Det Store Spelet. Report om eksempelgårdene i ... - Levende læring

Integrering av spesialelevar
Anne Grutle
Elevane frå småskulen stod ved hyttene sine på
Langhaug og såg på dei lange slampane som kom
gåande oppover lia med motorsag i handa; fullt
utstyrte med verneklede. Ungdommane skulle laga
sitjebenker rundt samlingsplassen til småskulen.
Frå å bli oppfatta som litt skumle, store gutar i dei
små elevane sine auge, gjekk dei over til å bli heltane
som var med på å laga det triveleg for dei.
Ungdommane fekk visa at dei dugde til noko, og
oppleva at dei gjorde ein jobb som kom nokon til
nytte.
Hausten 1996 byrja me å ta imot elevar på garden.
Det starta med nokre skuletrøytte ungdommar, elevar
som hadde trong til noko meir handgripeleg for
å meistra skulekvardagen. Dei kom med jamne
mellomrom heile skuleåret, og var med på det
daglege arbeidet på garden. Etter endt motorsagkurs
hjelpte gutane småklassane på Førde skule
med å laga benkane til samlingsplassen deira i
skogen.
Skuleåret 97/98 tok me imot mellomtrinnet frå Førde
(eg arbeidde då som lærar på skulen). Dette opplegget
var basert på normalfungerande elevar, der
det og - som i dei fleste klassar - var elevar med
spesialpedagogiske behov. Klassane var med på
gardsarbeidet haust, vinter og vår. Dei blei delt i
grupper som jobba med dyrestell, hagebruk, sjøbruk
og skogbruk. Oppgåvene kravde samarbeid, og her
fekk ein tydeleg sjå at elevar som fell igjennom i
samarbeidsoppgåver av meir teoretisk karakter på
skulen, klarte dei praktiske samarbeidsoppgåvene
bra her på garden. I einskilde tilfelle blei rollene fak-
tisk bytta om; nokre av elevane som slit på skulen,
fungerte som leiarar i arbeidsgruppene.
Eit minne frå denne gjengen er guten som fekk i
oppgåve av bonden å gje mjøl til kalvane ute på
beitet. Eg stod på avstand og såg på det heile.
Dette er ein gut som lett kjedar seg på skulen, der
han gjer det han kan for å sleppa unna. Heile guten
smilte der han kryssa beitet på veg til kalvane med
mjølet. Kroppsspråket hans fortalde at han hadde
fått ei viktig og ærefull oppgåve, - han skulle sørgja
for at kalvane fekk det mjølet dei skulle ha. Dette
var ikkje ei oppgåve han fekk berre for å gjera
henne; ho var meiningsfull der og då.
8. Straumøy Gard
Sveio
Kontaktperson Anne Grutle
Beliggenhet Sunnhordaland
Hovedproduksjon Melk og sau
Samarbeidsskoler Ørevik skule
Førde skule
Einstabøvoll skule
Sveio skule
Besøksform Dagsbesøk, enkelte
overnattinger
Særtrekk • integrering av spesialelever
• sjøbruk
• hagebruk
• tverretatlig samarbeid
i kommunen
Dette er noko av dilemmaet på skulen; elevane blir
sett til å gjera oppgåver som dei ikkje alltid ser
meininga med. Som vaksne veit me at mange av
desse oppgåvene må gjerast. Ved å integrera skulen
i livet på garden, kan elevane få eit pusterom
frå ein teoretisk skulekvardag. Teorioppgåvene på
skulen kan i sin tur få betre »jording» ved at dei
tek utgangspunkt i konkrete røynsler på garden.
Guten som gav kalven mjøl, kunne fått i oppgåve å
vega kor mykje mjøl denne kalven fekk kvar dag,
rekna ut prisen på det, og finna ut kva det kostar
for bonden å halda kalven med mjøl i ei veke, ein
månad osb.
Hausten 1998 blei prosjektet utvida til å gjelda
småklassane på Førde skule. Dette året begynte
31