ÖNSÖZ Tarih sahnesine çıktığı günden şimdiye kadar onlarca devlet ...

kavram somut bir kavramdır. Yok eğer tam tersi bir durum söz konusu ise, söylenen
kelime zihnimizde her hangi bir maddi varlığın yansıması olan şekil belirmiyorsa,
demek ki soyut bir kavramdan bahsedilmektedir.
Burada açıklığa kavuşturmamız gereken bir kaç husus daha var. Bunlar soyut
isim tabirinin sınırlarını biraz daha kesin çizgilerle çizme açısından önem arz
etmektedir.
Dil bilginleri “Tanrı, melek, şeytan, peri, ruh, cin, huri, cennet, cehennem, ahret,
sırat köprüsü” kelimeleri hakkında iki farklı düşünce ileri sürerler. Bunlardan bir kısmı,
varlıklarını duyularımızla anlayamadığımız için bu kelimelere soyut isim der. Kimileri
de, “asıl soyut isimler, bağımsız varlıları değil; varlıların niteliklerini bildiren
kelimelerdir. Halbuki bunları biz birer varlık, birer zat gibi tasarlıyoruz. Somut isimden
sayılmamaları, somut isim teriminin iyi ve geniş anlamda kullanılmamasındandır.”
diyorlar. 46 Bahis mevzuu olan varlıklar cemiyetimizin inanç ölçülerine 47 göre somut
isimler kategorisine girmektedir. Başta İslam dini ve Kur’an-i Kerim olmak üzere bütün
semavi dinler ve kutsal kitaplar, Allah’ın varlığını; ahiret gününün, cennet ve
cehennemin olacağını; cin, melek, şeytan, huri gibi varlıkların yeryüzünde yaşayan
diğer mahluklar gibi Allah (C.C.) tarafından yaratıldığını inkar edilemez bir biçimde
belirtmektedirler. Bu varlıkları sadece duyularımızla algılayamamış olmamız bunların
soyut isimler kategorisine konması için yeterli neden olarak görülmeyebilir. Zira,
mensubu bulunduğumuz İslam dini, bu varlıkları somut olarak, ebedi hayat olarak
müjdelediği ahiret dünyasında görebileceğimizi ve duyabileceğimizi söylemektedir. Bu
konuda Hz. Peygamber Efendimiz’in de açık ve net beyanları bulunmaktadır.
Fakat aynı zamanda yine İslam dini telkinlerine göre Allah(C.C.)’ı zatıyla değil,
sıfatlarıyla tanımaktayız. İslam dini öğretisi Yaradan’ı suretten münezzeh, şekilden
müberra olarak kabul etmektedir. Yani yine aynı noktadan olaya baktığımız zaman
karşımıza, isimleri soyut-somut kategorilerine ayırtma açısından farklı bir durum
çıkmaktadır. Bunu şöyle açıklayabiliriz. Soyut isim dendiğinde aklımıza maddi içeriği
46 Gencan, 1979, s.148-149
47 Bilgegil, 1984