Yeni Ümit Sayı 95 - yeni_calisma.indd

nen eşya ve olayların arkasındaki İlâhî iradeyi anlayamamasıdır.Yoksa bilindik mânâda okuma-yazmabilmemek Kur’ân’ın kastettiği, vurguladığı anlam biçimideğildir. Zîrâ Hz. Peygamber’e yergi içeriklisözler yazan şairler vardı. Bunların hepsi de belâgatnoktasında oldukça ileri noktadaydılar. Hattâ toplumdasözü geçerli olan, devleti ve orduyu yöneteceknitelikte olan Amr’ın adı hâlâ Ebû Cehil’dir.Çünkü İslâm literatüründe onun bildikleri, kabiliyetlerive eylemleri esas bilinmesi gerekeni bilemediğindenve yapılması gerekeni yapmadığındandolayı ilimden öte cehalettir. Bu sebeple onunadı Câhillerin Babası olarak anılmaktadır. Demekki, İslâm’ın ilimden kastettiği dünyevî açıdan çokşey bilmek değildir. Öyle olsaydı Cenâb-ı Hakk’ın“Allah’tan ancak âlim kulları korkar.” (Fâtır, 35/28)âyetinin bugün delâlet ettiği mânâ malumat sahibikimseler olması gerekirdi. Oysa ki âyette Yaratıcı’yıtanımayan, inanmayan, O’nun varlık ile münasebetinibilemeyen malumat sahibi insanlar kastedilmemektedir.Kur’ân, dünya hayatının sadece zahirîbilgilerine sahip olanlar için şöyle buyurmaktadır:“Onlar, dünya hayatının görünen kısmını bilirler. Onlar,âhiretten habersizdirler.” (Rûm, 30/7) Câhilin zıddıolan âlim kimseleri de: “İnandık; hepsi Rabbimiz tarafındandır”(Âl-i İmrân, 3/7) diyerek teslimiyetinigösteren kişiler olarak tanıtmaktadır. “Allah’tan ancakâlim kulları korkar” mealindeki âyete farklı biraçıdan baktığımızda da, yine Allah’tan korkan/O’nakarşı haşyet duyan herkesin aslında Kur’ân’a göreâlim olduğu anlaşılmaktadır.Bu açıdan bakıldığında Kur’ân’da ilim veya âlimkelimesinin zıddı olarak görülen bir diğer kelimede ‘zulüm’dür. Zulüm; bir şeyi olması gerektiğiyerin dışında bir yere koymak, hakkı yerli yerinekoymamak, yer ve zaman, nitelik ve nicelik olarakyanlışlık yapmak ve sapkınlığa düşmek, az veya çokhaddi aşmak demektir. 9 Bu mânâda zulmün karşıtıadalettir. Ancak konuyla ilgili âyetlere siyak vesibakı dikkate alınarak bakıldığında Kur’ân’da 459defa geçen zulm ve zâlim kelimelerinin türevleri,genel itibariyle “kendine yazık eden” anlamını ifadeedecek şekilde kullanılmıştır. Sanıldığının aksineçok az bir kısmı kelimenin meşhur anlamı olanişkence etmek, adaletsizlik veya haksızlık mânâsınıifade etmektedir. 10 Çünkü İslâm nazarında imaneden kişi Allah’ı bulduğu, tanıdığı ve kalbindeimana yer açtığı için âlimdir. Bununla beraberAllah’ı kabul etmeyen, inkâr eden, O’na imanada hiçbir şekilde yanaşmayan ve günah batağın-64 | YENİ ÜMİT DERGİSİ