Richtlijn Familiaal Huiselijk Geweld bij kinderen en ... - CBO

HOOFDSTUK 4: DIAGNOSTIEK BIJ KINDERENUitgangsvraag 7 DiagnostiekWelk onderzoek dient te worden verricht bij kinderen die zijn blootgesteld aan familiaalhuiselijk geweld om gezondheidsschade en de noodzaak en aard van behandeling tekunnen vaststellen?InleidingHet meemaken van FHG door een kind is een belastende gebeurtenis die tot lichamelijke engeestelijke gezondheidsschade kan leiden. De veiligheid van het kind en het voorkomen vanherhaling hebben de hoogste prioriteit. Daarna is het nodig na te gaan welke schade –opkorte en lange termijn- het kind heeft opgelopen en welke behandeling nodig is.Verwerking van schokkende gebeurtenissen verloopt bij kinderen gefaseerd. In de loop dertijd vinden nieuwe inschattingen plaats van de stresserende gebeurtenissen. Toegenomencognitieve capaciteiten en nieuwe ervaringen dragen bij aan een veranderde beleving vanhet gebeuren (Boer, in druk). Ook kan de schade op lange termijn het gevolg zijn van delichamelijke veranderingen (bijvoorbeeld van de hersenen en van het immuunsysteem), dieworden veroorzaakt door het meemaken van schokkende gebeurtenissen als FHG (Boer, indruk). Het gaat hierbij niet alleen om psychische problemen en stoornissen, maar ook omlichamelijke ziekten (Felitti et al., 1998). De schade op lange termijn gaat niet altijd gepaardmet voortekenen. Schade kan alsnog later ontstaan, ook al brengt een onderzoek nu geenschade aan het licht.Omdat de gevolgen van FHG voor kinderen zo uiteenlopend kunnen zijn en omdat zij zichover het gehele leven kunnen voltrekken, is de bespreking van diagnostiek oriënterend enbeperkt tot de periode kort na het FHG.Samenvatting van de literatuurRichtlijnen en hoofdstukken in handboeken geven aanbevelingen over de manier waaropkinderen onderzocht moeten worden indien sprake is geweest van FHG. Voor FHG in devorm van seksueel misbruik zijn deze het meest uitgewerkt. Hier volgt een beknoptesamenvatting van essentiële aspecten. Zie voor verdere toelichting de betreffende richtlijnenen handboeken.Er moet een lichamelijk onderzoek plaatsvinden door een (kinder)arts die geschoold is in hetherkennen van symptomen van kindermishandeling, verwaarlozing, seksueel en andergeweld. Een bruikbaar leerboek is: Child Abuse. Medical Diagnosis and Management(Reece & Christian, 2009; ISBN 13-978-1-58110-298-6). Voor een gedetailleerd overzichtvan dit onderzoek is een Engelse richtlijn beschikbaar (Royal College of Paediatrics andChild Health, 2008). Ook dient psychologisch en psychiatrisch onderzoek te worden gedaan.Onderzoek mag alleen uitgevoerd worden na toestemming van de beide gezagdragendeouders. Die toestemming kan niet altijd worden verkregen, bijvoorbeeld omdat een van deouders zelf het FHG heeft gepleegd. Indien geen toestemming kan worden verkregen, moetoverwogen worden de toestemming te krijgen door een (spoed)melding bij de Raad voor deKinderbescherming en een (spoed) ondertoezichtstelling.Richtlijn familiaal huiselijk geweld 61