You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ELL DÖRDÜNCÜ KTAP 141<br />
Devleti Osmaniye ve ngiltere arasnda caygir olan münasebat<br />
haseneyi ihlâl etmi olmakszn, tedip etmesine„ mezuniyet<br />
veriyordu. zmir'deki ngiliz konsolusu Rycaut, bu üç<br />
melcei ekavet ile aktolunan muahedelerin tasdiknamelerini<br />
Cezayir'e, Tunus'a, Trablus'a götürmütü. Ancak Cezayir divan,<br />
serbest bir sefine üzerinde hukuku malikiyete bir veçhile<br />
ika halel olunamyacana dair ngiltere'ce cari olan<br />
hukuku bahriye esasn kabulden imtina etti (1663). Cezayir<br />
days bu yolda cevap vermiti; iki sene sonra iki hükümet<br />
arasnda tekrar muhasemeye balanld.<br />
Ancak Cezayir hükümeti, Fransa ile daha ciddî bir mumuharebeye<br />
girimee mecbur oldu; Fransa, on yedinci asrn<br />
ilk senelerine kadar bu hükümetle münasebat hasenede<br />
bulunmutu ; Cezayir arazisinin canibi imalisinde baz mahallere<br />
malik olan, ezcümle Fransa bürcü denilen Negro,<br />
Rosa burunlarnda ve Calle mevkiinde arazi parçalarna<br />
mutasarrf bulunan bahrî devlet, yalnz Fransa'dan ibaretti.<br />
Ancak Devleti Osmaniyenin mutavasst bulunmu olduu<br />
bir muahede ile (1628) münkati olan muhasemat yeniden<br />
itial etti; Sultan brahim'in saltanatnn ilk senelerinde Cezayirliler<br />
seksen bukadar Fransz sefinesi esir ettiler ki bunlarn<br />
kymeti dört milyondan ziyadeye bali oluyordu. Korsan<br />
Ali Piçenino, Fransa bürcünü zaptederek bu kalenin üç yüz<br />
yetmi nüfus olan kâffei ahalisi esir edilip Cezayir'e götürüldü<br />
ise de Cezayir ile Fransa arasnda o sene zarfnda<br />
aktolunan muahede mucibince naili hürriyet olmalar teehhür<br />
etmedi (1640).<br />
XVII inci asrn iptidasndan beri Cezayir korsanlar cevelân<br />
bahrilerini daha ileri götürmütüler. Madere adasna,<br />
rlanda'ya, hatta slanda'ya gemilerden adam çkardklar<br />
görüldü. Bu üç adann birincisinden bin iki yüz, ikincisinden<br />
dört yüz, üçüncüsünden iki yüz yetmi üç esir alp götürmülerdi.<br />
Cezayir hükümetinde bulunan hiristiyan esirlerinin<br />
miktar daima on bin ile yirmi bin arasnda mütemevviç<br />
idi. Her biri krk elli efvah nariye ile mücehhez, her birinde<br />
üç dört yüz Cezayirli mevcut krk elli sefine, Cezayir donanmasn<br />
terkip ediyordu. Bunlarn eline düen Felemenkliler<br />
ekseriya berdar edilirdi. spanyollar vaktile Endülüs'te<br />
tekil etmi olduklar auto-da-fe lerin kefareti zünubu olmak<br />
üzere hafif atete kzartlrd. Hayatna dokunmadklar pek