31.12.2012 Views

Geleend en uitgeleend - Etymologiebank

Geleend en uitgeleend - Etymologiebank

Geleend en uitgeleend - Etymologiebank

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

lands, <strong>en</strong> drie stukjes over Nederlandse woord<strong>en</strong> die internationaal<br />

geword<strong>en</strong> zijn, dus door e<strong>en</strong> groot aantal andere tal<strong>en</strong> gele<strong>en</strong>d.<br />

Gezi<strong>en</strong> de lange <strong>en</strong> kronkelige weg<strong>en</strong> die le<strong>en</strong>woord<strong>en</strong><br />

door tal<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong> veel andere tal<strong>en</strong> ook ter sprake.<br />

De hier gepres<strong>en</strong>teerde woordstudies ton<strong>en</strong> telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> onderdeel<br />

van de totale le<strong>en</strong>geschied<strong>en</strong>is van e<strong>en</strong> woord. C<strong>en</strong>traal<br />

staat het Nederlands, als gever of als ontvanger. Het verhaal<br />

van het gev<strong>en</strong> dan wel het ontvang<strong>en</strong> wordt verteld, maar vrijwel<br />

nooit van allebei. Zo wordt wel beschrev<strong>en</strong> hoe het Nederlands<br />

aan koffie komt, maar niet dat het Nederlands dit weer<br />

heeft uitgele<strong>en</strong>d aan het Indonesisch (waar het kopi luidt), <strong>en</strong><br />

waaróm - namelijk omdat de Ver<strong>en</strong>igde Oost-Indische Compagnie<br />

op Java koffieplantages neerzette om te ontkom<strong>en</strong> aan<br />

de hoge prijz<strong>en</strong> die de Arabische land<strong>en</strong> voor koffie rek<strong>en</strong>d<strong>en</strong>,<br />

<strong>en</strong> zo zaak <strong>en</strong> naam in Nederlands-Indië bek<strong>en</strong>dmaakte. Ev<strong>en</strong>min<br />

wordt verteld dat het Japanse kôhî <strong>en</strong> het Russische kofe<br />

teruggaan op Nederlands koffie.<br />

Het laatste stuk in dit boek vertelt uit hoeveel le<strong>en</strong>- <strong>en</strong> erfwoord<strong>en</strong><br />

de Nederlandse woord<strong>en</strong>schat bestaat, althans de<br />

woord<strong>en</strong>schat zoals beschrev<strong>en</strong> in het Etymologisch Woord<strong>en</strong>boek<br />

van Van Dale. Ook blijkt uit dit stuk vanaf welk mom<strong>en</strong>t<br />

er le<strong>en</strong>woord<strong>en</strong> in het Nederlands voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> in welke periode<br />

de meeste woord<strong>en</strong> zijn gele<strong>en</strong>d. In het Nawoord staat e<strong>en</strong><br />

aantal algem<strong>en</strong>e opmerking<strong>en</strong> over de vraag wat belangrijk is<br />

bij het beschrijv<strong>en</strong> van de geschied<strong>en</strong>is van e<strong>en</strong> le<strong>en</strong>woord.<br />

De auteur is dank verschuldigd aan Joep Kruijs<strong>en</strong>, Ewoud Sanders<br />

<strong>en</strong> Rob Tempelaars, die grote del<strong>en</strong> van de tekst kritisch<br />

hebb<strong>en</strong> doorgelez<strong>en</strong> <strong>en</strong> van allerlei nuttige opmerking<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

voorzi<strong>en</strong>. De eindredactie lag in de bekwame hand<strong>en</strong> van<br />

Jaap Engelsman. Voor informatie over afzonderlijke woord<strong>en</strong><br />

of stukjes dank ik Ada van Beekhov<strong>en</strong> (potas), Amand Berteloot<br />

(Duitse visie op Nederland), Frans Claes s.j. <strong>en</strong> Frans Debrabandere<br />

(Vlaamse woord<strong>en</strong>), Marie-Louise Gerla (hop),<br />

Hans de Groot (Zweeds), Norbert Herremans (voor zijn hulp<br />

bij de telling<strong>en</strong> van het Etymologisch Woord<strong>en</strong>boek), Willy<br />

van Hoecke (kabeljauw), Tette Hofstra (Fins), Zoltân Huszti<br />

(Hongaars), Gerrit Komrij (Cats, the poet of all poets), Jos de<br />

io

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!