Yeni Ümit Say 92 deneme.indd

Demek ki hayâ, Allah'ın razı olduğu tüm güzel vasıfların
kaynağıdır.
Hayâ ve İffet Örnekleri
Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem), mahşerin
dehşet verici tehlikelerinden bahsederken Allah’ın
arşının gölgesi altına sığınacak olan yedi grup insandan
söz etmektedir. Bu gruplardan birisinin de namus
ve haysiyetini muhafazada, fevkalâde hassas ve
şehevanî isteklerine olabildiğince karşı kararlı bir babayiğit
olduğu belirtilir. Zîrâ o, güzellik ve servet sahibi
bir kadının günaha davetine “Ben Allah’tan korkarım.”
çığlığıyla reddetmiş iradeli bir delikanlıdır. 20
Ayrıca tefsirlerde şöyle bir hâdise nakledilir: İbadetle
meşgul olan bir delikanlıya kadının biri musallat olmuş.
Delikanlı kadınla birlikte bir eve girecek iken şu
âyet diline dolanıyor:
א א א כא
א אא א
“Kalbleri Allah’a karşı saygıyla dolu olanlar, şeytandan
bir vesvese (günah) gelecek olsa hemen kendilerini
toplarlar ve Allah’ı hatırlarlar.” 21 Genç, bu
âyet-i kerîmenin tesiriyle Allah korkusundan orada
düşmüş, vefat etmiştir. Hz. Ömer (r.a.), bu olayı duyunca
delikanlının babasını taziyeye ve tebrik etmeye
gitmiştir. 22
Yine önceki ümmetlerden, günahlardan hiç sakınmayan
“Kifl” ismindeki bir şahıs, vermiş olduğu altın
mukabilinde ihtiyaçlı bir kadını zinaya zorlamıştı.
Kadın da Allah korkusundan ağlamaya başlayınca, o
şahıs bu manzara karşısında “Sen Allah’ın huzurunda
nasıl hesap vereceğini düşünüyorsun, o halde ben de
senden alacağımı sildim ve seni serbest bırakıyorum,
artık ben de bir daha Allah’a asi olmayacağım.” demiştir.
O akşam ölünce kapısına “Allah Kifl’i affetmiştir”
23 müjdesi yazılmıştır. Çünkü Kifl, bu kötülüğü
bir daha yapmamaya azmetmiş ve onu Allah için
terk etmiştir.
Yağmurda mağaraya sığınan ve o esnada bir kaya
parçasının mağaranın ağzını kapatmasıyla çıkamayan
üç kişiden birinin salih ameli ve iffet kahramanlığı
da şöyle nakledilir: Bu kişi, sevdiği bir amca kızıyla
nikâhsız beraber olmayı istemiş; fakat kız kabul etmemiştir.
Bir kıtlık senesinde, kız eline düşmüş ve ona
tekrar yüz yirmi dinar vererek beraber olmayı teklif
etmiştir. Çaresiz kalan ve teklifi kabul eden kızcağız
“Allah’tan kork da iffetime dokunma!” deyince, bu
sözden çok etkilenen delikanlı, Allah korkusundan
dolayı kızı bırakmıştır. Verdiği yiyeceği ve parayı da
geri almamıştır. Allah onun bu davranışından dolayı
amelini kabul etmiş ve bu ameli onun mağaradan
kurtulmasına vesile olmuştur. 24
Bir defasında Hz. Peygamber’e (sallallahu aleyhi ve
sellem) nefsanî hislerine hâkim olamayan, bunun için
zina etmek isteyen bir genç gelmiş. Peygamberimiz
onu karşısına almış, “Ey delikanlı! Annenin veya kız
kardeşinin zina etmesine razı olur musun?” demiş.
Genç: “Hayır, Yâ Resulallah!” diye cevap vermiş. Bunun
üzerine Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem),
“O hâlde hiç kimse annesi veya kız kardeşiyle
zina edilmesine razı olmaz. Zira senin zina etmek istediğin
kadın, ya birisinin annesi veya kız kardeşi olacaktır.”
buyurmuş. Genç, gösterilen bu şefkatten ve
yapılan mantıklı izahtan sonra pişman ve mahcup bir
vaziyette ayrılırken, Peygamberimiz (sallallahu aleyhi
ve sellem) “Ey Allah’ım! Bu gencin günahını bağışla,
kalbini temizle ve iffetini koru.” diyerek dua etmiştir.
Bu genç, bundan sonraki hayatında harama hiç yaklaşmamış
ve iffetli yaşamıştır. 25
Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) “Başkalarının
eşlerine iffetli olun ki sizin eşlerinize de iffetli
davranılsın.” 26 buyurarak, iffetin toplumda ahlâk ve karakter
hâline gelmesinin zaruretine işaret etmişlerdir.
Şu hâlde Müslüman’ın sadece iman edip dinin emrettiği
ibadetleri yerine getirmesi kâmil anlamda Müslüman
olmasını ifade etmez. Zîrâ insanın iffet, hayâ,
edep, zühd, kanaat gibi faziletlerle donanması ve din
bakımından günah sayılan, aklıselim sahibi insanlarca
da ayıp ve kötü kabul edilen tutum ve davranışlardan
uzak durması gerekmektedir. Kur’ân-ı Kerîm’deki
א א א
א
“Günahın gizlisinden de açığından da uzak durun.” 27
âyeti, günahın her türlüsünden kaçınmayı dinde ve
ahlâkta kemale ulaşmanın ön şartı olduğunu göstermektedir.
Peygamberimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) “Her kim
ağzına ve apış arasına hâkim olacağına dair bana söz
verirse, ben de onun Cennet’e girmesine kefil olurum.”
28 buyurarak, kişinin özellikle ağzından çıkan
sözlerle namusunu muhafaza etmesini hatırlatmaktadır.
Böylece hayânın ve iffetin İslâm ahlâkında önemli
bir yeri olduğuna işaret etmişlerdir. O hâlde hayâ
ve iffetin, öncelikle ruhî bir meleke hâline getirilmesi
gerekmektedir. Dolayısıyla insan yeme içme ve cinsî
arzularını disiplin altına alarak ruhunu bu yönde terbiye
etmelidir. Bedenî hazlara ve nefsanî aşırılıklara
ilgi duymaktan kurtarılmış bir ruhî yapıya “kalbin iffeti”
denir. İffetli yaşamak ise eli, dili, gözü, kulağı ve
genel olarak bütün bedeni haramlardan uzak tutmak-
36 | YENİ ÜMİT DERGİSİ