Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest

ANEKSI 1. RREGULLORJA MBI INVESTIMET E HUAJA
Qëllimi i kësaj Rregullorje është krijimi i garancioneve ligjore që janë të nevojshme për ta
bërë Kosovën më atraktive për investitorët e huaj. Garancionet të cilat i ofron kjo Rregullore për
investitorët e huaj, janë standarde dhe, në forma të ndryshme janë prezente në ligjet e ekonomive
të tregut dhe të vendeve në tranzicion e të cilat janë duke kaluar në ekonominë e tregut të lire.
Rregullorja u jep investitorëbve të huaj pozitë të njëjtë me ndërmarrjet vendore, kur është fjala për
tatimet, doganimin, si dhe për të drejtat dhe obligimet e tyre. Në të vertetë, ajo tenton t’i barazojë
sa më tepër, në të drejtat dhe obligimet, investitorët e jashtëm me ndërmarrjet vednore.
Sipas përkufizimeve të kësaj Rregullorje, “investim i huaj” do të thotë një shoqëri tregtare
që është së paku 25% në pronësi të një investitori të huaj. Ndërkaq, termi “investitor i huaj”
nënkupton: i) çdo person fizik i cili është qytetar ose banor në një shtet të huaj; ii) çdo person
juridik që është themeluar dhe regjistruar sipas legjislacionit të një shteti të huaj apo është
themeluar sipas legjislacionit në fuqi në Kosovë, me adresë të njohur nga ligji, dhe që ka vend
kryesor të veprimtarisë ekonomike në një shtet të huaj, apo është investim i huaj; iii) një shtet i
huaj apo njësi administrative etij, dhe iv) një person juridik, i krijuar nga një traktat ose
marrëveshje ndërqeveritare.
Dispozitat kryesore të kësaj Rregullorje përqendrohen në disa parime të rëndësishme, të cilat
sigurojnë që:
• Investimet e huaja do të udhëheqen sipas parimit të trajtimit kobëtar. Kjo do të thotë që
këto nuk do të disfavorizohen krahasuar me ndërmarrjet e ngjashme vendore. Udhëheqja
sipas parimit të trajtimit kombëtar nënkupton që organizatave të veprimtarisë ekonomike,
të përcaktuara me Rregullore si investime të huaja, u garantohet e drejta që:
- Të organizohen në të njëjtën mënyrë si atë vendore;
- Të jenë subjekt i miratimit nga autoritetet si dhe ndërmarrjet vendore;
- Të kenë të drejtë të transferojnë të drejtat nga pasuritë e tyre, duke përfshirë
licencat, te personat tjerë, në të njëjtën mënyrë dhe masë si të personat vendor;
- Të kenë të drejtë të blejnë pasuri të paluajshtme bujqësore, rezidenciale ose jo
rezidenciale njësoj si ndërmarrjet vendore;
- Të jenë të mbrojtur si aksionarët vendas nëse nuk kanë shumicën e aksioneve në
investimin e huaj;
- Të mos tatimohen në mënyrë më pak të favorshme se një organizatë e ngjashme
vendore, etj.
• Ka vetëm dy kufizime për investimet e huaja. Këto kufizime janë standarde thuaja se në të
gjitha vendet. E para ka të bëjë me faktin se investitori i huaj nuk mund të jetë pronar i mbi
49% të pronës ose kontrollit mbi shoqëritë tregtare, që janë prodhuese ose shpërndarëse të
produkteve ushtarake. E dyta, investimet e huaja që ndodhen në zonën që përfshinë 5 km
brenda kufirit të Kosovës, duhet të paisen me licencë shtesë nga autoritetet.
• Investitimet e huaja janë të mbrojtura nga shpronësimet e pajustifikuara nga ana e
autoriteteve. Shpronësimi i investimit të huaj mund të bëhet vetëm për qëllime të
rendësishme publike dhe nëse kjo është mënyrë më e lehtë për të përmbushur një qëllim të
rendësishëm publik. Në këtë rast shpronësimi duhet të bëhet në bazë jodiskriminuese dhe
45