Å UMARSKI LIST 5-6/1965

Poslije smrti Pančića odlučila je Akademija da se preštampaju sva njegova
djela. Za tu svrhu izabran je i poseban odbor. Zaključeno je da se sitniji
spisi prikupe u jednu knjigu. Ministarstvo prosvjete htjelo je otkupiti Pančićeve
spise, ali nije došlo do nagodbe s porodicom.
Botanički vrt poslije Pančićeve smrti u proljeće 1888. bio je poplavljen
Dunavom. Voda je oštetila staklenike i nasade. Naredne godine nadošla je voda
s druge strane. Trebalo je tražiti povoljnije mjesto. Kralj Milan stavio je na
raspolaganje svoju baštu u Palilulskom kraju, zvanu »Jevremovac«.
Udruženje studenata Prirodno-matematskog odsjeka pokrenulo je akciju
sa Pančićev spomenik. Kralj Milan priložio je 4000, općina 4000, a Pančićev
zet Milan Mostić 1000 dinara. Odlučeno je da se spomenik podigne u parku
prema Velikoj školi u blizini botaničkog kabineta. Spomenik je izradio u Parizu
1891. kipar Đorđe Jovanović, a otkriven je 1897. Na svečanosti je prisustvovao
i kralj Aleksandar Obrenović.
O 100-godišnjici rođenja Pančića održala je Srpska akademija nauka svečani
skup na komu je Prof. 2. Jurišić podnio rad »Život i rad Dr J. Pančića«.
Prof. N. Koš an in prikazao je životni put i djelovanje Pančića. Maja
1938. Akademija je održala svečani skup povodom 50-godišnjice Pančićeve
smrti.
Poslije Prvog svjetskog rata umrla je Pančićeva najmlađa kći Milica, udovica
advokata Milana Mostića. Tom prilikom prenesene su kosti Pančića na
novo groblje i sahranjene s njenim posmrtnim ostacima. Grob je time ostao
zaboravljen. Bio je daleko od reda velikana, gdje mu je bilo mjesto.
Januara 1950. na prvom savjetovanju biologa Srbije dotakao se S. Stanković
u uvodnom govoru i Pančićeva 42-godišnjeg rada, kao i njegovih zasluga
za razvoj srpskih prirodnih nauka, te ponovno osvježio ideju izdavanja Pančićevih
djela.
G. 1951. planinari Srbije ostvarili su davnu Pančićevu želju da vječno počiva
na Kopaoniku. Iz omorikovih dasaka sagrađen je sanduk i 5. VII 1951.
izložen s kostima Pančića u auli starog Univerziteta. Planinari su prenesli sanduk
u dugoj povorci na željezničku stanicu i prevezli ga na Kopaonik, gdje je
narednog dana obavljena sahrana u mauzoleju izgrađenom iz kopaoničkog granita
na najvišem vrhu Kopaonika prozvanom »Pančićev vrh«. Time je izražena
zahvala srpskog naroda uspomeni velikog Pančića.
G. 1954. rodni kraj podigao je u Bribiru spomenik Pančiću. Na toj svečanosti
učestvovale su delegacije Srpske akademije nauka, Beogradskog Univerziteta
i dr.
RADOVI JOSIPA PANCICA
1. »Verzeichniss der in Serbien wildwachsenden Phanerogamen, nebst den
Diagnosen einiger neuer Arten«. Objavilo Zoološko-botaničko društvo u Beču
1856. Rad obuhvata 1806 vrsta koje je Pančić skupio i obradio zadnjih 10 g. u
Srbiji. Opisano je 5 novih vrsta i 22 nove odlike postojećih vrsta. S radom
Pančić je bio vrlo nezadovoljan zbog krupnih grešaka prilikom štampanja i
zbog neugodnosti u vezi s time na stručnom polju;
2. »Plantae Serbiae rariores aut novae«, 3 sveska, 1856, zajedno s V i s i a-
nij em;
192