9.1 Inleiding 9.2 Vorm- en betekenisbijzonderheden van de ge ...

202
VMNW (1200-1300)
Het Nederlandse prefix ge- in historisch perspectief
MNW (met aanvulling van trefwoorden van het MNHW) (1250-1550)
Tabel 29 en 30
(Voor de concrete voorbeelden zie Bijlage 6.)
Onder de categorie ‘duratief/perfectief’ heb ik de grondwoorden ingedeeld die zowel
een eenmalige als een herhaalde handeling uit kunnen drukken (in concreto zijn het
de voorbeelden die in Tabel 27 en 28 onder ‘wel of niet frequentatief’ werden
ingedeeld). Gaat het namelijk om een eenmalige handeling, dan zien we dat in de
betekenis van deze grondwoorden elementen zitten, die op een te verwachten
resultaat, het slot van de handeling wijzen, waardoor ze als perfectieven beschouwd
moeten worden. Drukken de grondwoorden in kwestie echter een herhaalde
handeling uit, dan zijn ze in het binaire indelingssysteem ‘duratief – perfectief’ als
duratief 247 op te vatten: hierbij ligt de nadruk namelijk op het feit dat de handeling
(meermalen) herhaald wordt, waardoor we van een handelingenreeks moeten
spreken, die een bepaalde duur impliceert, en niet op het feit dat de handeling
waaruit de – een bepaalde duur implicerende – handelingenreeks bestaat, op zich
perfectieve elementen bevat. Dit kunnen we illustreren aan de hand van het enige
grondwoord in het VMNW dat niet duratief is:
slaan: a) perfectief: een slag geven om pijn te doen (nadruk op de te verwachten
resultaat)
b) duratief: slagen geven (nadruk op de herhaling, waardoor de handeling
een bepaalde duur heeft) (vgl. het WNT, onderstreping van mij)
247 Er bestaan ook aspectindelingen waarin perfectief niet tegenover duratief, maar tegenover
imperfectief wordt gesteld. Dan worden de duratieven en de frequentatieven als twee aparte
subcategorieën van de categorie imperfectief beschouwd (vgl. bijv. Van Swaay 1901)