Izvještaj o stanju uređenja prostora za 2009. godinu - Vlada Crne Gore

Izvještaj o stanju uređenja prostora za 2009. godinuTakođe, sve češće, organizovanje seminara, radionica, konsultantskih skupova, nakojima se prezentiraju i razmjenjuju domaća i strana iskustva i dostignuća,doprinose edukaciji svih učesnika u procesu uređenja prostora i izgradnje objekata;9 Prostor je predmet tržišta, kroz promet zemljišta - na kom su njegova upotrebna itržišna vrijednost, usled različitih interesa korisnika, najčešće suprotstavljene.Različiti interesi korisnika prostora nastaju zbog dominacije individualnog nad opštiminteresom, zbog favorizovanja kratkoročnih vrijednosti nad dugoročnim interesima,zbog načina korišćenja prostora koji je suprotan njegovoj predodređenosti, zbograzličitih pristupa principima održivog razvoja;10. Sistem uređenja prostora je pokazao brojne slabosti, čiji su rezultat negativnitrendovi u upravljanju prostorom, koji se manifestuju kroz promjenu namjeneprostora, bespravnu gradnju i nekontrolisanu urbanizaciju. Ovakvim pojavamaugrožavaju se i devastiraju neki od najdragocjenijh prirodnih resursa, prirodnevrijednosti i pejzažne cjeline koje čine nasleđe Crne Gore i njeno jedinstvenoobilježje kao ekološke države i turističke destinacije. Istovremeno, slabi kvalitet života(posebno u urbanim cjelinama), zbog prenatrpanosti naselja i nedostupnostiinfrastrukture i tzv. pratećih sadržaja, a i povećava se rizik od prirodnih nepogoda(posebno zemljotresa i poplava);11. Projektovano usklađivanje sektorskih politika, podrazumijeva i obavezuje nameđusobnu usklađenost zakonodavstva i punu koordinaciju, komunikaciju usprovođenju propisa, u dijelu koji se odnosi na upravljanje prostorom. Ovo seposebno odnosi na organe koji obavljaju poslove državne uprave u oblasti turizma,kulture, finansija, poljoprivrede, energetike, saobraćaja, uređenja prostora i izgradnjeobjekata;12. U urbanim sredinama Crne Gore živi 62% ukupnog stanovništva, na čiji kvalitetživota negativno utiču brojni problemi urbanog razvoja. Na drugoj strani,nekontrolisano širenje urbanih cjelina, kao i neprimjenjivanje standarda održivegradnje, negativno utiču na prostor i kvalitet životne sredine uopšte.Prioritetni zadaci, u cilju prevazilaženja problema urbanog razvoja, odnose se najasno definisanje politike urbanog razvoja, zaustavljanje bespravne gradnje uzpoštovanje principa Bečke deklaracije, poboljšanje kvaliteta života i bezbjednosti uurbanim sredinama, s posebnim osvrtom na uslove života specifičnih ciljnih grupa, teuspostavljanje odgovornog odnosa prema graditeljskom naslijeđu i urbanoj sredini;13. Bespravno sagrađeni objekti predstavljaju evidentan društveni problem, kojidirektno utiče na prostorni razvoj, koji se takvom gradnjom ugrožava, budući dasvako trajno narušavanje prostora, a pogotovu priobalnog, izaziva neotklonjive,štetne posledice, u prvom redu ekonomske.Država ulaže velike napore u cilju suzbijanja bespravne gradnje i o tom pitanjupostoji najširi društveni konsenzus. Na tom planu, dva su osnovna zadatka: zaustavitibespravnu gradnju, poštujući principe Bečke deklaracije, te izvršiti, moguće,uklapanje objekata u planski dokument ;14. Sprovođenje propisa podrazumijeva i vođenje odgovarajućeg inspekcijskognadzora. Evidentni problemi sa kadrovskom osposobljenošću inspekcija, visokCrna Gora; Ministarstvo uređenja prostora i zaštite životne sredine 59