You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
OSMANLI VİLAYET SALNAMELERİNDE BASRA<br />
H. 260 senesinden Musa b. Boa azledilerek yerine, Mesrur El-Belhi görevlendirilir.<br />
Bir iki muhareben sonra Badat’ta karklk balamasndan dolay bir netice alamadan geri<br />
döner.<br />
H. 261 senesinde tekrar Ebu Ahmed El-Muvaffak Zencilerle savamak üzere<br />
görevlendirilir. Yannda olu Ebulabbas, 2.000 gemi ve 50.000 kadar askerle beraber<br />
Basra’ya gelir.<br />
Zenciler bu süre içerisinde Ebulhasib nehrinin sanda ve solunda büyük bir hisar ina<br />
ederek, güçlü ve kuvvetli surlarla takviye etmiler, etrafna derin hendekler kazmlardr. Bu<br />
hisarn adn da “El-Muhtara” koymular. Hisarn içerisinde 300.000 savaç bulunuyordu.<br />
Ayrca bu hisarda daha önce köylerden esir olarak topladklar 200.000’den fazla kadn ve kz<br />
bulunuyordu.<br />
Ebu Ahmed ve olu Ebulabbas, Basra ehrinin dousunda ve attü’l-Arap sahiline<br />
yakn bir yerde “El-Muvaffakiye” adn verdikleri büyük bir ehir ina ettirirler. Buray bir<br />
sene içinde dier bölgelerden tacirleri de getirerek, kalabalk ve büyük çarlar olan bir ehir<br />
hâline getirdiler ve karargâh olarak kullandlar. Ebu Ahmed’in ordusu, Zencilerle yaplan<br />
muharebelerde -gerek nehirde ve gerek karada- onlara büyük zararlar verdirir ve pek çok esiri<br />
kurtarp ailelerine iade ederler. Tabi halk da zaferin kokusunu almaya baladndan,<br />
moralleri güçlendi. Ebu Ahmed, bu ara Zencilere katlm olan baz kabile ve airetleri yanna<br />
çekmek için çareler arad ve pek çounu yanna çekmeyi baard. Zenciler gitgide<br />
zayflamaya ve Ebu Ahmed’in ordusu güçlenmeye balad.<br />
Zenciler, hisar yaparken Ebulhasib nehri üzerinde ahaptan sekiz ve kârgîrden de dört<br />
köprü yapmlard. Her köprünün yanna büyük kuleler ina etmiler ve hepsini Zencilerle<br />
doldurmulardr.<br />
H. 270 senesi gelince Ebulabbas komutasnda nehirden 3.000 kadar gemi ve karadan<br />
Ebu Ahmed komutasnda devasa bir ordu ile Zencileri sktrarak saldrya geçtiler.<br />
Muharebe sonunda Zenciler malup olarak kaçmaya baladlar ve itaat etmeyenler idam edildi<br />
Basra halk bunlarn kötülüklerinden ve pisliklerinden kurtuldu.<br />
Zencilerin, halktan yamaladklar mal ve dier eyalar ile esir alnan kadnlarn<br />
tamam topland ve “her kimin mal ve kadn yamalanm ise müracaat eylesin” diye halka<br />
duyurulmas için her tarafa haberciler gönderildi. Gelen insanlar yamalanm maln,<br />
evladn ve eini geri alarak, bu adil düzeni adeta bir bayram havas içinde kutlad. Ebu<br />
Ahmed El-Muvaffak, maiyetindeki askerlere ikramiyeler ve hediyeler datt. Zencilerin<br />
ayaklanmas 14 yl sürdü. Bu süre boyunca 150.000 insan katledildi, 200.000 kadn, 10.000<br />
çocuk 120.000 erkek esir alnd ve 20.000.000 Altn deerinde maddi hasar meydana geldi.<br />
Tarihî rivayetlere göre Ebu Ahmed El-Muvaffak’n ina ettii ve “El-Muvaffakiye”<br />
adnn verildii ehir, halen Basra halknn oturduu ehirdir. Eski Basra ehri ise tamamen<br />
tahrip olduundan halk buraya göç etmitir. Zamanla da “El-Muvaffakiye” ad ortadan<br />
kaybolarak yerine Basra ad kullanlr olmutur.<br />
H. 271 ylnda Basra’ya vali olarak El-Abbas b. Terkes atand. Bu vali Basra’nn<br />
imarnda ve yeniden yaplanmasnda olaanüstü çaba harcad.<br />
45<br />
45
Change language