22.02.2013 Views

bfdlF ny ieiqhfs isrijaf - Punjab Times

bfdlF ny ieiqhfs isrijaf - Punjab Times

bfdlF ny ieiqhfs isrijaf - Punjab Times

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> Vol 13, Issue 10, March 10, 2012 pMjfb tfeImjL sfl 13, aMk 10, 10 mfrc 2012 (22)<br />

inrblqf aqy swiBafcfrk ivÈyÈqf dI isafsq<br />

ijAuN hI myrI jfg KuwlHI, afly-duafly<br />

jMgl ‘c hfly vI zUMGI rfq CfeI hoeI sI.<br />

mYN afpxy <strong>ny</strong>Vy pey sfQIaF dy ÈFq sfhF<br />

dIaF afvfËF ƒ sux skdf sI. Auh sB<br />

suwqy hoey sn. iek sMqrI Éymy dy <strong>ny</strong>Vy jMgl<br />

‘c jf irhf sI. mYN tfrc dI GuMm rhI loa<br />

dyK skdf sI.<br />

mYN suwqf ipaf lyK ilK irhf sI. mYN<br />

iliKaf: svIzn ivc ijwQy keI sdIaF qoN<br />

aiDkfrq ivcfrDfrf AuWpr pRotYstYNt<br />

igrjfGr df Êlbf sI aqy ÊrIb iksfnF<br />

leI vI bfeIbl pVHnf lfËmI bxf idwqf<br />

igaf sI, AuWQy sqfrvIN sdI qoN (mrd)<br />

vsoN afm hI pVH-ilK geI. asIN jo<br />

bfeIbl dy dOr dI bfhrI hwd (awsI sfl)<br />

huxy hI twpy sF, ƒ awgy mfVy idn hI dyKxy<br />

pYxy sn. kI mYƒ swcmuwc ieh jicaf<br />

hoieaf sI?<br />

ies svfl dy awD-ivcfly hI myrI<br />

jfg KuwlH geI ikAuNik mYƒ pyÈfb af igaf<br />

sI. ieh hYrfnIjnk nhIN hY. jdoN qusIN<br />

jfn imrzl<br />

anuvfd: bUtf isMG,<br />

Pon:91-94634-74342<br />

awsIaF ƒ twp jFdy ho qF rfq ƒ do-do<br />

vfr pyÈfb jfx leI AuWTxf pYNdf hY. Gr<br />

hovo qF aOK nhIN huMdI. mYN vwKI Bfr ho<br />

jFdf hF, PrÈ AuWpr pYr itkf lYNdf hF,<br />

ikqfbF dy rKxy ƒ hwQ pf ky AuWT KVHdf<br />

hF qy qur pYNdf hF. mYN cuwp-cupIqy aijhf<br />

krdf hF qF jo myrI pqnI dI nINd Érfb<br />

nf hovy; pr aYs vkq mYN jMgl aMdr<br />

ËmIn AuWpr ivCfey momjfmy AuWpr ipwT<br />

Bfr lyitaf hoieaf hF. mYƒ iÉafl afAuNdf<br />

hY ik mYN Xog krn vfilaF vFg cOkVI<br />

mfr ky AuWT skdf hF. ieh mYN kr skdf<br />

hF; pr Pyr?<br />

myry <strong>ny</strong>Vy hwQ pf ky KVHf hox qy qurn<br />

leI koeI shfrf dyx vflI cIË nhIN hY. jy<br />

mYN vwKI pr<strong>ny</strong> vI ho jfvF aqy goizaF Bfr<br />

rINgx vI lwg pvF, Pyr vI mYN EdoN qwk<br />

KVHf nhIN ho skdf jdoN qwk mYN ËmIn qoN<br />

nf AuWT jfvF aqy icwkV ivcoN dI lMG ky<br />

ruwK ƒ hwQ nf pf lvF.<br />

acfnk mYƒ lMGy isafl df Auh idn<br />

cyqy af igaf jdoN myrI pqnI <strong>ny</strong> agly<br />

idn mYksIko ‘c afpxy pyky jfx leI<br />

hvfeI jhfË PVnf sI. mYN Bory ‘c clf<br />

igaf sI. ieh svIzn ivc bfÊ dy Qwly<br />

imwtI df Borf hY ijsƒ mYN Guwt lfAux<br />

leI vrqdf hF. hunfl ‘c ieh kdy vI<br />

100 sYlsIas qoN vwD grm aqy isafl<br />

dI TMZI qoN TMZI rfq ƒ ieh 40 sYlsIas<br />

qoN vwD TMZf nhIN huMdf. ÈurU ‘c 19vIN sdI<br />

dy awD ‘c iksy smyN ieh Borf aflU rwKx<br />

leI puwitaf igaf sI. hux mYN aMgUrF dI<br />

Èrfb dI boql lY ky AuWDr igaf hoieaf<br />

sI. TMZf mOsm sI. ipCly iqMn hÌiqaF<br />

qoN brÌ pY rhI sI. Gr ƒ jFdf rfh gË<br />

qoN vI vwD AuWcIaF brÌ dIaF kMDF ‘c<br />

iGiraf hoieaf sI. acfnk myrf pYr<br />

jfn imrzl svIzn (jnm 19 julfeI 1927) df nfmI lyKk hY. hfl<br />

hI ivc Aus dI crcf BfrqI mfEvfdIaF dy gVH ivc jf ky AunHF bfry Auh<br />

qwQ kwZ ky ilafAux kfrn hoeI hY ijnHF bfry afm krky lokF nMU bhuqI<br />

jfxkfrI nhIN sI. Auh mfEvfdIaF dy jMglI itkfixaF ivc AunHF dy nfl<br />

ivciraf, AunHF dy muKI gxpqI aqy cotI dy hor afgUaF nfl mulfkfq<br />

kIqI. mfEvfdIaF dy Gol bfry Auh<strong>ny</strong> ipCly mhI<strong>ny</strong> luiDafxy lYkcr vI<br />

idwqf sI. mfEvfdIaF bfry Aus <strong>ny</strong> hfl hI ivc ikqfb CpvfeI hY: rYWz<br />

stfr Evr ieMzIaf. ies ikqfb ivc Aus <strong>ny</strong> mfEvfdI lihr dy nfl-nfl<br />

hor smfijk, siBafcfrk, isafsI aqy afriQk srokfrF bfry gwl<br />

kIqI. ies ikqfb df iek aiDafie sfzy sfQI bUtf isMG <strong>ny</strong> anuvfd<br />

krky sfnMU Byijaf hY. ies lyK ivc imrzl <strong>ny</strong> bËurgF, Kfs krky svIzn<br />

dy bËurgF bfry bVy mfrimk vyrvy drj kIqy hn. -sMpfdk<br />

iqlk igaf, qy mYN ËmIn ‘qy jf ipaf. mYN<br />

ipwT Bfr izwigaf hoieaf sI qy boql mYN<br />

hwQF ‘c GuwtI hoeI sI. mYN brÌ dIaF kMDF<br />

‘c iGry rsqy AuWpr izwigaf ipaf sI qy<br />

myry pYr isr qoN AuWcI QF ‘qy itky hoey<br />

sn. jy mYN gwBrU huMdf qF vwKI Bfr ho ky<br />

AuWT KVHdf. jy lMGy hÌiqaF ‘c lgfqfr<br />

aYnI TMZ nf peI huMdI aqy jMmI hoeI brÌ<br />

ipGl ky PhuVI ijhI bxI huMdI qF vI mYN<br />

iesƒ hwQ pf ky AuWT KVHdf. ies smyN mYN<br />

pfsf lY ky iZwz Bfr lytx dI vfh lfeI<br />

pr mYN aijhf nf kr sikaf. acfnk<br />

mYƒ Auh inwkf ijhf mgrmwC cyqf af igaf<br />

jo 1939 ‘c nYlsn <strong>ny</strong> mYƒ Ploirzf qoN<br />

vfps af ky idwqf sI. jdoN Ausƒ ipwT<br />

Bfr iltf ky Ausdy iZwz ‘qy QpkI mfrI<br />

jFdI sI qF Aus qoN ihwilaf nf jFdf.<br />

mYN cIikaf. myrI afvfË pqnI dy<br />

kMnIN pY geI. Aus<strong>ny</strong> af ky myry hwQ PV ky<br />

mYƒ AuTfieaf.<br />

‘ijMnf smF mYN mYksIko `c hovF,<br />

`kwly Bory `c nf jfieE`-Aus <strong>ny</strong> qfkId<br />

kIqI. ‘iewQy jMgl `c quhfzI hflpfhiraf<br />

iksy ƒ nhIN suxygI. jy qusIN<br />

mobfeIl Ìon vrq ky ishq syvf jF puils<br />

ƒ mwdd leI bulfEgy, qF vI Auh aY<strong>ny</strong><br />

mIlF dy Ìfsly `qy hoxgy ik iewQy phuMcx<br />

qoN pihlF pihlF qusIN kulÌI vFg jMm ky<br />

rwb ƒ ipafry ho jfvogy.`<br />

hF, buZfpy dIaF afpxIaF smwisafvF<br />

hn. mYN afpxy <strong>ny</strong>Vy suwqy pey ‘lok mukqI<br />

Cfpfmfr ÌOj’ dy nOjvfn afidvfsI sfQI<br />

ƒ jgfAuNdf hF. Auh smJ jFdf hY aqy<br />

iek hor sfQI ƒ afvfË idMdf hY. mYN AunHF<br />

vwl afpxIaF bfhvF PYlfAuNdf hF aqy<br />

Auh myry hwQ PV ky mYƒ AuTf idMdy hn.<br />

jdoN mYN KVHf hovF qF afp qur ky<br />

pyÈfb krn jf skdf hF pr mYN pYrF Bfr<br />

bYT ky hfjq nhIN kr skdf. gozy ies dI<br />

iejfËq nhIN idMdy; Bfv jy mYN pYrF Bfr<br />

bYT igaf qF dubfrf afpxy-afp AuWT nhIN<br />

skdf.<br />

‘qusIN myry dfdy vFg ho’, iek nOjvfn<br />

sfQI kihMdf hY-‘Ausdy gozy vI jvfb dy<br />

gey hn.`<br />

Pyr Auh kuhfVI lY ky myry leI Ausy<br />

qrHF df pÉfnf bxf idMdy hn ijs qrHF df<br />

svIizÈ ÌOj bxfAuNdI, KflI KfeI AuWqy do<br />

ruÉF dy dosFg AuWpr lMmy ruÉ itkfey moty<br />

tfhx dI sIt.<br />

bfad ‘c dMzkfrxIaF ‘c pVfa<br />

krn dy vyly sfQI nhfAux smyN myrI mwdd<br />

krdy rhy. lMmIaF vftF gfh ky muVy gOqm<br />

nvlwKf <strong>ny</strong> mYƒ dwisaf ik Aus KUhI ‘qy jf<br />

ky pfxI dI bfltI Br ky QoVHf prHF jf ky<br />

ipMzy ‘qy pfxI pf lYxf ikMnf arfmdfiek<br />

sI jo sfQIaF <strong>ny</strong> AuWQy puwtI hoeI sI pr<br />

myry leI ieh aYnf suKflf nhIN sI.<br />

myry leI buZfpy df koeI iKJfAU vyrvf<br />

jfxn vfsqy iksy ikqfb dI loV nhIN hY<br />

ik ijhVIaF cIËF bhuq sfDfrn ijhIaF<br />

huMdIaF hn, Auh awsIaF ƒ pfr krn ‘qy<br />

ikMnI musIbq bx jFdIaF hn. imsfl vjoN<br />

jdoN qusIN sÌr ‘qy gey hovo qF pÉfnf jfx<br />

mgroN hwQ Doxf. Gr qF mYN Éud hI nhf<br />

lYNdf hF hflFik pqnI ƒ ieh dwsy bÊYr<br />

mYN twb ‘c nhIN vVdf ik jy kuJ ho igaf<br />

qF Auh mYƒ AuTfAux leI iqafr rhy.<br />

byÈwk, mYN aYsI CFdfr QF lwB skdf<br />

hF ijwQy bhuqy kIVy-mkOVy nf hox. QoVHI<br />

Kycl krky mYN pfxI dI bfltI Br ky afp<br />

hI AuWQy iljf skdf hF pr myry buwZy goizaF<br />

‘c qklIÌ hox kfrn mYN aYnf qrwdd nhIN<br />

kr skdf aqy ipMzy ‘qy pfxI pf ky afp<br />

nhIN nhf skdf. mYƒ shfrf cfhIdf hY.<br />

iewQy dMzkfrxIaF dy jMgl ‘c mYN nOjvfn<br />

sfQIaF dI mwdd leI.<br />

[[[mYN ieh sB ikAuN ilK irhf hF;<br />

ies dI swcIEN isafsI vjfH hY. afm qOr<br />

‘qy “Kwby” khfAux vfly lyKk ieh kMm<br />

nhIN krdy. isrÌ ies krky nhIN ik ieh<br />

bhuq hI inwjI mfmlf lwgdf hY, sgoN ies<br />

krky vI ik bhuq hI hkIkI swiBafcfrk<br />

vKryivaF ƒ nËraMdfË krky ajoky<br />

afriQk aqy smfijk msilaF ‘qy kyNdrq<br />

krnf asfn kMm hY. asIN ies krky vI<br />

nËrF curfAuNdy hF ikAuNik “swiBafcfrk”<br />

vKryivaF df pUrf muwdf swjypwKIaF <strong>ny</strong><br />

sFiBaf hoieaf hY-XUrp ivc, nfl hI<br />

jpfn, Bfrq aqy dwKxI aÌrIkf sB<br />

QfeIN; pr asl ivc iesy qwQ kfrn sfƒ<br />

iesƒ vwD nIJ nfl GoKxf cfhIdf hY.<br />

afiÉr swiBafcfrk aqy kOmI vKryvyN aqy<br />

ÉfsIaqF mOjUd hn.<br />

jy qusIN iesy qrHF dI imsfl cfhuMdy<br />

ho qF “swiBafcfr” bolIaF vFg hn.<br />

afiÉr ieh <strong>ieiqhfs</strong>k qOr `qy smfjI rUp<br />

aÉiqafr krdy hn; ieh dyKxf sMBv hY<br />

ikvyN smfjI irÈqy, ipwCoN jf ky jmfqI<br />

irÈqy, ienHF ƒ bxfAuNdy hn pr ieh qwQ<br />

kfÌI nhIN hY. bolIaF dy ivkfs ƒ smJx<br />

aqy awj leI drusq nIqIaF GVn vfsqy<br />

BivwK-nkÈf sfzy mOjUdf jmfqI smfj dy<br />

dOr dy BivwK-nkÈy nfloN vwD lMmf rwKxf<br />

hovygf. jdoN jMgl ivc nOjvfn sfQIaF <strong>ny</strong><br />

twtI jf ky hwQ Dox `c myrI mwdd kIqI,<br />

AudoN mYƒ iesdf iÉafl afieaf.<br />

ibrD Aumr dy ivcfr dI imsfl lY<br />

lE. Bfrq aqy svIzn ivc buwZy hox dy<br />

mfmly qwkVI dy pwliVaF vFg hn. jy qusIN<br />

Bfrq dI bjfey svIzn ‘c jnm lYNdy ho<br />

qF aOsq iËMdgI qkrIbn vIh sfl vwD<br />

huMdI hY. hflFik bwicaF dI mOq dr vwzy<br />

ho ky buZfpy qwk phuMcx dI qsvIr ƒ<br />

Ault-pult kr idMdI hY. Bfrq ivc<br />

ibmfrI qy BuwKmrI aqy dfby nfl vI bhuq<br />

sfry bËurgF dI hflq qrsXog bx jFdI<br />

hY pr ieh pUrI khfxI nhIN hY.<br />

svIzn aMdr ieh ivafpk ivÈvfs<br />

hY ik bIqy ‘c jdoN lok iËafdf buwZy ho<br />

jFdy sn qF aksr hI ienHF bËurgF dy<br />

pirvfr dy jIa AunHF ƒ iksy KVHvIN ctfn<br />

dI tIsI ‘qy lY jFdy sn. Auh jF qF afp<br />

Cfl mfr ky mOq ƒ gly lgf lYNdy sn jF<br />

pirvfr dy jIa AunHF ƒ Dwkf dy idMdy sn.<br />

ikAuNik Dwkf dyx vfly zMzy ƒ pirvfr dy<br />

sfry jIaF <strong>ny</strong> hwQ pfieaf huMdf sI, ies<br />

leI koeI vI ivakqIgq qOr ‘qy aprfD-<br />

Bfvnf mihsUs nf krdf. ies QF leI<br />

lÌË attestupa vriqaf jFdf hY ijsdf<br />

AulQf nhIN ho skdf. qusIN iesƒ “kuxby<br />

dI Éqrnfk ctfn” kih skdy ho. sfihq<br />

ivc 13vIN sdI dy smyN qoN “gOtirk<br />

bIrgfQf” ‘c iesdf iËkr imldf hY. ieh<br />

sQfnk dMd kQfvF keI imQhfsk nF<br />

vflIaF phfVIaF nfl juVIaF hoeIaF hn,<br />

muwK qOr ‘qy dwKxI svIzn ivc.<br />

iesy khfxI df iek hor rUp ieh hY<br />

ik jdoN buwZf jF buwZI kMm krn jogy nf<br />

rihMdy, pr hfly vI Kfx dI iewCf rwKdy qF<br />

Ausdf pirvfr vfhvf lMmy muwTy vflf zMzf<br />

lY afAuNdf ijsƒ “kuxby df zMzf”<br />

(atteklubba) kihMdy sn. pirvfr dy<br />

sfry jIa muwTy ƒ PV lYNdy qF jo iksy ƒ<br />

ivakqIgq aprfD-Bfvnf mihsUs nf<br />

hovy, qy iPr zMzf bËurg dy isr `qy jf<br />

vwjdf, KopVI Pyh idMdf aqy AusdI iËMdgI,<br />

mOq `c bdl jFdI. dwKxI svIzn `c Auh<br />

igrjfGr mOjUd hn ijwQy aijhy zMzy sFB<br />

ky rwKy jFdy sn.<br />

ikhf jFdf hY ik bËurg ƒ ies qrHF<br />

mfrn dI vjfH ÊrIbI sI, ipMz Gor ÊrIbI<br />

‘c gRsy hoey sn aqy ËmIn dy inwky-inwky<br />

tukVy muMzy dy twbr df iZwz vI muÈikl<br />

nfl Brdy sn ijsdy isr hux iËMmydfrI<br />

afx peI huMdI. byÈwk, sdIaF qoN pyNzU<br />

svIzn dI Gor ÊrIbI lokF, ievyN hI<br />

bËurgF dIaF jfnF lYNdI rhI hY. kuJ ƒ<br />

“icwtf” pfAUzr dy idwqf jFdf, AudoN sMKIey<br />

ƒ iehI nF idwqf jFdf sI. jdoN iksy<br />

kbrsqfn dI QF bdlI jFdI hY qF purfxI<br />

QF ‘qy iewDr-AuWDr aijhIaF KopVIaF<br />

iml jFdIaF hn ijnHF ivc lohy dIaF ikwlF<br />

TokIaF huMdIaF hn.<br />

ieh “anuvMiÈk” jF “kudrqI”<br />

burfeI df ieËhfr nhIN sI. bËurgF aqy<br />

inqfixaF ƒ mfrn dI ieh swiBafcfrk<br />

rIq XUrp dy bfhrvfr AuWqrI Druv vfly<br />

ielfikaF ivc sdIaF qwk Gor pyNzU<br />

ÊrIbI, Kfxy dI QuVH aqy AuWproQlI kfl<br />

dy dOr aqy swcIEN BuwKmrI dI hflq bxI<br />

rihx kfrn ÈurU hoeI sI (svIzn ivc<br />

afÉrI kfl 1866-67 `c ipaf sI).<br />

sMBv qOr `qy iesƒ smfijk dsqUr vjoN<br />

dyiKaf jf skdf hY ijs dI bdOlq afbohvf<br />

dy bfvjUd myry puriKaF df iËMdf rihxf<br />

sMBv hoieaf. hflFik ies<strong>ny</strong> sfzI mOjUdf<br />

iËMdgI AuWpr zUMGy swiBafcfrk Pwt vI<br />

Cwzy hn.<br />

(agly sPy `qy jfrI)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!