qronika+237
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mariam tieliZe<br />
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
nebismieri adamianis yoveldRiur cxovrebaSi iseTi mocemu-<br />
lobebia, romelTa garkveul nawilsac individualur doneze<br />
vacnobierebT. amasTan, iseTi garemoebebic gvxvdeba, romelic<br />
Cvens pirovnebasTan uaxloesia, magram ver vacnobierebT, san-<br />
am garkveuli, mZafri Sedegis winaSe ar davdgebiT.<br />
ar arsebobs profesia, romelic<br />
stressa da gadaWarbebul periodul<br />
emocias ar gulisxmob-<br />
des. fsiqikuri janmrTelobis<br />
Sesaxeb cnobierebis amaRleba<br />
erT-erTia, rac aucileblad xe-<br />
lmisawvdomi unda iyos nebismieri<br />
adamianisTvis da rac swored adamianebma<br />
unda gaaanalizon saku-<br />
Tari garemodan da cxovrebis<br />
wesidan gamomdinare.<br />
13 maiss fondma „globaluri<br />
iniciativa fsiqiatriaSi _ Tbili-<br />
si” mediaseminari gamarTa. maisi<br />
msoflios araerT qveyanaSi aRiarebulia,<br />
rogorc „mwvane bafTis<br />
Tve”, rac miznad isaxavs cno-<br />
bierebis amaRlebas fsiqikuri<br />
janmrTelobis Sesaxeb. „mwvane<br />
bafTis kampania” emsaxureba fsiqikuri<br />
problemebis mimarT tolerantobis<br />
zrdasa da stigmis Sem-<br />
cirebas.<br />
mediaseminars gauZRva profe-<br />
sori jana javaxiSvili _ fsiqo-<br />
logi: „Cven, Cveulebriv, rodesac<br />
samsaxurs vipoviT xolme, Zalian<br />
bednierebi varT. amis Semdeg, rodesac,<br />
ukve, Zalian didi datvir-<br />
TviT gviwevs muSaoba, vambobT:<br />
„usamsaxurobas es sjobs”. faqtobrivad,<br />
Tu Cven dasvenebis SesaZlebloba<br />
ar gveZleva, Zalian didi<br />
moTxovnebia Cven mimarT samsaxur-<br />
Si, Tu Cveni samsaxuri dakavSirebulia<br />
stresTan, magaliTad _ mokle<br />
vadaSi bevri ram gvaqvs mosaswrebi<br />
an im adamianebTan gvaqvs ur-<br />
TierToba, romlebic Zalian stresul<br />
garemoSi arian (SeiZleba, itiron,<br />
gveCxubon) _ ai, es mocemulobebi<br />
riskfaqtorebia imisa, rom<br />
dagrovdes, kumulirdes (Sekreba)<br />
stresi. Cven vumklavdebiT erT<br />
stress, or stress, magram Tu qronikulad<br />
ar visvenebT, qronikulad<br />
Zalian bevri samuSao gvaqvs, qronikulad<br />
vRelavT, rom Tu Cvens<br />
yvela davalebas ar SevasrulebT,<br />
sxvas monaxaven Cven nacvlad, Tu es<br />
samuSao TviTrealizaciis saSualebas<br />
ar gvaZlevs da CvenTvis uinteresoa<br />
_ esec riskfaqtoria.<br />
movlenebis aseTi arakeTilsaimedo<br />
ganviTarebis dros vdgebiT im<br />
saSiSroebis winaSe, rom Cveni stresi<br />
kumulirdeba da samsaxurTan<br />
dakavSirebuli kumulirebuli<br />
stresi iwvevs problemur mdgomareobas,<br />
romelic aisaxeba emociebze,<br />
Cvens azrebze, eWvi gvepareba<br />
Cven mier gakeTebulis saWiroeba-<br />
Si, sakuTar SesaZleblobebSi, gar-<br />
Semomyof adamianebSi. Tu iseT organizaciaSi<br />
muSaobs adamiani, sadac<br />
Zlierad itvirTeba is da amas<br />
veravin xedavs, aravin aRniSnavs,<br />
aravin aqebs mas an Tu adamianebi<br />
Zalian konkurentulad arian erTmaneTis<br />
mimarT ganwyobilebi da<br />
Sen Tavs daculad ver grZnob, an<br />
arasamarTlianad nawildeba datvirTvebi<br />
_ bevri faqtoria, romelic<br />
iwvevs profesiul gadawvas.<br />
profesiuli gadawva vlindeba Semdegnairad:<br />
SeiZleba, gaCndes fizikuri<br />
simptomebi _ Tavis tkivilebi,<br />
welis tkivilebi, dilidanve<br />
daRlili gaRviZeba, Zilis darRvevebi,<br />
wneva, gulis aCqareba; es yvelaferi,<br />
SeiZleba, dakavSirebuli<br />
iyos profesiul gadawvasTan.<br />
plus, emociuri foni _ SeiZleba,<br />
Zalian advilad atirde, advilad<br />
giCuydebodes guli, yvelaferze<br />
brazdebode... SeiZleba, moxdes piriqiT<br />
_ adamians gauSeSdes emociebi<br />
da grZnobdes, rom mas uyvars<br />
sakuTari ojaxis wevri, magram am<br />
siyvaruls ver grZnobdes. SeiZleba,<br />
qcevis doneze vlindebodes<br />
stresi _ vTqvaT, bevrs Wamde. daRlili<br />
rom movdivar saxlSi, ra-<br />
RaciT minda, rom es aRgznebuli,<br />
nervuli sistema davimSvido. es<br />
ukve bevr sxva uaryofiT efeqts<br />
iwvevs, magaliTad, alkoholTan<br />
dakavSirebiT”.<br />
fati mamiaSvili _ mediakon-<br />
sultanti:<br />
„pirvel yovlisa, msgavsi Sexvedrebi<br />
saWiroa mediasTan komunikaciis<br />
gasaumjobeseblad, rom<br />
daexmaros mediasaSualebebs, gaiumjobesos<br />
codna da ganaTleba, am<br />
SemTxvevaSi, fsiqikur janmrTelobasTan<br />
dakavSirebiT. samwuxarod,<br />
mediaSi sakmaod maRalia stigma.<br />
Zalian xSirad fsiqikur janmrTelobasa<br />
da fsiqikur daavadebebs<br />
Soris zRvari ar ivleba da bevr<br />
mediasaSualebas, samwuxarod, miaCnia,<br />
rom es orive cneba aris erTi<br />
da igive. Zalian xSirad Jurnalistebi<br />
ar weren imas, rasac fiqroben.<br />
SeiZleba, Jurnalistma daweros<br />
iseTi statia, romelSic tolerantoba<br />
gamoxatos fsiqikuri<br />
janmrTelobis mimarT, magram, gulis<br />
siRrmeSi, isic stigmatizebuli<br />
iyos imitom, rom Tavadac sazogadoebis<br />
wevria. amdenad, yvelam<br />
unda icodes, rom fsiqikuri<br />
janmrTeloba yvelas Seexeba da<br />
yvelas SegviZlia, davexmaroT fsiqikurad<br />
daavadebul adamianebs da<br />
Cveni codna gaviumjobesoT am mimarTulebiT.<br />
„mwvane bafTa” da maisi<br />
aris simbolo fsiqikuri janmrTelobis<br />
solidarobisadmi. bevr<br />
qveyanaSi aRiniSneba fsiqikuri janmrTelobis<br />
mimarT cnobierebis<br />
amaRlebis kampaniebi. wels daviwyeT<br />
JurnalistebiTa da mediakampaniiT.<br />
„mwvane bafTa 2018-is” mTavari<br />
mesiji iyo stresi. stresul<br />
situaciaSi muSaoba aris Zalian<br />
mniSvnelovani. am Sexvedris kidev<br />
erTi gzavnili iyo, rom Cvens uSualo<br />
xelmZRvanels aqvs mniSvnelovani<br />
valdebulebebi da, aseve, mediaorganizacias,<br />
romelSic Cven<br />
vmuSaobT. amis ganzogadeba Sei-<br />
Zleba nebismieri profesiisTvis.<br />
Cveni yvela proeqtis SemTxvevaSi,<br />
romlis mediakonsultantic me<br />
var, midgoma aris aseTi _ treneri<br />
yovelTvis unda iyos umaRlesi<br />
klasis profesionali, romelsac<br />
aqvs Teoriuli da praqtikuli gamocdileba<br />
mediasTan komunikaciis,<br />
rogorc, am SemTxvevaSi, qalbatoni<br />
jana gaxldaT”.<br />
N16 (237) 15.05-21.05.2018 w.<br />
`profesiuli<br />
gadawva~,<br />
rogorc<br />
aqtiuri da<br />
yoveldRiuri<br />
procesi<br />
jana javaxiSvili<br />
nino aRdgomelaSvili, proeq-<br />
tis koordinatori:<br />
„cnobierebis amaRleba aris<br />
Zalian mniSvnelovani fsiqikur<br />
janmrTelobasTan dakavSirebiT.<br />
romeli fsiqikuri aSlilobac unda<br />
iyos Cvens qveyanaSi, da ara marto<br />
Cvens qveyanaSi, Zalian mniSvnelovania<br />
es sakiTxi imitom, rom<br />
fsiqikuri janmrTelobis aSlilobis<br />
mqone adamianebi arian gariyulebi.<br />
„mwvane bafTisTvis” kampania<br />
Cven stresiT daviwyeT. stresi,<br />
TavisTavad, ar aris fsiqikuri<br />
aSliloba, magram Tu ver SeZleb<br />
adreul periodSive stresis niSnebis<br />
amocnobas, es adamians nelnela<br />
miiyvans depresiamde an Sfo-<br />
Tvamde, rac ukve TavisTavad ganekuTvneba<br />
fsiqikur aSlilobas.<br />
situacia rom ar garTuldes,<br />
Zalian mniSvnelovania, rom adamianebma<br />
icodnen stresis niSnebis<br />
amocnoba. zogadad, aseTi RonisZiebebis<br />
Catareba aucilebelia<br />
cnobierebis amaRlebis kuTxiT,<br />
rom stigma Semcirdes. garda stigmis<br />
Semcirebisa, adamianma rac<br />
ufro meti icis sakuTar janmrTelobaze<br />
da, miT umetes, fsiqikur<br />
janmrTelobaze, romelic, ratom-<br />
Rac, tabudadebulia saqarTvelo-<br />
Si, miT metad akontrolebs Tavis<br />
cxovrebas. adamians rcxvenia sakuTari<br />
problemis gamJRavnebis, amitom<br />
saWiroa aseTi tipis kampaniebi.<br />
Cven amas aucileblad gavagr-<br />
ZelebT. gadavwyviteT, rom maisi<br />
iyos, ubralod, aqtiuri Tve am mimarTulebiT.<br />
es ramdenime qveyana-<br />
Si tardeba. wlevandeli Tema iyo<br />
stresi, Torem sxvadasxva dros<br />
ganixileba sxvadasxva Tema. Cven vifiqreT,<br />
rom stresi aris is mniSvnelovani,<br />
rac, TavisTavad, fsiqikuri<br />
aSliloba ar aris, magram<br />
yuradRebis armiqcevis SemTxveva-<br />
Si, SeiZleba, ufro mZime forma miiRos.<br />
ori wlis win iyo, rom fsiqikuri<br />
jandacvis politikis samoqmedo<br />
gegma gaiwera. misi erT-erTi<br />
nawili iyo cnobierebis amaRleba.<br />
cnobierebis amaRlebaze calke<br />
samoqmedo gegmac ki daiwera, romelSic<br />
CarTuli iyo samTavrobo<br />
seqtori, arasamTavrobo organizaciebi...<br />
ukve praqtikuli RonisZiebebis<br />
dagegmvamdec mivida saqme, magram<br />
im droisTvis, ratomRac, saxelmwifom<br />
ver moicala, rom es gegma<br />
daemtkicebina. magram amas didi<br />
mniSvneloba ar aqvs im mxriv, rom<br />
Cven, samoqalaqma seqtorma, Cveni<br />
gasakeTebeli saqme mainc unda gavakeToT.<br />
ubralod, es, xSir SemTxvevaSi,<br />
aris xolme finansebTan dakavSirebuli<br />
da saWiroa mTavrobis<br />
daxmareba. cnobierebis asamaRleblad<br />
unda Catardes iseTi kampaniebi,<br />
rogoric aris maraTonebi,<br />
garbenebi, anu SedarebiT masStaburi<br />
RonisZiebebi, romelTa gaxorcielebac<br />
mTeli qveynis masStabiT<br />
iqneba SesaZlebeli. es konkretuli<br />
proeqti evrokavSiris mier<br />
aris dafinansebuli. Cven aqtivobebi<br />
davgegmeT. vcdilobT, rom gava-<br />
ZlieroT fsiqikuri janmrTelobis<br />
servisis momxmareblebi da<br />
maTi ojaxis wevrebi, radgan maTi<br />
xma Zalian mniSvnelovania am procesebSi.<br />
gadavwyviteT, rom am sakiTxs<br />
kompleqsurad mivudgeT _ vimuSavoT<br />
samTavrobo doneze politikis<br />
dokumentebze da a. S. Cveni<br />
proeqti xuT qalaqSi xorcieldeba:<br />
TbilisSi, siRnaRSi, quTaisSi,<br />
zugdidsa da baTumSi”.<br />
proeqt „fsiqikuri aSlilobebisa<br />
da fsiqo-socialuri saWiroebebis<br />
mqone pirTa uflebebis mxardaWera<br />
saqarTveloSi” mizania<br />
samoqalaqo aqtivizmis gaZliereba<br />
da fsiqikuri aSlilobebisa da<br />
fsiqo-socialuri saWiroebebis<br />
mqone pirTa uflebebis mxardaWera.<br />
konkretuli amocanebia fsiqikuri<br />
aSlilobebisa da fsiqosocialuri<br />
niSniT SezRuduli<br />
SesaZleblobebis mqone pirTa uflebebis<br />
mxardaWera da dacva cnobierebis<br />
amaRlebisa da SesaZleblobebis<br />
gazrdis gziT; adamianis<br />
uflebebze dafuZnebuli kanonmdeblobisa<br />
da politikis ganxorcieleba<br />
da momsaxurebis xarisxis<br />
uzrunvelyofis meqanizmis danergva;<br />
fsiqikuri problemebis mqone<br />
arasrulwlovanTa danaSaulis<br />
prevenciisa da resocializaciis<br />
xelSewyoba.<br />
proeqtis ZiriTadi aqtivobebi<br />
Semdegia:<br />
1. samoqalaqo sazogadoebis aqtivobis<br />
gaZliereba: MH2R (Mental<br />
Health & Human Rights) platformis<br />
Seqmna Tbilissa da regionebSi<br />
fsiqikuri janmrTelobis sakiTxebsa<br />
da adamianis uflebebze momuSave,<br />
maT Soris, servisis momxmarebelTa<br />
organizaciebis monawileobiT<br />
da am Temebis irgvliv sazogadoebrivi<br />
moZraobis gaZliereba;<br />
platformis misiis, xedvisa<br />
da strategiuli gegmis SemuSaveba;<br />
sazafxulo da zamTris MH2Rskolebi<br />
platformis wevrebis<br />
unarebis gasaZliereblad; politikuri<br />
dialogebi sxvadasxva sakiTxze,<br />
maT Soris, adamianis uflebebze;<br />
2. mediis mobilizacia fsiqikuri<br />
janmrTelobisa da adamianis<br />
uflebebis sakiTxebze: proeqtis<br />
media strategiisa da samoqmedo<br />
gegmis SemuSaveba; media-kampaniebi<br />
saqarTvelos did qalaqebSi (Tbilisi,<br />
baTumi, quTaisi, zugdidi,<br />
Telavi); mediis warmomadgenelTa<br />
treningebi, mediis mobilizacia:<br />
diskusiebi, toqSouebi, media lan-<br />
Cebi, konkursebi;<br />
3. sazogadoebrivi cnobierebis<br />
amaRleba da MH2R kampania: sxvadasxva<br />
saxis kampaniis dagegmva, maT<br />
Soris, fsiqoaqtiuri saSualebebis<br />
avadmoxmarebasTan dakavSirebul<br />
riskebze sazogadoebis cnobierebis<br />
amaRlebis sainformacio<br />
kampania, maraToni, kldeze cocva,<br />
velorbola da sxva sportuli<br />
RonisZiebebi;<br />
4. sakanonmdeblo da politikis<br />
paketebis komponenti moicavs fsiqiatriis<br />
Sesaxeb arsebuli kanonis<br />
analizs SezRuduli SesaZleblobis<br />
mqone pirTa uflebebis konvenciis<br />
standartebis WrilSi; mtkicebulebebze<br />
dafuZnebuli rekomendaciebis<br />
SemuSavebasa da ramdenime<br />
„mwvane naSromis” (Green Paper)<br />
saxiT gamocemas Semdgomi debatebisa<br />
da ganxilvisTvis;<br />
gagrZeleba 21-e gv.<br />
19