Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
Investimet e Jashtme Direkte në Kosovë - Riinvest
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Grafiku 1: Pengesat për investimet e jashtme<br />
Pengesat kryesore me te cilat ballafaqohen investitoret<br />
e huaj<br />
Mungesa e garantimit të investimeve<br />
Mungesa e përvojës <strong>në</strong> IJD<br />
Statusi final i <strong>Kosovë</strong>s i padefinuar<br />
Mungesa e përkrahjes për promovimin e Inv.<br />
Furnizimi me rrymë elektrike<br />
(i) Korrupcioni<br />
Korrupcioni<br />
T atimet e larta<br />
Tregu i kufizuar<br />
Jo stabiliteti politik<br />
Të tjera<br />
Telekomunikimet<br />
M ungesa e ligjeve<br />
Uji<br />
Doganat<br />
4.7<br />
5.0<br />
6.1<br />
6.1<br />
6.0<br />
Anketa është zhvilluar <strong>në</strong> kohën kur <strong>në</strong> opinion dhe institucinet Kosovare korrupcioni dhe<br />
kriminaliteti ekonomik është identifikuar si problem shumë i mprehtë dhe pengesë për krijimin e<br />
mjedisit të shëndoshë afarist. Duke marrë parsysh efektet tejet negative të këtij fenomeni nuk është<br />
per t’u habitur se korrupcioni është ranguar <strong>në</strong> vendin e parë (Në anketën e NVM-ve është cilësuar<br />
pengesë me intensitet mesatar, <strong>në</strong> vendin e 7-të). Sipas rezultateve të anketës afro 70% e të<br />
anketuarve korrupcionin e konsideroj<strong>në</strong> si pengesë serioze ose deri mesatare, kurse 30%<br />
konsideroj<strong>në</strong> se është pengesë e vogel ose se nuk paraqitet fare. Lidhur me këtë është e nevojshme<br />
qe lufta e deklaruar kundër korrupcionit të shëndrrohet <strong>në</strong> një sistem aktivitetsh të instituconeve<br />
dhe përkraje nga shoqeria civile dhe opinionit. Hulumtimi i 38 ndërmarrjeve nuk ka siguruar<br />
informata <strong>në</strong> lidhje me burime e ndryshme të korrupcionit. Disa tregues <strong>në</strong> lidhje me këtë fenomen<br />
mund të nxjerren nga anketa me 1,300 qytetarë Kosovarë, të cilën e ka realizuar <strong>Riinvest</strong>i <strong>në</strong> Gusht<br />
të vitit 2002 (Raporti i Paralajmërimit të Hershëm, 2002). Sipas rezultateve të kësaj ankete,<br />
korrupcioni është ranguar <strong>në</strong> vendin e tretë pas pasigurisë rreth statusit final të <strong>Kosovë</strong>s dhe,<br />
papu<strong>në</strong>sisë, por para varfërisë, krimit, çmimeve të larta, etj. Afër 50% e të anketuarve pajtohen<br />
plotësisht se ka korrupcion <strong>në</strong> dogana, 32% <strong>në</strong> institucionet shëndetësore, pastaj, 28% <strong>në</strong> pushtetin<br />
lokal, 21% <strong>në</strong> pushtetin qendror, 20% <strong>në</strong> gjykata dhe 10% <strong>në</strong> shërbimin policor.<br />
(ii) Mungesa e garantimit të investimeve<br />
Mungesa e subjektivitetit të nderkombetar të <strong>Kosovë</strong>s pengon a<strong>në</strong>tarsimin e saj <strong>në</strong><br />
institucionet financiare ndërkombëtare qe do të thotë edhe <strong>në</strong> organizatat për garantimin e<br />
inevstimeve siç është MIGA (Mulitarateral Investment Guarntee Agreements), institucion <strong>në</strong><br />
kuadër të Bankës Botërore me rreth 157 shtete a<strong>në</strong>tare, e cila i siguron investitorët nga rreziqet<br />
jokomerciale, e që për vendet e sapo dalura nga lufta, që karakterizohen me një jostabilitet politik<br />
22<br />
6.6<br />
6.4<br />
7.3<br />
7.3<br />
8.2<br />
8.0<br />
9.0<br />
8.8<br />
10.4