg. Mooiland VitalisStg. Mooiland VitalisStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenHoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 20102.173.607,24 50% 2.173.607,24 2.173.607,242.644.109,08 50% 2.475.564,75 2.475.564,752.860.299,22 100% 3.004.000,00 3.004.000,002.733.526,64 50% 2.503.498,30 0,004.310.912,05 100% 3.952.000,00 0,002.500.000,00 100% 2.500.000,00 2.500.000,005.750.000,00 50% 5.750.000,00 5.750.000,003.855.000,00 100% 3.594.000,00 0,00433.000,00 100% 399.000,00 0,001.815.000,00 100% 1.815.000,00 1.815.000,003.205.575,14 50% 854.948,55 654.000,002.382.346,13 50% 1.104.151,58 971.000,002.030.666,47 50% 938.673,01 825.000,003.099.318,88 50% 2.456.557,61 2.390.000,0016.838.422,48 50% 16.838.422,48 16.838.422,483.072.134,26 50% 2.782.445,38 2.749.000,002.129.267,01 50% 1.928.486,40 1.905.000,004.537.802,16 50% 4.194.826,53 4.148.000,002.545.707,01 50% 2.324.642,86 2.295.000,003.854.862,94 100% 0,00 3.557.000,00433.000,00 100% 0,00 395.000,001.222.030,12 100% 1.122.000,00 1.111.000,001.246.000,00 100% 1.145.000,00 1.133.000,001.552.000,00 100% 1.425.000,00 1.411.000,004.460.000,00 100% 4.097.000,00 4.056.000,003.737.000,00 100% 3.502.000,00 3.463.000,0011.255.000,00 50% 10.681.615,17 10.534.000,006.806.703,24 50% 6.806.703,24 6.806.703,244.537.802,25 50% 2.178.144,99 0,009.075.604,32 50% 4.719.314,28 4.356.000,00ProgrammaREKENing 283

Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamHoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 2010N.V. Bank NederlandseGemeenten4.537.802,25 50% 2.178.144,99 1.997.000,00N.V. Bank Nederlandse4.537.802,17 50% 3.543.363,28 3.396.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse4.537.802,17 50% 3.492.821,22 3.341.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse4.537.802,16 50% 3.492.293,36 3.339.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse4.537.802,16 50% 3.544.877,49 3.398.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse6.806.703,24 50% 5.123.369,69 4.898.005,83GemeentenN.V. Bank Nederlandse6.000.000,00 50% 6.000.000,00 6.000.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse4.500.000,00 50% 4.500.000,00 4.500.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse2.500.000,00 50% 2.500.000,00 2.500.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse4.000.000,00 50% 4.000.000,00 4.000.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse8.000.000,00 50% 8.000.000,00 8.000.000,00GemeentenN.V. Bank Nederlandse1.658.969,65 50% 1.316.331,28 1.248.933,44GemeentenN.V. Bank Nederlandse9.075.604,32 50% 9.075.604,32 9.075.604,32GemeentenN.V. Bank Nederlandse5.000.000,00 50% 5.000.000,00 5.000.000,00GemeentenDEPFA-BANK EUROPE PIC 12.450.000,00 100% 12.450.000,00 12.450.000,00N.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANK4.808.414,67 50% 4.419.183,69 4.307.000,004.537.802,16 50% 4.537.802,16 4.537.802,163.630.241,73 50% 3.630.241,73 3.630.241,735.000.000,00 50% 5.000.000,00 5.000.000,0010.000.000,00 50% 10.000.000,00 10.000.000,009.646.261,06 50% 8.657.242,66 8.462.451,076.000.000,00 50% 6.000.000,00 6.000.000,008.000.000,00 50% 8.000.000,00 8.000.000,008.000.000,00 50% 8.000.000,00 8.000.000,008.000.000,00 50% 8.000.000,00 8.000.000,0010.000.000,00 100% 10.000.000,00 10.000.000,003.630.241,73 50% 3.630.241,73 3.630.241,733.000.000,00 50% 3.000.000,00 3.000.000,006.000.000,00 100% 6.000.000,00 6.000.000,004.000.000,00 100% 4.000.000,00 4.000.000,00284

Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwSt.Waarborgfonds SocialeWoningbouwTotaal St. WaarborgfondsSociale WoningbouwStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamStg. WoonplusSchiedamHoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 2010N.V. NEDERLANDSEWATERSCHAPSBANK10.000.000,00 100% 10.000.000,00 10.000.000,00N.V. NEDERLANDSE7.000.000,00 100% 7.000.000,00 7.000.000,00WATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSE4.500.000,00 100% 4.500.000,00 4.500.000,00WATERSCHAPSBANKN.V. NEDERLANDSE11.000.000,00 100% 11.000.000,00 11.000.000,00WATERSCHAPSBANKGemeente Schiedam 16.074.000,00 100% 11.631.000,00 11.130.000,00Gemeente Schiedam 2.673.000,00 100% 2.108.000,00 2.046.000,00Gemeente Schiedam 19.365.000,00 100% 19.365.000,00 19.365.000,00N.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeenten; nr. 40.84459.01N.V. Bank NederlandseGemeenten; nr. 40.84461.01N.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeentenN.V. Bank NederlandseGemeenten7.000.000,00 50% 7.000.000,00 7.000.000,0012.000.000,00 50% 12.000.000,00 12.000.000,001.048.584,34 50% 0,00 653.586,692.178.144,99 50% 0,00 1.996.632,912.178.144,99 50% 0,00 1.996.632,912.077.257,47 50% 0,00 1.905.028,981.949.619,65 50% 0,00 970.629,211.656.419,34 50% 0,00 825.230,703.779.573,70 50% 0,00 3.341.461,183.782.456,56 50% 0,00 3.339.397,224.307.163,44 50% 0,00 4.307.163,444.719.314,28 50% 0,00 4.356.290,112.496.931,18 50% 0,00 2.294.986,914.459.462,54 50% 0,00 4.148.109,482.389.912,01 50% 0,00 2.389.912,013.684.683,24 50% 0,00 3.396.136,153.685.717,26 50% 0,00 3.398.094,272.997.094,25 50% 0,00 2.748.600,7011.094.658,63 50% 0,00 10.534.354,78442.127.083,98 348.962.119,97 389.670.825,64Wonen V.o.f. Toernooiveld N.V. Bank Nederlandse900.000,00 50% 900.000,00 0,00GemeentenWonen V.o.f. Toernooiveld N.V. Bank Nederlandse300.000,00 50% 0,00 300.000,00GemeentenTotaal wonen 1.200.000,00 900.000,00 300.000,00ProgrammaREKENing 285

Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomWoningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Woningverbetering (100%risico Schiedam)Totaal woningverbetering(100% risico Schiedam)Particulier/leningnr.3656.913.439Particulier/leningnr.3656.915.040Particulier/leningnr.Particulier/leningnr.3656.908.370Particulier/leningnr.3656.922.519Particulier/leningnr.3656.913.412Particulier/leningnr.3656.919.941Particulier/leningnr.3656.907.730ParticulierParticulierParticulier/leningnr.3656.930.449Particulier/leningnr.3656.937.184Particulier/leningnr.3656.922.926Particulier/leningnr.3656.941.602Particulier/leningnr.3656.923.604Particulier/leningnr.3656.915.520Particulier/leningnr.3656.942.714Particulier/leningnr.3656.915.806Particulier/leningnr.3656.916.152COOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENCOOP.RABOBANKSCHIEDAM-VLAARDINGENHoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 201054.453,63 100% 10.369,00 7.053,3924.050,35 100% 15.648,36 14.772,8052.638,51 100% 14.550,88 0,0068.067,03 100% 40.890,59 38.110,2023.795,78 100% 3.948,58 1.927,8211.344,51 100% 747,63 0,0038.525,94 100% 217,62 0,0090.302,26 100% 50.110,82 45.630,8758.537,65 100% 26.207,02 0,0061.804,87 100% 20.992,17 0,008.531,07 100% 5.567,06 5.269,1270.789,71 100% 30.239,05 27.495,6636.302,42 100% 16.961,39 15.047,097.260,48 100% 255,47 0,0031.310,83 100% 21.002,81 19.911,8183.041,78 100% 53.773,03 50.708,7424.050,35 100% 12.606,49 11.560,2358.991,43 100% 19.375,00 16.026,7665.752,75 100% 22.228,56 18.166,72particulier ABN AMRO Bank N.V. 19.739,44 100% 13.969,75 0,00Stg. De GekroondeBrandersketelStg. De GekroondeBrandersketelv.h. FORTIS thans ABN AMRO 73.402,00 100% 15.598,03 11.927,91v.h. FORTIS thans ABN AMRO 66.388,00 100% 0,00 7.705,721.029.080,79 100% 395.259,31 291.314,84286

Categorie Geldnemer Geldgever OorspronkelijkhoofdsomGemeentegaranties /borgstellingen van vòòr1-1-1995 (risico gemeenteis afgekocht bij St. WEWin 1995)Stichting WaarborgfondsEigen Woningen (St. WEW= Nationale HypotheekGarantie; NHG); van 1-1-1995 tot 1-1-2011 *Hoofdsom=Percentageborgstelling=Restanthoofdsombegin 2010Restanthoofdsomeind 2010Diverse particulieren Diverse geldgevers 48.354.516,94 50% 13.482.108,60 10.319.513,37Diverse particulierenin SchiedamDiverse geldgevers. Situatieper 31-12-2009 volgensopgave St. WEW: nog lopendedoor St. WEW in de periode1995 - 2009 verstrektegaranties in Schiedam: 6.571stuks voor een totaal per31-12-2009 aan resterendehoofdsommen van € 858 mln.0,00 50% 0,00Totaal eigen woningbezit 48.354.516,94 13.482.108,60 10.319.513,37* Betreft NHG achtervangfunctie van de gemeente met het rijk (ieder voor 50%) voor Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (St. WEW) d.m.veventuele verstrekking van renteloze lening aan de stichting waarvan de hoogte wordt bepaald door een contractuele berekening welke gerelateerdis aan door St. WEW in Schiedam verstrekte borgstellingen en in Schiedam gerealiseerde verliezen. Vanaf 1-1-2011 wordt het risico van achtervangvoor nieuwe borgtochten volledig door het rijk gedragen. Voor de in de periode 1-1-1995 tot 1-1-2011 door St. WEW verstrekte borgtochten blijft debestaande risicoverdeling bestaan. Het risico dat voortvloeit voor de gemeente dat aan St. WEW renteloze geldleningen moeten worden verstrekt endat deze niet terugbetaald worden, is zeer beperkt.Totaal generaal 512.112.039,36 378.217.798,80 411.864.469,56ProgrammaREKENing 287

Overzicht actieve en inactieve bouwgrondexploitaties per 1 januari 2010Staat P: Grondexploitaties 2011ComplexGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2010Boekwaarde per1-1-2011Vermeerderingen2010Verminderingen2010InterneoverboekingenFCL Actieve Bouwgrondexploitaties (Contante waarde) ( € ) ( € ) ( € ) ( € )88300112 Binnenstad: Broersvest 464.811,00 1.075.504,16 86.480,52 -565.000,00 -88300116 Binnenstad: Lange Achterweg 238.293,00 238.292,83 11.603,10 - -249.895,9388300123 Binnenstad Verbrande panden 249.581,00 99.880,93 918.050,88 -306.634,73 -88300150 Binnenstad; Westmolenstraat -6.708,00 1.250.330,49 197.575,08 - -88300320 Bedrijvenpark Vijfsluizen -3.937.755,00 -988.157,36 -4.845,74 -59.973,10 -88300420 Industrieterrein ‘s-Graveland-noord 1 124.079,00 7.631.212,52 941.291,12 -542.206,34 -88300530 Bedrijvenpark Schieveste 8.522.660,00 1.039.231,81 2.067.582,11 -105.573,27 -88301090 Oost-Overschiestraat 7.744.560,00 8.903.521,84 891.147,12 -291.519,04 -88301130 Recreatie-Bad Groenoord -180.457,00 -514.661,12 -17.952,01 - -88301600 Ziekenhuis - Burg. Knappertlaan -1.468.608,00 5.475.195,69 1.623.872,25 - -88303008 Overschiesestraat 30-40 992.632,00 1.360.349,71 206.478,10 -588.853,70 -1.169.169,1188303012 Stadstimmerwerf -653.142,00 -1.153.236,99 207.889,43 - 719.199,5688303014 Buurt 15 Daltonstraat 2-22 348.780,00 132.711,97 588.858,99 -616.552,74 -88303015 3 standplaatsen schiekade 98.877,00 9.880,99 354.916,75 -276.000,00 -226.903,7488304002 ‘s Graveland Zuid / Spaanse polder 146.672,00 4.051.585,42 -2.798.660,44 -1.896.084,36 -88304010 herstructurering Mathenesse 303.204,00 130.370,80 1.069.459,29 -286.655,00 -333.853,0088305000 Vastgoedbeheer Binnenstad 40.096,00 - -88308100 Nieuwland Vernieuwend verder 11.958.111,00 18.048.327,11 1.963.076,70 -1.998.400,00 -3.954.344,6188308101 Ontwikkeling Wibautplein -30.736,00 182.524,05 37.464,99 -2.426,07 -Totalen actieve bouwgrondexploitaties 24.914.854,00 46.972.864,85 8.384.384,24 -7.535.878,35 -5.214.966,83Staat P: Grondexploitaties 2011ComplexGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2010Boekwaarde per1-1-2011Vermeerderingen2010Verminderingen2010InterneoverboekingenFCL Niet actieve Grondexploitaties (Contante waarde) ( € ) ( € ) ( € ) ( € )88300000 Grondbedrijf algemeen - - - -88300720 Mathenesse: Gustoterrein 3.215.394,57 167.877,39 - -88303007 Ooievaarsteeg 41.307,00 41.306,88 2.914,75 - -44.221,6388303013 Spieringshoek/Makkersstraat 294.494,46 29.869,36 - -324.363,8288309000 Afgesloten gebieden -597.682,72 437.849,60 -97.037,81 256.870,9388301210 Spaland-west (afgesloten gebieden) -113.323,24 - - 113.323,2488301380 West-Slachthuisterrein(afgesloten gebieden)5.680,00 - - -5.680,00Totalen niet actieve bouwgrondexploitaties 41.307,00 2.845.869,95 638.511,10 -97.037,81 -4.071,28OverigenTotaal Bouwgrondexploitatie 24.956.161,00 49.818.734,80 9.022.895,34 -7.632.916,16 -5.219.038,11288

MutatieboekwaardeBoekwaarde per01-01-2011Nog te makenkostenNog te realiserenopbrengstenPOSITIEFGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2010NEGATIEFGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2011Afdekken doorVoorziening( € ) ( € ) ( € ) ( € ) (Contante waarde) (Contante waarde) (Contante waarde)-478.519,48 596.984,68 1.071.820,00 1.154.503,00 456.472,00 456.472,00-238.292,83 - - - - -611.416,15 711.297,08 443.251,00 1.095.533,00 53.528,00 53.528,00197.575,08 1.447.905,57 817.782,00 2.046.312,00 205.481,00 205.481,00-64.818,84 -1.052.976,20 719.359,00 3.871.562,00 3.625.225,00 -399.084,78 8.030.297,30 6.879.931,00 13.707.600,00 838.869,00 838.869,001.962.008,84 3.001.240,65 28.114.647,00 19.563.195,00 7.911.437,00 7.911.437,00599.628,08 9.503.149,92 2.591.667,00 1.727.208,00 8.982.847,00 8.982.847,00-17.952,01 -532.613,13 355.000,00 17.799,00 183.537,00 -1.623.872,25 7.099.067,94 4.428.532,00 7.126.351,00 3.497.580,00 3.497.580,00-1.551.544,71 -191.195,00 191.195,00 - -927.088,99 -226.148,00 226.148,00 - --27.693,75 105.018,22 2.099.988,00 1.704.884,00 438.048,00 438.048,00-147.986,99 -138.106,00 138.106,00 - --4.694.744,80 -643.159,38 25.571.130,00 25.703.639,00 49.092,00 -448.951,29 579.322,09 14.202.054,00 16.022.075,00 262.401,00 -40.096,00 40.096,00 1.145.187,00 1.194.083,00 --3.989.667,91 14.058.659,20 11.061.503,00 14.740.202,00 9.284.254,00 9.284.254,0035.038,92 217.562,97 5.356.070,00 5.623.714,00 130.046,00 130.046,00-4.366.460,94 42.606.403,91 105.413.370,00 115.298.660,00 4.120.255,00 31.798.562,00 31.798.562,00MutatieboekwaardeBoekwaarde per01-01-2011Nog te makenkostenNog te realiserenopbrengstenPOSITIEFGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2010NEGATIEFGeprognosticeerdresultaatper 1-1-2011Afdekken doorVoorziening( € ) ( € ) ( € ) ( € ) (Contante waarde) (Contante waarde) (Contante waarde)- -167.877,39 3.383.271,96-41.306,88 - - --294.494,46 - - - -597.682,72 -113.323,24 --5.680,00 -537.402,01 3.383.271,96 - - - - --3.829.058,93 45.989.675,87 105.413.370,00 115.298.660,00 4.120.255,00 31.798.562,00 31.798.562,00ProgrammaREKENing 289

290

JaarrekeningV BijlagenOverzicht van gerealiseerde lasten en baten per productAfkortingenlijst291

Overzicht van gerealiseerde lasten en baten per productProductnummer en -naam(bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo1001 Bestuurszaken college -5.640 631 -5.009 -5.938 1.033 -4.905 -5.713 778 -4.9361002 Bestuurszaken raad -1.847 0 -1.847 -1.697 0 -1.697 -1.872 8 -1.8641003 Bestuurszaken toezicht -207 35 -172 -236 70 -166 -178 18 -1611004 Burgerzaken -6.267 1.181 -5.086 -6.113 1.394 -4.719 -6.497 1.394 -5.1021005 Rechtsbescherming -65 0 -65 -65 0 -65 -61 0 -61Resultaat voor bestemming -14.026 1.847 -12.179 -14.050 2.497 -11.553 -14.322 2.198 -12.1241999 Mutatie reserves -1.580 1.505 -75 0 1.322 1.322 -1.580 1.757 177Resultaat na bestemming -15.606 3.352 -12.254 -14.050 3.819 -10.231 -15.902 3.955 -11.9472001 Beheer openbare ruimte -28.281 6.133 -22.149 -14.199 582 -13.617 -32.913 6.596 -26.3172002 Verkeer -2.001 33 -1.968 -1.510 7 -1.504 -1.282 2 -1.2802003 Openbaar vervoer -914 130 -784 -751 179 -573 -2.165 410 -1.7552004 Ruimtelijke ontwikkeling -2.192 0 -2.192 -2.428 3 -2.425 -2.025 11 -2.0142005 Planontwikkeling -3.279 488 -2.791 -1.261 1.396 135 -2.754 181 -2.5742006 Parkeren -1.105 1.613 509 -880 1.523 644 -781 1.478 6982007 Havens -1.212 913 -299 -1.246 916 -330 -1.196 1.043 -1532008 Waterbeheer -1.218 29 -1.189 -927 0 -927 -3.301 192 -3.109Resultaat voor bestemming -40.202 9.338 -30.863 -23.203 4.606 -18.596 -46.418 9.914 -36.5042999 Mutaties reserves -1.645 7.469 5.824 -3.205 5.465 2.261 -1.637 4.904 3.266Resultaat na bestemming -41.847 16.807 -25.040 -26.407 10.072 -16.336 -48.055 14.818 -33.2373001 Onderwijsbeleid -10.199 2.067 -8.132 -4.745 874 -3.871 -9.165 1.619 -7.5463002 Primair onderwijs -4.787 104 -4.683 -4.645 98 -4.547 -4.613 104 -4.5093003 Voortgezet onderwijs -1.722 76 -1.646 -1.455 85 -1.369 -1.448 69 -1.3783004 Volwasseneneducatie 0 0 0 -22 0 -22 0 0 03005 Milieu educatie -27 15 -12 -0 0 -0 -6 9 33006 Sport en recreatie -1.868 67 -1.801 -1.578 72 -1.506 -1.784 88 -1.6953007 Sportaccommodaties -6.440 1.637 -4.803 -5.372 1.736 -3.636 -6.476 1.697 -4.7793008 Bibliotheekwerk -3.084 0 -3.084 -3.371 1 -3.369 -3.211 11 -3.2003009 Gemeentearchief -1.584 41 -1.543 -2.309 102 -2.208 -1.586 59 -1.5273010 Culturele activiteiten -1.193 72 -1.121 -1.024 161 -863 -938 116 -8223011 Sociaal cultureel werk -6.051 138 -5.914 -4.422 322 -4.100 -5.739 286 -5.4533012 Maatschappelijk werk -15.753 209 -15.544 -14.259 492 -13.767 -16.271 211 -16.0603013 Kinderopvang -1.242 175 -1.067 -527 82 -445 -874 169 -7053014 Inkomensvoorziening -48.617 34.129 -14.488 -48.569 37.873 -10.696 -50.034 35.932 -14.1023015 Werkgelegenheidsbeleid -19.203 18.715 -488 -32.636 30.826 -1.810 -14.766 15.264 4993016 Vormingswerk -595 0 -595 -533 0 -533 -563 0 -5633017 Volksgezondheid -4.284 1.943 -2.340 -3.726 1.619 -2.107 -3.793 1.986 -1.8073018 Wet op de lijkbezorging -89 4 -85 -84 4 -79 -90 4 -863020 Dierenwelzijn -202 0 -202 -122 0 -122 -151 0 -1513021 Participatiebudget -27.747 25.180 -2.567 0 0 0 -22.528 20.451 -2.078Resultaat voor bestemming -154.688 84.572 -70.116 -129.399 74.347 -55.052 -144.036 78.077 -65.9593999 Mutaties reserves -622 1.962 1.340 -2.750 5.143 2.393 -1.833 844 -990Resultaat na bestemming -155.310 86.534 -68.776 -132.149 79.490 -52.659 -145.869 78.920 -66.949292

Productnummer en -naam(bedragen x € 1.000)Begroting 2010 Rekening 2009 Rekening 2010Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo4001 Evenementen -325 101 -224 -292 108 -183 -328 41 -2884002 Cultuurbeoefening -343 1 -343 -438 40 -398 -302 0 -3024003 Kunst en cultuur -1.454 0 -1.454 -1.400 0 -1.400 -1.450 0 -1.4504004 Musea -3.062 26 -3.036 -3.504 56 -3.448 -3.147 21 -3.1264005 Toerisme -892 0 -892 -781 0 -781 -837 42 -7954006 Monumentenbescherming -826 5 -821 -729 4 -725 -737 8 -7304007 Monumenten -629 131 -498 -547 41 -506 -545 124 -4214008 Recreatie -60 60 0 -56 67 12 -34 67 334009 Economische zaken -1.768 350 -1.418 -610 1 -609 -904 356 -5474010 Grondzaken -33.148 45.162 12.014 -54.661 68.715 14.054 -42.117 51.443 9.3254011 Ruimtelijke ordening -382 0 -382 -380 82 -298 -364 0 -364Resultaat voor bestemming -42.888 45.835 2.947 -63.396 69.114 5.719 -50.765 52.102 1.3384999 Mutaties reserves -9.376 18.746 9.370 -16.939 4.620 -12.319 -9.476 17.784 8.309Resultaat na bestemming -52.264 64.581 12.317 -80.335 73.735 -6.601 -60.240 69.886 9.6465001 Brandweer -5.384 0 -5.384 -5.260 0 -5.260 -5.384 0 -5.3845002 Openbare orde en veiligheid -6.805 703 -6.102 -4.441 192 -4.248 -6.373 855 -5.518Resultaat voor bestemming -12.189 703 -11.486 -9.701 192 -9.509 -11.757 855 -10.9025999 Mutaties reserves 0 922 922 0 1.187 1.187 0 538 538Resultaat na bestemming -12.189 1.625 -10.564 -9.701 1.380 -8.321 -11.757 1.393 -10.3656001 Natuur- en groenbeheer -5.985 1.353 -4.631 -3.979 0 -3.979 -5.054 1.007 -4.0466002 Milieu -6.449 2.948 -3.500 -2.765 506 -2.259 -4.217 2.436 -1.7816003 Afvalbeheer -8.542 143 -8.399 -8.730 109 -8.622 -9.024 745 -8.2786004 Afvalheffingen 0 8.399 8.399 -0 8.825 8.825 0 8.576 8.5766005 Rioleringbeheer -6.610 402 -6.208 -7.747 5.502 -2.244 -6.673 -0 -6.6746006 Riolering heffingen 0 5.883 5.883 0 5.266 5.266 0 5.937 5.9376007 Bouw- en woningtoezicht -2.624 676 -1.948 -2.556 1.150 -1.406 -2.975 904 -2.0716008 Stadsvernieuwing -3.593 41 -3.552 -1.382 51 -1.331 -3.033 41 -2.9926009 Volkshuisvesting -7.599 5.798 -1.801 -4.244 8.439 4.194 -6.300 -1.906 -8.2066010 Volkshuisvesting ISVprogramma-152 0 -152 -161 0 -161 -152 0 -152Resultaat voor bestemming -41.553 25.644 -15.910 -31.564 29.849 -1.714 -37.429 17.741 -19.6886999 Mutaties reserves 0 1.785 1.785 -12.813 4.646 -8.166 -6.466 14.021 7.555Resultaat na bestemming -41.553 27.429 -14.125 -44.376 34.496 -9.881 -43.895 31.762 -12.1337001 Algemene uitkering 0 101.975 101.975 0 96.489 96.489 -2.022 104.129 102.1077002 Belastingen -1.688 13.811 12.123 -1.925 12.194 10.269 -1.574 13.643 12.0697003 Beleggingen -5.506 20.845 15.339 -2.637 13.673 11.036 -607 20.876 20.2697004 Onvoorziene uitgaven -16.540 1.446 -15.093 -7.872 10.107 2.235 -1.223 2.075 8527005 Saldo financieringsfunctie -9.202 9.818 617 -14.177 2.776 -11.401 -4.216 2.052 -2.1647999 Mutaties reserves 0 0 0 0 0 0 0 0 0Resultaat voor bestemming -32.936 147.896 114.960 -26.612 135.239 108.628 -9.642 142.774 133.1327999 Mutaties reserves -3.742 12.744 9.002 -29.956 24.732 -5.224 -1.789 10.249 8.460Resultaat na bestemming -36.677 160.639 123.962 -56.568 159.971 103.404 -11.431 153.023 141.5928001 Wijkontwikkeling -6.692 495 -6.197 -3.053 254 -2.799 -4.015 466 -3.549Resultaat voor bestemming -6.692 495 -6.197 -3.053 254 -2.799 -4.015 466 -3.5498999 Mutaties reservesWijkontwikkeling0 677 677 0 1.919 1.919 -300 631 331Resultaat na bestemming -6.692 1.172 -5.521 -3.053 2.173 -881 -4.315 1.097 -3.218Totaal -362.139 362.139 0 -366.640 365.134 -1.505 -341.465 354.854 13.389ProgrammaREKENing 293

AfkortingenAGG Activiteiten Groep GroenoordAMvB Algemene Maatregel van BestuurARBO ArbeidsomstandighedenASV Algemene SubsidieverordeningAVR Afvalverwerking RijnmondAWB Algemene Wet BestuursrechtBBSH Besluit Beheer Sociale HuursectorBBV Besluit Begroting en VerantwoordingBCF BTW-compensatiefondsBDU Brede DoeluitkeringBGS BedrijfsGemeenschap SchiedamBI-zone BedrijveninvesteringszoneBNG Bank Nederlandse GemeentenBOR Beheer Openbare RuimteBOS Buurt, Onderwijs en SportBVSO Bewonersvereniging Schiedam OostBWS Besluit Woninggebonden SubsidiesBZK (ministerie van) Binnenlandse Zaken enKoninkrijksrelatiesCBS Centraal Bureau voor de StatistiekCJG Centrum voor Jeugd en GezinCOELO Centrum voor Onderzoek van de Economie vande Lagere OverhedenCON Centrale Opvang NieuwkomersCWI Centrum voor Werk en InkomenCWP CollegeWerkProgrammaDUO Dienst Uitvoering OnderwijsDCMR Dienst Centraal Milieubeheer RijnmondDSR Dienst Sport en RecreatieDU DecentralisatieuitkeringenEL&I (ministerie van) Economische zaken, Landbouwen InnovatieEU Europese UnieFido Financiering decentrale overhedenGBA Gemeentelijke Basis AdministratieGGD Gemeentelijke GezondheidsdienstGHOR Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen enRampenGOSA Gemeentelijk Overleg Sluitende AanpakGRP Gemeentelijk RioleringsplanGSB GrotestedenbeleidGVVP Gemeentelijk Verkeers- en VervoerplanHGGA geldelijke steun Huisvesting GehandicaptenISV Investeringsbudget Stedelijke VernieuwingIZA Instituut Ziektekostenverzekering AmbtenarenJIT Jeugd Interventie TeamJCO Justitieel Casus OverlegJGZ JeugdgezondheidszorgJMR Jeugd Monitor RotterdamJOP Jongeren Ontmoetings PlaatsKCC Klant Contact CentrumKOeRS Klantgerichtheid, bestuurlijke sensitiviteit enOmgevingsbewustzijn, Resultaatgerichtheid enSamenwerkenLEA Lokale Educatieve AgendaLBB Lichtblauwe BrigadeLNV (ministerie van) Landbouw Natuurbeheer enVisserijLRK Landelijk Register Kinderopvang(Meldcode)HG Meldcode Huiselijk GeweldMBOP Meerjaren Beheer- en OnderhoudsplannenMO (cluster) Maatschappelijke OntwikkelingMOP MeerjarenOntwikkelingsProgrammaMOS Stichting Microfinanciering OndernemersSchiedamMPG Meerjaren Perspectief GrondbedrijfMUP Milieu UitvoeringsprogrammaNIEGG Niet In Exploitatie Genomen GrondenNHG Nationale Hypotheek GarantieNIBM Niet In Betekende MateNME Natuur- en Milieu EducatieNOC*NSF Het Nederlands Olympisch Comité *Nederlandse Sport FederatieNSL Nationaal SamenwerkingsprogrammaLuchtkwaliteitNvU Nota van UitgangspuntennWRO Nieuwe Wet ruimtelijke ordeningOBR OntwikkelingsBedrijf RotterdamOKC Ouder en Kind CentrumOTO Opleiden, Trainen en OefenenOV Openbaar VervoerOZB OnroerendezaakbelastingP&C Planning en ControlPKVW Politie Keurmerk Veilig WonenPPS Publiek Private SamenwerkingPRB Persoonlijk Re-integratie BudgetPWVB Project Particuliere WoningVerBeteringRET Rotterdamse Elektrische TramRKC Rekenkamercommissie Schiedam-Vlaardingen(RKC)SEARS Sociaal Economische Adviesraad SchiedamSEI Sociaal Economische InitiatieSGBB St. Gereformeerde Bouwcorporatie voorBejaarden294

SISASiscoSIVSMARTSOSOBOSPSS&RSVnSWSTLNUWVVINEXVIGVNGVROMVRRVSOVUTVVEVVVV&WWABOWAPWcpvWet BIZWEWW&IWiWICWIJWIONWKOWMOWOGWOMWROWonWOZWWBWWIZATSinge Information, Single AuditSolutions for implementing sustainableconstructionsSociaal, Integratie en VeiligheidSpecifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch,Tijdgebonden(cluster) Stedelijke OntwikkelingSchiedams Overleg BewonersorganisatiesStichting Promotie SchiedamSport en RecreatieStimuleringsfonds Volkshuisvesting NederlandsegemeentenStichting Welzijn SchiedamTransport en Logistiek NederlandUitkeringsinstituut WerknemersVerzekeringenVierde Nota Ruimtelijke Ordening ExtraVroegtijdige Interventie in GezinnenVereniging Nederlandse GemeentenVolkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening enMilieuVeiligheidsregio Rotterdam-RijnmondVoortgezet Speciaal OnderwijsVervroegde UittredingVoor- en vroegschoolse educatieVereniging voor VreemdelingenverkeerVerkeer en WaterstaatWet Algemene Bepalingen OmgevingsrechtWijk Actie PlanWet educatieve preventie volksgezondheidExperimentenwet BedrijvennvesteringszonesStichting Waarborgfonds Eigen WoningenAfdeling Werk & InkomenWet inburgeringWoon Informatie CentrumWet Investeringen in JongerenWet Info Ondergrondse NettenWarmte en Koude OpslagWet Maatschappelijke OndersteuningWijkontwikkelingsmaatschappij Groenoord CVWijkontwikkelingsmaatschappijWet Ruimtelijke OrdeningWet onafhankelijk netwerkbeheerWaardebeschikking Onroerende ZakenWet Werk en BijstandWonen, Wijken en IntegratieZorgAdviesTeamProgrammaREKENing 295

296

UitgaveBurgemeester en Wethoudersvan de Gemeente SchiedamPostbus 15013100 EA SchiedamTelefoon 010 219 11 11Eindredactie, vormgeving en productieAfdeling Financiën & OndersteuningAdvies en drukVan Horssen OJ Service bv,Waardenburg