You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
198 OSMANLI DEVLETÎ TARH<br />
since bir ihtiyaç laline getirmiti. An asl Rus veya Lehistanl<br />
olan ve vaktiyle Turhan Sultan tesmiye olunan valide<br />
sultan [1], dier iki olunun hayatm büyüü için feda etmek<br />
istemiyerek Sultan Mehmed'in siyaseti vehimperverîsine kar<br />
onlar muhafaza etmekle vazifei madensini ifa eyliyordu; hareketi<br />
ihtiyatkârî olmak üzere sarayda bunlar muhafaza etmekte<br />
olduu odaya, kendi odasndan geçilmedikçe gidilemezdi.<br />
Bununla beraber, bir gece, padiah, elinde bir hançer, validesinin<br />
dairesine girdi: beklemekte olan iki cariye refi sedaya<br />
cür'et edemiyerek valide sultan hareketleryile uyandrdlar.<br />
Valide sultan derhal kalkar, padiahn kolunu tutar ve evvelâ<br />
kendisini öldürmesini söyler. Sultan Mehmet, karde katillii<br />
tasavvurundan vazgeçmee mecbur olup fakat iki cariye,<br />
manii icra olduklar için asldlar. Valide sultan ile hasekinin<br />
stanbul'a azimetleri bu teebbüsü müteakip vukua gelmitir.<br />
Valide, olunun tasavvur eyledii karde katilliine alet olabilecek<br />
olan musahip paa ile yalnz bulunmaktan ihtiraz<br />
ettii için bu seyahatte kaymakam ve müfti ile kazaskerlerin<br />
beraber bulunmalar arzusunu izhar eylemitir.<br />
Bu katil, padiahn bir an hatrndan çkmazd; lâkin<br />
bunun saiki kendi hayatnca ihtiraz idi. Kendisi tab'an merhametsiz<br />
olmayp hattâ biddefeat asar efekatü hayrhahî göstermitir.<br />
Bir gün bir fil, muhafazasna memur olan Hintliyi<br />
hiddetli bir halinde telef etmi olmas üzerine Sultan<br />
Mehmedi Rabiin alad görülmütür. Dier bir defa kendisinden<br />
kan alnmak iktiza ederek kolunu ihtiyar cerraha<br />
teslim etmiti: cerrah biribirini müteakip iki defa hata eyledi;<br />
kaymakam ihtiyarn tekaüdünü arzetmi olduu halde padiah,<br />
vaktiyle güzel hizmetlerde bulunmu olduunu [2]<br />
beyan ederek muhalefet gösterdi. Kurban bayramnda petemal<br />
Abdi'den alp kuandktan sonra bir yahut iki koyun<br />
[1] TuUio Mglio'da öyle okunur: Sultana Are nativa della Rossia, rossa subdita<br />
dei Polachi, fu giovinetta presa dai Tatar e transportata a Constantinopoli, restö<br />
schiava d'un tal Kor Suleimanbassa, guale par la sua belleza stimandola degno presente<br />
per un Monarca Ottomano, l'inviâ al Seraglio dove l'anno 1642, 2. di Gennaro verso<br />
la mezza notte partori il vivente G. S. TuUio Miglio, padiahtan öyle bahseder:<br />
Di statura piü alta che bassa, di complessione sanguinea, secco di corpo e di<br />
colore bruno, a segno che chi non lo conosce lo giudicherebbe un figlio d'un Zingaro<br />
piutosto che figlio<br />
d'un Imperatore.<br />
[2] "Çocukluumda bana pek çok hizmet etmitir,, diyerek. Kaiften<br />
telhis, 22 evval 1077 (Mütercim).