ต.ค.60
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>ต</strong>ามค<strong>ต</strong>ิของพราหมณ์หรือฮินดู เทพย่อม<br />
สถิ<strong>ต</strong>อยู่ในเขาพระสุเมรุ ล้อมไปด้วยเขา<br />
สั<strong>ต</strong>บริภัณฑ์ เมื่อจุ<strong>ต</strong>ิลงมายังโลกมนุษย์เป็น<br />
สมม<strong>ต</strong>ิเทพ เมื่อสวรรค<strong>ต</strong>จึง<strong>ต</strong>ั้งพระบรมศพ<br />
บนเมรุหรือเมรุมาศเป็นการส่งพระศพ<br />
พระวิญญาณ เสด็จกลับไปสู่เขาพระสุเมรุ<br />
ดังเดิม นอกจากนี้<strong>ต</strong>ามจิน<strong>ต</strong>นาการของ<br />
ศิลปิน สถาปนิกผู้สร้างสรรค์งานศิลป์เห็นว่า<br />
วั<strong>ต</strong>ถุที่ส่งแสงแวววับจับ<strong>ต</strong>าพอที่จะมองดู<br />
ด้วยความสบาย<strong>ต</strong>า สบายใจนั้น สีทองเป็น<br />
สีหนึ่งที่งามบริสุทธิ์ที่สาย<strong>ต</strong>ามนุษย์พอจะ<br />
รับแสงอยู่ได้ จึงใช้สีทองเป็นสีประดับ<br />
ปราสาทในสวรรค์ ดังฝันไว้ในจิน<strong>ต</strong>นาการ<br />
นั่นเอง<br />
เมื่อใช้สีทองประดับเมรุ จึงเรียกว่า<br />
เมรุมาศ แม้ว่าที่จริงแล้ววั<strong>ต</strong>ถุที่มีค่ากว่า<br />
ทองคาหรืออัญมณีอื่นยังมีอีกมาก แ<strong>ต</strong>่แสง<br />
สะท้อนจากอัญมณีนั้นมนุษย์มิอาจทนได้<br />
เป็นการประดับ<strong>ต</strong>กแ<strong>ต</strong>่งเกินกว่าเห<strong>ต</strong>ุและ<br />
ของจริงก็หายากมากเกินประมาณ ถ้าใช้<br />
ของเทียมก็จะมีแสงวับจับ<strong>ต</strong>าเป็นการเทียม<br />
เกินไป สถาปนิกไทย บรรพบุรุษแ<strong>ต</strong>่กาล<br />
ก่อนจึงเดินสายกลาง เพราะทองหาง่าย<br />
กว่า อาจใช้ทองคาจริงๆ ทาหรือปิดได้ เช่น<br />
ทองคาเปลว กระดาษทอง โดยคานึงถึง<br />
หลัก ๓ ประการคือ พันธกิจ (Function)<br />
ในการใช้วั<strong>ต</strong>ถุก่อสร้างสุนทรียภาพ<br />
(Aesthetic) จากธรรมชา<strong>ต</strong>ิของวั<strong>ต</strong>ถุ และ<br />
เทคโนโลยี (Technology) ของธา<strong>ต</strong>ุแท้<br />
นามาประยุก<strong>ต</strong>์ใช้<br />
พระเมรุมาศในที่นี้มีความหมายถึง<br />
เมรุกลางกรุง จัดสร้างเพื่อถวายพระเพลิง<br />
พระบรมศพ หรือพระศพที่พระมหา<br />
กษั<strong>ต</strong>ริย์พระราชทานให้ถวายเพลิง<br />
กลางเมืองและเป็นการก่อสร้างชั่วคราว<br />
พระเมรุมาศนี้จัดว่าเป็น กุฎาคาร กล่าวคือ<br />
เป็นอาคารที่มียอดสูง เรียกว่า เรือนยอด<br />
ซึ่งจะเป็นเรือนยอดทรงมณฑป หรือเรือน<br />
ยอดทรงปรางค์ก็สุดแล้วแ<strong>ต</strong>่สถาปนิกจะ<br />
เนรมิ<strong>ต</strong> พระเมรุมาศเป็นสิ่งที่แสดงออกถึง<br />
วัฒนธรรมไทยในรูปสถาปั<strong>ต</strong>ยกรรมไทย<br />
ชั้นสูง ซึ่งยากหาชา<strong>ต</strong>ิใดในโลกมาทัดเทียม<br />
เป็นสมบั<strong>ต</strong>ิล้าค่าทางวัฒนธรรม ซึ่ง<br />
บรรพบุรุษมอบให้เป็นมรดกทางปัญญา<br />
และทาให้อนุชนรุ่นหลังได้มีความรักความ<br />
ภาคภูมิใจในคุณค่า ช่วยกันรักษาสืบไป<br />
งานออกแบบและก่อสร้างพระเมรุมาศ<br />
เป็นที่รวมแหล่งศิลปะมากมายหลายแขนง<br />
เพียบพร้อมด้วยศิลปินผู้ชานาญการ<br />
เพราะเมรุมาศหนึ่งองค์จะ<strong>ต</strong>้องมีองค์<br />
ประกอบ<strong>ต</strong>ามกฎเกณฑ์ที่กาหนดไว้ กล่าวคือ<br />
จะ<strong>ต</strong>้องมีพระเมรุมาศซึ่งเป็นส่วนสาคัญ<br />
โดยพื้นที่<strong>ต</strong>รงกลางของพระเมรุมาศจะ<br />
ประดิษฐานพระจิ<strong>ต</strong>กาธาน บนพระจิ<strong>ต</strong>-<br />
กาธานจะประดิษฐานพระโกศพระศพ<br />
พระจิ<strong>ต</strong>กาธาน และพระโกศประดับด้วย<br />
พระโกศไม้จันทน์ และดอกไม้สดร้อยเป็น<br />
ลวดลาย ก้าน ดอกใบ สุดแ<strong>ต</strong>่ชาววัง<br />
ช่างดอกไม้จะบรรจงทาด้วยฝีมืออัน<br />
ประณี<strong>ต</strong>งดงาม<strong>ต</strong>ระการ<strong>ต</strong>า โครงสร้างทุกส่วน<br />
ทุก<strong>ต</strong>อนจะ<strong>ต</strong>้องแข็งแรงพอรับน้าหนัก<br />
ประจา และน้าหนักจรได้เป็นอย่างดี มีข้อ<br />
สังเก<strong>ต</strong>ว่า ที่ยอดพระเมรุมาศจะบ่งบอกถึง<br />
34 จุฬาพิช มณีวงศ์
Change language