G`a`rezsizlik ha`m milliy qatnasiqlardin` rawajlaniwi kk

espublika xalqinin` uliwma sani 6,5mln bolg`an, sonnan balalar ha`m kekselerdi shig`arip
taslasaq, bul san eki barabar qisqarildi . Demek 3,25 million jaramlilardan yarimi xayallar
ekenligi itibarg`a alsaq 1,6-1,7 mln a`skeriy xizmet jasindag`i erkekler g`ana qaladi. Juwmaq
sonnan ibarat, O`zbekistan xalqinin` derlik 22 payizi, a`skeriy xizmetke jaramlilardin` 90 payizi
urisqa yaki isshi batil`onlarg`a ketken. Solardan 263005 adam qurban bolg`an, 132670 adam
biyda`rek jog`alg`an. 60452 adam nagran (mayip) bolip qaytqan.(qaran` Karimov I.A
O`zbekistan umumiy yurtimiz. T Uzbekiston, 1995.11bet)
1941-1945 uris jillari ishinde O`zbekistang`a sirttan qansha xaliq wa`killeri ko`shirilgeni
xaqqinda mag`liwmat joq. Lekin 1928-1959jillarda O`zbekistonda oris xalqinin` salmag`i 2,7
payizdan 13,4payizg`a o`sti. Tek O`zbekistannin` o`zinde 1959 jili jerli bolmag`an 104 millet
ha`m elat wa`killeri sonnan qaxurlar, abazinler, tuvalilar, buryatlar, chukchalar h.t.b. xaliq
diziminde payda boldi. Usi da`wir ishinde O`zbekistanda jasawshi xaliqlar sani 91den 113ge
jetti, o`zbekler O`zbekistanda 1959 jilda xaliqtin` 62,1 payizi, o`zbek elatlar 37,9 payizin quradi.
O`zbekistanda orislardin` sani 1959 jildag`i 1.090 min`nan 1989 jilda 1 mln 652 min`g`a o`sti.
Yag`niy 66 payizg`a ko`beydi, al sol da`wir ishinde O`zbeklerdin` sani 6.015 min`nan 16.650
min`g`a ko`beydi, yag`niy g`wo`O`ke ko`beydi. Demek o`zbeklerdin` sani orislardikine
qarag`anda bes barabar ko`birek o`sken eken. 1989jilg`a kelip O`zbekistanda orislardin` salmag`i
8,3 payizi, jetken bolsa 200 jilda ol 6,5 payizg`a tu`sip qaldi. 1991 jili O`zbekistan mustaqil
ma`mleket dep dag`azalang`annan keyin ko`plegen milletler o`zlerinin` tariixiy watanina kete
basladi.
Tsifrlarg`a bir na`zer taslan`, 1897 jilda O`zbekistan territoriyasinda 70millet ha`m elat
wa`killeri,1926jili-91, 1959 jili-113,1989jili-123 ha`zirgi waqitta-136 elat ha`m millet wa`killeri
jasap atir.
2. G`a`rezsizlik ha`m milliy qatnasiqlar.
G`a`rezsizlik buring`i SSSR xaliqlari turmisi birqansha jan`aliqlardi kirgizdi. G`a`rezsizlik
ma`mlekettin` tiykarg`i milletinin` aldindag`i, insaniyat ha`m xaliq ara ja`miyet aldindag`i
juwapkershiligin ko`terdi. waziypasin tu`pten o`zgertti. Sonin` menen birge el jurtimizda
jasawshi basqa milletler ushin bir qatar qolaysizliqlar tuwdirdi. Ma`selen olar o`zlerinin` tariixiy
uatanlari ha`m ana milletlerinen ra`smiy ma`mleket shegaralasip payda boliwi na`tiyjesinde
uzaqlasti ha`m u`zilip qaldi. SSSR da`wirindegi temir jol ha`m xawa jollari arqali qatnas
siyreklesti, qatnasiqlar ra`smiy tu`s aldi.
Sonin` menen bir qatarda ha`rbir ma`mlekette milletler ara qatnasiqlardi jan`a shekke
ko`teriw, olardi tu`pten o`zgertip xaliqtin` o`z intasi menen payda bolg`an jan`a usillar ha`m
imkaniyatlar ju`zege keldi. Endi milletler ara qatnasiqlardi joqaridan ko`rsetpe beriw menen
emes, ha`rbir millettin` ishka ruwxiy talaplari ha`m iqtiyajlari tiykarinda payda etiw ila`ji ju`zege
keldi. Olar:
1) Ha`rbir millettin` tili, ma`deniyati, u`rip-a`detleri, da`stu`rlerinin` tikleniwi, tariixiy
uatan menen baylanis ha`m qatnasiqlardi janlandiriw, milliy maqset, niyet ha`m tuyg`ilardin`
payda boliwina ken` jol ashiw.
2) Mustaqil O`zbekistandi o`zinin` xaqiyqiy uatani dep biliw ha`m o`zin biymannet ha`m
sadoqatli miynet etiw.
3) Uatan menen birlikte turmis keshiriw, onin` ma`deniyati tariixi ha`m tili u`yreniw,
mustaqil ma`mleketke o`z ati berilgen tiykarg`i millet penen dosliqta, birlikte ha`m tatiwliqta
jasaw.
A`ne usi u`sh bag`darda alip barilip atirg`an isler jil sayin jan`adan-jan`a formalarda,
tu`plerde ha`m tu`slerde ra`n`ba`ra`n bolip barmaqta. Solardin` ishinde: 2-03 Milliy tariixiy,
ma`deniyatin, tilin, u`rip-a`detlerin u`yreniw do`gerekleri islemekte, 2 O`zbekistan tariixiy
ma`deniyati ha`m ma`mleket tilin u`yreniw do`gerekleri jumis islemekte:- Milliy muzika, raks,
ha`m o`ner do`gerekleri o`z jumisin ken`eytpekte: Milliy bayram ku`nlerine bag`ishlap ilajlar
o`tkerilmekte, festeval`lar sho`lkemlestirilmekte-tariixiy uatannin` rassomlari (xudojnikleri)
jaziwshilari, shayirlari, basqilari, ma`deniyat ha`m siyasat arbablarina bag`ishlang`an