De open ruimte werken

De Open Ruimte Werken
Werk 6
Ruimte maken voor ondernemerschap
Programmawerking is nieuw omdat het anders is dan het vertrouwde
generieke en gebiedsgerichte beleid. Dat gaven we reeds eerder
aan. Het is echter ook nieuw omdat het in twee richtingen aan een
praktijk van verandering werkt. Programmawerking is nieuw omdat
het ‘verticaal’ een nieuwe verhouding tussen bovenlokale overheid en
lokale actoren vormgeeft. De innovatie binnen Water+Land+Schap
ligt in het feit dat (1) de veertien coalities de vrijheid kregen om
zelf een concreet voorstel uit te tekenen en (2) de Vlaamse overheid
een ondersteunend kader bood om dat voorstel te realiseren, met
geïntegreerde doelstellingen, middelen en expertise. Zo schuiven
Vlaamse beleidsmakers mee aan tafel om projecten mogelijk te
maken. Ook omgekeerd krijgen lokale actoren inzicht in waar
en waarom bepaalde afwegingen bovenlokaal worden gemaakt.
Daarnaast is programmawerking nieuw omdat het ‘horizontaal’ de
grenzen tussen departementen en agentschappen doorbreekt. Vandaag
werken departementen binnen de Vlaamse overheid in principe
beleidsvoorbereidend, terwijl agentschappen beleidsuitvoerend
werken. Hoewel die taakverdeling in de praktijk niet altijd strikt
afgelijnd kan worden, gaat de programmawerking nog een stap
verder: de kortsluiting tussen doelen en uitvoering en de integratie
van diverse takenpaketten, worden de essentie. Agentschappen zetten
zo samen met departementen doelen uit voor programma’s, terwijl
departementen meewerken aan realisaties op het terrein.
“Ik geloof dat programmawerking al jaren
latent aanwezig is binnen de Vlaamse
beleidswerking, dit met wisselend succes.
SIGMA is wat mij betreft een positief
voorbeeld dat intussen al meer dan 40 jaar
loopt. De resultaten op het terrein zijn
enorm, al is het werk nog (lang) niet
af. AGNAS is een ander voorbeeld. Laat
de lessen uit die processen niet onbenut.”
Frederik Mollen,
Natuurpunt
“Het Vlaams niveau mist een overkoepelende
aanpak om overheidsinitiatieven met impact
op de open ruimte af te stemmen. De
programmawerking had als doelstelling om
dit versnipperd beleid tegen te gaan maar
slaagt daar momenteel nog onvoldoende in.
De verkokering is voor een deel ook reeds
in de programmawerking geslopen.”
Saartje Degelin,
Boerenbond
159