kATAR-KSIAZKA-POLSKI.. - Ambasada Państwa Kataru

80. szacowane zasoby gazu z pola North Field wynosiły 150 mld stóp sześciennych 69 .
Ówcześnie przeznaczany on był jedynie do użytku przemysłowego, głównie do zasilania
elektrowni i lokalnego przemysłu. Dopiero w latach 90 rozpoczęto budowę instalacji do
produkcji i eksportu gazu skroplonego LNG, w tym budowę miasta przemysłowego i portu
gazowego Ras Laffan. Pierwszymi i największymi jak do tej pory odbiorcami katarskiego gazu
są kraje azjatyckie, w których technologia LNG znana jest już od lat 70. Jednakże rozwój
przemysłu samochodowego i lotniczego sprawia, iż najnowsze instalacje budowane są z
przeznaczeniem na rynki Europy i Stanów Zjednoczonych.
Sektor gazu skroplonego w Europie przeżywa obecnie intensywny rozwój. W 2002 r.
łączny eksport do Europy stanowił 27% światowego handlu LNG, a największym eksporterem
była Algieria. Na drugim miejscu uplasowała się Nigeria, a grupa paostw z obszaru Zatoki
Perskiej (w tym Katar) zajmuje dopiero trzecie miejsce. Największymi importerami w Europie
są Francja, Hiszpania, Włochy oraz Turcja, a gaz katarski przeznaczony jest obecnie jedynie
na rynki Hiszpanii i Belgii 70 .
Produkcja gazu i główne kierunki eksportu
Pole gazowe North Field zostało odkryte w 1971 r., lecz w owym czasie nie zdawano
sobie sprawy ze znaczenia tego odkrycia. Dopiero po 14 latach odwiertów uświadomiono
sobie, iż jest to obecnie największe na świecie pole gazu występującego samodzielnie (bez
obecności ropy). Rezerwy udokumentowane i potwierdzone określa się na 910 trilionów stóp
sześciennych, (27 trilionów metrów sześciennych), co stanowi 20% światowych zasobów 71 .
Po Iranie, Katar posiada drugie największe zasoby gazu w rejonie Bliskiego Wschodu. North
Field rozciąga się na obszarze 6 tys. km 2 w północno-wchodniej części Kataru, w ramach jego
wód terytorialnych. Gaz wydobywany jest spod dna morskiego.
Całościowa kontrola i koordynacja sektoru petrochemicznego odbywa się poprzez
działania paostwowej korporacji Qatar Petroleum (QP), która zarządza katarskim
przemysłem naftowym, gazowym, produkcją nawozów sztucznych, petrochemikaliów i
rafineriami w kraju i zagranicą. Do produkcji i eksportu gazu skroplonego LNG powołano do
życia dwie spółki – Qatargas oraz Rasgas. Obie firmy są spółkami joint-venture z udziałem
zagranicznego kapitału. Qatargas (Qatar Liquefied Natural Gas Company) powstała w 1984 r.
jako spółka większościowa QP (65%), z udziałem TotalFinalElf (20%), ExxonMobil (10%), oraz
japooskich Mitsui (2,5%) i Marubei (2,5%) w celu poszukiwania, wydobywania i producji gazu
(upstream), oraz z udziałem tych samych spółek, lecz w innym składzie procentowym w celu
rafinacji, sprzedaży i dystrybucji (downstream) 72 .
Pierwsza dostawa kondensatów i skroplonego gazu do zakładów produkcyjnych i
elektrowni Chubu w Japonii miała miejsce w 1996 r. Początkowo trzy istniejące instalacje
69
The Cambridge Encyclopeadia of the Middle East and North Africa, Cambridge 1988. 1000 stóp sześciennych
= 28,3 metry sześcienne.
70
P. Sekielski, Europejski Rynek LNG. Departament Integracji Europejskiej i Studiów Porównawczych URE, s. 1-2.
71 Qatar...,s. 18.
72 Ibidem, s. 19.
Strona 18 z 201