Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Krijimi i partneritetit të NVM të vendit me investitorët e jashtëm sipas hulumtimeve të<br />
<strong>Riinvest</strong>it përballet kryesisht me këto pengesa: (i) siguri<strong>në</strong> politike, (ii) legjislacionin dhe, (iii)<br />
infrastrukturën e pazhvilluar. Nga përgjegjet e tyre për pesë opcionet e dhëna lidhur me pengesat e<br />
krijimit të parneritetit, del një vlerësim mjaft i balancuar :<br />
• siguria politike (21.6%),<br />
• legjislacioni (21.5%),<br />
• gjendja e infrastrukturës (19.9%),<br />
• niveli i pamjaftuar i informatave (18.5%) dhe,<br />
• vonesa e procesit të privatizimit (18.4%).<br />
Nga këto përgjigje mund të nxirret përfundim se <strong>në</strong> të gjitha aspektet e indikuara me<br />
pyetjen e përmendur të anketuarit konsideroj<strong>në</strong> të nevojshëm një angazhim serioz për të ndryshuar<br />
gjendjen.<br />
(6) Mobilizimi i kapitalit të diaspores kosovare: Diaspaora e gjërë Kosovare e cila sipas<br />
disa vlerësimeve mund të përfshijë rreth 25% të popullsisë Kosovare dhe nga shumë kush<br />
kosiderohet një investitor më potencial dhe i rendësishëm. Vlerësimet lidhur me dërgesat<br />
financiare nga emigrantët (remitancat) <strong>në</strong> <strong>Kosovë</strong> sillen prej 400 –500 milion € (Anketa e<br />
familjeve , <strong>Riinvest</strong> 1999, vlerësimet e AQF). Konsiderohet se shumica e këtyre mjeteve shkoj<strong>në</strong><br />
<strong>në</strong> konsum ose investohen kryesisht <strong>në</strong> ndërtimin e shtëpive shpesh joracionale. Ende nuk ja<strong>në</strong><br />
krijuar mekanizmat e politikave ekonomike për mobilizimin e këtyre dërgesave dhe potencialeve e<br />
kursimeve që mund të ketë diaspora <strong>në</strong> aktivitete prodhuese e sherbyese dhe <strong>në</strong> krijimin e vendeve<br />
të pu<strong>në</strong>s. Sipas anketës së famijeve <strong>në</strong> vitin 1999 dërgesat e emigrantëve investohën vetëm <strong>në</strong> 9%<br />
të rasteve.<br />
INTERING<br />
Intering Gmbh është ndërmarrje private e themeluar nga dy vëllëzër Kosovar – Shoshi, dhe<br />
veprimatri<strong>në</strong> e vet e ushtron <strong>në</strong> Gjermani që nga viti 1990, <strong>në</strong> industri<strong>në</strong> ndërtimore, e<br />
specializuar <strong>në</strong> instalime dhe termo izolime. Ajo pu<strong>në</strong>son 120 pu<strong>në</strong>torë, gjysma prej të<br />
cilëve ja<strong>në</strong> Kosovarë. Aktualisht ata ja<strong>në</strong> të angazhuar <strong>në</strong> disa veprimatri riparuese <strong>në</strong> KEK<br />
dhe ja<strong>në</strong> shumë të interesuar të kyçen <strong>në</strong> procesin e privatizimit. Ata ka<strong>në</strong> fituar përvojë<br />
relevante <strong>në</strong> Gjermani<strong>në</strong> Lindore dhe ja<strong>në</strong> sidomos të interesuar për sektorin e përpunimit të<br />
metaleve. Me përvojën e tyre <strong>në</strong> tregun Gjerman, ata nuk shohin shumë pengesa për të<br />
investuar <strong>në</strong> procesin e privatizimit dhe të je<strong>në</strong> efikas. Ata do të dëshironin të shohin më<br />
shumë përparime <strong>në</strong> politikën tatimore dhe eliminimin e pengesave tregtare.<br />
Opinionet e ndërmarrësve Kosovar (Anketa e NVM-ve, 2001) dëshmoj<strong>në</strong> se angazhimi dhe<br />
mobilizimi i kapitalit të diasporës konsiderohet me një rendësi shumë të madhe për <strong>Kosovë</strong>n. Mbi<br />
79.0% te ndërmarrjeve të anketuara kapitalin e diaspores e konsideroj<strong>në</strong> shumë të rendësishem,<br />
17.1% e konsideroj<strong>në</strong> mesatarisht të rendësishëm dhe vëtëm 3.8% të ndërmarrjeve e konsideroj<strong>në</strong><br />
pak të rendësishëm. Mirëpo kontaktet e realizuara dhe efektet e arritura ja<strong>në</strong> larg këtyre<br />
konsideratave.<br />
19
Change language