Yeni Ümit Sayı 95 - yeni_calisma.indd

Afrikalı Müslümanlar, Amerika’dabeyazlar tarafından köle olarakkullanılmış dahi olsalar, onlarınkalbleri ve zihinleri daimaözgürdü. Zîrâ onların bir sahibivarsa o da Allah’tı...Muhammed Ali bin Said (1833-1882)16 yaşında vatanı Nijerya’dankaçırılarak Avrupa ve Rusyaüzerinden Amerika’ya getirilir.Dahilik derecesinde zeki olanMuhammed Ali bu yolculukboyunca tam 8 dil öğrenir ve26 yaşında Amerika’nın Detroitşehrinde öğretmenlik yapmayabaşlar. Amerikan iç savaşı sırasındacephede verdiği civanmertçe mücadele sonucundasavaş kahramanı ilân edilir. Savaş hatıralarınıanlattığı eser, 1867 yılında The Atlantic Monthlyadlı dergide yayımlanır; fakat ne yazık ki bu eser,1980’li yıllara kadar hak ettiği ilgiyi göremez.Afrikalı Müslümanların Amerika’da Devam EdenEfsanesiÖmer bin Said adlıköle tarafından yazılmışolan Mülk sûresi.Afro-Amerikan kültürüüzerine yaptığı çalışmalarlabilinen Dr. Eric Lincoln’agöre İslâ mi yet’in izleri zenciAmerikalılarda hiçbir zamantam mânâsıyla kaybolmamıştır.Kimilerine göre günümüzdeİslâm dininin AmerikaBirleşik Devletleri’ndeekseriyetle zenciler tarafındanbenimsenmesinin altında yatanasıl sebep de budur.Günümüzde Karayip adalarındaki folklor müziğindeİslâmiyet’e dair izler bulmak mümkündür.Küba ve Trinidad’daki bazı şarkılarda hâlâ Arapçakelimelere sıkça rastlanmaktadır. Muzikolog JohnStorm Roberts’a göre ilk olarak zenciler tarafındanortaya konan ve Amerika’da popülaritesini hiçbirzaman yitirmemiş olan Blues müziğinin kökleriİslâmiyet’e dayanmaktadır. Roberts, Blues şarkılarındakikarakteristik hüzün dolu söylemlerin veuzun notaların Afrikalı Müslümanların okuduklarıKur’ân-ı Kerîm’in dinleyenlerde bıraktığı tesirlerinbir neticesi olduğunu savunmaktadır.Dr. Sylvianne Diouf’a göre, Amerika’daki zencilerdeoldukça yaygın bir soyad olan Bailey’in geçmiştezenci Müslümanlara verilmiş genel bir lâkapolan Bilali’den geliyor olması kuvvetle muhtemeldir.Diouf ayrıca zenci Amerikalıların ekserisininvazgeçemediği bandana ve şapka giyme alışkanlığınınataları olan Müslümanların daima başlarındatakke veya türban taşımalarına benzerlik gösterdiğinibelirtmektedir.Amerika’ya cebren getirilmiş olan MüslümanAfrikalıların ağır baskılar ve oldukça kısıtlı imkânlaraltında verdikleri inanç mücadelesinin tesirleri (vebelki de meyveleri) yüzyıllar sonra bile hâlâ hissedilmektedir.Yaşadıkları dönemde etraflarında uyandırdıklarısaygı ve merak duygusu, günümüzde isebitmeden devam eden efsaneleri ancak “İman, insanıinsan eder; belki insanı sultan eder. Hakiki imanı eldeeden adam, kâinata meydan okuyabilir.” sözüyle açıklanabilir.Bu gerçeği çok iyi anlamış olan SylvianneDiouf, bu konuda yazdığı kitabını çok mânidarşu sözlerle sonlandırır: “Afrikalı Müslümanlar,Amerika’da beyazlar tarafından köle olarak kullanılmışdahi olsalar, onların kalbleri ve zihinleri daima özgürdü.Zîrâ onların bir sahibi varsa o da Allah’tı...” 4*Araştırmacı-Yazarhamdi.sener@yeniumit.com.trDipnotlar1. Islam Our Choice: Portraits of Modern AmericanMuslim Women Debra L. Dirks (Editor), Stephanie Parlove(Editor), Amana Publications (July 2003).2. African Muslims in Antebellum America: TransatlanticStories and Spiritual Struggles Allan D. Austin,Routledge; 1 edition (April 30, 1997)3. Servants of Allah: African Muslims Enslaved in theAmericas Sylvianne Diouf, NYU Press (November 1,1998).4. Servants of Allah: African Muslims Enslaved in theAmericas Sylvianne Diouf, NYU Press (November 1,1998).16 | YENİ ÜMİT DERGİSİ