14.05.2019 Views

Vorsten 2019_5

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dan toepasselijk. Vanuit deze monumentale<br />

Prinsenbank had de prins of prinses<br />

van Oranje goed zicht op de preekstoel,<br />

over de hoofden van de gewone kerkgangers<br />

heen. De gebeeldhouwde luifel<br />

boven de zitplaatsen was niet bedoeld ter<br />

bescherming voor vallend gesteente of<br />

lekkage, maar was een ereteken.<br />

Waar de Oranjes niet over een eigen<br />

bank beschikten, zoals in de naast het<br />

Koninklijk Paleis gelegen Nieuwe Kerk van<br />

Amsterdam, maakten zij bij kerkdiensten<br />

gebruik van de erebank tegenover de<br />

preekstoel. Normaal gesproken was dit<br />

de burgemeestersbank, maar met een<br />

simpele fluwelen draperie over de borstwering<br />

kon de bank worden veranderd in<br />

een speciale, vorstelijke loge.<br />

En ja, zo’n loge heeft iets van een theater.<br />

Want ook dáár presenteert de koninklijke<br />

familie zich op feestelijke wijze aan het<br />

publiek. Het doel van het bezoek aan de<br />

schouwburg of aan een concertgebouw<br />

is natuurlijk de liefde voor de uitvoerende<br />

kunsten, maar het is ook hofspektakel.<br />

Het is vermaak op hoog niveau, waarbij<br />

de vorst in gala is en de leden van zijn<br />

gevolg feestelijk zijn uitgedost. Soms<br />

verhoogt een uitvoering de luister van een<br />

koninklijk huwelijken, een inhuldiging en<br />

een staatsbezoeken.<br />

Amsterdam was in de zomer van 1768<br />

zo verguld met het bezoek van stadhouder<br />

prins Willem V en zijn jonge<br />

bruid Wilhelmina van Pruisen, dat in het<br />

programma van dit officiële meerdaagse<br />

bezoek op verzoek van de prins een<br />

bezoek aan een toneelvoorstelling in de<br />

schouwburg was opgenomen. Het stadhouderlijk<br />

paar en hun gevolg woonden<br />

de opera Demofonte van Antonio Caldara<br />

bij vanuit een loge waarvan de verf nog<br />

maar net droog was. Drie weken tevoren<br />

werden vijf bestaande loges verbouwd tot<br />

een grote vorstelijke tent, versierd met<br />

roodfluwelen gordijnen. Twee staatsiezetels<br />

en vierentwintig stoelen waren met<br />

rood zijden damast bekleed. Het werd<br />

ongetwijfeld een prachtige avond waarover<br />

nog lang werd nagepraat, maar vier jaar<br />

later sprak tout Amsterdam over de grote<br />

brand die de schouwburg in de as legde.<br />

▲ Koningin Wilhelmina in haar eigen<br />

Prinsenbank in de Grote Kerk van<br />

Breda, 1956.<br />

▼ Doop van prins Ernst Casimir,<br />

zoontje van Willem II en Anna<br />

Paulowna, in de Nieuwe Kerk van<br />

Amsterdam op 18 juni 1822. Onder<br />

de luifel van de burgemeestersbank<br />

staan vergulde zetels uit het paleis.<br />

FOTO’S ANP, PALEIS HET LOO, STADSARCHIEF AMSTERDAM<br />

106

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!