Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
gamowvevebi saqarTveloSi<br />
gulisxmobs da rogoraa es servisebi<br />
saqarTveloSi ganviTarebu-<br />
li?<br />
_ Temze dafuZnebuli momsaxureba<br />
niSnavs imas, rom adamians<br />
emsaxurebi iq, sadac is cxovrobs,<br />
anu bunebriv garemoSi, ojaxur<br />
garemoSi. am dros iqmneba mkurnalobisa<br />
da reabilitaciis Sesa-<br />
Zlebloba bunebriv sacxovrebel<br />
garemoSi. es niSnavs imas, rom unda<br />
arsebobdes mTeli rigi mis saWiroebebze<br />
dafuZnebuli servisebi,<br />
romelic mas miewodeba misTvis xelsayrel<br />
pirobebSi. aqedan gamomdinare,<br />
ra gvaqvs Cven? _ kargia,<br />
rom ukve ramdenime welia, mobiluri<br />
jgufebis muSaoba daiwyo.<br />
jgufi saxlSi emsaxureba im adamianebs,<br />
romlebmac garkveuli sareabilitacio<br />
momsaxureba gaiares<br />
da saxlSi arian. wamlebi Sin miewodebaT<br />
da maTTan fsiqologi msubuq<br />
doneze muSaobs. raime servisis<br />
ararsebobas es bevrad sjobs.<br />
Cveni problema is aris, rom Cven-<br />
Tan arsebuli servisebi erTmaneT-<br />
Tan ar aris dakavSirebuli. e. i. adamians<br />
daxmarebas vaZlevT fragmentulad,<br />
ramac droebiT SeiZleba<br />
gaaumjobesos pacientisa da<br />
misi ojaxis mdgomareoba, magram<br />
iqidan gamomdinare, rom mas am<br />
servisis garda kidev sWirdeba sxva<br />
servisi, rac qveyanaSi ar gagvaCnia,<br />
mkurnalobis efeqtianoba mcirdeba,<br />
bolos srulyofil Sedegsac<br />
ver viRebT.<br />
yvelaze efeqtiani mkurnaloba<br />
aris balansirebuli, romelic gulisxmobs<br />
rogorc medikamentur,<br />
aseve fsiqologiur da socialur<br />
momsaxurebas. CvenTan, umetesad,<br />
ufaso medikamentebi gvaqvs mZime<br />
fsiqikuri aSlilobis mqone adamianebisTvis.<br />
es Zalian kargia, savaldebulocaa,<br />
magram, rogorc wesi,<br />
ar gvaqvs is, rac amis mere unda<br />
SevTavazoT. roca adamiani adekvaturia<br />
da misi mdgomareoba stabiluria<br />
medikamenturi mkurnalobis<br />
Sedegad, mas fsiqologiuri da<br />
socialuri daxmareba sWirdeba darRveuli<br />
komunikaciis aRsadgenad.<br />
es ar aris martivi procesi. amas<br />
sWirdeba mravalmxrivi servisis<br />
miwodeba da reabilitacia, aseve<br />
bma sociumTan, rasac xSirad socialuri<br />
muSakebi akeTeben. zrdasruli<br />
adamianebisTvis es aris adgili<br />
sazogadoebaSi da samuSao,<br />
rasac is asrulebs. TviTSefasebisTvis<br />
aucilebelia dasaqmeba. Cven<br />
es fragmentebi gvWirdeba.<br />
Tamar maxaraZe<br />
`Cvens qveyanaSi jer kidev bevri stigma da barieria, rac mZimed isaxeba<br />
adamianis yoveldRiur cxovrebaSi. ras niSnavs, TviTon gadawyvitos? - mas<br />
unda hqondes SesaZlebloba, Tavisi mdgomareoba gaiumjobesos mkurnalobiT,<br />
reabilitaciiT. am TvalsazrisiT mas didi arCevani ar gaaCnia. aqedan<br />
gamomdinare, es Zalian cinikuricaa, risi arCevani aqvs avadmyofs? es<br />
kanoni Teoriulad gveubneba, rom ar SeiZleba diskriminacia. gvaswavlis,<br />
ra da rogor unda keTdebodes, Tumca realoba Zalian daSorebulia<br />
imisgan, rac zogadad kanonmdeblobaSi weria~<br />
gvaqvs dRis centrebi. admianebi<br />
aq modian, saubroben, centri<br />
maT gansxvavebuli xarisxis servisebs<br />
sTavazobs. ukeTes SemTxveva-<br />
Si, beneficiarebs aqvT kveba, urTierToba,<br />
saqmianobis saSualeba. es<br />
aris sul, rasac maT vTavazobT.<br />
eseni arian zrdasruli adamianebi<br />
da maT srulfasovani arsebobis-<br />
Tvis sWirdebaT samsaxuri, anazRaureba.<br />
ar unda CavTvaloT, rom es<br />
admainebi gansxvavebuli cxovrebiT<br />
unda cxovrobdnen. isini unda<br />
gadavidnen iseT samuSao adgilebze,<br />
sadac anazRaurebas miiReben.<br />
am yvelafers morgeba sWirdeba, magram<br />
amisTvis aravis scxela.<br />
iman unda imuSaos, visac survili<br />
aqvs, visTvisac es ganviTarebis<br />
momdevno etapi iqneba. amiT<br />
isini im realobasTan daaxlovdebian,<br />
romelSic damoukideblad<br />
marTaven sakuTar cxovrebas.<br />
Tundac es SeiZleba iyos daculi<br />
samuSao adgilebi, socialuri<br />
sawarmoebi, sadac isini anazRaurebas<br />
aiReben da sakuTari<br />
SesaZleblobebis realizebas<br />
SeZleben. dasaqmebis bevrnairi<br />
forma arsebobs da<br />
amis ganviTareba da morgeba<br />
aucilebelia.<br />
_ bolo wlebSi gan-<br />
sakuTrebiT gaizarda<br />
jandacvis mTlian danax-<br />
arjebSi<br />
saxelmwifo<br />
danaxarjebis wili. kerZod, 2006-<br />
2017 wlebSi 3-2-jer gaizarda<br />
fsiqikuri janmrTelobis saxelmwifo<br />
programis biujeti. ramde-<br />
nad aisaxeba cifrebis zrda real-<br />
obaSi?<br />
_ Tanxa imdeni mainc ar gamoiyofa,<br />
ramdenic saWiroa. samwuxarod,<br />
ar xdeba bma am servisebs Soris.<br />
aqedan gamomdinare, Tanxa TiTqos<br />
izrdeba, magram amindi ar icvleba.<br />
magaliTad, saubroben, rom<br />
dRis centris safasuri unda gaizardos,<br />
magram romc gaizardos,<br />
es am adamianebSi mdgomareobas ar<br />
gaaumjobesebs. dafinansebis zrdiT<br />
dRis centrebi ar daixureba,<br />
dRes ki realurad es safrTxe<br />
dgas.<br />
Tu paralelurad ar gaCnda<br />
servisebi, romlebic am adamianebs<br />
daasaqmebs da bavSvebis SemTxveva-<br />
Si skolaSi maT gadayvanas Seuwyobs<br />
xels, problema sul iqneba.<br />
_ problemaa aseve isic, rom<br />
hospitalis momsaxurebaze danax-<br />
arjebis maRali xvedriTi wilis<br />
gamo ambulatoriuli servisebi<br />
naklebad viTardeba. rogor Sei-<br />
Zleba amis dabalanseba?<br />
_ idealur SemTxvevaSi mTeli<br />
msoflio iqiTken midis, rom adamianma<br />
naklebi dro gaataros klini-<br />
`saqarTveloSi fsiqikuri da qceviTi aSlilobebis wili<br />
daavadebaTa gavrcelebis struqturaSi 2,5%-s Seadgens da mzardi<br />
tendenciiT xasiaTdeba. 2013 wels fsiqikuri aSlilobebis<br />
prevalentobis maCvenebeli 100.000 mosaxleze Seadgenda 1536-s,<br />
xolo incidentobis maCvenebeli - 167.8-s, rac sakmaod didi<br />
maCvenebelia da, amavdroulad, - arasrulic. saqarTveloSi ar<br />
arsebobs zusti statistika im raodenobis dasadgenad, Tu ramden<br />
adamians awuxebs fsiqikuri problemebi da ramdeni adamiani<br />
itanjeba fsiqikuri daavadebebiT~<br />
kaSi, amitom rac SeiZleba mravalferovani<br />
hospitalgare momsaxurebebi<br />
unda iyos. swori aqcenti<br />
aris hospitalgare momsaxurebis<br />
ganviTareba, prevenciuli RonisZiebebis<br />
gatareba. Tumca CvenTan sahospitalo<br />
momsaxurebaze daxarjuli<br />
Tanxebi bevrad meti iyo<br />
yovelTvis, vidre gare servisebze.<br />
es nel-nela balansdeba.<br />
wlebis dinamika aCvenebs, rom<br />
hospitalgare momsaxurebaze daxarjuli<br />
Tanxa izrdeba, rac kargia,<br />
Tumca dRevandeli realoba<br />
mainc igive rCeba. albaT ufro gviadvildeba<br />
problemebis mqone<br />
adamianebis hospitalSi gamomwyvdeva<br />
da iq mkurnaloba, vidre hospitalgare<br />
servisebis ganviTareba.<br />
es arc aris advili saqme. amas<br />
sWirdeba fuli, kompetenturi adamianebi,<br />
samagisod ki resursi ar<br />
gagvaCnia.<br />
mwvave recidivebis SemTxvevaSi<br />
aucilebelia 24-saaTiani mzrunvelobis<br />
gamcemi klinikebis arseboba,<br />
magram mizani is aris, rom<br />
hospitaluri momsaxurebis Semdeg,<br />
roca adamiani wonasworobis<br />
mdgomareobas ubrundeba, mas hospitalidan<br />
gamosvlis merec unda<br />
daxvdes is momsaxureba, romelic<br />
am mdgomareobas SeunarCunebs da<br />
gauumjobesebs.<br />
_ wina wlebSi mwvave SemTxveve-<br />
bis stacionaruli momsaxurebis<br />
dafinansebis Semcirebis gamo<br />
mravalprofilian kerZo saavadmy-<br />
ofoebSi gauqmda fsiqiatriuli<br />
ganyofilebebi. ra problemebs<br />
iwvevs es? ras fiqrobT amasTan<br />
dakavSirebiT?<br />
_ roca es ganyofilebebi gaixsna,<br />
miznad isaxavda humanur midgomas,<br />
CvenSi gavrcelebuli Sexeduleba<br />
sagiJeTebze unda dagveviwyebina.<br />
adamianebs, romlebsac fsiqikuri<br />
problemebi aqvT, maT Sei-<br />
Zleba imave garemoSi movemsaxuroT,<br />
sadac janmrTelobis problemebis<br />
mqone sxva adamianebs mkurnaloben,<br />
magaliTad: gulis, RviZlis<br />
an sxva. es midgoma swori iyo,<br />
Tumca didad ar gaamarTla.<br />
es ar aris iafi sfero, samedicino<br />
momsaxurebisTvis gaweuli<br />
xarjebi didia, magram aris xarjebi,<br />
rac saxelmwifom aucileblad<br />
unda gawios.<br />
swori menejmenti imas niSnavs,<br />
rom mcire biujetis pirobebSi saxelmwifom<br />
yvelaze efeqtiani gza<br />
moZebnos momsaxurebis Serwymisa<br />
da arsebuli servisebis ganviTarebisTvis.<br />
samwuxarod, amis magaliTi naklebia.<br />
fuli ixarjeba, mdgomareoba<br />
ar icvleba. ekonomias vakeTebT<br />
iq, sadac ar unda gakeTdes,<br />
Cvens moqalaqeebze zrunva ki saxelmwifos<br />
valia.<br />
es problema yvela qveyanaSia,<br />
xolo saxelmwifo valdebulia,<br />
misi moqalaqe im problemebis pirispir<br />
ar datovos, romelsac marto<br />
ver gaumklavdeba.<br />
sadac fuli dasaxarjia, unda<br />
daixarjos. efeqtianad amis gadawyveta<br />
ki xedvis SecvliT aris SesaZlebeli<br />
_ swori midgoma yovelTvis<br />
ganapirobebs xarjvis efeqtianobasac.<br />
dRes Tanxac ixarjeba, raRac<br />
mciredic icvleba sasikeTod, magram<br />
saerTo amindi ar icvleba,<br />
rac yvelaze samwuxaroa.<br />
N7 (<strong>228</strong>) 6.03-12.03.2018 w.<br />
33