You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dan toepasselijk. Vanuit deze monumentale<br />
Prinsenbank had de prins of prinses<br />
van Oranje goed zicht op de preekstoel,<br />
over de hoofden van de gewone kerkgangers<br />
heen. De gebeeldhouwde luifel<br />
boven de zitplaatsen was niet bedoeld ter<br />
bescherming voor vallend gesteente of<br />
lekkage, maar was een ereteken.<br />
Waar de Oranjes niet over een eigen<br />
bank beschikten, zoals in de naast het<br />
Koninklijk Paleis gelegen Nieuwe Kerk van<br />
Amsterdam, maakten zij bij kerkdiensten<br />
gebruik van de erebank tegenover de<br />
preekstoel. Normaal gesproken was dit<br />
de burgemeestersbank, maar met een<br />
simpele fluwelen draperie over de borstwering<br />
kon de bank worden veranderd in<br />
een speciale, vorstelijke loge.<br />
En ja, zo’n loge heeft iets van een theater.<br />
Want ook dáár presenteert de koninklijke<br />
familie zich op feestelijke wijze aan het<br />
publiek. Het doel van het bezoek aan de<br />
schouwburg of aan een concertgebouw<br />
is natuurlijk de liefde voor de uitvoerende<br />
kunsten, maar het is ook hofspektakel.<br />
Het is vermaak op hoog niveau, waarbij<br />
de vorst in gala is en de leden van zijn<br />
gevolg feestelijk zijn uitgedost. Soms<br />
verhoogt een uitvoering de luister van een<br />
koninklijk huwelijken, een inhuldiging en<br />
een staatsbezoeken.<br />
Amsterdam was in de zomer van 1768<br />
zo verguld met het bezoek van stadhouder<br />
prins Willem V en zijn jonge<br />
bruid Wilhelmina van Pruisen, dat in het<br />
programma van dit officiële meerdaagse<br />
bezoek op verzoek van de prins een<br />
bezoek aan een toneelvoorstelling in de<br />
schouwburg was opgenomen. Het stadhouderlijk<br />
paar en hun gevolg woonden<br />
de opera Demofonte van Antonio Caldara<br />
bij vanuit een loge waarvan de verf nog<br />
maar net droog was. Drie weken tevoren<br />
werden vijf bestaande loges verbouwd tot<br />
een grote vorstelijke tent, versierd met<br />
roodfluwelen gordijnen. Twee staatsiezetels<br />
en vierentwintig stoelen waren met<br />
rood zijden damast bekleed. Het werd<br />
ongetwijfeld een prachtige avond waarover<br />
nog lang werd nagepraat, maar vier jaar<br />
later sprak tout Amsterdam over de grote<br />
brand die de schouwburg in de as legde.<br />
▲ Koningin Wilhelmina in haar eigen<br />
Prinsenbank in de Grote Kerk van<br />
Breda, 1956.<br />
▼ Doop van prins Ernst Casimir,<br />
zoontje van Willem II en Anna<br />
Paulowna, in de Nieuwe Kerk van<br />
Amsterdam op 18 juni 1822. Onder<br />
de luifel van de burgemeestersbank<br />
staan vergulde zetels uit het paleis.<br />
FOTO’S ANP, PALEIS HET LOO, STADSARCHIEF AMSTERDAM<br />
106