Yeni Ümit Sayı 95 - yeni_calisma.indd

Peygamberlerin hepsi siretleriyleolduğu gibi derecesine göresuretleriyle de insanların dikkatinicelbedecek şekilde yaratılmışlardır.Yani onlar iffetli, günahsız,doğruyu konuşan ve emin insanlaroldukları gibi, fizikî yönden kusuraddedilebilecek arızalı hâllerdende beri kılınmışlardır.lemez. Zîrâ böyle bir şey onun insanlar arasındakiitibar ve kabul edilebilirliğini ziyadesiyle zedeleyebilecekbir durumdur.Esasında Hz. Musa’nın (a.s) dilinde kekemelikbulunduğuna dâir ne Kur’ân’da ne de hadîs-işerîflerde muteber bir delil söz konusudur. Bazıtefsir kitaplarında bir beis görülmeyerek yer verilenhaberler ise İsrailiyyât kaynaklıdır. NitekimHz. Musa’da (a.s) var olduğu sanılan kekemeliklealâkalı söz konusu kaynaklarda şöyle bir hâdiseyeyer verilir: Musa daha süt çocuğu iken Firavun’unçenesini/sakalını tutuyor. Bu hâdise üzerine Firavunonu öldürmek istiyor. Eşi Asiya’nın ricası üzerineonu tecrübeye tâbi tutuyor; bir yanına altın vemücevher, diğer yanına da kor hâlinde ateş koyuyor.Musa altına uzanmak istiyor ise de, Cebrail eliniateşe doğru uzattırıyor. Musa yanık içindeki elinidiline götürüyor ve bu yüzden kekeme oluyor. 5Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan bazı âyetler, kimimüfessirlerimiz tarafından bu iddiayı destekleyicibirer karine olarak değerlendirilmiştir. Şimdi ilerisürülen âyetleri kendi çerçevesinde detaylarıyla anlamayaçalışalım.Allah (celle celâlühü), Hz. Musa’dan (a.s) Firavun’avarıp tebliğde bulunmasını isteyince 6 o,“(Firavun ve çevresindekilerin) sözümü/tebliğimi iyiceanlamaları için Rabbim, yüreğime genişlik ver, işimikolaylaştır ve dilimden şu bağı (ukdeyi) çöz!” 7 demişti.Âyetin devamında onun bir isteğinin daha olduğunayer verilir: “..(Allah’ım) bir de bana ailemden olankardeşim Harun’u yardımcı ver.” 8 Kasas Sûresi’ndegeçen başka bir âyette ise Musa (a.s), “Kardeşim Harunbenden daha fasihtir (Hârûnu efsahu minnî). Onuda, yanımda beni doğrulayan bir yardımcı olarak gönder,zîrâ bana yalancılık ithamında bulunmalarından endişeederim.” 9 demişti ki bunlar birbirlerini tamamlayanhususlar sayılırlar.Bu kısa malumattan sonra –Hz. Musa’ya (a.s)atfedilen kekemelikle alâkalı olarak- üzerinde fazlacadüşünülmemiş, kafa yorulmamış güçlü bir ihtimaleyer vermek istiyoruz. O da Hz. Musa’nın(a.s) dilindeki ukdenin, psikolojik ruh hâletindenkaynaklanan bir tutukluluk olması ihtimalidir. 10Bu cümleden olmak üzere beş noktaya dikkatçekeceğiz:1. Burada üzerinde durulması gereken ilk hususâyette geçen kelimesinin mânâsı üzerindedurmak olacaktır. Ukde lügatte öncelikli olarakakit, düğüm ve bağ gibi mânâlara gelir. 11 Bununyanında dilin tutukluluk hâlinde olması gibi birmânâ için de kullanılır. 12Acaba tebliğle vazifeli bir peygamberin dilinin‘kekeme’ olma anlamında bir tutukluluk içindebulunması makul müdür? Makul değilse bunu nasılanlamalıyız? Biz burada şimdiye kadar üzerindedurulmamış bir ihtimal üzerinde yoğunlaşmak istiyoruz.Hz. Musa (a.s), o zaman Firavun’un sarayındaneş’et etmiş olmanın hâsıl ettiği psikolojik bir ruhhâletinden kaynaklanan bir sıkıntı yaşamaktadır.Ancak bu sıkıntı ulu’l-azm bir peygamberin, ceberutbir zalimin tehditlerinden korkması mânâsındabir sıkıntı değildir. Bu, anlatacağı şeylerin Firavuntarafından dinlenilmeden reddedilme endişesi vesıkıntısıdır. 13 Hz. Musa’nın (a.s) endişesini yaşadığıkorku budur. Nitekim Kasas Sûresi’nde yer alanâyetin fezlekesinde Musa (a.s), “..zîrâ bana yalancılıkithamında bulunmalarından endişe ederim.” ifadesiylebu hususu dile getirmiştir. Bir başka ifadeyle oyüce nebi -teşbihteki hatadan dolayı onun ruhaniyetinesığınıyoruz- Firavun’un, ‘besle kargayı oysungözünü’ türünden bir savunmayla kendisinepeşinen olumsuz bir karşılık vereceğinden endişeetmektedir. Onun bu endişesinde haklı olduğunu,Firavun’un karşılıklı konuşma esnasında geçen şusözleri de ispatlar mahiyettedir: “(Kendisine Allah’ınemri tebliğ edilince Firavun) dedi ki ‘Seni çocukken himayemizealıp biz büyütmedik mi? Ömrünün seneleribulan kısmını aramızda geçirmedin mi? Sonunda yapacağınıda yaptın. Sen nankörün tekisin!” 14İşte bu türden bir endişe sebebiyledir ki Musa(a.s), Firavun’a varacağı sırada Allah’tan hususi/ekstra bir yardım istemektedir ki, bunu ‘Rabbim,yüreğime/içime genişlik ver ve işimi kolaylaştır.’ duasıyladile getirmiştir. Ayrıca ulu’l-azm bir peygamber18 | YENİ ÜMİT DERGİSİ