Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2 4 OSMANLI DEVLETÎ TARHÎ<br />
pelerinin taharriyat ciddiyesine hasr nefs etmekle teekkürat<br />
umumiyeye müstehak olmularsa gerek müddeti medide<br />
imtidad, gerek muharebenin maksad, muhasrlarn adedi,<br />
mahsurlarn kahramanlklar ve caygiri havatr olmaa ayan<br />
olan u cidal esnasmda istimal olunan laamlarn miktar ile<br />
uunu kadime ve muasrada yegâne bulunan ibu Kandiye<br />
muhasarai ehîresi mevkiini pii enzara<br />
vazettiimizden dolay<br />
tarihi hakikî dostlarnn bizden ne kadar memnun olmas<br />
lâzm gelir! Muhasara arazisi damarl bir sahadr ki burada<br />
her admda yer açlp alev saçar ve kükürtlü bürkân menfezleri<br />
uzaklara neri tahribat eder. Tarihimizde hücum ve<br />
müdafaa noktalarnn tavsifi muktezdir; böyle yaplmyacak<br />
olursa kari, muhasarann heyeti umumiyesini ihata edememi<br />
olur. Bu noktalarn belde müessis ve müdafileri tarafmdan<br />
öhret verilen ve hemen cümlesi Türkler tarafndan muhafaza<br />
olunan isimleri evsaf mümeyyizelerini mutazammn<br />
olup eer - her iki müellifi biribiriyle mukabele etmek itinasmda<br />
bulunmam olsa idik- sadrazamn mühürdar olan<br />
Cevahîrûttevarih müellifi ile Venedik piyade generali olan Kandiye<br />
muhasaras müverrihi Marquis Ghiron di Villa tarafndan<br />
yazlan tasvirattan tanmak imkânsz olurdu.<br />
Sureti cereyan vakayiin anlalmas burada ksa bir tavsifi<br />
topografîye de ihtiyaç gösterir. Kale duvarnn sahil kenarnda<br />
bulunan ve imalden gelen gemicilerin enzarna en<br />
önce maruz olan ksm bir veteri kavis tekil, veterin kavsi<br />
de kalenin mütebaki aksamn ihata eder. Solda limann<br />
müdafaasna mahsus bir istihkâm görülür. Liman hakikatte<br />
pek vâsi olmayp nihayet otuz kalyonu, fakat gayet emin bir<br />
mersa olarak, istiap edebilir. Bu duvarlarn altnda mütemadiyen<br />
gürliyen deniz, imal istikametinde dier herhangi bir<br />
istihkâm lüzumsuz brakmaktadr. Kavsin nsf, muhiti üzerinde<br />
yedi bastiyon ve bir münferit cephe ile üç boynuz tabya,<br />
dört küçük ve münferit istihkâm ve bir hilâl tabya ile muhafaza<br />
edilmitir. Bu istihkâmlarn herbiri zaviye eklinde tabyalar,<br />
arampoller, müstaraz hatlar, bataryalar, küçük bataryalar<br />
ile son derece tahkim edilmi olduu gibi bunlarn altnda,<br />
tahtelarz dier bir kale gibi, lâamc yollar, lâam kuyular<br />
hafredilmitir. imdi kalenin surlar ile yedi bastiyonun ve<br />
onlara tâbi olan ileri istihkâmlarn bu istikamette tekil<br />
eyledikleri yarm daireyi brakp solda liman kalesi ile