DE RAMP MET VLUCHT MH17

50 ER IS GEEN DRAAIBOEK VOOR VERDRIET
werden twee shelters en een hangar vrijgemaakt. Op 9 december 2014
kwam het eerste konvooi met wrakstukken aan. Sommige nabestaanden
waren daarbij. Velen van hen gaven aan het op prijs te stellen de wrakstukken
te zijner tijd te kunnen bezichtigen. Nabijheid bij hun dierbaren
was daarbij een veelgehoord argument.
Op vrijdag 27 februari 2015 ontving de Onderzoeksraad voor Veiligheid
’s ochtends een delegatie van de Stichting Vliegramp MH17 die als eerste
de wrakstukken mocht bezoeken. ’s Middags kregen de familierechercheurs
van de politie en medewerkers van Slachtofferhulp Nederland de
gelegenheid de wrakstukken te zien. Zij zouden de week erop de nabestaanden
begeleiden bij hun bezoek aan de luchtmachtbasis. Een goede
voorbereiding op deze confrontatie achtten de hulpverleners essentieel. ‘De
bezichtiging maakte het verdriet tastbaar,’ zegt een van de casemanagers
van Slachtofferhulp Nederland. ‘Tot nu toe hadden de nabestaanden het
met foto’s moeten doen. Nu werd het echt.’
‘Het bleek heel confronterend te zijn,’ zegt haar collega. ‘Maar ook louterend.
Mensen hebben enorm veel behoefte aan informatie. Onzekerheden
zijn erger dan de ergste zekerheden.’
Er waren nabestaanden die niet naar de wrakstukken wilden kijken en
later ook niet naar de reconstructie. De casemanagers van Slachtofferhulp
Nederland drongen daar ook niet op aan. ‘Het belangrijkste van slachtofferhulp
is mensen zelf de regie te geven over hun eigen rouw.’
Hanny Dormans vond het wel belangrijk om naar de bezichtiging in
Gilze-Rijen te gaan. ‘Omdat we nooit naar de rampplek zelf hebben kunnen
gaan.’ Ze heeft er geen spijt van gehad. ‘Ik vond het helend te horen
met hoeveel passie mensen daar bezig waren met het onderzoek. Dat al
die mensen met ons wilde praten. Ze gaven het gevoel dat ze het voor ons
deden. Dat vond ik heel prettig.’ De aandacht gaf een kader om uit de
chaos van haar hoofd te komen, ervoer Hanny. ‘Ik kon niet slapen in het
begin en vroeg de huisarts om slaaptabletten. Ik kreeg een voorraad mee,
maar die heb ik niet gebruikt. Ik moet het zelf doen, heb ik gedacht. Maar
om het zelf te doen, heb je wel andere mensen nodig.’
Ook Ine en Jan van Loo gingen naar Gilze-Rijen om de wrakstukken te
bekijken. Jan merkte op dat moment dat hij een grote behoefte had om een
stukje van een wrakstuk mee te nemen. Al eerder hadden nabestaanden
aangegeven graag een relikwie mee te nemen. Maar omdat de wrakstukken
nog object van onderzoek waren en het toestel officieel nog eigendom was
van Malaysia Airlines kon dat niet worden toegezegd.
Onopgemerkt nam Jan een klein fragment uit een van de shelters mee.
Daar lagen de wrakstukken die niet meer onderzocht hoefden te worden.
Op de terugweg naar huis vertelde hij het Ine. ‘Hoe kon je dat nou doen?’
vroeg ze hem in verwarring. De psycholoog die hen beide begeleidde vond