tekst mgr inż. arch. Dagmary Milczyńskiej - Hajdy - Lublin

2.6. Status prawny oraz cele ochronyStatus prawny historycznego śródmieścia Lublina [w granicach opracowaniaZPZ, ujętych w pkt.2.1] kształtują stosunki własnościowe występujące na tymobszarze, jak równieŜ stan prawny dziedzictwa historycznego, oceniany ipostrzegany [oceniany] poprzez róŜnorodne formy prawnej ochrony tegodziedzictwa.Polskie prawo, w art. 7 ustawy z 23 lipca 2003r. o ochronie zabytków i opiecenad zabytkami przewiduje [umoŜliwia] sprawowanie ochrony poprzez 4 formyprawne [4 rodzaje statusu prawnego] 5 . Na analizowanym obszarze występujądwa z nich, poniŜszej wymienione i kolejno wg ustawowej hierarchiischarakteryzowane, co do przedmiotu i celów ochrony, formy prawnej ochronydziedzictwa:• Wpis do rejestru zabytków, podstawowa i najpowszechniejsza formaprawnej ochrony, nadająca obiektowi status zabytku chronionego[formalny], moŜliwa do zastosowania zarówno wobec [w odniesieniu do]historycznego układu urbanistycznego [tzw. wpis obszarowy],jak i pojedynczego obiektu [np. budowlanego], co wzajemnie się niewyklucza [w myśl art. 9 ust.3 przywoływanej ustawy].o W ten sposób na analizowanym obszarze sprawowana jest ochronaprawna dziedzictwa [ochrona zabytków i opieka nad zabytkami],poprzez wpis do rejestru zabytków, [nadająca status prawnyzabytku] układowi przestrzennemu historycznego śródmieściaLublina [A/153].5 Formami ochrony zabytków są:1) wpis do rejestru zabytków;2) uznanie za pomnik historii;3) utworzenie parku kulturowego;4) ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji oustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji ozezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lubdecyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska uŜytku publicznego.6o W ten sposób na analizowanym obszarze sprawowana jest ochronaprawna dziedzictwa poprzez nadanie statusu zabytku, 236 obiektomimiennie wpisanym do rejestru [ liczba obiektów została określonana podstawie rejestru i sporządzonej na potrzeby tego opracowaniabazy adresowej wg ulic – inicjator ZPZ nie dysponuje danymipozwalającymi na określenie ilości obiektów chronionych wg ichpołoŜenia] Przeanalizowano obszar ZPZ, dokonując waloryzacji tejprzestrzeni z punktu widzenia intensywności stosowania prawnychform ochrony dziedzictwa, a rezultat tej analizy ilustruje mapa.Podstawowym celem ochrony tego dziedzictwa jest jego zachowanie.• Pomnik historii, szczególna forma prawnej ochrony najcenniejszychpolskich zabytków, ustanawiana w drodze rozporządzenia Prezydenta RP,na podstawie prawnej przepisów art.7 i art.15 ustawy z 23 lipca 2003r. oochronie zabytków i opiece nad zabytkami, i na podstawie merytorycznej,przedstawionej we wniosku właściwy do spraw kultury i ochronydziedzictwa narodowego.Historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny miasta Lublina zostałustanowiony Pomnikiem Historii w drodze rozporządzenia Prezydenta RPz dn. 25.04.2007r. (Dz. U. 2007 nr 86 poz. 574). Ten status prawnydotyczy obszaru pokazanego na poniŜej schematycznej mapie 6 , na którejzaznaczono równieŜ lokalizacje miejsc-symboli/obiektów, opatrzonepóźniej plakietą Europejskie Dziedzictwo Kulturowe [wpisane (zgłoszone)na tę, proponowaną listę].źródło mapy: http://zabytek.pl/idm,714,lublin-historyczny-zespol-architektonicznourbanistyczny.html