DE RAMP MET VLUCHT MH17

52 ER IS GEEN DRAAIBOEK VOOR VERDRIET
mensen om een reëel beeld te krijgen, is groot. Gedachten gaan makkelijk
aan de wandel. Mensen vroegen: “We hebben bij een kist gezeten,
maar wat lag er in?” Het geeft nabestaanden rust om te weten hoe het was.
Vooral moeders willen toch het liefst hun kind nog zien.’
Om tegemoet te komen aan die sterke behoefte, ontwikkelde Slachtofferhulp
Nederland in samenwerking met het LTFO na de vliegramp in
Tripoli de zogeheten fotoschouw. Inmiddels wordt de methode ook toegepast
bij suïcides en verkeersslachtoffers. Bij MH17 kregen de nabestaanden
de keuze of zij samen met medewerkers van Slachtofferhulp Nederland en/
of de familierechercheurs naar de foto’s wilden kijken die in het kader van
de identificatie waren gemaakt.
‘We zijn ongeveer een jaar na de ramp met de fotoschouw begonnen,’
leggen de casemanagers uit. ‘Eerst luisterden we naar wat mensen wisten,
wat hun ideeën waren en wat ze zouden willen zien. Aansluitend gingen
wij naar het LTFO en maakten samen met de forensische onderzoekers een
selectie van foto’s die aan de behoefte van nabestaanden tegemoet zouden
komen. Mensen willen vooral herkenbaarheid, dat was een belangrijk
selectiecriterium.’
Nadat de casemanagers met de nabestaanden hadden besproken welke
foto’s geschikt zouden zijn voor een schouw, kwamen medewerkers van
het LTFO bij de nabestaanden thuis. Samen met hen en de hulpverleners van
Slachtofferhulp Nederland of de politie keken ze naar de beelden op de laptop
van de forensische onderzoekers. ‘Mensen houden altijd zelf de regie.
Sommige nabestaanden hoefden de foto’s zelf niet meer te zien, nadat wij
ze hadden beschreven. Anderen wilden wel kijken. Dat is heel confronterend
en verdrietig, maar iedereen gaf terug dat het goed was om te doen.’
Hanny Dormans worstelde aanvankelijk met het advies dat het beter was
om Harrie niet meer te zien. ‘Ik dacht: dat bepaal ik zelf wel. De uitvaartonderneemster
stelde toen voor dat zij Harrie’s lichaam zou beschrijven,
omdat zij hem uit hoofde van haar werk toch moest zien. Daarna was het
aan ons om zelf te kijken of niet.’ De gedetailleerde beschrijving die de uitvaartonderneemster
gaf, was voor Hanny het bewijs dat het echt om haar
broer ging. ‘Die bevestiging was voldoende.’
Van de mogelijkheid om de foto's te bekijken die in Hilversum waren
gemaakt, maakte Hanny ‘dankbaar gebruik’. Het was een zonnige lentedag
in maart 2015 toen de casemanager van Slachtofferhulp Nederland met
een medewerker van het identificatieteam langs kwam. Samen met dochter
Floor en Elise, de vriendin van Harrie, zat Hanny klaar voor de fotoschouw.
‘De uitleg vooraf was zorgvuldig, maar nu kon ik met eigen ogen zien dat
het lichaam van Harrie intact was. Ik herkende zijn broek. Voor mij kwam
er een einde aan de zoektocht. Het was goed zo.’