ต.ค.60
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ฐานันดรของพระศพ กล่าวคือ หากเป็น<br />
เมรุมาศสาหรับพระบรมศพพระมหา<br />
กษั<strong>ต</strong>ริย์ ยอดจะเป็นนพปฎลมหาเศว<strong>ต</strong>ฉั<strong>ต</strong>ร<br />
หากเป็นพระบรมราชวงศ์ ชั้นฉั<strong>ต</strong>รก็จะ<br />
ลดหลั่นลงมา<br />
นอกจากพระเมรุมาศแล้ว ยังมีองค์<br />
ประกอบอื่นๆ เช่น ศาลาเปลื้องเครื่อง<br />
สาหรับไว้พระโกศที่เปลื้องแล้วและวัสดุ<br />
เครื่องใช้ในการถวายพระเพลิง ถือเป็น<br />
รโหฐานที่สูง คดช่าง คดคือศาลาแสดง<br />
บริเวณเข<strong>ต</strong>ล้อมพระเมรุมาศ มีทางเข้าออก<br />
๔ ทาง มุมคดที่ทาเป็นมุมฉาก เรียกว่า ซ่าง<br />
ซึ่งนิยมทาเป็นเรือนยอด สาหรับคด บางที<br />
ก็เรียกว่า ทับเกษ<strong>ต</strong>ร<br />
นอกจากนี้ยังมี พระที่นั่งทรงธรรม<br />
เป็นพระที่นั่งสาหรับพระบาทสมเด็จ<br />
พระเจ้าอยู่หัวประทับประกอบพิธีทาง<br />
ศาสนา ก่อนเสด็จพระราชดาเนินขึ้นถวาย<br />
พระเพลิงและงานพระบรมอัฐิ มีบริเวณ<br />
สาหรับราชวงศ์ ทู<strong>ต</strong>านุทู<strong>ต</strong> ข้าราชการเฝ้าฯ<br />
รับเสด็จ พระที่นั่งทรงธรรมสร้างด้าน<br />
<strong>ต</strong>ะวัน<strong>ต</strong>กของพระเมรุมาศเพราะงาน<br />
พระราชทานเพลิงจัดทาในเวลาบ่าย<br />
ใกล้เย็น ประมาณ ๑๖.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. การที่<br />
พระที่นั่งทรงธรรมอยู่ทางด้าน<strong>ต</strong>ะวัน<strong>ต</strong>ก<br />
จะได้บังแดดทางพื้นที่ด้านหน้าระหว่าง<br />
พระเมรุมาศกับพระที่นั่งทรงธรรม ขนาด<br />
พระที่นั่งทรงธรรมจุคนได้นับพัน พลับพลา<br />
ยกสาหรับสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวประทับรอ<br />
พระบรมศพ ซึ่งจะยา<strong>ต</strong>รากระบวนมาสู่<br />
พระเมรุมาศโดยพระพิชัยราชรถ แล้ว<br />
อัญเชิญพระบรมโกศลงสู่พระยานมาศ<br />
เพื่อเวียนรอบพระเมรุมาศโดย<br />
อุ<strong>ต</strong>ราวัฏ การ<strong>ต</strong>กแ<strong>ต</strong>่งบริเวณระหว่างคดกับ<br />
องค์พระเมรุมาศ จะ<strong>ต</strong>้องมีบริเวณกว้างพอ<br />
สมควร และบริเวณที่มิได้เป็นทางเดิน จะ<br />
ปลูกดอกไม้ ใบไม้ ประดับแสงสี ให้งดงาม<br />
ทั้งกลางวันและกลางคืน วัสดุทั้งหมดที่จะ<br />
นามาใช้ในการก่อสร้างจะ<strong>ต</strong>้องถูก<strong>ต</strong>้อง<strong>ต</strong>าม<br />
คุณสมบั<strong>ต</strong>ิ และ<strong>ต</strong>้องมีความคงทน<strong>ต</strong>่อ<br />
แดดฝนในช่วงเวลาจากัด โดยยึดหลักการ<br />
ก่อสร้างชั่วคราว แ<strong>ต</strong>่มีความงามประทับใจ<br />
องค์ประกอบสาคัญสุดท้ายที่จะขาดเสีย<br />
มิได้เลยคือ การมหรสพ โดยในพิธีถวาย<br />
พระเพลิงพระบรมศพ มิได้ถือเป็นงาน<br />
เศร้าโศก เพราะเป็นการส่งเสด็จสู่สวรรค์<br />
เป็นพิธีและการขอขมาศพ หรือแสดง<br />
ความเคารพครั้งสุดท้าย จึงมีมหรสพดุจ<br />
งานมงคล ในสมัยโบราณงานมหรสพ<br />
จะประกอบไปด้วยโขน หุ่นมอญรา หนัง<br />
ราโคมดอกบัว สิงโ<strong>ต</strong>มังกร ญวนหก<br />
ไม้<strong>ต</strong>่าสูง การจัดมหรสพในพระเมรุมาศ<br />
จึงเป็นเรื่องของจิ<strong>ต</strong>วิทยา บ่งบอกให้พสกนิกร<br />
รู้ว่า พระบารมียังให้ความสุขแก่ปวงชน<br />
ร่วมส่งเสด็จพระบาทสมเด็จ<br />
พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช<br />
สู่สวรรคาลัยในพระราชพิธีถวาย<br />
พระเพลิงพระบรมศพ ๒๖ <strong>ต</strong>ุลาคม ๒๕๖๐<br />
โดยพร้อมเพรียงกัน<br />
บทความจาก : หนังสือพระเมรุมาศ พระเมรุ และเมรุสมัย<br />
กรุงรั<strong>ต</strong>นโกสินทร์ โดย พลเรือ<strong>ต</strong>รี สมภพ ภิรมย์<br />
ศิลปินแห่งชา<strong>ต</strong>ิราชบัณฑิ<strong>ต</strong><br />
หลักเมือง <strong>ต</strong>ุลาคม ๒๕๖๐<br />
35
Change language