24.06.2018 Views

qronika+237

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mariam tieliZe<br />

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

nebismieri adamianis yoveldRiur cxovrebaSi iseTi mocemu-<br />

lobebia, romelTa garkveul nawilsac individualur doneze<br />

vacnobierebT. amasTan, iseTi garemoebebic gvxvdeba, romelic<br />

Cvens pirovnebasTan uaxloesia, magram ver vacnobierebT, san-<br />

am garkveuli, mZafri Sedegis winaSe ar davdgebiT.<br />

ar arsebobs profesia, romelic<br />

stressa da gadaWarbebul periodul<br />

emocias ar gulisxmob-<br />

des. fsiqikuri janmrTelobis<br />

Sesaxeb cnobierebis amaRleba<br />

erT-erTia, rac aucileblad xe-<br />

lmisawvdomi unda iyos nebismieri<br />

adamianisTvis da rac swored adamianebma<br />

unda gaaanalizon saku-<br />

Tari garemodan da cxovrebis<br />

wesidan gamomdinare.<br />

13 maiss fondma „globaluri<br />

iniciativa fsiqiatriaSi _ Tbili-<br />

si” mediaseminari gamarTa. maisi<br />

msoflios araerT qveyanaSi aRiarebulia,<br />

rogorc „mwvane bafTis<br />

Tve”, rac miznad isaxavs cno-<br />

bierebis amaRlebas fsiqikuri<br />

janmrTelobis Sesaxeb. „mwvane<br />

bafTis kampania” emsaxureba fsiqikuri<br />

problemebis mimarT tolerantobis<br />

zrdasa da stigmis Sem-<br />

cirebas.<br />

mediaseminars gauZRva profe-<br />

sori jana javaxiSvili _ fsiqo-<br />

logi: „Cven, Cveulebriv, rodesac<br />

samsaxurs vipoviT xolme, Zalian<br />

bednierebi varT. amis Semdeg, rodesac,<br />

ukve, Zalian didi datvir-<br />

TviT gviwevs muSaoba, vambobT:<br />

„usamsaxurobas es sjobs”. faqtobrivad,<br />

Tu Cven dasvenebis SesaZlebloba<br />

ar gveZleva, Zalian didi<br />

moTxovnebia Cven mimarT samsaxur-<br />

Si, Tu Cveni samsaxuri dakavSirebulia<br />

stresTan, magaliTad _ mokle<br />

vadaSi bevri ram gvaqvs mosaswrebi<br />

an im adamianebTan gvaqvs ur-<br />

TierToba, romlebic Zalian stresul<br />

garemoSi arian (SeiZleba, itiron,<br />

gveCxubon) _ ai, es mocemulobebi<br />

riskfaqtorebia imisa, rom<br />

dagrovdes, kumulirdes (Sekreba)<br />

stresi. Cven vumklavdebiT erT<br />

stress, or stress, magram Tu qronikulad<br />

ar visvenebT, qronikulad<br />

Zalian bevri samuSao gvaqvs, qronikulad<br />

vRelavT, rom Tu Cvens<br />

yvela davalebas ar SevasrulebT,<br />

sxvas monaxaven Cven nacvlad, Tu es<br />

samuSao TviTrealizaciis saSualebas<br />

ar gvaZlevs da CvenTvis uinteresoa<br />

_ esec riskfaqtoria.<br />

movlenebis aseTi arakeTilsaimedo<br />

ganviTarebis dros vdgebiT im<br />

saSiSroebis winaSe, rom Cveni stresi<br />

kumulirdeba da samsaxurTan<br />

dakavSirebuli kumulirebuli<br />

stresi iwvevs problemur mdgomareobas,<br />

romelic aisaxeba emociebze,<br />

Cvens azrebze, eWvi gvepareba<br />

Cven mier gakeTebulis saWiroeba-<br />

Si, sakuTar SesaZleblobebSi, gar-<br />

Semomyof adamianebSi. Tu iseT organizaciaSi<br />

muSaobs adamiani, sadac<br />

Zlierad itvirTeba is da amas<br />

veravin xedavs, aravin aRniSnavs,<br />

aravin aqebs mas an Tu adamianebi<br />

Zalian konkurentulad arian erTmaneTis<br />

mimarT ganwyobilebi da<br />

Sen Tavs daculad ver grZnob, an<br />

arasamarTlianad nawildeba datvirTvebi<br />

_ bevri faqtoria, romelic<br />

iwvevs profesiul gadawvas.<br />

profesiuli gadawva vlindeba Semdegnairad:<br />

SeiZleba, gaCndes fizikuri<br />

simptomebi _ Tavis tkivilebi,<br />

welis tkivilebi, dilidanve<br />

daRlili gaRviZeba, Zilis darRvevebi,<br />

wneva, gulis aCqareba; es yvelaferi,<br />

SeiZleba, dakavSirebuli<br />

iyos profesiul gadawvasTan.<br />

plus, emociuri foni _ SeiZleba,<br />

Zalian advilad atirde, advilad<br />

giCuydebodes guli, yvelaferze<br />

brazdebode... SeiZleba, moxdes piriqiT<br />

_ adamians gauSeSdes emociebi<br />

da grZnobdes, rom mas uyvars<br />

sakuTari ojaxis wevri, magram am<br />

siyvaruls ver grZnobdes. SeiZleba,<br />

qcevis doneze vlindebodes<br />

stresi _ vTqvaT, bevrs Wamde. daRlili<br />

rom movdivar saxlSi, ra-<br />

RaciT minda, rom es aRgznebuli,<br />

nervuli sistema davimSvido. es<br />

ukve bevr sxva uaryofiT efeqts<br />

iwvevs, magaliTad, alkoholTan<br />

dakavSirebiT”.<br />

fati mamiaSvili _ mediakon-<br />

sultanti:<br />

„pirvel yovlisa, msgavsi Sexvedrebi<br />

saWiroa mediasTan komunikaciis<br />

gasaumjobeseblad, rom<br />

daexmaros mediasaSualebebs, gaiumjobesos<br />

codna da ganaTleba, am<br />

SemTxvevaSi, fsiqikur janmrTelobasTan<br />

dakavSirebiT. samwuxarod,<br />

mediaSi sakmaod maRalia stigma.<br />

Zalian xSirad fsiqikur janmrTelobasa<br />

da fsiqikur daavadebebs<br />

Soris zRvari ar ivleba da bevr<br />

mediasaSualebas, samwuxarod, miaCnia,<br />

rom es orive cneba aris erTi<br />

da igive. Zalian xSirad Jurnalistebi<br />

ar weren imas, rasac fiqroben.<br />

SeiZleba, Jurnalistma daweros<br />

iseTi statia, romelSic tolerantoba<br />

gamoxatos fsiqikuri<br />

janmrTelobis mimarT, magram, gulis<br />

siRrmeSi, isic stigmatizebuli<br />

iyos imitom, rom Tavadac sazogadoebis<br />

wevria. amdenad, yvelam<br />

unda icodes, rom fsiqikuri<br />

janmrTeloba yvelas Seexeba da<br />

yvelas SegviZlia, davexmaroT fsiqikurad<br />

daavadebul adamianebs da<br />

Cveni codna gaviumjobesoT am mimarTulebiT.<br />

„mwvane bafTa” da maisi<br />

aris simbolo fsiqikuri janmrTelobis<br />

solidarobisadmi. bevr<br />

qveyanaSi aRiniSneba fsiqikuri janmrTelobis<br />

mimarT cnobierebis<br />

amaRlebis kampaniebi. wels daviwyeT<br />

JurnalistebiTa da mediakampaniiT.<br />

„mwvane bafTa 2018-is” mTavari<br />

mesiji iyo stresi. stresul<br />

situaciaSi muSaoba aris Zalian<br />

mniSvnelovani. am Sexvedris kidev<br />

erTi gzavnili iyo, rom Cvens uSualo<br />

xelmZRvanels aqvs mniSvnelovani<br />

valdebulebebi da, aseve, mediaorganizacias,<br />

romelSic Cven<br />

vmuSaobT. amis ganzogadeba Sei-<br />

Zleba nebismieri profesiisTvis.<br />

Cveni yvela proeqtis SemTxvevaSi,<br />

romlis mediakonsultantic me<br />

var, midgoma aris aseTi _ treneri<br />

yovelTvis unda iyos umaRlesi<br />

klasis profesionali, romelsac<br />

aqvs Teoriuli da praqtikuli gamocdileba<br />

mediasTan komunikaciis,<br />

rogorc, am SemTxvevaSi, qalbatoni<br />

jana gaxldaT”.<br />

N16 (237) 15.05-21.05.2018 w.<br />

`profesiuli<br />

gadawva~,<br />

rogorc<br />

aqtiuri da<br />

yoveldRiuri<br />

procesi<br />

jana javaxiSvili<br />

nino aRdgomelaSvili, proeq-<br />

tis koordinatori:<br />

„cnobierebis amaRleba aris<br />

Zalian mniSvnelovani fsiqikur<br />

janmrTelobasTan dakavSirebiT.<br />

romeli fsiqikuri aSlilobac unda<br />

iyos Cvens qveyanaSi, da ara marto<br />

Cvens qveyanaSi, Zalian mniSvnelovania<br />

es sakiTxi imitom, rom<br />

fsiqikuri janmrTelobis aSlilobis<br />

mqone adamianebi arian gariyulebi.<br />

„mwvane bafTisTvis” kampania<br />

Cven stresiT daviwyeT. stresi,<br />

TavisTavad, ar aris fsiqikuri<br />

aSliloba, magram Tu ver SeZleb<br />

adreul periodSive stresis niSnebis<br />

amocnobas, es adamians nelnela<br />

miiyvans depresiamde an Sfo-<br />

Tvamde, rac ukve TavisTavad ganekuTvneba<br />

fsiqikur aSlilobas.<br />

situacia rom ar garTuldes,<br />

Zalian mniSvnelovania, rom adamianebma<br />

icodnen stresis niSnebis<br />

amocnoba. zogadad, aseTi RonisZiebebis<br />

Catareba aucilebelia<br />

cnobierebis amaRlebis kuTxiT,<br />

rom stigma Semcirdes. garda stigmis<br />

Semcirebisa, adamianma rac<br />

ufro meti icis sakuTar janmrTelobaze<br />

da, miT umetes, fsiqikur<br />

janmrTelobaze, romelic, ratom-<br />

Rac, tabudadebulia saqarTvelo-<br />

Si, miT metad akontrolebs Tavis<br />

cxovrebas. adamians rcxvenia sakuTari<br />

problemis gamJRavnebis, amitom<br />

saWiroa aseTi tipis kampaniebi.<br />

Cven amas aucileblad gavagr-<br />

ZelebT. gadavwyviteT, rom maisi<br />

iyos, ubralod, aqtiuri Tve am mimarTulebiT.<br />

es ramdenime qveyana-<br />

Si tardeba. wlevandeli Tema iyo<br />

stresi, Torem sxvadasxva dros<br />

ganixileba sxvadasxva Tema. Cven vifiqreT,<br />

rom stresi aris is mniSvnelovani,<br />

rac, TavisTavad, fsiqikuri<br />

aSliloba ar aris, magram<br />

yuradRebis armiqcevis SemTxveva-<br />

Si, SeiZleba, ufro mZime forma miiRos.<br />

ori wlis win iyo, rom fsiqikuri<br />

jandacvis politikis samoqmedo<br />

gegma gaiwera. misi erT-erTi<br />

nawili iyo cnobierebis amaRleba.<br />

cnobierebis amaRlebaze calke<br />

samoqmedo gegmac ki daiwera, romelSic<br />

CarTuli iyo samTavrobo<br />

seqtori, arasamTavrobo organizaciebi...<br />

ukve praqtikuli RonisZiebebis<br />

dagegmvamdec mivida saqme, magram<br />

im droisTvis, ratomRac, saxelmwifom<br />

ver moicala, rom es gegma<br />

daemtkicebina. magram amas didi<br />

mniSvneloba ar aqvs im mxriv, rom<br />

Cven, samoqalaqma seqtorma, Cveni<br />

gasakeTebeli saqme mainc unda gavakeToT.<br />

ubralod, es, xSir SemTxvevaSi,<br />

aris xolme finansebTan dakavSirebuli<br />

da saWiroa mTavrobis<br />

daxmareba. cnobierebis asamaRleblad<br />

unda Catardes iseTi kampaniebi,<br />

rogoric aris maraTonebi,<br />

garbenebi, anu SedarebiT masStaburi<br />

RonisZiebebi, romelTa gaxorcielebac<br />

mTeli qveynis masStabiT<br />

iqneba SesaZlebeli. es konkretuli<br />

proeqti evrokavSiris mier<br />

aris dafinansebuli. Cven aqtivobebi<br />

davgegmeT. vcdilobT, rom gava-<br />

ZlieroT fsiqikuri janmrTelobis<br />

servisis momxmareblebi da<br />

maTi ojaxis wevrebi, radgan maTi<br />

xma Zalian mniSvnelovania am procesebSi.<br />

gadavwyviteT, rom am sakiTxs<br />

kompleqsurad mivudgeT _ vimuSavoT<br />

samTavrobo doneze politikis<br />

dokumentebze da a. S. Cveni<br />

proeqti xuT qalaqSi xorcieldeba:<br />

TbilisSi, siRnaRSi, quTaisSi,<br />

zugdidsa da baTumSi”.<br />

proeqt „fsiqikuri aSlilobebisa<br />

da fsiqo-socialuri saWiroebebis<br />

mqone pirTa uflebebis mxardaWera<br />

saqarTveloSi” mizania<br />

samoqalaqo aqtivizmis gaZliereba<br />

da fsiqikuri aSlilobebisa da<br />

fsiqo-socialuri saWiroebebis<br />

mqone pirTa uflebebis mxardaWera.<br />

konkretuli amocanebia fsiqikuri<br />

aSlilobebisa da fsiqosocialuri<br />

niSniT SezRuduli<br />

SesaZleblobebis mqone pirTa uflebebis<br />

mxardaWera da dacva cnobierebis<br />

amaRlebisa da SesaZleblobebis<br />

gazrdis gziT; adamianis<br />

uflebebze dafuZnebuli kanonmdeblobisa<br />

da politikis ganxorcieleba<br />

da momsaxurebis xarisxis<br />

uzrunvelyofis meqanizmis danergva;<br />

fsiqikuri problemebis mqone<br />

arasrulwlovanTa danaSaulis<br />

prevenciisa da resocializaciis<br />

xelSewyoba.<br />

proeqtis ZiriTadi aqtivobebi<br />

Semdegia:<br />

1. samoqalaqo sazogadoebis aqtivobis<br />

gaZliereba: MH2R (Mental<br />

Health & Human Rights) platformis<br />

Seqmna Tbilissa da regionebSi<br />

fsiqikuri janmrTelobis sakiTxebsa<br />

da adamianis uflebebze momuSave,<br />

maT Soris, servisis momxmarebelTa<br />

organizaciebis monawileobiT<br />

da am Temebis irgvliv sazogadoebrivi<br />

moZraobis gaZliereba;<br />

platformis misiis, xedvisa<br />

da strategiuli gegmis SemuSaveba;<br />

sazafxulo da zamTris MH2Rskolebi<br />

platformis wevrebis<br />

unarebis gasaZliereblad; politikuri<br />

dialogebi sxvadasxva sakiTxze,<br />

maT Soris, adamianis uflebebze;<br />

2. mediis mobilizacia fsiqikuri<br />

janmrTelobisa da adamianis<br />

uflebebis sakiTxebze: proeqtis<br />

media strategiisa da samoqmedo<br />

gegmis SemuSaveba; media-kampaniebi<br />

saqarTvelos did qalaqebSi (Tbilisi,<br />

baTumi, quTaisi, zugdidi,<br />

Telavi); mediis warmomadgenelTa<br />

treningebi, mediis mobilizacia:<br />

diskusiebi, toqSouebi, media lan-<br />

Cebi, konkursebi;<br />

3. sazogadoebrivi cnobierebis<br />

amaRleba da MH2R kampania: sxvadasxva<br />

saxis kampaniis dagegmva, maT<br />

Soris, fsiqoaqtiuri saSualebebis<br />

avadmoxmarebasTan dakavSirebul<br />

riskebze sazogadoebis cnobierebis<br />

amaRlebis sainformacio<br />

kampania, maraToni, kldeze cocva,<br />

velorbola da sxva sportuli<br />

RonisZiebebi;<br />

4. sakanonmdeblo da politikis<br />

paketebis komponenti moicavs fsiqiatriis<br />

Sesaxeb arsebuli kanonis<br />

analizs SezRuduli SesaZleblobis<br />

mqone pirTa uflebebis konvenciis<br />

standartebis WrilSi; mtkicebulebebze<br />

dafuZnebuli rekomendaciebis<br />

SemuSavebasa da ramdenime<br />

„mwvane naSromis” (Green Paper)<br />

saxiT gamocemas Semdgomi debatebisa<br />

da ganxilvisTvis;<br />

gagrZeleba 21-e gv.<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!