Untitled - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

WstępTłumaczenie jest dziedziną działalności człowieka, która zawsze towarzyszyła procesomrozwoju cywilizacyjnego i w dużej mierze je stymulowała. Związek przyczynowo--skutkowy między rozwojem działalności przekładowej a rozwojem cywilizacyjnymspołeczeństw jest szczególnie wyraźny i oczywisty w przypadku tłumaczenia tekstówspecjalistycznych, naukowych i naukowo-technicznych. Rozwój przemysłu, postępnaukowo-techniczny, globalizacja gospodarki i wymuszony przez nią wzrost i intensyfikacjamiędzynarodowych kontaktów handlowych i naukowych sprawiły, że wzrosłoteż zainteresowanie przekładem tekstów specjalistycznych.Próba zdefiniowania, czym jest tłumaczenie, była podejmowana przez wielu wybitnychjęzykoznawców i teoretyków przekładu. Roman Jakobson rozróżniał trzy typytłumaczenia: tłumaczenie interlingwalne – czyli właściwe, w którym tłumaczy się danyznak językowy na inny znak językowy języka przekładu; tłumaczenie intralingwalne– tłumaczenie znaku językowego na inny znak językowy w obrębie tego samego języka;tłumaczenie intersemiotyczne – tłumaczenie z jednego systemu znaków na innysystem znaków 1 .Wolfram Wilss, jeden z przedstawicieli naukowej szkoły przekładu (Übersetzungswissenschaft),definiuje tłumaczenie jako proces językowego formułowania tekstu,polegający na reprodukcji oryginału za pomocą operacji zamiany kodów w celuudostępnienia go odbiorcy 2 .Olgierd Wojtasiewicz określa przekład jako operację sformułowania w pewnymjęzyku odpowiednika wypowiedzenia sformułowanego uprzednio w innym języku 3 .Z lingwistycznego punktu widzenia tłumaczenie można opisać jako przekodowanielub substytucję, w ramach której elementy języka wyjściowego zostają zastąpione elementamijęzyka docelowego 4 . Tłumaczenie jest też określane jako przekształcenie1R. Jacobson: On Linguistic Aspects of Translation. W: R.A. Brower (ed.): On Translation. Cambridge:Harvard University Press, 1959, s. 232–239.2W. Wilss: Übersetzungswissenschaft. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1977, s. 62.3O. Wojtasiewicz: Wstęp do teorii tłumaczenia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1957,s. 15.4W. Koller: Einführung in die Übersetzungswissenschaft. Heidelberg–Wiesbaden: Quelle & Meyer Verlag,2001, s. 69.