ÖNSÖZ Tarih sahnesine çıktığı günden şimdiye kadar onlarca devlet ...

+dar
Farsça’dan Türkçeye bir ek olarak geçmiş olan bu sözcük, sözlerin sonuna
eklenerek meşguliyet bildiren yeni sözler yapmakta kullanılır.
‘ameldār F.A. iş sahibi; idare amiri
+daş / +deş
İsimlerden ortaklık, mensubiyet, beraberlik ve bağlılık bildiren isim ve sıfat
durumunda olan kelimeler türeten bir ektir. Günümüz örneklerine nazaran, ekin, Eski
Türkçede olduğu gibi Kıpçak sahasında da ünlü uyumuna uyduğu görülmektedir. “ataşadaş”
örneğinde -d ünsüzünün düştüğü görülmektedir. Türkçede yan yana iki ünlünün
bulunamaması kuralına uyularak ekin +da + eş birleşik şekli, zamanla ünlülerden
birinin düşmesiyle sonuçlanmıştır.
aġuldaş komşu
ataş adaş
boydaş bir boyda olan iki kişi
d@ ndaş A.T. aynı dinden olan
emildeş süt kardeş
evdaş, evdeş, ivdeş, ivleş eş, hanım
hoşdaş F.T. arkadaş, öğrencilik arkadaşı
©ocadaş bir ulu kişiye ait olan iki kişi
©oldaş arkadaş
kökürdeş süt kardeşi
©urdaş akran, aynı yaşta olan
kündeş ortak
tengdeş aynı değerde, eşit değerde
tözdeş özdeş, aynı nitelikte, aynı huyda,
yerdaş, yerdeş aynı yerden olanlar
yoldaş arkadaş, refik, yoldaş