Richtlijn Familiaal Huiselijk Geweld bij kinderen en ... - CBO

verhaal niet zomaar elders terechtkomt. Maar een te rigide omgang met het beroepsgeheimkan tot gevolg hebben dat een cliënt die dringend hulp nodig heeft, juist niet geholpen wordtomdat de beroepsbeoefenaar meent dat hij vanwege zijn beroepsgeheim niet in mag grijpen.Al met al is de omgang met het beroepsgeheim een vorm van evenwichtskunst:geheimhouding waar mogelijk, zorgvuldige doorbreking van het geheim waar nodig.Conflict van plichtenIn Nederland is het beroepsgeheim geen absoluut recht. Natuurlijk dient terughoudendheidbetracht te worden met het doorbreken van het beroepsgeheim, maar zwaarwegendebelangen van anderen of maatschappelijke belangen kunnen aanleiding zijn hetberoepsgeheim te doorbreken. Het beroepsgeheim kan worden doorbroken na toestemmingvan de betrokkene, op grond van de wet en in bepaalde gevallen van noodtoestand ofovermacht, ook wel aangeduid met ‘conflict van plichten’.In een situatie van conflict van plichten verkeert een persoon met een beroepsgeheim ingewetensnood. Er bestaat een conflict tussen de zwijgplicht en de drang tot beschermingvan een ander zwaarwegend belang. In artikel 2 van de Wet bestrijding infectieziekten heeftde wetgever bepaald dat wanneer een beroepsbeoefenaar een bepaalde infectieziekteconstateert bij zijn patiënt, hij zijn beroepsgeheim mag (zelfs moet) doorbreken door vandeze ziekte melding te doen. In dit geval heeft de wetgever al bepaald welk belang zwaarderweegt. In een situatie van een conflict van plichten moet degene die een beroepsgeheimheeft zelf de afweging van belangen maken. Indien hij besluit zijn beroepsgeheim tedoorbreken, kan hij zich voor de rechter beroepen op artikel 40 van het Wetboek vanStrafrecht (overmacht). Door dit artikel kan de strafbaarheid van het doorbreken van hetberoepsgeheim komen te vervallen vanwege de situatie van overmacht.In de (tucht)rechtspraak wordt in geval van een conflict van plichten erkend dat eenberoepskracht, ook zonder toestemming van de cliënt, over hem mag spreken. Uiteraardmoet een dergelijk besluit om de zwijgplicht te doorbreken zorgvuldig worden genomen.Beantwoording van de volgende vijf vragen leidt doorgaans tot een zorgvuldigebesluitvorming.1. Welk doel wil ik bereiken door met een ander over mijn cliënt te spreken?2. Is er een andere mogelijkheid om ditzelfde doel te bereiken zonder dat ik mijnberoepsgeheim hoef te verbreken?3. Waarom is het niet mogelijk om toestemming van de cliënt te vragen of te krijgen voorhet bespreken van zijn situatie met iemand die hem kan helpen?4. Zijn de belangen van de cliënt die ik wil dienen met mijn spreken zo zwaar dat dezenaar mijn oordeel opwegen tegen de belangen die de cliënt heeft bij mijn zwijgen?5. Als ik besluit om te spreken, aan wie moet ik dan welke informatie verstrekken zodatde cliënt kan worden geholpen?Tot een zorgvuldige besluitvorming wordt ook gerekend dat de beroepsbeoefenaar desituatie, voordat hij zijn besluit neemt, bespreekt met een collega of met een ander die terzake kundig is. Dit gesprek heeft tot doel om te bezien of deze laatste, die wat meer afstandtot de casus heeft, tot een zelfde weging komt en mogelijker nog nieuwe aspecten toevoegt.Levert deze collegiale consultatie niet voldoende duidelijkheid op, dan wordt van deberoepskracht gevraagd om het ASHG of het AMK te consulteren.Richtlijn familiaal huiselijk geweld 101