BAШ REDAKTORDAN - turan-sam
BAШ REDAKTORDAN - turan-sam
BAШ REDAKTORDAN - turan-sam
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Иradяnиn цstцn qцvvяtиnя, bunun sяylя vя yaxøы bиr tяrbиyяnиn<br />
kюmяyи иlя яldя edиlя bиlmяsиnиn mцmkцn olduьunamы<br />
иnanыrыq O halda hяyatыmыzыn planы belя olur: qeyrяt, hяr gцn bиr<br />
az daha qeyrяt... Yavaø da olsa, daиm yaxøыlыьa vя kamala doьru<br />
иnamlы bиr иrяlиlяyиø!<br />
Иradяnиn иnsan цчцn yцksяk dяyяrи olduьunu qulaq ardыna<br />
vurur vя bunun sяylя яldя edиlя bиlmяyяcяyиnяmи иnanыrыq Bu<br />
hal da da tutacaьыmыz yol ya kor taledяn kцsяrяk, fяalиyyяtsиzlиyя<br />
vя mиskиnlиyя dцømяkdиr, ya da kefя vя ehtиrasa uyaraq юzцmцzц<br />
yцngцllцk vя яdabazlыьыn pяncяsиnя vermяkdиr. Fяqяt bиl mя lи -<br />
yиk kи, hяr иkи halda чatacaьыmыz nюqtя eynиdиr: sяfalяt vя peømanlыq.<br />
Yuxarыda sadalananlar doьrudan чяtиn mяsяlяlяrdиr. Vя hя -<br />
qиqяtяn иnsan bиlmяcяsиnиn яn sиrlи dцyцn nюqtяlяrиndяndиr. Fя -<br />
qяt, gяnc yoldaøыm, ehtиyatlы ol, gюzцn qorxmasыn. Bu mяsя -<br />
lяlяrdя sяnи metafиzиk dolanbaclar ичиnя qatыb, oradan чыxmaq<br />
цчцn, gиrdиyиn qapыnы arayan deyиlяm. Uzun vя иncя psиxolojи<br />
mцbahиsя vя tяhlиllяrя gиrиøиb zehnиnи bulandыrmaq vя цrяyиnи<br />
sыxmaq fиkrиndя dя deyиlяm. Яslиndя bu cцr mцbarиzя vя tяhlиllяrя<br />
gиrmяyя mяnиm elя bиr sяlahиyyяtиm yoxdur. Чцnkи nя mя -<br />
slяkcя fиlosofam, nя dя psиxologиya цzrя mцtяxяssиsяm. Mяn<br />
sadяcя sяnиn keчdиyиn yoldan keчmиø, duyduьun boøluьu duymuø<br />
vя чяkdиyиn sыxыntыnы чяkmиø bиr mцяllиmяm. Mяn sяnиnlя<br />
bu sиfяtlя vя bиr mцяllиm dиlи vя metodlarы иlя danыøacaьam. Sя -<br />
nиnlя яl-яlя verиb hяyata enяcяk vя иnsanlar arasыna gиrяcяyяm.<br />
Иnsan иølяrиnи vя яsяrlяrиnи gюzdяn keчиrиb sяnя mяsяlяlяrиmиzиn<br />
cavabыnы reallыqlarыn юz dиlиndяn dиnlяdяcяyяm.<br />
Èradя nяdиr vя иradяlи olmaq nяdemяkdиr<br />
Иradяnиn nя olduьunu anlamaq цчцn hяyat fяalиyyяtиmиzя,<br />
yяnи mяnlиyиmиzиn xarиcи alяmlя tяmasыnы tяmиn edяn яmяl vя<br />
hяrяkяtlяrиmиzиn hamыsыna bиrdяn dиqqяtlя baxaq. Чцnkи иndиdяn<br />
sюylяyиm kи, иradя kяlmяsи иlя иfadя etdиyиmиz, bиr sыra vяrdиø, иø<br />
vя hяrяkяt øяklиndя юzцnц gюstяrяn bиr qцvvяdиr. Bu halda onu,<br />
иlk юncя hяyat fяalиyyяtиmиzdя axtarmalы vя bu hяyatыn heyrяtamиz<br />
dюngяlяrи ичиndяn чыxarmalыyыq.<br />
Oxucum!<br />
Bиlиrsяn kи, cиsmanи vя ruhи olmaqla, иkи nюv varlыqdan иbarяtиk<br />
vя cиsmanи, yaxud maddи varlыьыmыz etиbarы иlя, hяr øey kиmи<br />
bиz dя цmumи tяbияt qanunlarыna baьlыyыq. Mяsяlяn, cиsmlяr kиmи<br />
bиz dя yerя dцøцrцk: cцrbяcцr tяsиrlяr altыnda yыrьalanыr, rяqs<br />
edиrиk. Qыsasы, bu baxыmdan bюyцk tяbияt dяryasыnda цzяn bиr sa -<br />
man чюpцyцk.<br />
Fяqяt ruhи varlыьыmыz vя øцurlu bиr mяnlиk olmaьыmыz baxы -<br />
mыndan, яslиndя bиz <strong>sam</strong>an чюpцndяn daha fяrqlи bиr øeyиk: Ичиn -<br />
dя “øцur” dedиyиmиz яsrarяngиz bиr qцdrяt xяzиnяsи daøыyan canlы<br />
orqanиzmlяrиk vя gцcцnц bu xяzиnяnиn яsrarыndan alan saysыzhesabsыz<br />
яmяl vя hяrяkяtlяrиn mяzmunu vя mцяllиflяrиyиk. Elя<br />
tяsяvvцr et kи, kaиnat bиr dяnиzdиr, bиz иnsanlar иsя bиlиnmяz bиr<br />
sяmtя doьru yol alыb gedяn “hяyat gяmиsиnиn” yolчularыyыq. Dal -<br />
ьalarыn чыrpыntыsы иlя yыrьalanan gяmиnиn ичиndя bиz dя yыrьalanmaqdayыq.<br />
Bununla belя, kиmиmиz qazan yanыnda durub ocaьa<br />
kюmцr atыr, kиmиmиz gюyяrtяdя яllяrиnи dalыnda daraqlayыb gя -<br />
zиnиr, yan-yюrяyя boylanыr, kиmиmиz dя kapиtan kюrpцsцndя, qa -<br />
røыsыnda kompas olmaqla sцkandan tutmuø... Nя demяk иstяdиyиmи<br />
tяbии kи, anlayыrsan. Hamыmыz, yan-yюrяmиzdяkи hяr øeylя<br />
bиrgя gяmиmиzиn yыrьalanmasыna uyьun olaraq, enиb-qalxыr, yır -<br />
ьalanыrыq. Lakиn, eynи zamanda ayrыca, юzцmцzя mяxsus hяrя -<br />
kяtlяr dя elяyиrиk. Vя duyuruq kи, enиb-qalxma øяklиndяkи bиrиncи<br />
nюv hяrяkяtlяr bиzиm” deyиldиr. Tяbияt amиllяrиnиn яsяrlяrиdиr.<br />
Иkиncиlяr иsя bиzиm”dиr. Bunlarыn иcraчыsы vя sahиbи bиzиk.<br />
Яgяr yaxøы dцøцnsяk иkиncиlяr dя, bиrиncи nюv hяrяkяtlяr kиmи,<br />
“yaradыcы qцdrяt”иn var edиcи, gюzяgюrцnmяz яlиylя hasиlя gяlиr. O,<br />
sonsuz dяnиzи чalxalayыb gяmиmиzи yыrьalayan qцdrяtlя, gюyяrtяdя<br />
bиzи gяzdиrиb, yan-yюrяyя baxыndыran, gah gцldцrцb, gah aьladan,<br />
qыsasы, bиzи var edиb hяyat sяhnяsиnя gюndяrяn qцdrяt adыna иstяr<br />
Tanrы de, иstяr Teo, hamыsы eynи bиr qцdrяtdиr. O fяrqlя kи, bu яzяlи<br />
vя sonsuz bюyцk qцdrяt “bиzиm” dedиyиmиz hяrяkяtlяrdя doьrudandoьruya<br />
deyиl, bиzиm mяnlиyиmиz vasи tяsиlя tяsиr edиr, яsяrlя яsяr<br />
elяyяn arasыna sankи цчцncц olaraq “bиz” gиrиrиk. O яbяdи vя eynи<br />
olan qцdrяt bиzи hяrяkяtlяrиmиzdя vя tutduьumuz яmяllяrdя sяrbяst<br />
buraxыr. O qцdrяt nяdиr Onu soruøma:<br />
Hяll eylяmяdи bu qцdrяtиn sиrrиnи kиmsя,<br />
Mиn karvan keчdи hюkmdardan, aqиldяn.<br />
Bиzиm olan vя olmayan hяrяkяtlяr:<br />
Demяk иstяyиrяm kи, bиz иkи cцr hяrяkяtиn mяrkяzиyиk.<br />
Hяrяkяtlяrиmиzdяn bяzиlяrи “bиzиm”dиr”“, bяzиlяrи иsя bиzиm<br />
deyиldиr. Bиrиncиlяrи bиr kяnara qoyub, юzцmцzцnkц olmayan<br />
hяrяkяtlяrи qяbul edяk vя иradяnи bu nюv hяrяkяtlяrdя arayaq.<br />
Lakиn qabaqca юzцmцzdяn soruøaq:<br />
Prиnsиpиnи bиzиm varlыьыmыzda axtarmaq etиbarиlя bиzиm” ad -<br />
landыrdыьыmыz hяrяkяtlяrиn hamыsы doьrudanmы bиzиmdиr<br />
Yяnи onlar bиzиm øцurumuz vя dцøцncяmиzlяmи meydana gяlиr<br />
Yaxøы dцøцnsяk, gюrяrиk kи, yox.<br />
Чцnkи bиr yada salыn, bиz doьulanda kичиcиk bиr yaratыq mяx luq<br />
oluruq. Иllяr юtdцkcя bюyцyцb gяlиøиr – иnkиøaf edиrиk. Bu иn kиøaf<br />
vя bюyцmя hяrяkяtи varlыьыmыzыn quruluø яlamяtи olmaq baxыmыndan<br />
bиzиmdиr, ancaq bиzиm øцurumuzun яsяrи deyиldиr. Hey vanи<br />
hяyatыmыzыn bиolojи яsasыnы vцcuda gяtиrяn vя иntиøarыnыn prиnsиpиnи<br />
hяyat xяzиnяmиzdяn alan refleks dedиyиmиz яzяlи hяrяkяtlяr dя<br />
цzdя bиzиmdиr, ancaq bиzиm øцurumuzdan qыraqda cяrяyan et mяk -<br />
dяdиr. Bиlиrsяn kи, ич orqanlarыmыza aиd reflekslяrиn яn øah яsяrи<br />
qяlbиmиzdяdиr. Чox иølяk vя ичяrиsи doьrudan da чox gur yaøantыlы<br />
bu can evиmиzиn gяlиb-gedяnиndяn xяbяrиmиz olurmu<br />
Reflekslяr vя avtomatиk hяrяkяtlяr:<br />
Bu halda tяkrar edиrяm kи, иradя bяhsиndя yalnыz bиzиm<br />
olmayan hяrяkяtlяrи deyиl, bиzиm olanlardan da bиr bюlцmцnц<br />
чыxarmaq, fиzиolojи yaøamыmыzыn dяrиnlиklяrиndя bиzdяn xяbя rsиz -<br />
cя axыb gedяn цzvи fяalиyyяtlяrи dя bиr qыraьa qoymaq gяrяkdиr.<br />
Hяtta bиr az da иrяlиyя getsяk, heyvanи hяyatыmыzыn цst qatlarыnы<br />
tяøkиl edяn, baølanьыc vя mяrkяzиnи юz ruhи enerjиmиzdя tapan<br />
“avtomatиk” hяrяkяtlяrи dя bиr qыraьa atmaq lazыm gяlиr. Dиqqяt<br />
edяk kи, avtomatиk dedиyиmиz bu nюv hяrяkяtlяrи refleks qя -<br />
bиlиndяn olan hяrяkяrlяrdяn seчиlиr. Bиrиncиlяr nяbatи hяyatыmыza<br />
baьlandыьы halda, avtomatиklяr heyvanи hяyatыmыzыn яsяrlяrиdиr.<br />
Ancaq bunlar da bиr az fяrqlи olmaqla bяrabяr, reflekslяr kиmи,<br />
øцurlu mяnlиyиmиzиn xarиcиndя baø verиr.<br />
Яmяlи hяyatыmыzыn bюyцk bиr hиssяsиnи яhatя etdиyи halda,<br />
иradяmиzя yad olan avtomatиk hяrяkяtlяrиmиz baølыca olaraq цч<br />
formada цzя чыxыr kи, bunlar da иnstиnktlяr, vяrdиølяr vя tяlqиnlи<br />
hяrяkяtlяrdиr.<br />
46 ТЦРК EЛИ/SENTYABR-2010, No:8 www.uluturk.info