SECUNDAIR ONDERWIJS

TSO – 3e graad – optie Techniek-wetenschappen 40TV Toegepaste biologie (1e jaar: 3 lestijden/week, 2e jaar: 3 lestijden/week)HumusgehalteEen bepaalde massa ovendroge en gezeefde grond wordt uitgegloeid. Uit het verschil in massa berekentmen de percentage humus.Anorganische ionenIonen (bv. fosfaat-, ammonium-, nitriet- en nitraationen) in gedroogde grond kunnen na extractie wordenkwantitatief bepaald met behulp van testkits voor de chemische analyse van water.EC-meting: meten van het elektrisch geleidingsvermogen van de bodem met een EC-meter (elektroconductiviteit)of met de geleidingssensor.Zuurbindend vermogenBij een bepaalde massa gezeefde, gedroogde grond voert men een terugtitratie uit. Men kan de resultatenvergelijken met de overeenkomstige waarden aangegeven in een referentietabel.Actueel luchtgehalteEen stevig blik, met gaten in de bodem, wordt in de bodem geklopt. Het luchtdicht verpakt blik wordt in deklas verder verwerkt. Een identiek met water gevuld blik wordt in een beker water geplaatst. Het waterniveauwordt aangeduid. Daarna voert men hetzelfde uit met het grondstaal. Het volumeverschil, veroorzaakt doorde opstijgende luchtbellen, wordt bepaald. Hieruit kan het percentage lucht worden berekend.Gehalte aan vaste deeltjes en totaal poriënvolume van de bodemEen bepaald volume ovendroge en gezeefde grond wordt zachtjes bij een bepaald volume water gegoten.Uit de niveauverschillen berekent men het percentage vaste deeltjes en het percentage poriën.Bodemprofielhet boren van een bodemprofiel met behulp van een grondboor. Tijdens de boring kunnen de grondstalenverzameld worden voor de chemische analyse en de textuur van de bodem.BodemtextuurMen schudt luchtdroge gezeefde grond met water en laat het mengsel bezinken. Aan de hand van de bezinkingstijdkan men bepalen tot welke bodemtextuur de verscheidene fracties behoren. Uit de hoogte van deverscheidene fracties berekent men het percentage van elk. In de textuurdriehoek kan men de textuurklassevan de grond bepalen.Ook aan de hand van een drietal zeven (2 µm, 50 µm en 200 µm) kan men van een bepaalde massa uitgegloeidegrond de massa van de drie fracties (zand, leem, klei) bepalen. De grotere fracties kunnen met hetblote oog onderscheiden worden. Hieruit bepaalt men de massaprocenten. In de textuurdriehoek zoekt mendan de textuurklasse van de bodem op.1.3. Ecologische betekenis van de abiotische factorenBij de analyse en de bespreking van de waarnemingen kan een keuze gemaakt worden uit:- de relatie tussen de fysische factoren (temperatuur, lucht, licht, water en bodem) en de topografischeligging van de biotoop.- de relatie tussen de windsnelheid, temperatuur, luchtvochtigheid en de bouw en het voorkomen vanorganismen. Het belang van de wind bij bestuiving, verspreiding van zaden, verspreiding van insectenen voortbeweging van vogels kan besproken worden. De relatie tussen de luchtsamenstelling en deluchtvervuiling en het voorkomen van bepaalde organismen (bv. korstmossen) kan aangehaald worden.- de relatie tussen het luchtgehalte, de bodemtextuur en het watergehalte. Het belang van lucht voor deademhaling van bodemorganismen (wortels van planten, bodemdieren, bacteriën) kan besproken worden.- het verband tussen de pH-waarde en het zuurbindend vermogen. Ook de relatie met het kalkgehaltein de bodem kan aangebracht worden. Het belang van de zuurtegraad voor de oplosbaarheid van eenaantal verbindingen, de afbraak van afgestorven organismen en het voorkomen van bepaalde organismenkan behandeld worden. De begrippen zuurminnende, neutraalminnende en kalkminnendeplanten kunnen daarbij aan bod komen.Alle metingen i.v.m. de bodem kunnen in een overzichtelijke tabel samengebracht worden. Er worden relatiesgelegd tussen de bodemeigenschappen onderling en het voorkomen van organismen in de biotoop.