SECUNDAIR ONDERWIJS

TSO – 3e graad – optie Techniek-wetenschappen 34TV Toegepaste biologie (1e jaar: 3 lestijden/week, 2e jaar: 3 lestijden/week)Specifieke pedagogisch-didactische wenkenBij de uitwerking van dit leerplan zal een eigen opbouw en accent kunnen gelegd worden in functie van leerlingen,de labo-uitrusting, de interesse, enz.Wat betreft de timing over de twee leerjaren heen: omdat men in de labovakken biotechnische wetenschappentijdens het eerst leerjaar rond bacteriën werkt, is het aangewezen dat ook te doen in het deelvak Microbiologie.Zo komt het hoofdstuk Fungi in september van het tweede leerjaar te liggen, wat voor veldonderzoek eengoede periode is.Protisten in het voorjaar behandelen is dan ook toepasbaar tijdens geïntegreerde werkperioden ofwaterkwaliteitbepaling.Classificatie van organismenInleidend wordt de indeling van de organismen aangebracht. We volgen hierbij de indeling in vijf rijken. Deverdere indeling wordt aangebracht via bv. videofragmenten of afbeeldingen. Tevens worden de basisnomenclatuurregelsgeïntroduceerd.MonerenVoor de moneren wordt na een kort hoofdstuk over de cyanobacteriën hoofdzakelijk gewerkt rond debacteriën. Aan de hand van microscopische preparaten (ongekleurd, enkelvoudige kleuring,negatiefkleuring, Gramkleuring,...) wordt de bouw van de bacteriën in kaart gebracht.Voorkomen, vermenigvuldiging en levensvoorwaarden worden experimenteel benaderd. Uit de besluiten vandeze proeven wordt de groei besproken.De biotechnologische toepassingen van bacteriën (azijnzuur-, melkzuur-, boterzuurgisting, ...) werdenexperimenteel benaderd in andere vakken. Deze lessen beogen dan ook herhaling en uitbreiding.Ook voor de schadelijke bacteriën wordt gerefereerd naar reeds opgebouwde kennis. Toch wordt hier,vertrekkend van een eenvoudig schema dat de immunologie van het menselijk lichaam schetst, een beeldgeschetst van pathogene bacteriën en hun bestrijding (zie punt 6).ProtistenDe studie van de protisten verloopt o.a. aan de hand van infusies en planktonpreparaten. Microscopie en hetgebruik van eenvoudige determinatiesleutels zijn aangewezen. Videofragmenten en wandplaten kunnenondersteunend werken.Beschrijving van organismenBij de studie van planten wordt uitgegaan van enkele type-zaadplanten. Het determineren m.b.h. van eenflora wordt aangeleerd. De leerlingen vullen aan de hand van bv. een steekkaart, de voornaamste systematischeen morfologische gegevens in. Hierbij gaan zij uit van een studie van de planten met de binoculairloep.Zij schetsen nauwkeurig de bloemdelen en leiden daaruit de bloemformule (en eventueel bloemdiagram)af. Er wordt aandacht besteed aan de milieuaanpassingen van de bestudeerde planten.Bij de studie van dieren wordt uitgegaan van ongewervelde bodemdieren. Ook hier wordt vertrokken van eenobservatie met loepen. De waarnemingen worden getekend. Via bv. een steekkaart worden de voornaamstesystematische en morfologische gegevens genoteerd. De leerlingen noteren de aanpassingen van het dierm.b.t. voeding, voortbeweging en ademhaling. De leerlingen beschikken over determinatiesleutels enaanvullende achtergrondinformatie.