02.02.2013 Views

9.1 Inleiding 9.2 Vorm- en betekenisbijzonderheden van de ge ...

9.1 Inleiding 9.2 Vorm- en betekenisbijzonderheden van de ge ...

9.1 Inleiding 9.2 Vorm- en betekenisbijzonderheden van de ge ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Het Ne<strong>de</strong>rlandse prefix <strong>ge</strong>- in historisch perspectief 201<br />

(blaz<strong>en</strong>(=a<strong>de</strong>m<strong>en</strong>), z(w)oeg<strong>en</strong>(=sterk a<strong>de</strong>m<strong>en</strong>)), maar het totale aantal voorbeeld<strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>ge</strong>-afleiding die in <strong>de</strong> O-groep hor<strong>en</strong> is – zoals al eer<strong>de</strong>r g<strong>en</strong>oemd – heel<br />

klein (4) waardoor er e<strong>en</strong> kans op toevalligheid bestaat wat <strong>de</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

grondwoord<strong>en</strong> betreft. Deze groep wordt hier daarom ver<strong>de</strong>r buit<strong>en</strong> beschouwing<br />

<strong>ge</strong>lat<strong>en</strong>.<br />

Of <strong>de</strong> frequ<strong>en</strong>tativiteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> grondwoord<strong>en</strong> <strong>van</strong> invloed is <strong>ge</strong>weest op het<br />

tot stand kom<strong>en</strong> <strong>van</strong> dit additionele betek<strong>en</strong>isaspect bij <strong>de</strong> <strong>ge</strong>-afleiding kunn<strong>en</strong> we –<br />

net als bij <strong>de</strong> negatieve connotatie het <strong>ge</strong>val is – niet zegg<strong>en</strong> zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> verhouding<strong>en</strong><br />

eerst met die <strong>van</strong> <strong>de</strong> perio<strong>de</strong> 1550-1900 te hebb<strong>en</strong> ver<strong>ge</strong>lek<strong>en</strong>. Maar wat we nu al<br />

kunn<strong>en</strong> veron<strong>de</strong>rstell<strong>en</strong>, is dat we – als <strong>de</strong> frequ<strong>en</strong>tativiteit <strong>van</strong> het grondwoord <strong>van</strong><br />

invloed blijkt te zijn op <strong>de</strong> ontwikkeling <strong>van</strong> het frequ<strong>en</strong>tatieve betek<strong>en</strong>isaspect bij<br />

<strong>de</strong> <strong>ge</strong>-afleiding – <strong>de</strong> oorsprong <strong>van</strong> die ontwikkeling in <strong>de</strong> (in eerste instantie<br />

“hoorbare”) Z-groep of in <strong>de</strong> B-groep moet<strong>en</strong> lokaliser<strong>en</strong>. De situatie met <strong>de</strong> Ogroep<br />

is niet dui<strong>de</strong>lijk <strong>van</strong>we<strong>ge</strong> het <strong>ge</strong>rin<strong>ge</strong> aantal voorbeeld<strong>en</strong>.<br />

9.4.1.4 Overi<strong>ge</strong> k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkwoord<strong>en</strong> als grondwoord<strong>en</strong><br />

In het voorafgaan<strong>de</strong> hebb<strong>en</strong> we <strong>en</strong>kele grammaticale eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> (connotatie,<br />

<strong>ge</strong>leedheid <strong>en</strong> frequ<strong>en</strong>tativiteit) <strong>van</strong> <strong>de</strong> werkwoord<strong>en</strong> als grondwoord<strong>en</strong> bestu<strong>de</strong>erd.<br />

Wat <strong>de</strong> hed<strong>en</strong>daagse situatie betreft, word<strong>en</strong> in <strong>de</strong> vakliteratuur – zoals in hoofdstuk<br />

7 behan<strong>de</strong>ld – ook an<strong>de</strong>re grammaticale eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>, zoals <strong>de</strong> semantische<br />

kwestie <strong>van</strong> “durativiteit-perfectiviteit” <strong>en</strong> <strong>de</strong> kwestie <strong>van</strong> <strong>de</strong> syntactische val<strong>en</strong>tie<br />

(transitiviteit) on<strong>de</strong>rzocht. Het is belangrijk om te kijk<strong>en</strong> hoe <strong>de</strong> situatie in <strong>de</strong>ze<br />

opzicht<strong>en</strong> in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lne<strong>de</strong>rlandse (<strong>en</strong> <strong>de</strong> daarop volg<strong>en</strong><strong>de</strong>) perio<strong>de</strong> is, zodat er e<strong>en</strong><br />

ver<strong>ge</strong>lijking tuss<strong>en</strong> <strong>de</strong> perio<strong>de</strong>s mo<strong>ge</strong>lijk wordt.<br />

9.4.1.4.1 Durativiteit – perfectiviteit bij <strong>de</strong> werkwoord<strong>en</strong> als grondwoord<strong>en</strong><br />

Als we “duratief” (e<strong>en</strong> han<strong>de</strong>ling die e<strong>en</strong> zekere duur heeft <strong>en</strong> waarbij het eindpunt<br />

niet <strong>ge</strong>ïmpliceerd wordt) teg<strong>en</strong>over “perfectief” (e<strong>en</strong> han<strong>de</strong>ling die t<strong>en</strong> volle,<br />

helemaal tot stand komt) stell<strong>en</strong>, zoals het in Booij-Van Sant<strong>en</strong> 1998 voor <strong>de</strong><br />

hed<strong>en</strong>daagse situatie <strong>ge</strong>daan wordt, dan tek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> verhouding<strong>en</strong> zich af<br />

in <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>lne<strong>de</strong>rlandse perio<strong>de</strong>:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!