Pedagogika tariyxı

nusxasidan foydalanishga buyruq beriladi. Shunday qilib Qur:on musulmonlarning diniy, imjtimoiy
va siyosiy hayotida doimiy qo’llanma bo’lib qoladi.
«Quron» – jahon madaniyatining ulkan boyligi, barcha musulmonlarning muquddas kitobi
bo’lib arab tilida «Qiroat» ma’nosi ma’:nosini anglatadi. U a’a’4 suradan iborat bo’lib kishilarni
tenglikka, birodarlikka, tinch-totuv yashashga, sahiylikka undaydi. Shunga ko’ra, u katta axloqiy
qimmatga ega. Shuning uchun u mana necha asrlardan beri insoniyatning eng ulug’ qadriyati
sifatida e:zozlanib kelinmoqda.
«Qur:on» komunistik mafkura tomonidan qoralanib kelindi. U insonning qadr -qimmatini
kamsitadi, bilish va yaratuvchanlik rolini kamsitadigan, odamning istedod:ini ijtimoiy-foydali
mehnatdan chalg’itadigan ta’limotni ilgari suradi, deb biryoqlama va teskari tashviqot qilindi.
Aslini olganda islomda, islom odamlarni yaxshilikka da’vat etadi, yomonlikdan
qaytaradi.Insonparvarlikni tag’ib etib, razolatni qoralaydi, odob-axloq, ruhiy-ma’naviy poklik va
etuklikka, mehnat qilishga hamda er yuzini obod va go’zal etishga undaydi.U adolat , tenglik,
tinchlik,erkni tarannum etadi.
IX-X asrlarda Samoniylar davrida
maktab va ta’lim-tarbiya tarixida uyg’onish davri.
REJA
q. Samoniylar davridagi ta’:lim-tarbiya
w. Muxammad In Musa al-Xorezmiyning yoshlarga tabiy va matematik bilim berish fikrlari.
e. Abu Nasr al-Farabiy ta’lim-tarbiya haqida
r. Abu Rayxon al-Beruniyning ta’lim-tarbiyaviy va ilmiy qaroshlari
t. Ibn-Sinoning ta’lim-tarbiyaviy fikrlari.
Foydalanilgan adabiyotlar
q. Xoshimov K, Nishonova S, Inomova M, Pedagogika tarixi T-qooy
w. Zunnunov A, O’zbekiston pedagogikasi tarixi T-qoou y
e. Aleu ov U, Qoraqalpog’itonda ta’lim-tarbiyaviy uylarning yaratilishi va rivojlanishi. N-qooey
r. Yuldoshev J, Xasanov S, Avestoda axloqiy ta’:limiy arashlar, T-w00q
t. IrisovA. Abu Ali Ibn Sino hayoti va ijodiy merosi. T-qoo0
y. Obidov A, Abu Rayxon Beruniy va yangi nazariya. T-qooq
u. Zunnunov A. Pedagogika tarixi. T-w00t
IX asr oxiriga kelib Markaziy Osiyoda Somoniylar hukmronligi shakllandi, keyin
Toxiriylar, Xorazmshoxlar, Gaznaviylar davlatlari faollik ko’rsatadi. Buxoro, Samarxand, Mari,
Ko’hna Urganch, Xiva kabi shaharlar o’z davrining madaniyat markazlari sifatida shuhrat
qozondi. Bu markaziy shaharlar ulkan musulmon Sharqining turli o’lkalarini Garb va Sharq, Shimol
va Janub mamlakatlarini bog’lab turuvchi :ana’nalarini davom ettirgan holda aloqa manbay sifatida
mashhur bo’ladi.
Markaziy Osiyo feodal davlatlari o’sha musulmon davlatlar bilan yaqindan aloqada
bo’ladi, Erli olimlar boshqa o’lkalarga borib ilm olish, hamkasblari bilan yaqindan muloqatda
bo’lish imkoniyatiga ega bo’ladilar.
Abu Nasr Farabiy-o’rta asr Sharqining mashhur mutafakkiri qadimgi yunon falsafasining
Shardagi eng yirik davomchisi va targ’iotchisidir. U Sirdaryo bo’yidagi O’tror (Forob) shahrida iue
yili tug’ilib, Shosh (Toshkent), Buxoro shaharlarida tahsil oldi, so’ng Arab xalifaligining markazi
Bag’dod shahriga borib u erda ko’p yil istiqomat qildi. Yunon faylasuflarining asarlarining mutolaa
qilish, turli tillarni o’rganish bilan shug’ullandi. U turli sohalarga oid ilmiy asarlar qoldirdi. U o’z
davrining faylasufi, musiachisi, shoiri, omusiy olimi sifatida shuhrat qozondi. U {Aql haqida
risola}, {Falsafadan oldin nimani o’rganish kerak}, {Substantsiya haqida}, {Falsafa manbalari},