Download (1346Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

I. BÖLÜMSOSYAL FARKLILAŞMA ve BÜTÜNLEŞME1. Sosyal Farklılaşma1.1. İşbölümü ve FarklılaşmaSosyolojik kavramlar, bir çok toplumsal olay ve olgudakarşılaşılan ortak bir niteliği, bir gerçekliği ifade eder. Aynı zamanda birsosyolojik kavram hem bir sosyal ilişkiye işaret ederken, hem de başkasosyolojik kavramlarla olan ilişkilerine göre tanımlanır. Dolayısıyla birolguyu niteleyen bir kavramı irdelemeden önce, ilişkili kavram vesüreçleri değerlendirmek, konunun daha anlaşılır kılınmasınısağlayabilir.Her toplum, üyeleri arasındaki dayanışma şuuru ile belirmeklebirlikte, bu dayanışma aynı zamanda bütün toplumlarda bir takım yıkıcınitelikte olmayan farklılıkların varlığını da zorunlu kılar. Toplumhayatında yer alan bu farklardan “fonksiyonel farklar” işbölümünüifade etmektedir. Toplumdaki bu farklar, toplumsal dayanışmayıengellemediği gibi sosyal bütünleşmeye de yardım ettiğinden, bir çoksosyolog, sosyal gelişmeyi, bir farklılaşma ve bütünleşme sürecisaymaktadırlar. 3 Bu anlamda sosyal bütünleşme bahsini daha iyideğerlendirebilmek için sosyal farklılaşma içerisindeki önemine binaen“işbölümü” kavramını ele almak gerekmektedir.İşbölümü, “üretimin emek ya da işin teknik, toplumsal ve cinsel birçerçeve içinde bölümlenmesi ya da farklılaşması” 4 olarak tanımlanabilir. Butanımda üç farklı alana vurgu yapılmıştır.Bunlardan ilki, “işin teknik bir çerçeve içinde bölünmesi” olup doğrudanekonomik bir süreç olan üretimi niteler. Bu manada 18.yüzyıl iktisatçısı A.Smith; üretim sürecindeki uzmanlaşmayı, işi ayrı işçiler tarafından3 Eröz, Mehmet; İktisat Sosyolojisine Başlangıç, İstanbul-1982, s.186.4 Cevizci, Ahmet; Paradigma-Felsefe Sözlüğü, İstanbul-1999, s.477.