SECUNDAIR ONDERWIJS

TSO – 3e graad – optie Techniek-wetenschappen 39TV Toegepaste biologie (1e jaar: 3 lestijden/week, 2e jaar: 3 lestijden/week)Specifieke pedagogisch-didactische wenkenBij de uitwerking van dit leerplan zal de leraar, in overleg met de leraar ecologie, dit leerplanonderdeel uitwerken,aan de hand van een ecologisch onderzoek.EcologieTERRESTRISCH BIOTOOPBereid de excursie en de toe te passen technieken goed voor: taakverdeling, overzichtelijke opnamebladen,voldoende determineertabellen en materiaal om de veldwaarnemingen te verzamelen, afspraken i.v.m. denaverwerking en het verslag. Een rondleiding en/of gesprekken met een natuurgids of een conservator vande biotoop kunnen zeer nuttig en verhelderend zijn.De leerlingen voeren de metingen zo veel mogelijk zelfstandig uit.1.1 Topografische gegevensDe biotoop wordt op een topografische kaart gesitueerd. De meet- of opnameplaatsen kunnen op de kaartaangebracht worden.1.2 Abiotische factorenIn functie van de biotoop, het seizoen, het aantal uren en het doel van de biotoopstudie bepaalt men welkeabiotische factoren relevant zijn om te meten. Een overzicht:TemperatuurMen meet de luchttemperatuur en de bodemtemperatuur (eventueel op verschillende diepten).LichtMeestal wordt de relatieve lichtmeting uitgevoerd met behulp van een lichtmeter. Op elke meetplaats wordt(indien mogelijk) op verschillende tijdstippen van de dag en in de verschillende etages de lichtintensiteit gemeten.WindOp de meetplaatsen bepaalt men de relatieve windsnelheid en de windrichting.Relatieve luchtvochtigheidDeze kan gemeten worden met een hygrometer en wordt best gedaan op verschillende tijdstippen van dedag.LuchtdrukMen kan met een barometer de luchtdruk bepalen.BodemBoren van een bodemprofiel om de structuur van de bodem te bestuderen en zo een idee te krijgen van dehistoriek van het bodemgebruik. Van de verschillende lagen of diepten kan men dan grondstalen meenemennaar de klas voor de chemische analyse van de bodem.Wat kan allemaal bepaald worden van de bodem?ZuurtegraadDe pH-meting gebeurt zo nodig op verschillende diepten.WatergehalteNa drogen bij 105 °C berekent men het massaverlies aan water; hieruit bepaalt men het percentage aanactueel water.HangwaterEen bepaald volume luchtdroge en gezeefde grond in een trechter wordt bevochtigd met een bepaald volumewater. Uit het volume vastgehouden water wordt het percentage hangwater berekend.DoorsijpelingssnelheidEen bepaald volume luchtdroge en gezeefde grond in een trechter wordt verzadigd met water. Daarna gietmen een bepaald volume water op het vochtig grondstaal. Men meet het volume doorgelopen water na eenvooraf vastgestelde tijdspanne. Hieruit berekent men de doorsijpelingssnelheid (in ml/m).